Universell utforming og tryggleik

Transkript

1 Universell utforming og tryggleik Folkehelse i planarbeid Ragnhild Aanestad, folkehelsekoordinator Peter Willmann, arealplanleggjar Klepp kommune

2 visjon

3 Verdi

4 Stavanger Aftenblad

5 Universell utforming og tryggleik Folkehelse i planarbeid Trygge lokalsamfunn

6 Aktiv og trygg i Klepp Starta Trygge lokalsamfunn-arbeid i 1999 WHO-godkjent i 2002 Slagord Aktiv og trygg i Klepp Like mykje vekt på verdiane aktivitet og tryggleik

7 Politisk forankring av visjon og verdiar som grunnlag for all kommunal verksemd

8 Kommuneplan

9 Overordna verdiar/visjonar krev gjennomføring i alle sektorar og på alle plan (nivå) Visjon Verdiar

10 Visjon Barna vår framtid

11 Kommuneplan

12

13 Folkehelse har vore eit tema i fleire kommuneplanar

14 3 verdiar

15 Gjennom overordna planar og vedtak er det etablert eit sett med grunnleggande verdiar som gjeld for all planlegging i Klepp kommune Verdigrunnlag

16 Verdisett for sentrumsplan for Kleppe Aktiv og trygg Universell utforming Identitet

17 Verdisett for sentrumsplan for Kleppe Kleppe - Eit trygt sentrum

18 Verdisett for sentrumsplan for Kleppe Kleppe - sentrum for alle

19 Verdisett for sentrumsplan for Kleppe Her vil eg bu! - Identitet

20 Verdiar Vi er eit trygt lokalsamfunn! Då må vi drive planlegging i tråd med dette!

21 Universell utforming og tryggleik Folkehelse i planarbeid Pilotkommuneprosjektet

22 Universell utforming er for alle

23 Universell utforming og tryggleik Folkehelse i planarbeid Kva har vi gjort i Klepp?

24 VI HAR EIN PLAN om å skape eit samfunn for alle ALLE - det er eg og du

25 Det viktigaste Politisk forankring Universell utforming: Korleis fekk vi det til?

26 Politisk forankring

27 Det viktigaste Politisk forankring Administrativt forankring Forankring i overordna planar Universell utforming: Korleis fekk vi det til?

28 Dei 3 søylene Bevisstgjering Universell utforming: Korleis fekk vi det til?

29 Bevisstgjering av fagfolk- Ut på tur Målgruppe: tilsette i teknisk etat i Klepp og Time kommunar Deltakarar: 50 stykker Intensjon: Bevisstgjering i forhold til universell utforming Kommentarar: Det var annerledes og nyttig å sjå sentrum frå rullestol. Nyttig erfaring for planleggjar å erfare forskjell påstigning 1:12, 1:15 og 1:20

30 Bevisstgjering av innbyggjarane via avisen Media er blitt interessert

31 Dei 3 søylene Bevisstgjering Kompetanse og informasjon Universell utforming: Korleis fekk vi det til?

32 Utarbeiding av eigne rettleiarar

33 formann hovudutval for lokal utvikling tiltakshavar kommunalsjef brukerkompetanse Informere politikarar og andre beslutningstakare

34 Kompetanse på høgskuleninivå NHV - NTNU 13 tilsette har vore på høgskulekurs ved hjelp av kompetansetilskot frå Husbanken Etterutdanning for eigne tilsette

35 Dei 3 søylene Bevisstgjering Kompetanse og informasjon Konkrete prosjekt Universell utforming: Korleis fekk vi det til?

36 Utvikling av universelt utforma uteanlegg

37 Media er med

38 Ordfører Elfin Lea i reklamefilm for universell utforming (2008) Ordføraren er med

39 Klepp sitt bidrag i den nasjonale pilotprosjektrapporten

40 Universell utforming og tryggleik Folkehelse i planarbeid ROS å forebyggje at noko går galt!

41 DagROS kvardagsleg Risiko Og Sårbarhetsmetode

42 PlanROS Utfordring: Vidareutvikle DagROS til verktøy til bruk i planarbeid: PlanROS Utviklingsprosjekt mellom: Klepp kommune Rogaland fylkeskommune Universitetet i Stavanger

43 Planarbeid og vedtak Viktige spørsmål: Blir alltid beste (plan)løysinga valt? Er det samanheng mellom vedtekne kommunale mål og verdiar og planløysinga som blir vedteken?

44 Målformuleringar for PlanROS Målet med PlanROS - arbeidet er å utvikle ein effektiv og samordna planprosess som gir robuste planløysingar Målet med PlanROS - verktøyet er å finna svakheter i føreslåtte planløysingar, luka desse ut når nødvendig og med dette gjera planen meir robust.

45 Tverrfagleg tilnærming Tru på tverrfaglegheit og medverknad i planprosessen.

46 Tverrfagleg tilnærming Tru på tverrfaglegheit og medverknad i planprosessen. I eit kompleks samfunn er det ikkje forsvarleg å basere planar på vurderingar av ein planleggjar eller ein saksbehandlar.

47 PlanROS klassisk ROS tenking: Sjekke planar mot uønska hendingar og ulukker PlanROS: Sjekke planar mot mål og verdiar

48 Vår ambisjon for all vidare planlegging i Klepp Klepp kommune I Klepp kommune skal bare planar som er kvalitetssikra i høve til våre vedtekne mål og verdiar bli lagt fram til politisk behandling.

49 Kva er nytt med PlanROS modellen? Metoden er oppbygd rundt tre trinn: 1 3 2

50 Kva er nytt med PlanROS modellen? 1 3 Trinn 1: Verdiar som grunnlag for all planarbeid Samfunn for alle! (gjennom universell utforming) 2

51 Trinn 1: Verdiar som grunnlag for all planarbeid Samfunn for alle! (gjennom universell utforming) Kollektivtransport i Klepp 2006

52 Kva er nytt med PlanROS modellen? 3 Trinn 2: DagROS - analyse av de enkelte tiltak: 1 Er tiltaket etter prinsipp for UU? 2

53 Trinn 2: DagROS - analyse av de enkelte tiltak: Er tiltaket etter Korrekt kantsteinhøgd for lågentrebuss?? prinsipp for UU?

54 Kva er nytt med PlanROS modellen? 3 Trinn 3: PlanROS - analyse av ferdig planforslag 1 Er UU ein integrert del av heile planen? 2

55 Sandnes Verdalen Øksnavad vgs Orstad Trinn 3: PlanROS - analyse av ferdig planforslag Kleppekrossen Braut Kåsen/Tu Rute 52 Rute 59 Klepp st Er UU ein integrert del av heile planen? Bryne Rutestruktur i Klepp kommune

56 Kommunen set saman tverrfagleg PlanROS team

57 Utsending av kart + skisseprosjekt i forkant av PlanROS møte Info til oppstartsmøte Kverneland Næringspark Kommunen legg til rette for lik informasjon for PlanROS deltakarar

58 Felles befaring før oppstartmøtet Felles forståing av plansituasjon for å få fram verdikonflikt

59 Krav frå oppstartsmøte er kommunen sin samla (tverrfagleg) merknad til varsel oppstart av planarbeid

60 Møteprotokoll danner grunnlag for utsjekking av planforslag

61 Oppgåve/problem frå oppstartsmøte: heilt, delvis eller ikkje løyst

62 PlanROS som dokumentasjon for vurderingar i saksframlegg

63 PlanROS 2 er kvitteringen for om planen er / ikkje er i samsvar med kommunale visjon, mål og verdiar

64 PlanROS som grunnlag for vurderingar i saksframlegg

65 PlanROS som grunnlag for politiske vedtak: Administrasjonen kjem med fakta og vurderingar Politikarar er må ta ansvar for konsekvensane av vedtaket

66 PlanROS kva er nytt med dette?

67 PlanROS: Frå intuisjon til planlagt sikring av mål og verdiar i planarbeid

68 Robuste planar: resultat av tverrfagleg samarbeid PlanROS verktøy for å kvalitetssikra tverrfagleg planlegging

69 Robuste planar: resultat av tverrfagleg samarbeid PlanROS metoden som sikrar at verdigrunnlaget ikkje blir gløymd

70 PlanROS i reguleringsplan Bustadfelt Kleppestemmen ligg inntil rv bueiningar planstart 2003

71 B B Krav frå Statens vegvesen Bussholdeplass på begge sider Undergang under riksveg 44 Krav frå Klepp kommune Gangveg frå bustadområdet til busshaldeplassen Universell utforming av tiltaka

72 1 3 Trinn 1: Planleggjar deltar i oppstartmøte og tar med seg liste over viktige moment. Desse skal ivaretas i planen 2

73 Trinn 1: B B Oppgåve frå oppstartsmøte: Bussholdeplass på begge sider Undergang under riksveg 44 Gangveg frå bustadområdet til busshaldeplassen Universell utforming av tiltaka

74 B Planlegger registrerer: Her er det ein gamal veg til eksisterande hus frå før. B Normal plangrep ut frå stedsanalyse: Gjenbruk av historisk vegføring som gangveg mot riksveg. - gl. veg bidrar til identitet fortida inn i det nye bustadfelt - gangveg gir kortast mogleg veg til sentrum

75 1 3 Trinn 2: Planleggjar gjennomfører og dokumenterer DagROS - analysar for de enkelte tiltak 2

76 Trinn 2: Kontroll av enkelttiltak opp mot krava til universell utforming Er stigningstilhøve 1: 12 eller betre? Er gatebelysning kraftig nok? Er busslommen utforma for laventrebusser?

77 1 2 3 Trinn 3: Eksamen Planleggjar skal forsvare heilskapen i det valte planforslaget gjennom ein PlanROS - analyse av ferdig planforslag

78 ? Trinn 3: Eksamen Fungerer heile planen etter prinsipp for universell utforming?

79 7 Prinsipp for universell utforming 1. Like mogelegheiter for bruk 2. Fleksibel bruk 3. Enkel og lett forståeleg bruk 4. Forståeleg informasjon 5. Toleranse for feil bruk 6. Minst mogeleg fysisk strev 7. Storleik og plass for tilnærming og bruk North Carolina State University 1997

80 ? 1: Er utformingen lett å forstå? Er det toleranse for feil bruk? ROS - analyse Kva kan gå galt? Kryssing i plan i staden for undergang 2: Årsaker til dette Ulogisk plassering av undergangen? 3: Vurdere risikoen Større risiko enn elles langs riksvegen Bilførarar er mindre merksam på kryssande fotgjengarar 4: Akseptabelt/uakseptabelt Større risiko for ulykke i nærleiken av undergangen pga. etablering av nytt bustadfelt er ikkje akseptabelt 5: Erstatte det uakseptable med nye løysingar

81 ? Stor fare for feil bruk Ikkje lett å forstå Ikkje i samsvar med universell utforming!

82 ? Stor fare for feil bruk Ikkje lett å forstå Ikkje i samsvar med uu! Endring av planen: Stenge farleg gangveg! Stengt PlanROS forslag

83 ? Stor fare for feil bruk Ikkje lett å forstå Ikkje i samsvar med uu Endring av planen: Opne ny veg mot undergang!! PlanROS forslag

84 ? Stor fare for feil bruk Ikkje lett å forstå Ikkje i samsvar med uu Ta bort risiko for farleg kryssing i plan PlanROS forslag

85 uu + tl = sant