Praktisk gjennomføring av praksis i barnevern og sosialt arbeid

Transkript

1 Campus Sogndal Praktisk gjennomføring av praksis i barnevern og sosialt arbeid Informasjonshefte til praksisfelt og studentar

2 Kontaktinformasjon Praksiskoordinator Siv Kjersti Schmidt e-post: Tlf: Fagansvarleg Marita Brekke Skjelvan e-post: Tlf: Reiseutgifter Tanja Holum e-post: Tlf: Kontaktlærarar E-post Telefon Marita Brekke Skjelvan Torkjell Sollesnes Randi Sørensen Magne Eikås Alf-Tor Bosse Litsheim Tone Larsen Tone Jørgensen

3 Innhald 1 Plan for praksisperioden Rettleiar/praksisstaden sine fristar Studenten sine fristar Mål med praksisstudie Arbeidstid og fråvær Kontaktlærar ved Høgskulen Rettleiingsrolla Studentarbeid Læreavtalen Praksisoppgåve Sjølvvalt pensum og problemstilling Formelle krav for praksisoppgåva Vurdering Midtvegsvurdering/ Praksisbesøk Sluttvurdering Tvil om godkjenning av praksis Skikkavurdering Samarbeidsmidlar Rettleiarkonferanse Bu- og reiseutgifter Lenkjer

4 1 Plan for praksisperioden - Ekstern praksis frå 9. januar til 5. mai (16 veker på praksisplassen) - Førpraksisseminar blir arrangert 4. og 5. januar - Praksisrefleksjon for studentane på Høgskulen frå 8. mai 1.1 Rettleiar/praksisstaden sine fristar - Signere og sende praksisavtalen til Høgskulen seinast 4. januar - Sende vurdering av studenten til Høgskulen innan 12. mai 1.2 Studenten sine fristar - Levere læreavtale: 23. januar (får tilbakemelding seinast 30. januar) - Sende valfritt pensum og problemstilling til kontaktlærar for godkjenning 3. mars (får tilbakemelding seinast 10. mars) - Levere praksisoppgåva: 3. april (får tilbakemelding seinast 21. april) - Viss praksisoppgåva blir underkjent, er frist for andre levering 28. april kl.12:00 (tilbakemelding seinast 8. mai) - Levere refleksjonsnotat 2. mai (tilbakemelding 8. mai) 2 Mål med praksis Praksistida skal bidra til at studenten blir utfordra til refleksjon (både fagleg og etisk) og til auka forståing for samanhengen mellom forsking, teori og praktisk arbeid. Praksis er ein sentral del av utdanninga og målet er at studenten gjennom tilrettelagt rettleiing får høve til å utvikle seg når det gjeld kunnskap, ferdigheiter og haldningar i tillegg til å samle erfaringar som legg grunnlag for vidare læring på Høgskulen. Nokre av måla i emna er at studenten skal: - Vise evne til refleksjon over eigne haldningar og arbeidet ein utfører - Arbeide systematisk med fokus på brukarane sine ressursar og val - Få kunnskap om korleis helse- og sosialhjelpeapparatet er organisert og fungerer - Analysere og gjere sjølvstendige faglege vurderingar og grunngje desse 3

5 - Skilje mellom personlege, private og faglege verdiar, og utføre arbeidet på ein etisk forsvarleg måte - Identifisere, forstå og analysere sosiale problem og sette i verk relevante tiltak - Nytte juridisk kunnskap i arbeidet - Samle, skrive og tolke relevante dokument på ein fagleg og sakleg måte - Gjere kritisk refleksjon over innsamla informasjon og nytte fleire fag frå studiet - Gje munnleg og skriftleg framstilling av faglege problemstillingar som knyter teori til praksis - Reflektere over eigen fagleg ståstad / vere medviten om eiga yrkesrolle og identitet Sjå fleire studiespesifikke mål, som er ulike for barnevern og sosialt arbeid i studieplanane. De finn link til slutt i dette heftet. Me oppfordrar studentane til å bruke litt tid på å tenkje gjennom kva undervisning dei har hatt før praksis. 3 Arbeidstid og fråvær Retningslinene knytt til arbeidstid er 30 timars arbeidsveke i tillegg til ein studiedag i veka på 7,5 timar. Totalt 37,5 timar. Likevel er det slik at studenten skal følgje turnusen på arbeidsplassen. For veker med raude dagar gjeld retningslina om 30 timars arbeidsveke like fullt og ein får altså ikkje studiedag i tillegg til raud dag. Om ikkje anna blir avtala (mellom praksisplass og student), skal studentane skal ha påskeferie med siste arbeidsdag før ferien fredag før palmehelga. Dersom praksisplassen har ulike skift, er det fint om studenten prøver desse (gjerne både helg og natt), men dette er ikkje eit krav for å få godkjent praksis. Praksisperioden er obligatorisk og fråvær er berre godteke i samband med sjukdom og/eller permisjonar som er innvilga av Høgskulen. Praksis kan ikkje godkjennast dersom studenten har over 10 dagar fråvær. Førpraksisseminaret er obligatorisk og skal reknast med her. I nokre tilfelle kan det avtalast med at studenten kan jobbe inn igjen fråvær. Studenten må ta dette opp med kontaktlærar og rettleiar og forklarar situasjonen so tidleg som råd. 4

6 4 Kontaktlærar ved Høgskulen Kvar student får oppnemnd ein kontaktlærar ved Høgskulen. Kontaktlærar er tilgjengeleg for student og rettleiar dersom ein ynskjer å drøfte noko knytt til rettleiinga. I tilfelle der rettleiinga av ulike årsaker blir krevjande, vil de få tettare oppfølging frå Høgskulen. Kontaktlærar ringjer til student og rettleiar 2 til 3 veker etter praksisstart for å høyre korleis det går og for å avtale tidspunkt for at kontaktlærar kjem på besøk på praksisplassen. Praksisbesøket finn stad om lag halvvegs i perioden og ein har då ein gjennomgang av midtvegsvurderinga. Dersom det oppstår tvil om praksis kan godkjennast, skal kontaktlærar involverast snarast. Kontaktlærar har vidare ansvar for å godkjenne studentarbeida (læreavtale, sjølvvalt pensum, problemstilling for praksisoppgåva og sjølve praksisoppgåva). Sjå meir om studentarbeid i kapittel 6 og om midtvegsvurdering samt tvil om godkjenning i kapittel 7. 5 Rettleiingsrolla Høgskulen ynskjer at alle rettleiarar har 3-årig sosialfaglegutdanning, anna må avklarast. Før kvar praksisperiode, inviterer me rettleiarane til førpraksisseminar i Sogndal. I tillegg til informasjon om praksisperioden og rettleiarrolla, har me førelesingar om fagleg tema. Overnatting blir betalt av Høgskulen og reise blir refundert i tillegg til at lunsj og middag blir spandert. Før studenten kjem til praksisplassen, er det fint om både rettleiar og student gjer seg nokre tankar om den kommande praksisperioden: Rettleiar: Korleis vil du presentere praksisplassen for studenten? Kva rammer og reglar er det viktig at studenten får informasjon om? Korleis ynskjer du å gjennomføre rettleiinga? Kva krav har du til studenten? Student: Kva forventningar har du for praksisperioden? Er det noko du lurer på? Er det noko du gruar eller gler deg spesielt til? Kva er dine sterke og svake sider? Kva ynskjer du å bli betre på? Kva situasjonar tykkjer du er vanskelege? Korleis lærer du best? 5

7 Når studenten kjem er det er rettleiar sitt ansvar å orientere studenten om korleis praksisplassen er organisert samt å finne eigna arbeidsoppgåver til studenten. Studenten har skrive under på skjema om teieplikt i samband med studiestart på Høgskulen, og er underlagt same regelverk som dei andre tilsette på praksisstaden. Det skal gjennomførast to timar rettleiing kvar veke. Noko av rettleiinga kan de ta undervegs i arbeidsdagen, men ein time kvar veke skal vere systematisk rettleiing og det er viktig at denne blir skjerma for avbrot. Slik kan ein få høve til å ta opp ting som kanskje ikkje er like lette å prate om undervegs i kvardagen. Me tilrår at studenten skriv logg, slik at hendingar og spørsmål ikkje blir gløymde, men kan takast opp i denne rettleiingstida. Rettleiar kan krevje at studenten førebur seg til rettleiingstida til dømes ved å levere inn spørsmål i forkant. Student og rettleiar jobbar saman om læreavtalen (sjå meir i neste kapittel), der de mellom anna avtalar arbeidstid, studiedag og korleis de skal gjennomføre rettleiinga. Rettleiar har ansvar for å halde oppsyn med studenten sitt fråvær. 6 Studentarbeid Spørsmål knytt til dei skriftlege arbeida skal stillast til kontaktlærar, men innhaldet i oppgåvene kan sjølvsagt også drøftast med rettleiar. I tillegg til læreavtale og praksisoppgåve skal studenten levere eit refleksjonsnotat om eiga rolle i tverrfagleg samarbeid. Notatet skal vere på om lag ei side. Det vil komme meir informasjon om dette seinare. Me oppfordrar også studentane til å skrive dagbok/logg. 6.1 Læreavtalen Om lag to veker etter praksisstart skal studenten levere læreavtale som skal godkjennast av kontaktlærar. Dette er ein avtale mellom student og praksisplass som dreier seg om mål for praksisperioden. Hovudpoenget er å tenke gjennom og avtale kva studenten skal lære og korleis det skal gjennomførast. 6

8 Læreavtalen er studenten sitt ansvar og skal vere grunna i studenten sitt personlege utgangspunkt, men skal knyte seg til arbeidsoppgåver og læretilbod ved praksisplassen. Sidan studenten ikkje kjenner praksisplassen frå før, er det viktig at rettleiar kjem med innspel til kva som kan lærast. Både forventningar som studenten har til praksisplassen og forventningar som rettleiar har til studenten bør kome klart fram. Vidare klargjer de kva ansvar student og rettleiar skal ha, til dømes om studenten skal skrive referat frå rettleiingstimane. Studenten skal utforme kunnskapsmål, ferdigheitsmål og handlingsmål i tråd med måla i studieplanen. Her er det viktig å sette realistiske mål som er konkrete og tydelege. Sjå meir om dei ulike type måla i malen for læreavtale (som ligg på nettsida til Høgskulen og i Fronter). Læreavtalen skal òg innehalde detaljar for korleis de skal gjennomføre rettleiingstida, kva arbeidstida til studenten skal vere og kva tid studenten skal ha lesedagar. Læreavtalen legg altså viktige føringar for praksisperioden og er viktig i samband med vurderingane som skal gjerast (midtvegs- og sluttvurdering). 6.2 Praksisoppgåve Praksisoppgåva er eit skriftleg arbeidskrav som vert vurdert av kontaktlærar. Kontaktlærar gjev skriftleg tilbakemelding på oppgåva i Fronter og om den er godkjent/ikkje godkjent. Praksisoppgåva skal i tråd med læremåla for emnet vere ei fordjuping i eit fagleg tema som har relevans for praksis. Oppgåva skal gje øving i nytte faglitteratur samt å knyte teori til praksis. Det er eit mål at studenten skal vere medviten om og reflektere rundt eigne handlingar og haldningar. OPPGÅVETEKST: Ta utgangspunkt i ei sak, eit prosjekt eller ei hending du arbeider med i praksis. Lag ei problemstilling. Drøft og reflekter deretter ditt arbeid utifrå relevant teori, sjølvalt pensum og praktisk kunnskap. 7

9 6.2.1 Sjølvvalt pensum og problemstilling Sjølvvalt pensum skal vere på 250 sider +/- 10%. Pensumet skal vere fagleg relevant og delar av det skal knytast til praksisoppgåva. Du skal ikkje velje litteratur som er pensum på studiet ditt jamføre pensumlistene for alle tre åra. Skjema til bruk for valfritt pensum ligg i Fronter og skal leverast saman med problemstilling for oppgåva. Begge deler skal godkjennast av kontaktlærar Formelle krav for praksisoppgåva Oppgåva skal vere på 8 sider (4000 ord). Framside, innhalds- og litteraturliste skal ikkje reknast med. Det er naturleg å bruke eg-form i oppgåva. Krav: - Framside med namn - Innhaldsliste - Litteraturliste - Times New Roman, skriftstorleik 12 og linjeavstand på 1,5 - Referanse og kjeldebruk etter APA-stilen - Hugs å anonymisere all informasjon som gjeld klient, praksisplass, kommune og liknande 7 Vurdering Det skal gjennomførast vurdering midtvegs og mot slutten av praksisperioden. Vurderinga er Forskrift om opptak, studium og eksamen ved Høgskulen på Vestlandet (sjå: ), og ein vurderer studenten ut frå måla i studieplanen til faget, for barnevern BVP5-206 Praksis og praksisrefleksjon og for sosialt arbeid SOS5-205 Praksis og refleksjon i sosialt arbeid (sjå linkar i slutten av heftet). I tillegg til godkjent/ikkje godkjent praksis, skal studentane ha skuleeksamen knytt til praksisrefleksjon på Høgskulen. Denne får dei bokstavkarakter på. 8

10 7.1 Midtvegsvurdering/ Praksisbesøk Om lag halvvegs i praksisperioden skal student og rettleiar gjennomføre ein midtvegsvurdering som sidan blir gått gjennom når kontaktlærar kjem på besøk på praksisplassen. Praksisbesøket tek vanlegvis 1 ½ til 2 timar. De avtalar om studenten skal skrive referat frå møtet. Målet med besøket er at kontaktlærar skal følgje opp både student og rettleiar: sikre at studenten har gode lærevilkår samt gje støtte til rettleiaren. Kontaktlærar passar også på at læringa er i samsvar med studieplanen. Tema for midtvegsvurderinga/praksisbesøket: - Erfaringar so langt - Drøftingar om læreavtalen og vurdering av læreprosessen - Korleis fungerer læremåla? Bør dei justerast? - Gjennomføringa av rettleiinga: er både student og rettleiar nøgd med utbytet? - Kopling teori praksis - Utfordringar og opplegg framover - Rettleiing knytt til problemstilling for praksisoppgåva 7.2 Sluttvurdering Studenten skal vurderast på grunnlag av måla i studieplanen og vidare om han/ho har oppfylt læreavtalen, korleis han/ho tek til seg rettleiing og utføringa av faglege oppgåver. Dagbok og referat frå rettleiingstimar kan også vere gode hjelpemiddel for å vurdere læringsutbytet. Vurderingsskjema skal nyttast. Dette er å finne i Fronter og på Høgskulen si heimeside. Rettleiar fyller ut skjemaet, og sender det til Høgskulen innan ei veke etter avslutta praksis. Praksisstaden tilrår om praksis kan godkjennast og Høgskulen nyttar vurderingsskjemaet som grunnlag for å gje studenten endeleg godkjent/ikkje godkjent praksis. Me ber rettleiarane om å vere ærlege når dei skriv vurderingane og at ein også tek med eventuelle negative opplevingar slik at studenten får vite kva han/ho kan arbeide vidare med. 9

11 7.3 Tvil om godkjenning av praksis Dersom rettleiar meiner at studenten ikkje er i rute til å få praksisperioden godkjent, skal det skrivast ei tvilsmelding. Studenten har rett på å få slik skrifteleg melding halvvegs i perioden (evt. seinast 3 veker før avslutta periode). Ei slik melding skal innehalde ei skildring av det studenten ikkje meistrar i tillegg til kva studenten må gjere for å få praksis godkjent. Etter at tvilsmeldinga er levert til Høgskulen, blir det kalla inn til møte. I slike høve kan det vere aktuelt å sette inn ekstra ressursar frå Høgskulen i oppfølginga. Merk at studenten likevel kan få karakteren «ikkje godkjent» utan at tvilsmelding er gitt viss slutten av praksisperioden viser handling som tydeleg tilseier at praksis ikkje kan godkjennast. 7.4 Skikkavurdering Barnevern- og sosionomutdanninga er underlagt ei laupande skikkavurdering gjennom heile studiet den gjeld også medan studenten er i praksis. Den laupande skikkavurderinga skal inngå i ei heilskapleg vurdering av studenten sine faglege og personlege føresetnadar for å kunne fungere som helse- eller sosialpersonell. Skikkavurdering er heimla i Lov om universiteter og høyskoler 4-10 og er grunna i eit omsyn til at svake partar (born, pasientar og brukarar) berre skal møte yrkesutøvarar som er skikka for yrket. Det knyter seg slik eit stort samfunnsansvar til å utdanne og godkjenne framtidige barnevernspedagogar og sosionomar. Dersom rettleiar byrjar å tvile på om studenten er skikka, tilrår me at han/ho drøftar dette med Høgskulen. Dersom det er grunngjeven tvil om ein student er skikka, skal Høgskulen gjere ei særskilt skikkavurdering. Å vere skikka handlar om faglege, men også personlege føresetnadar. Følgjande er grunnlag for tvilsmelding: - Manglande vilje eller evne til omsorg, forståing og respekt - Manglande vilje eller evne til å samarbeide, etablere tillitsforhold og kommunisere med andre - Manglande vilje til å endre uakseptabel åtferd i samsvar med rettleiing - Truande eller krenkande åtferd - Misbruk av rusmiddel eller at ein tileignar seg medikament på ulovleg vis - Uaktsomheit og uansvarlegheit som kan vere til risiko 10

12 - For lite sjølvinnsikt i samband med arbeidsoppgåver - At studenten har problem av ein slik art at han/ho fungerer svært dårleg i samhandling med omgivnadane Skriv ned so presist som mogleg det de har opplevd og ta kontakt med Høgskulen. De kan lese Forskrift om skikkethetsvurdering i høyere utdanning her: 8 Samarbeidsmidlar Alle som tek i mot student frå Høgskulen kan søkje om samarbeidsmidlar til ulike typar fagprosjekt. Søknadsskjema blir sendt ut til alle praksisplassar. De kan også finne meir informasjon på praksissidene til Høgskulen Rettleiarkonferanse Kvar haust arrangerer me ein konferanse for rettleiarar. Som rettleiar for studentar frå Høgskulen, får du dekka deltakaravgift, reise og overnatting. 9 Bu- og reiseutgifter Rettleiarar får dekka overnatting og reise i samband med førpraksisseminar i Sogndal. Studentane får tilskot til reise mellom praksisstaden og Høgskulen (reise på «rimeleg måte») samt tilskot til pendling mellom bustad og praksisplass. Dersom studenten betalar for to bustader i praksisperioden, får han/ho også tilbakebetalt delar av utgifta til bustad nummer to (bustaden på praksisplassen). For pendling på praksisstaden er det eigenandel på 355 kr månaden og maks utbetalt er 785 kr. Viss ein ikkje søkjer støtte til bustad, kan ein få meir i reisestøtte då er maks utbetalt 2490 kr. Er husleiga over 3820 kr på bustad nummer to (bustad på praksisplassen), får ein utbetalt maksimal støtte, som er 2490 kr. Dersom ein betalar mindre enn 3820,- blir støtta rekna ut slik: Grunnstøtte på 1160 kr + 50% av det du betalar over 1160 kr. 11

13 Det må leverast refusjonsskjema saman med: kvittering på betalt husleige på praksisplassen, kvittering på betalt husleige på studiestaden, eigenerklæring på at det blir betalt på bustaden i Sogndal («Eg stadfestar at eg ikkje leiger ut bustaden min i Sogndal») og alle kvitteringar knytt til reise. Skjema og vedlegg skal sendast til tanja.holum@hvl.no. Det tek vanlegvis 2-4 veker frå ein leverer skjema til utbetalinga blir gjort. Refusjonsskjema blir lagt i fronter i tillegg til at de finn det på heimesida. Der finn de også fullstendig reglement. 12

14 10 Lenkjer Heimesida til Høgskulen på Vestlandet er Nedst til venstre finn de «for studentar» og «for praksisfeltet». Du kan klikke deg vidare til Campus Sogndal og sosialt arbeid eller barnevern på begge. Her finn du mellom anna studieplanar, mal for dagbok, mal for læreavtale og vurderingsskjema. 13