FRI KOPIERING "MATTE-PRØVA" Kartleggjing av kunnskap og innsikt i matematikk. Oppgåver til bruk ved direkte observasjon

Transkript

1 FRI KOPIERING "MATTE-PRØVA" Kartleggjing av kunnskap og innsikt i matematikk Oppgåver til bruk ved direkte observasjon Elev: Prøvd dato: Reidunn Ødegaard & Ragnhild Skaar - oversett til nynorsk v/ Bjarne Fimland. Øverby kompetansesenter, Lastast ned gratis frå URL: ISBN:

2 ADDISJON OG SUBTRAKSJON

3

4 SKRIV TALA UNDER KVARANDRE: (Du skal ikkje finne svaret.) LIKNINGAR (Skriv tala som høver i rutene.) : : 2 3

5 7. MULTIPLIKASJONS - TABELLAR

6 MULTIPLIKASJON ,5 2 7,3 5 8, , 4,6 3,2 8,9 4,7,7

7 DIVISJON : 4 eple skal delast mellom 2 born Kor mange får kvar? : 2 6 : 3 8 : : 3 24 : 2 63 : : 4 96 : : ,2 : 2 26,5 : 7 49,2 : 4,

8 BRØK Farg halv-delen Farg ein tre-del Farg ein fire-del Farg 3 Farg 5 Farg Kor stor del av figuren er farga grå? Skriv svaret ved kvar figur

9 DESIMALBRØK Skriv tala under kvarandre. (Du skal ikkje finne svara.) 34. 4,25 +,0 2,55 + 2,3 + 0,2 23,6 +, ,89 + 4, 35. 6,5-3,32 3,54-2,4 36. Teikn strek mellom det som er like mykje: 0,5 4 0,25 2, , 0 00

10 LENGDEMÅL 37. Mål desse linje-stykka og skriv kor lange dei er (i heile cm): Set eit merke på linja ved rett lengde: 0 cm cm Kva er lengst? Set ring rundt svaret. 2 cm 2 km 2 mm 2 mil 2 dm 2 m 40. m cm cm mm km m mil km 4. Gjer om: 2 m 50 cm, m 500 m, km 0 cm 3 mm, cm 64 km, mil

11 VEKT 42. Kor mykje veg pakke smør (margarin)? Set ring rundt svaret. /2 kg 0 g tonn 500g Kva slags vekt-eining vert brukt når lastebilar skal vegast? gram hekto tonn kilo Kor mykje veg ein sekk poteter? 200 g 20 kg 2 tonn 43. kg gram tonn kg hg gram 44. Gjer om: 5000 g kg tonn 500 kg kg 3000 kg tonn 5 kg 200 g kg kg 500 g g 0 tonn 850 kg tonn

12 HOLMÅL 45. Kor mykje mjølk er det i ein stor mjølke-kartong? liter (l) eller dl (desiliter) Kor mykje vatn er det plass til i ei golv-bøtte? liter eller 0 liter 46. liter dl 5 liter 8 dl dl ½ liter dl 20 dl liter 47. Kva er mest: 2 liter eller 5 dl liter eller 20 dl 48. Kva er minst: 4 dl eller 4 liter 0 liter eller 20 dl

13 PENGAR 49. I Noreg heiter pengane kroner og øre. Kor mange øre er det i krone? Fyll på så det blir like mykje i begge rutene: 50. Gjer om: 3 kr 50 øre, kr 70 øre, kr 2 kr 90 øre, kr 04 kr, kr 5. Kva er mest? Set ring rundt den største summen. 2 kr 0 øre eller 2,50 kr 7,0 kr eller 90 øre 3,50 kr eller 8 kr 90 øre 450 øre eller kr 5,00

14 KLOKKA - analog 52. Kor mykje er klokka? Skriv svaret under klokkene. 53. Teikn inn visarar på desse klokkene: kl kl kl KLOKKA - digital Skriv klokkeslettet når: Du byrjar på skolen Du sluttar på skolen Det TV-programmet du likar best, byrjar kl. kl. kl.

15 55. PROSENT a) Det er billeg-sal i klebutikken. Ei jakke kosta 600 kr. før. Ho er sett ned med 50%. Kor mykje kostar ho no? kr. b) Ein gensar kosta 400 kr. før. kr. Han er sett ned med 25%. Kor mykje kostar han no? c) Kor mykje er 0% av kr. 50,00? kr. GEOMETRISKE FIGURAR. 56. Kva heiter desse figurane? Teikn inn høgda. Teikn inn diameteren. Farg omkrinsen. Farg arealet.

16 PRAKTISKE OPPGÅVER 57. Åse har 9 kr. Så får ho 3 kr. av Per. Kor mange kroner har ho no? kr. 58. Liv har 24 kr. Ho gjev Berit 3 kr. Kor mange kroner har ho då igjen? kr. 59. kg eple kostar 9 kr. Kor mykje kostar 5 kg? kr gutar skal dele 2 eple. Kor mange eple får kvar? eple 6. Ole set pengar i banken: Først 50 kr så 300 kr så 500 kr Til slutt tar han ut 600 kr. Kor mykje har han i banken no? kr.

17 "MATTE-PRØVA" FASIT til hjelp dersom prøva vert brukt i samla gruppe ,5-72, ,66-28,48-7, , rest (el. 73,2) 27. 5, - 3,79 (2. desimal forhøgd) kr 58. kr kr eple kr

18 "MATTE-PRØVA" NOTATARK ELEV: DATO:. Addisjon Subtraksjon Add u/tiaroverg. 4. Add u/tiaroverg. 5. Sub u/låning 6. Sub u/låning 7. Add m/minnetal 8. Add. m/3 addendar 9. Sub m/låning 0. Sub. m/2 "lån". Add. store tal under Sub. m/3 "lån" 3. ar-, 0ar-, 00ar-plass 5. Likningar 7. Multiplikasjonstabellar 8. Multiplikasjon 24. Divisjon 28 / 34. Brøk / desimalbrøk 37. Lengdemål 42. Vekt 45. Holmål 49. Pengar 52. Klokka 55. Prosent 56. Geometriske figurar 57. Praktiske oppgåver

19 RETTLEIING TIL "MATTE-PRØVA" Prøva kartlegg kunnskap og innsikt i matematikk hos elevar som meistrar dei grunnleggjande begrepa innan faget. Den går grundig inn i addisjon, subtraksjon, multiplikasjon og divisjon. Kvart område har oppstilte stykke av aukande vanskegrad. Prøva tar vidare for seg enkle oppgåver innan likningar, brøk, desimalbrøk, lengdemål, vekt, holmål, pengar, klokka, prosent og geometriske figurar. Den avsluttar med enkle, praktiske oppgåver. GENERELT Ha dette for handa: Unifix-klossar, teljepinnar, linjal, eit blankt ark, saks, tom mjølkekartong ( liter), ulike myntar, klokke med visarar og tal. Eleven kan få heile heftet når kartleggjinga startar, eller få eitt og eitt ark utdelt. La eleven føle at han/ ho lukkast med prøva. Forklar at det er så mange oppgåver fordi det skal vere nok til dei som har gjennomgått meir enn det "du" har hatt enno. Når oppgåvene blir for vanskelege, avbryt du med t.d. "Dersom du ikkje har hatt slike stykke, går vi berre vidare. Det er ikkje meininga du skal lære noko nytt no. Eg vil berre sjå kva du alt kan." Læraren følgjer aktivt med under heile kartleggjinga for å finne ut kva slag strategiar eleven brukar for å løyse oppgåvene. Kva slag hjelpemidlar brukar eleven? Brukar eleven vanleg framgangsmåte? Kva tenkte eleven for å komme fram til ei løysing i dei høve svaret vart feil? Dreier det seg om "slurvefeil", vilkårleg gissing eller feiltenkjing? Prøver eleven å hugse løysingsmodellar som han/ ho ikkje forstår logikken i? Forstår eleven matematikkspråket som er brukt i prøva? Har eleven oversikt over fleire faktorar samtidig? Kor langt har eleven kome i utvikling av logisk, abstrakt tenkjing? Litt oppmuntring gjer seg: "Den klarte du fint!" "Det var ein lur måte å finne svaret på!" (For vanskelege stykke kan ev. brukast til å sjekke om eleven kan bruke kalkulator.) ADDISJON OG SUBTRAKSJON. (Oppgåve - 2) La eleven løyse oppgåvene sjølvstendig frå starten. Gjer eleven merksam på at det vekslar mellom stykke med pluss og minus på same side. Dersom eleven gjer feil ganske raskt, bør ein spørje om han/ ho t.d. pleier å telle på fingrane. Rekning med konkreter er OK også under prøva. Notèr det i så fall. Det er ikkje nødvendig å rekne alle 5 oppgåvene under kvart nr. "Dette går greit, seier eg. No kan du starte på neste nr." Be eleven fortelje korleis han/ho tenkjer under arbeidet med å finne svaret, både når svaret blir rett og når det blir gjort feil. Spør t.d.: "Kva gjorde du for å få det svaret der? Vis meg/ fortel meg korleis du tenkte." Notèr. Legg merke til om eleven ikkje tek omsyn til at det vekslar mellom + og - sjølv om han/ho er gjort merksam på det. MULTIPLIKASJON. (Oppgaåve 7-23) Legg merke til om eleven løyser oppgåvene slik som dei står, eller om han/ho hoppar fram og tilbake for å få dei i "rett" rekkefylgje. Rekketel eleven for å finne svaret, eller er tabellane automatiserte? Tel han/ho "inni seg" og skriv svaret når det er telt t.d. 6 vidare frå siste tal? Elevar som ikkje "kan" gongetabellane, blir bedd om dei kan sjå nokre stykke her og der som dei likevel greier. 2-gongen kan dei fleste få til, og gler seg over det. DIVISJON. (Oppgåve 24-27) Oppgåve 24 er konkretisert øvst på arket. Dersom eleven ikkje greier divisjons-stykka, kan ein sjå om eleven har forståing for kva divisjon er ved å bruke t.d. teljepinnar eller Unifixklossar som eleven skal fordele mellom "deg" og "meg".

20 BRØK / DESIMALBRØK. (Oppgåve 28-36) Snakk om oppgåvene dersom eleven nøler. Kall figurane for "kaker". Oppgåve 29: Spør korleis eleven les brøkane dersom han/ ho fargar på må få. Har eleven forståing for brøk? Del opp eit ark papir i 4 deler med strekar, slik at eleven kan klippe bort t.d. /4. LENGDEMÅL. (Oppgåve 37-4) Bruk vanleg skolelinjal til å måle med. Enkelte elevar seier at nokre av linjene er mm for lange eller for korte i forhold til heile cm. "Flott at du la merke til det! Men vi skriv berre heile cm no." (Enkelte kopimaskiner forandrar måla.) VEKT. (Oppgåve 42-44) Mange har ikkje forestillingar om "hekto". Når dei spør, seier læraren t.d. at lette ting som leverpostei eller anna pålegg kan vegast i hekto. "Men har du ikke høyrt om det før, så er ikkje det så fårleg. Då ser vi berre bort fra den vekteiniga." HOLMÅL. (Oppgåve 45-48) Sørg for å ha ein (tom) mjølkekartong som tar liter, som du kan vise fram, dersom eleven svarar feil på oppgåve 45. "Det er ein slik kartong eg meiner." PENGAR. (Oppgåve 49-5) Alternative løysingar av oppgåve 49: - Legg ordentlege pengar oppå dei som er teikna, og legg fram ulike myntar til å fylle på med. - Eleven teiknar enkle sirklar og skriv t.d. " kr" inni sirkelen. (All utstaffering sløyfast.) - Dersom eleven skriv "svaret" med tal inni ramma utan å teikne omriss, er det også OK. KLOKKA. (Oppgåve 52-54) Oppgåve 52: La eleven skrive klokkeslettet med ord eller skriv ned det han/ ho seier, viss det å svare med tal blir for vanskeleg. Mange "kan klokka", men kan ikkje skrive klokkeslett. Oppgåve 53: Dersom eleven ikkje forstår klokkeslettet som er trykt på arket, så sei det på vanleg måte - t.d. "Kvart på." Oppgåve 54: Forsikre deg om at eleven veit kva ei digital-klokke er. (Klokke utan visarar.) PROSENT. (Oppgåve 55) "Kjenner du %-teiknet? Det står ofte på tilbods-plakatar. Her er nokre oppgåver om varer som er på tilbod eller på sal." GEOMETRISKE FIGURAR. (Oppgåve 56) Kjenner eleven desse grunnleggjande begrepa innan geometri? PRAKTISKE OPPGÅVER. (Oppgåve 57-6) Bruk ledig plass på arket til utrekning, dersom det er naudsynt. Spør eleven korleis han/ ho tenkte for å finne svaret. Framgangsmåten eleven brukar fortel mykje om modning. Gjøvik, Reidunn Ødegaard. [Oversett til nynorsk v/ Bjarne Fimland.]