Prognoseinntaket 2013: Orientering frå opplæringsavdelinga

Transkript

1 Prognoseinntaket 2013: Orientering frå opplæringsavdelinga Samandrag av dei viktigaste punkta i prognoseinntaket Totalt søkjartal frå Hordaland Søkjarar med Ungdomsrett: Total auke i søkjartalet frå Hordaland samanlikna med 2012: 78 Nedgang i søkjartalet med Ungdomsrett samanlikna med 2012: 285 Talet på elevar som er ferdige med ungdomsskulen våren 2013 er Dette er 386 færre enn i 2012 Nedgangen i årskullet frå 2012 til 2013 fører til at det er færre søkjarar med Ungdomsrett til Vg1. Tilsvarande er det auke i søkjartalet til Vg2 med Ungdomsrett på grunn av det store årskullet som var ferdige med ungdomsskulen i Når det gjeld Vg3 er søkjartala stabile samanlikna med Søknadsregistreringa til dei vidaregåande skulane i Hordaland vart i år gjort medan det var mykje fokus på skulebruksplanen for dei neste 20 åra. Det kan sjå ut som om dette har gjort seg ulike utslag i søknadsmønsteret. I område der det har vore mykje fokus på planen kan det sjå ut som om det har blitt «mobilisert» i høve til å vise at skulane har eit høgt søkjartal. I andre område ser ein ikkje noko utslag av dette. I Bergen sentrum er det svært spesielt at Bergen Handelsgymnasium har mista nærare 1/3 av søkjarane samanlikna med i fjor. Ein del av den store nedgangen skuldast at skulen ikkje skal ha Vg1 Media og kommunikasjon komande skuleår, men søkjartalet til Vg1 Studiespesialiserande er nær halvert i høve til Det er også ein del elevar som i år går på Vg1 som søkjer seg vekk frå skulen. Dei to andre skulane som skal leggjast ned frå hausten 2014, Tanks og Bjørgvin videregående skole, har derimot fått styrka søkjargrunnlaget sitt til Vg1 samanlikna med Særleg gjeld dette Tanks videregående skole. Behandlinga av skulebruksplanen påvirka søknadsprosessen mange stader fordi søkjarane trudde at eventuell nedlegging av tilbod skulle gjennomførast alt til hausten. Skulane har difor brukt mykje resursar på å informere at tilbodsstrukturen ikkje blir endra i 2013 med mindre søkjargrunnlaget blir for lite til einskilde kurs. I hovudsak kan det sjå ut som om skulane har lukkast med dette arbeidet. Nokre stader ser ein også at søkjartalet til einskilde «nedleggingstrua» tilbod har auka i høve til tidlegare, men dette kan også føre til at andre tilbod ved skulen står i fare for å bli lagt ned frå komande haust på grunn av lågt søkjartal. 1

2 Hovudbiletet av søkjartala er elles prega av at talet på elevar som er ferdige med ungdomsskulen til våren er nærare 400 lågare enn i Dette slår særleg ut på utdanningsprogramma Studiespesialiserande og Media og kommunikasjon. For dei andre utdanningsprogramma er nedgangen mindre. Nedgangen i søkjartalet til Vg1 er likevel mindre enn det ein kunne venta når årskullet er så pass mykje lågare enn i Dette gjer seg m.a. utslag i at ein del yrkesfaglege utdanningsprogram har høgare søkning til Vg1 i år enn i fjor. Ein grov analyse av grunnen til dette, er at ein del elevar på studiespesialiserande utdanningsprogram enten har slutta i løpet av året eller vil byte program frå neste skuleår. Ein del av desse har heilt klårt faglege grunnar til at studiespesialiserande vart for teoretisk i høve til grunnlaget frå ungdomsskulen. Sjølv om det talmessig er nedgang i søkjartalet til studiespesialiserande utdanningsprogram er nedgangen %-vis mindre enn nedgangen i årskullet frå 2012 til Det er difor rettare å seie at den svært store auken ein har hatt til Studiespesialiserande dei siste åra no har stoppa opp. Totalt sett er dette positivt, sjå også kommentar i avsnittet ovanfor. Når det gjeld nedgangen i søkjartalet til Vg1 Media og kommunikasjon er dette ikkje uventa. Vi har sett signal på dette dei siste åra, ikkje minst ved at svært mange går over til Vg3 Allmennfagleg påbyggingskurs i staden for å fullføre med studiekompetanse innanfor Media og kommunikasjon. På den andre sida viser tala at det er auke i søkjartalet til Vg1 Elektro (der det framleis er mangel på læreplassar i høve til elevplassar), Vg1 Idrettsfag og Vg1 Service- og samferdsel. Elles viser søkjartala at 23 av skulane har nedgang i søkjartalet samanlikna med Nedgangen varierer frå skule til skule, men tala utløyser som hovudregel ingen dramatisk reduksjon i tilbod-/klassestruktur. For einskild-skular er nok likevel søkjartalet vesentleg lågare enn ein hadde trudd og vona på. 13 av skulane har fått auka søkjartal samanlikna med 2012, sjølv om årgangstalet frå ungdomsskulen er blitt lågare 10 av skulane har eit søkjartal i år som er nesten identisk med Sjølv relativt store skular som Fyllingsdalen og Tertnes videregående skoler kjem i denne gruppa. 2

3 Kommentarar til dei ulike utdanningsprogramma sett i høve til søkjarar med Ungdomsrett. Bygg- og anleggsteknikk: Søkjartalet her har stabilisert seg i høve til dei siste åra. Nedgangen er litt mindre enn ein kunne vente med lågare årskull frå ungdomsskulen. Det er likevel relativt store skilnader i søkjartalet til dei einskilde skulane. I Bergensområdet er det totale søkjartalet til Vg1 Bygg- og anleggsteknikk lågare enn i fjor. Som kjent skal Årstad videregående skole ikkje har dette utdanningsprogrammet i år, og det kan vere årsaka til noko av nedgangen. Søkjarane har i liten grad søkt alternative skolar, og søkjer seg som vanleg til nærskolen som har dette utdanningsprogrammet. Når det gjeld søkninga til Vg2 kurs er det eit svært overraskande utvikling. I mange år har søkjartalet til Vg2 Klima, energi og miljøfag (ofte omtala som Røyrleggjarlinja) vore svært dårleg. Berre trongen for lærlingar innanfor dette faget har halde oppe delar av tilbodet. Når tilbodet no vert lagt ned på Stord og på Årstad videregående skole opplever ein at det totale søkjartalet aukar usedvanleg mykje. Det er særleg frå Bergens-regionen dei nye søkjarane til Vg2 Klima, energi og miljøfag kjem. Åsane videregående skole har 53 søkjarar til 15 plassar. Skolen har ikkje vore i nærleiken av eit slikt søkjartal tidlegare. Dette søkjartalet har ein heller ikkje vore i nærleiken av for heile Hordaland, i alle fall sidan innføringa av Kunnskapsløftet i Design og handverk: Søkjartalet går også i år relativt mykje ned, også når ein veit at årskullet frå ungdomsskulen er lågare i år enn dei siste åra. Det låge søkjartalet er på nokre skular no kritisk i høve til om dette programmet kan halde fram til neste år. Ein må også sjå dette i samanheng med at mange av elevane på dette utdanningsprogrammet er fagleg svake, noko som gjer at færre er kvalifiserte til Vg2 enn elevtalet i Vg1 skulle gje grunnlag for. Dette ser ein ikkje minst i det tidlegare «frontfaget» Frisør, som no mister så mange søkjarar at det er aktuelt å leggje ned tilbodet ved minst to skular (Sotra vgs. avd. Sund og evt. Stord vgs.), og redusere elevtalet ved t.d. Årstad videregående skole. Elektrofag: Søkjartalet til dette utdanningsprogrammet aukar relativt mykje, særleg når ein veit at årskullet frå ungdomsskulen er lågare i å enn i fjor. Paradokset her er at det er mangel på læreplassar i høve til talet på elevplassar. Mange som søkjer dette utdanningsprogrammet ser nok for seg ei framtid innanfor dei oljeretta faga. Ein del av søkjarane har eit fagleg svakt utgangspunkt for å kunne mestre dette utdanningsprogrammet, og med det talet elevplassar som ein har i Hordaland vil det også vere mange som ikkje får plass. Mange meiner sikkert likevel at talet på elevplassar burde vore lågare slik at det kunne vere lettare å finne læreplassar til den gruppa som var ferdige med Vg2. Dette kan vere eit greit utgangspunkt, men det som på mange måtar hindrar å tilpasse talet på elevplassar til talet på læreplassar er at søkjarane har formell rett til å få plass på eitt av tre utdanningsprogram. Det er såleis ikkje sikkert at reduksjon av elevtalet innanfor Elektrofag fører til at fleire får læreplassar i andre utdanningsprogram, og når færre kjem inn på sitt primære kursønskje seier forskninga at det er større fare for fråfall i den vidaregåande skulen. 3

4 Helse- og oppvekstfag: I høve til nedgangen i årskullet er søkninga til Vg1 Helse- og oppvekstfag stabil samanlikna med Dei siste åra har det vore ei utfordring at så mange Vg1-elevane vel Barne- og ungdomsarbeidarfaget framfor Helsearbeidarfaget. I 2012 snudde dette ein del, og det vart ei jamnare søkning til dei to programfaga. I år er det ein litt spesiell situasjon. Nokre skular har god, og større søkning til Vg2 Helsearbeidarfaget, mens søkjartalet til Vg2 Barne- og ungdomsarbeidarfaget går nedover, og ved ein del skular er det mindre enn til Vg2 Helsearbeidarfaget. Ved andre skular ser ein heilt motsett utvikling med stor søkning til Vg2 Barne- og ungdomsarbeidarfaget og vesentleg lågare til Vg2 Helsearbeidarfaget. Det kan sjå ut som om informasjonen om desse programområda har blitt tillagt ulik vekt ved ein del skular, men ein veit også at det kan «oppstå ei bølgje» mot eller for eit programområde ved ein del skular. Dersom dette oppstår hjelper det ikkje med all verdens informasjon om t.d. tilgangen på læreplassar i dei ulike faga. Totalt sett er det likevel ei positiv utvikling at talet på søkjarar til Vg2 Helsearbeidarfaget aukar. Utfordringa må vere at desse sluttfører utdanninga si med fagbrev. Slik det kan sjå ut no er det for mange som totalt sett går vidare til Vg3 Allmennfagleg påbyggingskurs for å halde fram utdanninga si innanfor høgskulane, t.d. sjukepleiarutdanning. Idrettsfag: Talet på søkjarar aukar relativt mykje. Særleg fordi dette i utgangspunktet er eit lite utdanningsprogram med få elevar. Søkjartalet aukar mest i Bergensområdet, og særleg tilbodet ved Stend vidaregåande skule ser ut til å vere svært populært. Det er nok heit klårt at skulen etter kvart har greid å nå fram med informasjon om at dette ikkje lenger er ein rein jordbruksskule, men ein vidaregåande skule der tilhøva innanfor idrettsfag ligg svært godt til rette. Fråfallet ved dette utdanningsprogrammet er svært lite, så det er klårt at tilbodet passar svært mange ungdomar som ønskjer ei studiespesialiserande utdanning på ein annan måte enn det tradisjonelle «allmennfag». Musikk, dans og drama; Talet på søkjarar har totalt gått ned slik lågare årskull skulle tilseie. Det er likevel relativt store skilnader for dei ulike skulane. M.a. er søkjartalet til Langhaugen videregående skole og Stord videregående skole gått ned, mens søkjartalet til «Dramalinja» ved Fyllingsdalen videregående skole har auka. Også dette utdanningsprogrammet har høg fullføringsprosent, noko som seier seg sjølv når nedre inntaksgrense for nokre skular ligg på ca. 50 karakterpoeng frå ungdomsskulen, dvs. snittkarakter på 5. Media og kommunikasjon: Prosentvis er det nok dette utdanningsprogrammet som har den største nedgangen i søkjartalet sjølv om ein tek høgde for mindre årskull. Dette er ei utvikling ein har sett dei siste par åra. Det er også tydeleg at elevar som tek til på dette utdanningsprogrammet ikkje fullfører tre år på Media- og kommunikasjon, men tar Vg3 på Allmennfagleg påbyggingskurs. Dette har ført til at talet på Vg3 klassar innanfor Media og kommunikasjon har blitt meir enn halvvert i Hordaland innanfor ein tidsperiode på tre til fire år. Naturbruk: Dette utdanningsprogrammet har hatt stabil søkjartilgang dei siste åra. Også i år er det ein liten auke i søkjartalet, særleg når ein veit at årskullet er mindre. Det ser ut som om vektlegging innanfor t.d. friluft- og villmarksliv, «hestelinje» og «hundelinje» er det som skal til for å utvikle dei tidlegare jordbruksskulane, og dermed nå større og nye søkjargrupper. 4

5 Restaurant og matfag: Dette utdanningsprogrammet har hatt nedgang i søkjartalet dei siste åra. Samanlikna med for fem-seks år sidan er søkjartalet meir enn halvvert, med tilsvarande nedgang i klassetalet både på Vg1 og Vg2. I år er nedgangen reelt sett stoppa opp når ein veit at årskullet er lågare, men det reelle søkjartalet går framleis nedover. I tillegg til låge søkjartal er problemstillinga at ein del av elevane er fagleg svake, og ikkje får kompetanse til inntak i Vg2. Søkjartala i år viser at det er reell fare for at, særleg Vg2 klassar, må leggjast ned eller gå med mange ledige plassar. Dette igjen fører til mindre tilgang på lærlingar til neste år. Service- og samferdsel: Dette utdanningsprogrammet har slitt med rekrutteringa dei siste åra, og har diverre hatt for mange fagleg svake teoretiske elevar. Dette har ført til fråfall og/eller at elevar ikkje har vore kvalifiserte for inntak til Vg2. I år er det dette utdanningsprogrammet som prosentvis er vinnaren. Sjølv med redusert årskull frå ungdomsskulen aukar søkjartalet i Vg1 med 33. Alle faktorar tatt i betraktning er dette ganske mykje. Framleis er det skilnader mellom skulane og dei ulike regionane i Hordaland, men med auka elevtal frå hausten kan dette vere byrjinga på at utdanningsprogrammet får ein høgare status i ungdomsgruppa, Studiespesialiserande med Formgjevingsfag: Søkjartalet til dette tilbodet er om lag slik det har vore dei siste åra. Det er likevel til dels store skilnader mellom skulane, og nokre av skulane må nok vurdere om det er mogleg å oppretthalde tilbodet for komande skuleår. Studiespesialiserande: Som nemnt i innleiinga ovanfor er det tal-messig nedgang i søkjartalet samanlikna med 2012, men at det reelt er ein staus quo situasjon fordi årskullet er lågare. Likevel er det heilt klårt at den store søknadsauken ein har hatt, særleg dei tre siste åra, har stoppa opp. Det mest spesielle er at søkjartalet til Bergen Handelsgymnasium har gått så kraftig ned. Dette kjem kanskje ikkje heilt uventa, men det er uventa at dei andre sentrums skulane som blir lagt ned frå hausten 2014 ikkje opplever det same. Særleg spesielt er det at Tanks videregående skole har ein betydeleg auke i søkjartalet til Vg1. Med nedgang i søkjartalet til BHG skulle ein kanskje tru at Bergen Katedralskole ville få auke i sitt søkjartal til Vg1, men det har ikkje skjedd - snarare tvert imot. Elles i Bergensregionen er det slik at skulane som i framlegg til skulebruksplan skulle leggjast ned/ikkje lenger ha tilbod om studiespesialiserande, jamt over har færre søkjarar til Vg1 enn i fjor. Dette blir i hovudsak ikkje kompensert ved høgare søkjartal til dei andre skulane på grunn av nedgangen i søkjartalet generelt. Dette fører til at det vil vere mange ledige elevplassar innanfor dette utdanningsprogrammet til hausten, dersom alle skulane skal ha same tilbodet som tidlegare. I praksis vil det uansett vere vanskeleg å unngå reduksjon i talet på elev-plassar fordi ein del skular ikkje vil ha resursar til å halde fram med same klassetalet. Teknikk og industriell produksjon: Søkjartalet har her gått litt ned att etter den stor auken i Justert for lågare årskull er likevel søkjargrunnlaget til dette utdanningsprogrammet framleis svært godt. Ulempa ser ein likevel ved søkninga til Vg2 kursa som er svært smal i høve til dei faga dette utdanningsprogrammet gir kompetanse for. Vg2 Brønnteknikk har framleis eit urealistisk høgt søkjartal i høve til elevplassar, og tilgangen til læreplassar. Sjølv om både Inntakskontoret og skulane har informert om svært høge inntakspoeng til denne linja, søkjer elevar som knapt nok har stå-karakterar. Det problematiske her er at den fagleg svakaste elevgruppa i stor grad ikkje brukar søknadsskjemaet sitt til andre kurstilbod enn Vg2 Brønnteknikk, og dermed set seg sjølv utanfor når det skal takast inn elevar til andre skular og programtilbod. 5

6 Søkjartal til Vg1 Alle søkjargrupper (Tala omfattar ikkje søkjarar til Innføringsklassar for minoritetsspråklege elevar) Utdanningsprogram Plassar 2013 Søkjarar 2013 Søkjarar 2012 Auke/Nedgang Bygg og anleggsteknikk Design og handverk Elektrofag Helse og oppvekstfag Idrettsfag Musikk/Dans/Drama Media og kommunikasjon Naturbruk Restaurant og matfag Service og samferdsel Studiespesialisering med Formgjevingsfag Studiespesialisering Teknikk og industriell produksjon Totalt Årskull frå ungdomsskolen 2012: 6664 Årskull frå ungdomsskolen 2013: 6278 Nedgang i årskullet frå 2012 til

7 Søkjartal til Vg2 Alle søkjargrupper Utdanningsprogram Plassar 2013 Søkjarar 2013 Søkjarar 2012 Auke/Nedgang Bygg og anleggstekn Design og handverk Elektrofag Helse og oppvekstfag Idrettsfag Musikk/Dans/Drama Media og kommunikasjon Naturbruk Restaurant og matfag Service og samferdsel Studiespesialisering med Formgjevingsfag Studiespesialisering Teknikk og industriell produksjon Totalt

8 Søkjartal til Vg3 Alle søkjargrupper Utdanningsprogram Plassar 2013 Søkjarar 2013 Søkjarar 2012 Auke/Nedgang Design og handverk Elektrofag Helse og sosialfag Idrettsfag Musikk/Dans/Drama Media og kommunikasjon Naturbruk Allmennfagleg påbyggingskurs Studiespesialisering med Formgjevingsfag Studiespesialisering Teknikk og industriell produksjon Totalt

9 Skolar med nedgang i søkjartalet samanlikna med prognosen Skolenamn Prognose 2013 Prognose 2012 Nedgang i søkjartalet Bergen Handelsgymnasium Bergen Katedralskole Sotra vidaregåande skule, Bildøy Årstad videregående skole Stord vidaregåande skule Langhaugen videregående skole Os vidaregåande skule Åsane videregående skole Bergen maritime vidaregåande skole Etne vidaregåande skule Slåtthaug videregående skole Tanks videregående skole Lønborg videregående skole Austevoll vidaregåande skule Voss vidaregåande skule Laksevåg videregående skole Arna vidaregåande skule U. Pihl videregående skole Sotra vidaregåande skule, Sund Fitjar vidaregåande skule Kvinnherad vidaregåande skule Fana gymnas Os gymnas

10 Skolar med auke i søkjartalet samanlikna med prognosen Skolenamn Prognose 2013 Prognose 2012 Auke i søkjartalet Knarvik vidaregåande skule Stend vidaregåande skule Nordahl Grieg videregående skole Olsvikåsen vidaregåande skule Bømlo vidaregåande skule Austrheim vidaregåande skule Norheimsund vidaregåande skule Sandsli vidaregåande skule Øystese gymnas Askøy videregående skole Hjeltnes vidaregåande skule Odda vidaregåande skule Rubbestadnes vidaregåande skule

11 Skolar som har auke/nedgang med mindre enn 10 samanlikna med prognosen Skolenamn Bjørgvin videregående skole Fusa vidaregåande skule Fyllingsdalen videregående skole Garnes vidaregåande skule Osterøy vidaregåande skule Rogne vidaregåande skule Tertnes vidaregåande skule Voss gymnas Voss husflidsskule Voss jordbruksskule 11