RASFAREVURDERING BREKKESTØLEN SAUDA KOMMUNE. Arild Fosstveit SIV.ING. TEKNISK GEOLOGI M.SC. ENGINEERING GEOLOGY

Transkript

1 RASFAREVURDERING BREKKESTØLEN SAUDA KOMMUNE Arild Fosstveit SIV.ING. TEKNISK GEOLOGI M.SC. ENGINEERING GEOLOGY

2 DOKUMEN T INFO Namn på plan Brekkestølen Type plan Detaljregulering Kommune Sauda GNR/BNR 23/1 Dato Mars 2017 Forfattar M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 1 av 15

3 FORORD Denne rapporten vurderer skredfare i samband med detaljregulering av eigedom på Brekkestølen i Nordstøldalen, Sauda kommune. Krav til sikkerheit mot skred må oppfylla sikkerheitsklasse S2 då det her er snakk om fritidsbustader. Største nominelle årlege sannsyn for ei skredhending er difor sett til 1/1000. For område regulert til friområde og liknande gjeld sikkerheitsklasse S1, med største nominelle årlege sannsyn 1/100. Denne rapporten vurderer steinsprangfare frå høgareliggjande terreng, og fare for snø- og lausmasseskred. Synfaring av området er gjort jamleg over fleire sesongar og år. Rapporten viser at risiko knytt til naturfarar som snøskred, flaum, steinsprang og jordskred er svært liten. Arild Fosstveit M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 2 av 15

4 1 BAKGRUNN Formål med reguleringsplanen Eigedom Planavgrensing 4 2 GRUNNLAG Krav til sikkerheit Grunnlagsmateriale Undersøking i felt 6 3 GRUNNFORHOLD 6 4 KLIMA Klimatiske forhold og statistikk Ekstremvêrstatistikk 8 5 VURDERING AV SKREDFARE Snøskred og steinsprang Jord- og flaumskred 12 6 KONKLUSJONAR OG OPPSUMMERING Plankart Føresegner 14 7 KJELDER OG REFERANSAR 15 M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 3 av 15

5 1. BAKGRUNN 1.1 FORMÅL MED REGULERINGSPLANEN Formålet med reguleringsplanen er å leggja til rette for bygging av seks hytter. 1.2 EIGEDOM Eigedomen som vert omfatta av planen har gnr/bnr 23/1 og tilhøyrer Arild Fosstveit. 1.3 PLANAVGRENSING Plangrense som vart fastsett i oppstartsmøte med kommunen går fram av vedlagt kart. Plangrensa følgjer eigedomsgrensene. Figur 1: Avgrensing av planområdet (raud linje). M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 4 av 15

6 2. GRUNNLAG 2.1 KRAV TIL SIKKERHEIT MOT SKRED Krav til byggjetomt og ubygd areal er gitt i plan- og bygningslova 28-1: Grunn kan bare bebygges, eller eiendom opprettes eller endres, dersom det er tilstrekkelig sikkerhet mot fare eller vesentlig ulempe som følge av natur- eller miljøforhold. Det samme gjelder for grunn som utsettes for fare eller vesentlig ulempe som følge av tiltak. For grunn som ikke er tilstrekkelig sikker, skal kommunen om nødvendig nedlegge forbud mot opprettelse eller endring av eiendom eller oppføring av byggverk, eller stille særlige krav til byggegrunn, bebyggelse og uteareal. I tråd med pbl skal ein prosjektera og/eller utføra tiltak på ein slik måte at det ferdige tiltaket vernar liv og materielle verdiar, og slik at ein oppfyller krav til sikkerheit, helse, miljø og energi. Krav til alle typar skred er gitt i forskrift om tekniske krav til byggverket (TEK10) 7-3. I tråd med forskrifta og tilhøyrande rettleiing skal ein fastsetja sikkerheitsklassa for skred slik at ein ikkje overskrid krav til nominelt årleg sannsyn, jfr tabell 1. Sikkerheitsklasse for skred Konsekvens Størst nominelt årleg sannsyn S1 Liten 1/100 S2 Middels 1/1000 S3 Stor 1/5000 Tabell 1: Sikkerhetsklasser ved plassering av byggverk i skredfareområde, (Kommunal- og regionaldepartementet, 2010) Rettleiing om tekniske krav til byggverk 7-3 listar opp kva bygningstypar som kjem under dei ulike sikkerheitsklassane. Sikkerhetsklasse S2 omfattar tiltak der eit skred vil føre til middels konsekvensar. Døme på bygningar i denne sikkerheitsklassa er fritidsbustader med maksimum 10 bueiningar. For bygningar som inngår i sikkerheitsklasse S2 kan ein redusera kravet til sikkerheit for tilhøyrande uteareal til sikkerheitsnivået som er gitt for sikkerheitsklasse S1 (1/100). Dette kjem av at eksponeringstida for personar og dermed fara for liv og helse normalt vil vera vesentleg lågare utaføre bygningane. For området på Brekkestølen gjeld altså sikkerheitsklasse S2 for område regulert til fritidsbustader, og sikkerheitsklasse S1 for område regulert til friområde og liknande. 2.2 GRUNNLAGSMATERIALE Følgjande grunnlagsmateriale er nytta i utarbeiding av denne rapporten: Kartdata frå NGU og NVE Aktsemdskart for skred frå skrednett.no / nve.atlas.no Oversikt over skredhendingar frå skrednett.no / nve.atlas.no Historisk klimadata og sanntidsobservasjonar frå eklima.met.no «Flaum- og skredfare i arealplanar», retningslinjer nr. 2/2011 frå NVE Terrengkart og flyfoto frå norgeskart.no M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 5 av 15

7 2.3 UNDERSØKING I FELT Det er gjort synfaring av området til ulike tider av året, og over fleire år. Synfaringane er gjennomført av siv.ing. teknisk geologi Arild Fosstveit. 3. GRUNNFORHOLD OG OBSERVASJONAR Planområdet ligg omlag 300 m.o.h. på Brekkestølen i Nordstøldalen. Planområdet utgjer 9,7 dekar. Nordstøldalen er ein typisk U-dal, med ei hovudelv i dalføret. Denne elva (Risvollelva) går parallelt med planområdet i nord-sør-retning. Elles er det berre små sildrebekker i planområdet og i område som grensar til. Brekkestølsområdet er ein del myrlendt. I følgje NGU sine lausmassekart er det tjukk morene i området. Observasjonar i felt viser at i planområdet er det maksimalt 2 meter djup morene. Under morenen er det prekambrisk vulkansk skifer. Denne har lagdeling parallelt med elva i nordvestleg retning. Lagdelinga hellar steilt mot nordaust. Bergarten er sprø, med to sprekkeretningar på tvers av lagdelinga. Elvedjuvet er å betrakta som stabilt. Her er det berre risiko knytt til enkeltblokker som kan losna av ulike årsaker (t.d. frostsprenging, rotsprenging). Figur 2: Lausmassekart for området. Planområdet er markert (raud strek). Kjelde: NGU Søraust for planområdet ligg Rødsåsen. Denne åsen har horisontal lagdeling av kaledonsk overskyvne massiv over grunnfjellet. Bergarten har horisontal lagdeling, og er svært stabil men unnatak av ytterkant der det kan vera risiko knytt til enkeltblokker. M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 6 av 15

8 4. KLIMA 4.1 KLIMATISKE FORHOLD OG STATISTIKK Næraste vêrstasjon er Sauda, stasjonsnr Stasjonen er plassert i Sauda sentrum, om lag 3,7 km i luftlinje frå planområdet. Det er små lokale variasjonar her, og ein kan slik leggja til grunn vêrdata frå stasjonen i Sauda for vurdering av risiko knytt til naturfarar. All klimadata og statistikk er henta frå Meteorologisk institutt sin vêr- og klimadatabase eklima. Figur 3: Kartet viser normal årsnedbør (i mm) for normalperioden Lilla = over 4000 mm, mørk blå = mm. Kjelde: senorge.no. Planområdet ligg i Sauda kommune, på vestsida av Saudafjorden. Sauda høyrer til dei nedbørsrike delane av landet (jfr. figur 3). Gjennomsnittleg nedbør og middeltemperatur for Sauda er gitt i figur 4. M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 7 av 15

9 Figur 4: Gjennomsnittleg nedbør og middeltemperatur for Sauda. Kjelde: Meteorologisk institutt. 4.2 EKSTREMVÊRSTATISTIKK Det ligg føre måleseriar og statistikk for maksimalverdiar når det gjeld nedbør (RR) og temperatur (TAM). Jamfør figur 8 og Maksimale RR verdiar (målestasjon Sauda) Maks Figur 5: Ekstremverdiar for nedbør (RR). Nedbøren blir målt i millimeter (tidels nøyaktigheit). Månadane 1-12 langs x-aksa. Nedbørsmengda i Sauda har sine toppar i dei første månadane (januar-februar) og om hausten (september-november). Maksimal nedbør målt dei siste seks åra var i oktober månad i 2013 (RR = 113,1 mm). Kjelde: Meteorologisk institutt M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 8 av 15

10 Maksimale TAM verdiar (målestasjon Sauda) Maks Figur 6: TAM er her gjennomsnittet av døgnmiddeltemperatur for ein månad. Lufttemperaturen (TAM) blir målt 2 meter over bakken. Eininga er grader Celsius (tidels nøyaktighet). Temperaturdøgnet slutter kl 19 på kvelden angitt dato. Månadane 1-12 langs x-aksa. Kjelde: Meteorologisk institutt Ekstremverdiane viser at det kan koma store nedbørsmengder over kort tid i Sauda. Topografien gjer at nedbørsmengdene ikkje byr på same problem som i andre delar av landet. I Nordstøldalen og innanføre planområdet er det elles myrlendte område som òg påverkar vassmengd i vasstrengene. M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 9 av 15

11 5. VURDERING AV RASFARE Vurdering av rasfare vert gjort med bakgrunn i innsamla data, både frå databaser, kart, og frå undersøkingar i felt. Dette blir vurdert opp mot NVE sine aktsemdskart. 5.1 SNØSKRED OG STEINSPRANG NVE sine kart viser at det kan vera rasfare i områda som grensar til planområdet. Særskild i område med elvedjuv og bratte fjellsider. Figur 7: Aktsemdskart snøskred. Mørkt raudt skravert område viser losneområde, medan lysare raudt er utløpsområde. Planområdet (markert raud linje) ligg utanføre faresona. Kjelde: NVE Figur 8: Aktsemdskart for steinsprang. Mørk grått skravert område viser losneområde, medan lysare grått er utløpsområde. Planområdet (markert raud linje) ligg utanføre faresona. Kjelde: NVE M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 10 av 15

12 Figur 9: Aktsemdskart snø og stein. Kjelde: NGI. Karta gir eit godt bilete av risiko og fare. Karta er noko grovmaska, og mellom anna i elvedjuvet kan det vera risiko som ikkje kjem fram av karta. Faren for ras i elvedjuvet er tilstades, men konsekvensen er liten då dette er eit område utilgjengeleg for folk. Faren for snøskred frå Rødsåsen er svært liten/ingen. Når det gjeld is- og steinsprang er risikoen størst i brattheng/ufser i Rødsåsen. Losnesteinar finn ein normalt i rasvifte ved fot av skrent. I planområdet finn ein ingen steinar som tyder på fare for steinsprang. Risiko for Sannsyn Konsekvens Risiko Tiltak Snøskred, steinsprang 1 2 A Tiltak ikkje naudsynt, kan evt. vurderast M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 11 av 15

13 5.1 JORD- OG FLAUMSKRED Risikoen for flaum i planområdet er svært liten. Det er minst 10 meter høgdeskilnad frå område sett av til byggjeformål (fritidsbustader) og ned til elv. Det lågaste punktet på vegen i planområdet ligg 5-6 meter over normal vasstand i elva. Figur 10: Elvestrengar i og rundt planområdet. Figur 11: Aktsemdskart flaum. Aksemdskartet (figur 11) er svært grovmaska og gir slik ikkje det rette risikobiletet. Kartet bør justerast noko. Det er minst 3 meter høgdeskilnad mellom lågaste punkt på vegen og høgaste flaumvasstand i elva. Dette er basert i observasjonar i felt (vegetasjon, avsetningar, utvaska jord). Terrenget gir gode indikasjonar på flaumnivå. Sjølv når ein tek høgde for framtidig auke i nedbørsmengd vil det vera svært lite sannsynleg at det vil flauma over slik aktsemdskartet viser. Det er ingen fare for flaum i område sett av til byggjeformål (fritidsbustader). Risiko for Sannsyn Konsekvens Risiko Tiltak Flaum 2 2 A Tiltak ikkje naudsynt, kan evt. vurderast Aktsemdskart for jord- og flaumskred (figur xx) viser ein risiko i elvedjuvet, lengst sørvest i planområdet. Dette er eit smalt parti i elva der terrenget er steilt og bratt med 5-20 meter høge skrentar. Gjelet med brattheng har bert fjell på begge sider. Faren for utgraving er minimal. M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 12 av 15

14 Figur 12: Aktsemdskart for jord- og flaumskred. Kjelde: NVE Risiko for Sannsyn Konsekvens Risiko Tiltak Jord- og flaumskred 1 1 A Tiltak ikkje naudsynt, kan evt. vurderast M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 13 av 15

15 6. KONKLUSJONAR OG OPPSUMMERING Planområdet er eit svært stabilt område med omsyn til geologi (fast fjell og lausmassar). Risikoen er liten for naturfarar (flaum, rasfare). 6.1 PLANKART I plankartet bør ein leggja inn ei omsynssone for ras- og skredfare (H310) slik figur 13 viser. Figur 13: Omsynssone H310 for ras- og skredfare er markert gult. 6.2 FØRESEGNER Omsynssona H310 bør ha følgjande tilhøyrande føresegner: Fareområde H310 er aktsemdsområde for snø- og steinskred, og aktsemdsområde jord- og flaumskred. Innanføre fareområdet er tiltakshavar ansvarleg for å dokumentera at området er sikra mot ras før nye tiltak kan setjast i verk. M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 14 av 15

16 9. KJELDER OG REFERANSAR NS 5814:2008 «Krav til risikovurderinger» Rettleiiar «Samfunnssikkerhet i arealplanlegging. Kartlegging av risiko og sårbarhet» (revidert utgåve desember 2011), Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap «ROS-analyse til reguleringsplan» (oppdatert versjon ), Fylkesmannen i Rogaland Direktoratet for naturforvaltning. Naturbase. (lest 1. september 2014). NVE. Skrednett (lest 1. september 2014). M: / E: arild.fosstveit@gmail.com Side 15 av 15