BEITEBRUK I OMRÅDER MED JERVANGREP. Pål Kjorstad Oppland NSG

Transkript

1 BEITEBRUK I OMRÅDER MED JERVANGREP Pål Kjorstad Oppland NSG

2

3 JERV STØRSTE SKADEVOLDER I OPPLAND I ALLE ÅR 3500 Erstatta sau og lam pga jerv i Oppland Erstatta sau Erstatta lam

4 UTVIKLING BESTAND 70 Faktatal jerv i Oppland Antall jerv Dokumentert uttak Netto bestand Bestandsmål Antall jerv m/dna

5 IKKJE GREIT Å VERA BEITEBRUKAR HER

6 FELLING AV JERV I SØR-NORGE 2018 Rovvilt-region Lisensfellingskvote Uttak pa lisensfelling Antall jerv felt pa skadefelling Totalt uttak Region 6/Trøndelag og Møre og Romsdal 15 dyr/8 hunndyr 5 dyr 4 jerv - 2 Høylandet, 1 Namsskogan og 1 Verdal 10 dyr * Region 5/Hedmark 14 dyr/8 hunndyr 12 dyr 5 jerv 3 Engerdal og 2 Rendalen 19 dyr * Region 3/Oppland 12 dyr/5 hunndyr 4 dyr 1 jerv - Nord-Fron 5 dyr Region 2/Buskerud, Telemark, Vestfold og Aust-Agder Region 1/Sogn og Fjordane, Hordaland, Rogaland og Vest-Agder 2 dyr 0 dyr 1 jerv - Vinje 1 dyr 8 dyr 0 dyr 5 jerv 3 Suldal og 2 Luster 5 dyr Sum 51 dyr 21 dyr 16 dyr 40 dyr

7 KVA HAR SKJEDD? KVA VERT GJORT? Oppland aktiv beitenæring i heile fylket vanskeleg med sonering Endra jervsone 2012 større sone mål: rettferdig byrdefordeling Resultat: Større jervbestand problem med nye hi-lokalitetar også i beiteprioriterte områder Vanskeleg/uråd å fylla lisenskvota store avstandar/vanskeleg terreng Skadefellingsløyver vanlegvis utan positivt resultat m/unntak av hi-uttak som nok har redda oss for ei enda større katastrofe Jervprosjekt m/åteplassar, jervbåser, viltkameraer, vaktlister mannskap etc. Men alt dette har ikkje resultert i nokon større uttelling. På sikt kan kanskje jervbåser på rett stad fungera, og nokre få åteplassar langt frå kvarandre verka.

8 FORVALTNINGSPLAN JERV SONER/YNGLINGER - OPPLAND

9 STØY IKKJE KONFLIKTDEMPANDE FOR BEITEBRUKAR DNA-resultata av innsamlede ekskrementer bekrefter tidligere antagelser fra Norsk institutt for naturforskning om at vi i Norge har tre delbestander av jerv, som skiller seg genetisk fra hverandre. Det er en nordlig delbestand i Troms, Finnmark og Nord-Finland, en sørlig delbestand i Sør-Norge vest for Østerdalen, og en østlig bestand (Hedmark øst for Østerdalen og nord til og med Nordland fylke). Å trekke tilbake verkemidlar som har vorte brukt som forsøksordningar i lisensjakta er konfliktskapande. Kriteria for å få dokumentert ei jervyngling er for strenge. Staten må sjølv ta ut restkvotene dersom ikkje lisenskvotene vert teke ut. Kvifor vert ikkje dette gjort da kvotene er godkjente? Dersom ein skal meina noko om soner, så må all etablert jerv i beiteprioriterte soner takas ut.

10 BEITEBRUKAR MED STORE TAP OG MYKJE EKSTRA- ARBEID: NÅ STUNDER EG TIL EG FÅR INN ATT DYRA"

11 JERVESAKER FRÅ NETTSIDA TIL OSG 17/08: Det følger ingen nye pengar med i det nye fellingsløyve på 1 jerv i Fronskommunane, men det er att kr. 7000,- frå førre løyve. Forsøket på skadefelling vert derfor basert på innsats frå villreinjegarar, kjelde MGL v/ole J Skjærli. Skadefellingsløyve er altså utlagt på dugnad!! kjelde redaktøren. 21/07: FMOP har gjeve skadefellingsløyve på ein jerv på austsida i N- og S- Fron da 8 sau/lam er antatt drepe av jerv innanfor og utanfor forvaltningsområde. Løyve varer til 27/07, kjelde FMOP ESA.

12 KORLEIS OPPLEVER BEITENÆRINGA SITUASJONEN I FELT? Beitebrukar er liten, vert handtert som ein og ein og kan i liten grad påvirka forvaltningsvedtak I områder med jerv vil beiting vera risikofylt, og risikoen aukar enda meire frå august og utover da jerven sankar for vinterlagring av mat I områder med jervyngling vil utfordringane vara heile beitesesongen Den nye erstatningsforskrifta forkludrar ei rettferdig erstatning mht til 7 om at alle 4 a,b,c,d-kriterier må vera oppfylt. Men da bokstav b regelmessig skade på husdyr er svært vankeleg å dokumentera, da jervskader ofte ikkje vert oppdaga fyrst i beitesesongen blir skjønn etter 8 brukt. Sjølve erstatninga vil også ofte vera misvisande da jerv politisk sett ikkje tek mange vaksne søyer desse blir da helst ikkje erstatta. Følgjeskader. Beitebrukarar i jervområder får i langt mindre grad avlastande beiteår enn beitebrukarar med skade til andre freda rovviltartar.

13 BEITEBRUKEN MÅ RESPEKTERAS Regioner med fleire ynglingar enn bestandsmålet burde fått hjelp til å ta ut dyr, da regionar med for få ynglingar etter bestandsmålet får straff. Eit hi-uttak er etter definisjonen vår ikkje eit uttak av ei yngling (6,4-4 = 2,4) Dårleg vær og andre ugunstige forhold under bestandsregistreringa kan ha fatale verknader for beitebrukar. Bestandsregistreringa må også delvis kunne basere seg på bestandstal og kjent avgang frå året før. Gamle tisper kan utsletta beitebrukarar same revir - yngling og besetning. Det er heilt naudsynt at dei største skadevoldarane uansett sonering må prioriteras i eit uttak. Jerv må defineras som ein art/ein bestand Mål: Kvotejaktstart likt med reinsjakta og kvotejaktslutt 1/3, inkludert lønn i form av premie pr. dyr til jeger tas av skadefellingspotten. Gjensidig fordel for alle parter.

14 JERV PÅ FERDE UROVARSEL FINDMY 8 AVKORTINGER... Dokumenterte ynglingar i vest og sør Berre 4 dokumenterte skader, men 7 dokumenterte DNA av ulike jerver

15 MA ROVDYRFORLIKA TILBAKE TIL STORTINGET ELLER ER DET FORVALTNINGA SOM IKKJE GJER JOBBEN SIN NA R BESTANDANE AV ROVDYR AUKAR UTOVER FASTSETTE MA L? Rovdyrforlika må gjerne gå attende til Stortinget, men da må ein vera sikker på at bestandsmåla på freda rovviltarter vert sett ned. Etter mitt syn er det 1. prioritet at bestandsmålet av bjørn må endras. I hovudtrekk er det likevel forvaltninga som ikkje gjer jobben sin eller rettare sagt forvaltninga tek ikkje i heile teke omsyn til det tosidige målet. Forvaltningsplaner. Her må eg skynde meg å si at når forvaltninga gjer jobben opplever vi at politisk leiing i KLD m/regjeringas støtte likevel forkludrar dette, jmf. ulvesaka. Stortinget. Beitenæringa har alltid meint at bestandsmåla skal følgjast og at det her er prat om minimumstal, og i tillegg praktisk tilnærming, jmf. rovviltforlika Beitenæringa er kritisk til bestandsregistreringene og modellene som er brukt. Beitenæringa er kritisk til større samanhengande rovviltsoner Beitenæringa er kritisk til utviklinga etter siste endring av erstatningsforskrifta der 7 i praksis nesten ikkje vert brukt, men i skjønnsutøvinga av 8 vert ein stadig større andel av udokumenterte tapte dyr utover normaltapet ikkje erstatta. Vi er også svært kritisk til at det vert brukt tildels svært ulike normaltapsprosentar rundt om i fylka

16 Helsing frå beitenæringa: TAKK FOR MEG! Vi har tru på at matproduksjon på norske ressursar er ei bærekraftig, miljøvennleg og svært nyttig næring i framtida!!