Gudsteneste. Redigert av Kjetil Kringlebotten

Transkript

1 Gudsteneste Redigert av Kjetil Kringlebotten Denne gudstenesta er laga etter mål av ei rekke forskjellige liturgiar: Den nattverdsgudstenesta som vert brukt på NLA Høgskolen i Bergen, tidebønstradisjonen; høgmesseliturgien for Dnk (1977); Øygardsliturgien ( SKG-liturgien ( og Liturgien som vert brukt på St.ae. Sunniva Studenthjem i Bergen; Høgmesseliturgien som er å finne i Landstads reviderte; 1 Den katolske kyrkja sin liturgi; og det nye ordo-framlegget for høgmessa i Dnk. 2 Eg held meg hovudsakleg til den strukturen, den ordo, som er gjeve i nattverdsgudstenesta på NLA Høgskolen i Bergen, men eg bruker til tider andre namn på ledda, og har litt fleire ledd. Forkortingar: P = Prest, liturg; A = Alle; K = Kyrkjelyden; L = Lektor (tekstlesar) (For å gjera det enklare, er svara til kyrkjelyden/alle i feit skrift.) 1 M. B. Landstads Kirkesalmebok. Revidert og forøket av stiftsprost Gustav Jensen med bistand av en komité. Skoleutgave med melodier. Oslo: Andaktsbokselskapets forlag, Liturgi --- Nynorsk. Framlegg til Ny ordning for hovudgudsteneste i Den norske kyrkja. Bergen: Eide 2008

2 I INNLEIANDE RITER KORT INFORMASJON (Her kan presten, eller nokon andre, ha litt kort informasjon om gudstenesta, og andre aktivitetar som kjem.) INNGANGSORD P: I Namnet åt Faderen og Sonen og Den Heilage Ande. Nåde vere med dykk, og fred frå Gud, vår Far, og Herren Jesus Kristus. BØN FOR GUDSTENESTA P: Herren vere med dykk. K: Og med di ånd. P: Lat oss alle be: Herre! Vi er komne inn i dette heilage huset ditt for å høyra kva du, Gud Fader, du Herre Jesus, du Heilage Ande, vil tala til meg. Herre! Lat no opp hjarto våre, ved din Heilage Ande, så vi kan læra av ordet ditt å sørgja over syndene våre, tru på Jesus i liv og død, og betra oss kvar dag i eit heilag liv. Høyr og bønhøyr oss ved Jesus Kristus! KYRIE P: Kyrie Eleison A: Kyrie Eleison P: Kriste Eleison A: Kriste Eleison P: Kyrie Eleison A: Kyrie Eleison GLORIA (Kan falla bort i adventstida, utanom fyrste søndag i advent, i fastetida og i kvardagsmesser) P: Ære vere Gud i det høgste, A: Og fred på jorda hjå menneske som Gud har hugnad i.// [Omkvede:] Vi lovar deg, vi prisar deg, vi tilbed deg, vi opphøgjer deg. P: Vi hyllar deg for din store herlegdom, Herre Gud, himmelske konge, allmektige Far. A: Omkvede.

3 P: Herre, Guds einborne Son, Jesus Kristus, Guds Lam som ber all verdsens synder, miskunna deg over oss, du som sit ved Faderens høgre hand, høyr vår bøn. A: Omkvede. P: For einast du er heilag, einast du er Herre, einast du er Den Høgste, Jesus Kristus med Den Heilage Ande, i Faderens herlegdom. A: Omkvede. Amen. II ORDETS LITURGI FYRSTE LESING P: Det står skrive i... i det... kapitlet. [Teksten vert lesen.] Slik lyder Herrens ord. A: Gud vere lova. SANG/SALME Her kan ein syngja ein salme/song (eller fleire salmar/songar) ANDRE LESING (Kan falla bort) P: Det står skrive i... i det... kapitlet. [Teksten vert lesen.] Slik lyder Herrens ord. A: Gud vere lova. HALLELUJAVERS/SALMODI (Døme her: Salme 119: ) P: Halleluja, halleluja. P: Underfulle er dine lovbod, * difor tek eg vare på dei. P: Dine ord gjev ljos når dei opnar seg, * dei gjev den urøynde skjøn. P: Med lengsle opnar eg munnen, * for eg stundar etter dine bod. P: Vend deg til meg og ver meg nådig! * Det er rett mot dei som elskar ditt namn. P: Gjer mine steg faste ved ditt ord, * lat ingen urett få makt over meg! P: Fri meg frå menneskevald, * så vil eg halda dine føresegner! P: Lat ditt andlet lysa over din tenar, * og lær meg dine føreskrifter! Halleluja, halleluja.

4 EVANGELIUM P: Herren vere med dykk. K: Og med di ånd. P: Dette heilage evangeliet står skrive i evangeliet etter... i det... kapitlet. [Evangeliet vert lest.] Slik lyder Herrens ord. Heilage Far, helga oss i sanninga, ditt ord er sanning. HALLELUJAVERS Halleluja, halleluja. PREIKE/ANDAKT/TALE Etter preika/andakten/talen: P: Ære vere Faderen og Sonen og Den Heilage Ande, som var, er og vera skal éin sann Gud frå æva til æva. TRUVEDKJENNINGA P: Lat oss vedkjennast vår heilage tru. A: Anten Den apostoliske truvedkjenninga eller Den nikenske truvedkjenninga. SANG/SALME Her kan ein syngja ein salme/song (eller fleire salmar/songar) SYNDSVEDKJENNINGA P: Lat oss bøya oss for Gud og sanna syndene våre. A: Heilage Gud, Himmelske Far. Sjå i nåde til meg, syndige menneske, som har såra deg med tankar, ord og gjerningar og kjenner den vonde hug i hjarta mitt. For Jesu Kristi skuld, ha tol med meg. Tilgjev meg alle mine synder, og gjev at eg må ottast og elska einaste deg. P: Guds ord seier: Seier vi at vi ikkje har synd, då fører vi oss sjølve vill, og sanninga er ikkje i oss. Men dersom vi sannar syndene våre, er han trufast og rettferdig, så han tilgjev oss syndene og reinsar oss for all urettferd. FORBØN P: Herren Jesus er midt iblant oss. A: I hans namn vil vi be. P: Lat oss gå fram for Herrens åsyn med takk for Hans gode gåver, og bøn for kyrkja og verda. (I slutten av kvar bøn seier P: Gud, vi bed deg. Alle svarar: Herre, høyr vår bøn. Til slutt seier P: Herre, takk at du tar imot våre bøner. Vi lovar og prisar

5 ditt heilage namn, for du er god og di miskunn varer til evig tid.. Alle svarar: Amen.) III NATTVERDENS LITURGI OFFERTORIUM (Her kan ein syngja ein salme/song som er knytt til nattverden. Presten (eller ein medhjelpar), kanskje medan ein framleis syng sangen/salmen, hentar kalken og disken frå anretningsbordet og set dei på altaret. Ein legg brød på fatet og tømmer vin i begeret.) Etter anretninga: P: Velsigna vere du, Gud, som har skapt alt. Av din rikdom har vi teke imot det brødet som vi ber fram for deg, ei frukt av jorda og av arbeidet åt menneska, som for oss vert livsens brød. A: Velsigna vere Gud i all æve. P: (Presten tømmer litt vatn i kalken, saman med vinen.) Lat oss ved vatnets og vinens mysterium få del i hans guddom som har villa dela vår menneskenatur. Velsigna vere du, Gud, som har skapt alt. Av din rikdom har vi teke imot den vinen som vi ber fram for deg, ei frukt av vintreet og av arbeidet åt menneska, som for oss vert frelseskalken. A: Velsigna vere Gud i all æve. P: Evige, allmektige Gud, du held himmel og jord i dine hender, du nemner oss alle ved namn, så vi skal høyra deg til og vera ditt folk på jorda. Saman med dei truande gjennom alle tider og med den store himmelhæren vil vi prisa ditt heilage namn. DEN STORE TAKKEBØNA/PREFASJONEN (Det finst fleire utgåver av prefasjonen. Desse kan de finna her: P: Herren vere med dykk. K: Og med di ånd. P: Lyft dykkar hjarto. K: Vi lyfter våre hjarto til Herren. P: Lat oss takka Herren vår Gud. K: Det er verdig og rett. P: I sanning, verdig og rett er det, vår skyldnad og vår frelse, at vi alltid og alle stader takkar deg, heilage Herre, allmektige Far, evige Gud, ved Jesus Kristus, vår Herre, Han som du sende til frelse for verda, for at vi ved hans død skulle få forlating for syndene, og ved hans oppstode vinna det evige liv. Ved Han lovsyng englane din herlegdom, og di kyrkje i himmelen og på jorda prisar namnet ditt med samrøysta lovsong. Med dei vil vi òg blanda våre røyster og tilbedande syngja:

6 A: Heilag, heilag, heilag er Herren Sebaot, All jorda er full av din herlegdom, Hosianna i det høgste. Velsigna vere Han som kjem, i Herrens namn. Hosianna i det høgste. BØN, EPIKLESE OG INNSETJINGSORD P: Heilage, miskunnsame Gud, du som rår over alt du har skapt. Då Adam og Eva fall frå deg, vende du deg ikkje frå dei. Til Abrahams og Saras ætt gav du lovnaden om å signa alle folkeslag. Du frigjorde ditt folk frå slaveri og gav det nytt håp gjennom profetane. Då tida kom, sende du Son din for å reisa opp att skaparverket og fornya oss i ditt bilete. Han vart fødd av ei kvinne og gav oss barnekår hjå deg. Medan han levde saman med oss, forkynte han gledebodskapen for dei fattige, sette dei undertrykte fri og metta dei svoltne før han gjekk inn i den livgjevande døden på krossen. Vi bed deg, allmektige Far, lat oss kjenna krafta av Kristi oppstode, så vi som tek i mot hans lekam og blod, kan leva til pris og ære for din herlegdom og få del i arven som dei heilage får i ljoset. Difor ber vi deg: Signa oss med all Andens signing. Helga dette brødet og denne vinen ved din Ande, slik at dei på ditt ord og løfte må bli vår Herre Jesu Kristi lekam og blod, han som baud oss å feira dette måltidet. Vår Herre Jesus Kristus, den natta han vart sviken, tok han eit brød, takka deg, braut det, gav læresveinane og sa: TAK DETTE OG ÉT DET. DETTE ER MIN LEKAM, SOM VERT GJEVEN FOR DYKK. GJER DETTE TIL MINNE OM MEG. Like eins tok han kalken etter måltidet, takka, gav dei og sa: DRIKK ALLE AV DEN. DENNE KALKEN ER DEN NYE PAKT I MITT BLOD, SOM VERT UTRENT FOR DYKK OG FOR DEI MANGE TIL FORLATING FOR SYNDENE. SÅ OFTE SOM DE DRIKK AV HAN, SÅ GJER DET TIL MINNE OM MEG. ANAMNESE P: Stort er trua sitt mysterium. A: Kristus døydde. Kristus stod opp. Kristus skal koma att.

7 P: Evige, miskunnsame Gud. Vi takkar deg fordi du har gjeve din kjære Son i døden for syndene våre, og i han har forsona verda med deg sjølv. Vi høgtidar dette måltidet til minne om han som vann over dødens makt og har vorte livsens brød for oss. I trua på hans oppstode ventar vi på at han skal kome att og halde sitt store gjestebod saman med folket sitt. A: Amen, ja kom, Herre Jesus. HERRENS BØN P: I Den Heilage Ande og saman med heile ditt folk, bed vi den bøna Son din sjølv har lært oss: A: Fader vår, du som er i himmelen. Lat namnet ditt helgast. Lat riket ditt koma. Lat viljen din råda på jorda så som i himmelen. Gjev oss i dag vårt daglege brød. Forlat oss vår skuld, som vi også forlét våre skuldmenn. Før oss ikkje ut i freisting, men frels oss frå det vonde. For riket er ditt, og makta og æra i all æve. Amen. FREDSHELSING P: Jesus seier: Fred etterlet eg dykk, min fred gjev eg dykk. Lat oss difor helsa kvarandre med eit teikn på fred. A: [Medan ein tek kvarandre i handa] Guds fred. NATTVERDSMÅLTIDET Brødsbryting og avsluttande doksologi P: Velsigningskalken som vi velsignar gjev oss del i Kristi blod. Brødet som vi bryt [X] gjev oss del i Kristi lekam. A: Sjølv om vi er mange, er vi ein lekam. For vi har alle del i det eine brødet. P: Med éin Ande vart vi alle døypte til å vera éin lekam, og alle fekk vi éin Ande å drikka. A: Amen, ja kom, Du Heilage Ande.

8 P: Sameina bøna vår med bønene frå tenarane dine alle stader og gjennom alle tider, og med forbøna frå vår store øvsteprest, som alltid bed for oss, til dess han kjem med siger, som Herren over alle ting. Ved Han og i Han og i samfunn med Den Heilage Ande skal all herlegdom og ære høyra deg til, allmektige Far, evige Gud, no og til evig tid. Agnus Dei A: Du Guds Lam, som ber all verdsens synder, miskunna deg over oss. Du Guds Lam, som ber all verdsens synder, miskunna deg over oss. Du Guds Lam, som ber all verdsens synder, gjev oss din fred. P: Sjå, det Guds lam, som ber verdsens synd! Sæle er dei som er bedne til bryllaupsmåltidet åt Lammet. A: Herre, eg er ikkje verdig at du går inn under mitt tak, men sei berre eitt ord, så vert sjela mi lækt. P: Kom, for alt er ferdig. (Under nattverdsmåltidet kan ein syngja salmar. T.d. Nos 138 og 139.) (Utdeling: Dette er Jesu lekam. Dette er Jesu blod.) Tilseiingsord etter nattverden P: Den krossfeste og oppstadne Herre Jesus Kristus har no gjeve oss sin heilage lekam og sitt dyre blod, som han gav til soning for alle våre synder. Han styrkje oss og halde oss oppe i ei sann tru til det evige liv. Fred vere med dykk.

9 TAKKEKOLLEKT FOR NATTVERDEN P: Lat oss takka og be. Vi takkar deg, himmelske Far, for dine sæle gåver. Vi bed deg at du ved desse gåvene vil halda oss fast i trua på deg, sameina oss i din kjærleik og stadfesta i oss vona om det evige liv, for Son din, Jesu Kristi, vår Herres skuld. IV AVSLUTTANDE RITER VELSIGNING OG SENDING P: Lat oss prisa Herren. A: Gud vere lova! Halleluja, halleluja, halleluja. P: Herren vere med dykk! K: Og med di ånd! P: Herren velsigne deg og vare deg. Herren late sitt andlet lysa over deg og vere deg nådig. Herren lyfte sitt åsyn på deg og gjeve deg fred. P: Messa er til ende, gå i fred. A: Gud vere lova. SANG/SALME Her kan ein syngja ein salme/song (eller fleire salmar/songar).