Esperanto-íslensk orðabók. Esperanta-Islanda Vortaro

Størrelse: px
Begynne med side:

Download "Esperanto-íslensk orðabók. Esperanta-Islanda Vortaro"

Transkript

1 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók Esperanta-Islanda Vortaro Reykjavík 2011 Íslenska esperantosambandið Rejkjaviko 2011 La Islanda Esperanto-Asocio

2 2011 Íslenska esperantosambandið Þessi orðabók er gefin út í rafrænni gerð. Heimilt er að afrita hana og/eða prenta til eigin nota en óheimilt að fjölfalda hana í fjárhagslegu hagnaðarskyni La Islanda Esperanto-Asocio Tiu vortaro estas eldonita kiel elektronika versio. Estas permesite kopii ĝin kaj/aŭ presi por propra uzado, sed malpermesite multobligi ĝin por ekonomia avantaĝo. Tölvuvinnsla og umbrot: Stefán Briem Umbrotskerfi: X L A TEX. E Prilaborado kaj kompostado: Stefán Briem Kompostilo: X L A TEX. E ISBN

3 Hugh Martin ( ) Hugh Martin var skoskur esperantisti, sem var í fjöldamörg ár virkur í skosku og alþjóðlegu esperantohreyfingunni. Hann starfaði sem prestur og þjónaði í Glasgow, Kaíró og síðustu ár sín í Birmingham. Á árunum í Glasgow var hann formaður Esperantofélagsins í Glasgow og ritstjóri Esperanto en Skotlando, tímarits skosku esperantosamtakanna. Hann starfaði einnig í Esperantosambandi Bretlands, var meðal dæmenda í árlegri bókmenntasamkeppni á vegum Alþjóðlega esperantosambandsins (UEA), birti þýðingar í Skota Antologio (Sýnisbók skoskra bókmennta) og á starfsárum hans í Kaíró var honum af hálfu UEA falið að skipuleggja arabísku esperantohreyfinguna og hafa við hana samvinnu. Hugh Martin var framúrskarandi málvísindamaður. Auk esperantos hafði hann fullt vald á íslensku, latínu, grísku, hebresku, arabísku og gelísku. Árið 1978 fór hann til Íslands, þar sem hann starfaði í sex ár sem enskukennari í Fjölbrautaskóla Vesturlands á Akranesi og var jafnframt í tengslum við íslenska esperantista. Þau tengsl leiddu til þess að hann tók saman esperanto-íslenska orðabók, en handrit hennar afhenti hann Íslenska esperantosambandinu til eignar. Í Egyptalandi þýddi hann á esperanto úr arabíska frumtextanum rit eftir Taha Hussein, Vivotagoj I (Ævidagar I) sem er varðveitt í handriti. Hugh Martin sneri aftur til Bretlands frá Egyptalandi árið 1989 og þjónaði sem prestur í Birmingham til dauðadags árið Þar hélt hann áfram starfi sínu í þágu esperantos sem almennur fulltrúi og fagfulltrúi á vegum UEA og ritstýrði á ný tímaritinu Esperanto en Skotlando. Á þessum tíma tók hann saman tvíhliða orðasafn, gelískt-esperanto / esperanto-gelískt. Hugh Martin var maður búinn óvenjulegum eiginleikum, maður djúprar menntunar og mannúðar. Í eftirmælum um hann í New World, málgagni Félags Sameinuðu þjóðanna í Stóra-Bretlandi og Norður-Írlandi, er sérstaklega minnst óþreytandi starfs hans fyrir það félag. Hugh Martin estis skotdevena esperantisto, kiu dum multaj jaroj aktivis en la skota kaj internacia Esperanto-movado. Profesie li estis pastro kaj servis en Glasgovo, Kairo kaj dum siaj lastaj jaroj en Birmingham. Dum siaj jaroj en Glasgovo li estis prezidanto de la Glasgova Esperanto-societo kaj redaktoro de Esperanto en Skotlando, la revuo de Skota Esperanto-Federacio. Li aktivis ankaŭ en la Esperanto-Asocio de Britio, estis juĝanto ĉe la Belartaj Konkursoj de Universala Esperanto-Asocio (UEA), aperigis tradukojn en Skota Antologio, kaj dum siaj deĵoraj jaroj en Kairo li estis komisiita de UEA organizi kaj kunlabori kun la araba Esperanto-movado. Hugh Martin estis elstara lingvisto. Krom Esperanto li plene posedis la lingvojn islandan, latinan, grekan, hebrean, araban kaj gaelan. En 1978 li iris al Islando, kie li laboris dum ses jaroj kiel instruisto de la angla lingvo en supera lernejo en Akranes kaj havis kontaktojn kun la islandaj esperantistoj. Tiuj kontaktoj kondukis al lia kompilado de Esperanto-Islanda Vortaro, kies manuskripton li transdonis en la posedon de Islanda Esperanto-Asocio. En Egiptio li tradukis el la araba originalo verkon de Taha Husejn, Vivotagoj I, kiu estas en manuskripto. Hugh Martin revenis al Britio el Egiptio en 1989 kaj servis kiel pastro en Birmingham ĝis sia morto en Tie li daŭrigis sian agadon por Esperanto kiel delegito kaj fakdelegito de UEA kaj denove redaktis la revuon Esperanto en Skotlando. En tiu tempo li kompilis dudirektan vortaron, Gaelan-Esperanto / Esperanto-Gaelan. Hugh Martin estis homo dotita de eksterordinaraj kvalitoj, homo de profunda klereco kaj humaneco. En nekrologo pri li en New World, organo de United Nations Association, estas aparte menciita lia nelacigebla laboro por tiu Asocio.

4 FORMÁLI Á landsþingi Íslenska esperantosambandsins (IEA) árið 1989 færði Hugh Martin sambandinu að gjöf handrit sitt að esperanto-íslenskri orðabók ásamt öllum réttindum. Höfundur hafði lagt til grundvallar esperantoorðaforðann í Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV), útg. 1987, og leitast við að skrá íslenskar þýðingar á sem stærstum hluta þess orðaforða. Allar lagfæringar og undirbúning að útgáfu orðabókarinnar hafa íslenskir esperantistar látið í té í sjálfboðavinnu. Við skipulagningu á því hvernig unnið skyldi að útgáfu bókar eftir handritinu naut esperantohreyfingin í fyrstu leiðsagnar Árna Böðvarssonar, en hann lést árið Orðabókarnefnd var sett á stofn á landsþingi IEA árið 1991 og hefur hún haft með höndum skipulagningu og umsjón með vinnu fyrir útgáfu orðabókarinnar. Nefndarmenn hafa frá upphafi verið Baldur Ragnarsson, Eysteinn Sigurðsson og Stefán Briem. Fyrsti verkþáttur var að tölvuskrá handritið og lögðu þar hönd á plóg Eysteinn Sigurðsson, Jón Hafsteinn Jónsson, Stefán Briem og Steinþór Sigurðsson. Þetta verk var auðveldað með því að útvega tölvuskrá með flettiorðum og efnisflokkun þeirra úr PIV, sem erlendir esperantistar létu góðfúslega í té. Annar verkþáttur voru lagfæringar, viðbætur og endurbætur af ýmsu tagi, og eru eftirtaldar þeirra helstar: Hermann Lundholm las yfir og bætti orðaforða í grasafræði og garðyrkju. Loftur Melberg Sigurjónsson las yfir og bætti orðaforða í biblíunni, kaþólsku, kristni og trúmálum utan kristni. Stefán Briem samræmdi orðaforða í stjörnufræði, bætti við orðaforða í upplýsingatækni og uppnýjaði heiti ríkja og þjóðerna. Þrjár prófarkir hafa verið prentaðar af orðabókinni í lausblaðaformi. Flest voru eintökin af 2. próförk (1996), en þau gafst mönnum færi á að eignast á kostnaðarverði. Nú hefur verið ákveðið að gefa orðabókina út rafrænt og opna gjaldfrjálsan aðgang að henni á Internetinu snemma árs Nokkur eintök verða einnig prentuð í lausblaðaformi með lágmarkskostnaði en ekki sett í almenna sölu. Reykjavík í mars 2011 Baldur Ragnarsson Eysteinn Sigurðsson Stefán Briem

5 ANTAŬPAROLO En la landa kongreso de la Islanda Esperanto-Asocio (IEA) en la jaro 1989, Hugh Martin, honora gasto de la kongreso, donacis al la asocio sian manuskripton pri Esperanto-islanda vortaro kun ĉiuj rajtoj. La verkisto estis bazinta sian verkon sur la vortprovizo de la Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV), eld. 1987, kaj klopodis registri islandajn tradukaĵojn de kiel eble plej granda parto de tiu vortprovizo. Ĉiujn rebonigojn kaj preparadon por eldono de la vortaro islandaj esperantistoj faris kiel volontuloj. Por la organizo de la labormetodo prepari eldonon de libra vortaro laŭ la manuskripto, la Esperanto-movado en la komenco ĝuis la gvidadon de Árni Böðvarsson, kiu forpasis en la jaro Komisio pri la vortaro, kiu estis starigita en la landa kongreso de IEA en la jaro 1991, organizis kaj prizorgadis la laboron pri eldono de la vortaro. Ekde la starigo de la komisiono la komisianoj estis Baldur Ragnarsson, Eysteinn Sigurðsson kaj Stefán Briem. La unua tasko estis enkomputile tajpi la manuskripton. Tiun laboron faris Eysteinn Sigurðsson, Jón Hafsteinn Jónsson, Stefán Briem kaj Steinþór Sigurðsson. La laboro estis faciligita per dosiero, kiun alilandaj esperantistoj bonvole disponigis, entenante vortojn kaj vorterojn kun iliaj fakklasoj el PIV. La dua tasko estis rebonigado, aldonoj kaj plibonigoj diversaj, de kiuj la plej gravaj estas jenaj: Hermann Lundholm tralegis kaj plibonigis la vortprovizon de botaniko kaj hortikulturo. Loftur Melberg Sigurjónsson tralegis kaj plibonigis la vortprovizon de la biblio, katolikismo, kristanismo kaj religioj ne kristanaj. Stefán Briem akordigis la vortprovizon de astronomio, aldonis vortprovizon en informa teknologio kaj ĝisdatigis nomojn de ŝtatoj kaj naciecoj. Tri presprovaĵoj de la vortaro estis faritaj en liberfolia formo. Plej multaj estis la ekzempleroj de la 2a presprovaĵo (1996), kiujn oni povis haviĝi kontraŭ kostoprezo. Estas nun decidite eldoni la vortaron elektronike kaj malfermi senpagan aliron al ĝi en la Interreto frue en la jaro Ankaŭ kelkaj ekzempleroj estos presitaj en liberfolia formo je minimuma kosto, sed ne metitaj al publika vendo. Rejkjaviko en marto 2011 Baldur Ragnarsson Eysteinn Sigurðsson Stefán Briem

6 ÁHRIF SAGNA OG EFNISFLOKKUN ORÐA Mörg esperantoorðanna eru tengd tilteknum efnisflokkum og er hver efnisflokkur táknaður með þremur skáletruðum bókstöfum. Efnisflokkarnir svara að mestu leyti til efnisflokka í PIV (1987) sem þar eru táknaðir með stafrósum. Þrír efnisflokkar bættust við: innanlandsmál, persónur og upplýsingatækni. Sagnir eru merktar með svipuðum hætti eftir því hvort þær eru áhrifssagnir eða áhrifslausar. SAGNIR áhl áhrifslaus sögn EFNISFLOKKAR alm almenn merking bib biblían bif bifreiðar bók bókmenntir bún landbúnaður byg byggingartækni dýr dýrafræði eðl eðlisfræði efh efnishyggja efn efnafræði fag fagrar listir fél stjórnmál/samfélagsfræði fja fjarskipti flf fornleifafræði flu flugmál fru frumsaga gar garðyrkja goð goðafræði gra grasafræði hag hagfræði hei heimspeki her hermennska hlj hljóðfræði hús húsagerðarlist inn innanlandsmál íþr íþróttir/leikir jar jarðfræði jár járnbrautir kaþ kaþólska klæ klæðnaður kri kristni kvi kvikmyndalist ldf landafræði ldm landmælingar lei leiklist lfe lífeðlisfræði áhr áhrifssögn lfæ líffærafræði líf líffræði ljó ljósfræði/ljósmyndun lyf lyfjafræði læk læknisfræði lög lögfræði mat matargerðarlist mál málvísindi mfr málfræði nýy nýyrði í daglegu máli per persónur pre prentlist/bækur raf rafmagnsfræði rtæ raftækni rúm rúmfræði sag saga sál sálarfræði sig skipasmíðar/siglingar sjó sjómennska ská skáldamál sku skurðlækningar ste steinafræði stg steingervingafræði stj stjörnufræði stæ stærðfræði tón tónlist trú trúmál utan kristni tæk tækni töl tölfræði umf umferðarmál upp upplýsingatækni útv útvarpsmál veð veðurfræði ver verslun vél vélfræði/vélar vís vísindi

7 TRANSITIVECO DE VERBOJ KAJ FAKKLASIGO DE VORTOJ Multaj de la esperantovortoj apartenas al certaj fakklasoj kaj ĉiu fakklaso estas simboligita per tri kursivaj literoj. La fakklasoj plejparte respondas al la fakklasoj en PIV (1987), kiuj estas prezentitaj per vinjetoj. Ĉi-tie tri fakklasoj estis aldonitaj: internlandaj aferoj, personoj kaj informa teknologio. Verboj estas simile markitaj kiel transitivaj aŭ netransitivaj. VERBOJ áhl netransitiva verbo FAKKLASOJ alm komunuza senco bib biblio bif aŭtomobiloj bók beletro bún agrikulturo byg konstrutekniko dýr zoologio eðl fiziko efh materialismo historia efn kemio fag belartoj fél politiko/sociologio fja telekomunikoj flf arkeologio flu aviado fru prahistorio gar hortikulturo goð mitologio gra botaniko hag ekonomiko/financo hei filozofio her militaferoj hlj fonetiko hús arkitekturo inn internlandaj aferoj íþr sporto/ludoj jar geologio jár fervojoj kaþ katolikismo klæ teksindustrio/vestoj kri kristanismo kvi kinoarto ldf geografio ldm geodezio/topografio lei teatro lfe fiziologio áhr transitiva verbo lfæ anatomio líf biologio/biontologio ljó fotografio/optiko lyf farmacio læk medicino lög juro mat kuirarto mál filologio/lingvistiko mfr gramatiko nýy neologismo pri ĉiutagaĵo per personoj pre tipografarto/libroj raf elektro rtæ elektrotekniko rúm geometrio sag historio sál psikologio/psikiatrio sig ŝipkonstruado/navigado sjó maraferoj ská poetiko/poezia termino sku kirurgio ste mineralogio stg paleontologio stj astronomio stæ matematiko tón muziko trú religioj ne kristanaj tæk teknikoj töl statistiko umf trafiko upp informa teknologio útv radiofonio veð meteologio ver komerco vél maŝinoj/meĥaniko vís scienco

8

9 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 1 1 A, a mfr 1. stafur esperanto-stafrófsins. de a ĝis z: frá upphafi til enda. 2 a 1) (í skammstöfunum) A. = angla lingvo, argono, ampero; a. = aro. 2) (í tónlist) A. A bemola as. A diesa aís. 3) (í samböndum) -boco s. aboco. -a mfr ending lýsingarorða, t.d. kara, mia, patra. (Ath. -a er einnig notað sem ending kvenkyns nafna, t.d. Maria. a/ tón vís mfr vís (forskeyti í vísindalegum fagorðum leiddum af grískum orðum) án; -laus, ó-, mis-, van-. N.B. á undan sérhljóðum og h verður þetta forskeyti an-, t.d. acefala (senkapa), anhidra (senakva). Aaron/o bib Aron, fyrstur æðsti prestur Ísraelsmanna og bróðir Móse. ab eðl (forskeyti á undan einingum), al-, alger, t.d. abampero, abomo. Abadon/o bib Abaddín (engill undirdjúpsins). abak/o 1 stæ talnagrind. 2 hús sag súluhöfuðshella. abandon/o ver uppgjöf, afsölun. abat/o trú ábóti. -eco ábótadæmi, ábótaembætti. -ejo klaustur sem stjórnað er af ábóta; klausturkirkja. -ino abbadís. abatis/o her tálmi úr felldum trjám. abazi/o læk gangstol, missir hæfileikans til að ganga þótt fótlimir séu ekki máttlausir. abdik/i 1 segja af sér (um þjóðhöfðingja aðra en forseta). 2 áhr afsala sér, segja sig frá. -o afsögn; afsölun. abdomen/o lfæ dýr kviður; kviðarhol. -a kvið-, kviðar-. abdukci/o læk fráfærsla (lima frá miðfleti). -a muskolo fráfærir. -a nervo fráfærandataug. abduktor/o lfæ einhver fráfæranna. abel/o dýr býfluga. -a býflugna-. -aro býflugnasveimur, býflugnatorfa, býsveimur. -ejo býflugnabær. -ino kvenbýfluga. -isto býflugnaræktandi, býflugnabóndi. -ujo býflugnabú. -bredado, -kulturo býflugnarækt. -kesto = -ujo. -korbo = -ujo. -reĝino býflugnadrottning. -svarmo = -aro. labor-o verkabýfluga, vir-o karlbýfluga. aberaci/o 1 stj ljósvilla, ljósstefnuvik, ljósvik, ljóshnik. 2 ljó litadreifing, litvilla (kromatika -o). lfæ mensa -o geðreik. læk fráhvarf. -i áhl hverfa frá; dreifa. -a afbrigðilegur, frábrugðinn. abi/o gra grenitré, hvítgreni, góðgreni. -aro greniskógur. balzama -o balsamgreni. Kristnaska -o jólatré. -a pinglo barrnál grenitrés. abisen/o Abyssiníumaður. A-io, A-ujo Abyssinía. abism/o bib 1 hyldýpi; undirdjúp. 2 botnleysa. 3 hengiflug. -a 1 ldf djúp-, sem lýtur að úthafsdjúpum. 2 botnlaus, hyldjúpur; feikilegur. en-iĝi 1 sökkva í djúpið. 2 vera yfirbugaður; vera gleyptur. Abiŝag bib Abísag. abiturient/o stúdent, útskrifaður menntaskólanemi. -a diplomo útskriftarskírteini menntaskóla. abĵur/i áhr sverja fyrir, neita með eiði. ablaci/o 1 læk aflimun. 2 veð brottnám; losun; losnun; leysing (jökuls). ablativ/o mfr sviptifall. -o absoluta óháð sviptifall. abnegaci/o sjálfsafneitun. -i áhr hafna, afneita. Abner/o bib Abner, hershöfðingi Davíðs konungs. abnorm/a = nenorma. aboc/o mfr 1 stafróf. 2 stöfun. 3 undirstöðuatriði. abol/i áhr = abolicii. abolici/i áhr afnema (með lögum). -o afnám. -ismo þrælahaldsafnámsstefna (í Bandaríkjunum). abomas/o læk lfæ vinstur. abomen/i áhr hafa andstyggð á, bjóða við. -o viðbjóður, andstyggð. -a, -iga, -inda viðbjóðslegur, andstyggilegur. -aĵo, -indaĵo viðurstyggð. abon/i áhr vera áskrifandi; panta, leigja (um stundarsakir), kaupa. -o áskrift; áskriftartími. -anto áskrifandi; kaupandi; fastagestur (á skemmtistöðum o.þ.h.). -antaro (t.d. á blaði) lesendahópur, áskrifendahópur. -ebla sem hægt er að kaupa eða verða áskrifandi að. -igi safna (e-m) sem áskrifendum. -ilo áskriftarlisti; pöntunarseðill. -bileto miði sem gildir ákveðinn tíma. -pago, -prezo áskriftarverð. ek-i áhr verða áskrifandi. mal-i áhr afpanta; hætta að vera áskrifandi að. re-i áhr endurnýja áskrift eða pöntun. aborigen/o sag frumbyggi, frumþjóð. -a innfæddur.

10 2 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin abort/i áhl 1 leysast höfn, láta fóstur, fæða of snemma. 2 fara út um þúfur, mistakast. -a misheppnaður; brigðull. -o fósturlát. -aĵo, -ito vanskapað fóstur, óburður. -igi 1 eyða fóstri. 2 eyðileggja. -igo fóstureyðing. -igilo meðal (eða þ.u.l.) sem veldur fósturláti. -isto fóstureyðir. abrad/i áhr skafa af, má. -o skafning. -a hrjúfur. -aĵo kornótt fágunarefni. Abraham/o bib Abraham. abrazi/o jar læk (= abrado) skafning; hrufl; afrifur, grunnsævi; slit, sjávarrof. -a hrjúfur, kornóttur. abrikot/o gra apríkósa, eiraldin. -arbo, -ujo apríkósutré. abrogaci/o lög afnám, ógilding. -i áhr afnema, fella úr gildi. abrotan/o gra ambrajurt (Artemisia abrotanum). abrupt/a 1 snöggur; skyndilegur; sviplegur. 2 snarbrattur, þverhníptur (= kruta). Abruz/o ldf Abruzzi. Absalon/o bib Absalon (= Abŝalomo). absces/o læk ígerð, graftarígerð. -i áhl mynda ígerð, verða að ígerð. gingiv-o tannkýli. gum-o læk vatnskýli, ígerð. abscis/o stæ láhnit. absid/o hús kórskans (í basilíku). -eto kapella með baugmynduðu útskoti bak við altarið. absint/o gra 1 malurt (Artemisia absinthium). 2 kryddvín með malurtarbragði. -aĵo malurtarsafi. -ismo læk malurtaráfengiseitrun. absolut/a mfr stæ 1 fortakslaus, skilyrðislaus, gersamlegur; ótakmarkaður. 2 óháður. 3 einvaldur. 4 efn óblandaður (um áfengi). 5 tón hreinn; fullkominn. 6 eðl alger, al-. -e ne mfr alls ekki. -o 1 hei óháð tilvera; frumvera. 2 stæ algildi. -ismo einræði, einveldi; einveldisstjórn. -isto einveldissinni. absolv/i áhr trú 1 veita aflausn (syndanna). 2 sýkna; leysa undan (ekki = ljúka prófi). absorb/i áhr 1 altaka, gera hugfanginn. 2 = sorbi. -iĝi sökkva sér niður. -iĝo, -iteco einbeiting. abstemi/o læk bindindi. -a bindindissamur. -ulo bindindismaður. abstin/i áhl kaþ (de) bindast, forðast. -ado bindindi; bindindissemi; skírlífi. -ema reglusamur, hófsamur (um mat, drykk o.fl.). -ismo bindindishreyfing. -ulo bindindismaður. abstinenc/o kaþ = abstinado. abstrakt/a hei mfr fag 1 óhlutlægur, óhlutkenndur, huglægur, óhlutstæður. 2 afstrakt, sérstæður, óhlutbundinn. 3 óraunhæfur. -e frá almennu sjónarmiði. -i áhr einangra, greina frá. -ado sérhæfing. -aĵo óhlutstæð hugmynd. -eco óhlutstæði. absurd/a hei 1 fráleitur, fjarstæður, gagnstæður skynseminni. 2 hlægilegur, heimskulegur. -o, -aĵo, -eco 1 fjarstæða, firra. 2 athlægi. Abŝalom/o bib Absalon, hárprúði sonur Davíðs konungs. abuli/o sál viljabilun. abund/a 1 ríkulegur, nægur, fullnógur. 2 óhóflegur. -e í ríkum mæli, ríkulega. -i áhl vera til í ríkum mæli. -(ec)o gnægð, allsnægtir. mal-a sjaldgæfur; naumur. super-a, tro-a of ríkulegur, í alltof ríkum mæli. super-i áhl vera meira en nógur. super-i je hafa meira en nóg af. abutil/o gra klukkuljós (stofublóm). abutment/o byg vél endastólpi, stöpull; stólpi. -aĵo strengur. -ac/o gra mfr (viðskeyti) táknar ætt plantna, t.d. kruciferacoj krossblómaætt. ace efn ase-. acefal/oj dýr höfuðlausir skelfiskar (acephala). acer/o gra hlynur, mösur. -acoj hlynsætt (Aceraceæ). platan-o hlynur (Acer pseudoplatanus). plataneca -o, norvega -o norskur hlynur (Acer platanoides). suker-o mösur (Acer saccharum s. saccharinum). -a sukero mösurssykur. acerb/a ská 1 súr; bitur. 2 beiskur. aceren/o = perĉo. acet/ efn mfr ediks-, edikssýru-, asetat-. acet/o efn edik; edikssýra. -a edikssúr, ediks-. -ato edikssýrusalt, asetat. -igi mynda edikssýru; gera súran. -ilo asetýl. -ili áhr asetýlera. -acido edikssýra (einnig -ata acido). -a aldehido asetaldehýð. -a anhidrido ísedik. glacia -ata acido frosin hrein edikssýra. acetabul/o lfæ augnakarl (acetabulum).

11 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 3 acetil/o efn (= etanoilo). acetilen/o efn asetýlen, litlaust gas sem brennur með björtum loga, etýn (= etino). aceto/ efn mfr asetó-. acetoliz/i efn áhr leysa sundur með edikssýru. aceton/o efn asetón. -emio læk asetón í blóði. -ilo efn asetónýl. -urio læk asetón í þvagi. acid/a 1 súr. 2 hvass, nístandi. -o efn sýra. -aĵo súr vökvi: via vino estas abomena acidaĵo. -eco efn líf sýrufar, sýrustig, sýrumagn; súrleiki. -eta ísúr. -(et)igi gera ísúran. -izi bæta sýru við. -ozo læk blóðsýring, sýringareitrun. -baza ekvilibro sýrubasajafnvægi. -fendiĝo sýruklofnun. -ometro eðl sýrumælir. -mordi áhr eyða, æta (með kemískum efnum) (= korodi). -nombro sýrutala. dolĉ-a súrsætur. gras-o fitusýra. acidimetr/o eðl = acidometro. acikl/a efn raðtengdur (= sencikla). acin/o læk þrúga, ber (acinus). acipenser/oj dýr styrjuætt. Acis/o goð Akis (elskhugi Galateu). Acor/oj ldf Asoreyjar. -aĉ/ mfr viðskeyti sem táknar eitthvað lítilfjörlegt eða fyrirlitlegt, t.d. domaĉo hreysi, ĉevalaĉo bykkja, viraĉo mannræfill. -a fyrirlitlegur, lítilmótlegur, ljótur. -ulo ómenni, skíthæll. aĉakatur/o tón viðhöfn í leikstíl snertlahljóðfæra, þar sem aðalnóta var slegin samtímis með undirtvíund sem síðan var strax sleppt, acciaccatura. aĉet/i áhr kaupa. -o kaup. -ado kaup. -anto kaupandi. -ebla sem hægt er að kaupa; til sölu. -ejo = vendejo. -isto innkaupamaður (hjá fyrirtæki). antaŭ-i kaupa fyrirfram. el-i áhr trú leysa; kaupa út. la Elaĉetinto Frelsarinn. el-o lausn; lausnargjald. for-i áhr = akapari. kun-anto meðkaupandi. sub-i áhr múta. sub-ebla mútuþægur, féfalur. -propono kauptilboð. aĉeŭle/o stg Acheul-öld. -ad/ mfr viðskeyti sem táknar áframhald verknaðar eða ástands, t.d. paroladi flytja ræðu, parolado ræða, pafado skothríð, vidado sjón (skilvitið). -a sífelldur. adaĝ/o tón hægur kafli (í tónverki). -e hægt, adagio. Adam/o bib Adam. -ido maður. -pomo adamsepli, barkakýli. -tero rauður sandsteinn. adamantin/o lfæ glerungur. adapt/i áhr stilla, aðlaga, samræma, sníða (eftir = al). -(ad)o endursamning; lögun, tilbreyting. -aĵo endursamning, aðlögun, eftirlíking. -ebla aðlögunarhæfur. -iĝi læk laga sig. -iĝemo tilslökunarhæfileiki; aðlögunargáfa. -ilo efn rtæ tæk millistykki. -ometrio læk aðlögunarmæling. re-ado læk endursamhæfing. adasism/o viðskeytarím, t.d. amadas/vidadas. adekvat/a hei alm nægur, nægilegur, fullnógur. Adel/a kvenmannsnafn. Adelaid/o ldf Adelaide (höfuðborg Suður-Ástralíu). -a kvenmannsnafn. Adeliland/o ldf Adélieland (franskt landsvæði á Suðurskautslandi). aden/o læk lfæ eitill, kirtill. -ito eitlaþroti, eitlabólga. -oida eitla-, -oidaj vegetaĵoj: eitlagróður í nefkoki, kokeitlingsauki. -oidismo útlit sjúklings með kokeitlingsauka. -oidito kokeitlingsaukabólga. -omo kirtilæxli. limf-o eitill. limf-ito eitlabólga. Aden/o ldf Aden (höfuðborg Suður-Jemen). -a Aden-, la Adena Golfo: Adenflói. adenopati/o læk = adenafekcio. adept/o 1 meistari; snillingur. 2 áhangandi, fylgismaður. 3 iðrandi. -igi kynna (e-n) samkvæmislífinu; fá í félag. adher/i áhl eðl loða við, halda fast við. -o samloðun, viðloðun. -a viðloðunar-, samloðunar-; límseigur. -a rubendo límband. -aĵo læk samvöxtur (milli líffæra o.þ.u.l.). adiabat/a eðl innrænn, íbreytinn. -o innrænuferill. pseŭdo-o veð sýniinnrænuferill. adiant/o gra venushár (stofublóm). adiaŭ vertu sæll, verið þér sælir. -o kveðjuorð; skilnaður, kveðja. -i áhr kveðja. -igi vísa (e-m) burt, reka (e-n). -diro skilnaðarkveðja. adici/i áhr stæ leggja saman. -o samlagning. -ato stæ samlagningartala. Adiĝ/o ldf Adigeá.

12 4 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin adip/o læk fita. -a acido efn fitusýra. -ozo læk offita, feitlagni. -ogenezo fitumyndun. adipocir/o efn fituvax. Adison/a læk Addisons. -a morbo Addisons sjúkdómur/sýki, nýrnahúfumein. adjekt/o mfr sagnfylling. -a propozicio atvikssetning. adjektiv/o mfr lýsingarorð. adjudik/i áhr ver óska eftir tilboði í. -o tilboðsósk. adjunkt/o aðstoðarmaður, varamaður. adjutant/o her aðstoðarforingi. -o generala aðstoðarforingi hershöfðingja. administr/i áhr lög hafa umsjón með, stjórna, stýra. -(ad)o umsjón. -a stjórnlegur, umboðs-, umsjónar-; framkvæmdar-. -ejo aðalstöð; umboðsstjórn. -anto, -isto, -ulo umsjónarmaður, umboðsmaður, ráðsmaður. -istaro stjórnarnefnd, framkvæmdarnefnd. administraci/o lög umboðsstjórn, umsjón, forráð; stjórnarnefnd, framkvæmdarnefnd; gæsla. -a stjórnlegur, umboðs-, umsjónar-. administrator/o umsjónarmaður, ráðsmaður, forráðamaður, umboðsmaður. admir/i áhr dá, dást að. -o aðdáun. -e með aðdáun. -inda aðdáanlegur, dásamlegur, prýðilegur. admiral/o flotaforingi, aðmíráll. ĉef-o yfirflotaforingi. vic-o varaaðmíráll. sub-o undirsjóliðsforingi. -a ŝipo flaggskip. admiralitat/o 1 flotastjórn; sjóliðsstjórn. 2 flotamálaráðuneyti. Admiralt/oj ldf Aðmírálseyjar. admitanc/o eðl rtæ samleiðni, tvinnleiðni, sýndarleiðni. admon/i áhr 1 áminna; gera viðvart, láta vita. 2 ámæla, lasta. -a áminnandi, viðvörunar-. -o áminning, viðvörun, ofanígjöf, aðfinning. de-i áhr telja af, ráða frá. Re-o fimmta Mósebók, Deuteronomium. lit-o skammaræða. moral-o siðferðisáminning, umvöndun. adob/o hús sólþurrkaður múrsteinn. adoks/o desjurt (Adoxa). adolesk/i áhl læk vera á æskuárum. -a uppvaxandi, ungur. -anto, -ulo unglingur, ungur maður. -antino unglingsstúlka, ung stúlka. -anteco æska, unglingsár. Adolf/o per Adolf. adolt/a læk fullorðinn, fullvaxinn; fullþroskaður. -o fullorðinn maður. filmo permesata nur al -oj bíómynd bönnuð innan 16 ára. Adonaj bib Drottinn, Jahve. adonid/o gra goðablóm (Adonis). aŭtuna -o haustgoði (A. autumnalis). printempa -o vorgoði (A. vernalis). somera -o sumargoði (A. æstivalis). Adonis/o goð Adónis. adopt/i áhr 1 ættleiða. 2 taka upp. -o ættleiðing, ættleiðsla; upptekning, val. -a kjör-. -into kjörfaðir. -ito kjörbarn. ador/i áhr trú 1 tilbiðja, dýrka. 2 unna. 3 dá, vera hrifinn af, þykja mjög góður. -o tilbeiðsla, dýrkun. -adi áhr tilbiðja, dýrka. -ejo helgidómur. -inda tilbeiðsluverður, dásamlegur, yndislegur, guðdómlegur. -kliniĝi falla fram og tilbiðja. adrenalin/o efn adrenalín, mergvaki, hettuvaki, húfukjarnavaki. adres/o áritun, utanáskrift, heimilisfang, verustaður. -i áhr skrifa utan á; beina (e-u til e-s). -anto sendandi. -aro heimilisfangabók. -ato, -ulo móttakandi, viðtakandi. -aparato, -ilo utanáskriftarvél. -libro bæjarskrá. -loko póstfang. -o telegrafa símnefni. mis-i skrifa vitlaust utan á. re-i senda áfram, framsenda, skipta um utanáskrift. Adri/a ldf Adría-. - Maro Adríahafið. Adriatik/o ldf Adríahafið. adsorb/i áhr efn sjúga í sig, sjúga að sér. -eco ásog, aðsog. -ilo efni sem sýgur á sig. adstring/i áhr læk draga saman, binda saman, herpa saman. -a barkandi; blóðstemmandi; þrengjandi. -aĵo barkandi lyf; blóðstemmandi lyf; barkandi efni. aduci/i áhr húða. -itaj tuboj seighertar leiðslur. adukci/o lfæ aðfærsla (lima að miðfleti). -a aðfærandi. aduktor/o lfæ aðfærir. haluksa aduktoro aðfærir stórutáar.

13 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 5 adulari/o ste mánasteinn. adult/i áhl bib drýgja hór, hórast. -o hór, hórdómur. -(em)a saurlífur. -igi verða til þess að e-r drýgir hór. -ulo hórkarl. -ulino hóra, hórkona. sang-o sifjaspell. vir-o 1 kynvilla. 2 sveinaspjöllun. adulter/i áhr læk spilla, þynna. advekci/o veð hliðarstreymi, hliðarvindur. Advent/o kri aðventa, jólafasta. -isto aðventisti. adventic/o læk úthjúpur (æðar). adventiv/a gra aðkominn, aðfenginn, tilfallandi. -a radiko hjárót. adverb/o mfr atviksorð. -a atvikslegur, sem heyrir til atviksorði. advokat/o 1 málaflutningsmaður, lögmaður. 2 formælandi, málsvari; árnaðarmaður. -i flytja mál; mæla fyrir. -aro lögmannastétt. -eco málfærslumannsembætti; málflutningur. adz/o skaröxi. aed/o bók hellenskt ljóðskáld frumtíma. aer/o efn loft; andrúmsloft. -a loftlegur, loftkenndur; loft-. -eca loftlegur, léttur. -(iz)i áhr blása upp, belgja upp. -ujo loftkútur. -umi áhr viðra. -umado viðrun. -bremso lofthemill. -fluo loftstraumur, súgur. -hejtado lofthitun. -klapo loftspjald, loki. -kuseno vindkoddi. -lito loftkoddi, vinddýna, vindsæng. -manka loftlaus; sem þungt loft er í. -ondo loftbylgja. -pafilo loftbyssa. -premo loftþrýstingur. -ŝakto loftskiptingargöng. -ŝipo loftfar. -ŝtono loftsteinn, vígahnöttur. -terapio loftmeðferð. -tiro loftsúgur. -truo loftsmuga. -veziketo vindbóla. -viva loftháður. -aj kasteloj loftkastalar. kunpremita -o þrýstiloft. en plena aero útivistar-. aeremi/o læk köfunarsýki. aerobatik/o flu listflug. aerobi/a líf loftháður. mal-a loftfælinn. aerodin/o flu loftfar þyngra en loftið. aerodinamik/o loftaflsfræði. aerodrom/o flu flugvöllur, lendingarstöð. aerofagi/o læk loftgleyping. aerofobi/o loftfælni. aerofor/o tæk neyðarloftberi til námumanna. aerofram/o flu bolgrind. aerogram/o 1 fja flugbréf. 2 veð veðurskeyti, loftrit. aerolit/o stj jar loftsteinn. aerolog/o veð flu loftfræðingur. -io loftfræði. aerometr/o eðl loftþéttamælir. -io loftþéttafræði. aeronaŭt/o flugmaður. -iko loftsiglingafræði; flugfræði; loftsiglingar. aeroplan/o flugvél. aerosol/o agnúði, loftúði, úði. aerostat/o loftfar, loftbelgur. aerostatik/o eðl þau vísindi sem fjalla um jafnvægi gaskenndra vökva og fastra hluta sem í þeim búa, loftstöðufræði. aetit/o ste aetít. afabl/a vingjarnlegur, alúðlegur, þægilegur. -aĵo greiði. -eco góðsemi, góðvild, vingjarnleiki, alúðleiki. Havu la afablecon.. -i: gerðu svo vel að.., vinsamlegast + bh. mal-a önuglyndur, önugur; óvingjarnlegur, óvinveittur; ómildur, óþægilegur. afanipter/oj dýr flær (Aphaniptera). afazi/o læk málleysi, málstol, ómæli. afekci/i áhr hei læk hafa áhrif á, hræra, fá á. -o hei læk geðshræring; lasleiki, líkamleg veikindi. -a áhrifamikill, sem lýtur að geðshræringu. afekt/i áhr áhl gera sér upp, þykjast, sýnast. -o, -ado tilgerð, uppgerð; látalæti; það að sýnast. -ulo látalætismaður. sen-a tilgerðarlaus. bel-a spjátrungslegur, látaralegur, hégómlegur. distanc-a stórlátur, fálátur. ĉast-a, hont-a teprulegur. moral-o, fi-o hræsni. afeli/o stj sólfirð. afer/o mál, málefni; skipti, viðskipti; esperanto-hreyfing. -ema vel fyrir komið; skipulegur. -isto

14 6 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin kaupsýslumaður. -paperoj fja viðskiptaskjöl. mult-a, -plena önnum kafinn, annríkur. -ŝarĝito sendifulltrúi (staðgengill sendiherra). -vojaĝo viðskiptaferð. ĉef-o aðalmál, aðalatriði. aferez/o mfr brottfelling hljóðs í upphafi orðs. afgan/o per Afgani. -io, -ujo, -lando, -istano ldf Afganistan. -a afganskur. afid/o dýr blaðlús (Aphis). -a sukero hunangsdögg, hunangsfall. -omanĝa blaðlúsaetandi. -edoj blaðlúsaætt Aphididæ). afidativ/o ver eiðsvarin yfirlýsing. afiks/o mfr forskeyti, viðskeyti, aðskeyti. afin/a stæ efn alm skyldur, vildur. -i áhl vera vildur. -eco vild, skyldleiki. afinaci/i áhr fága, hreinsa, skíra (málm). -o málmskíring í Martin-ofni. afis/o = afido. afiŝ/o veggauglýsing. -i áhr setja upp auglýsingu. -ejo, -kolono auglýsingastaður. -isto sá sem setur upp auglýsingarblað. -homo maður sem gengur um göturnar með auglýsingaspjald í bak og fyrir (einnig -ulo). man-o prentað auglýsingablað. aflikt/i áhr valda áhyggjum, kvelja, þjaka, gera órótt. -o þjáning, kvalir, bágindi, eymd. -iĝi sárna, syrgja. -iĝo sorg, harmur. afoni/o læk raddleysi. -a raddlaus. aforism/o spakmæli. afrank/i áhr borga undir (bréf), frímerkja. -o póstgjald, burðargjald. -ite burðargjald greitt. -maŝino frímerkingarvél. -ŝulda marko merki sem sýnir hve mikið burðargjald er ógreitt. Afrik/o ldf Afríka. -a afrískur. -ano Afríkumaður. afrikans/o mál afríkanska. afrikat/o mfr hálfönghljóð. Afrodit/o goð Afródíta. afrodit/o dýr flæðarmús (Aphrodita). afrodizi/o læk frygð, losti. -igaĵo ástarlyf, lostavekjandi lyf. mal-o lostaleysi. aft/o læk munnangur, munnsviði, tungublöðrur. -a febro gin- og klaufaveiki (einnig afta epizootio). afust/o fallbyssukerra. ag/i áhl 1 gera, starfa. 2 breyta, haga sér. 3 efn eðl verka, hafa áhrif. -o athöfn, verk; breytni. -oj Postulasagan. -a eðl rtæ verknaðar-. -ado starf, framtakssemi. -ada komitato framkvæmdanefnd, framkvæmdaráð. -(em)a starfsamur, framtakssamur, fjörugur, ötull. -igi úthella; gera virkan. fi-o ódæði. kontraŭ-i áhl eðl vinna á móti. kun-i áhl eðl vinna saman; beita krafti í sömu átt. mis-o sál illverk. ne-a eðl rtæ óvirkur; laun-. ne-ema latur, aðgerðarlaus. re-i áhl efn 1 endurverka. 2 = reakcii. re-o 1 sál svörun, andsvar. 2 efn = reakcio. 3 eðl viðbragð. tempo de reago viðbragðstími. 4 rtæ útv launviðnám. re-o de induktato rtæ spanviðnám. re-ilo efn prófefni. superre-o útv of sterkt viðbragð. sen-ado viðbragðsleysi. -maniero aðferð. aga/o her tyrkneskur liðsforingi. agac/o urg, ískur. -i áhr urga; æsa. -a angrandi. Agamemnon/o bók Agamemnon. agami/a dýr líf 1 kynlaus. 2 sem æxlast án frjóvgunar. agami/o dýr trompetfugl. agap/o kri agapa, kærleiksmáltíð frumkristinna manna. agapant/o gra ástarlilja (Agapanthus umbellatus). agar(agar)/o inn agar, agar-agar, þurrkað slím sem er unnið úr rauðþörungum sem vaxa í Kyrrahafi. agarik/o gra hattsveppur; ætisveppur (= kampagariko). lakt-o = laktofungo. Agat/a per Agatha. agat/o ste agat. agav/o gra aldarjurt, agavi. -o Amerika alóe, þyrnililja (Agave americana). -a vino aldarjurtarvín. -ovino mexíkanskt brennivín. agend/o minnisbók, dagbók. agent/o umboðsmaður; erindreki. reklam-o auglýsingaumboðsmaður. -ejo umboðsskrifstofa. bien-ejo fasteignasala. patenc-ejo einkaleyfisskrifstofa. vojaĝ-ejo ferðaskrifstofa. teatra -ejo umboðsskrifstofa

15 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 7 leikara. agentur/o ver umboð. agerat/o gra bláhnoða (Ageratum houstonianum). agit/i áhr efn hrista, skaka; tala fyrir (e-u), æsa, róa undir; hræra í. -ado hræring; æsingur. -ata dormo svefnbrigði, slitróttur svefn. -ata maro krappsævi, krappur sjór. -ataj haroj úfið hár. -iĝi vera órólegur. -iĝo læk hristing; órósemi, geðæsing. -ilo efn hræristöng. -isto æsingamaður, áróðursmaður. agl/o 1 dýr örn. 2 stj A-o Örninn (stjörnumerki) (Aquila). -a arnar-. -ejo arnarhreiður. -ido arnarungi. -oŝtono = aetito. fiŝ-o fiskiörn. granda kri-o gjallörn. malgranda kri-o gnýörn. mar-o haförn. reĝ-o gullörn, kóngsörn. imperiestra -o keisaraörn. Aglaj/o goð Aglaia (ein af þokkagyðjum Grikkja (Ljómi)). aglomer/i áhr hrúga saman. -iĝi renna saman í kökk. -(aĵ)o brotakökkur, gosbrotaberg. aglomerat/o = aglomeraĵo. aglutin/i áhr efn læk mfr 1 líma. 2 sameina, setja saman. -a loðandi. -o loðun. -iĝi græða. agnat/o lög frændi í karllegg. -a samættaður í karllegg. Agnes/a per Agnes. Agni/o trú Agni (guð eldsins hjá hindúum). agnosk/i áhr viðurkenna opinberlega (sem lög eða reglur). agnostik/a hei trúlaus, efahyggju-. -ismo efahyggja. -ulo trú efahyggjumaður (maður sem álítur að ekki sé hægt að vita um tilveru Guðs). agnozi/o læk túlkunarstol, ókynni. opta -o sálarblinda. agoni/i áhl 1 vera í andarslitrunum. 2 verða á enda. -o andarslitur, dauðastríð; dauðans angist. agor/o sag torg í hellenskum borgum. agorafobi/o læk torgageigur, víðáttufælni. agord/i áhr tón útv stilla (hljóðfæri, útvarp o.fl.). -o 1 útv stilling. 2 skap(lyndi). 3 ská samhljóðarím. -ilo stillilykill. -isto stillingamaður. -forko tónkvísl. -oplato stöðvaskífa (á útvarpstæki). mal-a falskur. mis-i áhr 1 gera hjáróma. 2 útv afstilla (tæki). agr/o ræktanlegt land, akur. -ara landbúnaðar-. -aro landeign. -okulturo landrækt, jarðrækt, akuryrkja. agrabl/a viðkunnanlegur, þægilegur, þokkagóður, aðlaðandi. -e þægilega, þokkalega. -aĵo yndi; ánægja. -eco þægindi, viðkunnanleiki. -igi gera þægilegan, gera viðkunnanlegan. mal-a óþægilegur; leiðinlegur, ógeðslegur; óþokkalegur. ne-a ósmekklegur. agraf/o krókur; sylgja; spennsli; klemma. -i áhr festa með krók, krækja; hefta. -ilo heftari. -ingo lykkja. mal-i áhr krækja frá; spenna af sér; losa. agrafi/o læk ritleysa vegna löskunar í ritmiðstöð í heila, ritstol. agreg/i áhr eðl safna saman. -aĵo eðl samstæða. agregaci/o inn (í Frakklandi) upptaka í félag. agregat/o = agregaĵo. agres/i áhr nýy ráðast á (án þess að hinn aðilinn ógni árás). -a áreitinn, herskár; ýgur. -ema árásargjarn, árásarsamur; áreitinn. -emo sál ýgi, árásarhneigð. agresiv/a = agres(em)a. Agrigent/o ldf Agrigent (forn borg á Sikiley). Agrikol/o per Agrikola. agrikultur/o landbúnaður. -isto akuryrkjumaður; bóndi. agrimoni/o gra akurmáni (Agrimonia eupatora). Agrip/o per Agrippa. -ino Agrippína. agronom/o vís jarðræktarmaður, búfræðingur. -a búfræði-. -a kolegio bændaskóli. -io búfræði, jarðræktarfræði. -ia búfræði-. -ia altlernejo landbúnaðarháskóli. agropir/o gra = kviko húsapuntur (Agropyrum). agrostem/o gra akurstjarna (Agrostemma githago). agrostid/o gra língresi (Agrostis). aguti/o dýr agúti, gullhéri (Dasyprocta aguti). aĝ/o aldur. -a gamall. -i áhl vera gamall. -oprezidanto aldursforseti. grand-a aldurhniginn. infan-o bernska. jar-a eins árs gamall. matur-a á besta aldri, fullorðinn. mez-a miðaldra. neplen-a ómyndugur.

16 8 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin plej-ulo öldungur. plen-a fullveðja, myndugur; fullvaxinn. plen-ulo fullorðinn maður. profund-a mjög gamall. sam-a jafnaldra, jafngamall. sam-ulo samtíðarmaður, jafnaldri. temp-o öld, tímabil. Kian aĝon vi havas? Hvað ertu gamall? aĝi/o ver yfirverð (umfram nafnverð) verðbréfa, milligjöf, gjaldjöfnuður, gengismunur. aĝiot/i áhl ver reka spákaupmennsku; braska. aha! mfr jahá, einmitt; er það? Ahasver/o per Ahasverus. ahims/o inn ahimsa, meinleysi, boðorð sem bannar að deyða dýr alls konar. Ahura-Mazd/o inn Ahúra Mazda, sjá Mazdao. aĥ! mfr æ, vei. Aĥab bib Akab (konungur Ísraels, sonur Omrí). Aĥaj/o inn Akkea. -ano Akkeubúi, Forngrikki. Aĥaŝveroŝ bib Ahasverus, Persakonungur. Aĥemen/o per Akemenes. -idoj Akemenídar. Aĥen/o ldf Aachen (borg í Þýskalandi). Aĥeron/o = Akerono. aĥeronti/o dýr hauskúpufiðrildi (Acherontia atropos). Aĥil/o per Akkilles. -a tendeno lfæ hásin, hælsin. Aiks/o ldf Aix (heiti nokkurra franskra borga). ailant/o gra himnatré, goðatré (Ailanthus). ain/o = ajnuo. air/o gra puntur (Aira), (Aira elegans). aj! mfr æ, æ-æ, ó. Ajaks/o per Ajax. ajaj/o dýr nagapi (= kiromio). ajl/o gra geirlaukur, hvítlaukur, knapplaukur (Allium sativum). -a hvítlauks-. -ero hvítlauksgeiri. ajn mfr (á eftir kio, kiu o.s.frv., io, iu o.s.frv., ĉio, ĉiu o.s.frv. til frekari áherslu): kiu ajn hver sem (vera skal); iam ajn hvenær sem vera skal; ĉiu ajn hver einasti; nenio ajn alls ekkert. -a hver sem vera skal. -o hvað sem er. -e... -e annaðhvort... eða... eins og (þú vilt). -ulo þessi eða hinn. ajnu/o per Ainu-maður, frumbyggi nyrstu eyju í Japan. ajug/o gra dvergavör (fjölær garðjurt) (Ajuga). ajut/o tæk stútur. ŝpruc-o úðarastútur, sprautustútur. -aĵ/ mfr viðskeyti sem táknar hlutkennda hugmynd, t.d. fluid-o vökvi; pentr-o málverk; mol-o eitthvað mjúkt. Einnig notað til að tákna matvæli, t.d. bov-o nautakjöt; fiŝ-o fiskmeti. -o hlutur. aĵur/o gatamynstur. -a gatamynstraður. -i áhr skrautgata. a.k. = antaŭ Kristo fyrir Krists burð. Akab/o ldf Akabaflói. akaci/o gra akasía, arabískt gúmmí. -a akasíu-. araba -o, senegalia -o akasíutré. Akad/o sag Akkad. -a lingvo akkadíska. akademi/o sag háskóli, vísindaskóli; akademía; vísindafélag. -a vísindafélags-, akademíu-. -ano meðlimur í vísindafélagi. akant/o gra akantus, súlublóm, bjarnarþistill (fjölær garðjurt) (Acanthus). akantias/o dýr háfur (Acanthias). akantopterig/oj dýr broddgeislungar, harðuggaðir fiskar (Acanthopterygii). akapar/i áhr kaupa upp; sölsa undir sig, hamstra. -o, -ado einokun. akar/o dýr maur, kláðamaur. -ozo læk kláði. -uloj dýr maurar. fromaĝ-o ostamaur, feyra. ŝaf-o sauðalús. akcel/i áhr eðl hraða, flýta fyrir, hjálpa, stuðla að, auka. -o, -ado eðl flýtni, flýting, hraðaaukning, hraðaauki, hröðun; stuðningur. -iĝi vaxa að hraða. -ilo efn bif eðl hraðari, hraðall; bensíngjöf. mal-i áhr draga úr hraða; tefja, seinka. mal-ado eðl tafir, seinkun, töf. akcent/o 1 mfr áhersla. 2 tón tónáhersla. 3 hreimur. -i áhr leggja áherslu á. akcentor/o = pronelo. akcept/i áhr 1 þiggja, taka á móti. 2 ver samþykkja (víxil). -a móttöku-, viðtöku-. -o móttaka, viðtaka;

17 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 9 samþykktur víxill. blanka -o samþykktur óútfylltur víxill. -anto efn samþykkjandi víxils; móttakandi. -ebla verður viðtöku. -ejo setustofa; viðtökustofa. mal-i áhr hafna; útiloka. akcesor/a læk aukalegur, auka-. -aĵo fylgihlutur, smáhlutur. akci/o hag hlutabréf. -a hluta-. -a kompanio hlutafélag. -ano, -ulo hluthafi. profit-o gróðahlutabréf. akcidenc/o hei aukaatriði. akcident/o slys, slysfarir. -a tilviljunarkenndur; óverulegur. labor-o vinnuslys. akcipitr/o dýr haukur, dúfnahaukur (Accipiter). -edoj haukaætt (Accipitridæ). akciz/o hag bæjartollur (á aðfluttar vörur); neysluskattur, vörugjald, framleiðslugjald. -i áhr leggja neysluskatt á. -ebla, -opaga tollskyldur. ake/o = bradipo. ake/o = aĥajano. akebi/o gra (Akebia). ilmvefja (Akebia quinata). aken/o gra hnotaldin. -tufo fis. Akeron/o goð Akeroná (í Hades). akile/o gra vallhumall (íslensk jurt) (Achillea). akinezi/o læk hreyfingarstol. akir/i áhr fá, eignast, ávinna sér, komast yfir. -o öflun, nám; fengur. -aĵo fengur. -anto fyrirvinna. -ebla fáanlegur. -eblaĵo herfang. -ema fengsamur. -igi láta fá. re-i áhr fá aftur, ná aftur. flat-i áhr ná með smjaðri. milit-i áhr leggja undir sig, vinna með hernaði. milit-o, rab-o = predo. aklam/i áhr fagna með hrópum; samþykkja í einu hljóði; hylla sem. -o samþykkiskall. aklimatiz/i = alklimatigi. akme/o 1 læk hástig (sóttar eða sótthita). 2 hæsta stig, tindur (fullkomnunar). akn/o læk bóla, nabbi. -a, -ohava, -oza þakinn bólum. pus-o graftarnabbi. akne/o læk gelgjuþrymlar. akoli/o læk = sengaleco. akolit/o kaþ 1 akólútur. 2 messuþjónn, messudrengur. akomod/i áhr laga eftir, venja við. -o aðlögun. -ebla stillanlegur. -iĝema viðráðanlegur. akompan/i áhr 1 fylgja (e-m). 2 tón leika, spila undir hjá. -o fylgd; undirleikur. -adi áhr fylgja. -aĵo undirleikur, undirspil, undirspilsnótur. -anto fylgdarliði, fylgdarmaður; undirleikari. el-i áhr fylgja til dyra. akonit/o gra freyjureið, venusvagn (Aconitum napellus). -ino efn eiturefni úr freyjureið. Akonkagv/o ldf Akonkagúa, Aconcagua (hæsti tindur Andesfjallanna (6962 m)). akor/o gra sverðblaðka (Acorus calamus). akord/o 1 eðl samræmi. 2 tón hljómur. 3 mfr sambeyging. diatona -o díatónískur hljómur. kromata -o krómatískur hljómur. tonika -o frumhljómur. -i áhl samræmast, vera samræmur. -a samræmur. -igi samræma. -iĝi samræmast. -iĝema sáttfús. mal-o samrekstur; ósamræmi. ne-igebla ósamræmanlegur. akordion/o tón harmoníka, dragspil. akori/o gra geitnasveppur (Achorion schœnleinii). akr/a hvass, beittur; sár, napur; skerandi. -aĵo egg (kvk.), bit, rönd, brún. -eco hvassleiki; beiskja, sárleiki. -igi hvessa, brýna, skerpa. -igilo brýni, brýnsluhjól, hverfisteinn; slípiól; yddari. for-igi taka burt með því að brýna, slípa. mal-a sljór; daufur. vid-eco læk hvöss sjón. mal-igi sljóvga, deyfa. akr/o = akreo. akre/o ekra (flatarmál). -aro flatarmál í ekrum; akurlendi. akredit/i áhr lög ver veita (t.d. sendiherra) trúnaðarbréf, veita umboð; veita heimild til að taka út peninga (úr banka). -aĵoj skilríki (sendiherra). akreditiv/o = kreditletero. akrid/o dýr engispretta (Acridium). -aro urmull af engisprettum. akril/o efn akrýl. -(at)a acido akrýlsýra. -aldehido akrýlaldehýð. -ato akrýlat. akrobat/o (loft)fimleikamaður, línudansari. -aĵo (loft)fimleikar; flugfimleikar. -a (loft)fimleika-; kattlipur. akrocefal/a lfæ sem hefur skarpt höfuð. -ulo skarphöfði. akrocefal/o dýr söngvari (fugl) (Acrocephalus). akrocianoz/o læk útskagablámi, æsablámi.

18 10 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin akrolein/o efn = akril-aldehido. akromat/a eðl litvís, litréttur (um linsur o.þ.h.). -eco litvísi, litleysi. akromatin/o læk ólitni. akromatopsi/a = kolorblinda. akromegali/o læk æsavöxtur, útvöxtur, hnjótasýki. akromi/o lfæ axlarhyrna (acromion). akropol/o flf háborg. A-o Akrópólis. akrostik/o bók bib nafnstafavísa. aks/o tæk stæ stj ste gra efn eðl öxull, ás, möndull; miðlína, miðstrengur. -a ásenda-, ás-, möndul-. -ingo ró, öxulró; nöf. -ujo öxullega, áslega (einnig -tubo, -lago). -umi áhl snúast um miðlínu. cilindr-o lfæ = aksono. aksel/o 1 lfæ holhönd, handarkriki. 2 gra blaðöxl. aksiom/o stæ frumregla, auðsæ sannindi; frumsannindi. -a forhæfður. aksiometr/o sig stýrisvísir. aksis/o lfæ standliður. aksolotl/o dýr tálknamandra. akson/o lfæ taugarsíma. akt/o 1 þáttur. 2 skjöl, málsskjöl; dómsgerðir. 3 -o de parlamento lög. -aro málsgögn, skjalabunki (um ákveðið mál). -isto skjalavörður, skjalaritari. -ujo skjalataska. inter-o hlé milli þátta. mort-o dánarvottorð. nask-o fæðingarvottorð. transdon-o afsalsbréf. vend-o sölusamningur, reikningur (yfir vörur). akte/o gra munkaber (Actæa spicata). Akteon/o goð Akteon. aktin/a efn (um geisla) efnafræðilega virkur, aktínskur. -ometro veð sólargeislamælir. -omikozo læk = aktinomicetozo. -oterapio læk geislameðferð. aktini/o 1 dýr sæfífill (Actinia). 2 efn aktiníum (Ac). -uloj dýr sæfíflaætt. aktinolit/o ste aktínólít. aktinomicet/o gra geislasveppur. -ozo læk geislasveppsbólga. aktinopterig/oj dýr geisluggar (Actinopterygii). aktiv/a starfsamur, virkur, starfandi, áhrifamikill; mfr germyndar-, í germynd; -a voĉo germynd. -o mfr germynd; hag eignir. -i áhl starfa, vera virkur. -aĵo eignir. -eco starfsemi, starfsfjör; verkun. -igi mfr breyta í germynd; gera virkan, virkja; vekja, auka. -ismo lög hei aðgerðastefna. -isto aðgerðasinni. ne-eco aðgerðaleysi. retro-a afturvirkur, afturverkandi. aktor/o leikari. -i áhl leika (hlutverk). -ado leiklist, leikmennt. -ino leikkona. aktual/a nútíma-, núverandi; nýtísku-, nýr; dægur-; á dagskrá. -aĵoj fréttamynd; fréttir. aktuar/o lög skýrslugerðarmaður; skrásetjari. aktuari/o ver tryggingafræðingur. akumul/i áhr efh safna, draga saman; hrúga. -a vaxandi. -ado söfnun, samhrúgun. -aĵo safn, hrúga, hrúgald. -ilo rafgeymir. akumulator/o rafgeymir. akupunktur/o læk nálastungumeðferð, nálastunga. akurat/a stundvís, nákvæmur. -e stundvíslega, nákvæmlega. -eco stundvísi, nákvæmni. ne-a óstundvís. akustik/o 1 hljómburður, hljómhæfi. 2 hljóð(eðlis)fræði. -a hljóm-, hljómburðar-. elektro-o rafhljóð. stato-a læk jafnvægis- og heyrnar(taugar)-. akuŝ/i áhl fæða, ala, eiga barn. -o fæðing. -antino, -ulino sængurkona. -ejo fæðingardeild, fæðingarstofnun. -igi taka á móti (barni) þegar það fæðist, sitja yfir (konu). -ilo fæðingartöng. -istino ljósmóðir, yfirsetukona. -arto, -ologio ljósmóðurfræði. post-o fylgjusig. akut/a 1 stæ (um horn) hvass, krappur. 2 læk (um sjúkdóm) bráður, harður, ákafur. 3 hlj hvellur. -a akcento broddur (á bókstaf); einkvæðisáhersla. -eco hvassleiki, skerpa. mal-a 1 stæ (um horn) sljór. 2 óljós, hreimlaus, daufur (= obtuza). akuz/i áhr ákæra, kæra, bera á (e-n) lagabrot; ásaka. -o ákæra, ásökun, sakargift. -ado ákæra, ásökun. akto de -ado ákæruskjal. -anto málshöfðandi (sá sem höfðar mál), ákærandi. -isto (ríkis)saksóknari. -ato, -ito varnaraðili, ákærði, sakborningur. mis-i áhr ljúga upp á. sin-o sjálfsgagnrýni.

19 Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 11 akuzativ/o mfr þolfall. -igi breyta í þolfall. akv/o efn trú læk vatn. distilita -o eimað vatn. mola -o mjúkt vatn. malmola/dura -o hart vatn. mineralaj akvoj ölkelduvatn; sódavatn. seltersa -o sódavatn. lavenda -o lavendil(ilm)vatn. sankta -o vígt vatn. roza -o rósavatn. kolonja -o Kölnarvatn, ilmvatn. plumbacetata -o blýasetatvatn. hipoklorita -o bleikiklór. peza -o þungt vatn. diamanto de plej pura -o vatnstær demantur. -a vatnskenndur, vatns-; vatna-, vatnsrænn. -e saturita í kafi, vatnsósa. -i, -umi áhr vökva, veita á. -ero vatnsdropi. -(um)ilo garðkanna, vökvunarkanna, drifkanna. -ujo vatnsþró -uma ĉaro, -umveturilo vatnsbíll. -altira gleypur, vökvadrægur, gljúpur. -ofalo foss. -okondukilo vatnsleiðsla, vatnspípa. -otransfalilo yfirfallsstífla. -oturo vatnsgeymir. -oturniĝo iða, öfugstreymi. el-iĝi koma upp úr vatninu. en-igi kaffæra. en-iĝi fara í vatn. sen-a efn vatnslaus. sen-igi vatnssvipta; þurrka. sub-igi sökkva; setja undir vatn. sub-iĝi sökkva, fara í kaf. sub-isto kafari. super-i áhr veita flóði á, flæða yfir. super-(eg)o flóð; syndaflóð. sur-igi flu setja á flot. tra-igi veita vatni á; skola, vökva. balast-ujo sig kjölfestugeymir. fal-o foss, flúðir. fort-o efn kóngavatn, (óhrein) saltpéturssýra. kalk-o kalkvatn. miel-o mjöður. muel-o myllustokkur. okul-o augnvatn. reĝ-o efn kóngavatn. sankt-ujo ker undir vígt vatn. sod-o, ŝaŭm-o ölkelduvatn. ŝpruc-o froða. tegment-o þakleki. trink-o drykkjarvatn, neysluvatn. tualet-o ilmvatn, ilmvökvi. turn-o hringiða, iðustraumur. verŝ-o óhreint vatn, frárennsli. akvafort/o fag 1 ætimynd, mynd gerð með ætingu. 2 málmplata til að prenta ætimynd. -i áhr æta. -aĵo ætimynd. akvamarin/o ste akvamarínsteinn. -a blágrænn. akvarel/o fag vatnslitamynd. -a farbo vatnslitur. -e með vatnslitum. akvari/o fiskabúr, lagardýrabúr. akvatint/o fag akvatinta. akvedukt/o byg upphlaðin vatnsleiðsla, vatnsveitubrú. akvifoliac/oj gra beinviðarætt (Aquifoliaceæ). akvilegi/o gra sporasóley (Aquilegia vulgaris). Akvin/o ldf Akvínum, Aquino. Tomaso la Akvinano Tómas frá Akvínum. Akvitan/o -io, -ujo sag ldf Akvitanía. al mfr til, við, að. Þessi forsetning táknar: 1 áttina til, t.d. iri - Rejkjaviko: fara til Reykjavíkur. eliri renkonte - iu: fara á móti e-m. apogi sin - iu/io: styðjast við e-n/e-ð. la suno kliniĝas - la okcidento: sólin rennur til vesturs. de tago - tago: frá degi til dags. de tempo - tempo: við og við, af og til. mizero venas - vi: bágindi munu koma yfir ykkur. 2 stefnu að marki, t.d. frapi - la pordo: berja að dyrum. ĵeti sin - iu: henda e-u til e-s. prezenti ion- iu: bjóða e-m e-ð. etendi la manon - iu: rétta e-m höndina. levi la okulojn - iu: hefja upp augu sín til e-s. sin turni - iu: snúa sér til e-s. rigardi - la strato: horfa á götuna. respondi - iu: svara e-m. diri - iu: segja e-m. skribi - iu: skrifa e-m. pagi ion - iu: borga e-m e-ð. tiu pordo kondukas - la parko: þetta hlið liggur til skrúðgarðsins. enirejo - la ĝardeno: inngangur garðsins. disrompi vazon - pecoj: mola ílát, brjóta ílát í smátt. natrio kaj kloro kombiniĝas - natria klorido: natríum og klór sameinast í natríumklóríð. 3 stefnu tilfinningar, hugsunar eða vilja, t.d. via koro sin tiru ne - pekuloj: lát eigi hjarta þitt öfunda syndara. sopiri - la hejmo: finna til heimþrár, hafa heimþrá. deziri bonan - io: óska e-m góðs. amo - iu: elska til e-s. ne estu tro severa - li: vertu ekki of strangur við hann. 4 eign, ákvörðun. Hér táknar al oftast þágufall, t.d. doni ion - iu: gefa e-m e-ð. proponi ion - iu: bjóða e-m e-ð. komisii ion - iu: fela e-m e-ð. sendi ion - iu: senda e-m e-ð. prezentu - vi mian embarason: hugsaðu þér vandræði mín. apliki teorion - la praktiko: beita kenningu í reynd. kondamni iun - morto: dæma e-n til dauða. konveni - iu: passa e-m. aparteni - iu: tilheyra e-m. sankta - la Eternulo: helgaður Drottni. akiri - si gloron: geta sér orðstír. preni - si la rajton fari ion: leyfa sér að gera e-ð. ĉio bona estas - via dispono: allt gott stendur þér til reiðu. knabo lasita - si mem: strákur sem látinn er sjá um sig sjálfur, strákur sem má gera hvað sem hann vill. sklavoj - Faraono: þrælar Faraós. - via sano: skál. 5 þágu og óþágu, t.d. servi - iu: þjóna e-m. malutili - iu: verða e-m að meini. detranĉu - mi pecon: skerðu mér bita. starigi - iu monumenton: reisa e-m minnismerki. lavi - iu la piedojn: þvo fætur e-s. bati - si la bruston: berja sér á brjóst. estas - mi varme/malvarme: mér er heitt/kalt. li faris - si veston: hann gerði sér klæði. mi plantis - mi ĝardenon: ég plantaði mér garð. mi kolektis - mi arĝenton: ég safnaði mér silfri. ŝi malfermas sian manon - la malriĉulo: hún breiðir út lófann móti hinum bágstadda. 6 viðbót, fullkomnun, auk, ásamt, t.d. aldoni du - kvar: leggja saman tvo og fjóra. li enfermis ĝin en la kokinejon - la kokinoj kaj anasoj: hann

Verkefnahefti 3. kafli

Verkefnahefti 3. kafli Verkefnahefti. kafli Skali A Verkefnablöð 0 Námsgagnastofnun. KAFLI .. Cuisinaire-kubbar hvítur appelsínugulur rauður blár ljósgrænn brúnn fjólublár svartur gulur dökkgrænn dökkgrænn svartur gulur fjólublár

Detaljer

Lausnir Nóvember 2006

Lausnir Nóvember 2006 Lausnir Nóvember 2006 Bls. 1 Reikningur a) 80 d) 27 g) 2400 b) 33 e) 42 h) 410 c) 54 f) 96 i) 640 9 tölur. a) 1 48 b) 1 64 c) 1 90 d) 1 128 2 24 2 32 2 45 2 64 3 16 4 16 3 30 4 32 4 12 8 8 5 18 8 16 6

Detaljer

La historio de Esperanto en Norvegio 1891-1991. Notaĵoj de Elna Matland por Seminario dimanĉon 12. novembro 2006. Epoko 1

La historio de Esperanto en Norvegio 1891-1991. Notaĵoj de Elna Matland por Seminario dimanĉon 12. novembro 2006. Epoko 1 La historio de Esperanto en Norvegio 1891-1991 Mi dividis en 4 epokoj La unua de 1891 1930 la dua de 1930 1939 la tria de 1939 1945 la kvara de 1945 1991 La unuaj esperantistoj en Norvegio: Gunnar Olsen

Detaljer

SKALI STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG VERKEFNAHEFTI. Námsgagnastofnun 8667

SKALI STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG VERKEFNAHEFTI. Námsgagnastofnun 8667 1B SKALI VERKEFNAHEFTI STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG Námsgagnastofnun 8667 Efnisyfirlit Verkefnablöð í Skala 1B Kafli 4 1.4.1 Skífurit 1.4.2 Hve gamlir eru strákarnir? 1.4.3 Hvaða kast var lengst? 1.4.4

Detaljer

Ordliste for TRINN 2 (utviklende matematikk-oppgavehefter 2Aog 2B- refleksjonsord som kan hjelpe å forstå oppgaver)

Ordliste for TRINN 2 (utviklende matematikk-oppgavehefter 2Aog 2B- refleksjonsord som kan hjelpe å forstå oppgaver) Ordliste for TRINN 2 (utviklende matematikk-oppgavehefter 2Aog 2B- refleksjonsord som kan hjelpe å forstå oppgaver) Bok og side Ord på norsk Forklaring på norsk/synonym/illustrasjon På morsmål (islandsk)

Detaljer

sþ. 503. Tillaga til þingsályktunar [200. mál]

sþ. 503. Tillaga til þingsályktunar [200. mál] sþ. 503. Tillaga til þingsályktunar [200. mál] um heimild fyrir rikisstjórnina að staðfesta samkomulag milli Íslands og Noregs um fiskveiði- og landgrunnsmál. Frá utanríkisráðherra. Alþingi ályktar að

Detaljer

Islandsk bøyingsskjema

Islandsk bøyingsskjema Islandsk bøyingsskjema Skjemaet er bygd opp som parallell til Odd Einar Haugen: «Norrønt bøyingsskjema» (folk.uib.no/hnooh/materiell/boyingsskjema3-2.pdf), ettersom det på kurset «Språkhistorie og talemål»

Detaljer

Þverá, Langadalsströnd vhm 038 Rennslislykill #6

Þverá, Langadalsströnd vhm 038 Rennslislykill #6 ORKUSTOFNUN Grensásvegi 9, 108 Reykjavík Verknr. 540 550 /os/jfj/vmgogn/lyk/038/skyrsla038.t Þverá, Langadalsströnd vhm 038 Rennslislykill #6 Jóna Finndís Jónsdóttir OS-96064/VOD-11 B Nóvember 1996 - 2

Detaljer

Ordliste for TRINN 1

Ordliste for TRINN 1 Ordliste for TRINN 1 (utviklende matematikk-oppgavehefter 1A, 1B,2A, 2B, 3A og 3B, - refleksjonsord som kan hjelpe å forstå oppgaver). Bok og side Ord på norsk I oppgavetekstene står ofte verb i imperativ

Detaljer

Øvingsoppgaver i norrønt

Øvingsoppgaver i norrønt Robert K. Paulsen Øvingsoppgaver i norrønt Del 2 (Leksjon 4) for Fjernord- studentene våren 2014 NOSP103- F Institutt for lingvistiske, litterære og estetiske studier Universitetet i Bergen Versjonshistorie

Detaljer

Upplýsingar er varða störf erlendis (Dags. 02.12.2008. Listinn verður uppfærður reglulega eftir því sem nýjar upplýsingar berast).

Upplýsingar er varða störf erlendis (Dags. 02.12.2008. Listinn verður uppfærður reglulega eftir því sem nýjar upplýsingar berast). Upplýsingar er varða störf erlendis (Dags. 02.12.2008. Listinn verður uppfærður reglulega eftir því sem nýjar upplýsingar berast). Yfirlit yfir samstarfsaðila í Noregi Örstutt um stöðuna í Noregi Það er

Detaljer

Norska fiskveiðistjórnunarkerfið og markaðssetning norskra afurða. Jóhannes Pálsson, framkvæmdastjóri framleiðslu Norway Seafood AS.

Norska fiskveiðistjórnunarkerfið og markaðssetning norskra afurða. Jóhannes Pálsson, framkvæmdastjóri framleiðslu Norway Seafood AS. Norska fiskveiðistjórnunarkerfið og markaðssetning norskra afurða Jóhannes Pálsson, framkvæmdastjóri framleiðslu Norway Seafood AS. Helstu markaðir fyrir norskar sjávarafurðir Heildarútflutningsverðmæti

Detaljer

R3123A Markarfljótsvirkjun B

R3123A Markarfljótsvirkjun B R3123A Markarfljótsvirkjun B Viðauki 20 af 92 við skýrslu Orkustofnunar OS-2015/04 Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar R3123A Markarfljótsvirkjun B Viðauki 20 af 92 við skýrslu Orkustofnunar

Detaljer

Eksamen FSP6074 Islandsk II PSP5732 Islandsk nivå II. Nynorsk/Bokmål

Eksamen FSP6074 Islandsk II PSP5732 Islandsk nivå II. Nynorsk/Bokmål Eksamen 22.05.2017 FSP6074 Islandsk II PSP5732 Islandsk nivå II Nynorsk/Bokmål Nynorsk Eksamensinformasjon Eksamenstid Hjelpemiddel Eksamen varer i 5 timar. Alle hjelpemiddel er tillatne, bortsett frå

Detaljer

Nutricia. næringardrykkir

Nutricia. næringardrykkir 1 Nutricia næringardrykkir Athugið: Nutridrink næringardrykki skal geyma við 5-25 C, geymast í 24 klst. í kæli eftir að flaskan hefur verið opnuð. Flestir kjósa að drekka næringardrykkina kalda en einnig

Detaljer

Kongeriket Norges Grunnlov 49-121

Kongeriket Norges Grunnlov 49-121 Hugvísindasvið Kongeriket Norges Grunnlov 49-121 Oversettelse fra norsk til islandsk Ritgerð til BA-prófs í norsku Þórunn S. Hreinsdóttir Júní 2015 Ritgerð þessi er lokaverkefni til BA-gráðu í norsku og

Detaljer

FYLGISEÐILL: UPPLÝSINGAR FYRIR NOTANDA LYFSINS. Husk psyllium fræskurn, hörð hylki. Plantago ovata Forsk.

FYLGISEÐILL: UPPLÝSINGAR FYRIR NOTANDA LYFSINS. Husk psyllium fræskurn, hörð hylki. Plantago ovata Forsk. FYLGISEÐILL: UPPLÝSINGAR FYRIR NOTANDA LYFSINS Husk psyllium fræskurn, hörð hylki Plantago ovata Forsk. Lesið allan fylgiseðilinn vandlega þar sem hann veitir mikilvægar upplýsingar um notkun lyfsins.

Detaljer

EES-viðbætir. ÍSLENSK útgáfa. við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins. Nr. 50 ISSN árgangur I EES-STOFNANIR

EES-viðbætir. ÍSLENSK útgáfa. við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins. Nr. 50 ISSN árgangur I EES-STOFNANIR ÍSLENSK útgáfa EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins 2012/EES/50/01 2012/EES/50/02 I EES-STOFNANIR 1. Sameiginlega EES-nefndin ISSN 1022-9337 Nr. 50 19. árgangur 13.9.2012 Ákvörðun sameiginlegu

Detaljer

3.2 Lausnir af römmum sýrum og bösum

3.2 Lausnir af römmum sýrum og bösum 3. kafli, Efnafræði II (Jóhann Sigurjónon) Efnahvörf ýru og baa við vatn og innbyrði. (Athuga: K = K a ; S = HB ; B = B ; K v = K w ) Upprifjun (8. kafli bók I, Jóhann Sigurjónon) Skilgreiningar: Brønted:

Detaljer

gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr.

gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr. . gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr. 160/2010 Almennar kröfur til íbúða Í grein í byggingarreglugerð segir: Hver einstök

Detaljer

Alltaf sami Grallarinn?

Alltaf sami Grallarinn? Tónlistardeild Hljóðfæraleikur Alltaf sami Grallarinn? Samantekt á efni allra 19 útgáfna Grallarans Ritgerð til BMus-prófs í hljóðfæraleik Kristín Þóra Pétursdóttir Haustönn 2016 Tónlistardeild Hljóðfæraleikur

Detaljer

UM SJÁVARFALLASPÁR. Náttúiufrœðingurinn 69 (I), bls , 2000.

UM SJÁVARFALLASPÁR. Náttúiufrœðingurinn 69 (I), bls , 2000. ÞORSTEINN SÆMUNDSSON UM SJÁVARFALLASPÁR Sjávarföllin hafa frá fyrstu tíð vakið athygli þeirra sem við strendur búa eða sjómennsku stunda. Að sæfarendur þurfi að taka tillit til flóðs og fjöru er deginum

Detaljer

2.febrúar 2015 kl. 08:30-11:00

2.febrúar 2015 kl. 08:30-11:00 Sveinsprófsnefnd sterkstraums Rafmagnsfræði, stýrikerfi og búnaður 2.febrúar 2015 kl. 08:30-11:00 Nafn: Kennitala: Heimilisfang:_ Hjálpargögn: Skriffæri, reglustika, og reiknivél. Nota má bókina Formúlur

Detaljer

Endurskoðun reglna um greinarmerkjasetningu skýrsla fyrir Íslenska málnefnd

Endurskoðun reglna um greinarmerkjasetningu skýrsla fyrir Íslenska málnefnd Reykjavík 4. desember 2017 Endurskoðun reglna um greinarmerkjasetningu skýrsla fyrir Íslenska málnefnd Jóhannes B. Sigtryggsson 1 Efnisyfirlit 1. Inngangur... 2 2 Yfirlit... 4 2.1 Kaflar í auglýsingunni

Detaljer

Frístundahús. Leiðbeiningar. Leiðbeiningar. Mannvirkjastofnun

Frístundahús. Leiðbeiningar. Leiðbeiningar. Mannvirkjastofnun . gr. byggingarreglugerðar, nr.112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013 og 280/2014 Lög um mannvirki, nr. 160/2010 Frístundahús Í grein í byggingarreglugerð segir: Almennar hollustuháttakröfur íbúða

Detaljer

Drög að frumvarpi til laga um breytingar á lögum um þjóðskrá og almannaskráningu, nr. 54/1962, með síðari breytingum.

Drög að frumvarpi til laga um breytingar á lögum um þjóðskrá og almannaskráningu, nr. 54/1962, með síðari breytingum. Drög að frumvarpi til laga um breytingar á lögum um þjóðskrá og almannaskráningu, nr. 54/1962, með síðari breytingum. 1. gr. Eftirfarandi breytingar verða á 2. tölul. 1. mgr. 4. gr. laganna: a. Á brott

Detaljer

Stika 1a Verkefnablöð til ljósritunar. Gyldendal Norsk Forlag AS útgáfa. Heiti á frummálinu: Multi 5 7 Kopiperm 1. útgáfa

Stika 1a Verkefnablöð til ljósritunar. Gyldendal Norsk Forlag AS útgáfa. Heiti á frummálinu: Multi 5 7 Kopiperm 1. útgáfa Stika 1a v e r k e f n a b l ö ð t i l l j ó s r i t u n a r Stika 1a Verkefnablöð til ljósritunar Gyldendal Norsk Forlag AS 2006 1. útgáfa. Heiti á frummálinu: Multi 5 7 Kopiperm 1. útgáfa Ritstjóri norsku

Detaljer

1.1. Almennir sparireikningar...*5,95% 2.3. GULLÁRA-reikningur...*14,85% Fyrir 60 ára og eldri (engin binding) - Vextir gr. 30/6 og 31/12 árl.

1.1. Almennir sparireikningar...*5,95% 2.3. GULLÁRA-reikningur...*14,85% Fyrir 60 ára og eldri (engin binding) - Vextir gr. 30/6 og 31/12 árl. Leiðbeinandi vextir fyrir sparisjóðina gildir frá 1. apríl 2008 Vaxtatilkynning nr. 417 INNLÁN Vextir alls á ári 1. ALMENNIR SPARIREIKNINGAR: 1.1. Almennir sparireikningar...*5,95% 2. MARKAÐSREIKNINGAR:

Detaljer

Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Ringer-Acetat Baxter Viaflo, innrennslislyf, lausn

Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Ringer-Acetat Baxter Viaflo, innrennslislyf, lausn Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins Ringer-Acetat Baxter Viaflo, innrennslislyf, lausn Virk efni: natríumklóríð, kalíumklóríð, kalsíumklóríð tvíhýdrat, magnesíumklóríð hexahýdrat og natríumacetat

Detaljer

Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar Kafli 6.52 R3154A Blöndudalsvirkjun

Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar Kafli 6.52 R3154A Blöndudalsvirkjun Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar Kafli 6.52 R3154A Blöndudalsvirkjun Erla Björk Þorgeirsdóttir Kristinn Einarsson Linda Georgsdóttir OS-2013/01 978-9979-68-326-1 Orkustofnun Orkugarður

Detaljer

BÖRN Í FJÖLTYNGDUM FJÖLSKYLDUM. UPPLÝSINGABÆKLINGUR Islandsk

BÖRN Í FJÖLTYNGDUM FJÖLSKYLDUM. UPPLÝSINGABÆKLINGUR Islandsk BÖRN Í FJÖLTYNGDUM FJÖLSKYLDUM UPPLÝSINGABÆKLINGUR Islandsk 1 FORMÁLI Upplýsingabæklingurinn fjallar um 10 spurningar sem foreldrar oft spyrja og sem beinast að fjöltyngdum málþroska barna. Að auki er

Detaljer

að veita meira fjármagni NDF til að styðja við loftslagsverkefni í þróunarlöndum þar sem tekjur eru lágar

að veita meira fjármagni NDF til að styðja við loftslagsverkefni í þróunarlöndum þar sem tekjur eru lágar NEFNDARTILLAGA Nefndartillaga um hlutverk norrænu fjármögnunarstofnananna NIB, NEFCO og NDF í loftslagsmálum 1. Tillaga nefndarinnar náttúruauðlindanefnd leggur til að beini tilmælum til norrænu ríkisstjórnanna

Detaljer

Sjálfsákvörðunarréttur einstaklingsins

Sjálfsákvörðunarréttur einstaklingsins Guðrún Halla Daníelsdóttir Sjálfsákvörðunarréttur einstaklingsins -Meistararitgerð til Mag. jur. prófs í lögfræði - Umsjónarkennari: Björg Thorarensen, prófessor Lagadeild Háskóla Íslands Júní 2010 Formáli

Detaljer

Bjerkreim kyrkje 175 år. Takksemd. Tekster av Trygve Bjerkrheim Musikk av Tim Rishton

Bjerkreim kyrkje 175 år. Takksemd. Tekster av Trygve Bjerkrheim Musikk av Tim Rishton Bjerkreim kyrkje 175 år Takksemd Tekster av Trygve Bjerkrheim Musikk av Tim Rishton Takk for det liv du gav oss, Gud 5 5 Takk for det liv du gav oss, Gud, Hi-mlen som hvel - ver seg 5 5 9 9 o - ver! Takk

Detaljer

Íslenskar Áfangaskýrsla olíur til vegagerðar

Íslenskar Áfangaskýrsla olíur til vegagerðar Ákvörðun bindiefnismagns í klæðingar Íslenskar Áfangaskýrsla olíur til vegagerðar júlí 2016 Efnisyfirlit 1. INNGANGUR... 1 2. TILRAUNIR MEÐ ÚTLÖGN KLÆÐINGA MEÐ MIS MIKLU MAGNI BINDIEFNIS1 2.1 TILGANGUR

Detaljer

Umbúðir eiga að spara meira en þær kosta

Umbúðir eiga að spara meira en þær kosta 2/2000 Tímarit Tæknifélags mjólkuriðnaðarins 24. árgangur 1943 Umbúðir eiga að spara meira en þær kosta Ruben Rausing, stofnandi Tetra Pak. Tetra 1952 Classic 1961 Tetra Therm Aseptic VTIS Tetra 1961 Classic

Detaljer

Íslenska við aldahvörf. Erlend máláhrif í lok 19. og 20. aldar

Íslenska við aldahvörf. Erlend máláhrif í lok 19. og 20. aldar 1 Íslenska við aldahvörf. Erlend máláhrif í lok 19. og 20. aldar Rannsóknasjóður Háskóla Íslands 2010: 775 þús. 2011:? Rannsókn á erlendum máláhrifum á s.hl. 19. aldar og samanburði við niðurstöður úr

Detaljer

Beiting enduröflunarverðs við ákvörðun fjárhæðar eignarnámsbóta

Beiting enduröflunarverðs við ákvörðun fjárhæðar eignarnámsbóta Sigurbjörg Rut Hoffritz Beiting enduröflunarverðs við ákvörðun fjárhæðar eignarnámsbóta - BA-ritgerð í lögfræði - Umsjónarkennari: Arnar Þór Stefánsson Lagadeild Háskóla Íslands Júní 2009 EFNISYFIRLIT

Detaljer

Málið er höfðað með ákæru ríkissaksóknara dagsettri 8. mars 2013, á hendur:

Málið er höfðað með ákæru ríkissaksóknara dagsettri 8. mars 2013, á hendur: -Árið 2013, föstudaginn 7. júní, er á dómþingi Héraðsdóms Reykjavíkur, sem háð er í Dómhúsinu við Lækjartorg af héraðsdómurunum Guðjóni St. Marteinssyni, sem dómsformanni, Barböru Björnsdóttur og Halldóri

Detaljer

EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins Nr. 49/321. frá 20. desember 2017

EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins Nr. 49/321. frá 20. desember 2017 26.7.2018 EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins Nr. 49/321 FRAMKVÆMDARREGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) 2017/2468 2030/EES/49/22 frá 20. desember 2017 um stjórnsýslu- og vísindakröfur

Detaljer

Leiðbeiningar

Leiðbeiningar . gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013 og 280/2014 Lög um mannvirki, nr. 160/2010 Bílastæði hreyfihamlaðra Í grein í byggingarreglugerð segir: Bílastæði hreyfihamlaðra

Detaljer

Oppmerksomhet... 26 Emosjon og emosjonsregulering... 28 Relasjonen mellom emosjonsregulering og oppmerksomhet 36

Oppmerksomhet... 26 Emosjon og emosjonsregulering... 28 Relasjonen mellom emosjonsregulering og oppmerksomhet 36 Innhold Kapittel 1 Innledning.............................................................. 15 Karl Ja cob sen og Bir git Svend sen Kapittel 2 Kunnskap om oppmerksomhet og emosjonsregulering 25 Karl Jacobsen

Detaljer

(Lagt fyrir Alþingi á 145. löggjafarþingi ) I. KAFLI Breyting á lögum nr. 57/1996 um umgengni um nytjastofna sjávar.

(Lagt fyrir Alþingi á 145. löggjafarþingi ) I. KAFLI Breyting á lögum nr. 57/1996 um umgengni um nytjastofna sjávar. Í vinnslu 15. febrúar 2016 Drög að frumvarpi til laga um breytingu á lögum nr. 57/1996 um umgengni um nytjastofna sjávar, nr. 116/2006, um stjórn fiskveiða og nr. 74/2012 um veiðigjald (öflun sjávargróðurs

Detaljer

Leiðbeiningar gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr.

Leiðbeiningar gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr. . gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013, 280/2014 og 360/2016 Lög um mannvirki, nr. 160/2010 Bílastæði hreyfihamlaðra Í grein í byggingarreglugerð segir: Bílastæði hreyfihamlaðra

Detaljer

KÖNNUNARSKURÐIR Í SVONEFNDA ÞORLÁKSBÚÐ Í SKÁLHOLTI

KÖNNUNARSKURÐIR Í SVONEFNDA ÞORLÁKSBÚÐ Í SKÁLHOLTI KÖNNUNARSKURÐIR Í SVONEFNDA ÞORLÁKSBÚÐ Í SKÁLHOLTI Mjöll Snæsdóttir FS435-09041 2009 Fornleifastofnun Íslands 2009 Bárugötu 3 101 Reykjavík Sími: 551 1033 Fax: 551 1047 Netfang: fsi@instarch.is Heimasíða:

Detaljer

7.4 Skotvopn og sprengiefni Önnur tilvik gr. hegningarlaganna Hugtakið saknæmi Saknæmisskilyrði...

7.4 Skotvopn og sprengiefni Önnur tilvik gr. hegningarlaganna Hugtakið saknæmi Saknæmisskilyrði... EFNISYFIRLIT Aðfararorð... 3 1 Inngangur... 4 1.1 Um efni ritgerðarinnar og efnisskipan... 4 1.2 Sögulegt yfirlit... 6 2 Flokkun afbrota... 7 2.1 Tjónsbrot... 8 2.2 Samhverf brot... 9 2.3 Hættubrot...

Detaljer

Innhold. Ka pit tel 1 Inn led ning Barn og sam funn Bo kas opp byg ning... 13

Innhold. Ka pit tel 1 Inn led ning Barn og sam funn Bo kas opp byg ning... 13 Innhold Ka pit tel 1 Inn led ning... 11 Barn og sam funn... 11 Bo kas opp byg ning... 13 Ka pit tel 2 So sia li se rings pro ses sen... 15 For hol det mel lom sam funn, kul tur og so sia li se ring...

Detaljer

Héraðsdómurinn var staðfestur í Hæstarétti með vísan til forsendna hans.

Héraðsdómurinn var staðfestur í Hæstarétti með vísan til forsendna hans. Úrskurður 9/2007 Kærður er úrskurður tollstjórans á Seyðisfirði þar sem tollverð bifreiðar sem flutt var úr landi til aðvinnslu er ákvarðað m.v. heildarverðmæti bifreiðarinnar. Kærandi gerði þá kröfu að

Detaljer

Íslenskar Lokaskýrsla olíur til vegagerðar

Íslenskar Lokaskýrsla olíur til vegagerðar Ákvörðun bindiefnismagns í klæðingar Íslenskar Lokaskýrsla olíur til vegagerðar maí 2017 Efnisyfirlit 1. INNGANGUR... 1 2. TILRAUNIR MEÐ ÚTLÖGN KLÆÐINGA MEÐ MIS MIKLU MAGNI BINDIEFNIS1 2.1 TILGANGUR OG

Detaljer

Meginreglur um bótaábyrgð eignarnema

Meginreglur um bótaábyrgð eignarnema Guðlaug Björg Ingólfsdóttir Meginreglur um bótaábyrgð eignarnema -BA ritgerð til BA prófs í lögfræði - Umsjónarkennari: Arnar Þór Stefánsson Lagadeild Háskóla Íslands Apríl 2009 EFNISYFIRLIT 1 Inngangur...2

Detaljer

Frumvarp til laga. um breytingu á skaðabótalögum, nr. 50/1993, með síðari breytingum. (Lagt fyrir Alþingi á 138. löggjafarþingi

Frumvarp til laga. um breytingu á skaðabótalögum, nr. 50/1993, með síðari breytingum. (Lagt fyrir Alþingi á 138. löggjafarþingi Þskj. 189 170. mál. Frumvarp til laga um breytingu á skaðabótalögum, nr. 50/1993, með síðari breytingum. (Lagt fyrir Alþingi á 138. löggjafarþingi 2009 2010.) 1. gr. Á eftir 23. gr. laganna kemur ný grein,

Detaljer

viðaukum. Birtist í Tímariti lögfræðinga, 3. hefti, 45. árg., 1995, bls

viðaukum. Birtist í Tímariti lögfræðinga, 3. hefti, 45. árg., 1995, bls Tveir dómar um takmörkun ábyrgðar farmflytjanda. 1 Meðal sérkenna sjóréttarins er takmörkun ábyrgðar. Á öðrum réttarsviðum er bótaábyrgð almennt ekki takmörkuð við tilteknar, fyrirfram ákveðnar fjárhæðir,

Detaljer

dk Viðskiptahugbúnaður Grunn námskeið

dk Viðskiptahugbúnaður Grunn námskeið dk Viðskiptahugbúnaður Grunn námskeið Efnisyfirlit dk grunnur - námskeiðið... 2 Flýtileiðir í dk... 3 Uppflettingar... 6 Skýrslur... 8 Gluggar... 10 Stofnupplýsingar fyrirtækis... 11 Almennar stillingar...

Detaljer

1 Vår onn med nye mu lig he ter. Ver di ska ping på vest lands byg de ne ba sert på res sur ser og opp le vel ser

1 Vår onn med nye mu lig he ter. Ver di ska ping på vest lands byg de ne ba sert på res sur ser og opp le vel ser Innhold 1 Vår onn med nye mu lig he ter. Ver di ska ping på vest lands byg de ne ba sert på res sur ser og opp le vel ser Gre te Rus ten, Leif E. Hem og Nina M. Iver sen 13 Po ten sia let i uli ke mål

Detaljer

Allt sem þú getur gert til að HÆGJA Á NÝRNABILUN PER ÅKE ZILLÉN FÉLAG NÝRNASJÚKRA

Allt sem þú getur gert til að HÆGJA Á NÝRNABILUN PER ÅKE ZILLÉN FÉLAG NÝRNASJÚKRA Allt sem þú getur gert til að HÆGJA Á NÝRNABILUN PER ÅKE ZILLÉN FÉLAG NÝRNASJÚKRA Allt sem þú getur gert til að HÆGJA Á NÝRNABILUN Þú getur gert margt til að viðhalda heilsunni. Ef þú veikist af langvinnum

Detaljer

skrifstofa eigna og atvinnuþróunar Reykjavík, 27. febrúar 2017 R

skrifstofa eigna og atvinnuþróunar Reykjavík, 27. febrúar 2017 R Borgarráð skrifstofa eigna og atvinnuþróunar Reykjavík, 27. febrúar 2017 R13020066 641 Kirkjusandsreitur - uppbygging Óskað er eftir að borgarráð samþykki meðfylgjandi viðauka við samning Íslandsbanka

Detaljer

Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar Kafli 6.31 R3133A Bláfellsvirkjun

Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar Kafli 6.31 R3133A Bláfellsvirkjun Virkjunarkostir til umfjöllunar í 3. áfanga rammaáætlunar Kafli 6.31 R3133A Bláfellsvirkjun Erla Björk Þorgeirsdóttir Kristinn Einarsson Linda Georgsdóttir OS-2013/01 978-9979-68-326-1 Orkustofnun Orkugarður

Detaljer

Dómstigi við mat á lifandi sauðfé

Dómstigi við mat á lifandi sauðfé Dómstigi við mat á lifandi sauðfé Við dóma á sauðfé skal styðjast við skala þann sem lýst verður hér á eftir ásamt því að upplýsingar um þunga grips og mælingar á bakvöðva, fituþykkt á baki, lögun vöðvans

Detaljer

Eðli skuldajafnaðar BA-ritgerð í lögfræði

Eðli skuldajafnaðar BA-ritgerð í lögfræði Eðli skuldajafnaðar BA-ritgerð í lögfræði Þorsteinn Ingason Lagadeild Félagsvísindasvið Umsjónarkennari: Heiðar Ásberg Atlason Júní 2013 Þorsteinn Ingason Eðli skuldajafnaðar BA-ritgerð í lögfræði Umsjónarkennari:

Detaljer

30.7.2015 EØS-tillegget til Den europeiske unions tidende. EØS-KOMITEENS BESLUTNING nr. 203/2014. av 30. september 2014

30.7.2015 EØS-tillegget til Den europeiske unions tidende. EØS-KOMITEENS BESLUTNING nr. 203/2014. av 30. september 2014 30.7.2015 EØS-tillegget til Den europeiske unions tidende Nr. 43/57 EØS-KOMITEENS BESLUTNING nr. 203/2014 203-2015n EØS-KOMITEEN HAR av 30. september 2014 om endring av EØS-avtalens vedlegg II (Tekniske

Detaljer

REGLUR FYRIR ÚTGEFENDUR FJÁRMÁLAGERNINGA

REGLUR FYRIR ÚTGEFENDUR FJÁRMÁLAGERNINGA REGLUR FYRIR ÚTGEFENDUR FJÁRMÁLAGERNINGA NASDAQ OMX ICELAND HF. ÚTGEFNAR 17. desember 2013 INNGANGUR... 4 HLUTABRÉF... 5 1. TAKA HLUTABRÉFA TIL VIÐSKIPTA... 5 1.1 SKILYRÐI FYRIR TÖKU HLUTABRÉFA TIL VIÐSKIPTA...

Detaljer

Upplýsingar er varða störf erlendis (Dags. 02.12.2008. Uppfært 13.01.2008).

Upplýsingar er varða störf erlendis (Dags. 02.12.2008. Uppfært 13.01.2008). Upplýsingar er varða störf erlendis (Dags. 02.12.2008. Uppfært 13.01.2008). Yfirlit yfir samstarfsaðila í Noregi Örstutt um stöðuna í Noregi Það er skortur á vel menntuðum verkfræðingum í Noregi. Síðastliðið

Detaljer

2. Járnbending. Almenn ákvæði, sjá verklýsingu. 2.1 Gæðakröfur, sjá verklýsingu. 2.2 Tákn: F201

2. Járnbending. Almenn ákvæði, sjá verklýsingu. 2.1 Gæðakröfur, sjá verklýsingu. 2.2 Tákn: F201 ftirfarandi skýringar og leiðbeiningar eiga við þar sem annað er ekki tekið fram á teikningum eða í verklýsingu:. lmennt. Númerakerfi teikninga Teikninganúmer: -V(7)0. Hæðarkerfi og mál Kótar og hnit eru

Detaljer

Siðferði og samfélagsleg ábyrgð í sveitarfélögum

Siðferði og samfélagsleg ábyrgð í sveitarfélögum Siðferði og samfélagsleg ábyrgð í sveitarfélögum 2 Inngangur Á undanförnum árum hefur verið mikil umræða í Noregi um siðferði á sveitarstjórnarstigi og norska sveitarfélagasambandið, KS, hefur staðið fyrir

Detaljer

Í KRINGUM ALAR LAGNIR SKAL VERKTAKI FYLLA MEÐ MINNST 150mm SANDLAGI OG FYLLA SÍÐAN MEÐ FROSTRFÍU OG BURÐARHÆFU FYLLINGAREFNI.

Í KRINGUM ALAR LAGNIR SKAL VERKTAKI FYLLA MEÐ MINNST 150mm SANDLAGI OG FYLLA SÍÐAN MEÐ FROSTRFÍU OG BURÐARHÆFU FYLLINGAREFNI. MIN 55 MERKINGAR ( Í SAMRÆMI VIÐ ÍST. 64, 65,68 OG GILDANDI REGLUGERÐIR ) 6. SKÝRINGAR. BRUNNAR O.FL. BG BR GN NF SF SN KB KL KN HRL FP.X K.n.h K.e.h VL HRB J ST PVC PP PE PB BENSÍNGILDRA, OLÍUGILDRA BRUNNUR

Detaljer

EFNISTAKA Í HROSSADAL Í LANDI MIÐDALS, MOSFELLSBÆ SKÝRSLUR OG GREINARGERÐIR TENGDAR MATIÁ UMHVERFISÁHRIFUM Minnisblað tæknideildar Reykjavíkurhafnar um Grjótnám ílandi Miðdals ímosfelsbæ. Niðurstöður berggreiningar.

Detaljer

Leiðbeiningar fyrir lögmenn um hvernig uppfylla má kröfur nýrra laga um persónuvernd

Leiðbeiningar fyrir lögmenn um hvernig uppfylla má kröfur nýrra laga um persónuvernd Lögmannafélag Íslands Leiðbeiningar fyrir lögmenn um hvernig uppfylla má kröfur nýrra laga um persónuvernd Hörður Helgi Helgason, lögmaður Samið að fyrirmynd norska lögmannafélagsins, Advokatforeningens

Detaljer

Hvað ræður skattalegu heimilisfesti lögaðila skv. íslenskum skattarétti og ákvæðum tvísköttunarsamninga

Hvað ræður skattalegu heimilisfesti lögaðila skv. íslenskum skattarétti og ákvæðum tvísköttunarsamninga Háskólinn á Bifröst BS ritgerð - Haust 2012 Hvað ræður skattalegu heimilisfesti lögaðila skv. íslenskum skattarétti og ákvæðum tvísköttunarsamninga Jóhann Sveinn Sigurleifsson Leiðbeinandi: Elísabet Guðbjörnsdóttir

Detaljer

Aðför vegna umgengistálmana

Aðför vegna umgengistálmana Aðför vegna umgengistálmana Hrefna Friðriksdóttir Lagadeild Ritstjóri Hrefna Friðriksdóttir Rannsóknir í félagsvísindum XIII. Erindi flutt á ráðstefnu í október 2012 Reykjavík: Félagsvísindastofnun Háskóla

Detaljer

FJÁRMÖGNUN NÝSKÖPUNAR OG RANNSÓKNA Í NOREGI Í FISKELDI OG SJÁVARÚTVEGI

FJÁRMÖGNUN NÝSKÖPUNAR OG RANNSÓKNA Í NOREGI Í FISKELDI OG SJÁVARÚTVEGI FJÁRMÖGNUN NÝSKÖPUNAR OG RANNSÓKNA Í NOREGI Í FISKELDI OG SJÁVARÚTVEGI Friðrik Sigurðsson, rekstrarráðgjafi, SINTEF MRB AS Reykjavík 16. apríl 2009 Heimilt er að nota upplýsingar í heild eða að hluta úr

Detaljer

EFNISYFIRLIT. Sproti 1a Verkefnahefti til ljósritunar

EFNISYFIRLIT. Sproti 1a Verkefnahefti til ljósritunar Sproti 1a v e r k e f n a h e f t i t i l l j ó s r i t u n a r EFNISYFIRLIT 1 Húfur og bakpokar 2 Flokkaðu myndirnar 3 Mynstur 1 4 Mynstur 2 5 Mynstur 3 6 Fylgdu mynstrinu 1 7 Fylgdu mynstrinu 2 8 Finndu

Detaljer

Øvingsoppgaver i norrønt

Øvingsoppgaver i norrønt Robert K. Paulsen Øvingsoppgaver i norrønt Del 3 (Leksjon 5) for Fjernord- studentene våren 2014 NOSP103- F Institutt for lingvistiske, litterære og estetiske studier Universitetet i Bergen Versjonshistorie

Detaljer

Hún gekk þegar til hans. Hann tók undir hökuna og kyssti hana. Síðan gekk hún í braut.

Hún gekk þegar til hans. Hann tók undir hökuna og kyssti hana. Síðan gekk hún í braut. Brennu-Njáls saga Brennu-Njáls saga 1. kafli Mörður hét maður er kallaður var gígja. Hann var sonur Sighvats hins rauða. Hann bjó á Velli á Rangárvöllum. Hann var ríkur höfðingi og málafylgjumaður mikill

Detaljer

Hvað er að vera vinur? Um lífsleikni og dygðir í leikskólastarfi

Hvað er að vera vinur? Um lífsleikni og dygðir í leikskólastarfi Lokaverkefni til B.Ed. - prófs Hvað er að vera vinur? Um lífsleikni og dygðir í leikskólastarfi Arndís Th. Friðriksdóttir Kennaraháskóli Íslands Leikskólabraut Maí 2007 Ágrip Lífsleikni og dygðir í leikskólastarfi

Detaljer

inter ni dirite IdtdtlKædxxJKFtyudxJKdFt - LA JUNULARA FORUMO Norvega TEJO-prezidanto

inter ni dirite IdtdtlKædxxJKFtyudxJKdFt - LA JUNULARA FORUMO Norvega TEJO-prezidanto N-ro 4/2005 16a jaro (2a periodo) inter ni dirite - LA JUNULARA FORUMO Redaktis: Kai S. Salvesen Saluton Jen nova numero de Inter Ni Dirite, la revuo de la Norvega Junularo Esperantista. Ĉi-foje ĝi estas

Detaljer

Notendastýrð persónuleg aðstoð á Norðurlöndum

Notendastýrð persónuleg aðstoð á Norðurlöndum Notendastýrð persónuleg aðstoð á Norðurlöndum Greinargerð Sambands íslenskra sveitarfélaga til velferðarnefndar Alþingis Janúar 2018 Í þessari greinargerð er fjallað um stærstu megindrætti í skipulagi

Detaljer

VERKEFNABÓK með KENNSLUBÓK Í BÓKHALDI FYRIR GRUNNSKÓLA

VERKEFNABÓK með KENNSLUBÓK Í BÓKHALDI FYRIR GRUNNSKÓLA VERKEFNABÓK með KENNSLUBÓK Í BÓKHALDI FYRIR GRUNNSKÓLA Verkefnabók bókhald Sigurjón Gunnarsson Verkefnabók með Kennslubók í bókhaldi netútgáfa Sigurjón Gunnarsson 1991, 2000, 2006 Kápa: Auglýsingastofa

Detaljer

Útgáfa Orkumála með nýju sniði 1. ÁRG. 2. TBL. DESEMBER 2005 ISSN

Útgáfa Orkumála með nýju sniði 1. ÁRG. 2. TBL. DESEMBER 2005 ISSN ORKUMÁL24 1. ÁRG. 2. TBL. DESEMBER 25 ISSN 127-563 ELDSNEYTI Útgáfa Orkumála með nýju sniði Á undanförnum árum hefur ritið Orkumál verið gefið út með tölulegum upplýsingum um íslensk orkumál, þ.e. raforkuiðnaðinn,

Detaljer

ORKUSTOFNUN VATNAM LINGAR Sk rsla OS2001/069 Verknr. 7-640820 J n Sigur ur rarinsson Skaft, eystri grein vhm 183 Rennslislyklar nr. 6, 7, 8 og 9 Unni fyrir Au lindadeild Orkustofnunar OS2001/069 N vember

Detaljer

33 Dagurinn minn. 1. Dagurinn hjá Lilju. 1.1 Spyrjið og svarið. Orðaröð

33 Dagurinn minn. 1. Dagurinn hjá Lilju. 1.1 Spyrjið og svarið. Orðaröð 33 Dagurinn minn 1. Dagurinn hjá Lilju H2.22 Lilja er sjúkraliði. Hún vinnur oft á næturvöktum. Þegar hún vinnur á nóttunni vaknar hún klukkan þrjú á daginn. Fyrst fer hún í sturtu, borðar hádegismat og

Detaljer

Fréttabréf -átak í sparnaði- Kæra samstarfsfólk gjörgæsludeildar og vöknunar

Fréttabréf -átak í sparnaði- Kæra samstarfsfólk gjörgæsludeildar og vöknunar Fréttabréf Fréttabréf -átak í sparnaði- Kæra samstarfsfólk gjörgæsludeildar og vöknunar Eins og öllum er kunnugt fara tímar sparnaðar og aðhalds í hönd. Hagræðingarkrafan á heilbrigðisráðuneytið mun vera

Detaljer

Kjarnaborun í Tjörnessetlögin til að meta þroska lífrænna efna

Kjarnaborun í Tjörnessetlögin til að meta þroska lífrænna efna Verknr. 8-503100 Bjarni Richter Kjarnaborun í Tjörnessetlögin til að meta þroska lífrænna efna Áfangaskýrsla Unnið fyrir Auðlindadeild Orkustofnunar OS-2001/051 Ágúst 2001 Orkustofnun Rannsóknasvið Reykjavík:

Detaljer

Hámarkshraði á tveggja akreina

Hámarkshraði á tveggja akreina Hámarkshraði á tveggja akreina þjóðvegum Athugun á norskri aðferð við ákvörðun hámarkshraða Nóvember 2004 Einar M. Magnússon Þórólfur Nielsen Haraldur Sigþórsson Unnið af: Einari Má Magnússyni og Þórólfi

Detaljer

Þorskeldisráðstefna í Bergen 9. Kristján Ingimarsson HB Grandi - fiskeldi

Þorskeldisráðstefna í Bergen 9. Kristján Ingimarsson HB Grandi - fiskeldi Þorskeldisráðstefna í Bergen 9. og 10. febrúar 2011. Kristján Ingimarsson HB Grandi - fiskeldi Dagskrá ráðstefnunnar Miðvikudagur 9. febrúar: Heilbrigði og afföll í matfiskeldi. Seiðagæði. Eldisþorskur:

Detaljer

Handbók um Umferðarmerki. Inngangur

Handbók um Umferðarmerki. Inngangur Handbók um Umferðarmerki Inngangur Útgefandi Vegagerðin og Reykjavíkurborg Mars 2013 Efnisyfirlit Almennar reglur... 2 Tæknilegar kröfur til umferðarmerkja... 3 Merkjaplötur... 3 Litur, lögun, stærð og

Detaljer

í öðrum norrænum ríkjum Magnús Karel Hannesson sviðsstjóri Samband íslenskra sveitarfélaga

í öðrum norrænum ríkjum Magnús Karel Hannesson sviðsstjóri Samband íslenskra sveitarfélaga Persónukjör í sveitarstjórnarkosningum tjó i í öðrum norrænum ríkjum Magnús Karel Hannesson sviðsstjóri Samband íslenskra sveitarfélaga FINNLAND Kosningarréttur - kjörgengi Kosningarréttur sambærilegur

Detaljer

Sendum sjómönnum, fiskvinnslufólki og öðrum Grindvíkingum hamingju- og heillaóskir á sjómannadaginn

Sendum sjómönnum, fiskvinnslufólki og öðrum Grindvíkingum hamingju- og heillaóskir á sjómannadaginn Sjómannadagsblað Grindavíkur 2012 Sendum sjómönnum, fiskvinnslufólki og öðrum Grindvíkingum hamingju- og heillaóskir á sjómannadaginn Opið frá kl. 9.00-16.00 alla virka daga Sími 426 7150 & 893 7140 -

Detaljer

Magn og uppspretta svifryks

Magn og uppspretta svifryks Ylfa Thordarson Nemi í umhverfis- og byggingaverkfræði Magn og uppspretta svifryks Rannsókn á loftmengun í Reykjavík. Október 2000 1. Samantekt Nýlega hefur almenningi orðið ljóst að höfuðborgarsvæðið

Detaljer

Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Cetirizin STADA 10 mg filmuhúðaðar töflur Cetirizin tvíhýdróklóríð

Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Cetirizin STADA 10 mg filmuhúðaðar töflur Cetirizin tvíhýdróklóríð Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins Cetirizin STADA 10 mg filmuhúðaðar töflur Cetirizin tvíhýdróklóríð Lesið allan fylgiseðillinn vandlega áður en byrjað er að nota lyfið. Í honum eru mikilvægar

Detaljer

Lýsing á skrá og leiðbeiningar

Lýsing á skrá og leiðbeiningar Lýsing á skrá og leiðbeiningar Illustrasjonsfoto: Colourbox Hönnun / umbrot Gøril Nordgård, SKDE Ljósmyndir Colourbox Prentun Prentsmiðja við Háskólasjúkrahúsið Norður-Noregi HF Upplag 100 Útgefið Október

Detaljer

Alþingi Austurstræti Reykjavík B.t. allsherjar og menntamálanefndar Reykjavík, 5. júní 2018

Alþingi Austurstræti Reykjavík B.t. allsherjar og menntamálanefndar Reykjavík, 5. júní 2018 Alþingi Austurstræti 8-10 150 Reykjavík B.t. allsherjar og menntamálanefndar nefndasvid@althingi.is Reykjavík, 5. júní 2018 Efni: Umsögn um frumvarp til laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga,

Detaljer

Úrvals þorramatur. Skipu lags ráð fjall ar um beiðni um að gera Naust ið að gisti húsi. úr kjötborði. Góð þjónusta Hagstætt verð

Úrvals þorramatur. Skipu lags ráð fjall ar um beiðni um að gera Naust ið að gisti húsi. úr kjötborði. Góð þjónusta Hagstætt verð Dreift frítt í öll hús í póstnúmer 101 og 107 JANÚAR 2014 Vesturbæjarútibú við Hagatorg 1. tbl. 17. árg. Skipu lags ráð fjall ar um beiðni um að gera Naust ið að gisti húsi Gnoðarvogi 44 - Ánanaustum og

Detaljer

Til aðalstjórnar Öryrkjabandalags Íslands.

Til aðalstjórnar Öryrkjabandalags Íslands. Seltjarnarnesi, 17. maí 2006. Til aðalstjórnar Öryrkjabandalags Íslands. Föstudaginn 28. apríl síðastliðinn barst mér eftirfarandi bréf frá Ástráði Haraldssyni, lögfræðingi: Þetta bréf er ritað fyrir hönd

Detaljer

Vörulisti leigðu tækin. hjá leigumarkaði byko. Sími

Vörulisti leigðu tækin. hjá leigumarkaði byko. Sími Vörulisti 2012 leigðu tækin hjá leigumarkaði byko Sími 515 4020 www.byko.is Kæri viðskiptavinur. Takk fyrir áhuga þinn á vörulista Leigumarkaðar BYKO. Nú hefur LM BYKO sem áður hét Hörkutól verið starfræktur

Detaljer

EES-viðbætir. ÍSLENSK útgáfa. við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins. Nr. 29 ISSN árgangur EES-STOFNANIR. 1.

EES-viðbætir. ÍSLENSK útgáfa. við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins. Nr. 29 ISSN árgangur EES-STOFNANIR. 1. ÍSLENSK útgáfa EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins I EES-STOFNANIR 1. EES-ráðið 2. Sameiginlega EES-nefndin ISSN 1022-9337 Nr. 29 10. árgangur 5.6.2003 2003/EES/29/01 Ákvörðun sameiginlegu

Detaljer

Laxa- og fiskilús: hver er staðan í baráttunni?

Laxa- og fiskilús: hver er staðan í baráttunni? Laxa- og fiskilús: hver er staðan í baráttunni? Albert K. Imsland, Akvaplan-niva, Strandbúnaðarþing 2018, Grand Hótel Reykjavík, 19.-20. mars Yfirlit erindis Lífsferill laxalúsar Hitastig og laxalús Laxalús

Detaljer

EES-viðbætir. ÍSLENSK útgáfa. við Stjórnartíðindi EB. Nr. 12 I EES-STOFNANIR EFTA-STOFNANIR. 4. árgangur EES-ráðið

EES-viðbætir. ÍSLENSK útgáfa. við Stjórnartíðindi EB. Nr. 12 I EES-STOFNANIR EFTA-STOFNANIR. 4. árgangur EES-ráðið 24.10.1996 EES-viðbætir við Stjórnartíðindi EB Nr.48/00 ÍSLENSK útgáfa EES-viðbætir við Stjórnartíðindi EB I EES-STOFNANIR 1. EES-ráðið 2. Sameiginlega EES-nefndin 3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin

Detaljer

3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin. 2005/EES/34/01 Almannaþjónustuskyldur Útboð Noregur... 1

3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin. 2005/EES/34/01 Almannaþjónustuskyldur Útboð Noregur... 1 ÍSLENSK útgáfa EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins I EES-STOFNANIR 1. EES-ráðið 2. Sameiginlega EES-nefndin 3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin 4. Ráðgjafarnefnd EES ISSN 1022-9337 Nr.

Detaljer

majl Eríndi nr. Þ /^ 3 /^ 3 komudagur 2% l 20IÍ

majl Eríndi nr. Þ /^ 3 /^ 3 komudagur 2% l 20IÍ Afskriftir nátnslána - minnisblað majl Eríndi nr. Þ /^ 3 /^ 3 komudagur 2% l 20IÍ 1Norður Noregi hafa námslán íbúa um langt skeið verið færð niður um vissa upphæð árlega. Námslán eru afskrifuð um 10% á

Detaljer

Gæsluvarðhald að ósekju

Gæsluvarðhald að ósekju LÖGFRÆÐISVIÐ Gæsluvarðhald að ósekju Bótaréttur manna vegna setu í gæsluvarðhaldi að ósekju sbr. 228. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Ritgerð til BS gráðu Nafn nemanda: Þorkell Hróar Björnsson

Detaljer