Tiltak og verkemiddel

Størrelse: px
Begynne med side:

Download "Tiltak og verkemiddel"

Transkript

1 Tiltak og verkemiddel - med døme frå Hordaland Vassforvaltingsseminar Skei, 29. mars Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen i Hordaland, landbruksavdelinga. 1

2 TYPE TILTAK (1) Tiltaksprogrammet gir ikkje fasiten Behov for tiltaksanalyse Påvirknings -grad Påvirkningstype Tiltaksgruppenavn Tiltakstypenavn Avrenning fra husdyrhold / husdyrgjødsel Ukjent grad Administrative tiltak Avrenning fra Ukjent grad Kunnskapsinn Problemkartlegging annen landbrukskilde henting Informasjonsbrosjyrer og lignende Avrenning fra beite og eng Ukjent grad Gjødslingtiltak Husdyrgjødsel, slam m.v 2

3 Status elvemusling Hordaland 2015 Utrydda Kritisk trua Livskraftig 3

4 Prosjektet Kartlegging av mogleg landbrukspåverknad: «Miljøplan Elvemusling» som grunnlag for tiltak. Organisering: Bergen kommune v/håvard Bjordal Fylkesmannens miljøvernavdeling v/ Magnus Johan Steinsvåg Fylkesmannens landbruksavdeling, v/øyvind Vatshelle Rådgivende Biologer AS v/ Steinar Kålås, Norsk Landbruksrådgivning Hordaland v/torleif Bakke Haavik Samarbeid med Hordaland Bondelag og Hordaland bonde- og småbrukarlag. Finansiering: «Trua arter» Miljødirektoratet («Miljø- og klimaprogrammet» FM Hordaland) Foto: Magnus Johan Steinsvåg Vakre elvemuslingar i Skjelåna Samnanger 27. april

5 1. Kartlegging / Gårdsbesøk Gratis besøk av rådgiver: Vurdere situasjon / risiko. Aktiv kontaktsøking. Prioritering ut fra risiko. Sjekkliste med mulige utfordringer v/fylkesmannen. Bondelag og småbrukarlag orientert tidlig. Lonelva, Osterøy Foto: Magnus Johan Steinsvåg 5

6 2. Utarbeiding av Miljøplan Elvemusling Dialog om «din» elvemusling og utfordringar. 6

7 Bonden sitt dokument, frivillige tiltak. Miljøplan elvemusling 7

8 3. Miljøavtale Elvemusling Frivillig. Basert på «Miljøplan Elvemusling» Signert avtale: o Forplikter seg til definerte krav om miljøhensyn. o Kan søke RMP-tilskudd. Tiltak utover krav i regelverk, som sannsynlig har god effekt og kan forenes med videre drift. Tilskuddsordning proporsjonal med «kostnadene/ulempene» med miljøtiltakene. 8

9 RMP-tilskot Hordaland 2016 Miljøtema «Avrenning til vassdrag og kyst»: Til føretak med signert miljøavtale. Krav til drifta på alt fulldyrka og overflatedyrka areal i nedbørsfeltet: Høg sats: Miljøavtale trinn 2 (Mjølkeproduksjon): 180 kr/daa Låg sats: Miljøavtale trinn 1 (Anna produksjon): 70 kr/daa Maksimalt kr per føretak. Ugjødsla randsone i eng, til føretak med miljøavtale: 15 kr / løpemeter. Maksimalt kr per føretak. Sum for begge ordningane: Maksimalt kr per føretak. 10

10 Gjødsling nær vassdrag RMP buffersone nullgjødsling: 2 meter utan + 3 meter halv gjødsling RMP miljøvennlig metode: nedlegging SMIL, utover tiltak i vanleg drift. Trengs mineralgjødsel med fosfor? Foto Øyvind Vatshelle - Opprette naturleg kantvegetasjon Vegetasjonssone Vassressurslova Vegetasjonssone nydyrking Foto: Øyvind Vatshelle Foto Lars Kjetil Flesland, NLR Haugalandet 11

11 For sterk gjødsling på teigar Investeringstilskot lager Innovasjon RMP max 3,0 kg P / daa? RMP gjødslingsjournal. - Satelittlager - Effektiv gjødseltransport - Effektiv spreiing - Fag: behov for P-gjødsling Foto: Øyvind Vatshelle Foto: Bart van Gool, NLR Hordaland Gjødslingsplan PT og * Gjødslingsjournal (KSL) Foto: NN / Fylkesmannen i Hordaland 12

12 Gjødsling utanfor vekstsesong Investeringstilskot lager Innovasjon RMP spreietidspunkt 10. aug. SMIL, utover tiltak i vanleg drift. - Auke lagerkapasitet. Fag: tak, flytedekke, gamle lager. - Betre dimensjonering nybygg.. Lagerkapasitet* Normtal: «har auka frå 2,0 til 3,0 m 3 per ku/mnd.» Spreietidspunkt* 1. sept overflatespreiing. Sakshandsaming. Foto: NN / Fylkesmannen i Hordaland «auka

13 Tilkøyrde jordmassar SMIL fangdam, voll Foto: Øyvind Vatshelle - Kunnskap fangdam, plassering av ulike masser, miljøgifter.. Sakshandsaming regelverk; vilkår, oppfølging, tilsyn. Gripe fatt i saker utan søknad. Foto: Øyvind Vatshelle Foto: Magnus Johan Steinsvåg Bergingsaksjon i Mjåtveitelva vart gravferd Foto Mjåtveitelvas venner, Meland Foto: Øyvind Vatshelle 14

14 Plantevernmiddel nær vassdrag RMP større sone utan plantevernmiddel Forskrift om plantevernmiddel: sprøytejournal, integrert, vassmiljø, kantvegetasjon.. Vegetasjonssoner naturleg vegetasjon. Foto: Øyvind Vatshelle Foto: Viken landbruksrådgiving 15

15 Fysiske tilhøve for sjøaure Fisketilskot / SMIL: Restaurere elveløp.. Fisketilskot: Fjerne vandringshinder. Fisketilskot: Reetablere gytegrus. RMP for å ha naturleg kantvegetasjon der det ikkje er krav?? - Etablere naturleg kantvegetasjon. - Unngå uttak av grus til eige bruk. - Miljøvennleg erosjonssikring Landbruksveg: utforming rør/kulvert. Bekkelukking sakshandsaming.. Opprydding forsøpling, Forurensingslov. Vegetasjonssone Vassressurslova. Vegetasjonssone nydyrking. 16

16 Andre problemstillingar Hestegjødsel: Tilsyn Uhell gjødsel: Gjødselportar, rutinar ved tømming av lager, oppsamlingsvoll. Overflateavrenning: avskjæringsgrøft. Avstand til vassdrag ved jordarbeiding: Produksjonstilskot. Fôringsplass Erosjon etter hogst 17 Gjødsling på dårlig drenert jord med overflateavrenning. Foto Øyvind Vatshelle

17 Tiltak og prosjekt i Hordaland MUSLING 1. Bergingsaksjon: musling på hotell. UiB Smartere arealplaner: Reguleringsplaner, kommuneplan Kloakk og andre kilder. Skjønnsmidler, Kartlegging Lonelva. Vanndirektivarbeid Matområdene på land. Rådgivende biologer VASSKVALITET LANDBRUK 1. Kommunal sakbehandling gjødselvareforskrift Samarbeid skogeigarlag: uttak og skogsveier. 3. «Husdyrgjødsel på Vestlandet, nye utfordringar». NLR «Jordmasser frå problem til ressurs, rettleiar forvalting». Region Nordhordland Utbyggingsjord til dyrking praktisk veileder Frå Svenheimselva, Osterøy 22. august 2012 Foto: Magnus Johan Steinsvåg 18

18 KORLEIS (1) Oppfølging regelverk: vedtak, kontroll.. 19

19 KORLEIS (2) Motivasjon, kunnskap, frivillige tiltak, tilskot. - Mykje kan ikkje kontrollerast. - Miljørådgjeving på garden - Finn / lag gode døme 20

20 Informasjon Foto: Magnus Johan Steinsvåg

21 KORLEIS (3) Finn flaskehalsar: - Frivillige tiltak er ikkje nok. - Enkel kartlegging / Risikovurdering / Tiltaksanalyse. - Ut på garden, finn løysing. - Gi beskjed om behov 22

22 OPPSUMMERING Kommunen si oppgåve. Det ER lokale behov for tiltak. Begynn i èin ende. Ikkje gå i kartleggingsfellen. Sjå konkrete problemstillingar bak tiltaksplanen. Finn løysingar som gjer tiltaket enklare å gjennomføre. Ulike innfallsvinklar utfyllar kvarandre. Alt må til: Regelkrav Motivasjon & tilskot - Problemkartlegging & aktiv drahjelp 23

Nasjonal vannmiljøkonferanse

Nasjonal vannmiljøkonferanse Miljøtiltak i jordbruket redder elvemuslingen i Hordaland Nasjonal vannmiljøkonferanse Trondheim 2. november 2016 Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen i Hordaland 1 Foto Øyvind Vatshelle Foto Magnus Johan Steinsvåg

Detaljer

Landbrukstiltak langs vassdrag. Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur

Landbrukstiltak langs vassdrag. Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur Landbrukstiltak langs vassdrag Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Landbruket påverkar vassdraget og elvemuslingen Gjødsel og silopressaft

Detaljer

Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen 12.11.2013 Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Matproduksjon forurensar! Lagring og bruk av husdyrgjødsel gir avrenning

Detaljer

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Nordhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Nordhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Nordhordland Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Avrenning til vann Blågrønnalger i ferskvann Fosfor er minimumsfaktor.

Detaljer

Perlemor, kunstgjødsel og skogsmaskinar: Korleis ta omsyn til elvemuslingen i jord - og skogbruket?

Perlemor, kunstgjødsel og skogsmaskinar: Korleis ta omsyn til elvemuslingen i jord - og skogbruket? Perlemor, kunstgjødsel og skogsmaskinar: Korleis ta omsyn til elvemuslingen i jord - og skogbruket? Magnus Johan Steinsvåg Øyvind Vatshelle Miljøvern og klimaavdelinga Landbruksavdelinga Dagkonferanse

Detaljer

Bergingsaksjon for elvemusling i Hordaland

Bergingsaksjon for elvemusling i Hordaland Bergingsaksjon for elvemusling i Hordaland Magnus Johan Steinsvåg Alle foto: M.J.S. Miljøvern og klimaavdelinga Folkemøte om vassforvalting, 2. desember 2014 1 Foto: Magnus Johan Steinsvåg Fantastisk livssyklus

Detaljer

Produksjonstilskot og vassdrag

Produksjonstilskot og vassdrag Produksjonstilskot og vassdrag Forskrift om produksjonstilskot og avløysartilskot i jordbruket (PT-forskrifta) Landbrukskonferanse, Bergen 8. februar 2018 Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen i Hordaland 1 Foto:

Detaljer

Ureining frå landbruket - korleis redusere påverknadane Bergingsaksjon for elvemusling, Austevoll

Ureining frå landbruket - korleis redusere påverknadane Bergingsaksjon for elvemusling, Austevoll Ureining frå landbruket - korleis redusere påverknadane Bergingsaksjon for elvemusling, Austevoll 4.12.2013 Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Matproduksjon forurensar! Bruk av husdyrgjødsel

Detaljer

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Sunnhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Sunnhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Sunnhordland Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Avrenning til vann «Landbruket er en av tre hovedaktører i Norge

Detaljer

Nytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan. Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle

Nytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan. Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle Nytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle Nytt gjødselregelverk Forslag til nytt regelverk levert til LMD og KMD 15. mars 2018. frå Landbruksdirektoratet,

Detaljer

LANDBRUKET I SOGN OG FJORDANE - UTFORDRINGAR OG REGELVERK

LANDBRUKET I SOGN OG FJORDANE - UTFORDRINGAR OG REGELVERK LANDBRUKET I SOGN OG FJORDANE - UTFORDRINGAR OG REGELVERK Vassforvaltningsseminar på Skei 28.-29. mars 2017 Trude Knutzen Knagenhjelm Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, landbruksavdelinga Kva utfordringar

Detaljer

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Vest. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Vest. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Vest Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Avrenning til vann Blågrønnalger i ferskvann Fosfor er minimumsfaktor.

Detaljer

Vassdrag og ureining frå jordbruket aktuelle tiltak og støtteordningar

Vassdrag og ureining frå jordbruket aktuelle tiltak og støtteordningar Vassdrag og ureining frå jordbruket aktuelle tiltak og støtteordningar Seminar om landbruket og vasskvalitet i elvane, Vik kommune Trude Knutzen Knagenhjelm Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, landbruksavdelinga

Detaljer

Ureiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift

Ureiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift Temamøte: Vassdrag i kulturlandskap Ureiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift Trude Knutzen Knagenhjelm Landbruksavdelinga Nasjonalt mål God økologisk tilstand

Detaljer

Velkomen til informasjonskveld: Elvemusling og miljøvenleg landbruksdrift

Velkomen til informasjonskveld: Elvemusling og miljøvenleg landbruksdrift Velkomen til informasjonskveld: Elvemusling og miljøvenleg landbruksdrift I samarbeid med: Hordaland Bondelag Bonde og småbrukarlaget Norsk Landbruksrådgiving Hordaland Rådgivende Biologer AS Universitetet

Detaljer

«Miljøplan Elvemusling» i landbruket: Dialog og miljøtilskot for betre levekår for elvemuslingen

«Miljøplan Elvemusling» i landbruket: Dialog og miljøtilskot for betre levekår for elvemuslingen «Miljøplan Elvemusling» i landbruket: Dialg g miljøtilskt fr betre levekår fr elvemuslingen Magnus Jhan Steinsvåg, Fylkesmannen Steinar Kålås, Rådgivende Bilger AS Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen Trleif

Detaljer

Tiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden

Tiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden Tiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden Sveinung Klyve, miljøvernrådgjevar i Vaksdal Sveinung Klyve, prosjektleiar prosjektleiar Voss-Osterfjorden vassområde Vatn livet til alt Formålet med direktivet (som

Detaljer

Miljøplan. Grendemøter 2013

Miljøplan. Grendemøter 2013 Miljøplan Grendemøter 2013 Inga Holt Rådgiver Miljøplan Hva skal vi gjennom? Målsetninger Innhold trinn 1 Gjødselplan Plantevernjournal Sjekkliste Kart med registreringer Trinn 2 Men først hva er? KSL

Detaljer

Forskrift om gjødslingsplanlegging

Forskrift om gjødslingsplanlegging Forskrift om gjødslingsplanlegging - og litt anna gjødselaktuelt. Øyvind Vatshelle. 1 Foto: Ø. Vatshelle Tema Dispensasjon til å ikkje ha gjødslingsplan: 3 regneeksempel for å knekke koden. Årleg gjødslingsplan

Detaljer

Avrenning av næringsstoff frå landbruket

Avrenning av næringsstoff frå landbruket Avrenning av næringsstoff frå landbruket Seminar: Landbruk og vasskvalitet i elvane Vik 22.03.2017 Synnøve Rivedal, NIBIO Resultat frå undersøkingar i Vik Vikja Hopra Revidering gjødselvare forskrift -kva

Detaljer

Landbrukskontoret i Lillehammer-regionen. Velkomen. Fagkveld om miljøspørsmål i jordbruket. 8. November 2016

Landbrukskontoret i Lillehammer-regionen. Velkomen. Fagkveld om miljøspørsmål i jordbruket. 8. November 2016 Velkomen Fagkveld om miljøspørsmål i jordbruket 8. November 2016 Program Korleis utnytte husdyrgjødsel Ny plantevernforskrift og plantevernjournalar Regelverk for lagring og bruk av husdyrgjødsel Regelverk

Detaljer

Tiltak i landbruket for å verne bestandar av elvemusling i Hordaland R A P P O R T. Rådgivende Biologer AS 2293

Tiltak i landbruket for å verne bestandar av elvemusling i Hordaland R A P P O R T. Rådgivende Biologer AS 2293 Tiltak i landbruket for å verne bestandar av elvemusling i Hordaland R A P P O R T Rådgivende Biologer AS 2293 Rådgivende Biologer AS RAPPORTENS TITTEL: Tiltak i landbruket for å verne bestandar av elvemusling

Detaljer

Å redusere landbruksavrenning er eitt av mange tiltak som no vert gjort for å betre vasskvaliteten i elvemuslingvassdrag i Hordaland.

Å redusere landbruksavrenning er eitt av mange tiltak som no vert gjort for å betre vasskvaliteten i elvemuslingvassdrag i Hordaland. Sakshandsamar, innvalstelefon Magnus Johan Steinsvåg, 5557 2325 Øyvind Vatshelle, 5557 2178 Vår dato 08.04.2015 Dykkar dato Vår referanse 2013/764 433.3 Dykkar referanse Sjå adresseliste Du kan få Miljøtilskot

Detaljer

Plantevern, jordflytting, gjødsel, drenering, vasskvalitet, miljø..

Plantevern, jordflytting, gjødsel, drenering, vasskvalitet, miljø.. Plantevern, jordflytting, gjødsel, drenering, vasskvalitet, miljø.. Regionale landbrukssamlingar Hordaland 2017. Sveio 22. mai, Kvam 23. mai, Meland 1. juni Øyvind Vatshelle, FMLA Plantevern - Autorisasjon

Detaljer

Landbruk og vannforvaltningsarbeidet

Landbruk og vannforvaltningsarbeidet Landbruk og vannforvaltningsarbeidet Hver sektor sitt ansvar Anne Grete Rostad Fylkesmannens landbruksavd. N-T Hvordan jobber landbrukssektoren i Trøndelag Juridiske virkemidler (PT, Gjødselvareforskr.

Detaljer

Tiltaksplaner for vassdrag

Tiltaksplaner for vassdrag Tiltaksplaner for vassdrag Regionale planer Kommunene får ansvaret Hvem bør være med i utarbeidelsen av en tiltaksplan? Kommuner Planavd. IVAR/komm teknikk Byggesak Tiltaksplan Landbruk Annen næring Landbruk,

Detaljer

MILJØTILTAK I JORDBRUKET Årsmøte og fagdag på Honne Hotell og Konferansesenter, fredag 31. mars 2017

MILJØTILTAK I JORDBRUKET Årsmøte og fagdag på Honne Hotell og Konferansesenter, fredag 31. mars 2017 MILJØTILTAK I JORDBRUKET Årsmøte og fagdag på Honne Hotell og Konferansesenter, fredag 31. mars 2017 Margrethe Nøkleby, org.sjef Hedmark Bondelag Thomas Smeby, seniorrådgiver Fylkesmannen i Oppland Jordbruksdrift

Detaljer

Erfaring fra Jæren vannområde - iverksetting av tiltak

Erfaring fra Jæren vannområde - iverksetting av tiltak Erfaring fra Jæren vannområde - iverksetting av tiltak Fagsamling om oppfølging av vassforskrifta i jordbruket, 7-8 oktober 2014 v/elin Valand, sekretariat Jæren vannområde, Rogaland fylkeskommune Stikkord:

Detaljer

Evaluering av regionalt miljøtilskot i Hordaland

Evaluering av regionalt miljøtilskot i Hordaland Evaluering av regionalt miljøtilskot i Hordaland 1 Nasjonalt miljøprogram RMP 2 Regionalt miljøprogram RMP Regionale miljøtilskot oppstart 2004 Tre periodar: - 2005 2008-2009 2012-2013 2016 Evaluere: måloppnåing

Detaljer

Notat om handtering av akutt landbruksforureining i kommunane utkast per

Notat om handtering av akutt landbruksforureining i kommunane utkast per Sakshandsamar, innvalstelefon Øyvind Vatshelle, 55572178 Vår dato 18.5.2015 Vår referanse Kommunane i Hordaland Notat om handtering av akutt landbruksforureining i kommunane utkast per 18.5.2015 Hordaland

Detaljer

Kurs: Bruk og lagring av husdyrgjødsel og forvaltning av miljøkrav. Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland

Kurs: Bruk og lagring av husdyrgjødsel og forvaltning av miljøkrav. Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland Kurs: Bruk og lagring av husdyrgjødsel og forvaltning av miljøkrav Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland 1 Jordbruket i Rogaland 2014 2 3,8 Sauda Tal dekar dyrka mark per gjødseldyreining i 2013 6 4,2

Detaljer

Regionale miljøtilskot. Arnold Hoddevik, Fylkesmannen i Møre og Romsdal

Regionale miljøtilskot. Arnold Hoddevik, Fylkesmannen i Møre og Romsdal Regionale miljøtilskot Arnold Hoddevik, Fylkesmannen i Møre og Romsdal Virkemiddel og samarbeid i landbruket i Møre og Romsdal Tidleg spreiing av husdyrgjødsel, felles «gjødselbank» Generelt målstruktur

Detaljer

NASJONAL INSTRUKS FOR REGIONALE MILJØTILSKUDD

NASJONAL INSTRUKS FOR REGIONALE MILJØTILSKUDD NASJONAL INSTRUKS FOR REGIONALE MILJØTILSKUDD NY INNRETTING AV VANNTILTAK I JORDBRUKET Kaja Killingland 5.12.2018 BAKTEPPE Oppdrag om å lage nasjonal forskrift - forenkling, harmonisering Gjennomgang av

Detaljer

Kommunens oppfølging av vannforskriften

Kommunens oppfølging av vannforskriften Kommunens oppfølging av vannforskriften Bodø 14. april 2016 Are Johansen Norsk Landbruksrådgiving Lofoten Landbruket har gjort mye allerede Fjerning av punktutslipp Bedre oppfølging av gjødselplaner Mindre

Detaljer

Fagsamling tilskotsforvaltning. 4 - jordbruksareal

Fagsamling tilskotsforvaltning. 4 - jordbruksareal Fagsamling tilskotsforvaltning 4 - jordbruksareal Produksjonstilskot, 4, jordbruksareal Fulldyrka jord Overflatedyrka jord Innmarksbeite Minst 50 % av arealet skal vere dekka av grasartar og beitetålande

Detaljer

TEMAGRUPPE LANDBRUK Avrenning fra landbruksarealer utgjør en stor del av tilførsel av partikler og næringsstoffer til vassdragene.

TEMAGRUPPE LANDBRUK Avrenning fra landbruksarealer utgjør en stor del av tilførsel av partikler og næringsstoffer til vassdragene. TEMAGRUPPE LANDBRUK Avrenning fra landbruksarealer utgjør en stor del av tilførsel av partikler og næringsstoffer til vassdragene. Temagruppe landbruk jobber med tiltak for å redusere erosjon og avrenning

Detaljer

Miljøplan. Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland, landbruksavdelinga

Miljøplan. Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland, landbruksavdelinga Miljøplan Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland, landbruksavdelinga 1 Et verktøy for registrering, planlegging og dokumentasjon Mer miljøvennlig jordbruksproduksjon 2 Vannforskriften Mål om god økologisk

Detaljer

Sakshandsaming Tilskot til drenering av jordbruksjord

Sakshandsaming Tilskot til drenering av jordbruksjord Sakshandsaming Tilskot til drenering av jordbruksjord 23.10.2013 etter jordlova og i samråd med Norges Bondelag og Norsk Bonde- og Småbrukarlag Nono Dimby 1 Kommunen Obligatorisk søknadsskjema Fleire eigedomar?

Detaljer

Landbrukets bidrag til renere vassdrag

Landbrukets bidrag til renere vassdrag Landbrukets bidrag til renere vassdrag - Hvordan balansere utfordringene klima/miljø/matproduksjon Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! 71 grader nord Total areal:

Detaljer

Regionalt miljøprogram i jordbruket

Regionalt miljøprogram i jordbruket Regionalt miljøprogram i jordbruket 2019-2022 Kommunesamling i Åsgårdstrand 17. september 2019 Hilde Marianne Lien, landbruksavdelingen 18.09.2019 Rullering av miljøprogrammet Bredt sammensatt arbeidsgruppe

Detaljer

Klimatiltak i jordbruket Klimaplan for Hordaland Øyvind Vatshelle, Fylkesmannens landbruksavdeling

Klimatiltak i jordbruket Klimaplan for Hordaland Øyvind Vatshelle, Fylkesmannens landbruksavdeling Klimatiltak i jordbruket Klimaplan for Hordaland 2013 Øyvind Vatshelle, Fylkesmannens landbruksavdeling 1 Utslepp av klimagassar frå jordbruk 2010 Norske utslepp totalt: 53,9 mill. tonn CO 2 -ekvivalenter

Detaljer

Om gjødslingsplanlegging

Om gjødslingsplanlegging Om gjødslingsplanlegging Landbruk Nordvest 6. oktober 2015 Forskrift om produksjonstilskot 1 bidra til eit aktivt og bærekraftig jordbruk 2 tilskot til dei som driv vanleg jordbruksproduksjon 4 tilskot

Detaljer

KANTSONE FORVALTNING ETTER JORDLOVEN

KANTSONE FORVALTNING ETTER JORDLOVEN KANTSONE FORVALTNING ETTER JORDLOVEN 21.12.2015 JORDLOVENS FORMÅL OMFATTER MILJØ Lov om jord (jordlova) av 12. mai 1995 nr. 23 1.Føremål Denne lova har til føremål å leggja tilhøva slik til rette at jordviddene

Detaljer

Handlingsplan Regionalt miljøprogram For Troms og Finnmark

Handlingsplan Regionalt miljøprogram For Troms og Finnmark Handlingsplan 2019-2022 Regionalt miljøprogram For Troms og Finnmark Om handlingsplanen Handlingsplan 2019-2022 er en plan over aktuelle tiltak i tilknytning til det enkelte miljøtema i Regionalt miljøprogram

Detaljer

1. Inngrep i kulturlandskapet. 2. Forureining frå landbruket. 3. Bruk av plantevernmiddel.

1. Inngrep i kulturlandskapet. 2. Forureining frå landbruket. 3. Bruk av plantevernmiddel. 1. Inngrep i kulturlandskapet. 2. Forureining frå landbruket. 3. Bruk av plantevernmiddel. Regelverk og kommunen sin handtering Regionale samlingar, mai 2015. Øyvind Vatshelle, seniorrådgjevar Fylkesmannens

Detaljer

Regionalt miljøprogram

Regionalt miljøprogram Regionalt miljøprogram Samling for kommunal landbruksforvaltning 12. mars 2014 Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland, landbruksavdelinga 1 RMP på 90 minutt 45 minutt: Overblikk på 2013 og endringar i 2014

Detaljer

Krav til gjødslingsplanlegging. Fagsamling om gjødslingsplanlegging for kommuner og Norsk Landbruksrådgiving. 29. mars 2017

Krav til gjødslingsplanlegging. Fagsamling om gjødslingsplanlegging for kommuner og Norsk Landbruksrådgiving. 29. mars 2017 Krav til gjødslingsplanlegging Fagsamling om gjødslingsplanlegging for kommuner og Norsk Landbruksrådgiving 29. mars 2017 Lars Martin Hagen Fylkesmannen i Hedmark REGELVERK VEDR. GJØDSLINGSPLANLEGGING:

Detaljer

Landbruket og vannforskriften

Landbruket og vannforskriften Miljøsamling Hedmark 17.10.2017 Landbruket og vannforskriften Trine Frisli Fjøsne vannområde Glomma og Grensevassdragene Odd Henning Stuen vannområde Mjøsa Lokal tiltaksanalyse 2016-2021 for Vannområde

Detaljer

Rådgiving i landbruket

Rådgiving i landbruket Rådgiving i landbruket Landbrukshelga i Akershus Hurdalsjøen Hotell 27.januar 2013 Jan Stabbetorp Romerike Landbruksrådgiving Bonden har mange rådgivere Regnskap Varemottagere Plantedyrking Tilskudd Husdyr

Detaljer

TILTAK OG VIRKEMIDLER I LANDBRUKET

TILTAK OG VIRKEMIDLER I LANDBRUKET TILTAK OG VIRKEMIDLER I LANDBRUKET Møte i vannregionutvalget for Glomma 16.06.2017 SEKTORANSVARET OG JORDBRUK Vannforskriften skal sikre at det utarbeides og vedtas regionale forvaltningsplaner med tilhørende

Detaljer

Regionalt miljøpram for jordbruket viktig for vannmiljøet

Regionalt miljøpram for jordbruket viktig for vannmiljøet Regionalt miljøpram for jordbruket viktig for vannmiljøet Tiltak for bedre vannmiljø i nytt regionalt miljøprogram for Innlandet Nasjonal vannmiljøkonferanse Silje Bøe, enhet Jord og mat 28. mars 2019

Detaljer

Oppsummering av kostnadseffektivitet for landbruket: Eksempler fra tidligere tiltaksanalyser

Oppsummering av kostnadseffektivitet for landbruket: Eksempler fra tidligere tiltaksanalyser Oppsummering av kostnadseffektivitet for landbruket: Eksempler fra tidligere tiltaksanalyser I dette dokumentet har vi samlet eksempler på kostnadseffektivitet av tiltak innen landbruket, hentet fra fire

Detaljer

FORSKRIFT OM TILSKOT TIL REGIONALE MILJØTILTAK I HORDALAND

FORSKRIFT OM TILSKOT TIL REGIONALE MILJØTILTAK I HORDALAND FORSKRIFT OM TILSKOT TIL REGIONALE MILJØTILTAK I HORDALAND Heimel: Fastsett av Fylkesmannen i Hordaland 9.juni.2016 med heimel i lov 12. mai 1995 nr. 23 om jord (jordlova) 18 og delegeringsvedtak 14. desember

Detaljer

Rogaland landets største beitefylke

Rogaland landets største beitefylke Rogaland landets største beitefylke Husdyra viktig for å ta vare på landskapet og det biologiske mangfaldet Feil bruk av husdyrgjødsel kan påverke biologisk mangfold DN samling kartlegging og bruk av biomangfolddata,

Detaljer

Jordbrukets sektor. Høring Forvaltningsplaner Tiltaksprogram. 13. oktober 2014 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver. Vi får Norge til å gro!

Jordbrukets sektor. Høring Forvaltningsplaner Tiltaksprogram. 13. oktober 2014 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver. Vi får Norge til å gro! Jordbrukets sektor Høring Forvaltningsplaner Tiltaksprogram 13. oktober 2014 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver Vi får Norge til å gro! 14.10.2014 1 Historisk Perspektiv Jordbruk i Norge startet for 6000

Detaljer

Fagmelding nr 34-2013 mandag 19.august opplag: 715

Fagmelding nr 34-2013 mandag 19.august opplag: 715 Fagmelding nr 34-2013 mandag 19.august opplag: 715 Moden byggåker i Etne Foto: Lars Ketil Flesland Demonstrasjon av Simplex-system, alternativ til dynamitt Det er ikkje lenger lov for vanlege bønder å

Detaljer

SMIL Spesielle miljøtiltak i landbruket

SMIL Spesielle miljøtiltak i landbruket SMIL Spesielle miljøtiltak i landbruket Økonomiske verkemiddel overført til kommunane i 2004: - STILK - Spesielle tiltak i landbrukets kulturlandskap - IMT - Investeringar i miljøtiltak - MOMLE - Miljøretta

Detaljer

Praktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget. Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune

Praktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget. Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune Praktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune Landavatnet og Vatsvatnet Vatsvassdraget - bakgrunnsinformasjon Nedbørsfelt

Detaljer

Kontroll av miljøplan. Regelverk, forventninger til kommunene, håndtering av brudd

Kontroll av miljøplan. Regelverk, forventninger til kommunene, håndtering av brudd Kontroll av miljøplan Regelverk, forventninger til kommunene, håndtering av brudd Om miljøplan - bakgrunn Miljøplan skal bidra til en mer miljøvennlig jordbruksproduksjon og ivaretakelse av de positive

Detaljer

FMLAs arbeid med vassforskrifta erfaringar og utfordringar

FMLAs arbeid med vassforskrifta erfaringar og utfordringar FMLAs arbeid med vassforskrifta erfaringar og utfordringar Truls Hansen Folkestad Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Jordbruksareal i Sogn og Fjordane Mest mineraljord frå ulike morene-, breelv- og elveavsetningar,

Detaljer

Miljøplan: gjennomføring, erfaringer, synspunkter. Bjørn Huso seksjon miljø og klima

Miljøplan: gjennomføring, erfaringer, synspunkter. Bjørn Huso seksjon miljø og klima Miljøplan: gjennomføring, erfaringer, synspunkter Bjørn Huso seksjon miljø og klima Spørreundersøkelse Om gjennomføring og erfaringer Kunnskapsgrunnlag for videre evaluering: Miljøeffekt Forvaltningsutfordringer

Detaljer

TILTAK I LANDBRUKET. Hvordan ivareta sikkerhet og vassdragsmiljø. Kjell Carm Senioringeniør NVE Region Sør

TILTAK I LANDBRUKET. Hvordan ivareta sikkerhet og vassdragsmiljø. Kjell Carm Senioringeniør NVE Region Sør TILTAK I LANDBRUKET Hvordan ivareta sikkerhet og vassdragsmiljø Kjell Carm Senioringeniør NVE Region Sør Tema som kommer Miljøverdier Veileder om kantvegetasjon Tiltak Miljøverdier Elvemusling Kreps Fisk

Detaljer

Forventningar til sektorane i arbeidet vidare med vassforskrifta. Helga Gunnarsdóttir, seksjon for vannforvaltning

Forventningar til sektorane i arbeidet vidare med vassforskrifta. Helga Gunnarsdóttir, seksjon for vannforvaltning Forventningar til sektorane i arbeidet vidare med vassforskrifta Helga Gunnarsdóttir, seksjon for vannforvaltning Foto: Anders Iversen Hva konkret skal du gjøre for å hindre tap av naturmangfold? Det vi

Detaljer

Innspel til dei lokale tiltaksanalysane i vassområda landbrukspåverknad

Innspel til dei lokale tiltaksanalysane i vassområda landbrukspåverknad Innspel til dei lokale tiltaksanalysane i vassområda landbrukspåverknad Fylkesmannen sine formelle innspel kjem når forvaltningsplanen og tiltaksprogrammet vert sendt på høyring seinare i år. Innspela

Detaljer

Fosforprosjektet ved vestre Vansjø

Fosforprosjektet ved vestre Vansjø Fosforprosjektet ved vestre Vansjø Tyra Risnes, Fylkesmannen i Østfold Anne Falk Øgaard, Bioforsk Jord og miljø Vestre Vansjø Nedbørfeltareal: 54 km 2 Arealbruk: 20% landbruk (~10.000 daa) (89 % korn,

Detaljer

Tiltaksplan Håelva. Erik Steen Larsen Miljørådgiver Time kommune

Tiltaksplan Håelva. Erik Steen Larsen Miljørådgiver Time kommune Tiltaksplan Håelva Erik Steen Larsen Miljørådgiver Time kommune Helhetlig tiltaksplan, er det nødvendig? Anbefalt tiltak i regional plan for vannforvaltning for prioriterte nedbørfelt Naturlig å se samlet

Detaljer

En smakebit av Regionalt miljøprogram for jordbruket (RMP) Oslo og Viken PURA seminar 14. februar 2019

En smakebit av Regionalt miljøprogram for jordbruket (RMP) Oslo og Viken PURA seminar 14. februar 2019 En smakebit av Regionalt miljøprogram for jordbruket (RMP) Oslo og Viken 2019-2022 PURA seminar 14. februar 2019 Organisering Styringsgruppe: Landbruksdirektørene Arbeidsgruppe: Faglig ansvarlig i de tre

Detaljer

KUNNSKAPSBASERT VANN- FORVALTNING I LANDBRUKS- SEKTOREN

KUNNSKAPSBASERT VANN- FORVALTNING I LANDBRUKS- SEKTOREN KUNNSKAPSBASERT VANN- FORVALTNING I LANDBRUKS- SEKTOREN 26.04.2017 Vannforskriften fastlegger et mål om at vannforvaltningen skal være kunnskapsbasert, helhetlig og økosystembasert. All jordbruksdrift

Detaljer

FÅ MEIR UT AV HUSDYRGJØDSLA. Storfe 2016 Gardermoen Lars Nesheim, grovfôrkoordinator i NLR

FÅ MEIR UT AV HUSDYRGJØDSLA. Storfe 2016 Gardermoen Lars Nesheim, grovfôrkoordinator i NLR FÅ MEIR UT AV HUSDYRGJØDSLA Storfe 2016 Gardermoen 11.11.2016 Lars Nesheim, grovfôrkoordinator i NLR Husdyrgjødsel - mengder Gjødsel frå 1 ku (GDE) med yting på 8.000 liter: 130 kg tot.-n (75 kg i urin,

Detaljer

Helt på kanten - og litt på jordet

Helt på kanten - og litt på jordet RMP-samling. Ringsaker (Prøysenhuset) og Blæstad Helt på kanten - og litt på jordet Anne-Grete Buseth Blankenberg (agbb@nibio.no) Eva Skarbøvik (eva.skarbovik@nibio.no) Vegetasjon som miljøtiltak i jordbruket:

Detaljer

Kommunesamling miljøtiltak. Regionalt miljøprogram Lars Martin Hagen

Kommunesamling miljøtiltak. Regionalt miljøprogram Lars Martin Hagen Kommunesamling miljøtiltak Regionalt miljøprogram 23.09.15 Lars Martin Hagen Erfaring fra forvaltningskontroll RMP - Delagasjon av myndighet NB! Nytt kommunestyre fra oktober - Habilitet, OK viktig med

Detaljer

Eutrofitilstand og tiltaksgjennomføring i næringsrike vassdrag

Eutrofitilstand og tiltaksgjennomføring i næringsrike vassdrag Eutrofitilstand og tiltaksgjennomføring i næringsrike vassdrag Helga Gunnarsdóttir Seniorrådgiver vannseksjonen Foto: Kim Abel, naturarkivet.no Eutrofi - overvåkningsdata hele landet - 2014 140 (85, 32,

Detaljer

FRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET.

FRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET. FRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET. 14. Oktober 2014 Monica Dahlmo, rådgivar 1 Korleis oppnå miljømål? 2 Landbruket i Rogaland (2010 tall) 2,9 mrd kr i samla verdiskaping fra primærproduksjon (brutto) 2 mrd

Detaljer

Hå kommune - Oversending av rapport etter undersøking av kommunen som miljøvernmynde etter forskrift om organisk gjødsel

Hå kommune - Oversending av rapport etter undersøking av kommunen som miljøvernmynde etter forskrift om organisk gjødsel Dykkar ref.: Vår dato: 21.08.2013 Vår ref.: 2013/4262 Arkivnr.: 461.4 Hå kommune Postboks 24 4368 Varhaug Postadresse: Postboks 59 Sentrum, 4001 Stavanger Besøksadresse: Lagårdsveien 44, Stavanger T: 51

Detaljer

Tiltaksplan Håelva. Erik Steen Larsen Miljørådgiver Time kommune

Tiltaksplan Håelva. Erik Steen Larsen Miljørådgiver Time kommune Tiltaksplan Håelva Erik Steen Larsen Miljørådgiver Time kommune Hvor ligger Håelva? Rogaland Jæren Time og Hå kommuner Helhetlig tiltaksplan, er det nødvendig? Anbefalt tiltak i regional plan for vannforvaltning

Detaljer

FYLKESRÅDMANNEN Regionalplanavdelingen

FYLKESRÅDMANNEN Regionalplanavdelingen FYLKESRÅDMANNEN Regionalplanavdelingen Styringsgruppe for Frivillige tiltak i landbruket 07.02.2014 Deres ref.: Saksbehandler: Elin Valand Saksnr. 14/1843-2 Direkte innvalg: Løpenr. 9435/14 Arkivnr. V00

Detaljer

Landbrukets ansvar for godt vannmiljø

Landbrukets ansvar for godt vannmiljø Landbrukets ansvar for godt vannmiljø Fagsamling om oppfølging av vannforskriften i jordbruket Line Meinert Rød seniorrådgiver Hurdal 17. april 2012 Vi er en del av et felles europeisk løft for vannmiljøet

Detaljer

Nasjonal Vannmiljøkonferanse mars 2019

Nasjonal Vannmiljøkonferanse mars 2019 Nasjonal Vannmiljøkonferanse 26. 28. mars 2019 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver i Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! Stortinget om matproduksjon Komiteen viser til at fundamentet for en høy matproduksjon,

Detaljer

Mulige tiltak mot avrenning fra jordbruket i Rogaland

Mulige tiltak mot avrenning fra jordbruket i Rogaland Workshop om fremtidens jordbruk i Rogaland, sett i lys av klimaendringer og andre påvirkninger med vurdering av mulig innvirkning på vannkvaliteten. Bioforsk vest, Særheim, Tirsdag 11. november Mulige

Detaljer

Møte om gjødselplanlegging og gjødselhåndtering

Møte om gjødselplanlegging og gjødselhåndtering Møte om gjødselplanlegging og gjødselhåndtering Krav om gjødslingsplan Gjelder alle foretak som disponerer jordbruksareal og som har rett til produksjonstilskudd Gjødslingsplanen skal omfatte alt jordbruksareal

Detaljer

ERFARINGAR ETTER FORVALTNINGSKONTROLLAR I Tilskotsamling 22.januar 2014 Hadle Nevøy

ERFARINGAR ETTER FORVALTNINGSKONTROLLAR I Tilskotsamling 22.januar 2014 Hadle Nevøy ERFARINGAR ETTER FORVALTNINGSKONTROLLAR I 2013 Tilskotsamling 22.januar 2014 Hadle Nevøy 1 Gjennomførte forvaltningskontrollar Gjennomført forvaltningskontroll i 6 kommunar Hovudtema var kommunen si behandling

Detaljer

Tilskot til drenering. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Tilskot til drenering. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur Tilskot til drenering Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Tema Satsar og vilkår for tilskot Krav til søknaden Vurdering av miljøverdiar og -utfordringar 2 Sats systematisk grøfting,

Detaljer

Fosforprosjektet ved vestre Vansjø

Fosforprosjektet ved vestre Vansjø Fosforprosjektet ved vestre Vansjø Tyra Risnes, Fylkesmannen i Østfold Anne Falk Øgaard, Bioforsk Jord og miljø Vestre Vansjø Nedbørfeltareal: 54 km 2 Arealbruk: 20% landbruk (~10.000 daa) (89 % korn,

Detaljer

Bakgrunn...1 Innledning...2 Metode...3 Resultat...3 Diskusjon...5 Konklusjon...6 Kilder...7

Bakgrunn...1 Innledning...2 Metode...3 Resultat...3 Diskusjon...5 Konklusjon...6 Kilder...7 Oppdragsgiver: Oppdrag: 608218-01 Utviding Meland kyrkjegard Reguleringsplan Dato: 13.06.2017 Skrevet av: Rune Lunde Kvalitetskontroll: Kjersti Møllerup Subba ELVEMUSLING INNHOLD Bakgrunn...1 Innledning...2

Detaljer

Tiltak innan landbruk og avlaup i Hordaland

Tiltak innan landbruk og avlaup i Hordaland Tiltak innan landbruk og avlaup i Hordaland Sveinung Klyve, prosjektleiar Sveinung Klyve, spesialrådgjevar vassforvalting Kloakkutslepp sjø og land Landbruk - Mange diffuse utslepp Brukarmål - Kan ein

Detaljer

---- For bondens beste ---

---- For bondens beste --- ---- For bondens beste --- Fra 1. januar 2009 fusjon mellom - LR Fosen Forsøksring - Ytre Sør-Trøndelag forsøksring - Orklaringen - Trøndelag landbruksrådgivning 15 ansatte på 11 forskjellige kontorsteder

Detaljer

Mål: God økologisk tilstand innen 2021

Mål: God økologisk tilstand innen 2021 Landbruksavdelingen Mål: God økologisk tilstand innen 2021 Klikk for å legge inn navn / epost / telefon LANDBRUKSAVDELINGEN Vannforskriften og RMP Vannforskriften, -generelt & hva skjer nå? Endringer i

Detaljer

Regionale miljøtilskudd for jordbruket i Buskerud Endringer i veilederen. Per Rønneberg Hauge Landbruks- og miljøvernavdelingen

Regionale miljøtilskudd for jordbruket i Buskerud Endringer i veilederen. Per Rønneberg Hauge Landbruks- og miljøvernavdelingen Regionale miljøtilskudd for jordbruket i Buskerud 2015. Endringer i veilederen Per Rønneberg Hauge Landbruks- og miljøvernavdelingen 2.9.2015 Forsiden Spadeprøve fra Steinssletta Nytt bilde i anledning

Detaljer

TILTAKSSTRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET I GJERDRUM KOMMUNE. Vedtatt i kommunestyret XX. april

TILTAKSSTRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET I GJERDRUM KOMMUNE. Vedtatt i kommunestyret XX. april TILTAKSSTRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET I GJERDRUM KOMMUNE Vedtatt i kommunestyret XX. april 2018 2018-2021 Innhold 1. BAKGRUNN... 3 2. UTFORDRINGER I JORDBRUKET... 4 3. STRATEGI FOR MILJØTILTAK I

Detaljer

Landbrukets ansvar for godt vannmiljø

Landbrukets ansvar for godt vannmiljø Landbrukets ansvar for godt vannmiljø Høring Vesentlige spørsmål 09. oktober 2012 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver Vi får Norge til å gro! 11.10.2012 1 Vannregionene 11.10.2012 2 Planprosess 11.10.2012

Detaljer

Vurdering av vannmiljø og tiltaksgjennomføring i eutrofe vassdrag

Vurdering av vannmiljø og tiltaksgjennomføring i eutrofe vassdrag Vurdering av vannmiljø og tiltaksgjennomføring i eutrofe vassdrag Helga Gunnarsdóttir Seniorrådgiver seksjon for vannforvaltningen Foto: Kim Abel, naturarkivet.no Utslipp fra avløp og jordbruk = eutrofi

Detaljer

Endeleg rapport - forvaltningskontroll landbruk Kvinnherad kommune

Endeleg rapport - forvaltningskontroll landbruk Kvinnherad kommune Sakshandsamar, telefon Silje Anette Lyhammer, 55 57 21 51 Vår dato 08.01.2018 Dykkar dato 19.12.2017 Vår referanse 2017/9790 520 Dykkar referanse Kvinnherad kommune Rosendalsvegen 10 5470 Rosendal Endeleg

Detaljer

Referat fra møte i arbeidsgruppa i Jæren vannområde

Referat fra møte i arbeidsgruppa i Jæren vannområde Referat fra møte i arbeidsgruppa i Jæren vannområde Møte: 29. januar 2018 kl. 09.30-13.00 Sted: Veritsveien 25, Stavanger kommune Til stede: Gjesdal kommune Gudrun Kristensen x Klepp kommune Svein Oftedal

Detaljer

Landbrukets verktøykasse for bedre vannmiljø. Vannmiljøkonferanse Norges Bondelag 9. oktober 2012 Bjørn Huso

Landbrukets verktøykasse for bedre vannmiljø. Vannmiljøkonferanse Norges Bondelag 9. oktober 2012 Bjørn Huso Landbrukets verktøykasse for bedre vannmiljø Vannmiljøkonferanse Norges Bondelag 9. oktober 2012 Bjørn Huso Overordna mål: Bærekraftig landbruk Resultatområde Beskytte arealressursane (Prop. 1 S (2012-2013)

Detaljer

Tiltak for å redusere tap av næringsstoff

Tiltak for å redusere tap av næringsstoff Tiltak for å redusere tap av næringsstoff Vik 22. mars 2017 Marit Henjum Halsnes, rådgivar jordbruk NLR Vest Sunnmøre Sogn og Fjordane Hordaland 4000 medlemar 35 rådgivarar 2 Norsk Landbruksrådgiving Vest

Detaljer

Vegetasjonsdekke som tiltak mot tap av jord og fosfor

Vegetasjonsdekke som tiltak mot tap av jord og fosfor Kurs: Tiltak mot forurensning og klimautslipp i jordbruket, Tønsberg 7.-8. desember 2016 Vegetasjonsdekke som tiltak mot tap av jord og fosfor Sigrun H. Kværnø, Anne-Grete Buseth Blankenberg Vegetasjonsdekkets

Detaljer

TILTAKSSTRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET I ULLENSAKER KOMMUNE. Vedtatt i Formannskapet

TILTAKSSTRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET I ULLENSAKER KOMMUNE. Vedtatt i Formannskapet TILTAKSSTRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET I ULLENSAKER KOMMUNE Vedtatt i Formannskapet 08.05.2018 2018 2021 INNHOLD 1. BAKGRUNN... 3 2. UTFORDRINGER I JORDBRUKET... 4 3. STRATEGI FOR MILJØTILTAK I JORDBRUKET...

Detaljer

Produksjonstilskot. Kjellfrid Straume og Solfrid Mygland Fylkesmannen i Aust- og Vest-Agder Informasjonsmøter vinter/vår 2016

Produksjonstilskot. Kjellfrid Straume og Solfrid Mygland Fylkesmannen i Aust- og Vest-Agder Informasjonsmøter vinter/vår 2016 Produksjonstilskot Kjellfrid Straume og Solfrid Mygland Fylkesmannen i Aust- og Vest-Agder Informasjonsmøter vinter/vår 2016 Forvaltning av jordbruksavtalemidlane Riksrevisjonen Bondelaget Bonde- og småbrukarlaget

Detaljer

Helhetlig vannforvaltning

Helhetlig vannforvaltning Helhetlig vannforvaltning Jordbrukets sektor 15. september 2015 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver i Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! 17.09.2015 1 Målrettet jobbing med vann i jordbruket 1970-tallet:

Detaljer

Effekter og praktiske erfaringer ved bruk av mer miljøvennlige spredemetoder for husdyrgjødsel. Anne Falk Øgaard Bioforsk Jord og miljø

Effekter og praktiske erfaringer ved bruk av mer miljøvennlige spredemetoder for husdyrgjødsel. Anne Falk Øgaard Bioforsk Jord og miljø Effekter og praktiske erfaringer ved bruk av mer miljøvennlige spredemetoder for husdyrgjødsel Anne Falk Øgaard Bioforsk Jord og miljø Miljøeffekter av husdyrgjødsel: Gasstap Ammoniakk Lystgass Lukt Avrenning

Detaljer