Utvalgssak Møtedato AU i verneområdestyret for SVR

Transkript

1 VERNEOMRÅDESTYRET FOR SETESDAL VESTHEI, RYFYLKEHEIANE OG FRAFJORDHEIANE Saksfremlegg Arkivsaksnr: 2017/ Saksbehandler: Alf Odden Dato: Utvalg Utvalgssak Møtedato AU i verneområdestyret for SVR Arvid Espedal - Søknad om dispensasjon om dispensasjon til bygging av ny hytte på Øvre Espedalstøl i Frafjordheiane landskapsvernområde, gnr/bnr, 48/1, Forsand kommune - Ny handsaming Forvalters innstilling I medhald av 2, 3, punkt 1.1 i verneføreskrifta for Frafjordheiane landskapsvernområde og 48 i naturmangfaldlova, får Arvid Espedal dispensasjon til å bygge ny hytte på Øvre Espedalsstølen, bnr/bnr 48/1 i Forsand kommune. Den nye hytta kan ha ein storleik på inntil 50 m 2 (BYA), inkludert lagringsareal og eventuelle uthus. Hytta skal plasserast i samsvar med kartet som følgjer saksutgreiinga. Med heimel i forvaltningsloven sin 35 opphevast samstundes vedtaket frå styresak 37/2015, om å gje søkar dispensasjon til å rive eksisterande hytte og bygge ny på same stad. Dispensasjonen blir gjeve med desse vilkåra: Hytta må utformast i samsvar med verneområdestyret sine retningslinjer for materialbruk og utforming av bygningar på Øvre Espedalstøl, og fylkesrådmannen sin høringsuttale. Verneområdestyret ber Forsand kommune om å ta desse krava inn i sitt byggeløyve. Byggjearbeida må skje så skånsamt som råd i høve til naturomgjevnadane og eksisterande bygningar. Alt avfall frå riving og byggearbeid må fjernast og handterast etter gjeldande reglar og standardar. Det må søkast om eige løyve for eventuell motorferdsle i samband med transport av byggematerialar. Dispensasjonen gjeld fram til Saksopplysninger Vedlegg Søknad frå Arvid Espedal Uttale frå Rogaland fylkeskommune

2 Bakgrunn for søknaden Viser til søknad datert Viser og til uttale frå Fylkesrådmannen i Rogaland datert , samt verneområdeforvaltar si synfaring på staden saman med søkar og andre involverte partar Det visast og til vedtak i styresak 37/2015 kor Arvid Espedal fekk løyve til å rive eksisterande hytte og bygge ny på same staden. Viser og til vedtak i styresak 13/2017, der saken vart utsett i påvente av høringa av «Retningslinjer for byggesaker på Øvre Espedalstøl»: Arvid Espedal søker om dispensasjon til å få bygge ny hytte på Øvre Espedalsstølen i Frafjordheiane landskapsvernområde, gnr/bnr 48/1 i Forsand kommune. Søkar er grunneigar på Øvre Espedalstøl, men driv ikkje garden. Søknaden grunngjevast med at familien har behov for meir plass i samband med aktivitetar som jakt og friluftsliv. Søkar fekk i styresak 37/2015 dispensasjon til å rive ei eksisterande hytte med ein storleik på 19 m 2 (BYA), og bygge ei ny hytte på 46.5 m 2 på same stad. Søker har ikkje benytta seg av dette løyvet, og søker nå i staden og å få bygge den nye hytta ein annan stad på stølen. Årsaken til dette er at ein under detaljplanlegginga av den nye hytta, vart merksam på at ei ny hytte på dei gamle murane vil bli svært dominerande på det nordre stølstunet og at hytta vil bli synleg mot himmelranda nede frå Øvre Espedal. Søkar opplyser at om det blir gjeve dispensasjon til ny hytte, så vil den eksisterande hytta bli vedlikehalden der den står i dag. Den nye hytta det søkast om å få bygge har ein storleik på 50 m 2 (9.1x5.5 m) med ei mønehøgde på 4.6 m. Hytta er planlagt med torvtak, ein takvinkel på 35 grader og pipe kledd med naturstein. Hytte skal byggast på støypte søyler som vil bli skjult av ein tørrmur av naturstein. Til kledningen skal det brukast 5 ståande trykkimpregnert materiale. Døra skal være i heiltre og det skal nyttast isospross vindauge. Kart over Øvre Espedalsstølen, aktuell byggeplass er markert med raud ring

3 Søndre stølstun på Øvre Espedalsstølen Ny hytte er tenkt plassert på linje med den raude hytta lengst bak og til venstre, 25 m bak og til venstre for den brune hytta nest lengst bak på bilete. Avstanden til husrekka midt i bilde er om lag 65 m. Plasseringa av den nye hytta tek utgangspunkt i ei felles planskisse frå grunneigarane på stølen. Ny hytte - fasade

4 Ny hytte plan Formell bakgrunn for vurdering og vedtak Forskrift om vern av Frafjordheiane landskapsvernområde av Forvaltingsplan for Frafjordheiane, godkjend mars Forvaltningsplan for verneområda i Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og Frafjordheiane, godkjent 2015 Naturmangfaldslova Retningslinjer for byggesaker på Øvre Espedalstøl. Vedtatt av AU i verneområdestyret for SVR Heimelsgrunnlag Frafjordheiane landskapsvernområde og dei tilgrensande naturreservata Ørestø og Migaren vart oppretta ved Kronprinsregenten sin resolusjon Direktoratet for naturforvaltning vedtok ei mindre endring i verneforskrifta Føremålet med opprettinga av Frafjordheiane landskapsvernområde er etter 2 mellom anna: - å ta vare på eit representativt, særprega og vakkert landskap, med bratte fjord- og dalsider via lågheiar opp til glattskurt høgfjell.

5 - å ta vare på vatn og vassdrag, viktige leveområde for eit særmerkt plante-og dyreliv, geologiske landskapsformer, samt beite- og stølslandskap med automatisk freda og nyare tids kulturminne. Vidare heter det at Allmenta skal ha høve til naturoppleving gjennom utøving av tradisjonelt og enkelt friluftsliv med lita grad av teknisk tilrettelegging. Byggetiltak i verneområdet blir regulert av verneforskrifta si 3, punkt 1.1 Her heiter det at det må ikkje gjerast inngrep som vesentleg kan endra eller verka inn på landskapet sin art eller karakter. Vidare heitar det at med dei unntak som følgjer av forskrifta pkt. 1.2 og 1.3, er det forbod mot inngrep som: oppføring og ombygging av bygningar, anlegg og faste innretningar, framføring av røyr, luft- og jordleidningar, bygging av vegar og rasteplassar, oppsetting av autovern, drenering og anna form for tørrlegging, graving og påfylling av masse, bakkeplanering, sprenging og boring, bryting av steinar, mineral og fossil, fjerning av større steinar og blokker, bergverksdrift, vassdragsregulering, gjødsling, sprøyting med kjemiske middel, nydyrking, planting, såing, bygging av bruer og klopper, oppsetting av skilt, merking av stiar, løyper o.l. Kulturminne skal ikkje skadast eller øydeleggjast. Opplistinga er ikkje uttømmande. I verneføreskrifta sin 3, punkt 1.3 blir det rekna opp ein del byggetiltak som forvaltningsstyresmakta etter søknad kan gje løyve til. Her blir mellom anna utviding av eksisterande bygningar og bygging av nye landbruksbygg nemnt. Etter forvaltningsstyresmakta si vurdering kjem ikkje det omsøkte tiltaket inn under nokon av desse punkta. Det er derfor naudsynt med dispensasjon etter 48 i naturmangfaldslova dersom tiltaket skal kunne gjennomførast. I 48 i Naturmangfaldslova heiter det at Forvaltningsmyndigheten kan gjøre unntak fra et vernevedtak dersom det ikke strider mot vernevedtakets formål og ikke kan påvirke verneverdiene nevneverdig, eller dersom sikkerhetshensyn eller hensynet til vesentlige samfunnsinteresser gjør det nødvendig. Rundskrivet Forvaltning av verneforskrifter (Miljødirektoratet 2014) gir føringer for dispensasjonsbehandling etter 48. I følge rundskrivet må følgende to vilkår begge være oppfylt for å kunne gi dispensasjon: 1. Tiltaket kan ikkje påverke verneverdiane nemneverdig. 2. Tiltaket må ikkje vere i strid med formålet med vernet. Miljødirektoratet understrekar at høvet til å gi dispensasjonar etter 48 er snevert: Kravet om at tiltaket ikke skal påvirke verneverdiene nevneverdig innebærer at dispensasjonsadgangen er snever. Det kan bare dispenseres i de tilfeller tiltaket vil ha ubetydelig eller begrenset virkning for verneverdiene. Dette kan være ved midlertidige eller forbigående forstyrrelser, eller enkeltstående aktiviteter eller tiltak. I rundskrivet heter det vidare at: I vurderingan av om tiltaket eller aktiviteten er i strid med verneformålet, er betydningen for verneformålet både på kort og lang sikt relevant. Et tiltak eller en aktivitet kan være i strid med verneformålet dersom tiltaket eller aktiviteten på sikt eller over tid kan ha negativ innvirkning på verneformålet. Verneområdestyret for Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og Frafjordheiane har forvaltningsmynde for Frafjordheiane landskapsvernområde. I Forvaltningsplan for verneområda i Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og Frafjordheiane blir byggesaker omtala på s Her står det mellom anna i kapittel at det kan søkast om utviding av eksisterande fritidshytter opp til eit samla areal på 50 m 2 (BYA) inkludert eventuelle uthus. Ein føresetnad er at det kan dokumenterast konkrete behov for tiltaket og at utvidinga ikkje er i strid med

6 verneføremålet eller eit trugsmål mot verneverdiane. Forvaltningsplanen inneheld og retningslinjer for plassering og utforming av slike bygningar. AU i verneområdestyret for SVR vedtok «Retningslinjer for byggesaker på Øvre Espedalstøl». Føremålet med desse retningslinjene er å ta vare på dei unike verneverdiane knytt til landskap, bygningsmiljø og enkeltbygningar på Øvre Espedalstøl. Dette blir gjort gjennom å gje retningslinjer for utviklinga av både kvar einskilt bygning og det samla bygningsmiljøet. I tillegg blir det gjeve regler for materialbruk og utforming i høve til både restaurering og nybygg. Retningslinjene opnar for at det kan byggast inntil fem nye bygningar på Øvre Espedalstøl som erstatning for bygningar, der modernisering og utviding ikkje kan gjennomførast utan å skade verneverdiane. Høringsuttaler Fylkesrådmannen i Rogaland som er kulturminnestyresmakt gav uttale i saka Fylkesrådmannen kan godta at det byggast på tomta det er søkt om, men ein føresetnad er at bygningen følgjer strenge antikvariske krav med utgangspunkt i tradisjonell byggeskikk på staden. Fylkesrådmannen meiner derfor at det, i verneområdestyret sitt vedtak, bør stilles vilkår i tråd med uttalen, og særleg når det gjeld dører og vindauge. Villreinnemnda for Setesdalsområdet seier i ein e-post datert at dei ikkje har merknader til saka. Verneområdeforvaltar har drøfta saka i møte med Fylkesmannen i Rogaland og Forsand kommune , men ingen av desse to etatane har gjeve uttale til saka. Tidlegare forvaltningspraksis Det har vore fleire byggesakar i tilknyting til Øvre Espedalsstølen etter at Frafjordheiane landskapsvernområde vart oppretta i Fylkesmannen i Rogaland gav i 2005 løyve til å rive ein utedo/uthus og bygge eit nytt bygg på 10 m 2. I 2014 gav verneområdestyret løyve til å reise eit uthus på 6 m 2 på gamle murar (AU-sak 66/2014). I 2015 gav verneområdestyret dispensasjon til å rive ei eksisterande hytte med ein storleik på 19 m 2 (BYA), og bygge ei ny hytte på 46.5 m 2 på same stad (Styresak 37/2015). I 2016 vart det og gjeve løyve til å utvide ei eksisterande fritidshytte frå 40 m 2 til 50 m 2 (Styresak 19/2016). Rett før vernet vart etablert vart det i 1997 og 2001 gjeve løyve til å erstatte to eldre bygningar med nye og større bygningar. Det vart og reist ein slik bygning på 1980-talet. Dispensasjonane etter plan og bygningslova vart gjeve av Forsand kommune, etter uttaler frå Fylkesmannen i Rogaland og Fylkesrådmannen i Rogaland. I og med at verneprosessen var kommen langt i 2001, vurderte Fylkesmannen i Rogaland denne søknaden etter den føreslåtte verneføreskrifta for Frafjordheiane landskapsvernområde når dei gav sin uttale til denne saka. I forvaltningsplanen for Frafjordheiane landskapsvernområde frå 2007 samanfattar Fylkesmannen i Rogaland gjeldande forvaltningspraksis for byggesaker på Øvre Espedalsstølen: «Stølsmiljø på Øvre Espedalsstølen står i ei særstilling og det er også av kulturhistorisk interesse at dette vert ivareteke. Under verneplanarbeidet vart det også gitt signal om at kvar grunneigar på stølen vil kunne ha ei einskild hytte med brukskombinasjon gardsdrift/fritid, inkl. høve til restaurering og ombygging av eksisterande hytte. Vidare utvikling i dette området må ta utgangspunkt i ein disposisjonsplan og gjeldande vernereglar. Generelt bør nye eller restaurerte bygg settast opp på eksisterande gamle tufter, evt. med moderne tilpassingar som til dømes tilsvarande grunn, men noko auke i høgda. Der dette medfører at bygg må settast opp gavl mot gavl, kan brannmurar redusera brannfaren.» Eksisterande forvaltningspraksis på Øvre Espedalsstøl kan derfor samanfattast slik: talet på hytter/stølshus ikkje skal aukast eventuelle nybygg/utvidingar/restaurering skal skje på eksisterande murar fritidshytter kan utvidast og uthus kan byggast, opp til eit samla areal på 50 m 2

7 Vurdering Naturmangfaldlova Etter 7 i Naturmangfaldlova skal dei miljørettslege prinsippa i 8 til 12 leggast til grunn som retningslinjer ved utøving av offentleg myndigheit. Forvaltingsmyndigheita må ved alle tiltak som vedkjem naturmangfaldet, vurdere søknadane etter desse paragrafane. Innverknad på verneverdiar og verneføremål Vinteren 2017 står det 16 bygningar på Øvre Espedalsstølen, 13 stølshus/hytter og 3 mindre uthus. I tillegg er dei ei ruin etter eit stølshus som har falt ned etter Bygningane på Øvre Espedalsstølen ligg på ein open stølsvoll om lag 460 moh. Områda rundt stølsvollen består av ein mosaikk av myr og gamal lynghei som delvis er attvaksen med einer. Utanfor her veks ein open beitepåverka fjellbjørkeskog med store innslag av einer. Områda nærast stølshusa har gjennom fleire år blitt rydda for einer. Øvre Espedalsstølen ligg om lag 500 m innafor grensa til Frafjordheiane landskapsvernområde. Denne delen av Frafjordheiane blir i liten grad brukt av villreinen og denne låge bruken har vore mønsteret sidan 1980-talet. Dette blir og stadfesta av resultata frå NINA sitt GPS-merkeprosjekt (NINA rapport 694/2011). Her er det dokumentert at ingen av dei ni simlene som har nytta sørområdet har vore i nærleiken av Sandvatnet den tida dei hadde sendar. Heller ikkje seinare registreringar i har vist at det har vore reinsdyr i Frafjordheiane. I Norsk Villreinsenters rapport Kartlegging av villreinens arealbruk i Setesdal Vesthei - Ryfylkeheiene og Setesdal Austhei (NVS rapport 6/2010) er det ikkje registrert villreintrekk i nærleiken av Øvre Espedalsstølenen. Kunnskap om naturmangfaldet i området baserar seg og på Miljødirektoratet sin naturdatabase med innsyn til sensitiv informasjon ( samt tilsvarande informasjon i Temakart Rogaland. Så langt forvaltningsstyresmakta kjenner til etter søk i Naturbase, er det ikkje registrert informasjonen om prioriterte arter, trua eller nær trua arter på Norsk rødliste for arter 2015 eller andre verdifulle arter. Det er heller ikkje informasjon om utvalte naturtypar, trua eller nær trua naturtypar på Norsk rødliste for naturtypar 2011 eller andre verdifulle naturtypar. Det er ikkje komme fram andre opplysningar som tyder på at det finns slike arter og/eller naturtypar i det aktuelle område. Kunnskap om kulturminne i området baserar seg på Riksantikvaren sin kulturminnebase ( samt tilsvarande informasjon i Temakart Rogaland. Her er det registrert tre setervollar frå førreformatorisk tid om lag 60 m nord0, 160 m nordvest og 250 m nord for den aktuelle byggeplassen. Vernestatusen for desse lokalitetane er uavklart. I tillegg er det registrert 11 SEFRAK registrerte bygningar på Øvre Espedalsstølen, 8 stk i verdiklasse B og 3 stk i verdiklasse C. I tillegg er stølsmiljøet omtalt i Forsandboka, bind 3 (1989) og Stavanger Museum sitt årsskrift frå Øvre Espedalsstølen vart truleg etablert sist på 1700-talet og i løpet av 1800-talet fekk stølsmiljøet sin karakteristiske utsjånad med dei fleste stølshusa samla på tre samanhengande rekker. Rekkene bestod av 4-8 bygningar bygd gavl mot gavl kor annankvar bygning vare eit stølshus med ei løe i mellom. Stølinga på Øvre Espedalsstølen tok slutt i 1913, mens slåtten haldt fram til I tidsrommet skjedde det store endringar på Øvre Espedalstøl. Løene gjekk ut av bruk og rotna ned slik at dei opphavlege husrekkene gjekk i oppløysing. Ein del stølshus vart flytta ut av rekka til nye plassar på stølen og nye fritidshytter vart bygd. I tillegg var fleire stølshus i dårleg forfatning og vart erstatta av hytter. Sjølv om det opphavlege stølsmiljøet er borte er det framleis store verneverdiar knytt til landskapet og stølsmiljøet på Øvre Espedalsstølen. I Forvaltningsplan for Frafjordheiane landskapsvernområde (Fylkesmannen i Rogaland 2007) blir det påpeika at Stølsmiljøet på Øvre Espedalsstølenen står i ei særstilling og det er også i kulturhistorisk interesse at dette vert ivareteke, s.44.

8 Fylkesrådmannen i Rogaland som er sektormyndighet for kulturminnevern, leverte ein uttale til den første søknaden Her påpeker fylkesrådmannen at de to stølstuna på Øvre Espedalsstølen inngår i eit samla kulturmiljø med høg verneverdi og stor tidsdjupne. Stølstuna har ein bygningsmasse frå 1863 og fram til 2001, kor storparten av bygningsmassa er frå 1863 og fram til om lag Fylkesrådmannen påpeikar og at bygningen som ein da søkte om å rive var i plassert i verneklasse B i SEFRAK-registeret plassert i verneklasse B, og får auka kulturminneverdi ettersom den inngår i eit større kulturmiljø. Kunnskapsgrunnlaget ( 8) som ligg føre for å vurdere tiltaket si innverknad på verneverdiar og verneføremål, må derfor vurderast som tilstrekkeleg til at forvaltningsstyresmakta kan fatte vedtak i saka. 9 om Føre var prinsippet vil derfor bli tillagt mindre vekt i dei følgjande vurderingane. 10 tek føre seg den samla belastninga av økosystemet i området. Utover den aktuelle hytta står det 13 stølshus/hytter og tre uthus på Øvre Espedalsstølen. I tillegg går turstien mellom Øvre Espedal og Frafjord forbi staden. Byggematerialane vil truleg måtte fraktast til staden med hjelp av motorisert framkomstmiddel. Basert på erfaringane frå liknande byggeprosjekt vil omfanget av denne transporten ligge rundt 30 helikopterhiv. Bygging av ei ny hytte på 50 m 2 vil påverke landskapet på Øvre Espedalsstølen, men ikkje i ein slik grad at det vesentleg vil endre landskapet sin art og karakter. Det står allereie 16 bygningar på staden, og tre av dei har om lag same utforming og storleik som den nye hytta. Den nye hytta vil bli meir synleg på stølsvollen ettersom den byggast utanfor dei etablerte stølsrekkene, men ei slik plassering vil samstundes ta betre vare på verneverdiane knytt til dei to eksisterande stølstuna. Dette er og i tråd med fylkesrådmannen sin uttale. Skadeverknadane i høve til det eksisterande bygningsmiljøet kan avgrensast ved at det nye bygget lokaliserast eit godt stykke borte frå dei to verneverdige stølstuna, og utformas på ein måte som er tilpassa det samla kulturmiljøet. Verneområdestyret meiner derfor at denne nye plasseringa alt i alt er ei betre løysing enn at det byggast ei ny hytte i tråd med vedtaket i Styresak 37/2015. Både byggearbeida og transporten av byggemateriale vil medføre økt forstyrring av dyreliv og fotturistar under byggeperioden. Samstundes vil perioden med økt forstyrring være avgrensa i tid, og vil etter forvaltningsplanen sine retningslinjer for motorferdsel, skje på ei tid på året kor aktuelle artar er relativt lite sårbare for slike forstyrringar. Omfanget av fotturismen i området er også såpass avgrensa at byggetiltaket i liten grad skaper konfliktar. Etter forvaltingsmyndigheita sitt syn vil derfor tiltaket det er søkt om berre i liten grad føre til større belastning på økosystemet i område ( 10). 12 omhandlar miljøforsvarleg teknikkar, driftsmetodar og lokalisering. Slik forvaltningsstyresmakta vurderer det vil ei ny hytte som er tilpassa byggemåten på staden, være den beste løysinga ut frå søkar sine behov og omsynet til verneverdiane knytt til landskapet i område. Ei slik løysing vil og være akseptabel når det gjeld verneverdiane knytt til kulturmiljøet på Øvre Espedalsstølen. 11 legg til grunn at eventuelle kostnader ved miljøforringing skal bærast av tiltakshavar. Tiltakshavar er fullt og heilt ansvarleg for ei miljømessig god løysing. Andre vurderingar Som det går fram av saksutgreiinga til saka om «Retningslinjer for handsaming av byggesaker på Øvre Espedalsstøl», er det gode grunner for å ta etablert forvaltningspraksis opp til ny vurdering. Dersom nye, utvida og restaurerte bygg berre skal kunne reisast på eksisterande murar, vil ein i nokre høve komme i konflikt med verneverdiane knytt til det eksisterande bygningsmiljøet. Det er sjølvsagt mogleg å ikkje gje dispensasjon til utviding eller omfattande restaurering av desse bygningane, men dette vil kunne medføre forskjellsbehandling av søknader frå Øvre Espedalsstøl. Samstundes vil dispensasjonar til nye bygg andre stader på stølsvollen medføre konfliktar med verneverdiane knytt til landskapet på Øvre Espedalsstøl. Desse skadeverknadane kan likevel avgrensast ved at nye bygg lokaliserast på ei husrekke borte frå det etablerte bygningsmiljøet, og at dei utformas på ein måte som er tilpassa det samla kulturmiljøet. Det er og lite truleg at ein heilt ville kunne unngå

9 nye bygningar på Øvre Espedalsstøl. Mellom anna er det venta ein søknad om landbruksbygg frå ein brukar med beitedyr, men inga husvære på stølen. I denne konkrete saken er det positivt for verneverdiane om eksisterande bygning ikkje rivast, men vedlikehaldast slik den står i dag. Sjølv om denne bygningen ikkje er svært gamal, så er det likevel særlege verneverdiar knytt til at den er bygd saman med nabohytta, og såleis representerer den gamle byggemåten på staden. Vurdering av presedensomsyn Øvre Espedalsstølen med 13 stølshus/hytter samla på eit avgrensa område er heilt unik i dei verneområda verneområdestyret har forvaltningsmynde for. Den einaste staden som kan likne litt er Nyastøl i Dyraheio landskapsvernområde, men her står det berre 6 hytter/stølshus spreidd over eit mykje større område. Dette område sin heilt unike karakter, medfører derfor at vedtak som gjeld byggetiltak på Øvre Espedalstøl, ikkje vil ha vidtrekkande presedensverknadar for andre stadar i Frafjordheiane landskapsvernområde eller nokon av dei andre verneområda verneområdestyret har forvaltningsmynde for. Etter verneområdestyret si vurdering er ønskjeleg å utvikle ein heilskapleg forvaltningspraksis for Øvre Espedalsstøl. Ein må derfor ta utgangspunkt i at vedtak i ein sak kan ha presedensverknad for liknande sakar i dette stølsområde. Verneområdestyret har derfor vedtatt retningslinjer for byggesaker på Øvre Espedalsstøl. Her har ein i detalj har vurdert presedensomsyn, og har utarbeidd ein detaljert plan for korleis ein skal handsame søknader knytt til kvar einskilt bygning på stølen. Dersom det blir gjeve dispensasjon til Arvid Espedal, vil eit slik vedtak ha klare presedensverknader for fire andre saker som kan komme opp ein gong i framtida. Dette gjeld eventuelle søknader for tre andre bygningane og ei ruin. I alle desse høva vil utviding og restaurering av eksisterande bygg til dagens standard, både være eit trugsmål mot verneverdiane knytt til den einskilte bygningen, og verneverdiane knytt til det samla kulturmiljøet på staden. For alle andre eksisterande bygningar på Øvre Espedalstøl, vil ei eventuell utviding og restaurering kunne skje i tilknyting til dei eksisterande murane. Det vil derfor ikkje i noko høve bli aktuelt med meir enn fem nye bygningar på Øvre Espedalsstøl, inkludert bygningen det nå er søkt om. På bakgrunn av høringsuttaler frå grunneigarane, vil det etter forvaltningssekretariatet si vurdering, bli satt opp tre nye bygningar på Øvre Espedalstøl den neste 15 års perioden. Etter forvaltningssekretariatet si vurdering vil ei slik etablering av nye bygningar kunne aksepteras innanfor dei rammene verneområdestyret har sett opp gjennom «Retningslinjer for byggesaker på Øvre Espedalstøl»:. Konklusjon Etter verneområdestyret si vurdering, vil tiltaket det er søkt om, til ein viss grad ha negativ innverknad på verneverdiane knytt til landskap og kulturmiljø på Øvre Espedalsstølen. Samstundes vil dei vedtekne retningslinjene for plassering og utforming av nye bygningar være med på å redusere skadeverknadane. Ei grundig vurdering av presedensverknadane tilseier og at desse er avgrensa på ein slik måte, at det aktuelle tiltaket ikkje er i strid med verneføremålet for Frafjordheiane landskapsvernområde.

10

11

12

13