Tal fra folkehelsebarometer

Transkript

1 Tal fra folkehelsebarometer samla oversikt Hilde Nysæther Frantzen ÅL KOMMUNE

2 Innhald Bakgrunn... 1 Fargekoder... 1 Tabell 1: Befolkning... 2 Tabell 2: Levekår Tabell 3. Miljø... 3 Tabell 4. Skule Tabell 5: Levevanar Helse og sjukdom... 4 Tabell 6: Forventa levealder Tabell 7: Psykiske lidingar Tabell 8: Hjerte- karsjukdom per 1000 innbyggar... 5 Tabell 9: KOLS og diabetes type-2 per Tabell 10: Muskel skjellett antibiotika vaksinasjon... 5 Tabell 11: Tannhelse... 6 Bakgrunn Etter at lov om folkehelsearbeid kom i 2012 har folkehelseinstituttet (fhi) årlig gitt ut kommunebarometer med utvalde indikatorar. Dette dokumentet har samla tala derifrå slik at ein kan sjå utvikling over tid. Nokre nye indikatorar har kome inn, og andre er tatt ut. Det gjer at ein ikkje kan samanlikne alle tal over lang tid. Kommunebarometeret er basert på statistikken året før, dvs at folkehelsebarometer for 2012 er basert på talgrunnlag frå 2011, barometeret for 2013 på grunnlag av tal, osb. Nytt frå 2017 er at det er mogeleg å klikke seg til statistikkgrunnlaget direkte frå dokumentet; det er med andre ord lagt inn hyperlenker. Folkehelseprofilen med kommunebarometeret er ein del av statistikkgrunnlag til oversiktsarbeidet, og må tolkast i lys av kunnskap om lokale forhold. Fargekoder Kvit Grøn Raud Gul Oransje Ikkje testa for statistisk signifikans Svært sikkert at kommunen ligg betre an enn landsnivået Svært sikker at kommune ligg dårlegare an enn landsnivået Usikkert i forhold til landsnivået. Gjeld både om det er tendens til dårleg eller betre enn landsnivået. Vurdert av folkehelsekoordinator som obs! tal, sjølv om talet eventuelt er betre enn landsnået- 1

3 Tabell 1: Befolkning Tall i parentes er for hhv Buskerud og landet) Befolkning per 1.1 Befolkningsvekst Befolkning under 18 år Befolkning over 80 år, framskrive ,88 (1,3/1,3) ,59 (1,6/1,3) 6,4 (4,6/4,4) % Personer som bur åleine ,42 (1,4/1,3) % 22 (22/22) % 5,4 (4,2/4,1) % (1,2/ 1,1) % 22 (22/22) % I år + 6,5 (4,4/ 4,3) 27 (25/26) % ,064 (0,92/1,1) 26,7 (25,3/ 25,6) ,11 (1,1/0,93) 6,6 (5/4,8) 26,9 (25,2/25,3) ,17 (0,73/0,85) 26,8 (25,2/25,3) Innvandrarar og norskfødde med innvandrar foreldre Ein 8,9 (15/13) % personhushald 17 (17/18) % 18 (17/18) 9,8 (16/14) % Tabell 2: Levekår. Årstal/ Arbeidsløyse faktorar Vidaregåande eller høgare utdanning (30-39 år) 2012 Grunnskule som høgaste 12 % (17/ 15) % (80 og 83) 1,5 % (2,6/2,7) % (80/83) år 1,4 ( 2,1/ 2,2) % % (80/83) år 1,6 (2,2/2,3) (80/83) ny def. 1,2 /2,6/2,7) Uføre-trygda (18-44 år) Barn av einslege 1,5 (2,7/2,9) 2,8 % (2,4/2,3) 12 % (17/16) 2,7 % (2,4/ 2,3) 2,6 % (2,4/ 2,5) 2,6 % (2,4/ 2,5) 12 % (17/16) 11 % (17/ 16) 11 % 2,6 % (2,5/2,6) 11 % (80/82) 2,8 % (2,5/2,6) 11 % (79/82) 12 Låg inntekt 12 % (9,5/9,5) ulik inntekt P90/P10 * 11 % (9,4/9,4) 2,50 (2,60/ 2,60) Låginntekt 2,5 (2,6 2,7) (hushaldningar) 12 % ( 11/ 9,5) Låginntekt 2,6 (2,7/ 2,7) (hushaldningar) 14 % (11/ 10) 2,5 (2,7/ 2,7) 12 % (12/11) 10 % (13/12) 12 (13/12) 2,5 (2,8/ 2,8 2,5 (2,8/2,8) * P90/P10 er forholdet mellom inntekta til den personen som befinner seg på 90-prosentilen og den som befinner seg på 10-prosentilen (engelsk: percentile). Dvs: Om man sorterer 100 personer stigande etter inntekt, er P90/P10 forholdet mellom inntektene til person nummer 90 (den tiande høgasta) og person nummer 10 (den tiande lågaste). 2

4 Tabell 3. Miljø God Forsyningsgrad, drikkevassforsyning Drikkevatn Skader, behandla i sjukehus (88/86) 14 (12/13) Forskriftsmessig drikkevatn mhp E-coli (98/94) 13 (12/13) Nøgd med lokalmiljøet Med i fritidsorg. Fortruleg venn (11/13) (88/89) 60 (88/89) 12 (11/13) (91/92) 59 (88/89) 12,6 (11,1/12,8) (99/80) 61 (87/88) 13,2 (11,0/12,6) ,5 (97/88) 60 (90/88) 14,3 (12,7/13,7) (inkludert forgiftning) 77 (69/70) 69 (62/63) Einsemd 14 (18/18) 77 (70/70) 69 (64/65) 89 ( (88,9/89,9) 2013 (2014- ( 16)) 2013 (14-16)) 79 (70/70) 67 (65/66) 90,2 (89,5/90,1) Tabell 4. Skule. Trivst på Blir mobba på skulen, 10 skulen, 10. klasse klasse (%) (%) Fråfall i vidaregåande (%) Lågaste mesitringsnivå lesing 5. trinn Lågaste meistringsnivå rekning 5. trinn (85/83) 5,1 (9,2/8,9) 28 (28/26) (85/84) 4,7 (9,5/8,9) 25 (27/25) (85/84) 4,8 (9,5 8,9) 23 (27/ 25) (86/ 85)* 4 (8,3/ 8,1)* 17 (26/ 24)** 32 (26/25) 22 (28/27) (86/85) 16 (24/24) 34 (26/25) 25 (28/26) (87/85) 15 (23/24) 35 (24/24) 26 (27/25) (87/86) 16 (23/22) 31 (24/24) 30 (25/24) *Skuleåret /14. Skuleåret 2012/13 finst ikkje i statistikken. **

5 Tabell 5: Levevanar. Overvekt. Menn KMI > 25 kg/m 2 på sesjon Overvekt, kvinner* % (19/ 20) % (20/20) 23 (24/25) ,1 % (14/ 15) 23 (24/25) ,4 (13/ 14) 40 % (37/ 35) ,2 (10/10) Nettbasert sesjon 19 (21/21) ,2 (8,5/9,1) Nettbasert sesjon 17 (22/22) ,9 (7,5/7,8) 19 (22/23) (menn og kvinner nettbasert sesjonsjølvrapportert) Har vore berusa ( 8-10trinn) 14 (14/14) 7,4 (12/12) Lite fysisk aktiv () 12 (13/14) Nøgd med helsa 79**(72/71) Røyk, kvinner (svangerskapskontroll) Alkoholomsetn. Daglegvare og vinmonopol (liter/år/pers 15år+) 66 (71/71) 5,8 (4,9/5) (tal frå 2016) *KMI> 25 kg/m2 basert på sjølv-rapportering før svangerskapet. ** Ål- 2013, ikkje tatt med i fhi oversikten som har brukt Ungata Helse og sjukdom Tabell 6: Forventa levealder. Tal i parentes er for Buskerud og landet Forventa levealder, menn Forventa levealder, kvinner Utdanningsforkskjell i forventa levelader, år (77/77) 83 (82/82) ,4 (77/77,2) 82,6 (81,9/82,2) ,2 (77,3/77,5) 83 (82,1/82,3) ,9 (77,6/77,9) 82,8 (82,4/82,6) Ikkje tal for Ål (5,1/4,8) ,3/77,9/78,2) 83,3 (82,7/82,8) Ikkje tal for Ål (5,1/4,8) ,8 (78,3/78,5) 83,6 (82,9/83,0) Ikkje tal for Ål (5,1/4,9) (78,6/78,8) 83,9 (83/83,1) Ikkje tal for Ål (5/4,9) Tabell 7: Psykiske lidingar. Tal i parentes er for Buskerud og landet Psykiske sympt. og lidingar, primær helsetj år Psyk. Sympt./ lid. Prim.helsetj år Psykiske lidingar, legemiddelbrukarar (142/ 131) (143/ 135) 113 (137/ 131) ( ) 112 ( ) (146 / 139) 100 (149/ 137) 108 (136/ 131) (154/142) 106 (136/ 130) (153/146) 122 (158/146) (163/152) 4

6 Tabell 8: Hjerte- karsjukdom per 1000 innbyggar Tal i parentes er for Buskerud og landet Høgt blodtrykk, Kolesterolsenkande primærhelsetenesta legemiddel, brukarar per 1000 Hjarte- og karsjukdom, beh. i sjukehus. Hjerte- og karsjukdom, dødelegheit (20/ 18) 91 (76/ 69) (74/ 65) 62 (81/ 77) 15 (19/ 18) (83/ 79) 17 (20/ 18) (19/ 18) ,8 (18,8/ 17,3) ,9 (19/17,9)* * innlagde på sjukehus og/eller død. Tabell 9: KOLS og diabetes type-2 per 1000 (Tal i parentes er for hhv Buskerud og landet) KOLS og astma, Lungekreftlegemiddel- nye tilfeller brukarar. Per 1000 Type 2-diabetes, legemiddelbrukarar Type 2-diabetes, primærhelsetenesta (101/ 95) 26 (34/ 31) (103/ 97) 24 (35/ 32)* 32 (44/ 39)** (107/ 100)*** 26 (36/ 33) (53/55) 29 (37/ 34) (53/55) 32 (38/35) (55/57) 33 (39/35) (55/58) * , år, brukarar av blodglukosesenkande middel, utanom insulin. ** , år, ikkjeinsulinavhengig diabetes, brukarar av fastlege og legevakt., år, 3-årig gjennomsnitt *** Kommunehelsa- statistikkbank Tabell 10: Muskel skjellett antibiotika vaksinasjon Muskel skjellettprimærhelsetj. per 1000 Antibiotika legemiddelbrukarar reseptar per 1000* Vaksinasjonsdekning, meslinger 9 år (265/254) 92,8 (93,2/94,1) (266/255) 93,9 (93,8/94,4) ( ) 192 ( 241/ 238) 95,0 (93,6/ 94,5) (272/262) 179 (233/229) 95,4 (93,7/94,7) (277/266) *290 (382/379) 95,9 (94,2/94,8) (323/319)** 274 (357/360) 96,5 (94,4/95,1) **ny def: , 0-74 år, muskel-skjellettplager og sjukdom (utanom brot og skader), brukarar av fastlege/legevakt/fysio/kirop. 5

7 Tabell 11: Tannhelse (Buskerud i parentes) Andel utan karies åringar 5- åringar 12-åringar 15-åringar 18-åringar 94 % (96 %) 89 % (86 %) 70 % (65 %) 44 % (41 %) Andel utan karies % 75 % 52 % 35 % 29 % 6