Sak 2013/514. Kvinnherad kommune. Tilsyn med barnehagar

Transkript

1 Tilsyn med barnehagar Sak 2013/514 Kvinnherad kommune Tilsyn med barnehagar LOV OM BARNEHAGAR

2 Innhald Innleiing: Side 2 Kvinnherad kommune sitt ansvar som barnehagemynde Stortingsmelding 24 ( ) Framtidens barnehage Lovgrunnlag barnehage Side 3 Tilsynsansvar Side 3 Tilsyn: Side 4 Varsla Uvarsla Prosedyrar ved systemtilsyn stadleg tilsyn Side 5 Tilsynsrapport Side 6 Oppfølging Side 6 Rettleiing Side 6 Tilsyn 2013/ /2017: Side 7 Interkommunalt samarbeid Gjennomføring av tilsyn Tilsynsgruppe Side 8 Dilemma ved kommunalt tilsyn Side 8 Planlagde stadlege tilsyn Side 8 Side 1

3 TILSYN BARNEHAGAR INNLEIING Kvinnherad kommune som tilsynsmynde fører tilsyn med barnehagane etter Lov om barnehagar og Forskrift om miljøretta helsevern i barnehagar og skular. Det primære føremålet er å kontrollera at kvalitet og innhald er i tråd med dei krava som er nedfelte i lov og forskrifter, og at barnehagane stettar dei forventningar som samfunnet har til barnehagar som pedagogisk verksemd. Målsetjinga er at barnehagane i Kvinnherad både skal vera lovlege og ha høg kvalitet. Kommunalt tilsyn er eit viktig verkemiddel i dette arbeidet. Denne planen for tilsyn i barnehage omhandlar tilsyn etter Lov om barnehagar. Stortingsmelding nr.24 ( ) Framtidens barnehage som vart lagt fram 24.mars 2013, omtalar styring av barnehagesektoren. Om tilsyn står det: Regjeringen vil ta sikte på at ansvaret for å føre tilsyn med enkeltbarnehager etter barnehageloven overføres fra kommunen til Fylkesmannen. Dette tyder på at det på sikt vil verta endring i dagens tilsynsordning og ansvar. Kvinnherad kommune vil halda fram med å vera ein aktiv pådrivar for at vi skal ha ei ordning som er tenleg for alle involverte. Fram til tilsynsansvaret ev. vert overført til Fylkesmannen, er det gjeldane lovverk vi skal retta oss etter. Side 2

4 LOVGRUNNLAG BARNEHAGE Lov om barnehagar - 7 Barnehageeigar sitt ansvar - 8 Kommunen sitt ansvar - 9 Fylkesmannen sitt ansvar - 16 Tilsyn Kommunen si rolle - Kommunen er lokal barnehagemynde - Rettleiing av barnehagane, jf. 8 - Godkjenningsmynde, jf. 10, jf. 1 og 2 - Tilsyn for å sjå til at tilbodet er forsvarleg og lovleg, jf. 16 TILSYNSANSVAR - Kommunen fører det lokale tilsynet med barnehagar etter Lov om barnehagar - Fylkesmannen fører tilsyn med at kommunen utfører dei oppgåvene som dei som barnehagemynde er pålagt etter lova Kvifor tilsyn: - Sikra at lover og regelverk vert følgde - Sikra at barnehagetilbodet held ein definert standard - Ivareta innbyggjarane sin rettstryggleik - Sjå til at offentlege midlar vert nytta i samsvar med føresetnadene - Tilretteleggja for endring (rettleiing) Utdjuping: - Tilsynet er ikkje eit kvalitetstilsyn, men lovlegtilsyn - Tilsynet skal sjå til at lover og regelverk vert følgt, og at barnehagen vert driven på ein forsvarleg og lovleg måte, etter Lov om barnehagar med forskrifter - Lov og regelverk har definert ein standard for barnehagetilbodet i Noreg, - tilbodet kan vera godt eller dårleg, men ikkje ulovleg Side 3

5 Tilsyn kan vera varsla på førehand eller vera uvarsla. VARSLA TILSYN Varsla tilsyn vert gjennomført som systemrevisjon. Tema for tilsynet i den einskilde barnehage er fastsett på førehand. Systemrevisjon: Systematiske undersøkingar for å fastslå om aktivitetar og tilhøyrande resultat er i samsvar med krav fastsett i, eller i medhald av, lov og forskrift. Utdjuping systemrevisjon - Systemrevisjon er å fastslå om krav i lov og forskrifter vert følgde - Det er fokus på prosess og handlingar fram mot sluttprodukt/resultat - Det vert undersøkt kva handlingar/aktivitetar som vert gjort for å overhalda myndekrav i lov og forskrift - Systemrevisjon er kva barnehagen gjer for å ivareta det ansvar og dei plikter som er fastsette i regelverket - Systemrevisjon føregår i ansvarslinja. Organisasjonen er ansvarleg, - ikkje den einskilde tilsette - Systemrevisjon skal medverka til å utvikla system for kvalitetsbetring For å sjå til at barnehagane stettar krav som er sette i lovverk, har Kvinnherad kommune årleg kontroll på fylgjande: a. Tilsyn i barnehagar etter oppsett plan (sjå s. 7): dokumentgjennomgang tilsyn på staden intervju/verifikasjon b. Årsplan: sjekk av årsplan i alle barnehagar for å sikra at denne er i samsvar med lovkrav c. Pedagogbemanning og anna bemanning i høve til krav som er sette i lov/forskrift. For alle barnehagar: i samband med årsmelding pr For ikkje-kommunale barnehagar: i samband med teljetidspunkt UVARSLA TILSYN Uvarsla tilsyn kan vera på grunnlag av bekymringsmeldingar frå foreldre og tilsette, eller på grunnlag av hendingar som barnehagemynde får kjennskap til og finn grunn til å undersøkja nærare. Dette kan t.d. gjelda: - Talet på barn i barnehagen - Tryggleik for barn og tilsette - Mistanke om overgrep - Areal, inne og/eller ute - Hygieniske krav - Manglande vedlikehald bygg eller uteområde Side 4

6 PROSEDYRAR VED SYSTEMTILSYN stadleg tilsyn 1. Gransking av dokument Før gjennomføring av tilsyn skal det hentast inn informasjon frå barnehagen: a. Gjeldande vedtekter b. Oversyn over bemanning, årsverk, kompetanse m.v. c. Oversyn over barn, - alder og opphaldstid d. Barnehagen sin årsplan - kompetanseplanar e. Årsrapport/evaluering av verksemda f. System for kvalitetssikring g. Annan informasjon - t.d. brukarundersøkingar Tilsendt dokumentasjon vert vurdert opp mot myndekrav. Dokumentasjon dannar grunnlag for sjekkliste og spørsmål i intervjurunden. 2. Gjennomføring: a. Synfaring inne og ute b. Formøte om føremål og opplegg. Med deltakarane c. Intervju av personar på ulike nivå i organisasjonen. Verifikasjon (stadfesting) om rutinar vert følgde slik det er opplyst om. Til vanleg vert desse intervjua: barnehageeigar styrar i barnehagen 1 eller fleire pedagogisk leiarar (kjem an på storleiken på barnehagen) 1 eller fleire assistentar, ev. barne- og ungdomsarbeidar (vurdert ut frå storleiken på barnehagen) d. Sluttmøte, med oppsummering/funn/konklusjon. Med deltakarane TILSYNSRAPPORT Tilsynsgruppa skriv rapport på grunnlag av tilsynet. I rapporten vil det koma fram om det er avdekka ulovlege eller uforsvarlege tilhøve som medfører pålegg om retting. Dersom tilsynet gir grunnlag for pålegg, skal dette underskrivast av rådmannen i heimkommunen. Det vert sett frist for å etterkoma eit pålegg, til vanleg 1 månad. Dersom fristen ikkje vert halden, eller det ulovlege tilhøvet ikkje vert retta, kan kommunen ved rådmannen vedta tidsavgrensa eller varig stenging av barnehagen. Vedtak om stenging skal leggjast fram for aktuell politisk komité. Vedtak om retting og stenging kan klagast til fylkesmannen, som kan prøva alle sider av vedtaket. Pålegg om retting og stenging er eit einskildvedtak etter forvaltningslova. Forvaltningslova sine saksbehandlingsreglar om førehandsvarsel 16, innsynsrett 18 og 19, grunngjeving 24 og 25, klage 28 og 29 m.v. gjeld, jf. Forvaltningslova 28, jf. 34. Side 5

7 OPPFØLGING Tilsynsgruppa legg fram rapporten til kommunen som eigar/mynde og til barnehageeigar. Rådmannen i den enkelte kommune har ansvar for oppfølging av pålegg. Tilsynsrapportar dannar grunnlag for ein årleg rapport om tilsynsverksemda i barnehagane. Rapporten vert lagt fram saman med kommunen si årsmelding. RETTLEIING Barnehagelova markerer at tilsyn og rettleiing er ulike oppgåver, jf. 16 og 8. Kommunen sitt ansvar for rettleiing etter 8 første ledd, har til føremål å gje barnehagen oversyn over kva barnehagelova med forskrifter krev, - dvs. samfunnskrav og forventningar til verdigrunnlag, rammevilkår, arbeidsmåtar og innhald -, og kva som må gjerast for å få drifta i samsvar med desse. Side 6

8 Tilsyn i barnehagane i Kvinnherad 2013/ /2017 INTERKOMMUNALT SAMARBEID Kommunane i Sunnhordland, i regi av Forum for Oppvekst i Sunnhordland, samarbeider om tilsyn. Tilsynskorps frå andre kommunar har årleg 3 tilsyn i Kvinnherad kommune sine barnehagar etter oppsett plan. På same måten har representantar frå Kvinnherad tilsyn i barnehagar i samarbeidskommunane Stord, Bømlo, Sveio, Etne og Fitjar. Gjennom dette samarbeidet opparbeider tilsynskommunane kompetanse i høve til krav i lover og retningslinjer. Det er lagt vekt på røynsleutveksling. Den einskilde kommune er ansvarleg for tilsynet. Spørsmål - indikatorar Tilsynskommunane i FOS har utarbeidd sjekkliste som vert nytta ved tilsyn. Det er laga spørsmål og indikatorar til dei ulike ledda i paragrafane. Dette er til hjelp for å finna ut om barnehagane driv lovleg. GJENNOMFØRING AV TILSYN Kvinnherad har 18 barnehagar; 13 kommunale og 5 ikkje-kommunale. Lov om barnehagar gjev ingen bindande reglar for korleis og kor ofte tilsyn skal gjennomførast, men kommunen sitt tilsynsansvar er ei omfattande oppgåve. Kvinnherad kommune skal ha godt nok system slik at det er mogleg å avdekkja om det er tilhøve som er i strid med lovverket. Varsla og uvarsla tilsyn skal gjennomførast i tråd med kommunal tilsynsplan. Barnehagane i Kvinnherad får varsla tilsyn om lag kvart 3. år. Særlege tilfelle eller oppfølgingssaker kan tilseia at tilsynet vert oftare. Ved tilsyn har ein fokus på om barnehagane driv lovleg. Med dette som utgangspunkt vil det vera jamleg vurdering kva barnehagar som skal ha tilsyn. Oppsett plan over varsla tilsyn er såleis å rekna som ei rettesnor. Tilsynsrapportar dannar grunnlag for ein årleg rapport om tilsyn av barnehagane i Kvinnherad kommune. Rapporten vert lagt fram saman med kommunen si årsmelding. I samband med årleg vurdering skal også gjeldande Plan for tilsyn med barnehagar reviderast. Side 7

9 TILSYNSGRUPPE Kvinnherad kommune har tilsynsgruppe på 4 personar, oppnemnd av rådmannen. Desse er sett saman til eit regionalt tilsynskorps. Kvinnherad kommune fører tilsyn i eigne barnehagar. I tillegg gjennomfører tilsynskorps frå FOS-kommunane tilsyn i barnehagar i Kvinnherad. Sjå eige punkt om regionalt samarbeid. Tilsynsgruppe i Kvinnherad kommune per : - Pedagogisk leiar Heidi Nyrud Uppheim, Bringedalsbygda barnehage - Pedagogisk leiar Ann Irene Sæle, Husnes barnehagesenter - Styrar Grete Kjerpeset, Sunde barnehage - Rådgjevar barnehage Astri S. Måkestad Gruppa kan knyta til seg annan aktuell kompetanse, t.d. jurist, økonom, helsestasjon m.v. DILEMMA VED KOMMUNALT TILSYN I februar 2013 hadde media mange oppslag om tilsyn i barnehagar. Det er sett søkjelys på om ein kommune, som også er barnehageeigar, er objektiv nok når kommunalt tilsette utfører tilsyn i kommunale barnehagar. Er det bukken og havresekken? Stettar barnehagane dei krava som er sette i lov og forskrifter? Er kommunane som tilsynsmynde medvitne ansvar og oppgåver som ligg til tilsyn? Skil kommunane eigarrolla og tilsynsrolla? Dette er ei problemstilling som jamleg må drøftast og løftast opp. Røynsler og tilbakemeldingar frå kommunale og ikkje-kommunale barnehagar er at Kvinnherad kommune har ei tilsynsordning som fungerer godt. Samarbeid med FOS gjev oss kunnskap i utføring av tilsyn, og det gjev tilsynskorpset også tryggleik i dei avgjersler som vert tekne. Side 8

10 PLANLAGDE STADLEGE TILSYN Hovudtema for tilsyn vil vera i perioden 2013/ / Føremål - 3 Barns rett til medverknad - 21 Opplysningsplikt til sosialtenesta og den kommunale helse- og omsorgstenesta - 22 Opplysningsplikt til barnevernstenesta Ut frå vurdering kan kommunen som tilsynsmynde velja å ha tilsyn på - 2 Barnehagens innhald - 7 Barnehageeigarens ansvar - 18 Barnehagens øvrige personale - 19 Politiattest - 20 Teieplikt - 23 Helsekontroll av barn og personale - Nasjonale og lokale satsingsområde 2013/ / / /2017 Barnehagar Kvh. FOS Kvh. FOS Kvh. FOS Kvh. FOS KOMMUNALE Bringedalsbygda Fjelberg Hatlestrand Hauge Mauranger Myrane Omvikdalen Sunde Undarheim Uskedalen Varaldsøy Ølve Åkra IKKJE-KOMMUNALE Rosendal Dønhaug Handeland Espira Halsnøy Kloster Valen Side 9