Kartlegging av rammevilkår

Transkript

1 Kommunale råd for funksjonshemma i Møre og Romsdal Kartlegging av rammevilkår 2017

2 Kartlegging av rammevilkår for kommunale råd for funksjonshemma Forord Rådet for likestilling av funksjonshemma vedtok å gjennomføre ei kartlegging av rammevilkåra for dei kommunale råda. Eldrerådet i fylkeskommunen gjorde same vedtak tidlegare og endeleg rapport frå den kartlegginga vart ferdig i oktober Det var eit ønske frå rådet å vite meir om korleis dei kommunale råda blir involvert i kommunale saker, kva rolle rådet har, og kva rammeføresetnader som er gitt for at rådet skal kunne gjere den jobben dei er sett til. Formålet med undersøkinga har vore å få eit samla oversyn. Kartlegginga vil gi eit grunnlag for fylkesrådet for å vurdere kva som er viktig å sette på dagsorden i høve dei kommunale råda for funksjonshemma. Spørjeskjema vart sendt til alle råda for funksjonshemma, ved rådsleiar og sekretariatsleiar. 30 kommunar i Møre og Romsdal har gitt tilbakemelding på skjemaet, det vil seie ein svarprosent på 83 prosent. Det er sendt ut påminning og det har vore telefonisk kontakt i etterkant av første utsending. Det er gitt ei felles tilbakemelding frå kommunane, der svaret er sendt inn av leiar av rådet (50 prosent) eller sekretær (50 prosent). I forkant av undersøkinga vart storparten av kommunane ved sekretariatet for råda og informert om kartlegginga. Undersøkinga er gjort ved bruk av programvara QuestBack der tilbakemeldingane er rapportert ved utfylling av elektronisk skjema. Molde, november 2017 Rådet for likestilling av funksjonshemma

3 Samandrag Kartlegginga viser at av dei 30 kommunane som har svart, har 80,6 prosent eige råd. 19,4 prosent har fellesråd for menneske med nedsett funksjonsevne og eldre. Samansetting av råda Det er nokre fleire kvinner enn menn som sitt i råda. Over halvparten av medlemmane i råda er frå brukarorganisasjonar. 37,3 prosent er politisk valt. På spørsmålet om brukarrepresentantane blir valt etter forslag frå organisasjonane svarar 61,3 prosent ja på det. 12,9 prosent svarar nei og 25,8 prosent veit ikkje. Over halvparten av rådsleiarane er politikarar. Organisering Alle 30 kommunane som har svart, stiller med sekretær i rådsmøta. Storleiken på stillingsressursen som er sett av til sekretariatet er i om lag 5 prosent. Organisatorisk er sekretariatet (sekretær for rådet) plassert i rådmannens stab/politisk sekretariat/sørviskontor. Nokre få har sekretariatet i ei fagavdeling (helse/omsorg/tenester for psykisk utviklingshemma) Vel 77 prosent av kommunane som har svart (30) har utarbeidd ei eige reglement for rådet. Litt i underkant av 10 prosent svarar nei, og nesten 13 prosent veit ikkje. Økonomi 2/3 av råda som har svart (30) seier at dei ikkje har eiga budsjettramme. Berre 7 av kommunane har oppgitt ein sum. Den varierer frå kroner til kroner. Opplæring På spørsmålet om rådsmedlemane har fått noko form for opplæring, svarar nesten 40 prosent at det ikkje er gitt opplæring. Om lag 35 prosent har fått opplæring frå kommunen, omlag 20 prosent frå brukarorganisasjonar, 25,8 prosent har skolert seg sjølv og 32,3 prosent har fått anna opplæringstilbod. Det var høve til å krysse for fleire alternativ. Dette funnet viser tydeleg at det er viktig å arbeide vidare med å sikre at rådsmedlemmane blir gitt betre opplæring når dei startar jobben i rådet. Dette gjeld også for medlemane i dei kommunale eldreråda.

4 Påverknad Litt over halvparten av dei 30 kommunale råda som har svart meiner dei har ganske stor eller svært stor påverknad på dei sakene som rådet behandlar sett under eitt. Den andre halvparten meiner påverknaden er ganske liten eller svært liten. Her er det potensiale for fylkesrådet saman med dei kommunale råda å auke graden av påverknad i saksbehandlinga i alle kommunane. Det var gitt høve til å komme med andre kommentarar til spørjeundersøkinga. Her er det peika på kor viktig det er at rådsmedlemane får nødvendig opplæring i rådarbeid. Fleire viser også til at kommunane må arbeide for å auke kompetansen når det gjeld universell utforming i administrasjonen/saksbehandlarane i kommunen. Det blir framheva kor viktig det er å ha godt samspel mellom rådsleiar og sekretariatet i kommunen. Nokre synes det blir tatt for lite omsyn til det rådet gir innspel på og at det må bli betre rutinar for å melde saker inn til rådet.

5 Prosent Prosent 30 av 36 kommunar har gitt tilbakemelding på spørjeskjema Kva funksjon har du i rådet? 50, 50, Leiar for rådet Sekretær for rådet (tilsett i kommunen) Kva slags råd har kommunen? 80,6% Eige råd 19,4% Fellesråd for menneske med nedsett funksjonsevne/eldreråd Korleis er rådet samansett?

6 Prosent Prosent Blir representantane frå (FFO/SAFO m.fl) valt etter forslag frå organisasjonane? 61,3% 25,8% 12,9% Ja Nei Veit ikkje Frå kva av desse gruppene er leiaren av fellesrådet henta frå? 18,5% 25,9% 55,6% 0,

7 Prosent Kor mange i rådet er kvinner/menn Har rådsmedlemane fått nokon form for innføring/opplæring i rådet si verksemd? Fleire kryss mogleg 35,5% 19,4% 25,8% 32,3% 38,7%

8 Prosent Stiller kommunen til rådigheit sekretariat for rådet? Svar Ja (100 prosent) I tilfelle ja, kor stor del av eit årsverk (i prosent) Fleirtalet av kommunane har ikkje avsett ein bestemt prosent av eit årsverk til arbeide med rådet for funksjonshemma. I 13 svar er det oppgitt del av eit årsverk. Det er ein variasjon frå 0,1 prosent til 15 prosent. Snittet gir om lag 5 prosent av eit årsverk til sekretariat for rådet. Nokre svarar at dei får hjelp etter behov. Ut frå svara er sekretariatsfunksjonen organisert slik: Sørviskontor: 6 kommunar Politisk sekretariat: 5 kommunar I rådmannens stab/sentraladministrasjonen: 10 kommunar I fagavdelingar(helse, omsorg, tenester for psykisk utviklingshemma): 6 kommunar Har rådet eiga budsjettramme? 66,7% 30, 3,3% Ja Nei Veit ikkje I tilfelle ja, kor stort (tal i kroner) 2/3 av råda som har svart (30) seier at dei ikkje har eiga budsjettramme. Berre 7 av kommunane har oppgitt ein sum. Den varierer frå kroner til kroner.

9 Prosent Kva av følgjande oppgåver ivaretek sekretariatet? fleire val mogleg 96,9% 96,9% 100, 100, 96,9% 81,3% 81,3% 21,9% 3,1%

10 Prosent Prosent Er det utarbeidd reglement for rådet? 77,4% 9,7% 12,9% Ja Nei Veit ikkje Går det fram av kommunen sine interne reglar kva saker som skal leggast fram for rådet? 67,7% 19,4% 12,9% Ja Nei Veit ikkje

11 Prosent Prosent Kven bestemmer vanlegvis kva saker som skal leggast fram for rådet? 90,3% 77,4% 38,7% 38,7% 12,9% 9,7% 19,4% 9,7% 0, Om du tenker på alle saker rådet handsamar under eitt, kor stor innflytelse vil du sei rådet har? 45,2% 45,2% 6,5% 3,2% Svært stor Ganske stor Ganske liten Svært liten/ingen

12 Prosent Prosent Når i arbeidet blir rådet som regel involvert i dei kommunale prosessane (t.d. planar, utviklingsarbeid, større byggeprosjekt)? Det er eit fleirtal av råda som har svart at dei er godt nøgd med at dei blir tidleg involvert i planprosessar særleg i regulerings- og byggesaker som omhandlar menneske med nedsett funksjonsevne. Mange svarar at dei blir involvert i høyringsfasen. Dei peikar på at det er ønskjeleg å kome inn tidlegare i prosessen. Tar rådet ofte opp saker på eigenhand, eller uttalar rådet seg først og fremst om saker som blir lagt fram av kommunen? 71,9% 6,3% Rådet tar stort sett opp saker på eigenhand 21,9% Rådet uttalar seg først og fremst om saker som kommunen legg fram Begge deler 0, Veit ikkje Omtrent kor mange saker behandlar rådet per år? 35,5% 29, 25,8% 3,2% 6,5% mindre enn fleire enn 40

13 Under kjem ei liste over ulike saksområdet som det kan tenkast at rådet arbeider med. Kor vanleg vil du seie at rådet arbeider med følgjande saksområder? Helse / sosial / omsorg 3,55 Uteområde 3,06 Transport 2,53 Bygningar 3,22 Barnehage / skole 2,67 Kultur 2,10 Fysisk aktivitet / folkehelse 2,61 Stadsutvikling / byutvikling 2, Gjennomsnitt Svar på ein skala der 1 er ikkje viktig og 6 svært viktig Svært uvanleg Nokså uvanleg Nokså vanleg Svært vanleg Veit ikkje Helse/sosial/omsorg 0,0 % 0,0 % 45,2 % 54,8 % 0,0 % Uteområde 0,0 % 21,9 % 46,9 % 28,1 % 3,1 % Transport 6,5 % 41,9 % 38,7 % 9,7 % 3,2 % Bygningar 0,0 % 18,8 % 40,6 % 40,6 % 0,0 % Barnehage/Skole 16,7 % 16,7 % 50,0 % 16,7 % 0,0 % Kultur 25,8 % 41,9 % 29,0 % 3,2 % 0,0 % Fysisk aktivitet/folkehelse 3,2 % 45,2 % 38,7 % 12,9 % 0,0 % Stadsutvikling/byutvikling 9,7 % 25,8 % 45,2 % 19,4 % 0,0 %

14 Kor viktig er følgjande faktorane etter din meining når det gjeld å få innverknad? At personar som har kompetanse på relevante fagfelt er medlemmar av rådet 3,39 At rådet har romslege budsjett 2,59 At administrasjonen deltek i rådet og drøftar/får signal på eit tidleg tidspunkt i prosessen 3,78 At politikarar deltek i rådet og drøftar/får signal på eit tidleg tidspunkt i prosessen 3,63 At rådsmedlemmane får opplæring I kommunal politikkutforming og prosedyrar 3,47 At rådsmedlemmane får opplæring om viktige saksfelt for eldre 3, Gjennomsnitt Svar på ein skala der 1 er ikkje viktig og 6 svært viktig Ikkje viktig Litt viktig Nokså viktig Svært viktig Veit ikkje At personar som har kompetanse på relevante fagfelt er medlemmar av rådet 3,2 % 9,7 % 32,3 % 54,8 % 0,0 % At rådet har romslege budsjett 15,6 % 18,8 % 43,8 % 12,5 % 9,4 % At administrasjonen deltek i rådet og drøftar/får signal på eit tidleg tidspunkt i prosessen 0,0 % 0,0 % 21,9 % 78,1 % 0,0 % At politikarar deltek i rådet og drøftar/får signal på eit tidleg tidspunkt i prosessen 3,2 % 0,0 % 25,8 % 67,7 % 3,2 % At rådsmedlemmane får opplæring I kommunal politikkutforming og prosedyrar 0,0 % 15,6 % 21,9 % 62,5 % 0,0 % At rådsmedlemmane får opplæring om viktige saksfelt for eldre 6,3 % 21,9 % 18,8 % 43,8 % 9,4 %

15 Andre kommentarar til spørjeundersøkinga I andre kommentarar til spørjeundersøkinga er det peika på viktigheita av at rådsmedlemane får nødvendig opplæring i rådsarbeid. Fleire viser også til at kommunane må arbeide for å auke kompetansen på tema universell utforming i administrasjonen/saksbehandlarane i kommunen. Det blir framheva kor viktig det er å ha godt samspel mellom rådsleiar og sekretariatet i kommunen. Nokre synes det blir teke for lite omsyn til det rådet gir innspel på og at det må bli betre rutinar for å melde saker inn til rådet.

16 Spørjeskjema

17 ÿ:;<ÿ=2: C;78Dÿ38<ÿ<8558ÿ45<8:?E>F5G6ÿ8:ÿ;ÿ>6:D78GG8ÿ:6338=E:8?8D56<658ÿ=2:ÿ<8Fÿ> ÿ:;<6ÿ=2: IJÿLMNNOPQ SJÿLTUÿVOPWXYMPÿZU[ÿ\Oÿ]ÿ[^\Q_` RF5ÿ> ÿ fjÿltuÿxguhxÿ[^\ÿzu[ÿwmnnopqp` a8f6:ÿ=2:ÿ:;<8dÿb8>:8dc:ÿ=2:ÿ:;<8dÿddf7?8dÿfÿ> e ifg8ÿ:;< 1:m??ÿ6kÿ2Gÿ?>:Fkÿ<8:8D8:ÿF55ÿD678D

18 EFGHFIFJKCJKCHÿMNHÿNHTCJQICIUNJCHÿPKQDÿOVWFIÿXXYZÿ[\XY]S EFGHFIFJKCJKCHÿMNHÿGNDQKQ^CHCH EFGHFIFJKCJKCHÿMNHÿFDOHFÿPQÿKQDMFDFÿMFDFIHROS BCD BQDIFKFÿQÿ^NWW_JFJÿP_KCJNWÿIF^HFKCHQCKFKS \JOHF ocÿpfqÿqfqkÿq^^uf vdohfÿpkqdÿovwfiÿgfjiunjqikmnhhfjqjts YHTCJQICIUNJCHÿPKQDÿOVWFIÿXXYZÿ[\XY]S wndqkq^chch BQDIFKFÿQÿ^NWW_JFJ xzqjjfh FJJ BNKCDK BCD xhyiiÿczÿntÿi^hqzÿofhfkfhÿqjjÿkcdfk

19 JKLÿKNÿOPQQRSTS JKLÿKNÿUSVTWTXXTPWYKSUXKXZPSKWÿ[\TOX\ÿ]]^Lÿ_`]^ abctvÿxordtwkwÿxtyÿxzednt `SSKÿPffdgWUSYXVUdhPc itu 678;? JKÿiTUÿrTUVÿUOOZT ox2ÿ456ÿ678;?ÿ;bd5ÿym89l;??65::;i JKÿiTUÿrTUVÿUOOZT

20 IJKLMNONPKNMÿMNRNSLPTNÿOLUNMÿTJRÿVWXMJPYÿJÿMZKNT [LRLMÿJPPÿTJRÿ\WTNM ]WMN^_MÿOLUÒML\RNYYÿàMÿMZKNT bmÿtjrÿotlknoÿczÿ\wtl dlmÿmnǹmltÿ`mzÿ\wtlèwmnmÿcmatauar fnpknmÿasnmÿolunmÿ`mzÿmzkntÿtjrÿmntnÿjpotlpoÿjÿua\\_pnpÿgÿthkhÿmzk\lppiÿntltornjlmlmiÿamkẁmlmj knrknmÿtjr^lunÿtjrÿmzkntÿuslÿsnktluÿoa\ÿ^rjmÿylamt mmmlpynmnmÿuapǹmlpolme\wtnmÿg_tasnmÿmzko\wtlj mppl ulÿvnjÿinjtÿjuuln ulÿvnjÿinjtÿjuuln znjlmÿlsÿmzknt {MKẀMLM ZK\LPP mpkmnÿjÿua\\_pnpÿojpÿlk\jpjotmlolap fnumntlmjltntÿàmÿmzkntÿglk\jpjotmltjstÿtjrontnÿ\nkÿo}moujrtÿlposlmÿàmÿmzkntj [a\\_pnotxmnt ]LYUa\JTNLMÿNRNMÿ`LOTNÿcaRJTJOUNÿ_TSLR mpkmn INJTÿJUUlN !789"#$%3&3'1()#*+,-./(0#84) $1

21 ghiwoÿotnÿqornoÿqwoÿrjjÿqtvwnÿjhÿwy\wuktui ghiwoÿlotxtnÿqw\ÿmnnqoÿr\ÿmnwoqoÿroÿqtvwnÿqroÿvrooluwuÿxw\\ÿmnto pw\\wÿiwxwn oyuinwÿwuuÿtuÿtuÿvÿwuÿwuvxuÿxuÿvÿyuÿzwynwÿwuuÿyu qwyoÿyvvrw

22 `VU[Vÿbÿ[Y[^SUÿbÿYc[YPW dqvycp\ev fpst[gypq MNOPQRNSTUVWXYZ[\ NSTUVWMNOPQ NSTUVW]V^Q ^ZZ_V hiwt^twsp hsptvjswvÿbÿ[zyuv kruqrp li[^[zÿszq^n^qvqÿbÿmyuzvjvu[v MQSe[RQN^ZU^TWÿbÿniRQN^ZU^TW rqÿgvp[ytspÿ[ycÿjspÿzycgvqst[vÿg\ÿpvuvnstqvÿmswmvuqÿvp cveuvccspÿsnÿp\evq rqÿp\evqÿjspÿpyc[uvwvÿnre[_vq N^ZQ^Wq^Q pzz_v N^ZQ^WXYZ[\ N^ZQ^WMNOPQ N^ZQ^W]V^Q rqÿsec^t^[qps[_ytvtÿevuqvzÿ^ÿp\evqÿywÿepsmqspbm\pÿ[^wtsuÿg\ÿv^q ^ZZ_V QêUVWÿQê[gRTZQÿ^ÿgPY[V[[VT rqÿgyu^q^zspspÿevuqvzÿ^ÿp\evqÿywÿepsmqspbm\pÿ[^wtsuÿg\ÿv^qÿqêuvw Qê[gRTZQÿ^ÿgPY[V[[VT rqÿp\e[cveuvccstvÿm\pÿygguop^twÿpÿzyccrtsu gyu^q^zzrqmypc^twÿywÿgpy[veipsp rqÿp\e[cveuvccstvÿm\pÿygguop^twÿycÿn^zq^wvÿ[sz[mvuqÿmyp VUePV

23 Møre og Romsdal fylkeskommune Postboks 2500, 6404 (postadresse) Julsundvegen 9, 6412 Molde (besøksadresse) Telefon E-post: