Sogndal, 14. juli 2010

Transkript

1 Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegjerdet 6856 Sogndal Sogndal, 14. juli 2010 Kommunal- og regionaldepartementet via Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Njøsavegen Leikanger Klage på Fylkesmannen sitt omgjeringsvedtak i klagesak som gjeld tilbygg/vinterhage, gnr. 1 bnr. 10 i Sogndal kommune, referanse fmsf 09/ , SOM 2010/1151 Bakgrunn Den gav forvaltningsutvalet i Sogndal kommune løyve til oppføring av eit skjemmande tilbygg til eit hus som ligg i sameige mellom meg og Aud Jorun Ølnes (F-sak nr ). Den klaga eg på vedtaket og viste til fleire feil og manglar i rådmannen si saksutgreiing med m.a. feil informasjon om eigedomstilhøva og ingen vurdering av bygget etter 97 nr. 2 i Plan- og bygningslova. Den avviste forvaltningsutvalet klagen min (F-sak nr. 78/09), truleg fordi byggjearbeidet alt var i gang, og eit vedtak om byggjestopp kunne ha fått økonomiske konsekvensar for kommunen. Rådmannen i Sogndal nekta i fyrste omgang å sende klagen vidare til Fylkesmannen, men han gav til slutt etter då juridisk sjef hos Fylkesmannen etterlyste saka den , - over 5 månader etter at Sogndal kommune mottok klagen min. Den gav Fylkesmannen meg medhald i klagen og oppheva byggjeløyvet. Han kommenterte ikkje den delen av klagen som gjekk på estetikk, men gav ei grundig og korrekt vurdering av dei privatrettslege tilhøva og slo fast at kommunen skulle ha avvist søknaden. Den vart Johannes Idsø oppfordra av Fylkesmannen sin sakshandsamar til å klage på vedtaket i ein telefonsamtale, etter at han hadde sett fram usanne påstandar om at eg hadde bygd garasje på eigedomen i 2006 med eit ugyldig byggjeløyve. Dagen etter klaga Johannes Idsø på vedtaket og refererte til telefonsamtalen med sakshandsamaren. Rådmannen i Sogndal kommune sende saka i retur til Fylkesmannen utan journalføring (ukjend dato) og truleg utan å oppgje lovheimel for tilbakesendinga. Den gav Fylkesmannen Johannes Idsø medhald i klagen og gjorde om sitt eige vedtak utan å vise til lovheimel eller forklare kva som eventuelt var feil i vedtaket av Den skreiv eg brev til Sivilombudsmannen og ba om ei vurdering av sakshandsaminga hos Sogndal kommune og Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. Den sende Sivilombudsmannen ei oppmoding til Fylkesmannen om å vudere å gje klagerett på omgjeringsvedtaket. Den innsåg Fylkesmannen endeleg at han hadde gjort feil og gav meg klagerett.

2 Til orientering legg eg ved kopi av brevet mitt til Sivilombudsmannen av 8. mai 2010 med eit samandrag av saksgangen og eit vedlegg med dei viktigaste saksdokumenta. Fylkesmannen har gjort fleire alvorlege feil som tilseier at opphevingsvedtaket av er ugyldig og må opphevast: Vedtaket av vart gjort med heimel i fvl 28 og kan dermed ikkje klagast på. I telefonsamtalen den hadde Fylkesmannen sin sakshandsamar dermed ingen lovleg grunn til å oppfordre Johannes Idsø til å klage på vedtaket. Forvaltningslova gjev ikkje Fylkesmannen fullmakt til å ta opp igjen ei avslutta sak utan at minst eitt av vilkåra i 35 er oppfylt. I vedtaksbrevet er det ikkje vist til eit einaste punkt som tilseier at vedtaket av kunne opphevast med heimel i fvl 35. Fylkesmannen gjorde eit endeleg vedtak etter 28 i forvaltningslova den Forvaltningslova slår fast at Med mindre Kongen bestemmer annerledes, kan klageinstansens vedtak i klagesak ikke påklages. På side 3 i brevet frå Fylkesmannen av , har sakshandsamaren gjort ein feil og lagt inn ordet vidare sjølv om dette ordet ikkje er brukt i lovteksten. I vedtaksbrevet står det: Vedtaket er endeleg og kan ikkje påklagast vidare, jf fvl 28 tredje ledd. Ordet vidare gjer setninga uklar og gjev rom for denne tolkinga: Vedtaket kan ikkje påklagast vidare (dvs. til eit overordna organ) Vedtaket kan påklagast til Fylkesmannen Dette er ein feil som burde ha vore oppdaga under Fylkesmannen si kvalitetssikring av vedtaket før brevet vart sendt ut. Det går klart fram av forvaltningslova at eit vedtak gjort av klageinnstansen, ikkje kan klagast inn for den same innstansen ein gong til. Fylkesmannen har sjølvsagt ikkje høve til å skrive om lovteksten. Likevel oppfordra sakshandsamaren Johannes Idsø til å krevje overprøving av vedtaket. Av innleiinga til klagebrevet frå Johannes Idsø av , går det fram at dette vart gjort i ein telefonsamtale rett etter at vedtaket var kunngjort: Det vises til vedtak kunngjort i brev av og telefonsamtale med Siv Bianca Kjosås den I telefonsamtalen ble jeg oppfordret til å sende en anmodning om ny behandling av saken. Vi mener at Saken bør behandles på ny fordi: Klageren (Dagmar Ølnes Lotsberg) har i sin klage holdt tilbake informasjon som er av vesentlig betydning. Opplysningane som Dagmar Ølnes Lotsberg gir om eiendomsforholdene er ufullstendige. Begge desse påstandane vart tilbakeviste som fullstendig grunnlause i to brev til Fylkesmannen av 4. januar 2010 (sjå dokument nr. 16 og 17 på side i vedlegg 1 i brevet mitt til Sivilombudsmannen). I brev til Fylkesmannen av , la eg ved grundig dokumentasjon på at far min var byggherre for det nye bustadhuset på gnr. 1, bnr. 10 i Sogndal i (dok. Nr. 23 og 23.1 på side i vedlegg 1). Han garanterte også for låneopptak med pant i eigedomen. Eg overtok dermed halve garantiansvaret då far min døydde i Det har 2

3 heller aldri på noko tidspunkt vore usemje om at huset ligg i sameiga i dag utan frådelt tomt frå gnr. 1, bnr. 10. Frådeling av tomt var uaktuelt i 1994 og er framleis uaktuelt i dag på grunn av det generelle byggjeforbodet i 100-metersbeltet langs fjorden og fordi området er regulert til landbruk. Dermed er det berre tillate å oppføre bygningar som høyrer heime i landbruket. Dette er også presisert i reguleringsføresegnene. For ordens skuld skreiv eg brev til Sogndal kommune den 3. juni og bad om skriftleg stadfesting på at far min var byggherre i Eg legg ved kopi av brevet mitt og svaret frå Sogndal kommune av 6. juli 2010 der påstandane frå Johannes Idsø blir blankt avviste: Vi viser til tilsende dokument i byggesaka frå 1994 der Henrik Ølnes er oppført som byggherre. Det går fram av byggesøknad, vedtak i bygningsrådet, sak 94/0052 og bruksløyve av Det føreligg ingen andre opplysningar i byggesaka. I brevet frå Fylkesmannen av , går det klart fram at han har handsama brevet frå Johanes Idsø av som ei ny klagesak etter fvl 28. I innleiinga til brevet står det: Vi viser til deres brev, mottatt her den , der dere ber om at Fylkesmannen foretar en ny vurdering av saken og omgjør vedtaket vårt av Deretter har Fylkesmannen gjort ei fullstendig ny vurdering av saka. Denne gongen vart også den estetiske sida av bygget omtala sjølv om dette ikkje var nemnt med eit ord i klagen frå Johannes Idsø. Dei nye vurderingane av det privatrettslege grunnlaget, er baserte på usanne påstandar frå Johannes Idsø som eg har tilbakevist mange gonger. Eg viser til side 9 og 10 i brevet mitt til Sivilombudsmannen der eg m.a. påviste grove feil i Fylkesmannen sitt referat frå eit møte med partane den 8. april Det vart ikkje lagt fram nye opplysningar om eigedomstilhøva på dette møtet. Huset og den omsøkte hagestova ligg framleis i sameiga med 50 % på kvar av heimelshavarane. Det er sjølvsagt utenkjeleg at syster mi kan ha fått oppført eit privat bustadhus innafor det regulerte landbruksområdet i 1994 ved å misbruke namnet til far min på alle dokument utan at dette vart oppdaga av meg eller av Sogndal kommune! Det er derfor utruleg at Fylkesmannen kunne finne på å skrive dette i det 4. siste avsnittet på side 3 i brevet av : Etter møtet den legger Fylkesmannen til grunn at partene er enige om at søstrene eier og eksklusivt faktisk og rettslig disponerer over hvert sitt bolighus med tilhørende tomt på eiendommen. Opplysningene i matrikkelen gjenspeiler etter dette ikke det reelle eierforholdet til to av bolighusene på gnr 1 bnr 10. Saksdokumenta til Fylkesmannen inneheld grundig dokumentasjon på at vi er usamde på dette punktet. Fylkesmannen har sjølvsagt ikkje grunnlag for å påstå at det er feil i matrikkelen for denne eigedomen! Her har Fylkesmannen brukt ein grov feil i referatet frå møtet den 8. april, som det viktigaste grunnlaget for omgjeringsvedtaket sitt. For meg ser det ut til at sakshandsamaren har vore klar over denne feilen og venta med journalføring av møtereferatet til omgjeringsvedtaket var underteikna av juridisk sjef og assisterande fylkesmann. Møtereferatet skulle sjølvsagt ha vore utsendt til møtedeltakarane til gjennomsyn og kommentar før det vart gjort nytt vedtak i saka. Denne feilen åleine gjer at Fylkesmannen sitt opphevingsvedtak er ugyldig. 3

4 Det er god grunn til å stille spørsmål ved om sakshandsamaren var inhabil etter fvl 6d etter telefonsamtalen med Johannes Idsø den Det ser ut til at sakshandsamaren har gått langt utover rettleiingsplikta etter fvl 11 og plassert seg sjølv i ei rolle som fullmektig for Johannes Idsø. Eg har bedt Sivilombudsmannen om å sjå nærare på dette. I denne saka er det ingen tvil om at Fylkesmannen gjorde eit endeleg vedtak den Johannes Idsø hadde ingen klagerett sjølv om han vart oppfordra til å klage av Fylkesmannen sin sakshandsamar! Sogndal kommune hadde heller ingen klagerett og hadde sjølvsagt ingen lovleg grunn til å sende saka i retur til Fylkesmannen. Det synest klart at Fylkesmannen har handsama ei klage i strid med reglane i forvaltningslova. Klagen frå Johannes Idsø skulla ha vore avvist fordi han ikkje hadde klagerett på vedtaket av Fylkesmannen sitt omgjeringsvedtak av 16. april 2010, er dermed ugyldig og må opphevast. Kan det tenkjast at Fylkesmannen har gjort om vedtaket sitt utan klage, jf. fvl 35? I forvaltningslova er det vist til berre tre tilfelle der eit forvaltningsorgan kan gjere om sitt eige vedtak utan klage: 35. (omgjøring av vedtak uten klage). Et forvaltningsorgan kan omgjøre sitt eget vedtak uten at det er påklaget dersom a) endringen ikke er til skade for noen som vedtaket retter seg mot eller direkte tilgodeser eller b) underretning om vedtaket ikke er kommet fram til vedkommende og vedtaket heller ikke er offentlig kunngjort, eller c) vedtaket må anses ugyldig. Foreligger vilkårene etter første ledd, kan vedtaket omgjøres også av klageinstansen eller av annet overordnet organ. Punkt a er ikkje aktuelt i denne saka. Johannes Idsø har brukt Fylkesmannen sitt opphevingsvedtak som bevis i ei jordskiftesak slik at det kan bli til stor skade for meg dersom det skulle bli ståande. Sjå E-post frå Johannes Idsø til Fylkesmannen av 16. april 2010 på side 114 i vedlegg 1. Punkt b er heller ikkje aktuelt sidan vedtaket vart kunngjort før jul i På ligg denne orienteringa om omgjering etter fvl 35, punkt c: I 35, 3. ledd har vi en spesiell omgjøringsregel som bare kan brukes av overordnete organer. Bestemmelsen gir overordnete organer en slags angrefrist. De kan omgjøre underinstansens vedtak dersom de gir partene melding om dette innen 3 uker etter vedtaket og så endrer vedtaket innen 3 måneder. Denne bestemmelsen har relativt liten praktisk betydning, men kan særlig spille en rolle dersom det er behov for å rette opp åpenbare feil. Den fekk Aud J. Ølnes og Johannes Idsø brev frå Fylkesmanenn med oppmoding om å dokumentere påstandane i klagen av I svaret frå Johannes Idsø, vart det ikkje lagt fram ny dokumentasjon om eigedomstilhøva. Det kom heller ikkje fram nye opplysningar i perioden frå desember til april som gav grunnlag for mistanke om at vedtaket av kunne bli kjent ugyldig fordi eg hadde skulle ha halde tilbake informasjon eller gjeve ufullstendige opplysningar i klagen min av 20. juni Eg minner om at Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø kommenterte klagen min i brev til Sogndal kommune av 25. juni Då hadde dei god tid til å peike på eventuelle feil og manglar før klagen vart handsama av forvaltningsutvalet tre månader seinare. Men i denne perioden hadde dei ingen merknader til innhaldet i klagen min. Sjå dokument nr på side 35 i vedlegg 1. 4

5 I brevet av , viste ikkje Fylkesmannen til fvl. 35, og han gav heller ingen informasjon som kunne tyde på at han hadde funne alvorlege feil i vedtaket av som tilsa at vedtaket kunne vere ugyldig. Dersom Fylkesmannen på eige initiativ, hadde sett i gang ein omgjeringsprosess etter fvl 35c, reknar eg med at han ville ha orientert meg om bakgrunnen for dette, sidan det var eg som vann fram med klagen den , og det var namnet mitt som stod i adressefeltet på det fyrste vedtaksbrevet. Når han i staden gjekk over til å skrive brev til Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø den , hadde eg grunn til å tru at Fylkesmannen stilte seg tvilande til dei nye påstandane frå Johannes Idsø. I vedtaket av kommenterte Fylkesmannen berre dei privatrettslege spørsmåla i klagen min og oversåg det andre hovudpunktet om estetikk. Dette er ein sakshandsamingsfeil, men det betyr likevel ikkje at vedtaket er ugyldig sidan eg fekk medhald i det andre punktet i klagen min. Dermed var det ingen grunn til at Fylkesmannen på eige initiativ, skulle ta saka opp til ny vurdering ut frå omsynet til estetikk. I brevet frå Fylkesmannen til Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø av , står det ingen ting om at vedtaket av er ugyldig etter fvl. 35 c. Han har heller ikkje dokumentert feil i det fyrste vedtaket. Ut frå dette ser det ikkje ut til at omgjeringsvedtaket av er gjort med heimel i fvl. 35, 3 a, b eller c. Omgjering av vedtaket etter alminnelege forvaltningsrettslege reglar? Eg viser til Sivilombudsmannen si sak nr. 2009/2923 der Sivilombudsmannen har skrive dette om det rettslege grunnlaget for omgjering etter fvl 35: Forvaltningsloven 35 omhandler forvaltningens adgang til omgjøring av vedtak uten klage. Bestemmelsen oppstiller de alminnelige rammene for denne adgangen. I bestemmelsens siste ledd er det imidlertid åpnet for at omgjøring kan skje på annet grunnlag. Forvaltningsloven 35 siste ledd lyder: «De begrensninger i adgangen til å omgjøre et vedtak som er forutsatt i første, annet og tredje ledd, gjelder ikke når endringsadgangen følger av annen lov, av vedtaket selv eller av alminnelige forvaltningsrettslige regler.» Adgangen til å omgjøre på bakgrunn av alminnelige forvaltningsrettslige regler er i utgangspunktet ganske snever. Det er alminnelig antatt at omgjøring etter de ulovfestede prinsipper er forutsatt av at det foreligger tungtveiende allmenne hensyn og en kvalifisert interesseovervekt som taler for omgjøring. Det gjelder et strengere krav til interesseovervekt her enn ved omgjøring etter forvaltningsloven 35 tredje ledd, se for eksempel Eckhoff/Smith, Forvaltningsrett (8. utg. 2006) s. 296 flg. og Woxholt, Forvaltningsloven med kommentarer (4. utg. 2006) s. 541 flg. I Fylkesmannen sitt vedtaksbrev av , er det ingen ting som tyder på at han har lagt det siste leddet i fvl 35 til grunn for omgjeringsvedtaket sitt. Det ville ha kravd langt betre dokumentasjon enn det som går fram av brevet. Ved å adressere brevet til Aud J. Ølnes og Johannes Idsø, har Fylkesmannen tvert om markert at brevet er eit svar på klagen frå Johannes Idsø og ikkje eit omgjeringsvedtak etter fvl 35. 5

6 Konklusjon Fylkesmannen si sakshandsaming i samband med gjenopptakinga er uklar, uryddig og mangelfull utan nøyaktig referanse til lovverket. Det er store endringar i saksframstillinga frå til utan at det er gjort greie for årsakene til dette. Fleire punkt i brevet av som støttar klagen min, m.a. referanse til Sivilombudsmannen si årsmelding for 2005, er fjerna utan grunngjeving i det siste brevet. Vedtaksbrevet er forma som svar på klagen frå Johannnes Idsø, motteken , men utan at det er vist til lovheimel for å handsame dette som ei ny klagesak. Dersom Fylkesmannen meiner at omgjeringsvedtaket er gjort med heimel i fvl 35, utan at det er lagt fram dokumentasjon på at det fyrste vedtaket var ugyldig, har han ikkje oppfylt minimumskrava til saksutgreiing etter forvaltningslova. Vedtaket av er dermed ugyldig og må opphevast. Sakskostander Dette er ei sak som har vart i over eitt år og kravd mykje tid på grunn av den tette koplinga mellom byggjeløyve og krav frå Johannes Idsø om eigedomsdeling, der han prøver å kome i posisjon til å overta den sentrale delen av eigedomen. Mangelfull saksutgreiing til forvaltningsutvalet og usakleg trenering av klagesaka frå Sogndal kommune, har medverka til at saka har vorte ei ekstra belastning for meg. Eg viser til punktet om sakskostnader i fvl. 36 og ber om at KRD vurderer om eg har krav på erstatning i denne saka. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: A. Brev til Sivilombudsmannen av 8. mai 2010 B. Brev til Sogndal kommune av 3. juni og 4. juli 2010 C. Brev m/vedlegg frå Sogndal kommune av 6. juli 2010 Brevet til Sivilombudsmannen har tre vedlegg. Desse er arkiverte som pdf-filer og kan lastast ned frå: (114 sider, 11,1 MB) (4 sider) (3 sider) Kopi til: Sivilombudsmannen 6