VANYLVEN KOMMUNE MØTEINNKALLING

Transkript

1 VANYLVEN KOMMUNE MØTEINNKALLING UTVAL: Kommunestyret Møtestad: Kommunstyresalen - Combisenteret, Fiskå Dato: Tid: 10:00 Medlemar som er ugilde i ei sak, vert bedne om å gje melding, slik at varamedlemar kan verte kalla inn. Jfr. 8, 3. ledd i forvaltningslova. Vi bed om at forfall vert meldt til Servicetorget, telefon Varamedlemar som får saksdokumenta til orientering, møter berre ved nærare innkalling. Servicetorget kallar inn vararepresentantar. B- saker er unnatekne offentleg innsyn og blir utsendt til møtande representantar. Møtet er ope for publikum, med unnatak for saker som er underlagt teieplikt (B-saker). Saksdokumenta er lagt ut til offentleg innsyn på Servicetorget. 1

2 SAKLISTE Saksnr. PS 91/2017 PS 92/2017 PS 93/2017 PS 94/2017 PS 95/2017 Sakstittel Reiselivsorientering v/destinasjon Ålesund & Sunnmøre Orientering frå folkevaltnettverket Rovdefjordsambandet orientering Stad Skipstunnel orientering Val av to repr. til å skrive under møteprotokollen Godkjenning av innkalling Godkjenning av møteprotokoll frå siste møte Skriv og meldingar Etablering av eigedomsselskap Vanylven Verdi KF Næringsutvikling PS 96/2017 Auke i foreldrebetaling barnehage frå januar 2018 PS 97/2017 Evaluering av sommar SFO 2017 PS 98/2017 PS 99/2017 PS 100/2017 Legeplan - oppstart av arbeidet med legeplan for perioden Tilrettelegging for borgarlege vigslar i kommunen Øystein Blom - søknad om fritak arbeidsgruppe nærdemokrati og borgarinvolvering, evt. val av ny medlem PS 101/2017 Interpellasjonar - kommunestyremøte Eventuelt 6143 Fiskå, den Lena Landsverk Sande Ordførar 2

3 3

4 PS 91/2017 Godkjenning av innkalling PS 92/2017 Godkjenning av møteprotokoll frå siste møte PS 93/2017 SKRIV OG MELDINGAR 4

5 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2017/ RÅD/NORAND Utvalsaksnr Utval Møtedato 141/2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Etablering av eigedomsselskap Vanylven Verdi KF Tilråding: Formannskapet tilrår: Vanylven Verdi KF blir etablert som kommunen sitt eigedomsselskap, og det blir valt følgjande fem medlemmar til styret: 1. Ingebrigt Berget 2. Ottar Jan Løvoll 3. Idar Brekke 4. Øystein Blom 5. Bjarne Sætrenes. Det blir valt følgjande varamedlemmar til styret: 1. Mona Stenersen 2. Solveig Menes 3. Lena Nordal Vedeld. Rådmannen har møte- og talerett, likeså dei rådmannen i tillegg peikar ut. Vedtektene som er vedlagt saka, er ein del av vedtaket. 5

6 Vedlegg 1 Vedtekter for Vanylven Verdi KF Uprenta saksvedlegg: Kommuestyrevedtak av 20. juni Samandrag av saka: Vanylven kommune har no mange eigedomar som ikkje blir nytta til kommunal tenesteproduksjon. Bakgrunnen for dette er til dels at kommunen har frigjort eigedommar ved sentralisering av tenestetilbodet og til dels fordi kommunen har skaffa eigedommar for å leggje til rette for næringsetablering. Kommunestyret vedtok den 20. juni 2017 i sak 62/2027 at det skulle etablerast eit kommunalt føretak til administrasjon av alle kommunale næringsinteresser. I tillegg vil rådmannen tilrå at dette også gjeld administrasjon av kommunale eigedommar som ikkje skal nyttast til kommunal tenesteproduksjon. Namnet på det nye kommunale føretaket vil vere Vanylven Verdi KF. Det vil bli tilsette ein eigedomsforvaltar i inntil 50 % stilling og denne stillinga skal i sin heilheit finansierst med inntekter frå eigedomsselskapet likeså når det gjeld driftskostnadane. Vanylven Verdi KF blir etablert innan den 1. januar Saksopplysningar: I vedtaket av 20. juni 2017 var det skissert følgjande plan for gjennomføringa: 1. Noverande Vanylven Eiendom A.S. skiftar namn til Vanylven Eigedom AS under føresetnad av at dette vert godkjent av Vanylven Eigedom AS. Noverande Vanylven Eigedom A.S vert oppmoda til å skifte namn til Vanylvssmia AS. 2. «Morselskapet» Vanylven Eigedom AS kjøper aksjeposten i Vanylvssmia AS, og inntekta blir som ubundne investeringsmidlar. 3. «Morselskapet» kjøper aksjeposten i Combisentret AS, og inntekta blir ubundne investeringsmidlar. 4. Aksjekapitalen til «morselskapet» blir auka med kr frå disposisjonsfondet. 5. Kommunen set inn profesjonelle styrefolk i «morselskapet», noko som gjev moglegheit til å prøve ut ei slik styring i liten skala som eit alternativ til slik styra er samansette i dag. 6. Det vert etablert eit kommunalt føretak «Vanylven Verdi KF». Dette føretaket skal administrere alle næringsinteressene til kommunen, som «morselskapet», Eidså Sag AS m.m. Rådmannen har etter vedtaket den 20. juni 2017 fått gjennomført dei fleste endringane, som var føresetnad for etablering av det kommunale føretaket. Dette gjeld både praktiske endringar som namneskifte og formelle endringar som kjøp av kommunale aksjepostar i Combisenteret AS og Vanylvssmia AS. 6

7 Det som står att, er etablering av Vanylven Verdi KF som vil vere, samt skaffe styremedlemmar til Vanylven Eigedom AS det siste vil kjem som eiga sak seinare. Rådmannen legg til grunn at vi då får ei slik organisering: Vanylven Verdi KF Vanylven Eigedom AS Tussa AS Combisenteret AS Vanylvssmia AS Fiskåholmen AS "Andre eigedommar" "Eidså Sag" "Lilleeidet" "Grendahus" Inn under «Grendahus» kjem alle andre bygg som kommunen ikkje nyttar til den ordinære tenesteproduksjonen, slik som: Rovdetun Eidsåtun Thue skule Åram oppvektssenter I tillegg kunne det også vere aktuelt å leggje bygget til den vidaregåande skulen under «Andre eigedommar». Organiseringa må sjåast på som ei arbeidsskisse, der Vanylven Verdi KF er overordna eigedomsselskapet, og som i etter kvart også kan peike ut representant til generalforsamlinga i Vanylven Eigedom AS og Tussa AS. Det som er viktig ved etablering av Vanylven Verdi KF, er at det blir «sett lys» på eit viktig område, og at det blir sett av ressursar til dette utan at dette belastar det kommunale driftsbudsjettet. 7

8 Vanylven Verdi KF vil vere det selskapet der vi sett inn styringsressursar i form av ein dagleg leiar i inntil 50 % stilling. Dette er svært viktig for å sikre at eigedommane og bygga blir forvalta på ein god måte og at eit eventuelt inntektspotensialet blir utnytta. Rådmannen vil tilrå at det bør liggje inne ein krav om avkastning på minst 3 % av eigedomsverdi av selskapet/eigedommane under Vanylven Eigedom AS, avrunda til kr per år. Dette for å finansiere drifta av Vanylven Verdi KF og i tillegg kan gje avkastning til kommunen. Det vil vere naturleg at det blir lyst ut ein 100 % stilling, der 50 % er som dagleg leiar i Vanylven Verdi KF og 50 % som hamnesjef i kommunen. Vurdering og konklusjon: Rådmannen tilrår at det kommunale føretaket Vanylven Verdi KF blir etablert med ei 50 % stilling som dagleg leiar. Økonomiske konsekvensar: Kostnadane for drift av det kommunale føretaket skal i sin heilheit finansierast ved inntekter på eigedomsmassen og vil ikkje belaste den kommunal driftsbudsjettet. I tillegg har rådmannen også forventingar om avkastning til kommunen gjennom selskapet Vanylven Eigedom AS noko som må vidareformidlast til det profesjonelle styret som her skal setjast inn. Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. Handsaming: Det vart gjort slik samrøystes VEDTAK: Formannskapet tilrår: Vanylven Verdi KF blir etablert som kommunen sitt eigedomsselskap, og det blir valt følgjande fem medlemmar til styret: 1. Ingebrigt Berget 2. Ottar Jan Løvoll 3. Idar Brekke 4. Øystein Blom 5. Bjarne Sætrenes. Det blir valt følgjande varamedlemmar til styret: 1. Mona Stenersen 2. Solveig Menes 3. Lena Nordal Vedeld. 8

9 Rådmannen har møte- og talerett, likeså dei rådmannen i tillegg peikar ut. Vedtektene som er vedlagt saka, er ein del av vedtaket. 9

10 Vedtekter for Vanylven Verdi KF Vedteke av Vanylven kommunestyre Føretakets namn og selskapsform Føretakets namn er Vanylven Verdi KF Føretaket er eit kommunalt føretak oppretta i samsvar med vedtak av Vadsø kommunestyre, sak nr. 70/12 i medhald av lov om kommunar og fylkeskommunar av nr. 107 kapittel Føremål 1. Føretaket skal ivareta eigaransvaret for bygningsmassen til kommunen, herunder eigardelar i selskap kommunen eig som eig bygningsmasse, gjennom å sikra og oppretthalda verdiane som er nedlagt i bygningsmassen. Dette skal skje gjennom forvalting, drift og vedlikehald av kommunal eigedom. 2. Føretaket kan ta byggherrefunksjonen til kommunen ved nybygging, utbygging og modernisering av kommunal bygningsmasse. Føretaket kan bistå ved tilrettelegging av bustadsområde og byggefelt og dessutan inngå utbyggingsavtaler. 3. Føretaket har kompetanse til å kjøpa og selja eigedom for å realisera føremålet sitt. 4. Føretaket har ansvaret for oppgradering av bygningsmessige tilhøve som følgje av nye forskriftskrav, sett bort frå forskriftskrav som vert utløyst av endra brukarbehov. 5. Føretaket skal innanfor dei vedtekne økonomiske rammene sine skaffa til vega føremålsbygg i samsvar med meldt behov, gjennom utvikling av nye bustadskonsept, bygging av bustader, kjøp og renovering av brukte bustader og/eller ved innleia av bustader. 6. Føretaket skal inngå husleigeavtalar, inklusiv reinhaldsteneste og andre brukarretta teneste, med kommunale einingar/brukarar 7. Drifta av føretaket skal så langt som mogleg skei i samsvar med vanlege forretningsmessige prinsipp, og under omsyn til gode fellesløysingar og i samsvar med kommunale planar og målsettingar. 8. Føretaket skal sjå arealet til kommunen i samanheng slik at det vert oppnått ein effektiv ressursutnytting. 9. Føretaket skal ha eit klar klima-, energi- og miljøprofil, og denne skal tilpassast til kommunen sin til ein kvar tid gjeldande klimaenergiplan og miljøstrategi. Føretaket skal slik innan verksemdområdet sitt vera med og bidra til at kommunen når sine klima, energi og miljømål. 10. Føretaket skal følgja etiske retningslinjer, kommunikasjonsstrategi, varslingsreglane og andre retningslinjer som gjeld i Vanylven kommune. 3 Forretningskontor Føretaket har sitt forretningskontor i Vanylven kommune. 4 Kommunestyret Kommunestyret skal vedtaka budsjett, økonomiplan, årsrapport og godkjenna rekneskap for føretaket. Kommunestyret skal velja medlemmar til styret i samsvar med vedtektene 7. 5 Vedtektsendringar Føretakets vedtekter kan endrast av Vanylven kommunestyre. Vanylven kommunestyre skal handsama organisatoriske endringar i selskapet som i vesentleg grad endrar selskapet struktur. 6 Oppløysing av føretaket Kommunestyret kan på kvart og eit tidspunkt vedtaka oppløysing av føretaket. Føretakets pliktar og verdiar vert overført i så fall i heilskapen sin til Vanylven kommune. 10

11 7 Styret sitt samansetning og val Føretaket skal ha eit styre med totalt 3-5 medlemmar og styret veljast for kommunestyrevalperioden. Godtgjering til styret følgjer det til kvar og ei tid gjeldande reglement for godtgjering av kommunale ombod i Vanylven kommune. 8 Styret sitt mynde 1. Føretaket vert leie av styret. Styret har styresmakt til å treffa avgjerd i saker som gjeld føretaket og verksemda som angjeven i Styret skal sjå til at verksemda vert drive i samsvar med føretakets føremål, vedtekter, føretakets budsjett og andre vedtak eller retningslinjer sett fast av kommunestyret. 3. Styret skal sjå at til føretaket bidreg til einskapleg framferd for Vanylven kommune. 4. Føretaket skal følgja han til kvar og ei tid vedtekne kommunale personalpolitikk i Vanylven kommune. Dei avtalar som gjeld i Vanylven kommune gjeld òg i føretaket, herunder pensjons- og tariffavtaler. Avgjersler i partssamansette utval i Vanylven kommune skal òg ha gyldighet i føretaket så framt det ikkje kjem i motstrid med styret mynde i styret i samsvar med kommuneloven og selskapets karakter. 5. Styret gjevast fullmakt til kjøp og sal av eigedomar. Kommunestyret kan til kvar og ei tid setja fast rammevilkår for fullmakta. 6. Styret gjevast fullmakt til å gjennomføra investeringsprosjekt, og dessutan låneopptak innanfor rammer for føretakets budsjett vedteke av kommunestyret. Kommunestyret kan til kvar og ei tid setja fast rammevilkår for fullmakta. 7. Styret gjevast fullmakt til å tre inn i Vanylven kommune si rolle som heimelhavars, utleier, leiger, festar, bortfester og i andre liknande avtaler og tilhøve knytet til fast eigedom som Vanylven Verdi KF i samsvar med vedtak i kommunestyret skal forvalte på vegne av kommunen. 8. Styret fører tilsyn med leiinga til dagleg leiar av verksemda og set fast denne sin løn si og arbeidsvilkår, jf. 8. punkt Føretaket skal så langt det er naturleg nytta seg av kommunale støttefunksjonar som personal, økonomi og juss. 10. Styret set fast dei naudsynte personalrammer for ei forsvarleg drift av føretaket. Styret har ikkje fullmakt til å oppretta og leggja ned stillingar i føretaket. 9 Styremøte 1. Leiaren i styret skal sørgja for at styret held møte ved behov. Medlem av styrd og dagleg leiar kan krevja at styret skal kallast inn. 2. Leiaren i styret innkallar til styremøte, jfr. 10 fjerde avsnitt. Innkallinga skal skje med rimeleg varsel, og som utgangspunkt med minimum ein vekes varsel med mindre saka si art krev kortare frist. Innkallinga skal innehalda ei sakliste. Sakspapira vert seinst oversendt ei veke før møtet haldast. Innkalling og sakspapir skal sendast elektronisk. Kopi av innkalling og sakliste vert sendt til rådmannen. 3. Styremøta vert leia av styreleiar, eller i denne sin fråvær nestleiar. Dersom ingen av desse er til steda, vert det valt ein møteleiar. 4. Møta i styret er opna såfremt ikkje omsynet til personalopplysningar eller foretningsmessige tilhøve medfører at møtet må lukkast. 5. Styret er beslutningsdyktig når minst halvparten av medlemmane er til steda. 6. Som styret sitt beslutning, gjeld det som fleirtalet av dei møtande har røysta for. Dei som røystar for eit forslag, må likevel utgjera meir enn ein tredel av alle styremedlemmer for at forslaget skal sjåast på som vedteke. Ved stemmelikskap, er stemma til møteleiaren avgjerande. 11

12 7. Ved tilsetting av dagleg leiar, er den tilsett som har fått meir enn halvparten av stemmane. Dersom ingen får slikt fleirtal, vert det halde ny avstemming. Ved avstemminga til annan gong, er den tilsett som får flest stemmar. Ved stemmelikskap er stemma til møteleiar avgjerande. Kvar enkelt styremedlem kan krevja skriftleg avstemming. 8. Styrd kan, dersom det er fulltalig, og rådmannen er informert, fatta vedtak i sak som ikkje er oppført på saklista. Vedtak om å ta slik opp sak til handsaming må fattast einstemmig. 9. Styret skal sørgja for at det vert ført protokoll frå møta. Protokollen skal underskrivast av alle tilstedeværande styremedlemmar. Styremedlem eller dagleg leiar som er usamd i styret sitt beslutning, kan krevja å få oppfatninga si innført i protokollen. 10 Dagleg leiar Føretaket skal ha ein dagleg leiari 50 % stilling. Dagleg leiar forvaltar den daglege leiinga av føretaket. Dagleg leiar representerer føretaket utover sakar som fell innanfor styresmakta til dagleg leiar og i samsvar med avgjerdene i kommunelovens 71 og 73 punkt 3. Sakar som etter tilhøva er av uvanleg art eller av stor tyding skal verta førelagt styret til handsaming. Dagleg leiar kan likevel treffa beslutning i slike sakar dersom styret i det enkelte tilfelle har gjeve vedkomande styresmakt til det eller styret sitt beslutning ikkje kan avventas utan vesentleg ulempe for føretaket eller for kommunen. Styret skal i såg fall snarast mogleg underrettast om saken, jf. kommuneloven 71 nr. 3. Dagleg leiar er sekretær for styret og fører protokollane i styret. Dagleg leiar har ansvaret for at dei sakar som vert målbore for styret er greidd ut i samsvar med god forvaltingsskikk, jfr. blant anna forvaltningslovens regler. Dagleg leiar har møterett og plikt og utsegnrett om ikkje styret for det enkelte tilfelle avgjer noko anna. 11 Økonomiforvalting Føretaket skal ha ei økonomiforvalting i samsvar med forskrifter som gjeld for kommunale føretak etter kommuneloven og føringar frå kommunestyret. 12 Budsjett, rekneskap og årsberetning Føretaket skal utarbeida budsjett og rekneskap i samsvar med gjeldande lov og forskriftsverk. Styret utarbeider årsberetingen og fremjar denne for kommunestyret. Årsberetingen skal avgjevast utan ugrunna opphald og seinast 31. mars året etter regnskapsåret. 13 Representasjon Styret representerer elles føretaket utover og inngår avtaler på kommunen sin vegne innanfor føretakets føremål. Styret kan gje styremedlem eller dagleg leiar representasjonsrett etter første ledd. Dagleg leiar reprsenterer føretaket utover i saker som fell innanfor styringsmynde til dagleg leiar, jfr Revisor Føretaket skal ha same revisor som til kvar og ei tid har ansvaret for revisjon i Vanylven kommune. 12

13 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2017/743 U01 TEK/FROELL Utvalsaksnr Utval Møtedato 142/2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Næringsutvikling Tilråding: Formannskapet tilrår: 1. Administrasjonen utarbeider ein presentasjon/eit prospekt over ledig næringsareal i kommunen som leggast ut på heimesidene til kommunen 2. Administrasjonen selger næringsareal på Eidså sag etter dei forutsetningane som beskreve i utgreiinga 3. Tomter på Lilleeidet tildelast etter søknad som tidligare 13

14 Vedlegg 1 Verditakst Eidså sag 2 Eidså sag tomtekart 3 Lilleeidet tomtekart Samandrag av saka: I tråd med strategisk næringsplan vedteken av kommunestyret i Vanylven sak 07/2015 og handlingsplan 2017 frå Vanylven Utvikling, vil administrasjonen legge betre til rette for sal og tildeling av tomter i Vanylven. I tillegg bør ledige næringsareal og bygningar promoterast meir enn tidligare. Administrasjonen vil utarbeide ein presentasjon/ eit prospekt over ledig næringsareal som kan leggast ut på kommunen sine heimesider. Det vil også bli vurdert å annonsere ledige areal andre stadar, som til dømes på Finn.no, aviser eller andre stadar. Områder som i første omgang er tenkt omtalt i presentasjonen som leggast på kommunen sine heimsider er: Eidså sag, Lilleeidet, Fiskåholmen, Vanylvssmia og Combi senteret. Politisk vedtak om vidare utvikling på Eidså sag området må fattast. Saksopplysningar: Under følger saksopplysningar for kvart einskild område som er omfatta av saksframlegget. Eidså sag Gnr. 100, Bnr. 106 og 107 Med bakgrunn i vedlagt verditakst av området datert ved Roger Birkeland i Møretakst, har administrasjonen i samarbeid med Vanylven Utvikling vurdert mulegheitene for å seksjonere området for sal. Vi har komme fram til eit forslag med 7 tomter. Sjå kartvedlegg. Veg og kai forblir i kommunalt eige. Tomt I forblir også i kommunalt eige inntil vidare for å sikre plass nær kai for utskiping av tømmer og liknande. Tomt Areal m 2 Pris per m 2 Totalt Beskriving I. Fast dekke og nær kai. Ingen bygningar. II , ,- Delvis fast dekke og rå tomt. Ingen bygningar. III , ,- Fast dekke. Saghus (1300 m 2 ) ligger på tomt. IV , ,- For det meste fast dekke. Limtrehall (160 m 2 ) på tomt. V , ,- Delvis fast dekke og rå tomt. 14

15 Tørkehall (80 m 2 ) på tomt. VI , ,- Delvis grus dekke og rå tomt. Lagerbygning og porthus på tomt. VII , ,- For det meste rå tomt. Ingen bygningar , ,- Heile området (21265,8 m 2 ) inkl. kai blei omsett for om lag 165,- per m 2 (om lag 3,5 mill.) i Pris per m 2 er fastsatt etter ein heilskapleg vurdering av tomt og nytteverdi av bygning (for dei tomter der det står bygningar). Det visast til verditakst for detaljar rundt bygningane. Vi meina at løysninga skissert, med konkrete forslag til tomter, vil gjere det lettare for næringsaktørar som vurderer å etablere seg å sjå potensialet for området. Ved eit eventuelt vidaresal vil Vanylven kommune ha forkjøpsrett. Salssummen vi då basere seg på ein verdivurdering som Vanylven kommune bestiller, utført av ein uavhengig takstmann. Om Vanylven kommune vil nytte seg av forkjøpsretten vil bli vurdert i kvart einskild tilfelle. Lilleeidet Gnr. 15, Bnr. 7 Per november 2017 er det 14 ledige tomter på Lilleeidet (sjå kartvedlegg). Frå tidligare er 5 tomter tildelt. Dei siste som vart tildelt var T1 og T2, som gjekk til Fiskaa Maskin Eigedom AS (FME AS) Tomt nr. Areal m 2 Tomt nr. Areal m 2 T1 (FME AS) 2950 T11 (Løvoll) 3697 T2 (FME AS) T T T T T T T T T T T17 (FME AS) 5983 T T18 (FME AS) T T T Vedtak i driftsutvalet PS 24/17 lyder: Vanylven kommune tildeler Fiskaa Maskin Eigedom AS tomt 1 og 2 i Lilleeide næringspark, for opparbeiding av området til ei byggjeklar tomt. Tomtene må vere ferdig oppfylt og planert innan 2 år frå vedtaksdato. Dersom tomtene ikkje er starta å bygge på innan 3 år blir desse ført tilbake til Vanylven kommune vederlagsfritt. Tomtene vert gitt bort gratis, men kjøpar dekkjer kostnadar til oppmåling mm. Presedensen er at tomter i næringsparken blir tildelt med klausuler og det naturlege er å fortsette med det. Tiltaket blir då og promotere området meir enn det har vert gjort tidligare. 15

16 På lik linje med Eidså sag bør Lilleeidet inngå i presentasjonen som leggast ut på kommunens heimesider. Fiskåholmen, Vanylvssmia og Combi senteret På desse områda vil det ikkje verte aktuelt med sal, men utleige av ledig kontor, bygningar, lokalar m.v. vil inngå i presentasjonen på kommunens heimeside. Leigeavtaler blir handtert av styret i dei respektive driftselskapa. Vurdering og konklusjon: Utvikling på dei ulike områda må handterast kvar for seg på grunn av tidligare avgjersle, føringar som ligg til grunn, kva områda tilbyr av muligheiter og selskapsstruktur. Eidså sag området er særleg attraktivt med tanke på nyetableringar. Her fins det allereie bygningar som kan brukast og mykje av området har fast dekke. Området ligg sentralt til i kommunen og det inneheld djupvasskai. Det vil vere viktig for utviklinga at kommunen er meir synleg når det gjeld kva tilbod den har til næringslivet. Ein presentasjon på heimesida som synar muligheitene vil i så måte vere eit godt tiltak. Miljøkonsekvensar: Ingen. Økonomiske konsekvensar: Sal av tomter vil gi inntekter til kommunen. Utgifter i samband med denne saka vurderast som ubetydelige. Beredskapsmessige konsekvensar: Ingen. Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Frode Ellingsund eigedomsforvaltar Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. 16

17 Handsaming: Samrøystes tilråding som framlegget. VEDTAK: Formannskapet tilrår: 4. Administrasjonen utarbeider ein presentasjon/eit prospekt over ledig næringsareal i kommunen som leggast ut på heimesidene til kommunen 5. Administrasjonen selger næringsareal på Eidså sag etter dei forutsetningane som beskreve i utgreiinga 6. Tomter på Lilleeidet tildelast etter søknad som tidligare 17

18 18

19 19

20 20

21 21

22 22

23 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2013/ KUO/BEABRA Utvalsaksnr Utval Møtedato 35/2017 Livsløpsutvalet /2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Auke i foreldrebetaling barnehage frå januar 2018 i tråd med forslag til nytt statsbudsjett Tilråding: Formannskapet tilrår: Barnehagesatsane vert auka i tråd med forslag til nytt statsbudsjett Heil plass kr. 2790,- pr. månad i 11 månader i året. Vanylven kommune aukar foreldrebetalingssats for barnehage frå i tråd med indeksregulering i statsbudsjett. Satsane vert frå januar 2018 auka frå 2730 til 2790 for heil plass i barnehage pr. månad i 11 månader. Reduserte plassar er prosentvis rimelegare etter same kommunale mal som før. Ny auke i foreldrebetalingssatsar barnehage frå januar 2018 Sum pr. år for barn nr. 1 med Ny sats barn nr.1 Ny sats barn nr. 2 Ny sats barn nr % 2790,- 1953,- 1395,- 80% 2372,- 1660,- 1186,- 60% 1953,- 1367,- 977,- 23

24 Uprenta saksvedlegg: Utvikling av foreldrebetalinga siste tre år, vedlegg frå sist auke frå januar 2017 Samandrag av saka: Regjeringa fastset kvart år i utarbeiding av statsbudsjettet ein årleg makspris for heil plass i barnehage. Denne satsen vert regulert kvart år og gjeld for budsjettåret. Saksopplysningar: Vanylven har siste åra regulert foreldrebetaling barnehage i tråd med regjeringa sitt forslag til makspris. Vurdering og konklusjon: Regulering av makspris er ei indeksregulering. Det er rett å auke i tråd med føringar frå regjeringa av økonomiske årsaker. Dersom foreldre har vanskar med å betale, har dei høve til å søkje redusert foreldrebetaling. Vurdering av samspel med kommunen sin visjon: Vanylven kommune har fokus på trivsel, vekst og berekraftig utvikling. Vanylven kommune skal legge vekt på eit tilfredstillande og effektivt tenestetilbod. Økonomiske konsekvensar: Dersom kommunen ikkje aukar makspris i tråd med regjeringa sitt budsjettforslag, medan den private barnehagen aukar i tråd med nye barnehagesatsar, vil tilskot til privat barnehage verte høgre enn om vi nyttar same sats for foreldrebetaling som den private barnehagen har. Fiskå, Beate Farestveit Brandal Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. rådgjevar barnehage Handsaming: Rådmann Andreas Chr. Nørve gjekk frå som ugild sambuar er eigar av Solsikka barnehage. Samrøystes tilråding som framlegget. VEDTAK: Formannskapet tilrår: 24

25 Barnehagesatsane vert auka i tråd med forslag til nytt statsbudsjett Heil plass kr. 2790,- pr. månad i 11 månader i året. Vanylven kommune aukar foreldrebetalingssats for barnehage frå i tråd med indeksregulering i statsbudsjett. Satsane vert frå januar 2018 auka frå 2730 til 2790 for heil plass i barnehage pr. månad i 11 månader. Reduserte plassar er prosentvis rimelegare etter same kommunale mal som før. Ny auke i foreldrebetalingssatsar barnehage frå januar 2018 Sum pr. år for barn nr. 1 med Ny sats barn nr.1 Ny sats barn nr. 2 Ny sats barn nr % 2790,- 1953,- 1395,- 80% 2372,- 1660,- 1186,- 60% 1953,- 1367,- 977,- Handsaming: Samrøystes tilråding som framlegget. VEDTAK: Livsløpsutvalet tilrår: Barnehagesatsane vert auka i tråd med forslag til nytt statsbudsjett Heil plass kr. 2790,- pr. månad i 11 månader i året. Vanylven kommune aukar foreldrebetalingssats for barnehage frå i tråd med indeksregulering i statsbudsjett. Satsane vert frå januar 2018 auka frå 2730 til 2790 for heil plass i barnehage pr. månad i 11 månader. Reduserte plassar er prosentvis rimelegare etter same kommunale mal som før. Ny auke i foreldrebetalingssatsar barnehage frå januar 2018 Sum pr. år for barn nr. 1 med Ny sats barn nr.1 Ny sats barn nr. 2 Ny sats barn nr % 2790,- 1953,- 1395,- 80% 2372,- 1660,- 1186,- 60% 1953,- 1367,- 977,- 25

26 Det er i statsbudsjettet for 2017 varsla ny auke i foreldrebetalingssats i barnehage, gjeldande frå januar I kommunestyremøte sak 90/2016 vart følgjande vedtak fatta: Det vert fastsett slike satsar for barnehagane i Vanylven frå august 2016: 1. Heil plass som vedteken maksimalsats i statsbudsjettet for 2016, kr 2655,- pr. månad i 11 månadar. 2. Framtidige satsar vert regulert i samsvar med gjeldande maksimalpris vedteke av departementet. Ved ei eventuell endring bør den vere barnehageår for barnehageår, ikkje endring i pris i løpet av året. 3. Ved redusert plass vert satsen redusert med 15% pr. dag. 4. Vanylven kommune tilbyr 60, 80 og 100% plass. 5. For seint henta barn pr. påbyrja halvtime kr. 500,- 6. Søskenmoderasjon for barn nr % 7. søskenmoderasjon for barn nr %. Med omsyn til budsjett/forventa underskot i på barnehageområdet og høg utbetaling av tilskot til privat barnehage, ynskjer administrasjonen at Vanylven kommune endrar sats i tråd med forslag i statsbudsjettet frå januar Auken vert kr 75,- pr. månad for første barn i familien med 100 % plass. Hushald med låg betalingsevne har høve til å søkje redusert foreldrebetaling og gratis kjernetid for 3-, 4- og 5- åringar. Tilråding til vedtak: Ny auke i foreldrebetalingssatsar barnehage frå januar 2017 Sum pr. år for barn nr. 1 med heil plass i barnehage og betaling i 11 månadar = ,- Plass Ny sats barn nr.1 Ny sats barn nr. 2 Ny sats barn nr % 2730,- 1911,- 1365,- 80% 2320,- 1624,- 1160,- 60% 1911,- 1338,- 956,- Det vil framleis vere 30% reduksjon for barn nr 2 og 50% reduksjon for barn nr 3. Barn nr. 3 vert halv sum av barn nr. 1 26

27 VEDLEGG Historikk: Sats for foreldrebetaling i barnehage dei siste to åra. Foreldrebetalingssats barnehage frå januar 2015 Sum pr. år for barn nr. 1 med heil plass i barnehage og betaling for 11 månadar = ,- Plass Barn nr. 1 Barn nr. 2 Barn nr % 2480,- 1736,- 80% 2108,- 1476,- 60% 1736,- 1215,- 40% 1364,- 955,- Det vil framleis vere 30 % reduksjon for barn nr. 2 og 50 % reduksjon for barn nr. 3 Barn nr. 3 vert halv sum av barn nr. 1 Foreldrebetalingssats barnehage frå august 2015 Sum pr. år for barn nr. 1 med heil plass i barnehage og betaling for 11 månadar = ,- Plass Barn nr.1 Barn nr. 2 Barn nr % 2580,- 1806,- 80% 2193,- 1535,- 60% 1806,- 1264,- 40% 1419,- 993,- Det vil framleis vere 30 % reduksjon for barn nr. 2 og 50 % reduksjon for barn nr. 3 Barn nr. 3 vert halv sum av barn nr

28 Foreldrebetalingssats barnehage frå august 2016 Sum pr. år for barn nr. 1 med heil plass i barnehage og betaling for 11 månadar = kr ,- Plass Barn nr. 1 Barn nr. 2 Barn nr % 2655,- 1859,- 1328,- 80% 2257,- 1580,- 1129,- 60% 1859,- 1301,- 930,- Det vil framleis vere 30 % reduksjon for barn nr. 2 og 50 % reduksjon for barn nr. 3 Barn nr. 3 vert halv sum av barn nr. 1 Ny auke i foreldrebetalingssatsar barnehage frå januar 2017 Sum pr. år for barn nr. 1 med heil plass i barnehage og betaling for 11 månadar = ,- Plass Ny sats barn nr. 1 Ny sats barn nr. 2 Ny sats barn nr % 2730,- 1911,- 1365,- 80% 2320,- 1624,- 1160,- 60% 1911,- 1338,- 956,- Det vil framleis vere 30 % reduksjon for barn nr. 2 og 50 % reduksjon for barn nr. 3 Barn nr.3 vert halv sum av barn nr. 1 28

29 29

30 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2016/170 A22 KUO/FROVIK Utvalsaksnr Utval Møtedato 36/2017 Livsløpsutvalet /2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Evaluering av sommar SFO 2017 Tilråding: Formannskapet tilrår (med 5 røyster mot 2 røyster avgitt for tilrådinga frå livsløpsutvalet): Utifrå interesse for sommar-sfo i 2017 vil kommunen tilby sommar-sfo også i Føresette bidreg med ei delfinansiering på kr. 250,- pr. veke pr. barn. Resten av finansieringa blir gjort ved løyving frå disposisjonsfondet. 30

31 Uprenta saksvedlegg: Vedtekter for skulefritidsordninga i Vanylven kommune, revidert i LU-møte 6.mai 2014, sak 29/2014 Samandrag av saka: Det har sista åra vore etterspurnad om sommar-sfo i Vanylven kommune for elevane i klasse. Det er meldt om behov for sfo ut juni månad og to veker før skulestart i august. I 2016 var etterspurnaden låg, men det blei tilbode sommar-sfo for 4 elevar ved Åheim skule i veke 25 og 2 elevar ved Syvde barnehage i veke 32. Kommunestyret vedtok etablering av sommar-sfo i 2017 med 4 veker til kostnad kr pr.veke x 4 veker = kr Kostnaden blei stipulert utifrå ei minimumsbemanning i høve interesse tidlegare år. Sommaren 2017 blei det lagt til rette for sommar-sfo i vekene 25, 26, 32 og 33. Tilbodet blei lagt til Fiskå skule og påmeldinga varierte mellom 20 og 40 elevar gjennom dei ulike vekene. Saksopplysningar: Det har dei siste åra vore etterspurnad om sommar-sfo i Vanylven kommune. I 2016 var det gjennomført eit slikt tilbod med 4 barn. Kommunestyret vedtok at det blei sett av midlar til å tilby sommar-sfo også for Tilbodet blei finansiert av løyvde midlar, det vart difor ikkje lagt opp til foreldrebetaling. Vedtektene for skulefritidsordninga i Vanylven kommune seier at det skal være minst 6 påmelde for å opne skulefritidsordninga. Om det skulle bli færre påmelde blei det teke atterhald om at tilbodet kunne falle vekk. Tilbodet blei gjeve til alle elevar i Vanylven kommune som gjekk i 1. til 4. klasse, uavhengig av om dei hadde vanleg sfo plass eller ikkje. Ordninga gjaldt for to veker i juni etter skuleslutt og to veker i august før skulestart. Veke 25 og 26 + veke 32 og 33. Tilbodet blei lagt til Fiskå skule og opningstidene var 07:30-16:30 måndag til fredag. I mars 2017 blei det sendt ut eit informasjonsskriv til heimen samt ei førebels kartlegging på interesse for tilbodet fordelt på dei ulike vekene. Den enkelte skule handterte informasjonsflyten til heimen, samanfatte og formidla vidare til Fiskå skule. Etter at kartlegginga viste stor interesse for tilbodet blei det sendt ut ny bindande påmelding til heimen. Organisering av sommar-sfo veke 25, og 33: Veke: 25, 26, 32 og 33 Opningstid: 07:30 til 16:30 Stad: Fiskå skule Gjeldande klassesteg: 1.-4.klasse Bemanning: Veke 25: 3 tilsette + administrasjon Veke 26: 3 tilsette + administrasjon Veke 32: 5 tilsette + administrasjon Veke 33: 5 tilsette + administrasjon Det var 5 tilsette fordelt på 16 dagar og totalt 457 timar. Rektor Marit Myklebust på Fiskå skule hadde det administrative ansvaret for tilbodet. 31

32 Tal påmeldte: Veke 25: 11 barn Veke 26: 23 barn Veke 32: 30 barn Veke 33: 41 barn Transport: Foreldra var sjølve ansvarlege for transporten til og frå Fiskå skule. Kostnad: Kostnadane for å gjennomføre sommar-sfo 2017 kom på ,-. Av dette er 3000,- brukt til utstyr og mat, resterande kostnad er lønsutgifter. Vurdering og konklusjon: Forbetringspotensiale sommar-sfo: - Nokon utfordringar med at elevane som deltek er frå ulike skular (kjenner ikkje kvarandre frå før). Bør leggast opp til meir informasjonsutveksling mellom einingane i forkant av at tilbodet startar opp. Kanskje også nytte tilsette frå alle einingane. - Vanskeleg å kostnadsestimere då enkelte barn kan krevje store ressursar. - Ein del av elevane som var påmelde møtte ikkje opp (gjeld spesielt for veke 33). Skulen fekk ikkje beskjed om dette på førehand. Positive erfaringar med sommar-sfo: - Positive tilbakemeldingar frå heimane i høve tilbodet. - Stor påmelding i høve tidlegare år. Utifrå interesse foreslår administrasjonen at vi tilbyr sommar-sfo også i Vurdering av samspel med kommunen sin visjon: Sommar-sfo byggjer opp under kommunen sin visjon med «fokus på trivsel, vekst og berekraftig utvikling.» Økonomiske konsekvensar: Påmeldingane i 2017 viser at sommar-sfo er eit tilbod som er ønskjeleg. I 2017 blei tilbodet finansiert av løyvde midlar utan foreldrebetaling. Grunna høg påmelding blei kostnaden høgare enn estimert/løyvd. Dersom det er ønskjeleg å fortsette å tilby sommar-sfo vil kostnaden ligge på rundt ,- ved påmelding som i Administrasjonen foreslår at tilbodet blir dekt gjennom løyving frå disposisjonsfondet. Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Frode Vik Kommunalsjef kultur og oppvekst 32

33 Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. Tilråding: Livsløpsutvalet tilrår: Utifrå interesse for sommar-sfo i 2017 vil kommunen tilby sommar-sfo også i Finansieringa blir gjort ved løyving frå disposisjonsfondet. Handsaming: Endringsframlegg frå ordføraren: Føresette bidreg med ei delfinansiering på kr. 250,- pr. veke pr. barn. Resten av finansieringa blir gjort ved løyving frå disposisjonsfondet. Votering: 5 røyster for tilrådinga frå livsløpsutvalet m/endringsframlegget frå ordføraren. 2 røyster for tilrådinga frå livsløpsutvalet. VEDTAK: Formannskapet tilrår: Utifrå interesse for sommar-sfo i 2017 vil kommunen tilby sommar-sfo også i Føresette bidreg med ei delfinansiering på kr. 250,- pr. veke pr. barn. Resten av finansieringa blir gjort ved løyving frå disposisjonsfondet. Handsaming: Samrøystes tilråding som framlegget. VEDTAK: Livsløpsutvalet tilrår: Utifrå interesse for sommar-sfo i 2017 vil kommunen tilby sommar-sfo også i Finansieringa blir gjort ved løyving frå disposisjonsfondet. 33

34 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2017/ RÅD/NORAND Utvalsaksnr Utval Møtedato 143/2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Legeplan - oppstart av arbeidet med legeplan for perioden Tilråding: Formannskapet tilrår: Legeplan for Vanylven kommune blir sendt på høyring med slikt tillegg: Nytt punkt: 5.5 Kommunikasjon. Rådmannen får fullmakt til nærare formulering. 34

35 Vedlegg 1 Utkast til legeplan for perioden Samandrag av saka: Kommunen har dei siste åra hatt fokus på å få utarbeidd temaplanar for dei kommunal tenestetilboda. Ein temaplan vil seie noko om ståstaden til tenesta; kva utfordringar som er og kva tiltak som bør setjast i verk. Ein temaplan vil difor sikre at alle får kunnskap om tenestane og at vi kan forbetre tenestane etter dei behova som er og dei behova som kjem framover. Rådmannen peiker på at det er forventingar frå innbyggjarar og politikarane knytt til tenestetilbodet på dei fleste fagområda til kommunen, mellom anna på legetenesta Det er ei auka forventning i befolkning til kva teneste kommune skal levere samstundes som staten har ein forventning om å effektivisering. Slike krav nødvendiggjer at vi planlegg korleis vi skal nytte ressursane på ein optimal måte, og då må vi arbeid etter ein plan. Eg vil her tillate meg å sitere Roald Amundsen: «Seier venter den, som har alt i orden hell kaller man det. Nederlag er en absolutt følge for den, som har forsømt å ta de nødvendige forholdsregler i tide uhell kalles det.» Såleis vurderer rådmannen at ei temaplan er nødvendig for legetenesta, dersom kommunen skal vere sikker på å lykkast i gje eit godt tenestetilbod innanfor dei økonomiske rammene som blir gjeve og dei forventningane som er i samfunnet. Saksopplysningar: Vanylven kommune ønskjer ei utvikling som styrkjer innbyggjarane sitt ta ansvar for helse, trivsel og mestring. Helse vert ikkje skapt primært i helse og omsutssektoren, men derimot på alle livsaren. Eit slikt fokus byggjer opp om den satsinga som kommunen no har på kvardagsrehablitering og vidare at dersom vi kan hjelpe innbyggjarane til å ta ansvar for eige helse, så er dette kanskje grunnsteinen for å kunne ha eit godt legetilbod i kommunen. Endringar i ulike lovverk, og nye reformer, innan helse og omsorgsfeltet stiller krav til at både kommunen og legane er i stand til å omstille seg. Endring i busettinga, auka krav frå innbyggjarane; større del eldre og innføring av nye reformer er døme på endringar i arbeidsoppgåver og kompetansekrav for legene. Dette medfører krav om meir samarbeid eksternt så vel som internt. Viktige område som legeplanen må sikre er at vi har brukarmedverknad og politisk engasjement i tillegg til at vi utad må skape tryggleik for at kommunen har ei god legeteneste. Når legetenesta er kartlagt, og utfordringane er skissert, så er handlingsdelen den viktigaste delen det må jobbast med. Her må vi unngå at alt skal gjerast første året og ha tolmod med å setje i verk tiltak i eit temp som tenesta kan handtere det blir for rådmannen også viktig at tiltak i handlingsdelen blir budsjettert. Generelt må vi peike på at det er utfordrande å bemanne eit eige legekontor og ikkje minst eigen legevakt, men i likheit med politi- og brannvesenet, er dette område som betyr mykje for innbyggjarane sin tryggheit. Det er difor viktig å sikre at vi kan ha gode tenestar på desse 35

36 områda og at vi klarer å rekruttere til fastlegestillingar dette med rekruttering er ei utfordring på landsbasis som det er mykje fokus på. Kommunen har i dag ei legeteneste som er lokalisert i kommunesenteret på Fiskå, og som ligg i nærleik av apotek og helse- og omsorgssenteret. Det er her fire fastlegeheimlar som er sjølvstendig næringsdrivande, men alle fastlegane har gjennom avtale forplikta seg til å delta i den kommunale legevaktordninga. Vi er den einaste kommunen på Søre Sunnmøre som har eige legevakt, noko som blir vurdert som eit særs viktig tenestetilbod som rådmannen ønskjer å vidareføre. Det blir likevel vist til at vi deltek i samarbeid om legevaktsentralen som formidlar legevakt på ettermiddag, kveld og natt denne legevaktsentralen er i dag lokalisert på sjukehuset i Volda, og det er dit innbyggjarane kjem når det blir ringt til legevakta etter kontortid på telefonnummer Når det gjeld legetenesta, er dette som sagt ei teneste som betyr mykje for innbyggjarane. Vi både ønskjer og forventar god medisinsk behandling når vi blir sjuke og legane har akkurat same målsetting for behandling dei gir. Rådmannen vurderer det difor som viktig at vi utviklar tenesta i samråd med brukarar, kommunen og legane, og det er nødvendig at det blir lagt til rette for etablering av slike arenaer i handlingsplanen. Det er også viktig at vi lærer av feil som blir gjort, og vi bør vurdere å etablere kanalar for å melde i frå når det blir gjort feil ikkje for å fastslå at det er blitt gjort feil, men for å kunne sjå om det er nok vi kan gjere annleis neste gang. Det er også viktig at vi legg til rette for vidareutdanning og kurs for legane, slik at dei får moglegheit for å auke sin fagkompetanse. Noko som igjen gjer betre teneste for brukarane. Kommunen må også sikre at det er tilstrekkeleg med medisinsk utstyr på legekontoret og støtte opp under den merkantile funksjonen på legekontoret. Dette er ein veldig viktig støttefunksjon for våre fastlegar. I eitt litt lenger perspektiv er det også viktig at vi undersøker om handlingsplanen har gjeve noko effekt og det kan vi gjere ved innbyggjarundersøking, brukarundersøking og liknande. Det er også viktig at vi legg til rette for vidareutdanning og kurs for legane, slik at dei får moglegheit for å auke sin fagkompetanse. Vurdering og konklusjon: Rådmannen meiner det er viktig med temaplan med tilhøyrande handlingsdel på alle tenesteområda også når det gjeld legetenesta. Det er viktig med innspel og forankring av ein slik plan og rådmannen tilrår difor at utkast til plan med handlingsdel blir sendt på høyring både internt og eksternt. Dette før den blir sendt til politisk handsaming. Legeplanen som følgjer som vedlegg er ei skisse til ein plan, som kan vere eit godt grunnlag for drøftingar og innspel. Økonomiske konsekvensar: Dei økonomiske konsekvensane blir vurdert når saka blir lagt fram for politisk handsaming. 36

37 Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. Tilråding: Formannskapet tilrår: Legeplan for Vanylven kommune blir sendt på høyring. Handsaming: Framlegg frå Ingebrigt Berget: Nytt punkt: 5.5 Kommunikasjon. Rådmannen får fullmakt til nærare formulering. Tilrådinga frå adm. pluss framlegget frå Ingebrigt Berget vart samrøystes tilrådd. VEDTAK: Formannskapet tilrår: Legeplan for Vanylven kommune blir sendt på høyring med slikt tillegg: Nytt punkt: 5.5 Kommunikasjon. Rådmannen får fullmakt til nærare formulering. 37

38 Legeplan HELSE OG OMSORG > TEMAPLAN

39 39

40 Forord Vanylven kommune ønskjer ei utvikling som styrkjer innbyggjarane sitt ansvar for helse, trivsel og mestring og syner til at helse ikkje vert skapt primært i helse- og omsorgssektoren, men derimot på alle livsareanar. Vidare er det ei brei oppslutning om at ei godt utbygget allmennhelseteneste skal vere grunnmuren i helsetenesta i Norge. Og ein god allmennlegeteneste har stor tyding for alle innbyggjarane Vanylven - anten dette gjeld å få ein fastlege, nytta seg av førebyggjande helseteneste eller motta medisinsk behandling. Endringar i ulike lovverk, og nye reformer, innan helse og omsorgsfeltet stiller krav til at både kommunen og legane er i stand til å omstille seg. Endring i busettinga; auka krav frå innbyggjarane; større del eldre og innføring av nye reformer er døme på endringar i arbeidsoppgåver og kompetansekrav for legane. Dette medfører krav om meir samarbeid eksternt så vel som internt. Vanylven kommune skal sikra framtidig god dekning av fastlegetenesta til innbyggjarane gjennom riktig dimensjonering av vårt legekontor. Tenesta skal vere tilgjengelege for alle og bera preg av kontinuitet, og dessutan høg grad av kvalitet. I denne temaplanen vert gjeve eit overordna og langsiktig perspektiv på fastlegetenesta i kommunen og at dimensjonering av legetenesta er i samsvar med endring i befolkninga og helsetilstanden i kommunen. Planen skal i tillegg sikra at krav til tilgjengelegheit, kvalitet og samhandling vert i samsvar med lovverket. Planen skildrar vidare legetenesta i kommunen, utfordringar, innsatsområde, mål og tiltak. Vanylven kommune har fokus på å sikre at alle tenestetilboda er forankra i ein kommunal temaplan som sikrar involvering av brukarar, kommunen og våre politikarar. Utan ein temaplan som er godt forankra i alle ledd, er det ein fare for at det blir for stor avstand mellom dei som tek avgjersler og dei som utfører tenestane. Legeplanen er ein plan som blir rullert årleg i den 4-årige planperiode og skal vere førande for korleis kommunen skal utvikle og forbetre legetenesta. Fiskå, november 2017 Andreas Christian Nørve rådmann 40

41 1. Innleiing Strategi fram mot 2022 byggjer på Nasjonal helse- og omsorgsplan, der det leggjast føringar for å snu ressursinnsatsen i helse- og omsorgstenesta frå reparasjon og behandling, og til tidleg innsats og førebyggjande arbeid. Gjennom ein slik dreiing av tenesteprofilen, vert det opna for aktiv omsorg, slik at brukarar kan leva eit trygt, meiningsfullt og mest mogleg sjølvstendig liv. I Samhandlingsreforma leggjast det også til grunn at det skal arbeidast meir førebyggjande og at ein større del av helsetenestane må skje nær pasienten det vil seie i kommunane. Auka forventingar frå innbyggjarane; større del eldre og innføring av samhandlingsreforma, gjev endra og auka arbeidsoppgåver og kompetansekrav for legane i kommunen. Temaplan for legetenesta i Vanylven kommune er ein strategisk temaplan for legetenesta i kommunen. Planen gjeld for den allmennmedisinske- og samfunnsmedisinske verksemd, som vert utført av fastlegane og legar med kommunale oppgåver. Dimensjonering og kvalitet av legetenesta ved legevakta er også ein del av denne temaplanen, og det blir vist til at legevakta er ein integrert del av legekontoret i Vanylven kommune. 1.1 Forankring i styringssystemet til kommunen Kommuneplan Kommuneplanen er det overordna strategiske styringsdokumentet til kommunen og inneheld mål og retningsval for utviklinga til kommunen. Kommuneplanen består av ein samfunnsdel og ein arealdel. Planen vert utarbeidt for ein periode på 12 år og vert revidert kvart fjerde år. Den skal ivareta både kommunale, regionale og nasjonale mål og interesser, og det er i kommuneplanen fastsett følgjande mål for helse- og omsorgstenesta: høg kvalitet; til rett tid; på rett nivå og i rett omfang leggje vekt på brukaren sine eigne ressursar, muligheiter og behov brukarmedverknad skal vere sentralt skal førebyggje, lindre og kurerer sjukdom og skade auke innbyggjarane sin kunnskap om positive og negative helsefaktorar samhandling på tvers av tenestane sikre tenestane gjennom systematisk kvalitets- og interkontrollarbeid tenestane skal ytast utifrå gjeldande lovverk og på ein kostnadseffektiv måte Kommuneplanen har ein handlingsdel som angjev korleis planen skal følgjast opp i fireårsperioden samt eit handlingsprogram som skal reviderast årleg Handlingsprogram Handlingsprogrammet for perioden er vedteke av kommunestyre. Mål og rammer for heile kommuneorganisasjonen er vedteken her, og for helse- og omsorgssektoren skal det utarbeidast følgjande planar i perioden: Helse- og omsorgsplan (sektorplan) 2017 Smittevernplan 2017 Plan for busetting av flyktningar 2017 Bustadsosial handlingsplan 2017 Temaplan for kommunale legeteneste kjem no som eit tillegg til dette handlingsprogrammet. 41

42 1.2. Føremål og behov Føremål Legetenesta er ein viktig del av den totale helsetenesta til kommunen, og oppgåvene til legane finnast innan så vel førebyggjande oppgåver, som dei miljøretta og reint kurative. Denne planen skal bidra til ein heilskapstenking innan legetenesta i kommunen og dessutan å sikre ein forsvarleg dimensjonering og god kvalitet på offentlege allmennlegeog samfunnsmedisinske tenestar. Denne temaplanen angjev retning og mål for utvikling av legeteneste i kommunen og viser sentrale satsingsområder som må leggjast til grunn for å no måla. Temaplanen viser korleis føringar om endra tenesteprofil, styrkt brukarrolle, innovasjon, fagleg kvalitet og kompetanse bidreg til å nå måla. Behov Det er brei oppslutning om at ein godt utbygget allmennhelsetenesta skal vere grunnmuren i helsetenesta i Noreg. Legetenesta er ein viktig del av kommunen sin totale tenesteoppgåver, så vel førebyggjande oppgåver, som dei miljøretta og reint kurative. Ein god allmennlegeteneste har stor tyding for alle som bur og oppheld seg i Vanylven kommune. Det er tenestane til legane som blir etterspurt når det gjeld å: - få fastlege - ha godt drikkevatn - nytta seg av førebyggjande helseteneste - få medisinsk behandling dersom ein bur på sjukeheim - få akutt medisinsk behandling Temaplanen er utarbeidd for å sikra ei utvikling av legetenestane i Vanylven kommune dei neste fire åra i tråd med nasjonale- og lokale føringar, demografiutviklinga, helsetilstanden i innbyggjarane og dessutan nye og endra oppgåver. 2. Nasjonale og kommunale føringar, løyve- og avtaleverk Nasjonale føringar Samhandlingsreforma, Meld. St. 47 Samhandlingsreforma er ei velferds- og forvaltingsreform som skal sikra eit berekraftig, heilskapleg og samanhengande tenestetilbod av god kvalitet, med høg pasienttryggleik og tilpassa den enkelte. Reforma har medført ei ny kommunerolle og ansvar for nye pasientgrupper. Kommunane skal tilby tenestar som omfattar førebyggjande tiltak, utgreiing, behandling, pleie og omsorg, akuttberedskap, habilitering og rehabilitering samt oppfølging på tvers av sektorar. Tenestane skal organiserast slik at den enkelte kan halda fram å leva eit trygt, meiningsfullt og mest mogleg sjølvstendig liv til trass for sosiale og helsemessige problem eller funksjonssvikt. Tilgjenge til tenestane skal aukast, i tillegg til kvaliteten og kompetansen. 42

43 Framtida si primærhelseteneste, Meld. St. 26 ( ) Framtida si primærhelsetenestemelding - nærleik og heilskap har fokus på heilskaplege pasientløp og tilbod, og er ein oppfølging og konkretisering av samhandlingsreforma. Helsetenesta til pasienten er i fokus og tenestar levert i nærleik til innbyggjarane er sentrale. Kommunane skal verte i stand til å oppfylla samhandlingsreformens intensjonar om koordinerte og heilskaplege pasientløp, meir førebygging og tidleg innsats, fleire tenestar nær der brukarane bur og at ein større del av tenestane vert levert i kommunane. For å sikra ein framtidsretta og pasientorientert teneste, må samfunnsoppdraget i sterkare grad enn i dag leggja vekt på brukarmedverknad, førebygging og proaktiv oppfølging. Då er det behov for ein annan type og fleirfagleg oppfølging over tid, medan personen bur heime. Denne utviklinga stiller auka krav både til både kapasitet og kompetanse, og dessutan samarbeid og god leiing i dei kommunale helse- og omsorgstenestane. Nasjonal helse og sjukehusplan , Meld. St. 11 Ein større desentralisering av og fleksibilitet på korleis spesialisthelsetenestar vert levert, skal styrke samarbeidet med kommunal helse- og omsorgstenestar. Samhandling med kommunane sine helse- og omsorgsteneste, vil vere avgjerande for at både primær- og spesialisthelsetenesta kan gje eit samla, godt og lokalt basert tilbod. For å sikra tilgjenge for pasientar og god utnytting av personellressursar, vil det vert stimulert nye arbeidsformer med meir bruk av ambulering, tverrfaglege team og teknologiske løysingar som telemedisin og e-konsultasjonar. Dei akuttmedisinske tenestane utanfor sjukehus vert også løfta opp som eit viktig samarbeidsområde. Folkehelsemeldinga 2015 Meld. St.19 Det førebyggjande og helsefremmende helsearbeidet skal styrkast med fokus på mestring. Arbeidet med livsstilsendring skal få ei ny og meir positiv vinkling, og helse og omsorgstenesta skal leggja til rette for at folk held seg friske lengst mogleg, gje god behandling og gje hjelp til å meistra livet med sjukdom og lidingar. Det skal utviklast ein ny og moderne eldrepolitikk som rettar merksemda mot tydinga av aktiv aldring. Fysisk aktivitet og dessutan samanheng mellom kosthald og helse vert òg framheva. Psykisk helse og rus er òg område som har fokus i meldinga. 2.2 Kommunale føringar Kommuneplanen Kommuneplanen er den overordna strategiplanen for kommunen når det gjeld utvikling av helse- og omsorgstenestane. Planen skildrar eit behov for berekraftig tenesteutvikling gjennom blant anna eit paradigmeskifte frå reparasjon til førebygging og tidleg innsats. Dette vil ha tyding for styrking av legetenestar på alle tenesteområde og dessutan auka fokus på samhandling mellom fastlegane og dei andre kommunale tenestane. Planen framhevar tydinga av arbeidsmetodar i møte med einskildmenneske som skal stimulere til størst mogleg grad av eigenmestring og sjølvstende på sikt. Den enkeltes ønske og røynsle om kva som hjelper og ikkje hjelpar er viktig å ta omsyn til for å kunna yta god hjelp og støtte og sørgd for minst mogleg inngripen og der igjennom understøtte den enkeltes evne til sjølvhjelp og mestring. Tenesteutviklinga i framtida må vere berekraftig, sett i tilhøve til ressursane til kommunen, både økonomiske og faglege. Ei endring av tenesteprofil ligg til grunn for dei tilrådde strategiane og er ein føresetnad for å møte framtidsutfordringane. Dette tyder blant anna at dei tenesteområda som skal utviklast, må styrkast og organisering av tenestane må underbyggje ein slik utvikling. 43

44 Oppgåveoverføringa frå spesialisthelsetenesta, og den endra profilen til tenesta, medfører at brukargruppene har meir komplekse medisinske problemstillingar, både blant institusjonsbrukarar, brukarar som bur i omsorgsbustad og i eigen heim. Legebemanning er ein av faktorane som påverkar kommunen sin bruk av spesialisthelsetenestar og dei skildra endringane vil utfordra kapasiteten til dei kommunale legetenestane og medisinskfaglege kompetanse. Fastlegetenesta vil oppleva auka behov for samhandling med blant anna heimesjukepleia. Kommunen pliktar å leggje til rette for samarbeidd med fastlegane på ein best mogleg måte. Temaplaner innanfor helse- og omsorgssektoren Det er viktig at vi får på plass ulike temaplanar innanfor sektoren, i tillegg til legeplanen og dette ligg inn i planstrategien for 2016 til Løyve- og avtaleverk Aktuelle lovar Helse- og omsorgstenestelova Loven skildrar ansvaret til kommunane for å tilby naudsynte helse- og omsorgstenestar, irekna allmennlegetenestar. Loven har blant anna fokus på pasient- og brukartryggleik, plikta til kommunen til å sikre at representantar for pasientar og brukarar vert høyrd, systematisk innhenting av røynslene til pasientar og synspunkt samt systematisk kvalitetsforbetring. Folkehelseloven Loven pålegg kommunane å fremme helse til innbyggjarane innan dei oppgåvene og med dei verkemidla kommunen er tillagt. Kommunen skal fremme helse til innbyggjarane, trivsel, gode sosiale og miljømessige tilhøve og bidra til å førebyggje psykisk og somatisk sjukdom, skade eller liding, bidra til utjamning av sosiale helseskilnader og bidra til å verne innbyggjarane mot faktorar som kan ha negativ innverknad på helsa. Kommunen skal ha naudsynt samfunnsmedisinsk kompetanse for å ivareta oppgåver etter loven her. Løyve om vern mot smittsame sjukdomar Loven skal sikra at helsestyresmaktene og andre styresmakter, irekna kommunen, set i verk naudsynte smitteverntiltak og samordnar verksemda si i smittevernarbeidet. Fastlegane er òg underlagt denne lovgjevinga. Løyve om psykisk helsevern Loven skildrar offentleg styresmakt si, irekna kommunen sin og kommuneoverlegen sin, plikt til å sikre at etablering og gjennomføring av psykisk helsevern skjer på ein forsvarleg måte. Kommunelegen har plikt til å vedta tvangsundersøking om behov for legeundersøking er tilstade, når vedkomande ikkje ønskjer seg ei slik undersøking. Fastlegen vil ofte vere den legen som vert bede om å gjere undersøkinga. Løyve om helsepersonell Loven regulerer yrkesutøvinga til legar, samt rettar og pliktar i yrkesutøvinga. Loven stiller krav om medisinsk fagleg forsvarleg yrkesutøving for det enkelte helsepersonell. Paragraf 10a pålegg helsepersonell å bidra til å ivareta mindreårige born som pårørande. Fylkesmannen har tilsynsrolle overfor den enkelte. Kommune har plikt til å leggje til rette for at loven kan oppfyllast. 44

45 Aktuelle forskrifter og avtaler Forskrift om fastlegeordning i kommunane (Fastlegeforskrifta) Ansvarsfordelinga mellom kommunen og fastlegane i fastlegeordninga er definert i fastlegeforskrifta av Forskrifta stiller mellom anna krav om at pasientane skal få enklare tilgjenge til fastlegekontoret; tilbod om heimebesøk; i større grad tilbod om førebyggjande tiltak, og verta følgt opp når dei sjølv ikkje klarer å etterspørje tenesta. Det er fokus på fastlegens rolle som henviser til spesialisthelsetenesta, medisinskfagleg koordinator og dessutan samarbeid med dei andre kommunale tenestar. Forskrifta presiserer at kommunane har ansvar for at fastlegane fyllar tydelege kvalitetskrav til tenesta; skal sikra god integrering av fastlegeordninga med dei andre kommunale tenestar og dessutan leggje til rette for godt samarbeid mellom fastlegar, dei andre kommunale tenestar og spesialisthelsetenesta. Forskrift om verdig eldreomsorg (Verdigheitsgarantien) Frå 1. januar 2011 tredde ein ny forskrift om verdighet i eldreomsorga i kraft. Forskrifta har som føremål å sikra at eldreomsorga leggjast til rette på ein slik måte at den bidreg til ein verdig, trygg og meiningsfull alderdom. Verdigheitsgarantien peikar på kravet om fagleg forsvarleg oppfølging av lege og anna relevant personell, som sikrar kontinuitet i behandlinga. Individuell avtale mellom kommunen og fastlegen Dette er ei avtale mellom kommunen og sjølvstendig næringsdrivande legar om allmennpraksis i fastlegeordninga. Avtalen vert regulert av fastlegeforskrifta. Her vert det avgjort blant anna opningstid, telefontid og anna kommunal oppgåve. Det fremgår av den individuelle avtala kva for legar som inngår i kollegial fråværsordning. 3 Dagens tenestar 3.1 Organisering Den allmennmedisinske- og samfunnsmedisinske verksemd vert utført av fastlegane og andre legar med kommunale oppgåver. Med allmennmedisinsk verksemd ver i denne samanhengen meint fastlegetenestar og kommunale oppgåver ved legevakt, helse- og omsorgssenteret, helsestasjon- og skulehelsetenesta,. Med samfunnsmedisinsk verksemd vert meint medisinskfagleg rådgjeving og lokal helsestyresmaktsoppgåver. Allmennlegeteneste i kommunal verksemd Kommunen organiserer allmennmedisinske oppgåver i kommunale institusjon og samfunnsmedisinsk verksemd. Den kommunale legeteneste er organisert under legekontoret som er organisert under helse- og omsorgssektoren Fastlegetenesta Føremålet med fastlegeordninga er å sikre at alle får naudsynte allmennlegeteneste til rett tid, og at personar busett i Norge får ein fast allmennlege å forholde seg til. Ordninga er heimla i lov om helse- og omsorgstenestar. 45

46 Fastlegane utfører den største delen av allmennmedisinske tenestar i kommunen, og er ein integrert del av kommunehelsetenesta. Kommunen har ansvar for å sikre tilstrekkelege legeressursar gjennom inngåing av individuelle fastlegeavtaler og å følgja opp desse avtalene i samarbeid med legane. Kommunen koordinerer òg legetilgjenge, turnuslegeordninga og fastleganes offentlege kommunale oppgåver. I forskrift om fastlegeordninga i kommunen er det definert følgjande i tilhøve til listetak, jfr. 34 «Fastlegen skal ikkje ha fleire enn 2500 personar på lista si. Eit listetak lågare enn 500 personar må avtalast med kommunen». Fastlegen sitt listeansvar dekker alle allmennlegeoppgåver innan somatikk, psykisk helse og rus for innbyggjarane på lista, dersom ikkje anna er presisert i lov eller forskrift. Finansiering Drifta til legane blir finansiert gjennom basistilskott, trygderefusjonar og pasientane sine eigenandelar. Kommunen får fullfinansiert desse kostnadene gjennom rammetilskottet frå staten. Takstar for eigenandeler frå pasientane og takstar for trygderefusjonane, er fastsett nasjonalt. 3.2 Nøkkeltal og faktum Folketalsutvikling Vanylven kommune er ein kommune med innbyggjarar (SSB 1. jan 2017). Kommunen har hatt nedgang i folketalet over fleire år. Vanylven kommune får ein skjevheit i befolkningssamansettinga og trekk ved alderssamansetninga i framskrivinga frå SSB viser ein ganske stor reduksjon i aldersgruppa 0 50 år, medan det vil koma ein kraftig vekst i andelen eldre. Det vert forventa at det vil vere ein auke i mengd friske eldre, men likevel vil mengder personar som treng meir oppfølging auka når andel eldre aukar. Vekstområde - Senterstruktur Vanylven kommune har vedteke ein langsiktig arealstrategi der senterstruktur og knutepunktutvikling står sentralt. Senterstrukturen i Vanylven kommune består av tre nivå; kommunesenteret på Fiskå; bygdesenter på Åheim og i Syvde, samt tre lokalsenter på Rovde, Eidså og Åram. Folkehelseprofil Vanylven kommune skårar betre enn landsgjennomsnittet på dei fleste av indikatorane i folkehelseprofilen Enkelte område skil seg negativt ut slik som god drikkvassforsyning for heile kommunen; andel med muskel- og skjelettsjukdom og antibiotikabruk. 46

47 3.2.2 Allmennlegetenesta i kommunal verksemd I tabellen nedanfor vert vist det eit oversyn over kommunen sin allmennmedisinske offentlege oppgåver. Stilling - kan påleggjast Mengd Mengd Mengd legeårsverk Mengd legeårsverk fastlegar kommunelegar kommunefastlegar legar Helsestasjon/skulehelse Svangerskapsomsorg Legevakt 4 4 (legevakt turnus) Sjukeheim kommunalt (inkl. KAD) Omsorgsbustad eldre (systemretta arbeid) Turnuslegar Turnusrettleiing Samfunnsmedisin/ kommuneoverlegefunksjon Tal per Det er 3 av 4 fastlegar som har allmennmedisinsk offentleg legearbeid. Gjennomsnittleg stillingsprosent for dei som har kommunal oppgåve er xx %. I det vidare vil det verta knytt kommentarar til nokon av tenestane frå tabellen over. Helsestasjon, skulehelsetenesta, svangerskapsomsorg Legebemanninga ved helsestasjon og skulehelsetenesta, vert dekt av fastlegar i kommunen. I tillegg er det ein fastlege som er knytt til svangerskapsomsorga. Legevakt Vanylven kommune har eigen legevakt, men nyttar interkommunal legevaktsentral i Volda til å ta i mot oppdrag og formidle desse vidare til legane i den lokale legevaktordninga. Legevakta er bemanna med fire fastlegar. Legetenesta ved Kommunalt akutt døgntilbod (KAD) Vanylven kommune etablerte i 2014 kommunalt akutt døgntilbod (KAD) ved helse- og omsorgssenteret. KAD er betjent av legane som jobbar ved det kommunale fastlegekontor på dagtid kvardagar og dessutan ei kommunal tilsynslege. Det er telefonberedskap alle kvardagar og dessutan visittgong og telefonberedskap i helg. 47

48 Tilsynslege i sjukeheim KOSTRA samanlikning I tabellen nedanfor vert vist legetimar per bebuar på sjukeheim. Tala viser at Vanylven kommune ligg under dei kommunane vi samanliknar oss med. Legetimar per veke per bebuar i sjukeheim Vanylven KOSTRA Landet gruppe 2 KOSTRA tal per 2016 Tilsynslege på sjukeheim Vanylven kommune Per januar 2016 er det x,x årsverk knytt til tilsynslegefunksjon på Vanylven helse- og omsorgssenter. Tabellen nedanfor viser fordeling av legetimar per veke i sjukeheim fordelt på ulik type plassar Sjukeheim Langtidsplasser Korttidsplasser Rehabilitering, * Legetimar pr. lindrande, forsterka veke Plassar Vanylven helse- og omsorgssenter x Tal per januar Turnuslegar Vanylven kommune har ikkje turnuslege per dags dato. Praksiskonsulentordninga Praksiskonsulentordninga PKO, inneber at fastlegar er tilsett hos helseføretaka i ei mindre stilling. Ordninga har til føremål å fremja og utvikla samarbeidd mellom fastlegar og sjukehus. Vanylven kommunen har ingen legar i slikt samarbeid per dags dato Fastlegetenesta Nasjonale tal viser at på landsbasis er innbyggjaren hos fastlegen sin gjennomsnittleg 2,6 gonger per år. KOSTRA samanlikning I tabellen under vert vist det eit oversyn over mengd legeårsverk per innbyggjarar og gjennomsnittlege listelengda per fastlege. Vanylven kommune ligg over når det gjeld legeårsverk i KOSTRA-gruppe 2 48

49 Legeårsverk per innbyggjarar, kommunehelsetenesta Gjennomsnittleg listelengd KOSTRA tal per 2015 Vanylven KOSTRA gruppe Landet 2 Kommunalt Tilsette legar Fastlegedekning Vanylven kommune I tabellen nedanfor vert vist det ein oversikt over fastlegedekninga i Vanylven kommune. Mengd heimlar Mengd avtalar Mengd legepraksisar Mengd listepasientar 4 Av dei totale 4 fastlegeheimlane er det 4 menn og ingen kvinner. Det er omlag xxx færre pasientar på fastlegane sine lister enn det er innbyggjarar i kommunen. Dette har samanheng med at innbyggjarar vel fastlege i annan kommune. Legekontora og lokalisering Legekontor Lokalisasjon Mengd lækjer Vanylven legekontor Fiskå 4 Listelengd Det vil finnast variasjon av listelengda mellom anna knytt til stillingsprosent og fastlege med liste under oppbygging. Kommunalt fastlegekontor Vanylven kommune har organisert fastlegeordninga som kommunal teneste, for å sikra tilgjenge til allmennlegetenestar til dei som står utanfor fastlegeordninga, som til dømes asylsøkarar, sikre større fleksibilitet for å dekka kommunale legeoppgåver og dessutan sikre utviklingsarena for samarbeidsrutinar mellom fastlegar og dei andre kommunale tenestar. 3.3 Status Kommunen skal sikra at innbyggjarar har tilgjengelege legetenestar av god kvalitet og som samhandlar godt med dei andre kommunale tenestar og spesialisthelsetenesta. Målet er endring i frå reparasjon og behandling til førebygging og tidleg innsats. Oppgåveoverføringa frå spesialisthelsetenesta, og den endra profil til tenesta, medfører at brukargruppa i dag har meir komplekse medisinske problemstillingar enn tidlegare. 49

50 3.3.1 Allmennlegeteneste i kommunal verksemd Helsestasjon, skulehelseteneste, svangerskapsomsorg Helsestasjons- og skulehelsetenesta skal vektleggje ressursar som fremmer helse og positiv utvikling hos barn, unge og familiar. Oppfølginga skal omfatte barnet sin fysiske og psykososiale utvikling samt bidra til gode oppvekstvilkår. I tillegg skal tenestane fanga opp risikofaktorar, problem og skjevutvikling, og dessutan setje inn naudsynte førebyggjande tiltak. Tenestar knytte til helsestasjon, skulehelseteneste og svangerskapsomsorg er knytt til avdelinga barn- og unge. Legetenesta i desse tenestane er organisert under helse og omsorg. Svangerskapsomsorga er ein del av helsetenesta, og skal primært bli ivartatt av fastlegen, optimalt i samarbeid med jordmor. Den omfattar alle kontrollar, tiltak og tilvisingar som det er behov for i eit normalt svangerskap. I Vanylven kommune oppsøkjer om lag xx % av dei gravide den kommunale legen i svangerskapsomsorga, attverande vert opp følgt av sin fastlege. Om lag x % av dei gravide nyttar kommunale jordmorteneste. Fastlegen kjenner ofte kvinna og helsa til familien hennar, og vil slik sett kunne følgja opp ved eventuelt sjukdomstilfelle. Det er viktig at fastlegen kjenner kvinna si svangerskap, om det vert behov for oppfølging av sjukdomar undervegs. Svangerskapsomsorga, helsestasjon og skulehelsetenesta har elektronisk kommunikasjon med fastlegane. Legeteneste ved Kommunalt akutt døgntilbod (KAD) Kommunalt akutt døgntilbod somatikk/eldre Kommunalt akutt døgntilbod (KAD), er kommunale sengeplassar som allmennlegar, legevakt og akuttmottak kan henvise brukarar til for dei som har ein avklard diagnose og som er i behov av innlegging i institusjon, men ikkje treng sjukehusinnlegging. Frå er KAD ei lovpålagt teneste som er lokalisert til Vanylven helse- og omsorgssenter. Tenesta er i full drift med x sengeplassar. KAD-tilbodet krev ei høgare legedekning enn andre kommunale institusjonssenger. Det skal vere dagleg visitt og tilgjenge til legar på kveldstid. Akutt hjelp på natt i vert vareteke av legevakta. Tal i årsrapporten for helse- og omsorgssektoren 2016 viser at det vore x innlagde pasientar med ein gjennomsnittleg liggetid på x døgn og eit gjennomsnitt belegg på x %. Tal frå andre kommunar som starta opp viser noko av den same tendensen. Kommunane som starta opp med KAD-plassar i 2013 har ein høgare beleggsprosent enn dei som starta opp i Vi forventar difor ein høgare beleggsprosent dei neste åra. Dei fleste vert lagt inn frå legevakta. Den ledige kapasiteten vert utnytta i periodar til korte korttidsopphold. Kommunalt akutthjelp døgntilbod, psykisk helse og rus Det vert frå 2017 ei lovpålagt innføring av kommunale akutte døgnplassar (KAD) òg for psykisk helse- og rusfeltet. I følgje Helsedirektoratet vil omfanget av desse kommunale akutte døgnplassane vere mindre enn innanfor somatikken. Det kjem ein rettleiar for etablering og drift av tilbodet våren Tilsynslege i sjukeheim Sjukeheim er eit tilbod til eldre med stort behov for medisinskfagleg tilsyn, pleia og omsorg, og dessutan plassar for demente med behov for eit skjerma tilbod. Det vert gjeve både tidsavgrensa opphald (korttidsopphold) og langtidsopphold. Legeoppgåvene skal sikra at alle pasientar i sjukeheimane får naudsynte legetenestar. 50

51 KOSTRA tal for 2016 viser at Vanylven kommune er under kommunegruppe 2 når det gjeld legetimar per veke per bebuar. For å sikra framtidig dekningsgrad i tråd med måltallet, er det politisk vedtak på å utgreie bruk av underetasjen i den gamle sjukheimen. Legetenestar i omsorgsbustad med heildøgntenestar Kommunen skal utvikla omsorgstenestar slik at tenesta i større grad støttar brukarar i å leve lengst mogleg ige liv med størst mogleg grad av sjølvstende. Omsorgsbustader med heildøgnteneste er utviklet for å sikre innbyggjarar med helsebehov eit nivå mellom eigen heim og institusjon. Bebuaren eige/leiger bustaden sin sjølv og mottek heildøgntenestar frå kommunen. Legetenestar skal i utgangspunktet ytast av den enkelte sin fastlege. Vanylven kommune har omsorgsbustader for eldre, utviklingshemma og for menneske med psykiske og/eller rusrelaterte lidingar. Omsorgsbustad for eldre Eldre i omsorgsbustad er til dels sjølvhjulpen, men dei fleste har behov for regelmessig helse- og omsorgstenestar gjennom døgnet. Det er òg eit førande prinsipp at bebuarar vert buande i omsorgsbustad inntil slutten til livet. Dette inneber at mange bebuarar etterkvart har eit aukande behov for omsorg og regelmessig medisinskfagleg oppfølging - tilsvarande til dels nivået på sjukeheim. Det er vidare òg varierande kor tilgjengeleg bebuarens fastlege er for heimebesøk. Omsorgsbustader for menneske med utviklingshemming Omlag x % av utviklingshemma over 18 år har i dag eit butilbod i omsorgsbustad. I tråd med anteken førekomst tyder det at ein gjennomsnittleg fastlege vil ha ansvar for om lag x menneske med utviklingshemning. For dei fleste menneskar med utviklingshemming, er det stort behov for heilskaplege og koordinerte tenestar gjennom heile livsløpet. Dei er meir utsett både for psykiske og fysiske sjukdomar enn andre, og det fordrar at fastlegen har jamleg kontakt med «sine» brukarar. Dei fleste utviklingshemma har hatt kontakt med habiliteringstenesta (spesialisthelsetenesta) frå dei var barn og vidare gjennom heile livsløpet. I forskrift om fastlegeordninga, er fastlegen pålagd å ivareta ein medisinsk koordineringsrolle og samarbeide med andre relevante tenesteyter om eigne listepasientar. Omsorgsbustader for menneske med psykiske og/eller rusrelaterte lidingar Omlegginga av psykisk helsevern har medført at kommunane har fått større ansvar for fleire brukarar med omfattande psykisk helse- og rusproblematikk. Fastlegen har eit ansvar for eit heilskapleg perspektiv, som gjeld utgreiing, behandling og oppfølging av den psykiske helsa til pasientane sine og/eller rusmiddelproblem på lik linje med somatisk sjukdom. Fastlegen skal henvise sine pasientar til spesialisthelsetenesta og til andre kommunale helsetenestar ved behov. Fastlegen er hovudansvarleg for somatisk utgreiing og oppfølging av pasienten, sjølv om spesialisthelsetenesta er kopla inn for å bistå med utgreiing, behandling og oppfølging. Endringa i spesialisthelsetenesta, der innsatsen gradvis har dreidd over frå langtids døgnbehandling til oppsøkjande, tilgjengelege og polikliniske tenestar, tyder at kommunane må innretta tenestane på ein ny måte. Det er enno behov for ei tydlegare rolle og ansvarsfordeling mellom kommunane og spesialisthelsetenesta, og dette har tyding for korleis utvikling av legetenesta vert innretta i tilhøve til denne målgruppa. 51

52 Samfunnsmedisinsk rådgjeving - kommunelegefunksjon Tenesta sikrar det strategiske arbeidet med samfunns- og medisinskfagleg rådgjeving, i tillegg til lokale styresmaktsoppgåver som tvungen psykisk helsevern, miljøretta helsevern, beredskap og smittevern. Kommunelegetenesta er rådgjevande på samfunns- og tenestenivå, og dessutan utøvande lokal helsestyresmakt. Vidare følgjer tenesta opp fastlegeordninga og har regelmessig samarbeid med fastlegane Fastlegeordninga Fastlegeordninga har som føremål å bidra til kontinuitet i lege-/brukartilhøvet og betre tilgjenge til allmennlegetenestar for menneske med samansette og kroniske utfordringar. Fastlegen har ansvar for å greia ut, behandle og følgje opp listepasientane sine. Fastlegane utgjer ofte det første møtet med helsetenesta og er ein sentral samarbeidspart i det totale brukarløpet. Dei er ein viktig vegvisar for brukaren til det kommunale tenesteapparatet, ein samarbeidspart for medarbeidaren i dei kommunale tenestane, spesialisthelsetenesta og for brukarane sjølv. Samarbeid og samhandling er naudsynt for å sikra heilskaplege, gode, forsvarlege og samordna tenestar med tydeleg ansvars- og oppgåvedeling. I Vanylven kommune har fastlegetenesta vore stabil over tid med lite utskifting. Tre av fire av fastlegane i kommunen er spesialistar i allmennmedisin. På landsbasis er om lag 40 % av alle fastlegar spesialistar. Legekontoret er på e-link og kan kommuniserer sikkert elektronisk med heimesjukepleia og sjukeheim. Fastlegen har vidare ei viktig rolle i tilvising til spesialisthelsetenesta og har ansvaret for medisinskfagleg koordinering for den enkelte pasienten. Førebygging Kommunen er pliktig til å ha eit oversyn over helsetilstanden i innbyggjarane. Fastlegane har god kjennskap til helsa til befolkningsgruppa dei har ansvar for. Fastlegane er sentrale for kommunen i arbeidet med planlegging av folkehelsetiltak og i vurdering av framtidige helseutfordringar. Fastlegen skal tilby førebyggjande tiltak overfor personar der det vert avdekt betydeleg risiko for utvikling av sjukdom eller funksjonssvikt, eller forverring av etablert sjukdom eller funksjonssvikt. Barn og unge er den viktigaste målgruppa i kommunen sin helsefremmende og førebyggjande arbeid. Arbeidet retta mot barn handlar om å påverka dei grunnleggjande årsakene til at sjukdom og dårleg helse vert utvikla, irekna å avdekka der det vert utøvd vald og seksuelle overgrep overfor barn og unge. For å avdekka alvorleg omsorgssvikt og mishandling, er det viktig at fastlegane samarbeider nært med barnevernet og andre kommunale instansar. 52

53 Akutt hjelp Fastlegane skal innretta praksisen sin slik at pasientane som må ha akutt hjelp, kan bli mottatt og vurdert i opningstida. Det skal vere tilstrekkeleg med timar avsett til akutt hjelp til at fastlegens eigne listepasientar kan i varetakast i avtalt opningstid. Det er fare for at det vert sett av for lite akutt-hjelp timar på legekontora. Manglande robusthet med omsyn til legekontorstorleik kan føra til dårlegare tilgjenge. Sjukebesøk Fastlegeforskrifta presiserer at fastlegen har plikt til å oppsøkja brukarane sine i heimen når det er behov for konsultasjon og brukaren ikkje er i stand til å møta på legekontoret. Fleire heimebuande kronisk sjuke brukarar, og raskare utskriving frå sjukehus, vil auke behovet for sjukebesøk. Hos kronisk sjuke brukarar kan det vere behov for regelmessig blodprøvetaking og fastlegen skal sikra at dei som ikkje kan møta på kontoret skal få utført dette i eigen heim. 4. Utfordringar Legetenesta i kommunen må vidareutviklast i tråd med endringar som vert gjort i den dei andre helse- og omsorgstenesta. Paradigmeskiftet frå reparasjon til førebygging og tidleg innsats medfører òg ei endring i kultur, haldningar, organisering og leiing. I dette kapittelet skildrast tenesteutfordringar, og utfordringar knytet til aktiv brukar/pårøranderolle, kvalitet, kapasitet og kompetanse. Allmennlegetenesta er ein viktig faktor som bidreg til at kommunen kan løysa oppdraget til det viktige samfunnet sitt knytet til auka oppgåveoverføring frå spesialisthelsetenesta og tenesta sin endra profila med førebygging og tidleg innsats framfor reparasjon og behandling. Eit av måla er å kunne yte gode legetenestar på kommunalt nivå for at brukarar skal få flest mogleg tenestar lokalt, og for å bidra til å dempa pressa på spesialisthelsetenesta. 4.1 Tenesteutfordringane Allmennlegeteneste i kommunal verksemd Helsestasjon og svangerskapsomsorga Som skildra i kapittel 3. skal svangerskapsomsorga bli tatt i vare av fastlege, gjerne i samarbeid med kommunal jordmor. Med høve til elektronisk kommunikasjon og gode samarbeidsrutinar bidreg dette til å sikra ein god svangerskapsomsorg. Vanylven kommune har per i dag knytt x,x % legetenestar til svangerskapsomsorga. For å sikra ei berekraftig utvikling er det eit viktig prinsipp å ikkje ha dobla tenestar, og ein må dermed sjå på den framtidige organisering. Legeteneste ved Kommunale akutte døgnplassar (KAD) Kommunalt akutt døgntilbod somatikk/eldre For å sikra ein auka og riktig nytte av KAD plassar, kan det vere behov for ein ytterlegare styrking av legetenesta på ettermiddag og kveld. 53

54 Kommunalt akutt hjelp døgntilbod psykisk helse og rus Dette tenestetilbodet er førebels uklart og det kan vere vanskeleg å sjå kva for pasientar/brukarar som er målgruppa for denne tenesta, då grenseoppgangen mot spesialisthelsetenesta førebels er uklar. Dette vil greiast ut nærare i tråd med nasjonale føringar. Tilsynslege i sjukeheim KOSTRA tala i kapittel 3 viser at Vanylven kommune har legedekning per bebuar i sjukeheim litt under kommunegruppe 2. Dette viser at Vanylven kommune har ei rimeleg legedekning på sjukeheim. Likevel er det viktig for Vanylven kommune å differensiera legedekninga med ein større legetettleik i plassar med bebuarar som har behov for høg grad av medisinskfagleg tilsyn og behandling. Legetenestar i omsorgsbustad med heildøgnteneste Omsorgsbustader for eldre Det er eit aukande behov for regelmessig tilsyn, då bebuarar på omsorgsbustader med heildøgntenestar skrivast tidlegare ut frå sjukehus og er sjukare enn før samhandlingsreforma. Det er ein aukande førekomst av demens blant bebuarane i omsorgsbustad. Fastlegane har ansvar for diagnostisering og behandling av desse brukarane, både før og under opphald i omsorgsbustader. Omsorgsbustader for menneske med utviklingshemming For å sikra utviklingshemma optimal medisinskfagleg koordinering, må samhandlingsrutinar vidareutviklast med dette føremålet. Fastlegen sitt medisinske koordineringsansvar inneber å sikre god samhandling med habiliteringstenesta, tenesta i omsorgsbustaden og brukar/pårørande. Omsorgsbustad for menneske med psykiske og/eller rusrelaterte lidingar Eit godt fungerande samarbeid mellom fastlegen; brukar; anna helse og omsorgspersonell i kommune; spesialisthelsetenesta og dei andre kommunale tenestar er viktig for å sikra heilskaplege og fagleg gode tenestar for brukaren. Det er viktig å finna fram til gode samarbeidsløysingar og rutinar som sikrar dette. Lokalt psykisk helse og rusarbeid for vaksne er eit satsingsområde som er under utvikling, og omfanget av oppgåveoverføringa frå spesialisthelsetenesta er førebels uavklart. Det vil vere behov for å følgje utviklinga, for å sikra naudsynte legetenestar for denne målgruppa, irekna psykiatrikompetanse, dobbel diagnosar og valdsrisiko. Samfunnsmedisinsk rådgjeving For å sikra fagleg forsvarlegheit, god kvalitet og utvikling av tenestane med fokus på tidleg innsats og førebygging, er samfunnsmedisinsk og medisinskfagleg råd og rettleiingsteneste viktig, irekna rettleiing og oppfølging av enkeltsaker på tenestenivå. I tråd med vidareutviklinga av fastlegeordninga med særleg fokus på koordinering og samhandling med kommunale helsetenestar, og endra profil til tenestane, er det viktig å sikre og vidareutvikla samarbeidsrutinar. Dette for å sikre god kvalitet og smidige løysingar på tvers av tenestane. 54

55 4.1.2 Fastlegeordninga Dimensjonering Som KOSTRA tala viser ligg Vanylven kommune noko over, samanliknande kommunar, når det gjeld legedekning per innbyggjar. Kommunalt fastlegekontor Fokuset i dette utviklingsarbeidet vil vere å styrke samarbeidd mellom fastlegane og dei andre kommunale helsetenestane. Det er behov for å utvikle fleire formelle kontaktpunkt mellom fastlegane og dei andre kommunale tenestar, og dessutan utvikle gode og forbetra samarbeidsrutinar mellom fastlege og dei andre kommunale tenestar. Eit berande prinsipp for denne tenesta er at han er sjølvfinansierande Førebygging Allmennlegetenesta er sentrale i det førebyggjande arbeidet i kommunen. Kommunen er pliktig til å ha eit oversyn over helsetilstanden i innbyggjarane. Fastlegane har god kjennskap til helsa til folkesetnadsgruppa dei har ansvar for og vil kunna bidra i kommunenes oversynsarbeid. Til trass for betre helse på mange område enn elles i landet, er det viktig å oppretthalde fokus på arbeidet med dei kjende folkehelseutfordringane innan kroniske sjukdomar: hjertekar lidingar, KOLS, diabetes, psykisk helse, rus, muskel-skjelett lidingar og kreft. Dette er enno viktige innsatsområde i det primærførebyggjande arbeidd for allmennlegetenesta og dei dei andre helsepersonella til kommunen. For å førebyggja omsorgssvikt og mishandling for barn og unge, må det vidareutviklast gode samarbeidsrutinane mellom fastlegen, legar og helsepersonell knytt til seg helsestasjon og skulehelseteneste, og tilsette i barnehage/skule og barnevernet Primærhelseteam Ei sentral utfordring er korleis betre samhandlinga og korleis vi møter veksten i andel menneske med kroniske sjukdomar. For å møta utfordringa, er det naudsynt med fokus på heilskaplege brukarløp og tilbod for å sikra ein heilskapleg, nær og koordinert teneste. Oppsummerande forsking viser eintydig at organiseringa av primærhelsetenesta i større tverrfaglege senter gjev meir effektiv utnytting av ressursar og kompetanse i tilhøve til behovet til innbyggjarane, og dessutan redusert bruk av spesialisthelsetenestar. Vidareutvikling av helsetenesta inneber behov for å organisera seg tydelegare i tverrfaglege team som sikrar ei heilskapleg tilnærming til både brukar og pårørande med meir vekt på funksjonsevne og eige meistring enn berre behandling og assistanse. Meir komplekse helseutfordringar hos brukarar i kommunen, krev samarbeid, samordning og koordinering. I Primærhelsemeldinga vert vektlagt etablering av primærhelseteam, kor samarbeid og samlokalisering mellom fastlegen og dei andre kommunale tenestar er sentral. For Vanylven kommune vil det vidare vere naudsynt å sikre og styrke integrering av fastlegetenesta i helseog omsorgssektoren, og sikre tilstrekkeleg samarbeid mellom fastlegeordninga og dei andre kommunale tenestar. Det er viktig å oppretthalda og vidareutvikla samarbeidd med spesialisthelsetenesta gjennom å sikre god kommunikasjon mellom dei tre involverte partane; sjukehus, fastlegar og helse- og omsorgstenestar. 55

56 4.1.5 Helse- og omsorgssenteret Kommunen har etablert eit moderne og framtidsretta helse- og omsorgssenter, som samlar kompetansen til fleire helse- og omsorgstenestar. For å levere eit framtidsretta tilbod til innbyggjarane, kan ein vurdere å samle fleire førebyggjande tiltak under eit tak, og skapa eit tettare samarbeid mellom fastlege, heimetenesta, korttidsplasser og dei andre tenestar i helseog omsorgssenteret. Tenestane i helse- og omsorgssenteret skal støtte innbyggjarane til å vere aktive deltakarar i samfunnet og bidra til å redusera risikofaktorane for kronisk sjukdom. Ein av hovudmålsettingane er å førebyggja sjukehusinnleggingar og ivareta innbyggjarar som er skrive ut til helse- og omsorgssenteret for vidare behandling og rehabilitering. Helse- og omsorgssenteret vert eit viktig ledd i å heve det totale tilbodet i kommunen. Vidare skal funksjonane til helse- og omsorgssenteret sikrar kvalitet og kapasitet i det akuttmedisinske behandlingstilbodet. Å samla helsetenestar på éin stad kan styrke fagmiljøet, førebygging og tidleg innsats, og dessutan gje betre og raskare behandling, i tråd med samhandlingsreformens intensjonar. 4.2 Aktiv brukar og pårøranderolle Ein framtidsretta helseteneste, er ei teneste som tek avgjersle i samråd med brukarane, som er oppteke av kva som er måla deira, behov og ønske for eige liv, og som legg dette til grunn for kva for tenestar som vert levert og korleis dei er utforma. Kunnskapen til brukaren og røynsle er grunnleggjande for å styrke høvet til brukaren til å ta ansvar for eiga helse, trivsel og mestring. Fleire tiltak kan setjast i verk for å styrke ein aktiv brukar- og pårøranderolle i tenestane, som brukarråd og årlege dialogmøte mellom brukarar og politikarar. Når det gjeld fastlegetenesta er det ikkje systematisert innhenting av brukarrøynsler, og dette vil kommunen sette fokus på. Brukarmedverknad og brukarinnverknad Empatisk tilnærming og god oppfølging, er ein føresetnad for kvaliteten på relasjonen og samhandlinga mellom brukar og hjelper. Samarbeidet gjer muleg ansvarsfordeling i ein betringsprosess. Det inneber å delta i val, utforming og bruk av dei tenestane som er tilgjengelege. Dei praktiske konsekvensane av ei aktiv brukarrolle, fører til at fagpersonell i større grad må gå inn i ei opplysnings- og rettleiarrolle med openheit for dialog omkring situasjonen til brukarane, behov og forslag til løysingar. For kommunen sine tenestar, tyder dette ei endring i haldning til brukaren, der behova til nytter vert styrande for tenesteutviklinga. I denne tilnærminga vert det vektlagt å nytta arbeidsmetodar som i møte med enkeltmenneske skal stimulera til størst mogleg grad av eigenmeistring og sjølvstendiggjering. Brukarar kan trenge tettare oppfølging i tråd med faglege retningslinjer og betre opplæring, slik at dei kan meistra livet med sjukdom og hindra forverring. Dei treng òg at tenestane deira vert koordinert betre. 56

57 Pårørande som ressurs Pårørande kan vere ein viktig ressurs og ein viktig del av den hjelpetrengande sitt nettverk og nærmiljø. Pårørande har vidare ein viktig røynslekompetanse som kan dragast nytte av i arbeidet med brukaren. Samstundes kan pårørande ha behov for rettleiing for å meistra situasjonen sin, då denne kan vere svært belastande. Legane kjenner ofte familieforholdet til brukaren godt og samarbeider med pårørande ved behov. Det er spesielt viktig med tett samarbeid med fastlegen og pårørande gjennom heile livsløpet for menneske med utviklingshemming. Både ved regelmessige kontrollar og ved spesielle situasjonar som til dømes ved slutten til livet, er det sentralt at legen kan informera og samhandle både med brukaren og med pårørande. Dette krev både tilgjenge og kompetanse på slik kommunikasjon hos legen. Barn som pårørande Barn som pårørande til alvorlege sjuke er ei gruppe som i liten grad evnar å be om hjelp sjølve. Ivaretaking av denne gruppa er viktig og lovpålagt, og det er utarbeidd eigne rettleiarar. Rolla til lege med omsyn til å ivareta mindreårige born som pårørande for alvorlege sjuke foreldre må vere i fokus. 4.3 Kvalitet og kompetanse God kvalitet inneber at tenestane er verknadsfulle, trygge og sikre, samordna og preget av kontinuitet, involverer brukarar og utnyttar ressursar på ein god måte. Tenestane vert utfordra ved nye oppgåver som kan føra til nye faglege krav. Endring i tenesteprofilen krev ny tilnærming og andre måtar å løysa oppgåver på. Kommunen som arbeidsgjevar skal sørgja for at eigne tilsette som utfører tenestar får naudsynt opplæring og utdanning. Vidare skal det vert lagt til rette for å medverka til forsking for den kommunale helse- og omsorgstenesta. I fastlegeforskrifta vert stilt det nasjonale funksjons- og kvalitetskrav til fastleganes verksemd. Strategisk kompetanseutvikling Helse- og omsorgssektoren skal ha ein strategisk kompetanseplan. Dette vil også kunne sikra fagleg utvikling av allmennlegetenesta. Fordi i tråd med utviklinga til kommunen, må planen sikre naudsynt kompetanseutvikling for legetenesta. Dette gjeld mellom anna systematisk kompetansestyrking innan sjukeheimsmedisin, geriatri og alderspsykiatri. Arbeidet til kvalitet For å sikra god kvalitet i tenestane, basert på høg etisk kompetanse og kunnskapsbasert praksis, bør det etablerast ein systematisk kvalitets- og utviklingsarbeid innanfor tenesteområdet.per i dag er det ikkje nedfelt felles kvalitetsindikatorar for fastlegetenesta. Det er få verktøy til å måla kvalitet på fastlegane sitt arbeid. Dette tyder at kvalitetsforbetringsarbeidet må intensiverast, vert systematisert og vert styrkt. Det er behov for å vidareutvikla det systematiske kvalitetsarbeidet i samarbeid med fastlegetenesta. IKT Elektronisk samhandling Skal brukarar oppleve møte med tenestane som eit heilskapleg, er IKT og elektronisk samhandling avgjerande. Velfungerande IKT-verktøy gjer helse- og omsorgstenestane til moderne arbeidsplassar, bidreg til auka pasient- og tryggleiken til informasjon og forenklar det daglege arbeidet. «Meldingsløftet» sikrar elektronisk informasjonsutveksling mellom sjukehus og kommunehelsetenesta, mellom kommunehelsetenesta og fastlegane. For å sikra plikta til kommunen til å ha oversyn over helsetilstand etter folkehelseloven er det naudsynt å vidareutvikla elektroniske system knytt til elektroniske pasientjournal. 57

58 4.4 Tilstrekkeleg personell med naudsynt kompetanse Utvidinga av kommunale oppgåver vil krevje økt rekruttering av kvalifisert personell og styrking av kompetanse hos eige personell i kommunen. Ei berekraftig utvikling i helse- og omsorgstenestane føreset god leiing, tilstrekkeleg rekruttering og kompetanseheving og må sjåast i samanheng med kvalitet og kunnskap. Samhandlingsreforma utfordrar kommunen til å tenkje nytt både når det gjeld bemanning, kompetanse og måtar å organisera tenestar og kompetanse på. Tilstrekkeleg, riktig og god kompetanse er avgjerande for å sikra god kvalitet på tenestane, tenesteutvikling, innovasjon og effektiv ressursutnytting. Dette er faktorar som bidreg til å skape godt omdømme og som sikrar at kommunen er ein god og attraktiv arbeidsplass. Fastlegane Vanylven har ein høg grad av spesialisering blant fastlegar, som sikrar god kompetanse. I løpet av planperioden bør det greiast ut ulike rekrutteringstiltak, som til dømes utdanningsstillingar i allmennmedisin for å oppretthalda ein høg del spesialistar i kommunen og slik sett sikre god kompetanse. Det må sikrast tilstrekkeleg spesialistkompetanse innan dei ulike allmennmedisinske område ved rekruttering av legar. 5. Innsatsområde, mål og tiltak 5.1 Styrke og vidareutvikla og saml legetenestane Mål 1. Legetenestane er tilgjengelege, heilskaplege og koordinerte. Tiltak: Samarbeidsrutinar vert vidareutvikla og vert styrkt mellom allmennlegetenesta og dei andre kommunale tenestar og spesialisthelsetenesta. Det vert utarbeidt ein handlingsplan i samarbeid med fastlegane og kommunen for å sikre eit robust legekontor Elektroniske verktøy for samhandling, kommunikasjon og informasjon vert vidareutvikla for å sikra ytterlegare tilgjenge og godt oversyn over kommunale og frivillig tilbod. 58

59 Mål 2. Legetenestane vert utvikla i tråd med tenesteutvikling og demografi. Tiltak: Legetenestar i sjukeheimen, irekna KAD-plassar, vert styrkt for å sikra naudsynt system- og pasientretta arbeid Legetenestar i omsorgsbustad med heildøgntenestar for eldre, vert vidareutvikla og vert styrkt for å sikra naudsynt system- og pasientretta arbeid Helse- og omsorgssektoren utviklar og etablerer primærhelseteam i samarbeid med fastlegane i tråd med pågåande prosess og nasjonale føringar Fastlegedekninga vert vidareutvikla i perioden i tråd med den demografiske utviklinga. KOSTRA tal vert lagt til grunn for styrkinga 5.2. Framme aktiv brukar og pårørande rolle Mål 1. Brukarar er delaktige i utforminga av eit individuelt tilpassa tenestetilbod Tiltak: Ved utarbeiding ved Individuell plan (IP) sikrast deltaking av allmennlegetenesta Pårørandesamarbeid vert sikra i utforminga av det individuelle tenestetilbodet Brukarundersøkingar vert tilbode legekontoret i Vanylven 5.3. Sikre kvalitet, kompetanse og innovasjon Mål 1. Systematisk kvalitetsarbeid og kompetanseheving er sett i verk i planperioden Tiltak: Kompetanseutviklingsplanar vert utarbeidt for legar knytt til seg omsorgsbustader med heildøgntenestar og sjukeheim Det skal utviklast kvalitetsmål og kvalitetsindikatorar i fastlegeordninga Strategisk kompetansestyringsverktøy vert vidareutvikla og vert i bruk teke for kompetanseutvikling i dei allmennmedisinske tenestane 59

60 5.4 Sikre tilstrekkeleg personell med naudsynt kompetanse Mål 1. Legetenesta vert sikra naudsynt rekruttering og kompetanse Tiltak: Kompetanseplane i helse- og omsorgssektorenmå vidareutviklast for å sikra naudsynt rekruttering og naudsynt spesialistkompetanse. 60

61 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2016/491 C84 RÅD/NORAND Utvalsaksnr Utval Møtedato 144/2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Tilrettelegging for borgarlege vigslar i kommunen Tilråding: Formannskapet tilrår: Den kommunale vigselsretten blir i Vanylven teke hand om av ordførar og varaordførar. Vigsel kan finne stad i kontortida på vekedagar. Vigselstidspunktet blir fastsett etter forutgåande dialog mellom brudefolket og vigslar. Vigsel i kommunal regi finn stad på rådhuset, anten på ordførar sitt kontor eller i kommunetyresalen. Vigsel i andre lokale/andre stader enn på rådhuset og til tidspunkt utanfor ordinær arbeidstid må avtalast med vigslaren, og der kommunen fakturerer dei faktiske utgiftene. Det administrative ansvaret for vigselsordninga blir delegert til rådmannen. Rådmannen får i oppgåve å leggje til rette for at vigslane kan finne stad innanfor verdige rammer. 61

62 Uprenta saksvedlegg: Informasjon om endringar i ekteskapsloven kommunale vigsler, datert Rundskriv om kommunale vigsler datert : om-kommunale-vigsler.pdf Samandrag av saka: Stortinget har nyleg vedteke endringar i ekteskapslova, jfr Lov om endringar i ekteskapsloven som ein del av oppgåveoverføringa til kommunane. Lovendringa betyr at vigselsmynde vert overført frå sorenskrivaren til ordførar, varaordførar og kommunalt tilsette eller folkevalde som kommunestyret sjølv gir slik mynde. Ansvaret for gjennomføring av borgarlege vigslar vert med det overført frå tingrettane og Oslo byfogdembete til kommunane. Saksopplysningar: Lovendringa trer i kraft frå 1. januar Reglane om ekteskapsinngåing går fram av ekteskapsloven kapittel 3. Oppgåveoverføringa betyr at kommunane må vere klare til å ta imot brudepar som ynskjer å gifte seg borgarleg frå 1. januar Kommunestyret må avklare kven som skal ha vigselsmynde i kommunen, før reglane trer i kraft. Ordførar og varaordførar er gitt vigselsmynde direkte i lova. Lova seier at i tillegg kan kommunestyret sjølv gi vigselsmynde til kommunalt tilsette eller folkevalde. Kommunestyret må sjølv vurdere behovet og kven som er eigna til å ha oppgåva. Lovproposisjonen omtalar at kommunen sitt tilbod skal vere godt og tilgjengeleg. Det er også uttala at det er viktig at kommunen legg til rette for den seremonielle karakteren i vigsla. Kven skal tilbodet gjelde for? Lovendringa inneber at kommunane er pålagt å ha eit vigseltilbod for eigne innbyggarar og personar som ikkje er busett i Norge. Det skal vere tilstrekkeleg at ein av brudefolket er busett i kommunen for at plikta til kommunen om å gjennomføre vigsle gjeld. Det står fritt til kommunen å tilby vigsel for brudefolk busett i andre kommunar. Kor og når skal vigslane finne stad? Søre Sunnmøre tingrett har omlag 35 vigslar per år. Kor mange av desse som er innbyggjarar i Vanylven har vi ikkje fått oversikt over, men dersom vi tek utgangspunkt i folketalsfordeling, så vil dette utgjere omlag 2-3 vigslar per år i Vanylven. Domstolane praktiserer å sette av inntil 15 minuttar per vigsel. I tillegg til sjølve seremonien, vil kommunen måtte rekne noko tidsbruk til administrativt for- og etterarbeid. Dette vil mellom anna omfatte bestilling av timar til vigsel; spørsmål frå publikum; utsending av midlertidig vigselsattest samt retur av prøvingsattest til Skatteetaten. Lovproposisjonen understrekar at det er viktig å oppretthalde vigselen sin seremonielle karakter, og viser i denne samanheng til at bruk av eigna lokale og det borgarlege vigselsformularet er avgjerande tiltak i så måte. 62

63 Bruk av eigna lokale vil bety mykje for korleis ein vigselssermoni vert oppfatta. I lovførebuinga er det lagt til grunn at kommunane har rådhus, kommunehus eller andre lokale som kan gjerast tilgjengeleg for vigslar. Vanylven rådhus har ikkje eit rom som utpeiker seg som egna for vigslar, men det blir foreslått å nytte ordføraren sitt kontor eller kommunestyresalen. Kommunestyret må vurdere om det skal opnast for ein praksis om at vigslar kan finne stad utanom kontortid eller andre stadar enn på rådhuset. Ein slik praksis må vegast opp mot kapasitet: Har kommunen kapasitet til å imøtekome ønskje om viglar utanom arbeidstid, og på andre lokasjonar. Det kan opplevast som urettferdig dersom ein opnar for at nokon kan få vie seg til andre tider og på andre stadar medan andre ikkje får det. Innhald i seremonien Det borgarlige vigselsformularet er fastsett ved kongelig resolusjon og skal nyttast ved gjennomføringa av borgarlige vigsler. Formularet set eit minimumskrav til innhaldet i vigselen, men det er i prinsippet rom for å tilpasse seremonien med til dømes song, musikk, utveksling av ringer, tekstlesing. I utgangspunktet vert det tilrådd at ein vidarefører domstolane sin praksis med å sette av inntil 15 minutt pr. vigsel i rådhuset. Av disse vil 5 minutt gå med til den obligatoriske lesinga av vigselsformularet. Brudeparet vil dermed ha omlag 10 minutt tilgjengeleg til andre aktivitetar som musikk, tekstlesing eller liknande, som dei sjølv er ansvarleg for å legge til rette for. Domstolane opplyser at dette fungerer godt i praksis. Det blir foreslått å vidareføre domstolane sin praksis om å ha eit tilbod om å gjennomføre vigslar på norsk og engelsk. Dette er kompetanse kommunen skal klare å stille med. Dersom ein av partane ikkje forstår eit av disse språka, plikter desse sjølv å stille med kvalifisert tolk og dekke utgiftene knytt til dette. Vurdering og konklusjon: Lovendringa inneber at kommunen må legge til rette for eigna lokale for borgarlege vigsler. Kommunehus er omtala i proposisjonen som eigna lokale. I Vanylven er ordføraren sitt kontor og kommunestyresalen eigna lokale for borgarleg vigselseremoni. Gjennom lova er ordførar og varaordførar gjeve vigselsmynde. I ein kommune på Vanylven sin storleik, er det truleg ikkje behov for fleire med vigselmynde tilstades. Det blir foreslått at ein legg opp til eit vigselstilbod som er samanliknbart med det som domstolane tradisjonelt har hatt, og som innfrir dei minimumskrava som blir sett i regelverket. Dersom det skal opnast for at vigslar finn stad ein annan stad etter avtale med vigslaren, må desse kostnadene dekkast av brudeparet. Økonomiske konsekvensar: I lovproposisjonen vert også spørsmålet om betaling for vigsel omtala, og det vert peikt på at det er eit viktig prinsipp for kommunale vigsler at kommunen sitt alminnelege vigselstilbod skal vere gratis for kommunen sine eigne innbyggarar og for personar som ikkje er busett i Norge. Dersom kommunen i tillegg opnar for at vigsler kan skje utanfor kommunen sine ordinere lokale, utover ordinere opningstider eller for brudefolk som ikkje er busett i kommunen, kan kommunen krevje å få dekka meirkostnader ved dette. Døme på slike kostnader er utgifter for vigslaren og kostnader knytt til bruk av kommunale lokale. 63

64 Kommunen må i så fall regulere kva kostnader ein kan krevje dekka. Krav frå kommunen om dekking av slike kostnader må avtalast med brudeparet på førehand. Det skal ikkje vere høve for kommunen til å ta betaling for gjennomføring av vigsler ut over dekking av naudsynte og dokumenterte meirkostnader. Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. Handsaming: Samrøystes tilråding som framlegget VEDTAK: Formannskapet tilrår: Den kommunale vigselsretten blir i Vanylven teke hand om av ordførar og varaordførar. Vigsel kan finne stad i kontortida på vekedagar. Vigselstidspunktet blir fastsett etter forutgåande dialog mellom brudefolket og vigslar. Vigsel i kommunal regi finn stad på rådhuset, anten på ordførar sitt kontor eller i kommunetyresalen. Vigsel i andre lokale/andre stader enn på rådhuset og til tidspunkt utanfor ordinær arbeidstid må avtalast med vigslaren, og der kommunen fakturerer dei faktiske utgiftene. Det administrative ansvaret for vigselsordninga blir delegert til rådmannen. Rådmannen får i oppgåve å leggje til rette for at vigslane kan finne stad innanfor verdige rammer. 64

65 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2017/ SER/KVAKAR Utvalsaksnr Utval Møtedato 145/2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Øystein Blom - søknad om fritak arbeidsgruppe nærdemokrati og borgarinvolvering, evt. val av ny medlem Tilråding: Formannskapet tilrår: Øystein Blom får innvilga fritak frå arbeidsgruppe nærdemokrati og borgarinvolvering. Kommunestyret vel ny medlem. 65

66 Vedlegg 1 Strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering Samandrag av saka: Øystein Blom, medlem i arbeidsgruppe for nærdemokrati og borgarinvolvering, stiller sin plass til disposisjon, grunna problem med å få tid til å delta på møta. Saksopplysningar: I kommunestyresak 18/2017 møte vart det gjort slik vedtak: Vanylven kommune skal utarbeide ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering med tilhøyrande handlingsplan for perioden 2017 til Det blir etablert ei arbeidsgruppe for arbeid med ein handlingsplan for nærdemokrati og borgarinvolvering, med tre politiske medlemmar: Ordførar Lena Landsverk Sande Leiar i livsløpsutvalet Øystein Blom Ottar Jan Løvoll. I tillegg vil det vere to medlemmar frå administrasjonen. I formannskapsmøtet opplyste Øystein Blom at han har vanskar med å delta på møta på kveldstid og stiller difor plassen sin til disposisjon. Det kan gjevast fritak når ein har store vanskar med å oppfylle dei plikter som vervet medfører; jfr. kommunelov 15 nr. 2. Saksutgreiing frå k-sak 18/2017 ligg ved til orientering. Vurdering og konklusjon: Formannskap og kommunestyre må ta stilling til om fritak skal innvilgast. Dersom fritak vert innvilga, må det veljast ny medlem til arbeidsgruppa. Saka vert lagt fram utan tilråding frå administrasjonen. Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Kåre Kvangarsnes konsulent Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. 66

67 Handsaming: Det vart gjort slik samrøystes VEDTAK: Formannskapet tilrår: Øystein Blom får innvilga fritak frå arbeidsgruppe nærdemokrati og borgarinvolvering. Kommunestyret vel ny medlem. 67

68 VANYLVEN KOMMUNE Servicetorget Rådmannen Valde arbeidsgruppemedlemar Saksnr Løpenr/Arkiv Dykkar ref. Avd/Saksansvarleg Dato 2017/ /2017 / 041 SER / NORAND MELDING OM VEDTAK Strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering Kommunestyret handsama i møte den sak 18/2017. Følgjande vedtak vart fatta: Vanylven kommune skal utarbeide ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering med tilhøyrande handlingsplan for perioden 2017 til Det blir etablert ei arbeidsgruppe for arbeid med ein handlingsplan for nærdemokrati og borgarinvolvering, med tre politiske medlemmar: Ordførar Lena Landsverk Sande Leiar i livsløpsutvalet Øystein Blom Ottar Jan Løvoll. I tillegg vil det vere to medlemmar frå administrasjonen. Saksutgreiinga ligg ved til orientering. Rett utskrift: Vanylven kommune Kåre Kvangarsnes konsulent Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. Postadresse: postmottak@vanylven.kommune.no Rådhuset Telefon: Telefaks: Org.nr Bankgiro: 6143 FISKÅ

69 Side 2 av 2 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2017/ RÅD/NORAND Utvalsaksnr Utval Møtedato 27/2017 Formannskapet /2017 Kommunestyret Strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering Tilråding: Formannskapet tilrår: Vanylven kommune skal utarbeide ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering med tilhøyrande handlingsplan for perioden 2017 til Det blir etablert ei arbeidsgruppe for arbeid med ein handlingsplan for nærdemokrati og borgarinvolvering, med sju politiske medlemmar: I tillegg vil det vere to medlemmar frå administrasjonen. Vedlegg 1 Strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering 2 Idehefte frå KS 69

70 Side 3 av 3 Samandrag av saka: Vanylven kommune vil utarbeide ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering. Strategien skal styrke lokaldemokratiet, med gode løysingar for innbyggjarane si deltaking. Det blir nedsett ei arbeidsgruppe som skal sjå på konkrete tilpassingar, som skal styrke innbyggjarane sine moglegheiter til å påverke dei politiske avgjerdene. Med bakgrunn i arbeidsgruppa sine forslag, vil det bli utarbeidd ein handlingsplan med konkrete tiltak for å sikre at innbyggjarane kan delta i dei politiske prosessane på ein god måte. Saksopplysningar: Vanylven kommune har fokus på korleis vi jobbar og dette blir så vurdert gjennom Kommunekompasset. Det går klart fram av Kommunekompasset frå 2016 at vi har stort potensial for å bli betre når det gjeld politikk og involvering av innbyggjarane. Rådmannen hadde dialog med KS i april 2016 om korleis vi skulle styrke dette arbeidet, og det viktigaste i denne samanhengen er at vi har ein overordna strategi som er godt politisk forankra. KS var ikkje kjend med at det var kommunar i Norge som hadde utarbeidd ein slik overordna strategi på dette tidspunktet, men KS oversende eksempel frå Sverige og Danmark. Vanylven kommunestyre vedtok i sin planstrategi for at kommunen skulle utarbeide ein slik plan i Rådmannen har hatt dialog med rådmannen i Ballerup kommune i Danmark og vi har fått løyve til å bruke Ballerup kommune sin strategi på dette område som mal for vår strategi. Med utgangspunkt i denne planen, har rådmannen difor utarbeidd ein overordna strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering for Vanylven kommune. Det viktigaste arbeidet er likevel at politikarane og innbyggjarane blir involverte, slik at ein kan etablere konkrete tiltak for å styrke nærdemokratiet og gje innbyggjarane høve til deltaking i dei politiske prosessane i heile valperioden. Sjølv om det ikkje er mange kommunar som har ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering, er det mange kommunar som har ulike tiltak som skal sikre dette. Rådmannen vurderer det som nødvendig at det blir nedsett ei arbeidsgruppe som kan vurdere ulike tiltak og setje dette inn på ein handlingsplan for perioden Arbeidsgruppa må òg sikre at handlingsplanen er forankra politisk og hos innbyggjarane. Utkast til Strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering er lagt ved og eg har òg lagt ved KS sitt idèhefte på området. Rådmannen vil peike på at eit av dei områda som var fokusert på som grunnlag for kommunereforma, var å styrke lokaldemokratiet, og det er såleis eit arbeid som mange kommunar no arbeidar med. Distriktssenteret har fokus på dette gjennom arbeidet med kommunesamanslåing for fleire kommunar og Sunnmøre regionråd har no lokaldemokrati som fokusområde i eit regionalt perspektiv. 70

71 Side 4 av 4 Vurdering og konklusjon: Rådmannen tilrår at Vanylven kommune får ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering og at arbeidet med den konkrete handlingsplanen blir forankra i ei politisk arbeidsgruppe. Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. Handsaming i formannskapet: Det vart gjort slik samrøystes VEDTAK: Formannskapet tilrår: Vanylven kommune skal utarbeide ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering med tilhøyrande handlingsplan for perioden 2017 til Det blir etablert ei arbeidsgruppe for arbeid med ein handlingsplan for nærdemokrati og borgarinvolvering, med tre politiske medlemmar: Ordførar Lena Landsverk Sande Leiar i livsløpsutvalet Øystein Blom Ottar Jan Løvoll. I tillegg vil det vere to medlemmar frå administrasjonen. Handsaming i kommunestyret: Samrøystes vedtak som framlegget. VEDTAK: Vanylven kommune skal utarbeide ein strategi for nærdemokrati og borgarinvolvering med tilhøyrande handlingsplan for perioden 2017 til Det blir etablert ei arbeidsgruppe for arbeid med ein handlingsplan for nærdemokrati og borgarinvolvering, med tre politiske medlemmar: Ordførar Lena Landsverk Sande 71

72 Side 5 av 5 Leiar i livsløpsutvalet Øystein Blom Ottar Jan Løvoll. I tillegg vil det vere to medlemmar frå administrasjonen. 72

73 VANYLVEN KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Saksnr: Arkiv: Avd/Saksansv: 2012/ SER/KVAKAR Utvalsaksnr Utval Møtedato 101/2017 Kommunestyret Interpellasjonar - kommunestyremøte Tilråding: 73

74 Vedlegg 1 Interpellasjon - fastlegeordninga 2 Interpellasjon - omsorgssenteret Saksopplysningar: Det vert vist til vedlagde interpellasjonar frå Vanylven Frp. Ordføraren vil svare i møtet. Vurdering og konklusjon: Fiskå, Andreas Chr. Nørve rådmann Kåre Kvangarsnes konsulent Dokumentet er elektronisk godkjent og har difor ikkje signatur. 74

75 3; lil 391 M Sun] bas Nomm Emile D. 533 & 9A Inter ellas'on. Ordførar, på grunn av henvendelsar frå fleire innbyggjarar i Vanylven, og egne opplevingar, vil Vanylven FrP ta opp desse spørsmåla som gjeld fastlegeordninga. Vi veit at det i disse dagar ligg ute ei brukarundersøking som spør om korleis brukarane opplever denne tenesta, og vi rår alle til å svare på den med si oppriktige meining. Vi er også klar over at mange er godt fornøgde med den behandlinga dei får ved Vanylven legesenter. Men uansett utfall av denne brukarundersøkinga kan vi ikkje sjå bort ifrå det faktum at fleire personar har uttrykt missnøye, og fortalt om svært dårlege erfaringar med fastlegeordninga i Vanylven. Fleire har fortalt oss om at dei har følt dette så sterkt på kroppen at dei har søkt hjelp hos legar privat, og i andre kommuner, og fått anna/betre behandling der. Vi i Vanylven FrP ser med stor bekymring på dette, og er redde for at dette er ein vond sirkel som svekkar pasientgrunnlaget for fastlegane i Vanylven, og gjev ei dårlegare teneste til brukarane. Er Ordføraren samd i at dette kan vere eit problem, og vil Ordføraren få laga ei sak på dette, slik at politikarane gjennom utval og kommunestyre kan få vurdert om her er noko ein kan endre på for å få det betre? Vanylven FrP. Bjarne Sætrenes Svein A Nordal Miriam Nystøyl 75