ALM. forretningsvilkår for handel med finansielle instrument osv. gjennom Sparebanken Sogn og Fjordane

Transkript

1 ALM. forretningsvilkår for handel med finansielle instrument osv. gjennom Sparebanken Sogn og Fjordane (Basert på standard utarbeidd av Norges Fondsmeglerforbund) Gjeld frå 1. februar 2012 Desse vilkåra (Forretningsvilkåra) er utarbeidd i samsvar med Lov om verdipapirhandel av 29. juni 2007 nr. 75 ( vphl. ), og tilhøyrande forskrifter. Desse Forretningsvilkåra erstattar tidlegare versjonar av forretningsvilkåra. Omgrep som er definert i vphl. har same meining i Forretningsvilkåra dersom omgrepa vert brukt i desse vilkåra. Vilkåra er bindande for kunden, når kunden, etter å ha motteke Forretningsvilkåra frå verdipapirføretaket i Sparebanken Sogn og Fjordane (her etter Banken), gir ordre til, inngår avtale eller gjennomfører handlar i finansielle instrument som medfører at Banken yter investeringsteneste over for kunden. 1. Kort om Banken 1.1. Kontaktinformasjon Sparebanken Sogn og Fjordane Org. nr Postboks 113, 6801 Førde Telefon , Telefaks Hovudkontor: Langebruvegen 12, 6800 Førde For ytterlegare informasjon om kommunikasjon, ta direkte kontakt med Banken, sjå punkt Kva investeringstenester Banken har konsesjon til å yte Banken har konsesjon til å yte følgjande investeringstenester: Mottak og formidling av ordre på vegner av investor i samband med finansielle instrument Omsetning av finansielle instrument for eiga rekning Aktiv forvaltning av investorar si portefølje av finansielle instrument på individuell basis og etter fullmakt frå investoren Investeringsrådgjeving Dessutan tilbyr Banken følgjande tilleggstenester: Tenester relatert til valutaverksemd når det skjer i samband med yting av investeringstenester 1.3. Tilsyn Banken står under tilsyn av: Finanstilsynet, Revierstredet 3, Postboks 1187 Sentrum 0107 Oslo 2. Kva forretningsvilkåra gjeld. Særskilte avtalar Desse forretningsvilkåra gjeld når Banken yter investeringstenester og tilknytte tenester så langt dei passar, i tillegg til tenester vedkommande transaksjonar i instrument som liknar finansielle instrument. For følgjande tenester eller finansielle instrument skal partane inngå eigen avtale: a) handel med og clearing av børsnoterte derivatkontraktar b) handel med og/eller clearing av ikkje standardiserte (OTC) derivatkontraktar

2 c) aktiv forvaltning d) slutning av rente- og valutakontraktar e) internetthandel Forretningsvilkåra gjeld i tillegg til særskilte avtalar som vert inngått mellom Banken og kunden. Ved eventuell motstrid mellom slike avtalar som nemnd overfor under dette punkt 2 og Forretningsvilkåra, skal avtalen gjelde. Handel og clearing kan også vere regulert av handelsreglar, standardvilkår og andre regelverk gjeldande for den enkelte marknadsplass og oppgjerssentral i Noreg eller i andre land, der handelen og/eller clearing er utført. Ved motstrid mellom Forretningsvilkåra og/eller avtalar som nemnd i føregåande ledd og slike handelsreglar/standardvilkår skal handelsreglane/standardvilkår for den enkelte marknadsplass/oppgjerssentral gjelde. I tillegg til ovanfor nemnde vil tenestene som nemnde i punkt 1.2 kunne vere regulert av verdipapirhandelslov, børslov, verdipapirregisterlov, aksjelover, kjøpslov, avtalelov, angrerettslov og andre relevante lover. Lov om finansavtalar og finansoppdrag av 25.juni 1999 nr. 46, vil dessutan gjelde ved avtalar og oppdrag om finansielle tenester med Banken. Dersom kunden er forbrukar etter finansavtalelova, vil dei ufråvikelege reglane i finansavtalelova gå føre avtalevilkår ved motstrid. Dersom kunden ikkje er forbrukar, vil reglane i finansavtalelova ved motstrid stå tilbake for avtalevilkår, etablert praksis mellom partane eller annan sedvane som er bindande for partane. Banken pliktar dessutan å følgje reglane for god forretningsskikk fastlagd i den enkelte marknad, her inkludert etiske normer fastsett av Norges Fondsmeglerforbund. Dei etiske normene og handsamingsreglane for klagesaker i samsvar med desse er å finne på 3. Vedtaking Forretningsvilkåra, med seinare endringar, er akseptert og bindande for kunden når kunden legg inn ordre eller på annan måte gir eit oppdrag til Banken etter å ha motteke Forretningsvilkåra eller endringar av desse. Dette vert også å sjå på som ei stadfesting på at kunden har lese, gjort seg kjend med og sett seg inn i Forretningsvilkåra. Opplysningar om overlevering og vedtaking av Forretningsvilkåra vert lagra i Banken. Banken kan einsidig endre Forretningsvilkåra. Slik endring kan skje i samband med endring i lover og reglar, endra marknadspraksis eller dersom Banken finn det nødvendig ut frå ei vurdering av si verksemd og risiko. Banken vil innan rimeleg tid før tenesteyting informere om vesentlege endringar i Forretningsvilkåra. Banken kan gi melding om vesentlege endringar til kunden i skriftleg form eller gjennom anna godkjent medium. Banken kan nytte e-post dersom kunden har akseptert slik form for kommunikasjon. Andre endringar vert å sjå som mottekne og vere gjeldande frå dei vert lagt ut på Banken sine internettsider. Endringar vil ikkje ha verknad for ordre, handlar, transaksjonar osv. som er levert eller gjennomført før tidspunktet for melding om endringane. 4. Lydopptak og anna dokumentasjon Banken vil ta lydopptak av alle telefonsamtalar i tilknyting til yting av investeringstenester. Banken vil oppbevare lydopptaket i ein periode som samsvarar med gjeldande rett rekna frå opptaksdagen. Lydopptaket vert normalt sletta etter utløpet av den pålagde oppbevaringstida. Lydopptak med den enkelte kunde kan finnast igjen ved søk mellom anna på tidspunkt for samtale, inngåande og utgåande telefonnummer og den tilsett i Banken som

3 gjennomførte telefonsamtalen. Banken kan verte pålagd å utlevere lydopptaket til offentlege styresmakter og andre som kan krevje utlevering i medhald av lov. I tillegg vil lydopptaket kunne verte utlevert til Norges Fondsmeglerforbunds Etiske Råd, mellom anna i samband med handsaming av klagesaker for kunden, jf. også Forretningsvilkåra pkt 31. Tilknytta agentar og andre føretak som samarbeider med Banken om yting av investeringstenester har tilsvarande plikt til å ta lydopptak av samtalar med kunden i den grad slike tenester vert ytt over telefon. Dokumentasjon av kommunikasjon gjennom andre kommunikasjonskanalar enn telefon ved yting av investeringstenester vil Banken oppbevare i ein periode som samsvarar med gjeldande rett. 5. Investorvern og kundeklassifisering Banken har etter vphl. plikt til å innhente opplysningar om kunden for å vurdere om tenesta eller det aktuelle finansielle instrument/produkt er eigna eller føremålsteneleg for kunden, nemnt i verdipapirforskrifta (forskrift av 29. juni 2007 nr. 876) som egnethetstest og hensiktsmessighetstest og her i Forretningsvilkåra som eignatest og føremålstenelegtest. Banken pliktar ved yting av investeringstenestene investeringsrådgjeving og aktiv forvaltning å gjennomføre eignatest. Ved yting av dei andre investeringstenestene pliktar Banken å gjennomføre føremålstenelegtest. Banken har likevel ikkje plikt til å gjennomføre føremålstenelegtest ved ordreformidling som skjer på kunden sitt initiativ dersom ordren gjeld nærare bestemte ikkje-komplekse produkt som t.d. verdipapirfondsandelar eller børsnoterte aksjar. Så framt Banken ikkje gjer kunden særskilt merksam på anna, vil Banken i slike tilfeller ikkje gjennomføre føremålstenelegtesten og kunden vil følgjeleg ikkje få det investorvern som føremålstenelegtesten gir. Banken har etter verdipapirhandellova plikt til å klassifisere kundane sine i kundekategoriar, høvesvis ikkje-profesjonelle kundar og profesjonelle kundar, inkludert kvalifiserte motpartar. Det er gitt reglar i vphl. og forskrifter om korleis klassifiseringa skal skje. Banken vil informere alle sine kundar om i kva kategori dei er klassifisert. Klassifiseringa har verknad for omfanget av investorvernet. Det vert stilt større krav til mellom anna informasjon og rapportering til kundar klassifisert som ikkje-profesjonelle enn til kundar klassifisert som profesjonelle. Klassifiseringa har verknad for omfanget av eigna- og føremålstenelegtestane, i tillegg til vurderinga av kva som vil utgjere beste utføring ved gjennomføring av handlar for kunden. Forretningsvilkåra gjeld for kundar klassifisert som profesjonelle kundar og ikkje-profesjonelle kundar. Kundar klassifisert som profesjonelle vert likevel vurdert å ha særlege føresetnader for sjølv å vurdere dei enkelte marknader, investeringsalternativ, handlar og den rådgjeving som Banken gir. Profesjonelle kundar kan ikkje gjere gjeldane særskilte reglar og vilkår som er fastsett for å verne den ikkjeprofesjonelle kunde. Kunden kan be Banken om å endre kundeklassifiseringa. Informasjon om slik omklassifisering og om konsekvensane av dette kan ein får ved førespurnad til Banken. 6. Kunden sitt ansvar for opplysningar gitt Banken, fullmakter osv. Banken pliktar å innhente opplysningar frå kunden, for å oppfylle kravet i vphl. om å vurdere om investeringstenesta relatert til det aktuelle finansielle instrument er eigna og føremålsteneleg for kunden. Kunden pliktar å gi Banken uttømmande og korrekte opplysningar om eiga finansiell stilling, investeringserfaring og investeringsmål som er relevant for dei tenester og

4 finansielle instrument/produkt som kunden ynskjer. Kunden pliktar også å informere Banken dersom det skjer vesentlege endringar i opplysningar som tidligare er gitt. Kunden er innforstått med at Banken har rett til å leggje opplysningane gitt av kunden til grunn for si vurdering av om tenesta eller det finansielle instrument/produkt er eigna eller føremålsteneleg for kunden, og at Banken i utgangspunktet ikkje vil gjere eigne undersøkingar. Kunden er vidare innforstått med at dersom Banken ikkje får tilstrekkelege opplysningar, vil Banken ikkje kunne avgjere om tenesta eller det finansielle instrument/produkt er eigna eller føremålsteneleg for kunden. Ved investeringsrådgjeving eller aktiv forvaltning vil kunden då bli informert om at den aktuelle tenesta eller instrument ikkje kan ytast. I forhold til dei andre investeringstenestene vil kunden i slike tilfeller bli informert om at opplysningane gitt Banken ikkje er tilstrekkelege og at tenesta eller produktet då vert vurdert å ikkje vere føremålsteneleg. Dersom kunden trass slik åtvaring likevel ynskjer tenesta eller produktet, vil den likevel kunne bli gjennomført. Kunden pliktar å etterleve den lovgjeving og dei reglar og vilkår som til ei kvar tid gjeld for det enkelte handelssystem der handlane vert utført. Det same gjeld for oppgjer og clearing gjennom dei enkelte oppgjers- eller clearingsentralar. Kunden går god for at ordrar, oppdrag og handlar frå kunden skjer i samsvar med dei konsesjonar, fullmakter og den kompetanse, av så vel offentlegrettsleg som privatrettsleg karakter, som gjeld for kunden. Kunden skal dokumentere fullmakter, vedtak, delegasjonsvedtak, firmaattest, selskapet sine vedtekter osv., her medrekna avgjerd frå kompetent organ om handel i det aktuelle instrument, og eventuelle rammer, når Banken krev dette framlagt. Dersom kunden er eit utanlandsk føretak, tek Banken atterhald om å krevje lagt fram for seg ein grunngitt juridisk uttale om mellom anna kompetansen til å inngå den aktuelle handel for kunden si rekning. For at Banken skal kunne utføre oppdrag eller handlar for kunden, er det nødvendig at kunden til ei kvar tid held dei aktuelle einingane i Banken oppdatert med opplysningar om kven som har den nødvendige kompetansen eller fullmakt til å gi ordrar, handle og akseptere handlar for kunden. Ordre, handel eller aksept gitt av kunden er bindande for kunden, med mindre Banken ikkje var i god tru med omsyn til den enkelte sine fullmakter. Det er kunden sitt eige ansvar å etterleve eventuelle rammer for kunden sine einskilde eller samla handlar. Dersom kunden har opplyst Banken om rammer for sin handel, er det likevel kunden sitt ansvar åleine å etterleve rammene, med mindre Banken uttrykkeleg og skriftleg har akseptert å ta omsyn til slike rammer. Kunden pliktar å gi opplysningar til Banken, dersom kunden gir ordre om sal av finansielle instrumenter som kunden ikkje har tilgang til (short-sal). Kunden sin bruk av mellommenn fritek ikkje kunden for ansvar etter desse forretningsvilkåra. 7. God forretningsskikk Banken vil utøve si investeringsverksemd i samsvar med dei vilkår som er sett for konsesjonen, andre reglar som gjeld for utøving av denne type verksemd, og god forretningsskikk, og Banken vil ivareta kunden sine interesser og marknaden sin integritet. 8. Risiko Kunden er innforstått med at investeringar i og handel med finansielle instrument og andre liknande instrument er forbunde med risiko for tap. Den

5 investerte kapital kan auke eller verte redusert i verdi. Verdien av dei finansielle instrumenta vil mellom anna avhenge av svingingar i finansmarknadane. Historisk verdiutvikling og avkastning kan ikkje nyttast som påliteleg indikator på framtidig utvikling og avkastning på finansielle instrument. For meir detaljert informasjon om eigenskapar knytt til dei ulike finansielle instrumenta og til den risiko som er knytt til handel med ulike finansielle instrument syner vi til informasjonsskriv på under produkt/tema. Dette materialet vil bli oversendt til kunden før Banken leverer investeringstenester til kunden dersom dette er nødvendig. Kunden må sjølv evaluere risikoen knytt til det aktuelle instrument og den aktuelle marknad. Kunden bør avstå frå å gjere investeringar i og handel med finansielle instrument og andre liknande instrument dersom kunden sjølv ikkje er innforstått med den risiko som er knytt til slik investering eller handel. Vi oppfordrar kunden til å søke råd i Banken og andre relevante rådgjevarar og, etter behov, innhente utfyllande informasjon i marknaden før kunden tek si avgjerd. Alle handlar som kunden gjennomfører etter at det er innhenta råd frå Banken skjer på kunden sitt eige ansvar og etter kunden sitt eige skjøn og avgjerd. Banken tek ikkje under noko omstende ansvar for rådgjevinga dersom kunden heilt eller delvis fråvik dei råd Banken har gitt. Banken garanterer ikkje for noko bestemt utfall av kunden sin handel. Kunden er oppmerksam på at den investeringstenesta som vert tilbydd ved handel med aksjar og relaterte eigenkapitalinstrument gjennom Banken normalt dreier seg om "ordreformidling/ordreutføring " frå Banken si side. Investeringsanbefalingar som blir gitt av Banken er generiske og baserer seg på utarbeida analysar, og eventuelt meklar si generelle oppfatning av marknaden. Slike generelle anbefalingar vil ikkje være tilpasset den enkelte kunde og vert ikkje sett på som investeringsrådgjeving som definert i vphl 2-4 (1). 9. Ordre og oppdrag - avtaleslutning 9.1. Ordre frå kunden, aksept av ordre og avtaleslutning Ved ordrebaserte handlar kan kunden gi ordre munnleg, skriftleg eller i elektroniske form, dersom det er skriftleg avtalt. Oppdrag vert gitt på same måte. Kunden vert oppfordra å kontakte Banken for nærare informasjon om dette. Ordren er bindande for kunden når ordren har kome fram til Banken, med mindre anna er særskilt avtalt. For handel i ikkje-standardiserte derivat (OTC), og handel i valuta- og renteinstrument, her inkludert veksling av valuta, vil avtale om handel vere inngått med bindande verknad når vilkår for den aktuelle avtalen er akseptert av kunden. Banken er i forskrift pålagt å ta lydopptak av alle ordrar eller indikasjonar på ordrar om kjøp, sal eller teikning av finansielle instrument som er motteke på telefon. Banken kan difor ikkje formidle ordrar eller indikasjonar på ordrar som vert ringt inn til telefonar i Banken som ikkje er tilkopla utstyr for lydopptak, inkludert mobiltelefonar. Lydopptak og anna dokumentasjon på ordre eller indikasjon på ordre som er gitt på annan måte, munnleg, skriftleg eller elektronisk, vert lagra av Banken. Sjå elles Forretningsvilkåra pkt. 4. Banken har ikkje plikt til å formidle ordrar eller oppdrag, eller inngå handel som, etter Banken si vurdering, vil medføre brot på lovgjevinga, reglar fastsett for den aktuelle marknadsplassen eller som har annan sakleg grunn. Kunden kan ikkje utan særleg avtale stå føre programhandel mot eller via Banken Oppdragsperiode for ordre For så vidt gjeld ordre/oppdrag knytt til handel i

6 omsettelege verdipapir eller derivat med omsettelege verdipapir som underliggande, gjeld ordren/oppdraget ein børsdag (dvs. ut oppdragsdagen) eller til stenging av den marknadsplass ordren er lagt inn på og fell deretter bort, med mindre anna er avtalt eller går fram av den aktuelle ordretypen. For andre oppdrag vert lengda på oppdraget avtalt særskilt. Oppdragsdagen er den dag kunden sin ordre/oppdrag er motteken i Banken og Banken har akseptert å formidle ordren/oppdraget. I dei tilfeller Banken initierer ein handel, vert oppdragsdagen rekna for å vere den dagen Banken tek kontakt med kunden og får aksept for oppdraget vedkommande kjøp eller sal. Ordren/oppdraget kan kallast tilbake i den grad den/det ikkje er formidla/utført av Banken Retningsline for mottak og formidling av ordre og aktiv forvaltning Banken vil prøve å sikre kunden best moglege vilkår ved mottak og formidling av ordre og aktiv forvaltning. Banken har utarbeidd retningsliner for best resultat ved mottak og formidling av ordre, der mellom anna kven som utfører ordren er oppgitt. Handlar vil bli gjennomført i samsvar med desse retningslinene, med mindre kunden har gitt spesifikke instruksjonar om korleis handelen skal gjennomførast. Ordren vil i så tilfelle verte utført i samsvar med slik instruksjon. Retningslinene for mottak og formidling av ordre må særskilt godkjennast av kunden før Banken yter slike investeringstenester på vegner av kunden. Ordre frå kunde som normalt handlar for framand si rekning, dvs. for sin arbeidsgjevar eller annan fysisk eller juridisk person, vil bli avvist dersom kunden ved levering av ordren ikkje klart opplyser for kven si rekning ordren vert utført. Dersom kunden samtidig leverer ordre både for eiga rekning og for rekning av sin arbeidsgjevar eller annan fysisk eller juridisk person, vil Banken prioritere den oppdragsgjevaren representerer Eigenhandel Handel med opsjon, terminar og andre derivatinstrument, med unntak for instrument som nemnt under punkt 10, skjer med Banken som motpart. For handel med nemnte instrument gjeld desse forretningsvilkåra. Handel for kunde som normalt handlar for framande si rekning, dvs. for sin arbeidsgjevar eller annan fysisk eller juridisk person, vil bli avvist dersom det ikkje klart går fram for kven handelen vert gjort. Dersom kunden handlar både for eiga rekning og framand si rekning vil handelen for framand si rekning normalt verte utført først. 10. Handel i eigenkapital- og framandkapitalinstrument ved Oslo Børs Handel i eigenkapital- og framandkapitalinstrument Ved handel i eigenkapital- og framandkapitalinstrument der utføring av handelen skjer via verdipapirføretak med konsesjon for utføring av ordre, vil det utførande verdipapirføretak sine forretningsvilkår gjelde. Ved eventuell motstrid mellom Forretningsvilkåra og det utførande verdipapirføretak sine forretningsvilkår skal utførande verdipapirføretak sine forretningsvilkår gjelde ved utføring av ordre Nærare om særskilde handelsreglar Vi gjer merksam på at for handel med finansielle instrument (eigenkapitalinstrument og framandkapitalinstrument) notert på Oslo Børs/Oslo Axess, med unntak av derivatkontraktar, gjeld dei særskilt fastsette handelsreglar (Norex Member Rules) i forholdet mellom kunden og det verdipapirføretak som utfører ordren. Dette regelverket omhandlar registrering av ordre og handlar i handelssystemet, her medrekna kva ordrevilkår som generelt kan nyttast og

7 dei nærmare reglar for prioritering, gyldigheit osv. Sjå i denne samanheng eller For handlar som vert gjennomført på annan norsk eller utanlandsk marknadsplass, gjeld i forholdet mellom kunden og utførande verdipapirføretak dei fastsette handelsreglar som gjeld for den aktuelle marknadsplassen Kansellering av ordre og omsetning Vi gjer vidare merksam på at etter Norex Member Rules kan Oslo Børs/Oslo Axess under gitte føresetnader kansellere ordre og omsetningar. Slik sletting vil være bindande for kunden. Tilsvarande vil kunne gjelde ved kansellering av ordre og omsetningar på annen norsk eller utanlandsk marknadsplass. 11. Betaling, hefte osv. Det er ein føresetnad for forretningsforholdet at kunden gir Banken skriftleg eller munnleg fullmakt til, i samsvar med den enkelte handel, å belaste vedkommande sin bankkonto i Banken eller annan bank, eller å be om belastning av vedkommande sin bankkonto i annan bank. Belastningsfullmakta skal vere skriftleg, såframt kunden sitt banksamband krev det. Kunden har føreteke betaling til Banken på det tidspunkt kontantar, stadfesta sjekk, bankremisse, eller liknande er innlevert på avtalt stad i Banken, eller midlane er godskrivne Banken sin bankkonto, eller Banken på annen måte har eksklusiv disposisjonsrett over det betalte beløp. Ved aksjehandel og handel i verdipapirfond vert kunden sin konto belasta direkte av utførande verdipapirføretak. Kunden pliktar å sikre at dei midlar og finansielle instrument som det enkelte oppdrag omfattar er fri for hefte av nokon art, så som pant, tilbakehaldsrett, arrest osv. Det same gjeld for dei tilfeller der kunden handlar som fullmektig for tredjemann. 12. Levering og oppgjer Levering og oppgjer av omsettelege verdipapir, verdipapirfondandelar, standardiserte finansielle terminkontraktar og opsjonar, samt sertifikat For handel i Norge av omsettelege verdipapir på regulert marknad, verdipapirfondsandelar, standardiserte finansielle terminkontraktar og opsjonar på kjøp eller sal av finansielle instrument registrert i Verdipapirsentralen (VPS), er den ordinære oppgjersfristen fire børsdagar (T+3), med mindre anna er avtalt. Børsdag er i denne avtalen definert som ein kvar dag norsk børs held opent. For sertifikat er oppgjersfristen tre børsdager (T+2) med mindre anna er avtalt. Oppgjersfrist vert rekna frå og med handelsdag til og med oppgjersdag. Det er ein føresetnad for oppgjer at kunden stiller til disposisjon for Banken nødvendige midlar og finansielle instrument på eller før oppgjersdagen. VPS-registrerte finansielle instrument er levert til verdipapirføretaket som står for oppgjeret, når dei finansielle instrumenta er mottatt på ein av verdipapirføretaket sine verdipapirkontoar i VPS eller på ein annan verdipapirkonto i VPS oppgitt av verdipapirføretaket. Kunden plikter innan oppgjersfristen å levere dei selde finansielle instrumenta til verdipapirføretaket som står for oppgjeret eller frigi dei selde finansielle instrumenta på sin verdipapirkonto i VPS eller anna tilsvarande register. Levering av ordre om sal av finansielle instrument eller aksept av eit salstilbod medfører, med mindre anna er skriftlig avtalt, at verdipapirføretaket som står for oppgjeret er gitt fullmakt til å be kunden sin kontoførar om å frigi dei aktuelle finansielle instrumenta.

8 I dei tilfeller der oppgjer ikkje skal skje til Banken, men til utførande verdipapirføretak, vil levering og oppgjer vere regulert i det aktuelle verdipapirføretak sine alminnelege forretningsvilkår. Levering av fysiske finansielle instrument skal skje i samsvar med særskilt avtale med Banken. Kunden har betalt kjøpesummen til Banken når denne er godskrive på Banken sin bankkonto med valutering seinast på oppgjersdagen Valuta (spot) For handel med valuta (spot) er den ordinære oppgjersfrist tre bankdagar (T+2) (handelsdag inkludert), med mindre anna er avtalt. Bankdag vert i denne avtalen definert som dag bankar i den aktuelle marknaden held opent. Oppgjersfrist vert rekna frå og med handelsdag til og med oppgjersdag Andre finansielle instrument For andre finansielle instrument gjeld særlege oppgjersfristar og oppgjersreglar. Desse oppgjersreglane og oppgjersfristane vil gå fram av dei særskilde avtalar som nemnt i punkt 2 andre ledd, og vil også kunne gå fram av den produktinformasjon som er utarbeidd for det enkelte produkt. For handel i ikkjestandardiserte derivat (OTC), og handel i valuta- og renteinstrument, inkl. veksling av valuta, vil oppgjersfristar og oppgjersregler kunne avtalast når avtalen vert inngått. I slike tilfeller vil oppgjersfristar og oppgjersreglar gå fram av stadfestinga som vert sendt til kunden etter at avtale er inngått. 13. Underretning om utførte tenester stadfesting på avtalar og utførte oppdrag Banken vil ved sluttsetel/stadfesting eller på annan måte straks gi kunden underretning om dei tenester som er utført og avtalar som er inngått. I den grad det er relevant vil sluttsetel/stadfesting omfatte opplysningar om kostnader i samband med den handel som er gjennomført for kunden. Utover dette vil sluttsetel/stadfesting innehalde informasjon i samsvar med den til ein kvar tid gjeldande rett. Stadfesting som skal påteiknast av kunden, skal kunden påteikne straks etter mottak og deretter sende stadfestinga i retur til Banken, i samsvar med det som er oppgitt i stadfestinga eller på annan måte avtalt med kunden. Banken tek atterhald om å korrigere openberre feil i sluttsetel, stadfesting osv. Korrigeringa skal gjerast straks feilen vert oppdaga. Levering av finansielle instrument registrert i VPS kan stadfestast ved endringsmelding frå VPS i den grad kunden har avtalt med kontoførar å ta i mot slik stadfesting. Sluttsetel, stadfesting osv. vil verte sendt til den adresse kunden til ei kvar tid har oppgitt. Verdipapirføretaka vil seg i mellom som regel gi stadfesting av utførte oppdrag i elektronisk form. 14. Reklamasjon mellom Banken og kunde Dersom kunden har avtalt å ta i mot sluttsetel eller anna stadfesting per e-post eller anna elektronisk medium, og kunden ikkje har motteke sluttsetel eller stadfesting innan utgangen av neste børsdag/bankdag etter at avtale er inngått eller etter utløpet av oppdragsperioden, må kunden så raskt som mogleg og seinast innan utgangen av andre børsdag/bankdag etter at avtale er inngått eller etter utløp av oppdragsperioden, meddele dette til Banken. Dersom kunden har avtalt å ta i mot sluttsetel eller annen stadfesting per ordinær post og kunden ikkje har motteke sluttsetel eller anna stadfesting innan tre bankdagar, og innan sju bankdagar for kundar med utanlandsk adresse, etter at avtale er inngått eller etter oppdragsperioden har gått ut, må kunden så raskt som mogleg og seinast innan utgangen av høvesvis fjerde og åttande bankdag, etter avtale er inngått eller etter

9 oppdragsperioden har gått ut, meddele dette til Banken. Kunden skal straks etter mottak av sluttsetel eller anna stadfesting kontrollere denne. Kunden skal så snart som mogleg etter mottak skjer, og seinast innan utgangen av neste børsdag/bankdag dersom kunden ikkje kunne reklamere/gi melding til Banken innan normal kontortid på dagen for mottak, gi melding til den aktuelle eining i Banken dersom han/ho vil gjere gjeldande at noko av det som kjem fram av sluttsetelen/stadfestinga er i strid med ordren/oppdraget eller handelen. Dersom kunden ikkje reklamerar som skildra over, vil kunden kunne bli bunden av slik sluttsetel/stadfesting sjølv om denne ikkje er i samsvar med inngått avtale/vilkår for handelen. Dersom levering til kunden av finansielle instrument registrert i VPS ikkje er skjedd på oppgjersdagen og kunden har stilt dei nødvendige midlar til disposisjon for Banken, må kunden straks kontakte Banken og eventuelt erklære heving overfor Banken dersom kunden vil gjere forseinkinga gjeldande som grunnlag for å heve avtalen. Dette likevel slik at hevingsfråsegn ikkje vil få nokon verknad dersom kunden mottek oppfylling innan to børsdagar etter at slik hevingsfråsegn er motteken. Kunden har i denne perioden ikkje rett til å slutte dekningsavtale for Banken si rekning og risiko. Omgrepet straks i det føregåande ledd betyr same dag eller dersom kunden ikkje kunne reklamere/gi motsegner til føretaket innan normal kontortid seinast innan utgangen av neste børsdag. Fristen vert rekna frå det tidlegaste av: det tidspunkt kunden fekk eller burde fått kunnskap om at levering ikkje er skjedd ved innsyn på VPSkonto, ved hjelp av elektronisk stadfestingssystem, ved underretning frå forvaltar eller på annan måte; på tidspunkt endringsmelding frå VPS kom fram til eller i samsvar med tida for ordinær postgang burde ha kome fram til den adressa kunden har oppgitt. Dersom betaling til kunden ikkje er skjedd til den tid som er fastsett i avtalen og kunden har levert dei aktuelle finansielle instrument eller stilt desse til disposisjon for føretaket som står for oppgjeret, må kunden straks han har konstatert eller burde ha konstatert at oppgjer ikkje er motteke, kontakte føretaket og eventuelt krevje heving overfor føretaket dersom kunden vil gjere forseinkinga gjeldande som grunnlag for å heve avtalen. Kunden kan berre heve avtalen dersom forseinkinga er vesentleg. Ved kjøp eller sal av finansielle instrument gjennom Banken gjeld dei alminnelege reglane om gyldige avtalar tilsvarande i forholdet mellom kjøpar og seljar. Dersom kunden vil gjere gjeldande at ein avtale ikkje er bindande fordi den er ugyldig, må kunden sette fram motsegn om dette straks etter at kunden fekk kunnskap om eller burde fått kunnskap om dei forhold som vert gjort gjeldande som grunnlag for at avtalen er ugyldig. I alle tilfeller må motsegna vere sett fram innan 6 månader etter at avtalen er slutta. Verknaden av ei slik motsegn i forhold til Banken følgjer av dei alm. reglar om ugyldige avtalar. Munnleg reklamasjon eller motsegn skal straks stadfestast skriftleg. Dellevering til kunden gir ikkje kunden rett til å heve avtalen, med mindre kunden har teke uttrykkeleg atterhald om full levering. For avtalar om handel med valuta (spot) eller renteinstrument, skal reklamasjonsfristane reknast ut frå bankdagar og ikkje børsdagar. Dersom kunden ikkje har reklamert innanfor den tid som er angitt ovanfor, har reklamasjonsretten falle bort.

10 15. Angrerett Forbrukarar har i utgangspunktet angrerett ved avtalar om finansielle tenester som vert inngått ved fjernkommunikasjon. Angreretten gjeld likevel ikkje for tenester eller instrument der prisen er avhengig av svingingar i marknader som tenesteytar ikkje har innverknad på og som kan førekome i angreperioden. Forbrukarar har derfor ikkje angrerett på dei tenester og handlar i finansielle instrument som vert regulert av desse forretningsvilkåra, med mindre anna er særskilt avtalt. 16. Handel i utanlandske marknader For utanlandske finansielle instrumenter gjeld dei handelsreglar, leveringsvilkår, oppgjersvilkår og reklamasjonsreglar som er fastsett i det land eller av den marknadsplass der dei finansielle instrumenter er kjøpt eller selde. Banken vil kunne handle som hovudmann (Principal) eller som meklar. Dersom finansielle instrument eller kundemidlar vert oppbevart i ein annan jurisdiksjon i samband med yting av investeringstenester eller tilknytte tenester, vil Banken informere kunden om dette. Kunden er innforstått med at handel med finansielle instrument i utlandet kan medføre at Banken nyttar utanlandske bankar, meklarar og oppgjersagentar av ulike slag og ulike oppgjerssentralar osv. Handsaming av klientmidlar og korleis dei enkelte handlar og oppgjer vert gjennomført, her medrekna om det er levering mot betaling, vil avhenge av regelverket i det aktuelle land der handelen vert føreteken. Desse reglane vil kunne vere forskjellige frå det regelverk som gjeld i Noreg. T.d. kan regelverk for misleghald føreteke av børsar, meklarar og oppgjerssentralar osv. vere forskjellig. Kunden har sjølv risikoen for eigne aktiva overført til slike bankar, meklarar, agentar, børsar, oppgjerssentralar osv. Banken tek uansett ikkje på seg noko ansvar utover det som vil følgje av norsk rett, sjå punkt 22, med mindre anna er avtalt med kunden. 17. Misleghald frå kunden si side Kunden er i misleghald overfor for Banken dersom kunden: i. ikkje leverer dei avtalte instrumenta eller ikkje betalar avtalt beløp innan oppgjersfristen eller ikkje oppfyller ei kvar annan vesentleg plikt etter Forretningsvilkåra, ii. inngår særskilt avtale med sine kreditorar om betalingsutsetjing, blir insolvent, innleier gjeldsforhandlingar av ein kvar art, innstiller sine betalingar eller vert teken under konkurshandsaming eller offentleg administrasjon, iii. avviklar verksemda si eller vesentlege deler av denne, iv. er i vesentleg misleghald av sine plikter elles overfor Sparebanken Sogn og Fjordane. Ved misleghald har Banken rett til, men ikkje plikt til: a) å kansellere ikkje utførte oppdrag og ordrar, b) å heve med umiddelbar verknad alle forfalne og ikkje forfalne avtalar vedkommande finansielle instrument og liknande instrument, som Banken har inngått med kunden, c) å gjere sin rett til sikring etter vphl 12-2 gjeldande. Banken har tilbakehaldsrett i dei finansielle instrument som Banken har kjøpt for kunden, jf. vphl Dersom kunden ikkje har betalt kjøpesummen innan tre dagar etter oppgjersfristen kan Banken, med mindre anna er skriftleg avtalt, og utan ytterlegare varsel, selje dei finansielle instrumenta for kunden si rekning og risiko til dekning av Banken sitt krav. Slikt sal skal normalt skje til børskurs eller ein kurs som etter marknaden si stilling er rimeleg. Dersom dei aktuelle finansielle instrumenta er overført til kunden sin verdipapirkonto i VPS eller anna tilsvarande register for finansielle instrument har kunden ved aksept av desse forretningsvilkåra frigitt dei finansielle instrumenta og/eller gitt fullmakt til slik frigiving for gjennomføring av dekningssalet,

11 d) å realisere andre aktiva enn dei som er omfatta av punkt c ovanfor, og kunden har ved aksept av desse forretningsvilkåra samtykka i slikt tvangssal gjennom uavhengig meklar, jf. lov om tvangsfullføring 1-3 andre ledd, e) å stenge alle posisjonar som er gjenstand for trygd og/eller marginberekning, f) å nytte Banken sitt tilgodehavande frå handlar, her medrekna avtalar om finansielle instrument som varederivat, framtidige renteavtalar (FRA), rente- og valutaopsjonar, rente- og valutaterminar, rente- og valutabytteavtalar og avtalar med handel i valuta, krav på renter, kurtasje, utlegg for skattar og avgifter, og utgifter eller tap som følgje av misleghald av kunden sine plikter overfor Banken til motrekning overfor eit kvart tilgodehavande som kunden har mot Banken på misleghaldstidspunktet, enten krava lyder på same eller ulik valuta. Ved krav i utanlandsk valuta vert kravet omrekna til NOK etter Banken sin til ei kvar tid gjeldande marknadskurs, g) å gjennomføre, for kunden si rekning og risiko, det Banken ser som nødvendig for dekning eller reduksjon av tap eller ansvar, som følgje av avtalar inngått for eller med kunden, her medrekna reversere ein kvar handel, h) å umiddelbart gjere dekningskjøp eller innlån av finansielle instrument for kunden si rekning og risiko for å oppfylle si leveringsplikt overfor kjøpar, dersom kunden ikkje leverer avtalt yting eller beløp, inkludert ikkje leverer dei finansielle instrument på avtalt tidspunkt til Banken. Tilsvarande kan Banken utføre dei handlingar Banken ser som nødvendig for å redusere det tap eller ansvar som følgjer av kunden sitt misleghald av avtale inngått med Banken, inkludert utføre handlingar for å redusere risiko for tap knytt til endringar i valutakursar, renter og andre kursar eller prisar som kunden sin handel er knytt til. Kunden pliktar å erstatte Banken sitt eventuelle tap med tillegg av forseinkingsrente og eventuelle gebyr, i) å få dekka alle kostnader og tap Banken er blitt påført som følgje av kunden sitt misleghald, inkludert, men ikkje avgrensa til, kurstap ved dekningshandel og reverseringsforretningar, utgifter påløpt ved lån av finansielle instrument, renter, tap som følgje av endringar i valutakursar, renter m.m. og andre forseinkingsgebyr. Dessutan gjeld kjøpslova sine reglar om forventa kontraktbrot og heving ved forventa kontraktbrot. Handlar som vert gjennomført som følgje av misleghald eller forventa misleghald frå kunden si side, vert føreteke for kunden si rekning og risiko, jf. punkt 17 h). Kunden har i slike tilfeller risikoen for kurs- eller marknadsendringar fram til handelen er gjennomført. Ein eventuell gevinst kjem ikkje kunden til gode med mindre kunden kan godtgjere at han kunne oppfylle oppgjersplikta si på den avtalte oppgjersdagen og at årsaka til at oppgjeret ikkje skjedde ikkje kan leggjast kunden til last. Dette gjeld uavhengig av handelen er ein dekningshandel føreteke av Banken eller om det er ein handel føreteke av kunden etter at Banken har varsla at tiltak som følgje av kunden sitt misleghald. 18. Renter ved misleghald Ved Banken eller kunden sitt misleghald må den misleghaldande part betale rente tilsvarande den til ei kvar tid gjeldande forseinkingsrente, jf. Lov om forsinkelsesrente av nr. 100, med mindre anna er særskilt avtalt. 19. Betaling av godtgjersle og ansvar for utlegg Godtgjersle til Banken vert teken i form av kurtasje, frå kursdifferanse eller som særskilt vederlag. Godtgjersla kan verte avtalt individuelt og kan verte delt med andre verdipapirføretak, frittståande agentar, andre delar av

12 Banken, andre selskap i konsernet eller andre som Banken samarbeider med. Kurtasje er ein provisjon (godtgjering) som vert lagt til eller trekt frå verdien av dei finansielle instrument som kunden kjøper eller seljer. Kurtasje vert normalt oppgitt som ein prosentsats. Inntil eit bestemt investeringsbeløp, betaler kunden ein bestemt minimumskurtasje. Alternativt kan godtgjering verte berekna som ein kursdifferanse, dvs. eit påslag på kjøparkurs eller eit frådrag i salskurs. Kunden vil før gjennomføring av ei teneste ta i mot nærare informasjon om betalingsvilkår og dei totale kostnader kunden skal betale for det enkelte finansielle instrument, investeringstenesta eller tilknytt teneste. Provisjonar, gebyr og alle skattar og avgifter som kunden skal betale via Banken skal gå fram av informasjonen. Om det ikkje er mogleg å opplyse om presise kostnadar, skal grunnlaget for berekninga opplysast. I tillegg skal Banken opplyse om det kan førekome andre avgifter og/eller kostnader som ikkje vert betalt eller blir pålagt gjennom Banken. Banken tek atterhald om å ha rett til å gjere frådrag i kunden sitt tilgodehavande for kostnader som nemnt i første ledd, og for evt. skattar, omsetningsavgifter o.l. For dei tilfeller der handel ikkje har kome i stand eller oppdrag ikkje vert sluttført, vil Banken ikkje krevje godtgjersle, med mindre anna er særskilt avtalt. 20. Forvaltning - kontoføring i VPS Banken vil, med mindre anna er avtalt, ikkje opptre som forvaltar for kundar i relasjon til den til ei kvar tid gjeldande aksjelovgjeving. Dersom Banken har finansielle instrumenter til forvaltning eller depot for kunden, skal Banken inngå eigen avtale for denne verksemda. Banken kan inngå avtale med annan depotmottakar om forvaltning eller depot for kunden. Val av slik depotmottakarar skjer etter Banken sitt beste skjøn og kunden har ved aksept av denne avtalen også akseptert val av depotmottak, med mindre anna går fram av den særskilte forvaltnings- eller depotavtale. Banken tek ikkje på seg noko ansvar for eventuelt misleghald ved handtering eller forvaltning av kunden sine aktiva av slik depotmottakar. Dersom Banken skal vere kontoførar for kunden sine VPS-konti eller verdipapirkonto i anna tilsvarande register, skal partane inngå eigen avtale om dette. 21. Fullmektigar (mellommenn), forvaltarar og oppgjersagentar Dersom kunden leverer ordre eller oppdrag som fullmektig, forvaltar, oppgjersagent el. for tredjemann, er kunden og den han opptrer på vegner av eller for, bunden av Forretningsvilkåra. Kunden er solidarisk ansvarlig overfor Banken for denne tredjemann sine plikter i det omfang pliktene er eit resultat av kunden sin ordre eller oppdrag. Dersom kunden nyttar forvaltar, oppgjersbank eller andre mellommenn må dette regulerast i særskilt avtale. Bruk av slike mellommenn fritek ikkje sluttkunden for ansvar etter Forretningsvilkåra. 22. Ansvar og ansvarsfritak Banken er ansvarleg overfor kunden for oppfylling av kjøp eller sal Banken har slutta på vegner av eller med kunden. Dette gjeld likevel ikkje dersom kunden på førehand har godkjent den andre part som motpart i handelen. Banken tek ikkje på seg noko ansvar for oppgjer dersom kunden ikkje stiller dei avtalte midlar og/eller finansielle instrument til disposisjon for Banken på eller før oppgjersdagen. Banken er heller ikkje ansvarleg dersom ei ueigna eller ikkje-føremålsteneleg teneste vert ytt som følgje av at kunden har gitt Banken ufullstendige eller uriktige opplysningar, jf. punkt 6.

13 Banken tek ikkje på seg noko ansvar for indirekte skade eller tap av noko art som vert påført kunden, her medrekna skade eller tap som vert påført kunden som følgje av kunden sin(e) avtale(r) med tredjemann heilt eller delvis fell vekk eller ikkje vert rett oppfylt. Banken eller dei tilsette i Banken er ikkje ansvarleg for tap som kunden er påført, så lenge Banken eller dei tilsette i Banken ved rådgjeving eller gjennomføring av ordre eller oppdrag har oppfylt alminnelege krav til aktsemd. I dei tilfelle der Banken har nytta kredittinstitusjonar, verdipapirføretak, oppgjerssentralar, forvaltarar eller andre norske eller utanlandske medhjelparar, og Banken har oppfylt alminnelege krav til aktsemd ved val av medhjelparar, vil Banken eller Banken sine tilsette ikkje vere ansvarlege for den skade, tap eller utgift som kunden er påført om følgje av desse sine handlingar eller manglande handlingar. Banken vil uansett ikkje vere ansvarleg dersom Banken ikkje har hatt nokon innverknad på valet. Når handel er utført på norsk eller utanlandsk regulert marknad etter ordre eller krav frå kunden, vil Banken ikkje vere ansvarleg for feil eller misleghald føreteke av denne regulerte marknad, oppgjerssentral eller verdipapirregister. Kunden er innforstått med at den enkelte regulerte marknad, oppgjerssentral eller verdipapirregister kan ha fastsett eigne reglar for regulering av sitt ansvar overfor medlemmar av marknaden, kundar osv. med større eller mindre grad av ansvarsfråskriving. Banken er i alle tilfelle ikkje ansvarleg for skade eller tap som skuldast omstende utanfor Banken sin kontroll, her medrekna straumbrot, feil eller brot i elektronisk datahandsamingssystem eller telenett osv., brann, vasskade, streik, lovendring eller pålegg frå styresmaktene. Banken er heller ikkje ansvarleg for forseinking eller anna manglande oppfylling av avtale som skuldast at penge- eller verdipapiroppgjeret er suspendert eller har opphøyrt som følgje av forhold utanfor Banken sin kontroll. I dei tilfeller der kunden sine midlar er overført til bank, meklar, regulert marknad, oppgjerssentral osv., er Banken sitt ansvar overfor kunden for slike midlar i alle tilfeller avgrensa i samsvar med det aktuelle land eller marknad sine reglar. Banken tek i alle tilfeller ikkje på seg noko ansvar ut over det som følgjer av norsk rett. Avgrensingar i Banken sitt ansvar utover det som er angitt over, kan følgje av særskilt avtale med kunden. 23. Tilbakehald av skattar osv. Ved handel i utanlandske marknader kan Banken, i samsvar med lov/skatteavtale eller forskrift, vere pålagd å halde tilbake beløp tilsvarande ulike former for skattar eller avgifter. Det same kan gjelde for handel i Noreg på vegner av utanlandske kundar. I slike tilfeller, kan Banken gjere ei førebels berekning av det aktuelle beløp og halde dette beløpet tilbake. Når endeleg berekning ligg føre frå kompetent styresmakt, skal eventuell for mykje tilbakehalden skatt utbetalast til kunden så snart som mogleg. Det vil vere kunden som har plikt til å skaffe den nødvendige dokumentasjon for dette og som har risiko og ansvar for at dokumentasjonen er korrekt. 24. Avslutning av forretningsforholdet Handlar eller transaksjonar som ligg til oppgjer ved avslutning av forretningsforholdet skal avsluttast og gjennomførast så snart som mogleg. Ved avslutning av forretningsforholdet skal Banken gjennomføre eit sluttoppgjer, der Banken har rett til å motrekne sitt tilgodehavande inkludert kurtasje, skattar, avgifter, renter osv i kunden sitt tilgodehavande. 25. Interessekonflikt - Informasjonssperre Banken skal prøve å unngå at det oppstår interessekonfliktar. Banken har retningsliner og reglar for å sikre at dei

14 ulike verksemdsområda i Banken opererer uavhengig av kvarandre, slik at kunden sine interesser vert i vareteke på ein forsvarleg måte. Banken har vidare ei særleg plikt til å syte for at kunden sine interesser går føre Banken sine interesser og føre interessene til personar med direkte eller indirekte kontroll i Banken. Tilsvarande skal Banken syte for at enkelte kundar ikkje usakeleg vert tilgodesett til fordel for andre kundar. Dersom Banken har ei særleg interesse ut over den alminnelege inntening, f.eks. som følgje av eigne posisjonar av eit visst omfang i dei finansielle instrumenta rådgjevinga gjeld, vil det bli opplyst om denne interesse. Kunden er innforstått med at teiepliktreglar og interne instruksar om avgrensing av informasjonsutveksling mellom ulike delar av verksemda kan medføre at tilsette i Banken, som har kontakt med kunden, kan vere forhindra frå å nytte eller ikkje kjenner til informasjon som ligg føre i Banken og som kan vere relevant for kunden sine avgjerder. I enkelte tilfeller vil kunden sin kontaktperson(ar) eller andre i Banken ikkje ha høve til å utføre rådgjeving med omsyn til bestemte handlar og kan i slike tilfeller heller ikkje grunngje kvifor Banken ikkje kan gi råd eller utføre bestemte ordrar. Banken og dei tilsette i Banken kan likevel ha eigne interesser i relasjon til dei handlar kunden vil gjere. Dette kan mellom anna følgje av: a) rådgjeving eller tilretteleggaroppdrag for utstedar av finansielle instrument, b) market making, c) rådgjeving, formidling av ordrar osv. for andre kundar, d) tilsette eller Banken sine eigne posisjonar eller handlar. 26. Trygd Banken er medlem av Verdipapirforetakenes sikringsfond, som er oppretta med heimel i vphl. Sikringsfondet skal dekke krav som er oppstått som følgje av manglande evne hos medlemmane i fondet til å betale tilbake pengar eller levere tilbake finansielle instrument som vert oppbevart, administrert eller forvalta av medlemen på kunden sine vegner, i samband med investerings- og tilleggstenester. Dekning av fondet er avgrensa til kr ,- pr. kunde pr. tilfelle. Fondet dekker mellom anna ikkje krav som stammar frå transaksjonar omfatta av rettskraftig straffedom om kvitvasking av pengar eller kundar som har ansvar for eller har dratt fordel av forhold som vedkjem Banken, når slike forhold har ført til Banken sine økonomiske vanskar, eller har bidrege til ei forverring av Banken sin økonomiske situasjon. Trygda dekker heller ikkje krav frå finansinstitusjonar, kredittinstitusjonar, forsikringsselskap verdipapirføretak, verdipapirfond og andre føretak for kollektiv forvaltning, pensjonskasser og pensjonsfond, i tillegg til krav frå eventuelle konsernselskap til Banken. 27. Tiltak mot kvitvasking av pengar. Anna opplysningsplikt Ved etablering av kundeforholdet, skal kunden gjennom legitimasjonskontroll osv. dokumentere sin identitet og gi Banken andre opplysningar som er nødvendig for at Banken kan oppfylle sine plikter i samsvar med dei til ei kvar tid gjeldande reglar og retningsliner som følgjer av lov om tiltak mot kvitvasking og terrorfinansiering. Kunden er innforstått med at Banken, i samsvar med nemnde reglar, kan ha plikt til på eige tiltak eller etter førespurnad å oversende opplysningar om mistenkelege transaksjonar til offentlege styresmakter. Dette vil skje utan at Banken opplyser kunden om at opplysningane er gitt.

15 Også elles der det er pålagt i lov eller forskrift, vil Banken, utan hinder av lovbestemt teieplikt, av eige tiltak eller etter pålegg, gi opplysningar av ein kvar art, også informasjon knytt til kunden, kunden sine transaksjonar, inneståande på bankkonto osv., til norske eller utanlandske tilsynsstyresmakter, børsar, marknadsplassar, verdipapirregister, oppgjerssentralar og liknande. Dei aktuelle organa kan ha rett til å gje opplysningar vidare til andre, her medrekna andre tilsynsstyresmakter. 28. Personopplysingslova Banken v/adm. banksjef er ansvarleg for handsaming av opplysningar etter personopplysingslova. Personopplysningar vert handsama i samsvar med gjeldande lover og forskrifter. Føremålet med handsaming av personopplysningar er gjennomføring av dei avtalar som vert inngått mellom Banken og kunden, administrasjon, fakturering/oppgjer og marknadsføring av investeringsprodukt og tenester. Personopplysningar kan ved lovbestemt opplysingsplikt verte utlevert til offentlege styresmakter. Kunden kan be om informasjon om kva opplysningar som er registrert og kva handsaming Banken gjer, jf. personopplysingslova 18. Kunden kan krevje retting av uriktige eller mangelfulle opplysningar og krevje sletting av opplysningar når føremålet med handsaminga er gjennomført og opplysningane ikkje kan brukast/arkiverast til anna føremål, jf. personopplysingslova 27 og Kommunikasjon Skriftlege meldingar frå kunden skal sendast pr. brevpost, telefaks eller etter avtale pr. SWIFT eller på annan elektronisk måte. Dersom meldingar vert sendt pr. telefaks, kan Banken krevje at den vert stadfesta pr. brev snarast mogleg deretter. I den grad kunden veit eller bør vite kva eining i Banken som er rette mottakar, må meldinga stilast eller faksast til vedkommande eining og er i motsett fall ikkje motteken. Dersom opplysingar om kunden sitt person- /organisasjonsnummer, postadresse, elektroniske adresser, telefon- telefaksnummer osv. ikkje er gitt Banken tidlegare, skal kunden gi Banken desse opplysningane skriftleg første gong kunden gir ordre eller gjennomfører handel med Banken. Det same gjeld opplysningar om bankkonto og VPS-konto. Gir kunden ordrar eller handlar med ulike einingar i Banken, skal slike opplysningar leggast fram for kvar einskild eining. Kunden skal, utan opphald, skriftleg meddele Banken, og eventuelt kvar aktuelle eining i Banken, ei kvar endring i oppgjerskonto og annen bankkonto, VPSkonto, postadresse, elektronisk adresser, telefon- og telefaksnummer og liknande endringar. Ein telefaks frå Banken er komen fram til kunden når Banken har motteke avsendarkvittering frå si telefaksmaskin, som stadfester tidspunkt og telefaksnummer, og som er sendt til det siste skriftleg meddelte nummer frå kunden. Ei melding sendt av Banken pr. brevpost er korrekt avsendt når den er sendt til den siste skriftlege meddelte adresse frå kunden og det kan leggjast til grunn at det er kome fram til kunden når tid for ordinær postgang i høvesvis Noreg og utlandet er lagt til. Ei melding frå Banken via elektroniske system er komen fram til kunden når den sendt frå Banken til den elektroniske adresse kunden sist skriftleg har oppgitt til Banken og eventuell stadfestingsmelding er motteken. 30. Tolking I tilfelle motstrid med lovgjeving som kan fråvikast ved avtale, skal Forretningsvilkåra ha forrang. I tilfelle der det vert vist til lovgjeving, andre regler eller desse vilkåra, skal dette forståast slik desse lover, reglar og vilkår til ei kvar tid gjeld. Vedkommande forholdet mellom Forretningsvilkåra og andre avtaler inngått mellom Banken og kunden, sjå punkt 2.