Reguleringsplan for Løebakken, Skånevik sentrum Del av gnr. 136, bnr. 13 og 24

Transkript

1 ROS- analyse Reguleringsplan for Løebakken, Skånevik sentrum Del av gnr. 136, bnr. 13 og 24 Etne kommune 12. mai 2015

2 Innhald Innhald Føremål og omgrep Føremål Omgrep Vurdering av mogelege uønska hendingar Planføresetnadar Planområdet Farekategoriar for vurdering av mogelege uønska hendingar Naturbaserte farar Ras/ skred Flaum Sterk vind og ekstrem nedbør Skog- og grasbrann Radon Havnivåstigning Viltpåkjørslar Jordskjelv Plante-, dyreliv og naturtypar Menneske- og verksemdbaserte farar Ureining i luft, vatn eller grunn El- forsyning, vatn og avlaup Brann Infrastruktur, veg og støy Tungtransport med farleg gods Analyse og konklusjon Kriteria for rangering av sannsyn Kriteria for rangering av konsekvens Risikomatrise Akseptkriterium Uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak Konklusjon

3 Føremål og omgrep 1.1 Føremål Føremålet med risiko- og sårbarhetsanalysar er å utarbeida eit grunnlag for planleggingsarbeidet slik at beredskapsmessige omsyn kan integrerast i den ordinære planlegginga, og at det kan gi betre grunnlag for beredskaps- og kriseplanlegging i samfunnet. 1.2 Omgrep Risiko uttrykker den faren som uønska hendingar representerer for menneske, miljø, økonomiske verdiar og samfunnsviktige funksjonar. Risiko er eit resultat av sannsynet for (frekvensen) og konsekvensane av uønska hendingar (DSB) Sårbarhet er eit uttrykk for eit system si evne til å fungera og oppnå måla sine når det blir utsett for påkjenningar (DSB) Sannsyn er eit uttrykk for kor hyppig ei hending kan ventast å inntreffa. Vurderinga må byggja på kjennskap til lokale tilhøve, røynsler, statistikk og anna relevant informasjon. Konsekvens er mogeleg verknad av ei hending. Andre relevante fortkortingar og omgrep Relevante faglege forkortingar PBL Plan- og BygnignsLova Lov om planlegging og byggesakshandsaming TEK10 byggteknisk forskrift med rettleiar (sett i kraft 2010) Forskrift om tekniske krav til byggverk som trekker opp grensa for det minimum av eigenskaper eit byggverk må ha for å kunne førast opp lovleg i Noreg. SEFRAK SEekretariatet For Registrering Av faste Kulturminne. Landsdekkjande register over eldre bygningar og andre kulturminne ÅDT ÅrsDøgnTrafikk Gjennomsnittleg for dagleg trafikkmengd som passerer eit punkt på ein vegstrekning. SOSI Samordna Opplegg for Stadfesta Informasjon Den største nasjonale standarden for geografisk informasjon, utvikla av Statens kartverk for utveksling av digitale kartdata. Andre forkortingar SFO SkuleFritidsOrdning Frivillig og kommunalt tilbod om barnepass for elevar på årstrinn. DSB Direktoratet for Samfunssikkerhet og Beredskap - 3 -

4 Vanlege omgrep Universell utforming Universell utforming betyr at produkter, byggverk og uteområder som er i alminnelig bruk skal utformes slik at alle mennesker skal kunne bruke dem på en likestilt måte så langt det er mulig, uten spesielle tilpasninger eller hjelpemidler. Prosjektering med utgangspunkt i universell utforming vil vera basert på tre høve: Mennesket som barn, ung, voksen, eldre. Mennesket med redusert funksjonevne med omnsyn til rørsle, orientering og overkjensle ovanfor luftureiningar og materiale. For rullestolbrukarar utan ledsager er krava til maksimal stigning 1:20. Mennesket som bruker tekniske hjelpemidlar som har konsekvensar for utforming. Universell tilgjenge Universell tilgjengeligheit kan i motsetning til universell utforming sikra deltaking for mennesker med nedsatt funksjonsevne også gjennom særløysingar. I tillegg til generelle krav til tilgjenge og tryggleik kan ein også få krav knytta til ulike delar av ein bygning. Vurdering av mogelege uønska hendingar 2.0 Planføresetnadar Planområdet Det er i planforslaget lagt til rette for bustader med tilhøyrande areal for veg, parkering og leik. Området er i gjeldande reguleringsplanar i prinsippet i samsvar med planforslaget. Eksisterande avkøyrsle frå fv. 34 mot gnr. 136, gnr. 13 vil verte nytta

5 2.1 Farekategoriar for vurdering av mogelege uønska hendingar I plankartet vil område med potensiale for risiko synast med omsynssone. ROS-analysen er utført i samsvar med «Veileder for kommunal risiko- og sårbarhetsanalyser» utgitt av Direktoratet for sivilt beredskap (2010), Norsk Standard 5814:2008, «Veiledning om tekniske krav til byggverk» utgitt av Direktoratet for byggkvalitet (2010), og vedtekne akseptkriterium for Etne kommune. Det er laga ei sjekkliste ut i frå liste med farekategoriar i «ROS- analysemal for arealplansamanheng i Etne kommune», ut i frå om dei er aktuelle å kartleggja eller ikkje. Hending/ situasjon Aktuelt? Naturbaserte farar Ja Nei Er området utsett for eller kan planen medføre risiko for: Snøskred Sørpeskred Lausmasseskred Steinsprang Flaum Sterk vind og ekstrem nedbør Skog og grasbrann Radon Dambrot Havnivåstigning Viltpåkjørslar Jordskjelv Menneske- og verksemdbaserte farar Ja Nei Kan planen få konsekvensar for eller kan planområdet verta påverka av: Ureining i luft, vatn eller grunn Samlokalisering El- forsyning Vatn og avlaup Utslepp IKT Brann Infrastruktur, veg Tungtransport med farleg gods Terrorisme (hamner) Eksplosjonsfare knytt til industri Støy - 5 -

6 2.2 Naturbaserte farar Ras/ skred Steinsprang, snø, sørpe og lausmasseskred frå naturleg terreng Det er ikkje gjort treff for aktsemd- eller faresoner for snøskred, steinsprang eller jord- og flaumskred i området, jf. NVE sin kartdatabase Atlas. Lausmassane på planområdet er tynn morene med ei tjukkleik på inntil 0.5 meter. Fundamentering vert difor ikkje sett på som eit problem. Område for utbygging må tilretteleggjast slik at det vert utført minst mogeleg terrenginngrep Flaum Elv, bekk Bustadområdet byrjar på kote 3 og 4, noko som gjer at området er lite utsett for flaum, og reknast ikkje til å bli berørt ved stormflo i følgje kartdatabasen til NVE. Det kan i føresegnene sikrast kor vidt ein kan byggje kjellar på planområdet Sterk vind og ekstrem nedbør Sør- Noreg ligg midt i vestavindbeltet og er mykje utsett for lågtrykk som kjem inn frå havet mot Sør- Noreg og vidare mot Vestlandet. Lågtrykka kan gje mykje nedbør og sterk vind. I høve til klimaframskrivingane framlagt i rapport «Klima i 2100» utgitt av Norsk klimasenter i 2009, vil nedbøren på Vestlandet auke med 18 % i Sjølv om temperaturen vil auke mellom 2 og 4 grader, i følgje same rapport og NOU 2010:10, vil det vere ein overgangsperiode der nedbøren kan auke betrakteleg, utan at temperaturen fell. Større nedbørsmengder i form av snø kan difor opptre i framtida. Ekstrem vind kan føre til at tre, lause gjenstandar og bygningsdelar losner og gjer skade. Ved ulike høve kan tre falle ut i vegen og stanse trafikken, eller veltar over hengande el- kablar som fører til straumbrot. Naturårsaker er vanskelege å gjere tiltak mot, og klimaprognosar syner til at det vil kome meir ekstrem nedbør og vind i framtida. Det er utarbeidd gode varslingssystem, og det er viktig å gjere dei tiltak som er naudsynte for å sikre materielle verdiar og menneskeliv ved ekstremvér Skog- og grasbrann Ved lengre periodar med tørr luft og lite regn er det fare for at grasbrann oppstår i nærområdet til planområdet. Det er noko skog i sør på planområdet. Dersom det skulle oppstå brann må slokkevatn og brannkummar sikrast i samsvar med TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, Avstandar mellom bygningane skal vere minimum 8.0 meter dersom ikkje anna tiltak for førebygging mot brannspreiing er sett i verk

7 2.2.5 Radon Radon Alle bygningar skal vere prosjektert og utført med radonførebyggjande tiltak slik at innstrauminga av radon frå grunn vert avgrensa. Radonkonsentrasjonen i inneluft skal ikkje overstige 200 Bq/m3, jf. TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, 13-5 Radon. Følgjande skal minst vere oppfylt: Bygning berekna for varig opphald skal ha radonsperre mot grunn. Bygning rekna for varig opphald skal tilretteleggjast for eigna tiltak i byggjegrunn som kan aktiverast når radonkonsentrasjonen i inneluft overstig 100 Bq/m3. Punkta over gjeld ikkje dersom det kan dokumenterast at dette ikkje er naudsynt for å tilfredsstilla kravet om maksimal konsentrasjon på 200 Bq/m Havnivåstigning Havnivåstigninga kan føre til at stormflo og bølgjer strekk seg lenger inn på land enn i dag. I følgje rapporten til DSB «Havnivåstigning Estimater for framtidig havnivåstigning i norske kystkommuner, 2009» kan havnivået langs norskekysten stiga mellom 40 til 80 cm i løpet av et århundre. Den største havnivåstigninga forventes å komme på Sør- og Vestlandskysten Viltpåkjørslar Det er registrert beiteområde for rådyr ca. 350 meter vest for planområdet. Ein må difor vise aktsemd ved køyring på vegane, og det kan førekome at dyr kjem i nærleiken av planområdet Jordskjelv Sterke jordskjelv er uvanleg i Noreg grunna avstand til samanstøyt mellom to tektoniske plater. Mindre jordskjelv råkar likevel Vestlandet, der det i 1904 var eit jordskjelv sør for Oslo med styrke på 5,4 på Richters skala. I følgje har det frå 1979 til i dag vore fleire jordskjelv som kan merkast av menneskje. Det er tydeleg at dei mest aktive jordskjelvområda ligg på Vestlandet og i Nordsjøen. Jordskjelv frå 1979 til i dag. Raude prikkar syner jordskjelv merkbar for menneskje. Gule prikkar er jordskjelv med 4 eller meir på Richters skala. Kjelde:

8 2.2.9 Plante-, dyreliv og naturtypar Nord for planområdet ligg Peparen, ein statleg sikra friluftslivsområde og ein svært viktig naturtype. Andre viktige naturtypar i området er ved Miljaelv, vest i Skånevik sentrum, jf. naturbasen til Miljødirektoratet. Ingen av desse berører planområdet direkte, og det vil ikkje medføre negative konsekvensar for naturmangfaldet ved ein utbygging av bustader på planområdet. På Peparen er det registrert korallkjuke, ein sårbar sopp. Elles er det ikkje registrert prioriterte-, raudliste- eller svartlisteartar i nærområdet jf. artskartet til Artsdatabanken. 2.3 Menneske- og verksemdbaserte farar Ureining i luft, vatn eller grunn I følgje kommuneplanen for Etne kommune er det registret nokre potensielle forureiningskjelder i kommunen av SFT. Desse er gamle avfallsanlegg på Vannes og Milja ved Skånevik og på Bjørgo vest for Etne. Det er vidare ikkje kjend med ureiningar i luft, vatn eller grunn som kan råke planområdet. Det er heller ingenting som tilseier at planlagt tiltak vil føre til slik ureining El- forsyning, vatn og avlaup Bustadområdet vil bli tilkopla eksisterande strømnett i området. Detaljert løysing vil bli avklart som del av teknisk plan. Bustadane vil bli tilknytt privat felles drikkevatn. Bustadutbygginga er ikkje rekna som ei samfunnsviktige funksjonar med akutt behov for straum eller vatn innanfor planområdet. Konsekvensen av eventuell bortfall av straum og vatn vert difor justert ned. Klimaframskrivingar viser at ein i framtida må prioritere anlegg som reduserer bruk av ikkje- fornybare energikjelder dersom ein skal nå målet om at den globale temperaturen i 2100 ikkje overstig to grader sidan førindustriell tid. Eit viktig grep for å få til dette er å redusere klimagassutslippa med m.a. bruk av fornybar energi, som ikkje fører til utslepp av drivhusgassar og dermed heller ikkje til økt global oppvarming. Ved å auke merksemda til klimautfordringane kan det enkelte menneske ta del i miljøvenlege løysingar, som å kjeldesortere og ved å velje miljøvenleg transport Brann 40% av alle bustadbrannar i 2008 skuldes feil ved elektriske installasjonar eller feil bruk av elektrisk utstyr. Gjennomgang av brannstatistikken og verkemidler syner at det er ei nedgang i antal bustadbrannar, og at det ofte er same type utstyr som har vore involvert i brann. Endring i sikkerheitskrav syner å ha positiv verknad på brannstatistikken, jf. rapport «Brann med elektrisk årsak i boliger», DSB, Større informasjon og medvite hjå folk kan dermed få ned sannsynet til at brann oppstår i bustader. Det er viktig at tilstrekkeleg slokkevatn vert sikra jf. TEK10. Beredskap Både helsestasjonen og brannstasjonen i Skånevik ligg i nærleiken av planområdet, på høvevis 400 og 500 meter i austleg retning. Næraste politistasjon ligg i Etne, ca. 3 mil frå planområdet

9 2.3.4 Infrastruktur, veg og støy Det er ein eksisterande tilkomstveg inn til planområdet som fører fram til eksisterande bustadeigedom på gnr. 136, bnr. 13. Denne er lokalisert på grensa til planområdet i vest. Fv. 34 går langs planområdet og har ÅDT på 1100, med 5% tunge køyretøy og skilta fartsgrense på 50 km/t. Fylkesvegen har einsidig gang- og sykkelveg, og det vil verte nytta eksisterande avkøyrsle inn til bustadområdet. Denne avkøyrsla vert i dag nytta av bustadeigedomen på gnr. 136, bnr. 13. Eksisterande avkøyrsle frå fv. 34. Kjelde: Støytilhøva på fylkesvegen er relativt låge i høve til resten av Skånevik sentrum, jf. Statens vegvesen sine støykart. Dei fleste nyttar fv. 48 over Håland, då denne vegen er meir oversiktleg enn fv. 34. Det må ved byggjesøknad dokumenterast tilfredsstillande støytilhøve på uteområde. Planområdet vil føre til større aktivitet og dermed meir støy til nærområda frå biltrafikk og frå menneske. Det er likevel her snakk om berre få bustader, og støyen dette genererer er svært avgrensa Tungtransport med farleg gods Det er ikkje registrert aktivitetar som inneber spesiell eksplosjonsfare i nærområdet. Det er 5% andel tunge køyretøy som er registrert forbi planområdet i Dette utgjer 55 tunge køyretøy til dagen. Det er ein viss fare for at desse fraktar farleg gods som vert skada ved planområdet. Denne faren er likevel svært liten. Det meste av tungtransporten er truleg til foretaka som held til på Leknestangen industriområde

10 Analyse og konklusjon 3.1 Kriteria for rangering av sannsyn Vi har nytta rangeringa og akseptkriteria som er vedtatt av Etne kommune. Sannsynsklasse S1 Svært sannsynleg S2 Mykje sannsynleg Kor ofte kan ein vente hendingar: Meir enn 1 hending per 20 år. Mindre enn 1 hending per 20 år, men minst ei hending per 100 år. S3 Middels sannsynleg Mindre enn 1 hending per 100 år, men minst 1 hending per 200 år. S4 Noko sannsynleg S5 Lite sannsynleg S6 Usannsynleg Mindre enn 1 hending per 200 år, men minst 1 hending per 1000 år. Mindre enn 1 hending per 1000 år, men minst 1 hending per 5000 år. Mindre enn 1 hending per 5000 år

11 3.2 Kriteria for rangering av konsekvens Estimert tap innan dei ulike kategoriane, menneske, natur eller ting/ bygg går på samfunnsøkonomiske tap, det svarer ikkje til personleg tap eller kjensler knytt til hendingane. Verdiane er tilpassa Etne kommune i 2012, med ein folkesetnad på 4000 og dagens verdi på den norske krona. Storleik på omfang Grad Menneske (liv helse) Ytre miljø (luft, vatn, jord) Samla verdi på materielle skadar i NOK Katastrofe K5 Meir enn 5 omkomne. Kritisk K4 2-4 omkomne og alvorlege personskadar. Alvorleg K3 1 omkommen og alvorlege personskadar. Liten konsekvens K2 Inntil 2 alvorlege personskadar. Ufarleg K1 Mindre skadar som normalt lækjer seg sjølv. Svært omfattande øydeleggingar på større areal med varige konsekvensar for ytre miljø. Svært omfattande øydeleggingar på mindre areal med varige konsekvensar for ytre miljø. Alvorleg skade på areal, kan utbetrast med tiltak. Noko skade på ytre miljø som kan utbetrast på kort sikt. Lita eller ingen innverknad på ytre miljø, små skadar som kan utbetrast innan relativt kort tid. Varig skadar på infrastruktur/ Skadar for meir enn Infrastrukturen er nede over lang tid, med fare for liv/ skadar for mellom til Infrastrukturen er nede over kort tid, med fare for liv/ skadar for mellom til Infrastrukturen er ute av drift over tid, utan fare for liv og helse/ skadar for til Det er korte brot i infrastrukturen, utan fare for noko liv eller helse/ skadar for inntil

12 3.3 Risikomatrise Risikomatrisa syner vurdering av risiko som produkt av sannsyn og konsekvens. Risikomatrise S1 Svært sannsynleg S1/ K1 S1/ K2 S1/ K3 S1/ K4 S1/ K5 S2 Mykje sannsynleg S2/ K1 S2/ K2 S2/ K3 S2/ K4 S2/ K5 S3 Middels sannsynleg S3/ K1 S3/ K2 S3/ K3 S3/ K4 S3/ K5 S4 Noko sannsynleg S4/ K1 S4/ K2 S4/ K3 S4/ K4 S4/ K5 S5 Lite sannsyn S6 Usannsynleg Sannsyn K1 Ufarleg Konsekvens S5/ K1 S5/ K2 S5/ K3 S5/ K4 S5/ K5 S6/ K1 S6/ K2 S6/ K3 S6/ K4 S6/ K5 K2 Liten Konsekvens K3 Alvorleg K4 Kritisk K5 Katastrofe Risikomatrisa syner vurdering av risiko som produkt av sannsyn og konsekvens, vektlagt med tal. Risikomatrise S1 Svært sannsynleg S2 Mykje sannsynleg S3 Middels sannsynleg S4 Noko sannsynleg S5 Lite sannsyn S6 Usannsynleg Sannsyn K1 Ufarleg Konsekvens K2 Liten Konsekvens K3 Alvorleg K4 Kritisk K5 Katastrofe

13 3.4 Akseptkriterium Ved gjennomføring av ROS-analyse for nye utbyggingsområde skal det leggjast til grunn følgjande akseptkriterium: Akseptkriterium Ikkje akseptabelt Moglegvis akseptabelt Uakseptabel risiko. Må undersøkast gjennom meir detaljerte analyser (for eventuelt å avkrefte risiko eller avklare moglege risikoreduserande tiltak). Tiltak kan gjennomførast for å redusera risikoen. Kost-nyttevurdering av risikoreduserande tiltak. Akseptabelt Akseptabel risiko i utgangspunktet. Risikoreduserande tiltak gjennomførast når det er mogleg ut frå økonomiske og praktiske vurderingar

14 3.5 Uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak Tabell over uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak og kommentarar. Uønska hending Sannsyn Konsekvens Risiko Aktuelt tiltak/ kommentar Ras/ skred og flaum S6 (1) K1 (1) 1 Det er ikkje ras/ skred- elelr flaumfare innafor området. Sterk vind og ekstrem nedbør S1 (6) K1 (1) 6 Det er viktig å gjere dei tiltak som er naudsynte for å sikre materielle verdiar og menneskeliv ved ekstremvér. Skog og grasbrann S5 (2) K3 (3) 6 Naudsynt sløkkjevatn må sikrast. Radon S1 (6) K1 (1) 6 Alle bygningane vert planlagt og bygd i samsvar med krav i TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, 13-5 Radon. Havnivåstigning S5 (2) K5 (2) 4 Det er estimert at havnivået kan stiga mellom 40 til 80 cm i løpet av eit århundre. Dette vil ikkje gå inn over planområdet som byrjar rundt kote +3. Viltpåkjørslar S4 (3) K2 (2) 6 Det er registrert beiteområde for rådyr ca. 350 meter vest for planområdet. Ein må difor vise aktsemd ved køyring på vegane, og det kan førekome at dyr kjem i nærleiken av planområdet. Jordskjelv S1 (6) K1 (1) 6 Sterke jordskjelv er uvanleg i Noreg grunna avstand til samanstøyt mellom to tektoniske plater. Plante-, dyreliv, og naturtypar S4 (3) K1 (1) 3 Planlagt tiltak vil ikkje medføre negative konsekvensar for naturmangfaldet i Skånevik. Ureining i luft, vatn eller grunn El- forsyning, vatn og avlaup S6 (1) K1 (1) 1 Det er lite som tilseier slik ureining S3 (4) K1 (1) 4 Det er mogeleg å kopla seg til elforsyninga i nærområdet, og det er mogeleg å knyte seg til privat felles vatn og kommunalt avlaup i nærområdet. Bruk av miljøvenlege løysingar dagleg er i den store samanhengen med på å få ned klimagassutslippa

15 Brann S5 (2) K3 (3) 6 Naudsynt sløkkjevatn må sikrast. Infrastruktur, veg S5 (2) K2 (2) 4 Det vert nytta låg fart forbi planområdet, i tillegg til at vegen har einsidig gang- og sykkelveg, samt godt kollektivtilbod i nærområdet. Tungtransport med farleg gods S5 (2) K1 (1) 2 Det er eit lite sannsyn for at dette vil påverka planområdet på nokon annan måte enn glatt køyrebane ved oljesøl og eventuell lukt. Støy S1 (6) K1 (1) 6 Det må setjast krav i føresegnene om at uteareal må tilfredsstille krav til støy jf. T og TEK Konklusjon Tiltak med kommentarar over må innarbeidast i reguleringsplanen, og eventuelt med tilhøyrande føresegner der dette er føremålstenleg. Det er vidare ikkje noko som tilseier at det er naudsynt med andre risikoreduserande tiltak på planområdet utover det som er lagt inn i planen og vurdert nedanfor. Det må gjerast særskilte vurderingar kor vidt kvar bustad kan prosjekterast med kjellar grunna høgd over havet. Dette kan innarbeidast i føresegnene. Krav til slokkevatn må sikrast i samsvar med TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, Innandørs og utandørs støy må tilfredsstille krav i teknisk forskrift/ NS8175:2012, og rettleiar T-1442, «retningslinje for behandling av støy i arealplanleggingen»