Arbeidsliv og rus ut frå eit kjønns- og kulturperspektiv

Transkript

1 Arbeidsliv og rus ut frå eit kjønns- og kulturperspektiv Hildegunn Sagvaag Dr.PH

2 Assosiasjonar?

3 Lokkar kundar med øl og champagne Det serveres alkohol ved en rekke stands inne på messeområdet ved ONS.

4

5

6

7

8 Konsekvensar av alkoholbruk for arbeidslivet Sjukefråvær Ulykker Nedsett yteevne Arbeidsløye Teambuliding /fellesskap Identitet Kratievitet Trivsel Meistringsstaregi

9 Alkoholkultur og rusmiddelbruk Alkoholkultur på jobben Konstruktivt for arbeidsmiljøet Destruktivt for arbeidsmiljøet Arbeidsfellesskapet si haldning til alkohol påverkar arbeidsrelatert bruk av alkohol Finn balansen mellom konstruktiv og destruktiv bruk! Finn balansen mellom omsynet til den enkelte og omsynet til fellesskapet!

10 Kva rusmiddelbruk vil eit samfunn godta? Det er nær sammenheng mellom samfunnets ideologiske fundament og hvilke politiske tiltak det er mulig å gjennomføre (NOU, 2003:17). Kva alkoholbruk vil arbeidslivet godta? Kva alkoholbruk vil din arbeidsplass godta?

11 Bruk av alkohol i relasjon til det postmoderne arbeidslivet Postmoderne arbeidsliv: grådig og grenselaust forførande, intenst og sjølvrealiserande Har arbeidslivet utkonkurrert familielivet? After working Alkoholbruken blir eit tema på jobben.

12 After work som liminal sone (ref. Porsfelt) Signaliserar Det mogelege Fridom Grenseoverskriding Det tredje rommet Konstruksjon og rekonstruksjon av kultur og identitet Arbeid, men ikkje arbeid og Fritid, men arbeid

13 Alkoholbruk i tilknyting til arbeid Tilsette sin alkoholbruk blir eit tema på jobben Marginaliseringsprosess Tilsette gjekk inn i ein prosess, frå å vera inkluderte til å vera redde for å bli ekskluderte Tilsette kjende seg avhengige økonomisk, sosialt og kulturelt, fanga av sin eigen problematiske livssituasjon

14 Meiningsskapande prosessar Meiningsskapande prosessar ved bruk av alkohol Fellesskap, identitet, kreativitet, trivsel Overgang frå uproblematisk til problematisk alkoholbruk: Individualitet, marginalisering, auka arbeidsinnsats, auka drikking, auka arbeidsinnsats

15 Innviklingsprosessen arbeid rus rus arbeid

16 Resultat - kvinner Eit kvinneliv med tunge omsorgsoppgåver Grenseløyse Kjensle av audmjuking, degradering og maktesløyse

17 Arbeidsrelatert alkoholbruk for kvinner Kvinneleg omsorgsarbeid Meininga med alkoholbruken i relasjon til jobben utvida arbeidslivsarenaen til omsorgsarbeid på heimearenaen Omsorgsarbeid i nære relasjonar representerte ei ytterlegare låsing

18 Låst posisjon Arbeid Rus Omsorg Omsorg Rus Arbeid

19 Arbeidsrelatert alkoholbruk for menn Mannleg relasjonsarbeid Mennene for fortel om ein utvida arbeidslivsarena der relasjonsbygging i fjerne relasjonar blir ein del av jobben for å forstå alkoholbruken. Alkoholen blir brukt for å byggja relasjonar til kollegaer, kundar og forretningskontaktar. Dei opplever identitet gjennom positivt jobbstress der alkohol blir reisekamerat og smøremiddel Meininga med alkoholbruk i relasjon til jobb utvida arbeidslivsarenaen til relasjonsarbeid på fritidsarenaen Relasjonsarbeid på fritidsarenaen representerte ei ytterlegare låsing

20 Resultat - menn Identitet gjennom karriere og positivt jobbstress Alkohol som reisekamerat Alkohol som smøremiddel

21 Menn sin låste posisjon Arbeid Rus Relasjonsarbeid Relasjonsarbeid Rus Arbeid

22 Kjønnsperspektiv

23 Arbeidsplassen som arena for førebygging Normbrot låste posisjonar Marginalisering vanskeleg gjer endring Kulturell tilnærming med fokus på kjønn utvidar perspektivet Arbeidsrelatert alkoholbruk på eit kollektivt og folkehelsevitskapeleg nivå: Balanse mellom arbeidsliv og familie-/fritidsliv Fremjar konstruktiv bruk Hemmar destruktiv bruk

24 Det meiningsfulle ved arbeidsrelatert alkoholbruk