Kosmos 9 Geografikapittel 1: Landskapa våre, s Kosmos 9 Dei livsviktige naturressursane s

Transkript

1 ÅRSPLAN i Samfunnsfag Skuleåret: 2012/2013 Klasse: 9 Faglærar: Alexander Fosse Andersen Læreverk/forlag: / Fagbokforlaget Kompetansemål LK06 Læringsmål for perioden Periode Innhald Læreverk/læremiddel Kunne beskrive og forklare natur- og kulturlandskapet i lokalsamfunnet - Eleven skal kunne forklare korleis menneske gjer seg nytte av naturgrunnlaget, andre ressursar og teknologi i og i andre land i verda omgrepa «naturlandskap» og «kulturlandskap» ulike landskapstypar i ulike former for vern kunna forklara allemannsretten korleis ein kan utnytta naturressursane korleis teknologien blir nytta til ein meir effektiv utnytting av naturressursane korleis utnytting av naturressursane kan gje negative konsekvensar for miljøet moglege konfliktar knytta til utnytting av naturressursane Geografikapittel 1: Landskapa våre, s Dei livsviktige naturressursane s Arbeidsmåter - Oppgåveløysing i par. - Oppgåveløysing i par. Elevvurdering korleis.

2 Kunna forklara korleis menneske gjer seg nytte av naturgrunnlaget, andre ressursar og teknologi i og i andre land i verda. Kunna vurdera bruk og misbruk av ressursar, konsekvensar det kan få for miljøet og samfunnet, og konfliktar det kan skapa lokalt og globalt trekk ved norsk landbruk og fiskerinæring og diskutera miljøproblem i landbruket Kunna diskutera fordeling av mat i verda ulike delar av fiskerinæringa Maten på landjorda s Matfatet i havet s Videosnuttar frå nettet - Oppgåveløysing individuelt og i par. - Bruk av film med påfølgjande diskusjonar korleis menneske gjer seg nytte av naturgrunnlaget, andre ressursar og teknologi i og i andre land i verda. - Kunna vurdera bruk og misbruk av ressursar, konsekvensar det kan få for miljøet og samfunnet, og konfliktar det kan skapa lokalt og globalt Kunna presentera viktige utviklingstrekk i Kunna forklara «energi» kva som er den viktigaste energiproduksjonen i ulike energikjelder og drøfta positive og negative sider ved dei tida i Energikjeldene våre s Internettressursar Frå union til sjølvstendig nasjon - lærarforelesning - Miniprosjekt. - Bruk av IKT - Klassediskusjonar. - Oppgåveløysing individuelt og i par. - Elevlogg. - Presentasjon av prosjekt. Vurdering med karakter (saman med

3 norsk historie på 1800-talet og første halvdelen av 1900-talet, og forklara korleis det peikar fram mot samfunnet i dag Kunna finne døme på hendingar som har vore med på å forma dagens, og reflektera over korleis samfunnet kunna ha vore dersom desse hendingane hadde utvikla seg annleis «parlamentarisme» Kunna drøfta parlamentarismens tyding for demokratiet i Kunna sjå samanhengane mellom val utført av historiske aktørar og historiske resultat s Artiklar på internett - Simuleringsspel om unionsoppløysinga neste kapittel) Kunna gjere greie for imperialisme og gje døme på avkolonialisering Kunna forklara teknologiske og samfunnsmessige endringar som følgde av den industrielle revolusjonen «imperialisme» årsaker til imperialismen følgjene av imperialismen Europa erobrar verda s Oppgåveløysing i par og individuelt. - Klassediskusjonar - munnlege - Eigenvurdering Kunna laga spørsmål om sentrale internasjonale konfliktar på årsakene til fyrste verdskrig følgjene av fyrste Januar Den første verdskrigen s Lærarforelesning Oppgåveløysing i par og individuelt Klassediskusjonar Arbeid med Munnlege Eigenvurdering Prøve

4 1900-talet og i vår eige hundreår, formulera årsaksforklaringar og diskutera konsekvensar av konfliktane Kunna drøfta menneskeverd, rasisme og diskriminering i eit historisk og notidig perspektiv med elevar frå andre skular ved å bruka digitale kommunikasjonsverktøy Kunna presentera viktige utviklingstrekk norsk historie på 1800-talet og første halvdelen av 1900-talet, og forklara korleis dei peikar fram mot samfunnet i dag verdskrig korleis fyrste verdskrig blei utkjempa korleis Mussolini, Hitler og Stalin preget Europa i mellomkrigstida omgrepa «kommunisme, fascisme og nazisme» den økonomiske krisa i 1929 korleis mellomkrigstida var i Mellomkrigstida s Film nettressursar Kunna laga spørsmål om sentrale internasjonale konfliktar på 1900-talet og i vår eige hundreår, formulera årsaksforklaringar sentrale hendingar under 2. verdskrig Kunna forklara «Holocaust» Kunna reflektere over ulike problemstillingar Februar Mars Den andre verdskrigen s Krigen i s Arbeid med individuell fordjupingsoppgåve (bibliotekprosjekt) - Sjå og diskutera film - Individuell fordjupingsoppgåve. Vurdering med karakter - Eigenvurdering

5 og diskutera konsekvensar av konfliktane Kunna drøfta menneskeverd, rasisme og diskriminering i eit historisk og notidig perspektiv med elevar frå andre skular ved å bruka digitale kommunikasjonsverktøy Kunna presentera viktige utviklingstrekk norsk historie på 1800-talet og første halvdelen av 1900-talet, og forklara korleis dei peikar fram mot samfunnet i dag - drøfte menneskeverd, rasisme og diskriminering i eit historisk og notidig perspektiv med elevar frå andre skular ved å bruke digitale kommunikasjonsverktøy knytt til Holocaust utviklinga av 2. verdskrig i årsakene til at blei okkupert frigjeringskampen i - Kunna gjera greie for hovudtrekk i samanes historie i - Kunna gje døme på trekk ved samisk kultur før og no Filmar: Max Manus Holocaust - Tidsvitner April Samane s Lærarforelesing - Oppgåveløysing individuelt og i par. - Klassesamtale - Elevforedrag - presentere hovudtrekk ved historia og

6 kulturen til samane frå dansketida til i dag, og drøfte forholdet deira til storsamfunnet Kunna beskriva korleis forbruksmønsteret har utvikla seg i og gjera greie for rettane til forbrukarane analysere utviklinga av rusmiddelbruk og røyking i og reflektere over haldningar til rusmiddel Kunna diskutera årsaker til og følgjer av kriminalitet og forklara korleis rettsstaten fungerer ut frå endringar i forbruksmønsteret i kva som påverkar forbruket vårt dei rettar og pliktar me har som forbrukarar ulike rusmiddel Kunna reflektera over konsekvensane av røyking utviklinga av rusmiddelbruk og røyking i og drøfta konsekvensane av dette «kriminalitet» ulike former for kriminalitet April Mai Forbrukarsamfunnet s Alkohol, narkotika og tobakk s Artiklar på nettet Juni Kriminalitet og straff s Oppgåveløysing i par. - Elevforedrag. - Oppgåveløysing. - Elevforedrag. - Klasseromsdiskusjon. - Oppgåveløysing i par. - Elevforedrag med karakter - Innleveringsoppgåve.

7 korleis eit aktuelt lovbrot er behandla moglege årsaker til kriminalitet korleis rettssystemet fungerer Elevane skal i tillegg jobba med/presentera ei fordjupingsoppgåve om eit sjølvvalt tema.