Jostedalsbreen nasjonalparkstyre dialogmøte 2018 Referat frå møte med rådgjevande utval og administrative kontaktpersonar

Transkript

1 Postadresse Besøksadresse Rådhuset i Luster Statens hjørne 6868 Gaupne Kontakt Sentralbord: +47 Direkte: fmvlpost@fylkesmannen.no Jf. liste Sakshandsamar Bente Støa Vår ref. 2019/ Dykkar ref. Dato Jostedalsbreen nasjonalparkstyre dialogmøte 2018 Referat frå møte med rådgjevande utval og administrative kontaktpersonar Møtestad: Stardalen Dato: Tysdag 27. november 2018 Tid: Til stades frå rådgjevande utval: Sogn og Fjordane Bondelag: Merete Støfring Norsk Bremuseum: Pål Gran Kielland Sogn og Fjordane turlag: Rune Valsvik Sogn og Fjordane Bonde- og småbrukarlag: Ingolf Folven Jostedalsbreen nasjonalparksenter: Wenche Nesje Breheimsenteret: Trygve Snøtun Visit Sognefjord: Helene Maristuen Sunnfjord Utvikling: Bjørg Kjos-Wenjum Medlem frå ru som ikkje hadde høve til å komme: Universitets- og høgskulesektoren: Atle Nesje Fylkesmannen i Sogn og Fjordane: Tom Dybwad Visit Nordfjord: Marita Lindvik Naturvernforbundet: Jon Farestveit Til stades frå administrativt kontaktutval: Førde kommune: Ola Kvaal Jølster kommune: Solfrid Trå Jølster kommune: Joar Helgheim Luster kommune: Aina-Elise Stokkenes Sogndal kommune: Olav Øyrehagen Gloppen kommune: Lindis Vinge Bergland Medlem frå administrativt kontaktutval som ikkje hadde høve til å komme: Stryn kommune: Odd Rønningen Balestrand kommune: Jørgen Hundseth Til stades frå Jostedalsbreen nasjonalparkstyre: Ivar Kvalen, Sven Flo, Venke Kollbotn, Einar Målsnes, Jarle Aarvoll, Karen Marie Hjelmeseter, Oddmund Klakegg Nasjonalpark Jostedalsbreen nasjonalparkstyre

2 Medlem frå Jostedalsbreen nasjonalparkstyre som ikkje hadde høve til å komme: Marius Dalin Andre til stades: Anne Rudsengen, Statens Naturoppsyn Maria Knagenhjelm, Nasjonalparkforvaltar og sekretær Bente Støa, Nasjonalparkforvaltar og sekretær SAKSLISTE: 1. Velkommen Leiar i Jostedalsbreen nasjonalparkstyre, Ivar Kvalen, ønskja velkommen til møte i rådgjevande utval. 2. Kva har skjedd i Jostedalsbreen nasjonalpark det siste året Nasjonalparkforvaltar Maria Knagenhjelm fortalte og viste bilete om kva som har skjedd i nasjonalparken i løpet av det siste året. Presentasjonen er lagt ut i lag med møtereferatet på heimesida til nasjonalparkstyret Anne Rudsengen gjekk gjennom årsrapporten for Statens naturoppsyn sitt arbeid i nasjonalparken for Årsrapporten ligger også på heimesida til nasjonalparkstyret. På spørsmål om førekomst av rovvilt i nasjonalparken, svara SNO at det i løpet av dei tre siste åra berre var påvist skade frå jerv ein gang. I tillegg har ein ulv vandra gjennom nasjonalparken, og det observerast frå tid til anna kongeørn. Det kom tilbakemelding på at arbeidet med utbetring av stiar er positivt, då dette både fremmar beitebruk og hindrar slitasje. Det vart etterlyst meir skjøtsel for å unngå gjengroing i setredalane (Bødalen, Erdalen og Sunndalen). Det kjem opp mykje tistel på dei opne områda og det bør lagast ein strategi for å fjerne dette. Forvaltninga svara at nasjonalparkstyret har ytra eit ønskje om meir fokus på skjøtselstiltak framover og at det på tiltakslista i 2019 er satt opp revisjon av skjøtselsplanen for setredalane. 3. Presentasjon av brukarundersøking og sårbarheitsvurderingar ved Norsk institutt for naturforsking (NINA) Odd Inge Vistad frå NINA presenterte brukarundersøkinga som vart gjennomført i nasjonalparken i Brukarundersøkinga vart finansiert av Miljødirektoratet og analysane vart gjort av NINA, som også hadde ansvaret for den nettbaserte etterundersøkinga. Det vart plassert ut 19 kasser ved forskjellige innfallsportar til Jostedalsbreen nasjonalpark og til saman skjema vart nytta til analyse vidare. Dette var klart flest skjema av alle nasjonalparkane i Noreg. Vistad presenterte funn frå undersøkinga, som seier noko om kven som besøker nasjonalparken vår: - 75 % av dei besøkande er utlendingar (dette er den høgaste del utlendingar av alle nasjonalparkane) % av dei besøkande har høgare utdanning. - 3 % av dei besøkande er lokale (lågt tal samanlikna med andre område) % har ingen tidlegare erfaring med langturar, men 16 % har vore på fleire enn 20 langturar før. Sakshandsamar Bente Støa Side 2 av 7

3 - Langt dei fleste er interessert i vanleg turfriluftsliv og svært få er interessert i motorisert friluftsliv. - Dei fleste som har vore i nasjonalparken før, har vore der på sommarstid - Den viktigaste grunnen til at dei besøker nasjonalparken er for å oppleve spesiell natur - Når det gjeld purismegrad (kor mykje tilrettelegging dei vil ha, og kor mange menneskjer dei vil møte på tur), er dei besøkande sokalla lågpuristar, mens utlendingane ønskjer ein høgare grad av purisme enn nordmenn. Dette er sannsynlegvis fordi utlendingane kommer til Noreg fyrst og fremst for å oppleve urørt natur. - Dei fleste besøkande er på dagstur, og dei fleste besøkande skal på fottur - Dei fleste som går på bre går med breførar/guide. - 3 av 4 overnattar rundt Jostedalsbreen, som betyr at verneområdet har stor betydning for lokalt reiseliv og næring. Av dei som overnattar i området, overnattar dei fleste på campingplass - 56 % av dei besøkande skaffar seg informasjon før dei drar på tur, og informasjonen skaffar dei oftast på nett. - Nasjonalparkstatusen er ikkje så viktig for at dei besøker området % av dei besøkande er godt fornøgde med tilrettelegginga. Rapporten om brukarundersøkinga ligg i sin heilskap på heimesida til nasjonalparkstyret På heimesida ligg også presentasjonen som vart vist under møtet. Vistad presenterte også ein sårbarheitskartlegging for Kattanakken i Stryn. Kartlegginga ser på samanhengen mellom ferdsel og kor mykje naturen toler. 226 skjema vart fylt ut frå Kattanakken i brukarundersøkinga. Dei besøkande til Kattanakken skilde seg frå resten av nasjonalparken ved å ha meir tidlegare turerfaring, fleire gjekk utan barn og aleine, dei ønskja ein høgare purismegrad og målet deira med turen var oftare topptur. Det stod også ein ferdselsteljar i byrjinga på stien. Denne talte 3000 personar sommaren 2017, men vi veit ikkje noko om kor høgt opp dei besøkande hadde gått. Det er fleire planar i området som kan føre til auka ferdsel opp stien til Kattanakken. Heile stien opp er sensitiv for ferdsel, då det er bratt skråning med ustabilt substrat. Særleg over skoggrensa er det sensitivt. Det lagast fleire sidestiar, fordi hovudstien er erodert og vanskeleg å gå på. Det kan gjennomførast tiltak som kompenserer for dette. Det kan til dømes lagast steintrapp som kan samle ferdselen og redusere slitasjen. Dette vil dreie bruken til andre grupper enn i dag og i tillegg auke ferdselen på stien, men det er derfor viktig at nasjonalparkstyret tenkjer gjennom kva gruppe turistar ein ønskjer på staden og kven som har føresetnad for å klare turen. Vistad presenterte også ein sårbarheitsanalyse for Sunndalen. I brukarundersøkinga vart det fylt ut 69 skjema her frå. Her var det ein lågare del utlendingar enn i resten av nasjonalparken. Det er venta ei auke i besøkande her grunna utbetringa av driftevegen til Sunndalssetra. NINA hadde også meiningar om catskiing på Tystigen. Rapporten ligg tilgjengeleg på heimesida til nasjonalparkstyret. 4. Gruppearbeid Møtedeltakarane vart delt inn i fem grupper og gruppeoppgåva var å dele alle innfallsårane til nasjonalparken i tre kategoriar: Sakshandsamar Bente Støa Side 3 av 7

4 1. Område med urørt preg og lite tilrettelegging 2. Område med avgrensa tilrettelegging for eit enkelt friluftsliv 3. Innfallsportar med omfattande tilrettelegging Diskusjonen og drøftinga var viktig for arbeidet med besøksstrategien, og korleis nasjonalparken best kan styre ferdsel og besøkstal i dei forskjellige delane av nasjonalparken. I denne tabellen har vi samla alle innspela vi fekk i gruppearbeidet: Kommune Område Innfallsåre Stryn Oldedalen Oldeskaret ,75 1 (utsiktspkt. 3 Kattanakken 2 2 v/ny sti) 1,67 Gloppen Jølster 5 Gj.snitt Kommentarer Briksdalsbreen ,00 Satse vidare. Brenndalsbreen 1 1,00 Flatsteinbu ,00 Lodalen Nesdal, Ruteflotdalen 1 -> ,17 Kjenndalsbreen ,00 Tjuvskåra 1 1 1,00 Bødalsbreen, Lodalskåpa ,80 Hogrenningsetra 1 1 1,00 Skålatårnet ,00 Oppstryn Fosdalen 2 2 2,00 Erdalen, Vetledalen ,25 Enkelt friluftsliv. Sunndalen, Kamperhamrane ,25 Sandalen/ Byrkjelo/ Utvikfjellet Svartebotn 1 2 1,50 Myklebuststøylen 1 2 1,50 Myklebust/ Lunde Fagredalen/ Grovabreen 1 2 -> 3 2 1,83 Sygnesandsdalen 1 1,00 Lundeskaret ,80 Lite lagt til rette -> vinter (villrein), Jølster kommune/sunnfjord utvikling har jobba med prosjekt. Parkering må bli betre, utbetre parkering -> kva Sakshandsamar Bente Støa Side 4 av 7

5 målgruppe? Førde Sogndal Stardalen Befringsdalen ,75 Haukedalen Sogndalsdalen Langedalen ,67 Tverrdalen, Gallen 2 2 2,00 Haugadalen ,50 Tredjevatnet 1 <- 2 1,50 Mykje beitedyr. (Anestølen), Tverrdalen 1 3 2,00 Stor utfart. Fjærland Supphelledalen ,75 Flatbrehytta ,25 Bøyabreen ,00 Kvitevardane ,33 Luster Jostedalen Styggevatnet ,25 Fåbergstølsgrandane ,33 Innfallsport -> buss/bil -> bønder - > betre skilting, stor utfart. Guide nokre fleire enn no -> enkle fotturar, stor utfart. Toalett, Innfallsport -> enkelt å leggje til rette -> toalett/pplassar -> infoskilt Omfattande tilrettelegging ved innfallsport, området på breen innanfor lite tilrettelagt. Rasfare, merking av sti. Sakshandsamar Bente Støa Side 5 av 7

6 Fåbergstølsbreen ,67 Ski, Rasfare, merking av sti. Nigardsbreen? Haugafjellstølen/ Hauganosi ,00 Reiseliv Tuftebreen og Steinmannen ,75 Har toalett, har potensiale, same start som Bergset, lite påverka. Har toalett, har potensiale, omfattande tilrettelegging. Bergsetbreen ,00 Røykjedalen ,00 Beitedyr Bakkedalen ,00 Beitedyr Vassdalen ,00 Leirdalen/ Tunsbergdalsbreen 2 2 2,00 Veitastrond Nesdalen 1 1 1,00 Sykkel, Tungestølen, vert auka bruk, enkelt friluftsliv. Austerdalen ,67 2 Langedalen 2 (3) 2,25 Beitedyr 2 Beitedyr, til Snauedalen 1 (3) 1,75 Fjærland. Balestrand Jostefonn 3 3,00 I tillegg hadde enkelte gruppar følgjande generelle innspel: Leggje til rette sti frå utsikten på nasjonal turistveg over Gaularfjellet Familieaktivitet, lett tilgjengeleg, omstilling, høgsesongturisme, heilårsturisme, marknadsføring: bruke mat, bruke? Opplevingsbasert, brevandring = meir ute, auke inne, toalett/søppel, stirydding utanfor nasjonalparken, beredskap, klimatiltak Skape eigarskap lokalt til dømes avtale med lokale personar/lag om tilsyn, merking og liknande. Turbeskriving og info om fare på nett (på fleire språk) og i resepsjon på overnattingsstader, samt på parkeringsplassar Samarbeid med reiselivet AVSLUTTANDE KOMMENTARAR Sven Flo: Det bør leggjast betre til rette for barn i nasjonalparken. Sakshandsamar Bente Støa Side 6 av 7

7 Ingolf Folven: Kommentar til gruppearbeid er at kategori 2 og 3 er litt flytande, då enkel tilrettelegging kan føre til ei auka ferdsel og dermed helle området mot kategori 3. Tilrettelegging for beitedyr gjer ofte at stien også egner seg godt for barn og dermed kan marknadsførast som ein god familietur. Saman med overnattingstilbod på setrene, kan turane inn dei nye fine stiane til Erdalssetra og Sunndalssetra være gode familieturar. Merete Støfring: Ammekyr med kalv kan være ei utfordring for sikkerheita til turgåarar. Det bør skiltast godt om farane og om korleis man skal oppføre seg når man møter ammekyr. Sven Flo: Nasjonalparken har komme dårleg ut med skilting, spesielt ved innfallsportane. Grunneigarar etterspør skilting. Det trengst ein klar profil for korleis ein skiltar inn i nasjonalparken. Gjerne i samarbeid med statens vegvesen. Med helsing Bente Støa og Maria Knagenhjelm Sekretariatet for Jostedalsbreen nasjonalparkstyre Etter våre rutinar er dette brevet godkjent og sendt utan skriftleg underskrift Sakshandsamar Bente Støa Side 7 av 7