Møteinnkalling. Breheimen nasjonalparkstyre. Utvalg: Møtested: Bøverdalen samfunnshus Dato: Tidspunkt: 11:00

Transkript

1 Møteinnkalling Breheimen nasjonalparkstyre Utvalg: Møtested: Bøverdalen samfunnshus Dato: Tidspunkt: 11:00 Eventuelt forfall må meldes snarest på tlf Vararepresentanter møter etter nærmere beskjed.

2 Saksliste Utvalgssaksnr ST 19/15 Innhold Lukket Arkivsaksnr Godkjenning av innkalling og sakliste - val av to medlemmar til å skrive under protokoll saman med styreleiar Referatsaker 2003/4333 RS Årsmelding frå Ottadalen villreinutvalg. 2015/2499 DS 31/15 Delegerte saker Delegert vedtak - Dispensasjon - Breheimen nasjonalpark - Transport av ved til hytte i Søverdalen for Tor Håvard Rustad - Marius Aaboen. DS 32/15 Delegert vedtak - Dispensasjon Motorferdsel - Øving og kjentmannskøyring - Lom og Bøverdal Røde Kors Hjelpekorps. DS 33/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Motorferdsel Transport i samband med utskifting av garnkasse ved Mårådalstjønnen - Hans Skamsar. DS 34/15 DS 35/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Høydalen landskapsvernområde - Høyrokampem Naturreservat - Transport av varer og utstyr til hytte i Nordre Høydalen Delegert vedtak - Dispensasjon - Transport av bagasje, proviant og utstyr til seter på Mysubytta - Randi Lilleødegård. DS 36/15 Delegert s vedtak - Breheimen nasjonalpark - Bruk av båt med motor til fiske på Lundadalsvannet - Elling Rakstad DS 37/15 ST 20/15 ST 21/15 ST 22/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Breheimen nasjonalpark - Transport av bygningsmateriell i samband med flytting/bygging av naust - Jo Trygve Lyngved. Styresaker Sak - - Breheimen nasjonalpark Utplassering av turorienteringspostar Fjellgeita- Skjåk IL. Sak - Breheimen nasjonalpark - Bruk av metallsøker for å leite opp, grave fram og fjerne kulturminne frå verneområdet - Mjøsen metallsøkerforening Sak - Mørkridsdalen landskapsvernområde - Bruk av helikopter til Tussen i samband med oppføring 2015/ / / / / / / / / /2728

3 av repeater - Eltel Sønnico AS ST 23/15 Sak - Breheimen nasjonalpark - Dispensasjon - Breheimen nasjonalpark - Uttak av ved til hytte ved Stilla - Guro Øygard. 2015/2634

4 ST 19/15 Godkjenning av innkalling og sakliste - val av to medlemmar til å skrive under protokoll saman med styreleiar 2003/4333

5 Referatsaker Årsmelding frå Ottadalen villreinutvalg. 2015/2499 Delegerte saker DS 31/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Breheimen nasjonalpark - Transport av ved til hytte i Søverdalen for Tor Håvard Rustad - Marius Aaboen. 2015/2039 DS 32/15 Delegert vedtak - Dispensasjon Motorferdsel - Øving og kjentmannskøyring - Lom og Bøverdal Røde Kors Hjelpekorps. 2014/263 DS 33/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Motorferdsel Transport i samband med utskifting av garnkasse ved Mårådalstjønnen - Hans Skamsar. 2015/2182 DS 34/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Høydalen landskapsvernområde - Høyrokampem Naturreservat - Transport av varer og utstyr til hytte i Nordre Høydalen /2121 DS 35/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Transport av bagasje, proviant og utstyr til seter på Mysubytta - Randi Lilleødegård. 2015/2112 DS 36/15 Delegert s vedtak - Breheimen nasjonalpark - Bruk av båt med motor til fiske på Lundadalsvannet - Elling Rakstad 2015/2816 DS 37/15 Delegert vedtak - Dispensasjon - Breheimen nasjonalpark - Transport av bygningsmateriell i samband med flytting/bygging av naust - Jo Trygve Lyngved. 2015/2452

6 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 20/ Sak - Breheimen nasjonalpark Utplassering av turorienteringspostar Fjellgeita- Skjåk IL. Forvaltar si innstilling Med heimel i verneforskrift for Breheimen 3, pkt. 1.3 bokstav d og pkt. 5.2 gjev nasjonalparkstyret for Breheimen, Fjellgeita v/ragnhild E. Taraldsrud løyve til å sette opp turorienteringspostar på Dugurdshaugen, i Sekken og på Tverregga i Breheimen nasjonalpark. Vilkår: 1. Løyvet gjeld for året Turorienteringsposten må takast ned når sesongen er over og frakast ut av verneområdet. 3. Nasjonalparkstyret kan be om at merkinga blir teken ned og fjerna dersom ein finn at tiltaket går utover verneførmålet. 4. Bruk av nedbrytbare merkeband skal avgrensast til det som er heilt naudsynt og skal ikkje brukast etter permanent merka løyper. 5. Talet på registrerte besøk på turorienteringsposten skal rapporterast til Nasjonalparkstyret for Breheimen innan Dokument i saka: Søknaden pr. e-post dagsett ,frå Fjellgeita v/ragnhild Taraldsrud, 2690 Skjåk. Søknaden Søknaden pr. e-post dagsett , der Fjellgeita v/ragnhild Taraldsrud søkjer om løyve til å setje ut turorienteringspostar på fem ulike stadar i Breheimen nasjonalpark. Fjellgeita er arrangør for turorientering i Skjåk. Målet er å få barn, ungdom og vaksne ut i naturen og at dei blir kjende i Skjåk. I 2014 deltok meir enn 200 barn og vaksne, noko som utgjer nærare 10% av befolkninga i kommunen. 1. Dugurdshaugen, på sørsida av Ottadalen, opp for Norberg kyrkje 2. Sekken, på nordsida av Ostradalen, opp for Røykjeskålslie

7 3. Tverregga, mellom Syrtbyttdalen og Mysubyttdalen Søknaden er vurdert i samsvar med: Verneforskrift for Breheimen nasjonalpark dagsett 7.august Naturmangfaldlova dagsett 19.juni 2009.nr.100. Naturmangfaldlov, verneforskrift, verneformål og forvaltningsplan Omsynet til verneverdiane i området er det vurdert, særleg i forhold til landskap og friluftsliv som er mest relevant i dette tilfellet, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1(formål), 4 og 5(forvaltningsmål for naturtypar, økosystem og artar) samt 7(prinsipp for å ta offentleg avgjerd), jf. 8-12(kunnskapsgrunnlaget og miljørettslege prinsipp). Formålet med Breheimen nasjonalpark er å ta vare på eit stort, samanhengande og villmarksprega naturområde som inneheld særeigne, representative økosystem og landskap utan tyngre inngrep. Ålmenta skal ha høve til uforstyrra oppleving av naturen gjennom utøving av naturvenleg og enkelt friluftsliv med lita grad av teknisk tilrettelegging. Etter verneforskrift for Beinheimen nasjonalpark, er oppsetting av skilt og merking av stigar forbode i nasjonalparken, (verneforskriftene 3 pkt. 1.1), med unntak gjeve i 3 pkt Forvaltningsmyndet kan gje løyve til bla: - Oppsetting av skilt og merking av nye stiar og skiløyper i samsvar med retningslinjer fastsette i forvaltningsplanen jf. 5. (verneforskrift for Beinheimen nasjonalpark 3 pkt. 1,3 bokstav d). Forvaltningsstyresmakta skal også vurdere om organisert ferdsle kan vere skadeleg for naturmiljøet, jf. Verneforskrifta: Reglane i denne forskrifta er ikkje til hinder for organisert turverksemd til fots så lenge naturmiljøet ikkje blir skadelidane.(verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark 3 pkt. 5.2). Vurdering Turorientering har stor oppslutnad i Skjåk kommune og tiltaket har eit klart folkehelseformål. Tiltaket gjeld organisert ferdsel, med annonsering av turar i lokalavisa. Turane er sparsamt merka ved start og slutt. Alle orienteringspostane (sluttpunkt) er innanfor Breheimen nasjonalpark medan skilta ved startpunkta ligg utanfor grensa til nasjonalparken (sjå kart under). I utgangspunktet er eit slik tiltak tillate etter verneforskrifta og nedfelt i formålsparagrafen for nasjonalparken: «-Ålmenta skal ha høve til natur- og landskapsoppleving gjennom utøving av naturvenleg friluftsliv med liten grad av teknisk tilretteleggjing.» I høyringsutkastet til forvaltningsplan som no er i sluttfasen heiter det: om forvaltning og bruk: Så langt det er mogleg vil nasjonalparkstyret søkje å styre ferdsla gjennom kanalisering med informasjon og tilrettelegging.

8 Kartutsnitt: Figur 1. Oversiktskart som syner dei fem turane til Fjellgeita Skjåk IL. Kunnskapen om området er god. Det er god oversikt over biotopar og artsmangfald i områda det gjeld. Tiltaket har avgrensa omfang og det er elles svært liten ferdsel i området så den totale belastninga liten. Tiltaket fører til kanalisering av ferdsla langs, for det meste etablerte trasear, men over ein del mindre strekk som er umerka. Villreinen kan trekke inn i områda der turorienteringspostane er planlagt plassert. I den aktuelle tida kan det vera rein i områda. Postane ligg likevel slik til at dei er i utkanten av villreinområdet slik at ferdsla i aktuelt villreinområdet vil bli minimal. Tiltaket vil ikkje føre til skade på natur og miljø og sett i forhold til verneområdet totalt er dette eit svært lite tiltak. To av turane ligg ved grensa til nasjonalparken. Sett i forhold til heile verneområdet er dette ein liten aktivitet, som fører til få eller ingen spor. Turorienteringspostane skal væra ute frå mai og blir tekne ned om hausten. Nasjonalparkforvaltaren konkluderer med at det ikkje er aktuelt å bruke føre-var prinsippet i denne samanhengen. Ut ifrå ei samla vurdering er konklusjonen at naturmiljøet ikkje vil bli skadelidande, og at tiltaket kan gjennomførast.

9 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 21/ Sak - Breheimen nasjonalpark - Bruk av metallsøker for å leite opp, grave fram og fjerne kulturminne frå verneområdet - Mjøsen metallsøkerforening Forvaltar sitt framlegg til vedtak: Breheimen nasjonalparkstyre vedtek, med heimel i verneforskrift for Breheimen nasjonalpark 3 pkt. 4.1 å avslå tiltaket om å frakte ut lause kulturminne frå nasjonalparken. Dette gjeld både automatiske freda kulturminne og kulturminne frå nyare. Bakgrunn for saka: Telefon frå sekretær i Mjøsen metallsøkerforening v/ sekretær Ronny Brukveen, Skamsarvegen 50, 2690 SKJÅK. Søknaden blir vurdert i samsvar med: 1. Verneforskrift for Breheimen nasjonalpark dagsett 7.august Naturmangfaldlova, dagsett 19.juni 2009 nr.100. Søknaden Sekretær i Mjøsen metallsøkerforening, Ronny Brukveen, har vendt seg til sekretariatet for Breheimen nasjonalparkstyre med spørsmål om å få leite opp gjenstandar med metallsøkar i området Haraldvangsflya som ligg i Breheimen nasjonalpark. Det er ikkje sendt skriftleg søknad i denne saka. Verneforskrift, verneformål og framlegg til forvaltningsplan Breheimen nasjonalpark med til liggjande verneområde vart oppretta gjennom verneplan for Breheimen, av Kongen i statsråd 7.august Breheimen nasjonalparkstyre vart konstituert fyrste gongen 19.januar Noverande styre vart konstituert 27. januar Styret har fått delegert forvaltningsmyndet for verneområda som omfattar Breheimen verneområde. Hovudformålet med Breheimen nasjonalpark er å ta vare på eit stort, samanhengande, og for det meste urøyvd naturområde som inneheld særeigne og representative økosystem og landskap som er utan tyngre naturinngrep (jf. 2 i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark).

10 Eit av verneformåla med oppretting av nasjonalparken var: - ta vare på kulturminne.(jf. 2 i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark). I 3 pkt.1 Landskapet, er det satt forbod mot: - graving (jf. 3 pkt.1.1 vern mot inngrep) Vernereglane tek og spesielt omsyn til kulturminne: I nasjonalparkar skal ingen varig påverknad av naturmiljø eller kulturminne finne sted, med mindre slik påverknad er ein føresetnad for å ivareta føremålet med vernet.».(jf. 3 i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark). Lause kulturminne er spesielt teke omsyn til i 3 punkt 4.1. Vern av kulturminne. Det er ikkje oppretta spesielle dispensasjonsheimlar for slike tiltak som søkt om her i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark. Når det gjeld fjerning av lause kulturminne er det sagt følgjande: Kulturminne skal vernast mot skade og øydelegging. Lause kulturminne kan ikkje flyttast eller fjernast.». (Jf. 3 punkt 4.1 i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark). I forslaget til forvaltningsplan, som no skal ut på høyring, er det i retningslinene teke inn følgjande som gjeld lause tilfeldige funn: Dersom ein finn lause gjenstandar som kan vere kulturminne, vil det beste vere å late dei ligge til ein får undersøkt statusen nærare. Eksempel på slike gjenstandar kan vere pilspissar som ligg innmed brekanten osv. Funnet skal registrerast med GPS eller med kartreferanse, ein liten varde kan setjast opp eit par meter unna funnet, og funnet skal meldast til kulturminnemyndigheita som er Oppland- eller Sogn og Fjordane fylkeskommune. Søknaden må derfor vurderast etter 4 i verneforskrifta, jf. 48 i naturmangfaldlova for å sikre om det ligg føre andre grunnar for å gje dispensasjon: «-Forvaltningsstyresmakta kan gjere unntak frå forskrifta dersom det ikkje strir mot føremålet med vernevedtaket og ikkje kan påverka verneverdiane nemneverdig, eller dersom omsynet til tryggleik eller omsynet til vesentlege samfunnsinteresser gjer det naudsynt, jf. naturmangfoldlova 48.»(verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark, 4). Vurdering Det var Mjøsen metallsøkerforening v/sekretær Ronny Brukveen i som vende seg til sekretariatet for Breheimen nasjonalparkstyre i denne saka. Spørsmålet var om dei kunne undersøke eit nærare definert område i nasjonalparken. I utgangspunktet er ikkje bruka av metalldetektor forbode sidan bruk av eit slikt intrument ikkje svekkar vernet eller fører til skade/forstyrring i deg sjølv. Når funn blir gjort er det som regel behov for å grave opp gjenstandane sidan dei fleste vil ligge under torva. Nasjonalparken er verna mot, mellom anna graving, j.f. verneforskrift for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt.1.1- vern om landskapet. Dersom graving ikkje fører til nemneverdig skade vil det ikkje vera forbode. Når det gjeld sjølve kulturminna så er det sett forbod mot å fjerne kulturminne frå verneområdet: Kulturminne skal vernast mot skade og øydelegging. Lause kulturminne

11 kan ikkje flyttast eller fjernast.». (Jf. 3 punkt 4.1 i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark). Nasjonalparkstyret må vurdere tiltaket etter 4 (vern av kulturminne) i verneforskrifta. Det er 2 moment som er relevante etter paragrafen: 1. Tiltaket kan ikkje stride mot formålet med vernevedtaket og ikkje påverke verneverdiane nemneverdig. 2. Dersom tryggleiksomsyn gjer det nødvendig. 3. Dersom monalege samfunnsinteresser gjer det nødvendig. Til punkt 1: Verneforskrifta set eit klart forbod mot å fjerne lause kulturminne ( 3 pkt.4.1.) frå nasjonalparken. Tiltaket i denne saka omfattar: - å leite opp, grave fram og fjerne kulturminne frå verneområdet. Det er ingen heimel for å nekte leiting etter kulturminne med metallsøkar i verneområde. Å grave fram funn er ulovleg dersom det har eit omfang som er nemneverdig. D.v.s. at det svekkar vernet ved at landskapet blir påverka, eller kunnskapen om det historiske materiale blir forringa eller går tapt. Eit løyve til å grave fram kulturminne vil kunne danne presedens for andre slik at ikkje berre seriøse verksemder kan drive med slik aktivitet. Det siste tiltaket som gjeld fjerning, dvs. ta med seg kulturminne ut av verneområdet, er forbode med direkte heimel i verneforskrifta for nasjonalparken Til punkt 2 og 3. Når det gjeld tryggleiksomsyn er det ikkje relevant i denne samanhengen. Dette er heller ikkje monalege samfunnsinteresser, gjer det nødvendig og vurdere forholdet. Vurdering etter dei miljørettslege prinsippa: Omsyn til kulturminne og landskapet i området må vurderast i denne samanhengen, jf. Verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1, 4 og 5 samt 7, jf. 8-12: Kunnskapen om området er godt dokumentert. Det er gjennomført konsekvensutgreiing av kulturminne og kulturmiljø i området (Asplan Viak, utgåve ). Haraldvangsflya er eit viktig historisk område i Breheimen nasjonalpark. Området ligg vest for Glittervatnet ca.1200 moh. Det er ei stor snau grasslette, Over sletta kryssar den gamle ferdselsvegen mellom Austlandet(Ottadalen) og Vestlandet (Nordfjord/Sunnmøre). Det knyter seg fleire segner til i både munnleg og skriftleg lokalt tradisjonsstoff. Det er gjort fleire lausfunn på eit avgrensa område. Dersom det skal setjast i gang tiltak for å undersøke området må det skje i regi/samarbeid med Oppland fylkeskommune v/fageining for kulturarv, som må søkje nasjonalparkstyret om dispensasjon. Nasjonalparkforvaltaren vurderer saka slik at det i nasjonalparken er forbod mot å fjerne kulturminne. Sett i forhold til heile verneområdet vil uttak av kulturminne svekke verneverdien på ein slik stad. Skal eit slikt tiltak ha verdi må det skje i regi av fagpersonell som sikrar kunnskapen gjennom systematisk utgraving/undersøking/kartlegging. Nasjonalparkforvaltaren vurderer saka slik at det derfor er grunnlag for å bruke førevar-prinsippet i denne saka. Ut ifrå ei samla vurdering meiner nasjonalparkforvaltaren at ein bør avslå tiltaket.

12 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Eldrid Nedrelo Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 22/ Sak - Mørkridsdalen landskapsvernområde - Bruk av helikopter til Tussen i samband med oppføring av repeater - Eltel Sønnico AS Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre gjev Eltel Sønnico AS løyve til inntil 10 turar og landing med helikopter frå Fortun til Tussen i Mørkridsdalen landskapsvernområde i samband med bygging av repeater for naudnett. Løyvet er gjeve med heimel i verneforskrifta for Mørkridsdalen landskapsvernområde 4 første alternativ, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd, første alternativ, og gjeld med følgjande vilkår: Løyvet gjeld perioden 4. mai 2015 til og med 6. juni Landingsplassen for helikopteret skal vera ved punktet der repeateren skal byggast, ved høgde 1180 moh. sør for Tusen, og aust for Myrasetevatnet/Tussavatnet. Omfanget av motorferdsel skal avgrensast til det som er strengt naudsynt for å gjennomføre arbeidet, og ein skal nytte kortaste veg frå start til landing. Under helikoptertransporten skal det takast særleg omsyn til dyreliv og folk på tur i området, slik at ein så langt som råd unngår skade og uroing. Løyvet gjeld ikkje søndagar og andre heilagdagar Flyginga må avklarast med Statens naturoppsyn (SNO) (Liv Byrkjeland : ) seinast dagen før. Løyvet til motorferdsel og køyrebok skal vere med under transporten. Det skal sendast rapport om flygingane saman med rapport for arbeidet med bygging av repeateren til Breheimen nasjonalparkstyre innan 1. juli Vi gjer merksam på at det må innhentast nødvendige løyve til motorferdsel frå kommunen og aktuelle grunneigarar.

13 Saksopplysningar Dokument som bakgrunn for saka: Søknad per e-post frå Eltel Sønnico AS om løyve til lågtflyging og landing med helikopter i samband med oppføring av repeater like sør for Tussen, datert E-post sendt frå nasjonalparkforvaltaren til Eltel Sønnico AS den med førespurnad om nærare opplysningar vedrørande søknaden. Nye opplysningar om søknaden frå Eltel Sønnico AS per e-post, datert Løyve til bygging av repeater på Tussen, datert , sak 2015/808. Søknaden Eltel Sønnico AS søkjer om løyve til bruk av helikopter i samband med bygging av repeater for nødnett ved fjellet Tussen. Dei søkjer først om løyve til bruk av helikopter i perioden 4. mai 2015 til og med 6. juni Eltel Sønnico AS søkjer om løyve til mellom flygingar til saman. Føremålet med flyginga er frakt av personar, verktøy, generator, betong og ei mast på 6 meter. Søkjar opplyser at det først vil bli støypt eit fundament, deretter vil dette turke eit par veker før masta vert sett opp. Søknaden vert vurdert i samsvar med: 1. Forskrift for Mørkridsdalen landskapsvernområde, datert 7.august Naturmangfaldlova, datert 19. juni 2009 nr.100. Verneforskrift og verneformål og framlegg til forvaltningsplan Omsynet til verneverdiane i området er vurdert, særleg i forhold til landskap, dyreliv og friluftsliv, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1(Formål), 4 og 5 (forvaltningsmål for naturtypar, økosystem og artar) samt 7(prinsipp for å ta offentleg avgjerd), jf (kunnskapsgrunnlaget og miljørettslege prinsipp). Formålet med Mørkridsdalen landskapsvernområde er å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi og opplevingsverdi. Etter verneforskrifta for Mørkridsdalen landskapsvernområde, er motorferdsel på land, på vatn, og i lufta under 300 m frå bakken forbode (verneforskrifta 3 pkt. 6.1), med unnatak gjeve i pkt. 6.2 og 6.3. Det er ikkje nokon spesifisert dispensasjonsheimel for frakt av utstyr og personar i samband med etablering av master for naudnett. Søknaden må difor vurderast etter den generelle dispensasjonsheimelen i verneforskrifta, 4 jf. nml. 48.: Forvaltningsstyresmakta kan gjere unntak frå forskrifta dersom det ikkje strir mot føremålet med vernevedtaket og ikkje kan påverka verneverdiane nemneverdig, eller dersom omsynet til tryggleik eller omsynet til vesentlege samfunnsinteresser gjer det naudsynt, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd.

14 Etter naturmangfaldlova 7 skal prinsippa i 8 12 leggjast til grunn ved utøving av offentleg mynde, og det skal koma fram av vedtaket korleis prinsippa er vurdert. Vurdering Breheimen nasjonalparkstyre gav i sak 2015/808 Motorola Solutions Norway AS løyve til bygging av repeater like sør for Tussen i Mørkridsdalen landskapsvernområde. Eltel Sønnico AS søkjer om løyve til landing og lågtflyging med helikopter for frakt av personar og utstyr i samband med bygging av repeateren like sør for Tussen. Transporten vil skje frå Fortun om lag 2,9 km i rett luftline opp til punktet der repeateren skal byggast. Transporten må vurderast etter 4 fyrste alternativ som omfattar tiltak som er foreinlege med verneformålet og verneverdiane i området det gjeld. For at ein skal kunne gi løyve til transporten det vert søkt om må det vera eit tenleg alternativ for vernet, det kan ikkje kome i strid med verneformålet eller påverke verneverdiane nemneverdig. I dette tilfelle dreier det seg om inntil 10 turar-returar med personell, utstyr og mast i samband med bygging av ein repeater. Transporten er av forbigåande karakter. Kunnskapsgrunnlaget er godt dokumentert gjennom verneplan for Breheimen med kartleggingar og konsekvensutgreiing. Det er såleis god oversikt over kva som kan påverke natur- og kulturmiljøet i området, jf. naturmangfaldlova 8. Det er ikkje andre inngrep innanfor landskapsvernområdet i det aktuelle området. Området kring Tussen ligg i ytterkant av leveområdet til villrein i Ottadalen villreinområde. Etter innhenta erfaringar frå Fjelloppsynet i Luster er det normalt ikkje villrein her, og helikopterflyginga vil truleg ikkje påverke villrein. Etter søk i Naturbase og Artskart kan ein ikkje sjå at det skal vera andre verdifulle artar, ansvarsartar eller raudlisteartar i det aktuelle området. Det er heller ikkje registrert verdifulle naturtypar på staden, men det er ein lokalitet av naturtypen «Sørvendte berg og rasmarker» i tilgrensande område til høgda der repeateren er tenkt plassert. Ein kan såleis ikkje sjå at helikopterflyginga og landing med helikopter vil påverke særeigne eller representative økosystem i området eller kulturminne. Etter nasjonalparkforvaltaren si vurdering føreligg det tilstrekkeleg kunnskap om naturmangfaldet og kva effektar tiltaket vil ha på dette mangfaldet. Føre-var-prinsippet får difor lita vekt i saka, jf. naturmangfaldlova 9. Sjølv om tiltaket isolert sett i liten grad vil påverke naturverdiane og kulturlandskapet då det er av forbigåande karakter, må den einskilde søknaden vurderast i lys av prinsippet om samla belastning, jf. naturmangfaldlova 10. Ved vurdering om samla belastning må alle verneområda i Breheimen sjåast i samanheng. Eksisterande påverknad i desse områda er i hovudsak bygningar, beiting, utøving av tradisjonelt og enkelt friluftsliv, jakt og fiske. Nasjonalparkforvaltaren er ikkje kjend med andre tilsvarande saker innanfor verneområda, og kan ikkje sjå at tiltaket vil føre til auka motorferdsel. Med dei vilkåra som er sett meiner nasjonalparkforvaltaren at den samla belastninga av motorferdsel og mogleg framtidig aktivitet i Mørkridsdalen landskapsvernområde vil vere akseptabel. Det er ikkje aktuelt å stille fordyrande vilkår. Bruk av helikopter er den einaste måten å få transportert inn mast, materiell, utstyr og personell til bygging av repeateren. Det er

15 samstundes ein hurtig og effektiv måte å få unnagjort transporten, sjølv om forbruket av drivstoff er veldig høgt. Naturmangfaldlova 11 og 12 vert difor ikkje vurdert nærare. Etter dette meiner nasjonalparkforvaltaren at tiltaket isolert sett ikkje strir mot formålet med vernet og det første vilkåret i 4, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd er oppfylt. Det andre vilkåret som må vere oppfylt etter 4, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd første alternativ, er at tiltaket «ikkje kan påverke verneverdiane nemneverdig». Verneverdiane er i følgje verneforskrifta for landskapsvernområdet å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi og opplevingsverdi og som er identitetsskapande, jf. verneforskrifta 2. Som det går fram av vurderinga av 8 ovanfor, vil det aktuelle tiltaket stort sett ikkje påverke naturverdiar, økosystem eller kulturlandskap nemneverdig. Nasjonalparkforvaltaren meiner difor at det andre vilkåret i 4, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd første alternativ er oppfylt. At vilkåra er oppfylt gir likevel ikkje søkjar krav på løyve. Det må gjerast ei konkret vurdering om det skal gjevast løyve, der ein vurderer fordelar og ulemper ved løyve. Nasjonalparkforvaltaren viser til at trass i at det skal flygast i alt inntil 10 turar med helikopter, har dette tiltaket eit avgrensa omfang i tid og rom, og det er lagt vekt på at flyginga ikkje inneber vedvarande forstyrring eller varig inngrep, men at aktiviteten er av forbigåande karakter. Nasjonalparkforvaltaren viser elles til løyvet om oppsetting av repeateren når det gjeld behovet. I det nemnde løyvet er det m.a. vektlagt at det er av vesentleg samfunnsinteresse at det er god og permanent dekning i område der det er kvalifisert behov for det gjennom naudnettet. Ut ifrå ei samla vurdering og med dei gitte vilkåra, meiner nasjonalparkforvaltaren at til taket kan gjennomførast med heimel i verneforskrifta 4 første alternativ, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd første alternativ.

16 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 23/ Sak - Breheimen nasjonalpark - Dispensasjon - Breheimen nasjonalpark - Uttak av ved til hytte ved Stilla - Guro Øygard. Dokument i saka Søknad dagsett 13.april sendt pr. e-post frå Guro Øygard. Søknaden er vurdert i samsvar med: 1. Verneforskrift for Breheimen nasjonalpark dagsett 7.august Naturmangfaldlova dagsett 19.juni 2009 nr Framlegg til forvaltningsplan for Breheimen nasjonalpark og tilliggjande område. Søknaden Søknad motteke frå Guro Øygard. Det blir søkt om løyve til å hogge ved, i skogen ved Stilla, vest for Sota seter i Breheimen nasjonalpark. Bakgrunnen er at søkaren er deleigar i hytte ved Stilla saman med Steinar Øygard. Verneforskrift, verneformål og framlegg til forvaltningsplan Breheimen nasjonalpark ble oppretta 7. august Formålet med Breheimen nasjonalpark er å ta vare på eit stort, samanhengande og villmarksprega naturområde som inneheld særeigne, representative økosystem og landskap som er utan tyngre inngrep. Forvaltningsmynda har vurdert omsynet til verneverdiane i området særleg i forhold til verdifull vegetasjon og friluftsliv som er mest relevant i dette tilfellet, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1,4 og 5 samt 7, jr. 8-12(miljørettslege prinsipp). I medhald til verneforskrifta 3, pkt.2.1 er all vegetasjon, med dette daude buskar og tre, freda mot all form for skade og øydelegging. Forvaltningsmyndet kan etter 3 pkt. 2.3 bokstav a, gje løyve til uttak av ved til hytter og setre i nasjonalparken i samsvar med retningslinjer fastsatt i forvaltningsplanen. I skissa til forvaltningsplan er det gjeve nærare føringar om hogst og tynning innanfor nasjonalparken:

17 Retningsliner for forvaltning og bruk Det kan gjevast løyve til uttak av ved til hytter og setrer etter søknad i nasjonalparken. Løyve kan vera tidsavgrensa til 4 år om gongen. Det må søkjast om fornying innan utløpet av løyveperioden. Ved søknader om løyve skal det vurderast om det er god nok skogdekning til tynningshogst og det skal takast omsyn til skogen sin verdi for biologisk mangfald og landskapet. Følgjande retningsliner skal leggast til grunn ved løyve: hogst av ved kan skje som tynningshogst av bjørk, der ein set att ein del overstandardar for å betre tilhøva for gjenvekst og for å ta vare på skogbiletet. trea skal kappast ved bakken hogsten bør skje utanom hekkesesongen for fugl tre og busker i randvegetasjonen langs vassdraga skal få stå det skal ikkje fellast store og dekorative tre gamle og døde tre og stammar skal i størst mogleg grad stå urørde kvist og anna avfall etter hogst skal ligge att spreidd i terrenget, men hogstavfall skal ikkje blokkere stiar, bekkar og elver. Vurdering Den aktuelle hytta ligg ved Stilla, nord/aust for Røykjeskålsvatnet innanfor Breheimen nasjonalpark. Det er totalt to hytter ved Røykjeskålsvatnet-Stilla. Skogen består av blandingsskog med furu og bjørk. I tillegg ei og anna selje. Området ligg i det øvre skitet av furuskog i dette området, ca. 800 moh. Under synfaring i området sumaren 2013 vart skogen vurdert. Bestandet som hytta står i har stor variasjon i tettheit. Det er enkelte blaute parti langs elva og delvis myr. Det har tidlegar vore sett vilkår om at hogsten skal gå føre seg innanfor ein radius på 100 meter frå hytta. Dette er lite relevant sidan det meste av bestanda langs elvebredda er glisne i dette området. Ungbjørk står i meir tette bestand i hellinga innover og opp frå elva. Desse kan med fordel tynnast for å få ljos ned til bakken og dermed auke artsmangfaldet for lav, sopp og karplanter. Men det må gjerast slik at dei framleis er slutta bestand d.v.s. at avstanden ikkje blir så stor at det blir «hol»/snaue flater. Ein god regel er at kronene på trea ikkje kjem i kontakt med kvarandre sli at dei har rom for å vekse. I dette tilfelle er det naturlig å drive ein viss skjøtsel rundt hytta, framfor å måtte køyre ved inn til hytta. I lia ved Røykjeskålsvatnet er det gamalskog/urskog med særlege verdiar knytt til furuskogen. Forvaltningstyremakta vil derfor setja grense på uttaket av ved og avstanden frå hytta. Hytta ligg ikkje langt frå sumarvegen, slik at mengda med ved kan supplerast gjennom køyring på sumaren. Når det gjeld fleirårig løyve så er det gjort framlegg om slik ordning i forslaget til forvaltningsplan. Planen er enno ikkje godkjent og det blir derfor ikkje gjeve fleirårig løyve enda. Dei miljørettslege prinsippa i naturmangfaldlova er vurdert slik: Hogsten vil gå føre seg rundt hytta. Sidan det dreier seg om hogst av bjørk, at hogsten er av lite omfanget, og at det i dette området ikkje er registrert spesielle artar finn vi grunnlag for å gjeva løyve til uttak av ved. I delar av verneområda er attgroing eit problem. Det ligg ei grundig vurdering bak opninga av hogst ved hytter i dette området jf. verneforskrifta. Dersom hogst viser seg å kome i strid med verneformålet vil forvaltningsstyresmakta kunne leggje andre føringar for hogsten. Det vert sett vilkår for å unngå snauhogst, og sørgje for at ein får ei mest mogleg jamn bestykning i hogstområdet etter uttak. Spesielle store tre skal få stå att. På bakgrunn av vurderinga over kan ikkje forvaltningsmynda sjå at tiltaket vil få særleg negative konsekvensar på verneformålet eller verneverdiane og vil med gjevne vilkår kunne gi løyve til vedhogst ved hytta. Ein ser det ikkje som aktuelt å bruke føre-var-prinsippet i dette tilfelle. Sett i forhold til nasjonalparken under eit vil ikkje økosystemet totalt sett bli svekka nemnande.

18 Sekretariatet finn det derfor forsvarleg å gje kunne tillate hogst rundt hytta på nemnte gjevne vilkår. Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre gjev Guro Øygard løyve til plukkhogst og tynning av bjørk til ved for bruk i hytta ho har ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Løyvet blir gjeve med heimel i verneforskrift for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 2.3 bokstav a. Løyvet er gjeve på følgjande vilkår: hogst av ved kan skje som tynningshogst av bjørk, der ein set att ein del overstandarar for å betre tilhøva for gjenvekst og for å ta vare på skogbiletet. trea skal kappast ved bakken. hogsten bør skje utanom hekkesesongen for fugl. tre og buskar i randvegetasjonen langs vassdraga skal få stå. det skal ikkje fellast store og dekorative tre. gamle og daude tre og stammar skal i størst mogleg grad stå urørde. kvist og anna avfall etter hogst skal ligge att spreidd i terrenget, men hogstavfall skal ikkje blokkere stiar, bekkar og elver. Hogst kan skje langs med det flate partiet langs elva 200 meter austover og 200 meter vestover frå hytta, samt 100 meter oppover hellinga frå det flate partiet. Omfanget av uttaket er inntil 10 småsekkar ved. Løyvet gjeld for I tillegg til løyve frå Breheimen nasjonalparkstyre må hogst avklarast med grunneigar (Skjåk allmenning).