SIKKER EVAKUERING. Forprosjektrapport 08/ AVDELING FOR INGENIØR- OG NATURFAG FORPROSJEKTRAPPORT HO /2011

Transkript

1 Forprosjektrapport SIKKER EVAKUERING 08/ Peshawa Galali (Prosjektleiar) - Jan-André Førde Systad AVDELING FOR INGENIØR- OG NATURFAG FORPROSJEKTRAPPORT HO /2011

2 TITTEL RAPPORTNR. DATO PROSJEKTTITTEL TILGJENGE TAL SIDER Hovudprosjekt HO2-300 Open 21 FORFATTARAR Peshawa Galali og Jan-André Førde Systad OPPDRAGSGJEVAR ANSVARLEGE RETTLEIARAR Joar Sande Prosjekt ansvarleg RETTLEIARAR/syt Marcin Fojcik Fagleg rettleiar RETLEIARARsvarlege er STYRINGSGRUPPE RETTLEIARAR Odd Erik Gullaksen, direktør ved Rica Sunnfjord Hotel SAMANDRAG Oppdragsgjevar ved Rica Sunnfjord Hotell har vist interesse for å få laga eit system som kan bidra til at ein kan få ei tryggare og meir effektiv evakuering av hotellet ved brann. Gruppa har i forprosjektet sett på ulike tekniske løysingar for eit system som blir kalla. Systemet er basert på ei løysing som brukar ulike sensorar til å registrere aktivitet på hotellromma. Desse sender data via eit trådlaust nettverk til ei datamaskin. Informasjonen blir tilgjengeleg ved brann og vil vise kva rom det oppheld seg personar i. SUMMARY The director at Sunnfjord Rica Hotel has shown interest to create a system that can help that you can achieve a safer and more efficient evacuation of the hotel if there is a fire. The group has in the pilot project looked at various technical solutions to a system called Secure evacuation. The system is based on a solution that uses various sensors to detect activity in the hotel rooms. These send data through a wireless network to a computer. The information is only available when there is a fire, and will then show the rooms there are people in at that time. EMNEORD HO2-300, Hovudprosjekt Forprosjekt;, Zigbee teknologi, LonWorks, Arduino, WiFi og sensor Dato: Side 2 av 21

3 Innhold 1.0 Samandrag Innleiing Problemstilling Alternative løysingar Ulike løysingar for data overføring frå sensor til brukargrensesnitt (datamaskin) LonWorks Mikrokontrollar (Arduino) med Wifi Kombinasjon av sensor løysingar Praktisk Utprøving av prototype Brukargrensesnitt Utrekning av kostnad for oppdragsgjevar Vedlikehald av systemet Drøfting av ulike løysingar Val av løysing for data overføring og programmeringsspråk Avgrensingar Konklusjon Hovudmål Delmål Organisering Oppdragsgjevar Styringsgruppa Prosjektgruppa Prosjektadministrasjon Framdriftsplan (gantt skjema) Tidsressurs Milepælar Møteplan Budsjett Referanseliste Kjelder Figur- og bildar Tabellar Vedlegg Dato: Side 3 av 21

4 1.0 Samandrag Oppdragsgjevar ved Rica Sunnfjord Hotell har vist interesse for å få laga eit system som kan bidra til at ein kan få ei tryggare og meir effektiv evakuering av hotellet ved brann. Gruppa har i forprosjektet sett på ulike tekniske løysingar for eit system som blir kalla Sikker evakuering. Systemet er basert på ei løysing som brukar ulike sensorar til å registrere aktivitet på hotellromma. Desse sender data via eit trådlaust nettverk til ei datamaskin. Informasjonen til systemet skal kun vere tilgjengeleg i ein nødssituasjon. kan bruke ulike teknologiar for overføring av signal. Desse og dei ulike sensorkombinasjonane er drøfta i forprosjektrapporten. Gruppa har valt ei løysing som ein vil arbeide vidare med i hovudprosjektet. Forprosjektrapporten inneheld i tillegg vidare framdriftsplan for hovudprosjektet. Den er basert på dei ulike målsetingane med prosjektet. Det er og satt opp budsjett og forslag til korleis arbeidet skal organiserast. 2.0 Innleiing Dette er ein forprosjektrapport for hovudprosjektet ved Høgskulen i Sogn og Fjordane, avd. ingeniørfag våren Hovudprosjektet utgjer 20 studiepoeng siste semester. Forprosjektet går over ca. sju veker. Kvart år er det mange situasjonar med brann i private hus og andre store bygningar som til dømes: sjukeheimar, kontorbygg, asylmottak, sjukehus og hotell. I følje Statistisk sentralbyrå døydde 53 personar på grunn av brann i 2009 (1). Ved brann er den viktigaste oppgåva å evakuere folk raskt. I store bygningar med mange rom er dette ei stor utfordring på grunn av at evakueringa tek tid. Det er vanskeleg å vite kvar det oppheld seg personar, og ein må leite gjennom heile bygningane for å vere sikker på at ingen brenn inne eller blir skada. Det er denne problematikken som ga ideen til å lage eit system som kan bidra til ei raskare og effektiv evakuering av personar ved brann. På den måten kan ein redde fleire menneskeliv og redusere omfanget av store katastrofar. Etter å ha blitt presentert for ideen har direktøren ved Rica Sunnfjord Hotel eit ynskje om at det kan lagast eit system som vil bidrar til eit tryggare evakueringssystem. Dersom ein kjem fram til ei løysing så må denne være utan feil marginar. I tillegg skal det lagast eit budsjett som syner kostnadane hotellet må investere ved installasjon av systemet. Systemet skal bestå av sensorar på kvart rom som sender trådlause signal til ein mottakar base (datamaskin). Ved brannalarm (anna evakuering), vil signala ha registrert kvar det Dato: Side 4 av 21

5 oppheld seg personar, og melde frå om dette. Denne informasjonen skal vere tilgjengeleg med en gang og kunne nyttast for ei raskare evakuering. Etter samtale med Bjørn Berge som jobbar i brannvesenet i Førde, fekk vi vete kva rutinar og behov brannvesenet har hos Rica Sunnfjord hotell. Det som er det mest aktuelle for oss er at brannmennene vert mottatt av personell frå hotellet. Dei skal informere om kvar det brenn, om nokon har behov for assistert rømming osv. Det kan og vere naudsynt med røykdykking. I slike tilfelle vil det vere svært nyttig å få vite om det er folk i nærleiken av brannen, slik at ein raskt kan finne og hente ut desse. Uansett kva system som vert utvikla, må brannvesenet manuelt sjekke kvart enkelt rom. Men dei synest det kan være svært nyttig å få informasjon om rom der ein faktisk veit at nokon oppheld seg. I forprosjektet er ulike tekniske løysingar kartlagt og drøfta. På bakgrunn av dette har gruppa valt å jobbe vidare med den løysinga som fungerar best og samtidig vil vere gunstig økonomisk. 3.0 Problemstilling Finne eit system som bidreg til ei meir sikker og rask evakuering av personar frå Rica Sunnfjord Hotel ved nød situasjonar som brann eller anna evakuering. Systemet skal deretter prøvast ut på eit rom hos oppdragsgjevar. I tillegg skal ein finne kostnaden oppdragsgjevar må investere dersom dei ynskjer å nytte systemet på aktuelle rom i hotellet. Når brannalarmen går på hotellet skal systemet fungere slik at alarmen aktiverar ei datamaskin. Denne maskina skal innehalde ei programvare som kan gje oversikt over kva rom det oppheld seg personar. For å registrere personane på romma må ein ta i bruk eit system med ulike sensorar som gjev trådlaust signal til datamaskina. Denne løysinga vil innebere ein form for overvaking. Dette er noko som er strengt lovregulert. Før ein set i gang med å installere systemet må det avklarast kva regelverk som er gjeldande og om ein treng melde frå / søkje løyve hos datatilsynet. Det finst ulike teknologiar som kan nyttast. Her må ein sjå på dei forskjellige alternativa, samt vurdere fordelar og ulemper ved desse. I tillegg må ein gjere eit val for kva som vil vere den beste løysinga både praktisk og økonomisk. Løysinga ein vel må så prøvast ut med ein prototype. Dersom ein fin ei løysing som kan fungere, må ein i tillegg til å gjere økonomiske berekningar, prøve å finne ein samarbeidspartnar som kan montere/levere samt vedlikehalde systemet. Dato: Side 5 av 21

6 4.0 Alternative løysingar 4.1 Ulike løysingar for data overføring frå sensor til brukargrensesnitt (datamaskin) Det er sjølvsagt nødvendig og få overført signala frå sensorane i dei ulike romma til ei datamaskin med eit brukargrensesnitt. Dette gjeld anten om vi sender ferdigbehandla data, eller om ein behandlar signala i datamaskina. Vi har sett på 3 alternative løysingar Zigbee- teknologi Zigbee er ei form for trådlaust nettverk. Teknologien er meint for oppgåver der ein ikkje treng høg datarate, og den har avgrensa hastigheit til 250kbps (2). Viss vi skulle brukt zigbeeteknologi må kvar enkelt sensor ha ein zigbee sendar, for at det heile skal bli trådlaust. På grunn av at den maksimale rekkevidda for einheitane er 76 meter (utandørs), er det naudsynt med opp til fleire ruterar som kan ta opp signala. Dette er ikkje vanlege WiFi ruterar, men eigne for Zigbee. Dette vil medføre at ein må kjøpe ein del ekstrautstyr for og få denne løysinga til og fungere LonWorks LonWorks er ein teknologi for intelligente distribuerte mikrokontrollar system (3). Dette er ein kabel teknologi. Det som skil denne frå dei fleste andre kabel nettverk, er at den sender både signal og straum gjennom same kabel. Med denne teknologien kan vi få signala frå sensorane, samtidig som sensorane våre får straum, utan at det er nødvendig med meir enn ein kabel. Hotellet har ein versjon av dette systemet. Eit alternativ er å bruke den eksisterande kabelen. Pga at LonWorks systemet er levert at eit firma som pr i dag har avtale med hotellet på drift og vedlikehald, må ein i tilfelle først gjere avtale med dei om bruk. Dersom firmaet ikkje ynskjer eit slikt samarbeid vert det nødvendig og legge opp eigne kablar om vi skal velje LonWorks teknologien Mikrokontrollar (Arduino) med Wifi Ein mikrokontrollar frå Arduino er i hovudsak lik ein vanleg mikrokontrollar. Ein fordel med desse er at ein kan få mykje ekstrautstyr, blant anna eit såkalla WiFi shield. Denne gjer det mogleg å sende data direkte frå mikrokontrollaren til eit vanleg trådlaust nettverk (sjå bilde 1). Systemet tilsvarar det hotellet brukar for å tilby kundane sine internett på hotellromma. Dato: Side 6 av 21

7 Bilde 1: Arduino Hardware av typen 1-WiFi BlackWidow 1.0 Dersom ein vel denne løysinga, er det meininga at kvar sensor skal være kopla til mikrokontrollaren med eigne signalkablar. Det må det være ein mikrokontrollar (Arduino) i kvart rom. Denne skal behandle data frå sensorane og vurdere om det er nokon i rommet. Deretter sender mikrokontrollaren informasjonen via internett til datamaskina med brukargrensesnitt (Gjennom WiFi). Dette kan gjerast på to måtar. Eit alternativ er å bruke Arduino- ane som ein web- server slik at ein via ei web adresse til ei kvar tid kan få tilgang til informasjon. Det andre alternativet er å bruke internett Socket (4). Socket er eit endepunkt som brukar IP- adresse under ein tovegs kommunikasjon mellom eit klientprogram og eit tjenarprogram. I vårt tilfelle er datamaskina eit klientprogram og Arduino- ane tjenerprogram. 4.2 Kombinasjon av sensor løysingar Det finst mange sensorar med ulike funksjon på marknaden. Desse kan kombinerast på fleire måtar Nøkkelkort straumbrytar, bevegelsessensor og dørsensor På ein del av romma ved hotellet er det montert nøkkelkorthaldar som fungerar som straumbrytar (sjå bilde 2).Når ein kjem inn må nøkkelkortet til rommet setjast opp i denne haldaren som dermed aktiverar straumtilkoplinga. Dette systemet kan og gje informasjon om kvar det oppheld seg personar. I dei fleste tilfelle vil ein person slå på straum når dei oppheld seg på hotellrommet. Dato: Side 7 av 21

8 Bilde 2: Nøkkelkort straumbrytar Det kan tenkast at ein person i nokre situasjonar går inn på rommet utan å aktivere straumen med nøkkelkortet sitt. For å sikre at desse tilfella blir oppdaga og at rommet ved brann registrerar personen som oppheld seg der, kan ein i tillegg montere ein infraraud bevegelsessensor (PIR- sensor) (sjå blide 3). Ein slik sensor vil registrere bevegelse til eit objekt som er varmare enn omgjevnadane, og difor varsle om personar. Bilde 3: PIR- sensor Dørsensoren skal registrerer når nokon går ut eller inn på hotellrommet. Dersom det vert oppfatta at døra opnar seg, og lukkar seg igjen, og det rett etterpå vert registert bevegelse hos bevegelsessensoren, indikerar dette at det er nokon i rommet. Viss det derimot ikkje er bevegelse i rommet rett etterpå, indikerar det at personen gjekk ut av rommet. Fordelar - Dei fleste tilfelle der det oppheld seg personar vil bli registrert gjennom korthaldaren. Det er få gongar folk vil vere på rommet utan å kople til straumen. Dato: Side 8 av 21

9 - Bevegelsessensoren vil registrere objekt som er i bevegelse og som er varmare enn rommet. - Dersom bevegelsessensoren har registrert aktivitet på rommet, men det er lenge sidan denne aktiviteten inntraff, så kan likevel ikkje rommet klarerast som tomt utan at døra er opna og lukka. Dette fangar opp situasjonar der ein person fell om bevisstlaus og døra ikkje har vore opna og lukka. Ulemper - Ikkje alle rom på hotellet har korthaldar som straumbrytar. - Ved brannalarm/brann kan personar gløyme å ta med nøkkelkortet når dei evakuerar raskt Bevegelsessensor, trykksensor og dørsensor Som nemnt i avsnitt vil bevegelsessensor kunne registrere når det oppheld seg personar i eit rom. Når ein person som oppheld seg på eit rom søv så vil det vere periodar der bevegelsessensoren kanskje ikkje registrerar aktivitet på rommet. Å montere ein trykksensor i senga kan då vere ei løysing. Eit trykksensor vil sende signal når nokon legg seg på eller ligg på senga. For å sikre flest mogeleg situasjonar brukar ein i tillegg dørsensor som nemnt i punkt Fordelar - Vil registrere når det oppheld seg personar i rommet som er i aktivitet. - Når det ligg personar på senga vil trykksensoren gje signal så det fungerer godt når nokon søv. - Når bevegelsessensoren har registrert aktivitet på rommet kan ikkje rommet bli klarert som tomt utan at døra har blitt opna og lukka, og ingen vidare bevegelse vert registrert i rommet. Ulemper - Dette er omfattande pga at ein må ha sensorar på alle sengane, eventuelt kanskje og på sofaer. 4.3 Praktisk Utprøving av prototype Det er fleire måtar å prøve ut ein prototype for. Dersom det er mogeleg kan det vere ei god løysing å montere opp systemet på eit rom ved hotellet. Då vil ein kunne få eit godt inntrykk av funksjonen, samt at oppdragsgjevar kan danne seg eit inntrykk. Eit alternativ til dette er å montere prototypen på ein rom på skulen. Dato: Side 9 av 21

10 4.4 Brukargrensesnitt Sidan der er snakk om å kunne redde personar ut av eit bygg fortast muleg, er det spesielt viktig at ein har eit lett forståeleg brukargrensesnitt. Dette må gå fort å finne fram i. Vi har vore inne på ulike løysingar for programmeringsspråk. Mikrokontrollaren vi har bestilt, støttar blant anna Processing, som er eit brukargrensesnitt programmert i Java (5). Dette er eit gratis program på lik linje med programmet som følgde med mikrokontrollaren IDE, noko som kan gjere dette til ei god løysing. Et anna alternativ er å bruke Java, NetBeans IDE (6), eit program vi har lært om i undervisninga. Når systemet blir aktivert skal det komme fram ei oversikt over dei romma der det oppheld seg personar. Det er viktig at ein ser desse i ei praktisk rekkjefølgje for kvar etasje, slik at ein kan følgje ei løype under evakueringa. Eit alternativ vi har vore inne på her, er at hotellet kan sende den eksisterande sjekklista dei brukar ved evakuering av romma, til programmet som ei tekstfil. Derfrå kan programmet legge inn kommentarar på kva rom som er i bruk. Fordelen er at ein kan bruke ei liste ved evakuering. 4.5 Utrekning av kostnad for oppdragsgjevar Når det gjeld dei økonomiske utrekningane av utgiftene oppdragsgjevar må rekne med å investere ved bruk av systemet på hotellet, så kan eit finne desse på to ulike måtar. Ved å finne ut kor mange delar av det ulike utstyret oppdragsgjevar treng på hotellet, så kan ein rekne ut den totale kostnaden ved å bruke prisen på utstyret frå ein leverandør. I tillegg må ein finne ut kva det vil koste å montere utstyret på heile hotellet. Eit anna alternativ er å inngå ein samarbeidsavtale med ei bedrift som både kan levere, montere samt vedlikehalde systemet hos oppdragsgjevar. Då vil oppdragsgjevar kunne få eit totaltilbod som omfattar alt, noko som sannsynlegvis vil vere den beste løysinga. 4.6 Vedlikehald av systemet Oppdragsgjevar ynskjer å vite korleis systemet skal vedlikehaldas. Spørsmålet blir då korleis vedlikehald skal utførast, samt kven som kan utføre dette? Systemet på romma skal sannsynlegvis bestå av ulike komponentar som får straum frå batteri. Ved å konstruere eit varslingssystem som sender ei melding anten på sms eller data ved lågt batteri, så kan vaktmeisteren skifte desse ved behov. Ein kan eventuelt bruke diodar ved kvar enkelt mikrokontrollar som blinkar når batteriet bør skiftast. Dato: Side 10 av 21

11 Eit anna alternativ er å finne ei bedrift som kan montere systemet på hotellet. Då vil det vere naturleg at dei lagar eit opplegg for vedlikehald. 5.0 Drøfting av ulike løysingar 5.1 Val av løysing for data overføring og programmeringsspråk Som nemnd i punkt 4.1 finst det ulike alternativ for overføring av sensorsignal til mikrokontrollar og datamaskin. Drøftinga nedanfor syner kva system som er best eigna for sikker evakuering Ein fordel med Zigbee er at den sender trådlause signal. Den er i tillegg enkel å montere og å vedlikehalde. Pga at Zigbee nyttar batteri som straumkjelde er systemet billeg i bruk. Dersom ein skal nytte dette på hotellet vil ein måtte montere mange forsterkarar fordi betongveggane svekkar signala. Dette vil føre til auka kostnad. LonWorks er eit godt alternativ pga. at ein gjennom kabelen både kan sende signal og få straumforsyning. Hotellet har som nemnd dette systemet på delar av bygningane. Her blir det brukt til blant anna å regulere ventilasjon, lys og temperatur. Dersom ein kunne ha nytta dei eksisterande kablane ville det vore ein fordel, spesielt økonomisk. Gruppa har undersøkt dette med firmaet som leverer LonWorks løysinga til hotellet. Pr i dag er det verken mogeleg eller ynskjeleg å opne det eksisterande systemet for anna bruk. Å legge nye kablar blir eit omfattande og dyrt alternativ. Løysinga med mikrokontrollar Arduino av typen 1-WiFi BlackWidow 1.0, har innebygd trådlaust WiFi (sjå bilde 1). Denne er enkel i bruk samt lett å vedlikehalde. Det er ein fordel at ein ikkje treng å legge kablar på hotellet med denne løysinga. Ein brukar berre kabel på romma for å kople sensorane saman med Arduino. Ut frå ei total vurdering har gruppa konkludert med at Arduino med internett- Socket er det alternativet som vil vere best både praktisk og økonomisk. Som programmeringsspråk har gruppa valt å bruke Java NetBeans IDE. Dato: Side 11 av 21

12 Figur 1: Arduino sender sensorsignal til grensesnitt over trådlaust nettverk 5.2 Val av sensor kombinasjonar Ei løysing med kombinasjonen bevegelsessensor og nøkkelkorthaldar som straumbrytar (NK) vil kunne fange opp dei fleste tilfelle der det er personar på eit rom. Usikkerheita på systemet vil oppstå i nokre tilfelle dersom ein person ikkje aktivarar straumen vha. nøkkelkortet, og i tillegg legg seg til å sove. Kva kan ein gjere for å sikre at desse situasjonane blir oppdaga? Dei fleste menneske beveger seg når dei søv. Ved å velje ei sensor som er veldig følsam for små bevegelsar så vil ein få utslag og når personar søv. Dersom sensoren sender signal kvart minutt kan det sjølvsagt skje at personen ligg roleg ved nokre av registreringane. Eit spørsmål blir då korleis ein kan sikre seg best mogleg mot dette? Eit godt alternativ er å montere ein dørsensor i tillegg. Dersom ein person har aktivert bevegelsessensoren ein gang så må døra opnast og lukkast før rommet kan bli registrert som tomt. På denne måten så sikrar ein situasjonar der nokon søv på rommet, for dei har vert i bevegelse før dei la seg til å sove. Ein vil og fange opp ein person som plutseleg har falt om og ligg bevisstlaus pga sjukdom eller røykutvikling ved brann. Dette er ei betydelig auke i sikkerheita på systemet. Er det no usikre moment å ta omsyn til? Dato: Side 12 av 21

13 Einaste tenkelege senario som kan skape ei usikkerheit er dersom fleire bur på same rom, at nøkkelkortet ikkje står i, ein person søv eller er bevisstlaus, samt at dørsensoren har klarert rommet som tomt pga. at ein av dei som bur på rommet har gått ut. Dette kan skje i teorien, men ein må kunne konkludere at denne løysinga vil kunne gje ei svært god sikkerheit. Når det gjeld dei tilfella der nokon evakuerar raskt og gløymer å ta ut nøkkelkortet, så vil ein ikkje kunne sikre dette 100%. Ved å ha ein plakat til gjestane med opplysingar vil ein kunne unngå dette i stor grad. Det einaste som kan skje då er at rommet blir skjekka og klarert som tomt. Men sidan det betyr at ein aukar sjansane for å finne personar og redde liv, så er det betre at eit rom for mykje blir skjekka. På nokre av hotellromma er det ikkje montert ein nøkkelkorthaldar som fungerar som straumbrytar. Her vil ein kombinasjon av bevegelsessensor, trykksensor og dørsensor vere eit alternativ til løysinga ovanfor. Som nemnd vil ein bevegelsessensor gje signal i dei aller fleste situasjonar når det er personar på eit rom, Utfordringa er situasjonar der personen på grunn av ulike årsaker bevegar seg lite. Ved å ha trykksensor på sengene vil ein sikre at personar som søv blir registrert. Kvifor er dette ein fordel? Ved dei tilfella der det bur fleire på eit hotellrom så vil trykksensoren fange opp at det ligg ein person å søv dersom ein person går ut av rommet. Unntaket er dersom denne ligg på ein sofa, og bevegelsessensoren ikkje registrerar dette. Løysing 1 er den vi ser på som den beste, men då ein vil prøve å lage eit godt alternativ for oppdragsgjevar vil ein i hovudprosjektet sjå på begge løysingane så lang råd er. Konklusjonen blir at begge alternativa bør utviklast sidan ikkje alle hotellromma har nøkkelkorthaldar som straumbrytar. I figur 2 ser ein korleis gruppa har tenkt å kombinere ulike sensorar. I blokkskjema har ein satt opp dei ulike kombinasjonane av situasjonar som sensorane kan registrere, og kva resultat dette vil gje på dataskjermen. Viss det er mogeleg skal bevegelsessensoren sjåast i direkte samanheng med dør sensoren. Dersom det er registrert bevegelse i rommet så vil personen der bli registrert som inne viss ikkje døra har vore opna og lukka. Altså bevegelsessensoren lagrar informasjon. Eks: Dersom ein person legg seg for å sove eller blir bevisstlaus, og bevegelsessensoren ikkje alltid fangar opp aktivitet, så vil denne slå inn på ja pga. at ingen har opna døra etter at ein bevegelsen blei registrert. Kvar gang døra blir opna og lukka må bevegelsessensoren nullstillast i programmet. Dato: Side 13 av 21

14 Figur 2: Blokkskjema for kombinasjon av sensor 6.0 Avgrensingar Prosjektet skal ta for seg utviklinga av systemet som skal kunne detektere og melde frå om det er personar i eit eller fleire rom, ved alarm. Vi skal ikkje montere systemet på hotellet. Det vil verte bygd ein prototype, slik at ein kan vise korleis systemet verkar. Dette vil i utgangspunktet bli avgrensa til eit enkelt rom. Det skal og gjerast økonomiske berekningar som vil vise kor mykje hotellet må legge ut for og få installert eit slikt system. 7.0 Konklusjon I dette kapittelet har gruppa laga ei oversikt over kva som er målet med hovudprosjektet, desse er oppdelt i eit hovudmål og fleire delmål. Dette syner kva oppgåver som må utførast samt kva gruppa til lære. Dato: Side 14 av 21

15 7.1 Hovudmål Gruppa må tileigne seg teoretisk og praktisk kunnskap slik at ein med auka kompetanse kan finne eit system som vil bidra til meir sikker evakuering av personar frå Rica Sunnfjord Hotel ved brann. Dersom systemet fungerar skal gruppa etter ønske frå oppdragsgjevar gjere økonomisk utrekning på kostnaden hotellet vil få ved å skaffe seg systemet på dei aktuelle romma. 7.2 Delmål - Finn ut kva lover og reglar som gjeld om registrering av kvar personar oppheld seg Personopplysningslova Meldeplikt til datatilsyna - Informasjon om Rica Sunnfjord Hotel Planteikningar over rom Brannrutinar ved hotellet Brannvesen sine rutinar ved brannalarm og brann på hotellet Eksisterande automasjons- og styringsløysing på hotellet. - Tekniske løysningar Finne ulike teknologiar for trådlaus sending av sensorsignal (Zigbee, LonWorks og mikrokontrollar med Wifi) Kva sensor er aktuelt å bruke (Bevegelsessensor, trykksensor, fuktsensor og nøkkelkort straumbrytar) Val av programmeringsspråk og programmering Konstruere ein prototype av den løysinga og samanstille med eit grafisk brukargrensesnitt Vedlikehald av systemet Utprøving av prototype på hotellet eller skulen - Økonomisk utgreiing Kostnad for oppdragsgjevar ved installering av systemet Drift og vedlikehaldskostnadar Kostnad på utstyr til demo/ prototype - Prosjektadministrasjon Dokumentere arbeid undervegs Utarbeiding av sluttrapport Lage internettside for hovudprosjektet Lage plakat Presentasjon av hovudprosjekt Dato: Side 15 av 21

16 8.0 Organisering Organiseringa av prosjektet er oppdelt i tre nivå. Øvst er oppdragsgjevaren, under er styringsgruppa med prosjektansvarleg og rettleiar, og nedst er prosjektgruppa med prosjektleiar (sjå figur 3). Figur 3: Organisasjonskart 8.1 Oppdragsgjevar Odd Erik Gullaksen, direktør ved Rica Sunnfjord Hotel, er gruppa sin oppdragsgjevar. Prosjektleiar kontakta E. Gullaksen hausten 2010 og presenterte ideen om sikker evakuering for han. Direktøren synte interesse for å ha eit slikt sikkerheitssystem på hotellet. Gruppa avtalte at ein vil prøve å laga ei løysing som passar for oppdragsgjevar. Dato: Side 16 av 21

17 8.2 Styringsgruppa Joar Sande er prosjektansvarleg i styringsgruppa, og Marcin Fojcik er gruppa sin rettleiar. Tabell 1: Kontaktinformasjon for styringsgruppa Medlem E- post Telefon Joar Sande joar.sande@hisf.no / Marcin Fojcik marcin.fojcik@hisf.no Prosjektgruppa Prosjektgruppa består av to medlemmar: Peshawa Galali som er prosjektleiar, og Jan-André Førde Systad. Prosjektleiar er ansvarleg for å halde oversikt over framdriftsplanen, kalle inn til møter, samt skrive to vekers rapportane. Jan-André Førde Systad er ansvarleg for å lage nettside og skrive møtereferat. Gruppa lagar ein framdriftsplan og fordeler arbeidsoppgåvene i fellesskap. For å sikre godt samarbeid og at ein følgjer framdriftsplanen vil gruppa ha faste møter kvar veke. Dersom det oppstår problem undervegs vil ein løyse desse i fellesskap. Tabell 2: Kontaktinformasjonen for prosjektgruppa Medlem E- post Telefon Peshawa Galali peshawag@gmail.com Jan-André Førde Systad jana_87_@hotmail.com Prosjektadministrasjon Her vil gruppa ta føre seg dei administrative oppgåvene med ei oversikt over forventa framdrift og timebruk. Samt milepælar og møteplan. 9.1 Framdriftsplan (gantt skjema) Gruppa har nytta programmet MS- Project for å lage ein framdriftsplan for prosjektet. Dette programmet gjev god oversikt over dei ulike fasane i prosjektet, tidsbruk og når dei ulike delane skal være ferdig. Gantt skjema er delt i tre periodar. Prosjektbeskriving, forprosjekt og hovudprosjektperiode (sjå vedlegg nr.1). Dato: Side 17 av 21

18 9.2 Tidsressurs Veiledane timebruk i hovudprosjektet er 500 timar pr. elev. Ut frå skulen sin timeplan har gruppa satt opp følgjande vekeplan med arbeidstid til prosjektet. Tabell 3: Timeplan Timar Måndag Tysdag Onsdag Torsdag Fredag Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt Prosjekt 9.3 Milepælar For å ha oversikt over viktige datoar/ innleveringsfristar på prosjektet har gruppa satt opp desse i tabell 4. Tabell 4: Milepælar Dato Måndag 3. januar Onsdag Fredag Onsdag Fredag Måndag Hending Prosjektstart Innlevering av prosjektbeskriving Innlevering av forprosjektrapport Innlevering av sluttrapport Presentasjon m/plakat Nettsida ferdigstilt. Opprydding ferdig. Dato: Side 18 av 21

19 9.4 Møteplan Prosjektgruppa skal ha møte kvar tysdag og styringsgruppa anna kvar tysdag sjå tabell 5 for detaljert møteplan. Endringar kan komme undervegs etter behov. Tabell 5: Oversikt møteplan Månad Forprosjekt Hovudprosjekt Januar Tysdag Tysdag Tysdag Februar Tysdag Tysdag Tysdag Tysdag Mars Tysdag Tysdag Tysdag Tysdag Tysdag April Tysdag Tysdag Tysdag Tysdag Mai Tysdag Tysdag Tysdag Budsjett Høgskulen dekkjer normalt 1000 kr av prosjekta. Vi ser i tabell 6 at vi kjem til og overstige dette beløpet ein del. Vi vil spørje om hotellet kan være interessert i og sponse oss, eventuelt andre sponsorar. Det vi ikkje får dekka, må vi betale sjølv. Tabell 6: Utgifter Utgifter for hovudprosjekt,. Post utgift (kr) 2 stk mikrokontrollar med integrert Wifi 900 Bevegelses sensor 300 Korthaldar for straumstyring på hotell (blir sponsa) 0 Diverse kablar 100 Programvare 0 Køyring 250 Diverse sensorar og utstyr til mikrokontrollar 300 Totalt: 1850 Dato: Side 19 av 21

20 11.0 Referanseliste 11.1 Kjelder Namn på kjelde Internett adressa (1) Statistisk sentralbyrå html (2) Zigbee (3) LonWorks (4) Socket (5) Processing, programmeringsspråk (6) NetBeans, Java programmeringsspråk 11.2 Figur- og bildar Bilde 1: Arduino Hardware av typen 1-WiFi BlackWidow Bilde 2: Nøkkelkort straumbrytar... 8 Bilde 3: PIR- sensor... 8 Figur 1: Arduino sender sensorsignal til grensesnitt over trådlaust nettverk Figur 2: Blokkskjema for kombinasjon av sensor Figur 3: Organisasjonskart Tabellar Tabell 1: Kontaktinformasjon for styringsgruppa Tabell 2: Kontaktinformasjonen for prosjektgruppa Tabell 3: Timeplan Tabell 4: Milepælar Tabell 5: Oversikt møteplan Tabell 6: Utgifter Dato: Side 20 av 21