Kommuneøkonomien i Møre og Romsdal

Størrelse: px

Begynne med side:

Download "Kommuneøkonomien i Møre og Romsdal"

Ella Carlsson
6 år siden
Visninger:

1 Kommuneøkonomien i Møre og Romsdal Seniorrådgivar Sissel Hol Ålesund, 18. oktober 2017

2 Tema Kommuneøkonomi M&R Skjønnsmidlar ROBEK

3 Vekst i frie inntekter Møre og Romsdal Nominell vekst i frie inntekter 2,5 pst M&R (Norge 2,6 pst) 14 av 36 kommunar får ein vekst høgare eller lik veksten til landet Vestnes størst vekst med 4,9 pst Skodje, Sandøy og Gjemnes med lavest vekst på 1,2 pst

4 Nominell prosentvis vekst i frie inntekter 2018 rekna frå anslag rekneskap fylke

5 Nominell prosentvis vekst i frie inntekter 2018 rekna frå anslag rekneskap 2017

6 Endringar og forskjellar Inntektssystemet Folketal endring frå Utgiftsutjamninga endringar i kriteriedata - alderssamansetning - levekår/sosiale tilhøve - reiseavstandar og andre strukturelle tilhøve INGAR grenseverdien aukar frå 300 til 400 pr innbyggjar Regionalpolitiske tilskot (distriktstilskot Sør-Norge) - ikkje prisjustering av satsane frå endring i distriktsindeksen Skjønnsmidlar reduksjon i fylkesramma med 10,7 mill (frå 90,4 til 79,7 mill) Kommunereforma - overgangsordning for kommunar som slår seg saman - regionsentertilskot 200 mill (100 i 2017) - skjønnstilskot til kommunar som vart ufrivilllig åleine etter kommunereforma Deltidsbrannmenn, frivilligsentralar, bustadsosiale tilskot blir innlemma og trappa opp.

7 Netto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter i eitt

8 Netto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter i eitt Aukra Halsa Gjemnes Vanylven Sunndal Ulstein Stranda Stordal Sula Aure Noreg u/oslo Ørsta Sykkylven Hareid Fræna Haram Rindal Midsund Møre og Romsdal Averøy Vestnes Molde Volda Skodje Ålesund Smøla Giske Surnadal Rauma Sande Eide Tingvoll Kristiansund Norddal Nesset Herøy Ørskog Sandøy -0,3-0,3-0,4-0,5 4,2 5,5 6,1 3,6 3,5 3,3 3,1 3,0 2,8 2,8 2,7 2,6 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,5 1,4 1,3 1,1 0,8 0,7 0,6 0,5 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,1-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 22,5

9 Netto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter 2016 Aukra Halsa Stranda Herøy Gjemnes Sykkylven Vanylven Rindal Fræna Molde Hareid Noreg u/oslo Møre og Romsdal Skodje Rauma Kristiansund Sula Smøla Sunndal Aure Volda Ørsta Ulstein Ålesund Midsund Nesset Averøy Sande Sandøy Giske Norddal Surnadal Vestnes Tingvoll Haram Ørskog Eide Stordal -3,3-1,4 6,8 6,8 6,3 5,9 5,9 5,1 5 4,9 4,6 4,4 4,1 3,5 3,5 3,4 3 3,3 3,4 3 2,7 2,7 2,5 2,1 2,1 2 1,7 1,6 1 1,5 1,6 0,7 0,5 0,5 0,4 0,3 0, ,8

10 Fram i tid Med unntak av 2006 er 2016 det året med best netto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter i kommunane på 2000-talet. Dei høge inntektene i 2016 skuldast for ein stor del ekstraordinære forhold (tilpassing i forkant av ny skattereform). Åra framover er det forventa ei heller moderat inntektsutvikling for kommunane (i alle fall når det gjeld rammeoverføringar frå staten), medan kostnadane knyta til demografi vil auke betrakteleg.

Netto lånegjeld i prosent av brutto driftsinntekter 2012-2016 120 100 80 60 40 20

11 Netto lånegjeld i prosent av brutto driftsinntekter Noreg u/oslo Møre og Romsdal

12 Netto lånegjeld i prosent av brutto driftsinntekter ,9 72,8 72,9 73,9 75,3 75,9 79,6 80,2 81,3 83,1 87,5 89,1 89,9 90,6 91,5 93,1 95,4 100,5 103,

13 Netto lånegjeld i prosent av brutto driftsinntekter 2016 Ulstein Stranda Giske Norddal Molde Haram Averøy Sula Stordal Herøy Ålesund Møre og Romsdal Tingvoll Volda Sandøy Eide Ørskog Nesset Kristiansund Skodje Sande Rauma Sykkylven Noreg u/oslo Ørsta Smøla Hareid Midsund Halsa Fræna Rindal Vanylven Gjemnes Aukra Surnadal Aure Sunndal Vestnes , ,6 102,5 100,5 100,4 99,7 99,2 97,1 96,5 95,2 93,2 88,7 86,5 86,4 84,3 83,1 82,7 82,3 80,6 78, ,7 72,3 66,6 65,2 64,6 64,3 63,7 58,1 55,3 136,8 133,6 126,1 159,6 155, "Topp" 15 i landet Kommune Nto LG/BDI 1 Ulstein 194,0 2 Hammerfest 166,4 3 Vardø 160,3 4 Stranda 159,6 5 Sørum 158,9 6 Giske 155,4 7 Frøya 151,4 8 Hitra 146,7 9 Eid 146,1 10 Vadsø 138,1 11 Norddal 136,8 12 Lillesand 135,7 13 Levanger 134,1 14 Molde 133,6 15 Ullensaker 131,1

14 Kommuneforvaltninga si innanlandske bruttogjeld frå år 2000 til i dag i millionar kroner Utlån frå bankar Statlege låneinstitutt Utlån frå kredittforetak Utlån frå finansieringsselskaper Utlån frå livsforsikringsselskap Utlån frå pensjonskasser Obligasjonsgjeld Sertifikatgjeld

15 Sertifikatlån i kommunane i millionar kroner for Møre og Romsdal,

16 Sertifikatlån i kommunane i Møre og Romsdal for 2015 og Kommunekonsern Kommunar i 1000 kroner % av LG eks. pensjonsforpliktinga i 1000 kroner i % av LG eks. pensjonsforpliktingar Molde ,9 0 0 Ålesund ,3 Kristiansund , ,3 Vanylven Sande ,6 0 0 Herøy Ulstein , ,9 Hareid Volda , ,3 Ørsta , Ørskog Norddal Stranda , ,8 Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske ,7 Haram , ,6 Vestnes Rauma ,9 Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll , ,3 Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure

17 Disposisjonsfond i prosent av brutto driftsinntekter 2016 Aukra Sandøy Aure Sunndal Sula Halsa Skodje Eide Surnadal Noreg u/oslo Stordal Rindal Volda Ørsta Gjemnes Smøla Møre og Romsdal Ulstein Fræna Midsund Tingvoll Vanylven Averøy Nesset Herøy Molde Haram Stranda Sykkylven Ørskog Hareid Ålesund Rauma Giske Norddal Vestnes Sande Kristiansund 15,1 13,8 9,2 11,1 12,8 9 8,6 8,3 8,1 7,9 7,9 7,2 5,9 5,7 5,5 5,4 5,3 4,4 4 3,7 3,3 2,7 2,6 2,5 1 1,5 1, ,8 0,7 0,5 0,4 0, , ,4

18 Fylkesmannen sin tilråding Styrke brutto driftsresultat Redusere lånegjelda Budsjettere med netto driftsresultat på minst 1,75 prosent av brutto driftsinntekt Økonomiske bufferar naudsynt for å takle inntektssvikt og/eller uventa utgifter. Anbefalt nivå mellom 5-10 pst

19 Skjønnsmidlar 2018 Nokre endringar i retningslinjene for skjønnstildelinga for 2018 Basisramma til M&R reduseres til 79,7 mill (90,4 mill i 2017) Kutter DAA gradvis fram mot 2020 Kommunar som til dømes får ein ressurskrevande brukar som kostar kommuna mykje. Kan berre gi støtte i ein overgangsfase på tre år. Har eit mål om å fordele meir midlar til statsbudsjettet for å gjere det meir forutsigbart for kommunane.

20 Tildeling 2018 statsbudsjettet Kompensasjon DAA nedtrapping ut 2019 Barnevern Nye kommunar Generell vurdering

21 Resttildeling haust 2017 Spesielle saker rapportert inn Generell vurdering etter antall innbyggarar ROBEK forpliktande plan Ressurskrevande brukarar u/67 og o/67 Blir betalt ut termin 10, november

22 Prosjektskjønn Ny kommune 2020 Holder av ca 10 mill av skjønnsramma til fornying og innovasjon Fleire kommunar skal gå saman om prosjekt Fylkesmannen ønsker færre og større prosjekt Få mest muleg ut av midlane Blir sendt ut brev i starten av januar Søknadsfrist midten av mars (16. mars) Søknadar i ISORD

23 Ekstra skjønnsmidlar Einslege mindreårige flyktningar Revidert nasjonalbudsjett 2017: Bevilga 20 mill til utgifter i 2016 knytt til førebuing av busetting av einslege mindreårige flyktningar som ikkje vart busett. Tildeling til FM tek utgangspunkt i tall på kommunenivå frå IMDi. For M&R Ved avvik mellom IMDi sine tall og kommunane sine tall, korrigerer FM fordelinga mellom kommunane. -> VIKTIG: Aktuelle kommunar må sjekke talla frå IMDi og melde tilbake til oss. Frist for tilbakemelding til FM: 20. oktober

24 Møre og Romsdal

25 Robek «Register om betinget godkjenning og kontroll» Årsaker til innmelding (kommunelova 60): a. Budsjett blir vedtatt i ubalanse b. Økonomiplan blir vedtatt i ubalanse c. Underskot blir vedtatt dekt inn utover to år d. Ikkje følge vedtatt plan for dekking av underskot e. ROBEK-status etter inndelingsloven ( 16a)

26 Historisk utvikling kommunar i ROBEK Møre og Romsdal Noreg

28 Antall år i ROBEK

29 Kommune Innmeldt i ROBEK Utmeldt/planlagt utmeldt Fræna Gjemnes Ut 2015 Hareid Stranda Sykkylven Ut 2017 Vanylven Vestnes Volda Ørsta Ålesund August Kristiansund Juli Rauma August Sande Giske

30 Når tek kommunen grep? Ø k o n o m i s k b a l a n s e Netto driftsresultat over 1,75 pst av inntekta Høveleg stort disposisjonsfond (over 10 pst av inntekta?) Kommunen brukar av disposisjonsfondet for å halde balanse i rekneskapen Kommunen får underskot på rekneskapen Kommunen blir meldt inn i Robek Kommunen får ikkje godkjent lån Tid

31 Tenk langsiktig og ta nødvendige grep tidleg!

Like dokumenter

Totalt Møre og Romsdal 2014: ,8 Totalt Møre og Romsdal 2015: ,3 Totalt Møre og Romsdal 2016: ,1

Totalt Møre og Romsdal 2014: ,8 Totalt Møre og Romsdal 2015: ,3 Totalt Møre og Romsdal 2016: ,1 Møre og Romsdal Bondelag Mai 2017 Arild Erlien Slaktestatistikk fordelt på kjøttslag per kommune i Møre og Romsdal 2014, 2015 og 2016 2014 2015 2016 Totalt Møre og Romsdal 2014: 10 352 060,8 Totalt Møre