DYKKAR REF: VÅR REF: SAKSHANDSAMAR: ARKIVKODE: DATO:

Transkript

1 Åseral kommune EINING FOR UTVIKLING Melding om vedtak Forvaltningssekretariatet SVR v/alf Odden DYKKAR REF: VÅR REF: SAKSHANDSAMAR: ARKIVKODE: DATO: 6981/ /745 Jørn Trygve Haug K FORVALTNINGSPLAN FOR SETESDAL VESTHEI RYFYLKEHEIANE LANDSKAPSVERNOMRÅDE (SVR) - UTTALE TIL HØYRINGSFORSLAG Vedlagt følgjer særutskrift av saka som vart handsama i kommunestyret Med helsing Jørn Trygve Haug Einingsleiar utvikling, Åseral kommune

2 Åseral kommune FORVALTNINGSPLAN FOR SETESDAL VESTHEI RYFYLKEHEIANE LANDSKAPSVERNOMRÅDE (SVR) - UTTALE TIL HØYRINGSFORSLAG ARKIVKODE: SAKSNR.: SAKSHANDSAMAR: SIGN.: K /745 Jørn Trygve Haug UTV.SAKSNR.: UTVAL: MØTEDATO: 14/60 Kommunalutvalet /52 Kommunestyret Vedlegg: 1 Forvaltningsplan - høyrinsforslag 2 Høringsbrev - Forvaltningsplan for SVR 3 Innspel til melding om oppstart av arbeidet med revidering av forvaltningsplanene for verneområda i Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og Frafjordheiane. Bakgrunn: Verneområdesyret har sendt ut forslag til revidert forvaltningsplan for verneområda i Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og Frafjordheiane på høyring. Sjå vedlegg 1 2. For Åseral vil denne planen erstatte eksisterande forvaltningsplan frå Jamfør høyringsbrevet skal forvaltningsplanen vera eit praktisk hjelpemiddel til å oppretthalda og fremme verneføremål og verneverdiar. Den skal og bidra til å sikre ei heilskapleg forvaltning ved å gi retningsliner for praktisering av verneføresegna. Forvaltningsplanen må utarbeidast innanfor rammene av verneforskrifta. Det er viktig å merke seg dette sidan det gir avgrensar handlingsrommet i forvaltningsplanen. Forvaltninga av verneområdet er i dag lagt til eit eiget verneområdestyre. Verneområdestyret har forvaltningsmynde for til saman 8 verneområde i Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og Frafjordheiane. Verneområdestyret er sett sama av politisk representantar frå kommunane og fylkeskommunane i verneområdet. Kommunalutvalet har tidlegare uttala seg til oppstartsmelding for forvaltningsplanarbeidet ( , sak 13/27). Sjå vedlegg 3. Uttalen var knytt til følgjande hovudpunkt: Målsettinga med vernet Viktigheita av å legge oppdatert kunnskap til grunn Heilskapleg forvaltning; Heiplanen og forvaltningsplanen Næringsverksemd i verneområda Rutiner for handsaming av saker etter fleire lovverk. Handlingsplan og ansvar for oppfølging

3 Da forvaltningsplanen nå skal famne fleire verneområde vert dokumentet naturleg nok omfattande. Kap 1 og 2 (Innleiing og Retningsliner) er ein felles del som famnar alle verneområda. Kap. 2 er særleg viktig da det gjev føringar/retningsliner for handsaming av søknader om tiltak og aktivitet i verneområdet. Kap. 3 (Forvaltning av verneområda) tar for seg det einskilde verneområdet. Kap. 4 (Sakshandsaming og søknadsrutiner) og kap. 5 (Skjøtsel, tilrettelegging og informasjon) gjeld for alle verneområda. Vurdering: Dei tema som vart spela inn av kommunen i oppstartsmeldinga verkar å vera rimeleg godt ivareteke i planforslaget. Rådmannen finn likevel grunn til å omtale noko av dette særskilt: Viktigheita av å legge oppdatert kunnskap til grunn I Dovrefjellområdet er det dei seinare åra gjennomført eit forskingsprosjekt knytt til ferdsel og samfunnsforhold i villreinområde. Målsettinga har vore å få fram eit presist og god forankra kunnskapsgrunnlag for framtidige avgjersler knytt til infrastruktur, bruk og vern. Konflikt og tilrådingar knytt til villrein og menneskeleg ferdsel har vore ein sentral del av arbeidet. Det er utarbeida et eiget temahefte for prosjektet (NINA temahefte 51). Det er grunn til å tru at ein del resultat få nemnde prosjekt har overføringsverdi til SVR. Dette bør kome fram i forvaltningsplanen ikkje minst i samband med tiltak for styring og kanalisering av ferdsel. Heilskapleg forvaltning; Heiplanen og forvaltningsplanen for SVR I Åseral vert det i dag preparert nokre trasear inn i verneområdet (Ljosland - Lakkenstova/Skore samt Stigebotshei som delvis ligg i verneområdet). Av forslag til forvaltningsplan går det fram at det framleis skal kunne vurderast løyve til slike føremål. Samstundes er det sett i gang eit arbeid med endring av verneforskrift knytt til preparering av skiløyper i verneområdet. Dette med bakgrunn i at Miljøverndepartementet i 2013 oppheva ein dispensasjon som vart gjeven for preparert skiløype inn til Sloaros i Bykle. I ein revidert forskrift er tanken at preparering av skiløyper kjem inn under aktivitet det kan søkast løyve til. Dvs. at ein ikkje må nytte den generelle dispensasjonsbestemminga for å gi eit løyve. Føresetnaden er likevel at traseane det vert søkt om er omtala/kartfesta direkte i forskrifta. Det er rådmannen sitt syn at det her vert lagt opp til ei lite fleksibel ordning. I Heiplanen (som gjeld område utanfor SVR) er det gjeve føringar om utarbeiding av kommunale/interkommunale sti- og løypeplanar. Det ville vore ein stor fordel om ein gjennom slike sti- og løypeplanar kunne handtere trasear både utanfor og innanfor verneområdet. Det vesentlege her må vera at ein gjennom slike planar kan styre og kanalisere ferdsla til område der konfliktgraden er liten, til dømes i høve til villrein. Næringsverksemd i verneområda naturbasert reiseliv Av kap går det fram at «Verneområdestyret bør legge til rette for at naturbasert reiseliv kan utvikle seg og vekse. Det er likevel viktig å vera tydelig på at vernet og set sine grenser slik at ein ikkje skapar urealistiske forhåpningar» For å gjere forvaltninga meir føreseieleg ville det vore nyttig om ein i forvaltningsplanen gjekk monaleg lenger i høve til å definere kva handlingsrom som ligg verneforskrifta i høve til naturbasert reiseliv. Vil det til dømes vera ei opning for bygningsmessige tiltak og motorisert ferdsel knytt til slike aktivitetar? Det må vera rett å ta slike drøftingar og eventuelle føringar i forvaltningsplanen, framfor i einskilde saker. Frå verneområdet vart oppretta og fram til i dag må det og vera erfaringar som kan nyttast i ei slik drøfting. Kanskje må ein vera så ærleg å sei at verneforskrifta ikkje er tilpassa «nye» næringar i utmarka. Om forvaltninga likevel ønskjer ei slik tilrettelegging bør ein kanskje gå vegen om ei forskriftsendring framfor å definere det inn i forvaltningsplanen.

4 Andre tilhøve Retningsliner for bygningsmessige tiltak Kap. 2 Retningsliner for brukarinteresser og kap. 4 Sakshandsaming og søknadsrutinar er særleg viktige i høve til kva tiltak og aktivitetar det er opna for eller kan gjevast løyve til i verneområdet. Eit hovudinnrykk er at handtering av nye bygningsmessige tiltak er gjeven ein særleg stor plass. Det er vanskeleg å sjå at dette speglar den restriktive haldninga til nye tiltak gjeven i verneforskrifta. I forvaltningsplanen kap er det gjeve opning for å kunne vurdere nye bygningar knytt til landbruksnæringa. Samstundes har omgrepet landbruksnæring gjennom landbruk pluss /rettleiar T-1443 ei relativt snever definisjon. Til dømes fell jakt og fiskebuer utanfor definisjonen om bygningen i hovudsak er knytt til turisme, frilufts- eller fritidsaktivitet, jakt eller fritidsfiske som berre utgjer eit naturaltilskot til eige hushald. Ut frå dei nemnde tilhøva er det ein viss fare for at planforslaget skaper eit feilaktig inntrykk av kva tiltak det faktisk kan gjevast løyve til. Omfanget av planen Forvaltningsplanen er utarbeida etter standard mal for slike planar. Den skal og famne fleire verneområde med til dels ulike utfordringar. Dette har gjeve ein svært omfattande plan i innhald og tematikk. Mange vil nok oppleve den som tungt tilgjengeleg. Verneområdestyret bør sjå på ei mogleg forenkling, til dømes ved å redusere den beskrivande delen. Ulovleg scootertrafikk som trugsmål Kap. 1.5 tar for seg verneverdiar og trugsmål. I periodar er det eit monaleg omfang av ulovleg snøscootertrafikk, ikkje minst i sør-områda. USS (Utmarkskommunane sin samanslutning), som kommunen er med i, har tidlegare peika på at det i samband med ei framtidig opning for rekreasjonskøyring vil vera auka trong for oppsyn og kontroll (USS-nytt 39/14). Ut frå desse tilhøva bør ulovleg scootertrafikk med som trugsmål i planen inkludert tiltak for å avgrense ulovleg køyring. Revisjon av konsesjonar I åra framover vert det aktuelt med vilkårsrevisjon av ei rekke eldre reguleringskonsesjonar. Fleire av desse ligg heilt eller delvis i verneområda. Slike revisjonar gjev ei viss opning for å kunne sette i verk tiltak for å fremme føremålet med vernet. I ljos av dette bør vilkårsrevisjon omtalast i forvaltningsplanen inkludert kva moglegheiter dette kan gi i høve til avbøtande tiltak. Bruk av helikopter for transport av felt villrein I dag er det gjennom verneforskrifta opna for henting av felt villrein på/ved enkelte større vatn. Slik transport er ikkje søknadspliktig etter verneforskrifta (bare etter motorferdsellova), men transporten skal meldast på førehand. Utover dette har det ikkje vore gjeven løyve til henting av felt villrein andre stader. Inga av desse vatna er lokalisert i Åseral. I forslag til forvaltningsplan vert det opna for at det kan gjevast dispensasjon for henting av felt villrein på tre lokalitetar i Åseral; Lisleolasvatn, Øvre Skjerkevatn og Kissvatn. Sjå kart s. 154 i planforslaget. Dette er positivt sjølv om nytteverdien er noko avgrensa ved at det må søkast løyve på vanleg vis. Med det talet på fellingar ein har hatt dei siste åra er det heller ingenting som tyder på at ordninga vil føre med seg helikoptertrafikk av særleg omfang. Landingsplassar som nemnd vil krevje godkjenning frå grunneigar.

5 Framlegg til uttale: Kommunestyret har følgjande merknadar til forslag til ny forvaltingsplan: For tiltak knytt til styring og kanalisering av ferdsel bør ein dra vekslar på røynsle frå frå prosjekt gjennomført i andre området, til dømes Dovrefjell. Kommunale sti- og løypeplanar som det er gjeven føringar om i Heiplanen, bør ta for seg trasear både utanfor og innanfor vernegrensa. I høve til naturbasert reiseliv bør det i forvaltningsplanen i større grad definerast kva handlingsrom som ligg i verneforskrifta Retningsliner for søknadar om nye bygningsmessige tiltak er gjeven ein sentral plass i planforslaget. Det må vurderast om dette på ein god måte speglar de avgrensingane som ligg i verneforskrifta. For å få eit meir brukarvennleg dokument bør det vurderast ei forenkling, til dømes ved å redusere den beskrivande delen av planen. Ulovleg scootertrafikk bør inn som trugsmål i kap. 1.5 i planforslaget. Som ein naturleg følgje av dette bør det i planen takast inn tiltak for å avgrense ulovleg køyring. Revisjon av eldre konsesjonsvilkår er relevante for å sette i verk tiltak for å fremme verneføremålet. Dette forholdet bør omtalast i forvaltningsplanen. Åseral kommune er positive til oppretting av landingsplassar for uttransport av felt villrein. Den praktiske nytten av desse verkar likevel å vera avgrensa. Kommunestyre syner elles til vurderinga i saka. Saksprotokoll i Kommunalutvalet Elling T. Eikerapen var ikkje til stades i denne saken. Framlegg til uttale vart samrøystes vedteke. Uttale: Kommunestyret har følgjande merknadar til forslag til ny forvaltingsplan: For tiltak knytt til styring og kanalisering av ferdsel bør ein dra vekslar på røynsle frå frå prosjekt gjennomført i andre området, til dømes Dovrefjell. Kommunale sti- og løypeplanar som det er gjeven føringar om i Heiplanen, bør ta for seg trasear både utanfor og innanfor vernegrensa. I høve til naturbasert reiseliv bør det i forvaltningsplanen i større grad definerast kva handlingsrom som ligg i verneforskrifta Retningsliner for søknadar om nye bygningsmessige tiltak er gjeven ein sentral plass i planforslaget. Det må vurderast om dette på ein god måte speglar de avgrensingane som ligg i verneforskrifta. For å få eit meir brukarvennleg dokument bør det vurderast ei forenkling, til dømes ved å redusere den beskrivande delen av planen.

6 Ulovleg scootertrafikk bør inn som trugsmål i kap. 1.5 i planforslaget. Som ein naturleg følgje av dette bør det i planen takast inn tiltak for å avgrense ulovleg køyring. Revisjon av eldre konsesjonsvilkår er relevante for å sette i verk tiltak for å fremme verneføremålet. Dette forholdet bør omtalast i forvaltningsplanen. Åseral kommune er positive til oppretting av landingsplassar for uttransport av felt villrein. Den praktiske nytten av desse verkar likevel å vera avgrensa. Kommunestyre syner elles til vurderinga i saka. Saksprotokoll i Kommunestyret Framlegg: Ordførar Oddmund Ljosland: Som framlegg til vedtak, med fylgjande tillegg: Det bør vere heimla å søkje om å ha med følgescooter når tilhøva tilseier det. Tillegg til siste kulepunkt i framlegg: Det bør kunne opnast opp for individuelle søknader om landingsløyver uavhengig av faste landingsplassar. Avrøysting: Framlegg til uttale inkl. framlegg frå ordførar Oddmund Ljosland vart samrøystes vedteke. Vedtak: Kommunestyret har følgjande merknadar til forslag til ny forvaltingsplan: For tiltak knytt til styring og kanalisering av ferdsel bør ein dra vekslar på røynsle frå frå prosjekt gjennomført i andre området, til dømes Dovrefjell. Kommunale sti- og løypeplanar som det er gjeven føringar om i Heiplanen, bør ta for seg trasear både utanfor og innanfor vernegrensa. I høve til naturbasert reiseliv bør det i forvaltningsplanen i større grad definerast kva handlingsrom som ligg i verneforskrifta Retningsliner for søknadar om nye bygningsmessige tiltak er gjeven ein sentral plass i planforslaget. Det må vurderast om dette på ein god måte speglar de avgrensingane som ligg i verneforskrifta. For å få eit meir brukarvennleg dokument bør det vurderast ei forenkling, til dømes ved å redusere den beskrivande delen av planen. Ulovleg scootertrafikk bør inn som trugsmål i kap. 1.5 i planforslaget. Som ein naturleg følgje av dette bør det i planen takast inn tiltak for å avgrense ulovleg køyring. Revisjon av eldre konsesjonsvilkår er relevante for å sette i verk tiltak for å fremme verneføremålet. Dette forholdet bør omtalast i forvaltningsplanen. Åseral kommune er positive til oppretting av landingsplassar for uttransport av felt villrein. Den praktiske nytten av desse verkar likevel å vera avgrensa. Det bør kunne opnast opp for individuelle søknader om landingsløyver uavhengig av faste landingsplassar. Det bør vere heimla å søkje om å ha med følgescooter når tilhøva tilseier det. Kommunestyret syner elles til vurderinga i saka.

7 Kopi til: SVR v/verneområdeforvaltar Alf Odden. Sandsveien SAND