Innhald. Føreord Russiske imperium... 13

Transkript

1 Føreord Russiske imperium Eit ortodokst imperium ( ) Moskovittiske ideologiar Tsarar og tatarar Moskva og Bysants Imperiets fortid Det tredje Roma? Tsarens territorium Kazan Det ortodokse landet i aust Eit korstog mot islam Prinsipp og pragmatisme Steppa Nye grenseland, nye folk Politisk praksis på steppa Sibir Pels «Dei små folka i nord» Tributtbetalarane Grenselandet Kosakkane ved Dnepr Vesle-Russland eller Ukraina? Ortodoks brorskap Eit europeisk imperium ( ) Vindauge mot vest Stat og fedreland Reformer og ekspansjon Europeiske idear på russisk grunn Absolutisme i praksis Og vindauge mot aust Europa og Asia... 77

2 6 Orenburg mellom basjkirar og kasakhar Toleranseprinsippet Det opphøgde imperiet Ei europeisk makt Russland som utopi Det nye Russland Det store nybyggjarprosjektet Krim som europeisk sivilisasjon Det greske prosjektet Krim som Orienten Dei vestlege provinsane Delingane av Polen Kviterussland og Litauen Det jødiske landet Napoleonstida Storfyrstedømet Finland Kongedømet Polen Bessarabia Kaukasus Georgia Muslimar og armenarar Det komplekse Sør-Kaukasus «Fjellfolka» Krig og emigrasjon Den nye Orienten Det heterogene imperiet Eit ekspansivt sentrum Dei framande Eit nasjonalt imperium ( ) Russland som nasjon Eit foreint og einskapleg Russland Russiske nasjonalismar Russifiseringsideen : Polsk oppstand og russisk reaksjon Det polske spørsmålet Det ukrainske spørsmålet Avpolonisering i nord Russisk katolisisme Blei imperiet russifisert? Den selektive integreringa av jødane Det jødiske spørsmålet

3 7 Antisemittisme og pogromar Jødane i imperiet Russisk land ved Austersjøen? Eit russisk Baltikum Russifiseringa av Finland Russifisering i aust? Ilminskij-systemet Jadid Frå Amur til Tasjkent Det fjerne austen Orientalisme på russisk Erobringa av Sentral-Asia Europearar i Asia Mandsjuria og krigen mot Japan Revolusjonar og krig i imperiet Nasjonal demokratisering Utfordringa frå periferiane Den første verdskrigen Reaksjonar på revolusjonen Borgarkrig eller kolonikrig? Finland Baltikum og Kviterussland Ukraina Kaukasus Sentral-Asia Sosialisme, nasjonalisme, imperialisme, antiimperialisme Eit sovjetisk imperium ( ) Eit imperium av nasjonar Positiv diskriminering Lenin og retten til nasjonal sjølvbestemming Stalin og det nasjonale spørsmålet Første forsøk med nasjonal autonomi Nye sovjetnasjonar Etnografi og økonomi Grensegang i Sentral-Asia «Tilbakeståande nasjonar» Nasjonale kommunistar og nye dilemma Dei sovjetiske jødane Korenizatsija: Nasjonale språk og nasjonale elitar Nye språk og språkreformer

4 8 Språk i Ukraina Lokale elitar i aust Nasjonalitet og opphav Etnisk terror Kollektivisering og Holodomor Ny nasjonalitetspolitikk? Deportasjonar av nasjonar Nasjonalitetspolitikkens paradoks Folkevenskap Tilbake til historia Det minste vondet Dei første mellom likemenn Andre verdskrigen: deportasjon, utrydding, ny ekspansjon Sovjetunionen og Aust-Europa, Sovjetunionen under tysk okkupasjon Deportasjonar og kollektiv skuld Nye grenser, nye republikkar Den nye antisemittismen Sovjetimperiet etter Stalin Krim og Kasakhstan Det sovjetiske folket Den sovjetiske mobiliteten Stagnasjon og nasjonal konsolidering Nasjonal aktivisme Det sovjetiske Russland Russisk heimstaddikting Kampen for minnesmerka Kampen mot vesten i sovjetisk åndsliv Lev Gumiljov Ideologiar for imperiet Imperiet raknar Eit postsovjetisk imperium ( ) Det multinasjonale folket og arven frå imperiet Den russiske føderasjonen Dei russiske republikkane Tsjetsjenia Russland ein einskapsstat? Den ekspansive føderasjonen Imperium eller nasjon? Den russiske ideen Gennadij Ziuganov

5 9 Aleksandr Dugin Aleksandr Panarin Vadim Tsymburskij Rodina Aleksej Navalnyj og den nye russiske nasjonalismen Retten til sjølvbestemming Stat og sivilisasjon Ein suveren stat Ein sivilisasjon bygd av folket Den russiske sivilisasjonsnasjonalismen Russarar og dei andre Migrasjon innanfrå og utanfrå Eurasia eller Den russiske verda? Mot ein eurasisk union «Landsmenn» i utlandet Frå språk til politikk Den ortodokse kyrkja Mjuk og hard makt Kreml 18. mars Litteraturliste Tabellar Stikkordregister