Merk: Oppmøte ved Fitjar helsestasjon for orientering og omvisning.

Transkript

1 Fitjar kommune Møteinnkalling Utval: Utval for Oppvekst og omsorg Møtestad: Kommunestyresalen, Fitjar rådhus Dato: Tid: 13:00 Grunna forfall vert å melda til kundetorget på tlf , som syt for innkalling av varamedlemar. Varamedlemar møter kun etter særskild innkalling. Merk: Oppmøte ved Fitjar helsestasjon for orientering og omvisning. Innkalling er sendt til: Namn Funksjon Representerer Grete Marit Veka Maraas Leiar SP Vigdis Røen Leirvik Nestleiar AP Terje Træet Medlem H Ole Bergesen Medlem H Harald Rydland Medlem KRF Varamedlemar Funksjon Representerer Lisa Instefjord Gilje Varamedlem SP Sverre Sæterbø Varamedlem SP Karl Magne Engesund Varamedlem AP Simen Løland Aarskog Varamedlem H Hilde Karin Vedøy Eiken Varamedlem KRF Solveig Lambach Fitjar Varamedlem KRF Grete Marit Veka Maraas Leiar Bente Fitjar Utvalssekretær 1

2 Saksnr Innhald Lukket PS 34/16 PS 35/16 PS 36/16 PS 37/16 Godkjenning av protokoll Saker handsama etter delegering Høryringssvar frå Fitjar kommune til høyringsnotat om oppfølging av oppgåvefordeling i Primærhelsetenestemeldinga og Oppgåvemeldinga mv. Utlysing av legeheimel PS 38/16 Bustadsosial handlingsplan for peroioden PS 39/16 PS 40/16 PS 41/16 Tildeling av prikk til Fitjar Fjordhotell AS - forbod mot alkoholreklame Meldingar Ymse 2

3 Fitjar kommune Arkivkode: 033 Saksmappe: 2016/3 Sakshandsamar: Bente Fitjar Dato: Godkjenning av protokoll SAKSFRAMLEGG Utval sak Utval Møtedato 34/16 Utval for Oppvekst og omsorg Vedlegg: Protokoll frå møte i utval for oppvekst og omsorg Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg godkjenner protokoll frå sist møte. Atle Tornes Rådmann 3

4 Fitjar kommune Møteprotokoll Utval: Utval for Oppvekst og omsorg Møtestad: Kommunestyresalen, Fitjar rådhus Dato: Tid: 13:00 16:30 Faste medlemmer som møtte: Namn Funksjon Representerer Grete Marit Veka Maraas Leiar SP Vigdis Røen Leirvik Nestleiar AP Ole Bergesen Medlem H Forfall: Namn Funksjon Representerer Terje Træet Medlem H Harald Rydland Medlem KRF Varamedlemmer som møtte: Namn Møtte for Representerer Karl Magne Engesund Terje Træet AP Solveig Lambach Fitjar Harald Rydland KRF Frå administrasjonen møtte: Namn Stilling Atle Tornes Rådmann Andreas Moe Larsen Ass. rådmann (i sak PS 29/16) Anne Berit Hovstad Johansen Helse- og sosialsjef John Karsten Raunholm Skulesjef Grete Marit Veka Maraas Leiar Solveig L. Fitjar Karl Magne Engesund Bente Fitjar Møtesekretær 4 1

5 Saksnr Innhald Lukket PS 20/16 PS 21/16 PS 22/16 Godkjenning av protokoll Saker handsama etter delegering Meldingar PS 23/16 Sommarfullmakt 2016 PS 24/16 PS 25/16 PS 26/16 Bustad til flyktningar Kommunale bustader, kriterier og leigetilhøve. Aktivitets/LAR senter i Fitjar. PS 27/16 Fullmakt til kjøp av tenester innan helseområdet. X PS 28/16 PS 29/16 Kjøp av omsorgsbustad i Havn burettslag. Rusmiddelpolitisk handlingsplan, vedtekter for sal- og skjenking av alkoholhaldig drikk og fornying av løyve PS 30/16 Kvalitetsmelding for grunnskulen i Fitjar 2016 PS 31/16 Symjeopplæring i grunnskulen i Fitjar PS 32/16 Uttale til skulebruksplan for Hordaland fylkeskommune PS 33/16 Ymse Utvalet hadde omvisning i Fitjarstølane barnehage før møtet. Framlegg frå leiar Grete Marit Veka Maraas om å ha meldingar på sakslista som siste sak før ymse. Dette vert praksis frå neste møte. Sak PS 29/16 vert handsama etter sak PS 20/16. Innkalling og sakliste godkjent utan merknader. PS 20/16 Godkjenning av protokoll Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg godkjenner protokoll frå sist møte. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 21/16 Saker handsama etter delegering Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg tek delegeringssakene til vitande. 5 2

6 Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 22/16 Meldingar Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg tek meldingane til vitande. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Sendt på ipad før møtet: Securitas rapport frå : Skjenk m/røyk, v/fitjar fjordhotell. Rådmann Atle Tornes orienterte om status arbeid med nytt legesenter. Mål om at legesenteret skal vera ferdig i mars Me er nær semje med 2 legar om nye arbeidskontraktar. Arbeidet med å rekruttera lege nr. 3 er i starta. Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 23/16 Sommarfullmakt 2016 Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg vedtek å gje utvalsleiar, i samråd med rådmannen, fullmakt til å treffa vedtak på utvalet sine vegne sommarferien Evt. vedtak vert lagde fram for Utval for oppvekst og omsorg på første møte etter ferien. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 24/16 Bustad til flyktningar Framlegg til vedtak: Administrasjonen får fullmakt til å kjøpe eit husvære til bruk for flyktningar i Øvre ramme vert sett til kr. 3,0 mill. inklusiv kostnader. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Rådmann Atle Tornes orienterte om bakgrunn for saka. 6 3

7 Saka må handsamast i kommunestyret då vedtaket ligg utanfor budsjettramma til Utval for oppvekst og omsorg. Tilråding til kommunestyret: (Samrøystes) Administrasjonen får fullmakt til å kjøpe eit husvære til bruk for flyktningar i Øvre ramme vert sett til kr. 3,0 mill. inklusiv kostnader. PS 25/16 Kommunale bustader, kriterier og leigetilhøve. Framlegg til vedtak/tilråding: Utvalet for oppvekst og omsorg vedtek kriteria for utleige av kommunal bustad som skissert i saka. Når det gjeld leigebustadane i Fitjarsjøen må administrasjonen ved bustadgruppa leggje vekt på at det skal vera eit trygt og godt bumiljø for både brukarane, naboane og andre som ferdast ved bygget. Det må leggjast vekt på at bebuarane skal ha trong for oppfølging, og krav om at dei skal ta imot hjelp frå bustad- og rustenesta. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Helse- og sosialsjef Anne Berit Hovstad Johansen orienterte om arbeidet med saka, og svara på spørsmål frå utvalet. Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 26/16 Aktivitets/LAR senter i Fitjar. Framlegg til vedtak/tilråding: Utvalet for oppvekst og omsorg tar saka til vitande. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Helse- og sosialsjef Anne Berit Hovstad Johansen orienterte om bakgrunn for saka, og svara på spørsmål frå utvalet. Utvalet peika på at det er viktig å kommunisera ut at det vert delt bruk av senteret, og at dei ulike brukargruppene ikkje vert blanda. Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 27/16 Fullmakt til kjøp av tenester innan helseområdet. PS 28/16 Kjøp av omsorgsbustad i Havn burettslag. Framlegg til vedtak/tilråding: 7 4

8 Utval for oppvekst og omsorg rår formannskapet til å kjøpe omsorgsbustad i Havn burettslag for pris kr omkostningar, ramme kr Summen vert å leggje inn i revidert budsjett. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Rådmann Atle Tornes orienterte om at saka må handsamast i kommunestyret, då vedtaket ligg utanfor budsjettramma til formannskapet. Tilråding: (Samrøystes) Utval for oppvekst og omsorg rår formannskapet/kommunestyret til å kjøpe omsorgsbustad i Havn burettslag for pris kr omkostningar, ramme kr Summen vert å leggje inn i revidert budsjett. PS 29/16 Rusmiddelpolitisk handlingsplan, vedtekter for sal- og skjenking av alkoholhaldig drikk og fornying av løyve Framlegg til vedtak/tilråding: 1. Fitjar kommunestyre vedtek «Rusmiddelpolitisk handlingsplan» som framlagt. 2. Fitjar kommunestyre vedtek «Vedtekter for alkoholomsetnaden» som framlagt. 3. Fitjar kommunestyre vedtek å vidareføra alle gjeldande løyve for sal og skjenking av alkoholhaldig drikk fram til Rådmannen sender ut nye løyvedokument. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Ass. rådmann Andreas Moe Larsen orienterte om arbeidet med oppdatering og fornying av rusmiddelpolitisk handlingsplan, og vedtekter for alkoholomsetnad. Helse- og sosialsjef Anne Berit Hovstad Johansen orienterte om førebyggjande arbeid for barn og unge i kommunen, sett opp i ein oversikt/plan kalla «La linea», som kan sjåast som ein del av rusmiddelpolitisk handlingsplan. Ass. rådmann Andreas Moe Larsen orienterte om at det føreligg søknad om salsløyve frå AS Håndbryggeriet En Liten Øl, og søknad om utvida løyve til utandørs skjenking i samband med Fitjarfestivalen frå Fitjar Fjordhotell AS. Begge søknadar vil bli lagt fram for utvalsleiar som tek avgjerd på sommarfullmakt. Utvalet drøfta saka, og endra pkt. 2 i tilrådinga slik: Fitjar kommunestyre vedtek «Vedtekter for alkoholomsetnaden», med følgjande endringar: Punkt 3.2 Skjenking av alkoholhaldig drikk utandørs til kl Punkt 3.2 «Konsum av utskjenka alkoholhaldig drikk må opphøyra seinast 30 minuttar etter at skjenketida er slutt» gjeld berre innandørs, og blir flytta to avsnitt fram i teksten. Punkt 3.5 går ut. Tilråding: (Samrøystes) 1. Fitjar kommunestyre vedtek «Rusmiddelpolitisk handlingsplan» som framlagt. 2. Fitjar kommunestyre vedtek «Vedtekter for alkoholomsetnaden», med følgjande endringar: Punkt 3.2 Skjenking av alkoholhaldig drikk utandørs til kl Punkt 3.2 «Konsum av utskjenka alkoholhaldig drikk må opphøyra seinast 30 minuttar etter at skjenketida er slutt» gjeld berre innandørs, og blir flytta to avsnitt fram i teksten. Punkt 3.5 går ut. 8 5

9 3. Fitjar kommunestyre vedtek å vidareføra alle gjeldande løyve for sal og skjenking av alkoholhaldig drikk fram til Rådmannen sender ut nye løyvedokument. PS 30/16 Kvalitetsmelding for grunnskulen i Fitjar 2016 Framlegg til vedtak/tilråding: Utval for oppvekst og omsorg rår kommunestyret til å gjera slikt vedtak: 1. Kommunestyret tek «Kvalitetsmelding for grunnskulen i Fitjar 2016» til vitande. 2. Fitjar kommune legg meldinga til grunn for vidare arbeid med utvikling av eit godt grunnskuletilbod i Fitjar kommune Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Skulesjef John Karsten Raunholm orienterte om rapporten «Kvalitetsmelding for grunnskulen i Fitjar kommune». Tilråding: (Samrøystes) 1. Kommunestyret tek «Kvalitetsmelding for grunnskulen i Fitjar 2016» til vitande. 2. Fitjar kommune legg meldinga til grunn for vidare arbeid med utvikling av eit godt grunnskuletilbod i Fitjar kommune PS 31/16 Symjeopplæring i grunnskulen i Fitjar Framlegg til vedtak/tilråding: 1. Utval for oppvekst og omsorg ber grunnskulane i Fitjar leggja vekt på god og målretta symjeopplæring i samsvar med mål og omfang skissert i vedlegg til denne saka. Det er eit mål at elevane når kompetansemåla etter 4., 7. og 10. årstrinn 2. Det vert stilt nødvendige ressursar til rådvelde for transport, utvikling av lærarkompetanse, bemanning og tryggleik i symjeopplæringa. 3. Lærarar og andre som har ansvar for symjeopplæring skal årleg gjennomføra test i høve til alarmplan og livberging i samsvar med Rundskriv Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Skulesjef John Karsten Raunholm orienterte om saka. Utvalet drøfta saka. Det vart trekt fram fokus på kartlegging av symjedugleik, og tilbakemeldingar frå administrasjonen vedk. oppnåing av kompetansemål. Vedtak: (Samrøystes) Som framlegg. PS 32/16 Uttale til skulebruksplan for Hordaland fylkeskommune Framlegg til vedtak: 9 6

10 Utval for oppvekst og omsorg rår formannskapet og kommunestyret til å gjera følgjande vedtak: 1. Kommunestyret reagerer sterkt på framlegget om at Fitjar vidaregåande skule kan bli lagt ned frå 2022 dersom alternativ 1 i framlegget til Skulebruksplan for vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for Fitjar kommune og Sunnhordlandregionen. 2. Dagens skulestruktur må vidareførast. Noverande plan legg opp til ein heilt urealistisk auke av elevplassar. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. 3. Kommunestyret viser ellers til vurderingane ovanfor. Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Skulesjef John Karsten Raunholm orienterte om saka. Tilråding til formannskapet: (Samrøystes) Formannskapet rår kommunestyret til å gjera følgjande vedtak: 1. Kommunestyret reagerer sterkt på framlegget om at Fitjar vidaregåande skule kan bli lagt ned frå 2022 dersom alternativ 1 i framlegget til Skulebruksplan for vert gjennomført. Dette vil få dramatiske konsekvensar både for Fitjar kommune og Sunnhordlandregionen. 2. Dagens skulestruktur må vidareførast. Noverande plan legg opp til ein heilt urealistisk auke av elevplassar. Ved å vidareføra Fitjar vidaregåande skule vil ein ta vare på eit kompetansemiljø og eit tilbod til elevane som ut frå kvalitetsmessige kriterier står fram som svært tenleg og framtidsretta. 3. Kommunestyret viser ellers til vurderingane ovanfor. PS 33/16 Ymse Behandling i Utval for Oppvekst og omsorg : Helse- og sosialsjef Anne Berit Hovstad Johansen svara på spørsmål frå sist møte vedk. fornying av handicapparkering: Kvart tilfelle vert vurdert ut i frå søknaden, men parkeringsløyve vert gjeve alt i frå 1 til 3 år. Fornying blir som oftast gjeve det same antall år ein fekk parkeringsløyvet for. 10 7

11 Fitjar kommune Arkivkode: 033 Saksmappe: 2016/3 Sakshandsamar: Bente Fitjar Dato: SAKSFRAMLEGG Saker handsama etter delegering/sommarfullmakt Utval sak Utval Møtedato 35/16 Utval for Oppvekst og omsorg Saker handsama etter sommarfullmakt (vedlagt): Salsløyve AS Håndbryggeriet En Liten Øl Søknad om utvida skjenketid 12. og 13. august, Fitjar fjordhotell AS Følgjande saker er handsama etter delegering: DS 34/16 Søknad om parkering for rørslehemma DS 35/16 Ledsagerbevis - søknad - ******* DS 36/16 Vedtak og svar på søknad om logopedisk utgreiing DS 37/16 Vedtak og svar på søknad om logopedisk utgreiing DS 38/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 39/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 40/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 41/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 42/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 43/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 44/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning for skuleåret DS 45/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 46/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 47/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 48/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 49/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 50/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 51/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 52/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 53/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 54/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 55/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 56/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 57/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 58/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 59/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 60/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 61/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 62/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 63/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 64/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 65/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 66/16 Melding om vedtak, vederlag for kommunale helse- og omsorgstenester. DS 67/16 Enkeltvedtak om gratis skuleskyss grunna særleg farleg skuleveg skuleåret DS 68/16 Enkeltvedtak om gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret DS 69/16 Enkeltvedtak om gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret DS 70/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning skuleåret DS 71/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning hausthalvåret 2016 DS 72/16 Enkeltvedtak om rett til spesialundervisning hausthalvåret 2016 DS 73/16 Enkeltvedtak om rett til teiknspråkopplæring skuleåret

12 DS 74/16 Vedtak og svar på søknad om logopedhjelp DS 75/16 Vedtak og svar på søknad om logopedhjelp DS 76/16 Vedtak om vederlag for kommunale helse- og omsorgstenester DS 77/16 Fornying av parkeringskort for rørslehemma. DS 78/16 Enkeltvedtak om gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret DS 79/16 Enkeltvedtak om rett til gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret 16/17 DS 80/16 Enkeltvedtak om rett til gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret 16/17 DS 81/16 Enkeltvedtak om rett til gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret 16/17 DS 82/16 Enkeltvedtak om rett til gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret 16/17 DS 83/16 Enkeltvedtak om rett til gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret 16/17 DS 84/16 Enkeltvedtak om rett til gratis skuleskyss grunna serleg farleg skuleveg skuleåret 16/17 Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg tek delegeringssakene til vitande. Atle Tornes Rådmann 12

13 AS HÅNDBRYGGERIET EN LITEN ØL Postboks FITJAR Vår dato: Vår ref: 2016/ /2016 / U60 Dykkar ref: Delegert vedtak Salsløyve AS Håndbryggeriet En Liten Øl Saka er handsama som saksnr DS AS Håndbryggeriet En Liten Øl søkte om salsbevilling for ølutsal i Port Steingard (gnr. 61 bnr. 588). Det føreligg kart over området med merking for kvar ølutsalet skal førast opp. Søkjar har lagt ved skatteattest og politiattest for sentrale personar i verksemda. Søknaden er førelagt politiet og sosialtenesta, men det er ikkje motteke tilbakemelding. Etter vedtekter for alkoholomsetnad kan forretningar få løyve for sal av alkoholhaldig drikk gruppe 1. Det føreligg ikkje avgrensingar av kvar salsløyve kan vera plassert, men kommunen kan gjera ei vurdering av om staden er eigna i kvart tilfelle. Den aktuelle plasseringa gjev få utfordringar, då det gjeld næringsområde omkransa av område for fritidsbustadar. Det er krav om at styrar og stedfortredar har bestått kunnskapsprøva om alkoholloven. Fitjar kommune har p.t. ikkje fått inn dokumentasjon for dette. Denne saka gjeld løyve etter alkohollova. Naudsynte løyve etter andre lover må hentast inn uavhengig av denne saka. Søkjar stettar krava i alkohollova, alkoholforskrifta og vedtekter for alkoholomsetnad. Søkjar ønskjer salstid for alkohol i tida , noko som er innanfor rammene i lov og vedtekter. Følgjande vedtak vert fatta: Med heimel i alkoholloven 1-7 vert det gjeve slikt salsløyve: 1. AS Håndbryggeriet En Liten Øl (org.nr ) får løyve til sal av alkoholhaldig drikk gruppe 1 i ølutsal ved Port Steingard (gnr. 61 bnr. 588). Løyvet gjeld i lokale som skildra i kart levert ved søknaden. 2. Løyvet gjeld til Johannes Sandvik (f ) vert godkjent som styrar av salsløyvet. Inger Elin Helland (f ) vert godkjent som nestleiar/stedfortredar for styrar. 4. Salstidene er kl kvardagar og kl dag før søndag og heilagdag. 5. Rådmannen set løyvet i verknad frå det tidspunktet søkjar godtgjer at styrar og stedfortredar har bestått kunnskapsprøva om alkoholloven. Fitjar kommune, Rådmannen Epost: fitjar@fitjar.kommune.no Telefon sakshandsamar:

14 Vedtaket er fatta av: Grete Marit Veka Maraas leiar Utval for oppvekst og omsorg Dette dokumentet er elektronisk godkjent og sendt utan signatur. Kopi til: HAUGALAND OG SUNNHORDLAND POLITIDISTRIKT SKATT VEST Postboks HAUGESUND Postboks STAVANGER Vedlegg : 1 Kart salsløyve Saka er handsama av utvalsleiar etter sommarfullmakt gjeve i sak PS 23/16. Utvalet blei i møte orientert om søknaden og at utvalsleiar ville avgjera saka på sommarfullmakt. Vedtaket kan påklagast etter føresegnene i forvaltningslova kapittel VI. Klagefristen er 3 veker frå du fyrst fekk elektronisk varsling eller brev om vedtaket. Eventuell klage skal sendast til e-postadresse: fitjar@fitjar.kommune.no eller postadresse Fitjar kommune, postboks 83, 5418 Fitjar. 2 14

15 15

16 FITJAR FJORDHOTELL AS Postboks FITJAR Vår dato: Vår ref: 2016/ /2016 / U60 Dykkar ref: Delegert vedtak Søknad om utvida skjenketid 12. og 13. august - Fitjar fjordhotell AS org.nr Saka er handsama som saksnr DS Fitjar Fjordhotell AS (org.nr ) søkte om forlenga skjenketid i samband med konsertar under Fitjarfestivalen Etter søknaden kom inn er det vedteke at utandørs skjenking kan skje til kl , slik at denne delen av søknaden fell vekk. Attståande søknad gjeld at konsum av utskjenka alkoholhaldig drikk kan halda fram i 30 minuttar etter at skjenketida er slutt. Einingsleiar ved Havnahuset har peikt på at støy etter kl gjev utfordringar for mange av bebuarane. Administrasjonen peika på dette i samband med vedtak om vedtekter for alkoholomsetnad Politiet har ingen merknadar til søknaden. Fitjar kommunestyre gav Fitjar Hotelldrift AS utvida skjenking til kl i Søknaden i år gjeld kortare tidsrom enn i fjor, og rådmannen ser difor ikkje på saka som prinsipielt viktig. Følgjande vedtak vert fatta: For Fitjar Fjordhotell AS sitt skjenkeløyve gjeld følgjande på datoane og 13.08: Konsum av utskjenka alkoholhaldig drikke utandørs må opphøyra seinast 30 minuttar etter at skjenketida er slutt. Vedtaket er fatta av: Grete Marit Veka Maraas leiar Utval for oppvekst og omsorg Dette dokumentet er elektronisk godkjent og sendt utan signatur. Kopi til: Haugaland og Sunnhordland politidistrikt Postboks Haugesund Saka er handsama av utvalsleiar etter sommarfullmakt gjeve i sak PS 23/16. Utvalet blei orientert om søknaden og at utvalsleiar ville avgjera saka på sommarfullmakt. Fitjar kommune, Rådmannen Epost: fitjar@fitjar.kommune.no Telefon sakshandsamar:

17 Vedtaket kan påklagast etter føresegnene i forvaltningslova kapittel VI. Klagefristen er 3 veker frå du fyrst fekk elektronisk varsling eller brev om vedtaket. Eventuell klage skal sendast til e-postadresse: fitjar@fitjar.kommune.no eller postadresse Fitjar kommune, postboks 83, 5418 Fitjar. 2 17

18 Fitjar kommune Arkivkode: G10 Saksmappe: 2016/417 Sakshandsamar: Anne Berit Hovstad Johansen Dato: SAKSFRAMLEGG Høyringssvar frå Fitjar kommune til høyringsnotat om oppfølging av oppgåvefordeling i Primærhelsetenestemeldinga og Oppgåvemeldinga mv. Utval sak Utval Møtedato 36/16 Utval for Oppvekst og omsorg Utrykte vedlegg: Høyringsbrev Høyringsnotat Høyringsinstanser Bakgrunn: Høyringsnotatet er sendt ut av helse- og omsorgsdepartementet mellom anna i samband med oppfølging av forslag i Primærhelsetenestemeldinga (Meld.St 26 ( ) Fremtidens primærhelsetjeneste nærhet og helhet) og Oppgåvemeldinga (Meld.St.14 ( ) Kommunereformen nye oppgaver til større kommuner). Primærhelsetenestemeldinga gir uttrykk for ein politisk vilje til å forbetra den kommunale helse- og omsorgstenesta, der ein ser at dei kommunale tenestene framover vert stadig viktigare for å møta dei samla utfordringane og innbyggjarane sine behov for helse- og omsorgstenester. Ein ønskjer meir førebygging og tidleg innsats, fleire tenester der brukarane bur og at ein større del av tenestene vert levert i kommunane. Oppgåvemeldinga inngår i regjeringa sitt arbeid med ei kommunereform med basis i regjeringa sin politiske plattform, og her vert det føreslått å overføra ei rekke nye oppgåver til kommunane. Ein føresetnad for overføring av oppgåvene er større og meir robuste kommunar. På bakgrunn av dette vert det føreslått tydeleggjering og presisering av deler av eksisterande lovverk, samt fleire nye lovforslag. Fitjar kommune sine generelle kommentarar: Det ligg inne fleire gode forslag til tydeleggjering og presisering av lovverk, samt nye lovforslag i høyringsnotatet. Generelt sett hadde Fitjar kommune sett at fleire av dei meir omfattande endringane skjer etter at kommunereforma er gjennomført, og ein har vunne erfaringar frå denne. Fleire forslag kan medføra behov for oppretting av interkommunale selskap eller vertskommuneordningar, særleg for små, men og for større kommunar. Desse tek tid og ressursar å oppretta. Fitjar kommune meiner likevel at dei fleste forslaga i høyringsutkastet er gode, og vil med dei unntak som er nemnde nedanfor, gå inn for hovuddraga i forslaget. 1. Lovfesting av kompetansekrav i den kommunale helse- og omsorgstenesta I Primærhelsetenestemeldinga kjem det fram at regjeringa meiner at rett kompetanse i den kommunale helse- og omsorgstenesta er så grunnleggjande at det bør gå fram direkte av lov. Ei opplisting av profesjonar skal visa kva kjernekompetanse ein kvar kommune må ha knytt til seg. Opplistinga er ikkje uttømande. Kommunane kan skaffa seg denne kompetansen ved tilsetjing, ved samarbeid med andre kommunar eller ved kjøp hos private. Det viktigaste er at kommunen disponerer naudsynt kompetanse slik at ein kan oppfylla ansvaret for å kunne gi eit forsvarleg og naudsynt tilbod av helse- og omsorgstenester. 18

19 Det vert foreslått å lovfesta at kommunen skal ha lege, sjukepleiar, fysioterapeut, helsesøster og jordmor knytt til seg, gjeldande frå 1. januar Vidare vert det føreslått å lovfesta at kommunane og skal knyta til seg psykolog, ergoterapeut og tannlege frå 1. januar Fitjar kommune sine kommentarar: Kommunane har mange innbyggjarar med samansette og ofte komplekse helseproblem, men har også store utfordringar som gjeld førebygging av sjukdom/funksjonstap. Ei særleg utfordring for ein liten kommune vil vera å skaffa personar med den lovfesta kompetansen, samt å få eit godt samarbeid fagfolk i mellom (gode fagmiljø) som dreg i same retning for folkehelsa. Ei anna utfordring er å nytta denne kompetansen inn i kommunalt planarbeid (bustadbygging, oppvekstmiljø, skular, vegar, friluftsliv, idrett etc) der potensialet for å førebyggja sjukdom/helseskade, hindra funksjonstap og for å sikra universell utforming er stort. Fitjar kommune ser det ikkje som nødvendig at kompetansekrav blir lovfesta både for behandlings-tenester og førebyggjande tenester, og stør ikkje forslaget. 2. Lovfesting av at den kommunale helse- og omsorgstenesta skal ha vegleiingsplikt ovanfor spesialisthelsetenesta Helsepersonell i spesialisthelsetenesta har vegleiingsplikt ovafor kommunale helse- og omsorgstenester. Helsepersonell i den kommunale helse- og omsorgstenesta har ingen tilsvarande plikt ovanfor spesialisthelsetenesta. Primærhelsetenestemeldinga peikar på at den kommunale helse- og omsorgstenesta har kompetanse som er verdifull for spesialisthelsetenesta på ei rekke område. Den kommunale breiddekompetansen blir stadig viktigare i møte med auka tal brukarar med store og samansette behov, og personalet vil ofte ha kunnskap om den einskilde pasienten som er avgjerande for å gi gode, individuelle og heilskaplege tenester og i spesialisthelsetenesta. Det er og viktig at spesialisthelsetenesta har kunnskap om tenestetilbodet i kommunale helse- og omsorgstenester. Vegleiingsplikta som vert foreslått skal gjelda «helsemessige forhold» og omfattar eitkvart tiltak som vedkjem pasienten sin fysiske eller psykiske helse, men kun det som er naudsynt for at spesialisthelsetenesta skal kunne løyse oppgåver som er pålagt i lov eller forskrift. Fitjar kommune sine kommentarar: Den kommunale helse- og omsorgstenesta har ein kompetanse omkring den einskilde pasient som kan omfatta samansette helseproblem/sjukdomar, pasienten sitt sosiale nettverk, dagleg omsorgsbehov m.m som er heilt vesentleg kunnskap spesialisthelsetenesta treng for å kunna yta gode tenester og løysa oppgåver gitt i lov eller forskrift. Fitjar kommune meiner at det er fornuftig å innføra vegleiingsplikt for den kommunale helse- og omsorgstenesta ovafor spesialisthelsetenesta gjeldande «helsemessige forhold» som er naudsynt for at spesialisthelsetenesta skal kunna løysa sine oppgåver, og stør forslaget. 3. Krav til leiing i den kommunale helse- og omsorgstenesta Høyringsnotatet drøftar behovet for å tydeleggjera krav til leiing i den kommunale helseog omsorgstenesta. Dette vert sett i samanheng med forslag til ny forskrift om styringssystem i helse- og omsorgstenesta, som skal erstatta internkontrollforskrifta og som inneheldt direkte og indirekte krav til leiing i den kommunale helse og omsorgstenesta. Mellom anna vert det kravd at kommunen si leiing sentralt engasjerer seg i utvikling og drift av helse- og omsorgstenestene, og etterspør og følgjer opp arbeid med internkontroll. Slik skal leiinga bidra til at desse tenestene oppfyller kommunen sine lovpålagde sørgje-for-ansvar på ein god måte. I samband med Kompetanseløftet 2020 og andre sentrale utdanningsløp er det satsing på forskjellige leiarutdanningar. Høyringsnotatet konkluderer med at det per dato ikkje er føremålstenleg å føreslå lovendringar i tillegg til føringane som forskrift om styringssystem vil gi for krav til leiing 19

20 i den kommunale helse- og omsorgstenesta. Fitjar kommune sine kommentarar: Det synest å vera fornuftig å venta med lovendringar ut over dei føringane som ligg i forskrift om styringssystem. Det er ikkje godt nok dokumentert korleis eit eventuelt lovfesta krav til leiing særskilt på dette området vil styrka tenestene, ut over det som alt fylgjer av gjeldande krav til leiing og kontroll. Fitjar kommune vil difor ikkje gå inn for lovfesting av eit slikt krav. Fitjar kommune meiner ei eventuell lovendring først vil vera aktuelt etter at kommunereforma er gjennomført. 4. Tydeleggjering av ansvaret for pasient-, brukar- og pårørandeopplæring i den kommunale helse- og omsorgstenesta Primærhelsetenestemeldinga understreker at god sjukdomsmeistring føreset at pasientar og pårørande har tilstrekkeleg kunnskap og praktiske ferdigheitar til å endra livsstil i tråd med eigne mål, vurdera endringar i sjukdomstilstanden og gjennomføra eigen behandling. I Primærhelsetenestemeldinga står det m.a at opplæringstilbodet for alle vanlege tilstandar bør kunne bli gitt i kommunane. Her står det også at brukarane sin erfaringskompetanse bør nyttast i kommunen sitt opplæringstilbod ved å etablera samarbeid med brukarorganisasjonar om likemannsarbeid. Kommunane sine frisklivssentralar er viktige arenaer i samband med opplæring. Opplæring i bruk av velferdsteknologi er og eit viktig bidrag. Pårørande, som står for nesten halvparten av omsorgsoppgåvene som vert ytt til brukarane, må få naudsynt avlasting og inkluderast i opplæringa. Forslaget må sjåast i samanheng med helse- og omsorgsdepartementet sitt høyringsnotat om styrka pårørandestøtte i dei kommunale helse- og omsorgstenestene. Her ønskjer ein å påleggje kommunane å tilby naudsynt pårørandestøtte i form av avlasting, informasjon, opplæring og vegleiing, og omsorgsstøtte. Opplæring av brukar og pårørande er allereie nemnt i fleire lover m a helse- og omsorgstenestelova (HOTL) og pasient- og brukarrettighetslova. Helse- og omsorgsdepartementet føreslår å tydeleggjera HOTL slik at «opplæring» kjem fram som eit sentralt og sjølvstendig føremål med lova. Fitjar kommune sine kommentarar: Pårørande sin innsats er stor og deira bidrag vil vera av vesentleg verdi i åra som kjem. Tydeliggjering av ansvar vil vera viktig då kommunen kan møta store utfordringar med å gi tenester i same omfang og i same utstrekning som i dag. Tydeleggjering vil gje forventingsavklaring både til brukar og pårørande i høve kva ein sjølv kan bidra med og kva bistand kommunen kan gje. Frisklivssentralar vil kunna vil vera ein sentral aktør ved pasient-, brukar- og pårørandeopplæring. Fitjar kommune vil gå inn for tydeleggjering av ansvaret, men stiller spørsmål om forslaget er klårt nok slik det no ligg føre. 5. Tydeleggjering av helse- og omsorgstenestene sitt ansvar for å førebyggje, avdekka og avverja vald og seksuelle overgrep Vald i nære relasjonar og seksuelle overgrep rammar ein betydeleg del av befolkninga i Norge. Primærhelsetenestemeldinga og Tiltaksplanen mot vald og seksuelle overgrep ( ) peikar på at helse- og omsorgsdepartementet vil vurdera om helselovgjevinga bør tydeleggjera helse- og omsorgstenestene sitt ansvar på systemnivå for å bidra til å førebyggja, avdekka og avverja vald og seksuelle overgrep. Primærhelsetenestemeldinga poengterer at god førebygging sparar samfunnet for store menneskelege og økonomiske kostnader og er slik ein investering i framtida. Høyringsnotatet ser m a på fleire FN-konvensjonar, norske lover og drøftar teieplikta i samband med vald og overgrep. Helse- og omsorgstenestene er allereie i dag pålagt ansvar for å førebyggja, avdekka og avverja vald og seksuelle overgrep, men det er ei uttalt oppfatning at vald og seksuelle overgrep i for liten grad vert avdekka av helse- og omsorgstenestene og at informasjon om dette i for liten grad vert vidareformidla til politiet og barnevernet. 20

21 I lys av at vald og seksuelle overgrep er eit alvorleg samfunns- og folkehelseproblem, samt at det er behov for at leiinga for tenestene tar eit større ansvar på dette området, vil helse- og omsorgsdepartementet at det vert vurdert om ansvaret bør gå tydelegare fram av lovverket. Det vert difor føreslått å få dette området klarare inn i lovverket (HOTL, spesialisthelsetenestelova og tannhelsetenestelova). Desse omfattar: - Ansvar for å ha særleg merksemd retta mot at pasientar og brukarar kan vera utsett for, eller kan stå i fare for å bli utsett for, vald og seksuelle overgrep - Ansvar for å leggje til rette for at tenestene vert i stand til å førebyggje, avdekka og avverja vald og seksuelle overgrep Fitjar kommune sine kommentarar: Det er positivt at nytt lovverk vert klarare i høve kommunen sitt ansvar og tilsette sitt mynde for å førebyggje, avdekka og avverja vald og seksuelle overgrep. Det nye forslaget stiller og krav til kommunale handlingsplanar, og at desse skal politisk handsamast. Fitjar kommune går inn for forslaget. 6. Etablering av forsøksordning der større kommunar kan få ansvar for å drifte distriktspsykiatriske senter (DPS) Ekspertutvalet for kommunereforma peikar på at kommunen og spesialisthelsetenesta gir samtidige tenester til brukarar med samansette lidingar og at det dermed kan vera store fordelar med å overføra ansvaret for psykiske helsetenester til kommunar med tilstrekkeleg kapasitet og kompetanse. Stortinget sitt fleirtal ynskjer å etablera ei prøveordning med overføring av driftsansvar for distriktspsykiatriske senter til slike kommunar. Kommunane tek over ressursar og finansieringsansvar for dei distriktspsykiatriske sentra, medan dei spesialiserte tenestene framleis vert tilbydd av dei regionale helseføretaka (RHF). Helse- og omsorgsdepartementet (HOD) føreslår å oppretta ei forsøksordning med overføring av driftsansvar for DPS til kommunar som har tilstrekkeleg kapasitet og kompetanse. Det kommunale driftsansvaret skal utøvast etter avtale med RHF, som framleis vil inneha det lovbestemte sørgje-for-ansvaret. Føremålet er å undersøkje om eit kommunalt ansvar for tenesta kan bidra til eit betre og meir heilskapleg tilbod til brukarane innan psykiatri- og rusbehandling. Fitjar kommune sine kommentarar: Mange av pasientane innafor psykisk helsevern, tek i mot samtidige tenester frå spesialisthelsetenesta (DPS) og kommunale tenester. I dette ligg eit potensiale for betre ressursutnytting, betra kvalitet og meir heilskapleg tenestetilbod dersom ressurs- og finansieringsansvar vert samla på kommunalt nivå. Det er i overgangane mellom tenestenivåa utfordringane er størst. Det kan då i alle høve tenkjast to moglege strategiar; 1)å styrkja/utvikla samarbeidet og/eller 2) plassera ansvar på eit av nivåa. Opptrappingsplanen for psykisk helse hadde planperiode med heilt naudsynte tiltak vedteke av eit samla Storting. Likevel er det enno utfordringar knytt til rekruttering av fagfolk, utvikling av fagmiljø, utvikling av samarbeidsmodellar m.m. Me trur at utprøving av ei ny ordning med ei påfylgjande mogleg forvaltningsreform, er feil bruk av ressursar når det framleis er mange utfordingar i psykisk helsevern, utfordingar som det ved mange DPS`ar og i mange kommunar blir arbeidd aktivt med. Større ressursbruk i utviklingarbeid med gode samarbeidsmodellar mellom forvaltningsnivåa er truleg viktigare enn forvaltningsreformar no. Å samla ressurs- og finansieringsansvar på kommunalt nivå, medan «syte for» ansvaret blir verande på føretaksnivå, er etter vår vurdering ikkje å leggja til rette for å utvikla betre samarbeidsformer. Ved ei eventuell forsøksordning, blir det viktig at ein evaluerer resultata mot andre gode samarbeidsmodellar og ikkje samanliknar med samarbeidsmodellar mellom DPS`ar og kommunar der samarbeidet i dag ikkje fungerer godt. I høyringsnotatet blir det lagt fram 3 modellar for korleis organisera det kommunale samarbeidet om ressurs- og driftsansvar. Den føretrekte modellen i notatet er vertskommunemodellen. 21

22 Fitjar kommune ser ikkje at utprøving og ei eventuelt seinare forvaltingsreform, er eit tenleg tiltak for å gje personar i psykisk helsevern eit meir heilskapleg og betra tenestetilbod. Fitjar kommune vil gå imot ei overføring av ansvar for DPS no. 7. Overføring av ansvaret for tannhelsetenester frå fylkeskommunen til kommunen Forslag om ansvarsoverføring av tannhelsetenestene vart fremja i Oppgåvemeldinga. Eit fleirtal i stortinget vedtok at ansvaret for tannhelsetenester, inkludert odontologiske spesialisttenester, bør overførast til kommunane. Det blir i dette høyringsnotatet føreslått å regulera kommunen sine plikter knytt til tannhelsetenester i helse- og omsorgstenestelova, medan pasienten sine rettar vert føreslått regulert i pasient- og brukarrettighetslova. Lovforslaget vidarefører i store trekk pasientane sine rettar til tannhelsehjelp slik desse er i dag. Bakgrunnen for overføringa er at tannhelsetenesta har grenseflater mot kommunale tenesteområder, og at det vil kunne gi god effekt å organisere og integrere allmenntannhelsetenester med det kommunale helsefremjande og førebyggjande arbeidet og med helse- og omsorgstenesta i kommunen. Dette kan føre til at det vert lettare å ta i vare det samla tenestebehovet, særleg ovanfor dei med særskilte og store hjelpebehov. Kommunane står fritt til å organisere ansvaret for tannhelsetenesta enten i eigen regi, samarbeid med private/ideelle eller samarbeid med andre kommunar. Oppgåvemeldinga legg ikkje opp til eit system med oppgåvedifferensiering ut frå storleiken på kommunane (innbyggjartal), men HOD peikar på at føresetnaden i oppgåvemeldinga er at det framover vert færre, men større kommunar som vil vera i stand til å utføra nye oppgåver, mellom anna på tannhelsefeltet. Det vert teke sikte på å setja i verk kommunereforma 1. januar 2020, og ein ønskjer at forslag til lovendringar som er naudsynte for å overføra ansvaret for tannhelsetenester til kommunane skal skje frå same tidspunkt. Samarbeid med private kan bidra til å løyse dette. Fitjar kommune sine kommentarar: Tannlegetenesta har til no fungert bra i høve folketannrøkta og fylkeskommunen sine avtalar med spesialistar. Detter er ei teneste der brukar alltid må reisa til tannlegen sin kontorstad. Det viser seg no at fylkeskommunane i større grad sentraliserer tenesta, slik at det går meir samla ressursar til reiser/transport til kontora enn tidlegare, og innsparing ved sentralisering blir vesentleg mindre enn samla reisekostnad, noko som etter vårt syn er uheldig. Ved ei overføring av ansvaret til kommunane, kan kommunen sjølv laga dei ordningane ein sjølv meiner er mest tenlege for eigne innbyggarar. I ei ny ordning må det verta full fleksibilitet mellom kommunalt tilsette tannlegar, eller samarbeid med private. Ein del kommunar kan få vanskar med å få tak i tannlegekompetanse. Den største utfordringa, kan synast vera å få tak i denne kompetansen og fordela han ut i distrikta. Fitjar kommune vil gå inn for ei overføring av ansvar for tannhelsetenesta til kommunane utan vilkår for overføringa. 8. Tydeleggjering av spesialisthelsetenesta si plikt til å oppnemna kontaktlege Spesialisthelsetenestelova seier at helseføretaket skal oppnemna kontaktlege for pasientar som har alvorleg sjukdom, skade eller liding, og som har behov for behandling eller oppfølging av spesialisthelsetenesta over ein viss periode. For tenester i det psykiske helsevernet kan kontaktpsykolog oppnemnast i staden for kontaktlege dersom det er til beste for pasienten. Ved handsaming av denne lova i Stortinget bad ein regjeringa sørgja for at rett til å få oppnemnt kontaktlege må gjelda uavhengig av kor pasienten blir behandla. Departementet føreslår difor at plikta til å oppnemna kontaktlege skal gjelda for alle helseinstitusjonar som omfattast av spesialisthelsetenestelova. Dette medfører at både offentlege og private helseinstitusjonar som yt spesialisthelsetenester som kjem inn under spesialisthelsetenestelova, skal omfattast. Private spesialistar, inkludert 22

23 spesialistar som har inngått avtale med helseføretak eller regionale helseføretak, vil ikkje omfattast. Fitjar kommune sine kommentarar: I primærhelsetenesta møter ein ofte pasientar med trong for langvarige tilbod frå spesialisthelsetenesta. Ikkje sjeldan utrykkjer dei frustrasjon over at ein møter ein ny lege/fagperson kvar gong ein er i kontakt med spesialisthelsetenesta. Personen kan vera dyktig i faget sitt, men blir opplevd å ha manglande kunnskap om den einskilde pasient sin historie. Truleg påverkar dette også den medisinske kvaliteten i tilbodet og aukar sjansen for at feil kan skje. Det er difor eit stort framsteg at kravet om kontaktlege er vorte nedfelt i spesialisthelsetenestelova. Det er logisk og naudsynt at dette skal gjelda uavhengig av kvar pasienten blir behandla. Fitjar kommune stør forslaget. 9. Tydeleggjering av kommunen si plikt til psykososial beredskap og oppfølging Kommunen sitt ansvar for psykososial beredskap og oppfølging følgjer av helse- og omsorgstenestelova, folkehelselova og helseberedskapslova. Lovene pålegg mellom anna plikt til førebygging av psykiske og somatiske lidingar, regelmessig ROS analyse og utarbeiding av beredskapsplan. Mellom anna er eit av føremåla med folkehelselova å bidra til å førebyggje psykisk og somatisk sjukdom, skade eller liding. Beredskapsplanen skal innehalda ein oversikt over kva tiltak kommunen har førebudd for å handtera uønskte hendingar. Rapport etter terrorangrepa 22.juli 2011 viser at overlevande, etterletne og tilsette fekk varierande oppfølging i kommunane i etterkant, særleg med omsyn til psykososial oppfølging, lokal kriseberedskap, kontaktpersonar, kriseteam og deira kompetanse. Helsedirektoratet sin gjennomgang av status på feltet stadfestar generelt større lokale variasjonar i den psykososiale beredskapen og oppfølginga i kommunane. Det er ønskjeleg å sikra at kommunane har ein god psykososial beredskap og oppfølging. Helse- og omsorgsdepartementet føreslår difor å endra helse- og omsorgstenestelova slik at ansvar for psykososial beredskap og oppfølging kjem tydlegare fram. Dette kan forbetra kommunane sin innsats ytterlegare og sikra at dei ramma får god oppfølging uavhengig av kor i landet dei bur. Fitjar kommune sine kommentarar: Fitjar kommune er samd i at kommunane sitt ansvar for psykososial beredskap og oppfølging bør koma tydelegare fram i helse- og omsorgstenestelova. Dei fleste kommunar har i sin daglege tenesteorganisasjon vel kvalifiserte personar som svært ofte handterer psykososiale problemstillingar i sitt arbeid (helsestasjonar, skulehelsetenesta, heimebaserte tenester, psykisk helsevern, fastlegetenester, legevakt m.m). Det same gjeld for spesialisthelsetenesta. Ein eigen psykososial beredskap, er for hendingar som er så store (fleire skadde/dødsfall), er av ein slik karakter (t.d suicid, drap) eller skjer på ei tid (helg,natt,høgtid) at det daglege tenestetilbodet ikkje er i stand til å handtera hendinga. Så snart det er forsvarleg, bør den/dei råka losast inn i det ordinære behandlingsapparat på kommunalt- eller spesialistnivå. Det bør ikkje påleggjast kommunane å oppretta eit eige spesielt behandlingsapparat utanom det ordinære behandlingsapparatet, for behandling av kriseråka. Det vil likevel alltid kunna bli større kriser der kommunane sitt apparat blir for lite, sjølv for store kommunar, eller fleire kommunar saman. Storsamfunnet bør såleis ha eit særskilt ansvar og eigne ressursar for store katastrofar, til støtte for kommunane. Fitjar kommune meiner at ei tydeleggjering av ansvar for psykososial beredskap og oppfølging slik det er foreslått med nytt punkt d) i 3-2 første ledd nr 3, er tilstrekkeleg, og går inn for forslaget. 10. Administrative og økonomiske konsekvensar av dei samla forslaga Ein del av forslaga er presisering av gjeldande lovverk og vert ikkje rekna å gi ekstra kostnader, sidan dei omhandlar oppgåver kommunen allereie har. 23

24 Desse punkta er kommentert særskilt: Lovfesting av at kommunen har psykolog knytt til seg. Det vert eit fast tilskot på kr pr år (i 100% stilling). Kommunane vil ikkje ha krav på å motta eit slikt tilskot, men vil kunne tildelast tilskot innanfor ei totalramme på 145 mill kroner. Tilskotet vil gå inn i kommuneramma i I høve ergoterapeutar seier notatet at det er for krevjande å angi nøyaktige økonomiske konsekvensar sidan omlag ¾ av kommunane allereie har ergoterapeut, ein reknar med auke i kommunale ergoterapeutar fram mot år 2020 og lønsspennet og behov for ergoterapeut kan variera. Det er ikkje kjent på førehand kva og kor mange DPS`ar og kommunar som skal inngå avtale om deltaking i forsøket. HOD føreslår difor at det økonomiske oppgjeret skal avtalast lokalt. Grunnlaget for overføringa bør vera det regionale helseføretaket sine kostnader for drift av det aktuelle DPS. Fitjar kommune sine kommentarar: Nokre av tiltaka vil gje ekstra kostnader til kommunane, til dømes oppretting av psykologstillingar. Andre tiltak er ikkje vurdert kostnadsmessig. Fitjar kommune ynskjer ikkje at det vert sett krav om verksemdsoverføring for tannhelsetenesta. Fitjar kommune føreset at auka kostnader for kommunane vert kompensert fullt ut gjennom sentrale overføringar. Vurdering: Rådmannen meiner at det føreliggjande forslaget på mange område er godt dekkande, og har gode løysingar på aktuelle problem i samfunnet. Ein kan såleis gå inn for dei fleste forslaga. Når det gjeld DPS går likevel forslaget for langt i å foreslå overføring til kommunane. Sjølv med dei ressursane helseforetaka rår over, er ressursinnsatsen for liten i dag, og kan bli ytterlegare redusert ved overføring til kommunane, der ressursane må konkurrerer mot andre viktige tiltak innan skule, helse og omsorg. Sjølv om ei flytting av ansvar til kommunane vil løysa mange uklare grenseområda som i dag ligg mellom kommune og helseforetak, vil det, når grensa for ansvar blir flytta oppstå nye uklare grenseområde, med tyngre faglege problemstillingar. Det vil truleg visa seg å vera utfordrande for ein liten kommune å byggje robuste tenester innafor alle dei foreslåtte felta, og vanskeleg å oppretthalde stillingar på alle fagområde. Derfor blir det viktig framover å identifisera sårbare område som følgje av forslaget, og finne fora og arena for samarbeid på tvers av kommunar. Truleg vil behovet for interkommunale løysingar auka sterkt. Alt i alt ligg det inne fleire gode forslag til tydeleggjering og presisering av lovverk, samt nye lovforslag i høyringsnotatet. Rådmannen meiner at dei fleste forslaga i høyringsutkastet er gode, og kommunen bør med dei unntak som er nemnde ovanfor, gå inn for hovuddraga i forslaget. Framlegg til vedtak/tilråding: Utval for oppvekst og omsorg godkjenner høyringssvar for Primærhelsemeldinga, med fylgjande kommentarar: Fitjar kommune meiner at dei fleste forslaga i høyringsutkastet er gode, og vil med dei unntak som er nemnde nedanfor, gå inn for forslaget. Kommunen stør ikkje forslaga om lovfesta kompetansekrav både for behandlings- og førebyggjande tenester, men meiner det er positivt å innføra vegleiingsplikt for den kommunale helse- og omsorgstenesta ovafor spesialisthelsetenesta. Kommunen meiner det er ikkje godt nok dokumentert korleis eit eventuelt lovfesta krav til leiing særskilt på helseområdet vil styrka tenestene, ut over det som alt fylgjer av gjeldande krav til leiing og kontroll, og ein vil difor ikkje gå inn for lovfesting av eit slikt krav. Ei eventuell lovendring bør ikkje vera aktuell før kommunereforma er gjennomført. 24

25 Kommunen stør forslag om tydeleggjering av ansvar for pasient-, brukar- og pårørandeopplæring i den kommunale helse- og omsorgstenesta, men stiller spørsmål om forslaget er klårt nok slik det no ligg føre. Kommunen stør forslag om tydeleggjering av ansvar for å førebyggje, avdekka og avverja vald og seksuelle overgrep. Kommunen ser ikkje at utprøving og ei eventuelt seinare forvaltingsreform, er eit tenleg tiltak for å gje personar i psykisk helsevern eit meir heilskapleg og betra tenestetilbod, og vil gå imot ei overføring av ansvar for DPS no. Kommunen vil gå inn for ei overføring av ansvar for tannhelsetenesta til kommunane utan vilkår for overføringa. Kommunen stør forslag om tydeleggjering av spesialisthelsetenesta si plikt til å oppnemna kontaktlege/psykolog. Kommunen meiner at ei tydeleggjering av ansvar for psykososial beredskap og oppfølging slik det er foreslått med nytt punkt d) i 3-2 første ledd nr 3, er tilstrekkeleg. Fitjar kommune føreset at auka kostnader for kommunane som fylgje av forslaget vert kompensert fullt ut gjennom sentrale overføringar. 25

26 Fitjar kommune Arkivkode: Saksmappe: 2015/762 Sakshandsamar: Andreas Moe Larsen Dato: Utlysing av legeheimel SAKSFRAMLEGG Utval sak Utval Møtedato 37/16 Utval for Oppvekst og omsorg Formannskapet Bakgrunn: Utvalet handsama sak om forhandlingar om legeheimlar. Det er no inngått individuell avtale og avtale om økonomisk samarbeid med dei to privatpraktiserande legane Waleed Brisam og Gabor Pal Borgulya. Dei individuelle avtalane handlar om rettar og pliktar som privatpraktiserande fastlege, medan avtalane om økonomisk samarbeid gjev grunnlaget for at kommunen mot betaling held kontor og støttepersonell til legane. For å følgja opp vedtaket om felles legesenter var det naudsynt å gjera om Rådhuset legekontor til eit kommunalt legekontor når ny lege kom på plass. Det er i tillegg inngått arbeidavtale med Waleed Brisam som kommuneoverlege (4 prosent stilling) og tidsavgrensa arbeidsavtale med Gabor Pal Borgulya som tilsynslege sjukheimen (16 prosent stilling) ut februar Brisam held fram som helsestasjonslege (20 prosent stilling). 4 prosent stilling til samfunnsmedisin og miljøretta helsevern er svært lite, sett høvesvis oppgåvene, og kva som vart nytt til området tidlegare. Grunn til reduksjonen er at kommunestyret halverte løyvinga til området, og administrasjonen har i tillegg måtta nytta av dei attståande midlane til å dekkja den avtalte auka i løn til legane for dei kommunale oppgåvene. I særavtalen mellom KS og Den Norske Legeforening punkt 13.3 står det at «Kommunen skal tilstrebe at stillingen som kommuneoverlege utgjør minst 50 % av full stilling.» Dette er ikkje realistisk i Fitjar, men stillinga burde aukast til 16 prosent, noko som ville auka kostnadane med om lag kr Helse- og sosialsektoren ønskjer denne auken, men på grunn av ressurssituasjonen kan ikkje rådmannen tilrå dette. Heimel Pasientar/listelengd Andre oppgåver Waleed Brisam Privat 1 119/ % kommuneoverlege 20 % helsestasjonslege Gabor Pal Borgulya Privat 1 690/ % tilsynslege sjukeheim Borgulya overtok Tore Eikeland sin praksis mot slutten av juli i år. Det er tilsett støttepersonell og kjøpt inn utstyr etter ønskje frå legen. Drifta i praksisen har kome godt i gang. Lista Borgulya overtok er lang, og det har vore trong for å gå noko utover vanleg arbeidstid for å få unna pasientavtalar. Det er i tillegg naudsynt å leggja om praksis noko for kva som kan er rimeleg ventetid for time, slik at dette er meir på line med andre legekontor. Dette kan bety noko lengre ventetid enn ein har hatt tidlegare. Det vil vera gunstig for kommunen å tilsetja ein tredje lege, då dette vil betre kapasiteten på listene og gje fornuftige arbeidsvilkår for legane. Det vil i tillegg letta fordelinga av allmennlegeoppgåvene. I tillegg vil ordningar ved fri og feriar bli betydeleg 26

27 lettare å få til. Ein tredje lege vil òg gjera at Fitjar kommune bidreg med fleire legar til interkommunal legevaktordning. I forhandlingane med legane om individuelle avtalar og avtalar om økonomisk samarbeid har kommunen lagt til grunn at ein ønskjer å få på plass ein tredje lege. Kommunen har avtalt med Borgulya at 400 pasientar kan flyttast dersom kommunen rekrutterer ein ny lege. Om lag listepasientar er mange å ha ansvar for over lengre tid, og etter rammeavtalen (ASA 4310) kan legar med liste over pasientar krevje denne redusert. Det mest hensiktsmessige vil vera å tilsetja ein ny lege i fast stilling, der dei kommunale oppgåvene, med unntak av kommuneoverlege, blir overført til den nye legen. Begge noverande legar er einige i at ein ny lege overtek dei kommunale oppgåvene. 600 pasientar skal normert utgjera om lag 40 prosent stilling, men det vil vera mykje for ein nytilsett lege. Dersom den nye legen får om lag 400 pasientar frå Borgulya sin liste (og ein reknar det til om lag 40 prosent stilling), vil den nye stillinga utgjera om lag 80 prosent inkludert kommunale oppgåver. Ein bør opna for at stillinga kan vera privatpraktiserande dersom beste søkjar ønskjer dette, sjølv om det er lite truleg. Dersom det ikkje er råd å tilsetja lege i 80 prosent stilling, bør ein vurdera om det er grunnlag for 100 prosent stilling, gjerne i samband med arbeidsoppgåver hjå legevakta. Ettersom begge noverande legar er menn, vil ein oppmode kvinner om å søkja heimelen. Dette opnar for følgjande fordeling: Heimel Pasientar/listelengd Andre oppgåver Waleed Brisam Privat 1119/ % kommuneoverlege Gabor Pal Borgulya Privat 1290/1800 Lege 3 Fastløna 400/ % tilsynslege/helsestasjonslege Om lag pasientar er rekna som fulltids praksis. Økonomiske konsekvensar Utgifter 2 avtalelegar 2 avtalelegar 1 fastløn Budsjett 16* Basistilskot Utjamningstilskot Fastløn fastlege ** Kommunale oppgåver ** ** Praksiskompensasjon Kontorkostnadar Sum utgifter Inntekter Betaling privatpraktiserande legar Refusjonar *** 0 Sum inntekter Sum * Kostnadar med eit kommunalt legekontor (Havnahuset legekontor) og eit privat legekontor (Rådhuset legekontor) ** 40 prosent stilling *** Refusjonar som tilkjem kommunen frå kommunalt tilsett lege er rekna til å motsvara lønskostnaden. Dette er eit usikkert tal. 27

28 Det er ei endring i kostnadar ved å gå frå dagens delte løysing til samla legesenter, og det vil vera ei tilleggskostnad ved å gå frå to til tre legar. Kommunen har avtalt med legane at det skal vera to heile støttestillingar ved legesenteret. Dette er lagt inn i kontorkostnadane for legesenteret. I mellomperioden har det vore trong for ei halv stilling ekstra. Vurdering: Rådmannen har vanskeleg for å tilrå at ein aukar kostnadane i tenestene sett høvesvis kommunen sin økonomiske situasjon. Auken frå noverande kostander er store, og i stor grad knytt til vedtak om samla legesenter. Legane har gjeve sterkt utrykk for at det er naudsynt med ein tredje lege, og at dette vil auke tilgjenga og heva kvaliteten på legetenesta. Kvaliteten i legetenesta og den kommunale helseberedskapen vil auka monaleg med ein tredje lege, samstundes som drifta av legesenteret vil bli letta i samband med ferie og fråvær. Det vil på lang sikt vera meir attraktivt å vera lege i eit kompetansefellesskap med tre enn to legar. Samla sett gjer dette at rådmannen likevel går inn for å lysa ut ein tredje legeheimel. Framlegg til vedtak/tilråding: Utval for oppvekst og omsorg kjem med følgjande tilråding til formannskapet: Rådmannen får i oppdrag å lysa ut ein tredje legeheimel i tråd med føresetnadane i saka. Atle Tornes Rådmann 28

29 Fitjar kommune Arkivkode: Saksmappe: 2016/649 Sakshandsamar: Anne Berit Hovstad Johansen Dato: SAKSFRAMLEGG Bustadsosial handlingsplan for perioden Utval sak Utval Møtedato 38/16 Utval for Oppvekst og omsorg Vedlegg: Høyringsdokument: Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune i perioden Bakgrunn: Fitjar kommune fekk første gong utarbeidd ein bustadsosial handlingsplan for perioden Arbeidet med rullering av planen starta i 2015, men det har teke tid og ein har hatt ein grundig gjennomgang. Planen er no klar, og kan leggast ut på høyring. Vurdering: Det har vore gjort ein grundig jobb, med kartlegging av situasjonen i Fitjar. Sidan førre plan kan ein merka seg at det er ein auke i gruppa som vil trenge bistand til å skaffe seg bustad. Det har vore ein stor auke i saksmengde og søknader om økonomisk sosialhjelp ved NAV, knytta mot fleire søkjarar især i gruppa unge. Ein har også statistikk som syner ein auke i unge uføre. Desse gruppene har marginal inntekt, og nokre av desse er med i kartlegginga. Over fleire år har det vore vanskeleg for nokre å få tak i privat leigebustad, fordi utleigemarknaden har prioritert leigearbeidarar for bedrifter, og det har også ført til dyre leigeprisar. Denne marknaden har endra seg siste året, og for nokre har det løyst seg med private leigebustader. Kommunen har likevel ei gruppe som ikkje kjem inn på denne bustadmarknaden, oftast grunna alvorlege rusproblem, og det er den gruppa som må prioriterast. Modulane på Årskog er inga varig løysing verken ut frå reguleringsomsyn eller type bustad. Det må difor finnast alternativ plassering for 2-4 meir varige bueiningar. Kommunen har ikkje eigna tomt, og ein bør kjøpe tomt til føremålet, eventuelt innleia samarbeid med private på å byggje for desse. Tomtevalet er vanskelig, det bør ikkje liggje i sentrum og ikkje i bustadfelt, men kanskje litt i ein utkant, med rimeleg gåavstand til sentrum. Dette er det viktigaste tiltaket som må løysast i nær framtid, det må setjast av midlar i budsjett 17, som sikrar tiltaket. Elles inneheld planen også andre viktige tiltak som ein må jobbe med, og tiltaka må evaluerast ved årlege budsjettførehavingar Framlegg til vedtak/tilråding: Utvalet for Oppvekst og omsorg legg med dette Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune i perioden , ut på høyring, med frist Atle Tornes Rådmann 29

30 30

31 1 Høyringsdokument Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune i perioden Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

32 2 Historikk: Fitjar kommune sin første bustadsosiale handlingsplan vart vedteken for perioden Arbeidet med revisjon starta mai 2015, og gruppa som står for arbeidet er «Bustadgruppa» sett saman frå kommunen og NAV. Samansetjing av gruppa: Helse- og sosialsjef(har i delegasjonsreglementet fått mynde til tildela kommunal bustad) NAV leiar Ruskonsulent ved NAV Bustadoppfølgjar ved NAV Sosialtenesta/sosialkurator Leiar for bustad- og flyktningtenesta Mandat for bustadgruppa: Behandle søknader om kommunal bustad (ikkje omsorgsbustad), med tanke på tverrfagleg kartlegging og vurdering av søkjarane Ha oversikt over den kommunale bustadmassen til eikvar tid. Ha oversikt over behov for kommunal bustad Arbeida med rullering av bustadsosial plan arbeid starta mai 2015 Gje innstilling om tiltak i høve bustad til den årlege budsjettprosessen Tiltak i første planperiode: I 2012 vart kjøpt ein eigedom i sentrum, «Fitjarsjøen 38», for ombygging til bustader og eit LAR senter. I 2014 vart det etter ein lang politisk prosess vedteke riving av huset, for å byggje nytt LAR senter og 3 bustadeiningar. I 2013 vart det kjøpt 2 leiligheiter (med 2 soverom) for vanskelegstilte på bustadmarknaden i Sameiget på Vestbøstad. Dette var bustader meint for familiar med vanskeleg økonomi, gjerne i ein overgangsfase, ikkje for rusgruppa. I 2014 vart det og vedteke å byggje 3 enkle modulbustader på kommunen sin eigedom på Aarskog industriområde. I utgangspunktet skal desse vera mellombels og for dei som har størst vanskar med å koma inn på den private marknaden, gruppa med dårlegast buevne. Grunna størrelse og behov vart det laga 2 moduler og vaskerom, tilgjengelige frå våren 15. Kommunen vedtok og i 2014 å ta imot og busetja flyktningfamiliar etter ein opptrappingsplan. I 2015 vart det kjøpt 1 husvære til føremålet, og elles så nytta eine leiligheita på Vestbøstad til føremålet. I 2016 er det og kjøpt ei leiligheit i sentrum. Elles skaffar flyktningtenesta leigebustader på den private bustadmarknaden til busetjing. Det er varierande tilgong på private utleigehusvære. Det er også i samarbeid med føresette i gong arbeid med bustader for utviklingshemma, Gartneritunet. Kommunen kjøpte og ein omsorgsbustad i Havn Burettslag i 2016, og vil leige den ut til omsorgsføremål. Arbeidet med å få på plass bustader for alle desse gruppene lyt halde fram og bustadgruppa vil koma med ein ny tiltaksplan under den følgjande planrevisjonen. Kommunen har søkt og fått statlege midlar over ein periode på 3 år til bustadsosial oppfølgingsteneste, siste gong for 2016, og til rusarbeid og oppfølgingsteneste frå Ein må prøve å oppretthalde stillingar når tilskotsperioden er over. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

33 3 Lovgrunnlag Gjennom Lov om sosiale tenester i arbeids- og velferdsforvaltninga 15., er kommunen pliktig til å medverke til å skaffe bustad bustad til menneske som ikkje sjølv har evne eller høve til å ta i vare sine interesser på bustadmarknaden. Dette lovverket vert forvalta av NAV sosialteneste. Forskrifta til lova seier følgjande: «Kommunen i arbeids- og velferdsforvaltningen skal medvirke til å skaffe boliger til vanskeligstilte personer som ikke selv kan ivareta sine interesser på boligmarkedet Om bestemmelsen Kommunen har et ansvar for å sikre en forsvarlig bolig for personer som av økonomiske, sosiale, helsemessige eller mer sammensatte forhold ikke kan ivareta sine interesser på boligmarkedet. NAV-kontoret har en plikt til å medvirke i kommunens boligsosiale arbeid. NAV-kontoret vil i hovedsak ha kjennskap til behovet for boliger til økonomisk og sosialt vanskeligstilte, og medvirkningsansvaret vil særlig gjelde overfor disse. En tilfredsstillende bolig er en sentral forutsetning for at den enkelte skal kunne leve og bo selvstendig, skaffe eller beholde arbeid, og delta i samfunnet. I familier med barn og unge er det spesielt viktig at det er en trygg og god bosituasjon. Bomiljø og beliggenhet har betydning for sosial inkludering. Konsentrasjon av boliger til vanskeligstilte kan bidra til å forsterke sosiale problemer, og NAV-kontoret bør så langt mulig medvirke til å unngå dette. NAV-kontoret skal være oppmerksom på bosituasjonen til familier med barn og unge, vanskeligstilte ungdom og personer i overgangs- eller etableringsfaser. Bestemmelsen gir ikke tjenestemottaker rett til bolig, men ved akutt behov for botilbud har NAVkontoret forpliktelser etter 27. For tjenestemottakere som ikke klarer å ivareta sine interesser på boligmarkedet, bør tiltak og tjenester for å sikre en stabil bosituasjon være en del av individuell plan. Situasjonen i Fitjar. Denne plikta har dei siste åra vore ei stor utfordring for NAV kontoret/sosialtenesta i Fitjar, især når det gjeld rusgruppa. Det tok lang tid før ein fekk tilgjengelege kommunale bustader, og samstundes så opplever ein at det er verre å koma inn på den private leigemarknaden for dei mest sårbare, og det er svært høge husleiger som følgje av for liten konkurranse, og i periodar press på leigemarknaden for leigearbeidarar i ulike bedrifter. Men press og etterspørsel for kommunal bustad er varierande Helse- og sosialsjef har saman med NAV leiar siste åra søkt om midlar innafor ulike statlege opptrappingsplanar. Siste 3 åra har me fått midlar til å dekke ein tiltaksarbeidar til bustadsosial oppfølging. Denne samarbeider tett med ruskonsulent. I 2015 fekk me og styrkt tenesta mot dei mest utsette med ei stilling, med fokus på tettare oppfølging av unge og aktivitet. Og i 2015 fekk me midlar til 60 % stilling innafor barnefattigdomssatsinga. Målet med arbeidet er tverrfagleg tidleg innsats for å hindre varig sosialhjelps- eller anna stønadsmottaking. Kartlegginga i 2011 avdekte at 15 husstandar/personar er vanskeligstilte på bustadmarknaden i kommunen. Ny kartlegging i 2016 viser at det er aukande tal vanskelegstilte på bustadmarknaden. Pr 2016 er talet auka til 37 personar / husstandar. Ein stor del av desse står i fare for å stå utan bustad då dei har samansette vanskar. Fleire treng oppfølging for å klare å bu og behalde ein bustad. Vidare avdekkjer kartlegging ei gruppe på om lag husstandar som ein vurderer at kan kome til å ha behov for hjelp til å etablere seg og behalde ein bustad i framtida. Samla sett er det ei Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

34 4 svært stor gruppe menneske, sett i forhold til innbyggjartalet, som treng støtte, hjelp og/eller oppfølging for å bu og behalde bustaden. Storparten av husstandane har låg inntekt og er økonomisk vanskeligstilt i forhold til bustadmarknaden. Hovudtrekk i kartlegginga Om lag personar står utan bustad Svært høg del av einslege i husstandane 13 husstandar med barn Storparten har låg trygdeyting som einaste inntekt Fleire har oppfølgingsbehov Behov for 9-10 bustader. Berre få av husstandane kan eige eigen bustad Det er ein nasjonal målsetnad at flest mogleg skal bu i eigen eigd bustad i dette landet. Dette vil også vere Fitjar kommune sin målsetnad, men kommunen vurderer at ein viss del av befolkninga ikkje vil nå dette målet. Kommunen vil difor nytte tilgjengelege ressursar til å hjelpe menneske som ikkje sjølv klarer å stette sine behov på bustadmarknaden. Kommunen ynskjer difor fyrst og fremst å satse på å auke talet på utleigebustader. Kommunen treng ein plan som syner behov for kommunale husvære til ulike grupper, og som kan vera med å styre ei utvikling av bustader for å møte behova. Kommunen har registrert at dei vanskelegstilte på bustadmarknaden ynskjer å bu sentralt for å få ein lettare kvardag, då dei ikkje har råd til bil eller kanskje heller ikkje har/får bilsertifikat. Det fins marginale grupper som har vanskar på bustadmarknaden, unge med psykisk vanskar og anna, som ikkje kjem i gong med arbeid/utdanning og som ofte bur heime hjå foreldre/besteforeldre. Arbeidet med planen har resultert i forslag om til saman 10 tiltak for å møte utfordringane på bustadmarknaden for vanskeligstilte i kommunen dei næraste åra. 1 Om bustadsosialt arbeid i Fitjar kommune 1.1 Innleiing: Alle skal kunne bu trygt og godt i Fitjar Fitjar kommune ynskjer å ha fokus på butilhøva i kommunen og då særleg på butilhøva til dei vanskeligstilte på bustadmarknaden. Frå statleg hald har bustadpolitikken vorte sett på dagsorden gjennom stortingsmeldingar og strategiar sidan I dagens samfunn er eigen bustad, ein heim, vesentleg for god helse, sjølvkjensle og fungering i samfunnet. Hovudmålsetnad i norsk bustadpolitikk, jfr St.meld. nr. 23 Om boligpolitikken, er Alle skal kunne bu trygt og godt. Dette er eit ambisiøst mål, men med den kunnskapen vi har om kor viktig det er for menneske å ha ein heim, er målet på sin plass. Å ha ein slik stabil base som det å ha ein heim er, ynskjer vi skal vere mogeleg å realisere for alle innbyggjarane i Fitjar kommune og vi vil difor vidareføre den statlege visjonen til kommunen vår,- Alle skal kunne bu trygt og godt i Fitjar! Dette legg føringar for korleis Fitjar kommune ynskjer å legge til rette for bustadetablering. Fokus skal rettast både mot grupper og einskildpersonar i samfunnet med særskilde behov, og mot innbyggjarane generelt. Mangel på tilfredsstillande bustad råkar enkeltmenneske hardt og representerer ei sterk påkjenning på både helse og levekår. Motsett ser vi at gode butilhøve skaper vilkår for betre livskvalitet, helse og trivsel. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

35 5 1.2 Mandat Den første arbeidsgruppa som laga planen hadde følgjande mandat etter vedtak frå Utval for oppvekst og omsorg. kartlegge behov for bustader for vanskelegstilte i Fitjar kommune utarbeide bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune vurdere og få oversikt over dei økonomiske konsekvensane og muligheitene med eit slikt prosjekt vurdere aktuelle sentrumsnære kommunale område som kan nyttast til tomter i prosjektet vurdere kva fagkompetanse ei prosjektgruppe bør bestå av og vurdere økonomiske føresetnader for å opprette ei slik prosjektgruppe utarbeide framlegg til sak i kommunestyret i samband med behandling av årsbudsjett for 2011 i desember. Då vert prosjektet vert lagt fram, saman med bustadsosial handlingsplan. Rullering av planen no i 2015/16 må skje som ei evaluering av planen og dei ulike tiltak ein har kome i gong med, men og med bakgrunn i ny kartlegging av behov. Planen må møte det store utfordringsbildet på bustadsosiale utfordringar dei næraste åra. Planen må leggje fram tiltaksliste for bygging og utvikling av kommunale bustadtilbod til ulike grupper med ulike behov i åra som kjem. 1.3 Bruk av planen Målsetnaden med planen er få synleggjort behov og sikre politisk forankring og vilje til å gjera noko med dei utfordringane som er avdekka. For den det gjeld vil det utgjere stor forskjell frå å bu ute, i campingvogn, hos vener eller kjende og til det å ha sitt eige,- ein stad å kome til der ein kjenner seg trygg, kan slappe av og finne ro, skape sitt eige der ein har tilhøyr og identitet, er del av eit fellesskap m.m. Dei ulike tiltaka vert forankra politisk gjennom planen og sett ut i livet ved hjelp av tverrfagleg samarbeid med dei ulike involverte tenesteområda i kommunen. 2 Sentrale og lokale føringar for bustadpolitikk 2.1 Visjonar, mål og strategiar St.meld.nr.23 Om boligpolitikken seier noko om kva mål ein har for bustadpolitikken frå nasjonalt hald. Overordna visjon er at: Alle skal kunne bu godt og trygt. Den norske bustadpolitikken er bygd på at tre partar, stat, kommune og private aktørar, skal samarbeide om å nå desse måla. Regjeringa skriv i sin handlingsplan i 2014 bl.a., «Boligmarkedet i Norge fungerer i hovedsak godt. Vi har tradisjon for å eie vår egen bolig, vi sparer i boligene våre og vi bruker mye penger på å pusse opp og holde dem ved like.. Det må bli raskere og enklere å bygge boliger, slik at flere får ta del i gleden av å eie sitt eget hjem. Boligpolitikken handler også om de som møter ekstra utfordringer på boligmarkedet.. For disse vil Husbanken være en viktig mulighet til å skaffe seg egen bolig. Vi har målrettet startlånsordningen slik at pengene går til folk som av ulike årsaker har reelle problemer med å få lån. Husbanken skal blant annet gi lån til vanskeligstilte som ikke får lån i andre banker, men skal ikke vær en konkurrent til vanlige banker. Det boligsosiale arbeidet har mange aktører, fordi behovene er sammensatt. Det er asylsøkere som har fått opphold, folk som kommer fra rusbehandling, bostedsløse og mange som av andre årsaker trenger hjelp til å skaffe en bolig og skape et hjem. Regjeringens boligsosiale strategi er ambisiøs og tar mål av seg å se flere av Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

36 6 virkemidlene i sammenheng. Barn og barnefamilier skal prioriteres, fordi et godt hjem er et viktig utgangspunkt for en god barndom. Kommunene er nærmest innbyggerne. Derfor må kommunene også rustes til oppgaven, og vi har startet dette arbeidet med blant annet å øke satsingen på kommunale utleieboliger.» Staten skal altså setje sentrale mål og hovudretningslinjer for bustadpolitikken i landet fastsetje lover og rammevilkår tilby gjennom Husbanken gunstige finansierings- og støtteordningar stimulere til forsking informere Kommunane har i fylgje Lov om sosiale tenester i arbeids og velferdsforvaltningen; ansvar for å medverke til å skaffe bustad til menneske som ikkje sjølv er i stand til ivareta sine interesser på bustadmarknaden skal legge til rette for lokale løysingar skal legge til rette for nye bustader, utvikling og fornying av bustader og bustadområde Private aktørar kan stå for prosjektering og oppføring av nye bustader kan forvalte, vedlikehalde og utbetre store deler av bustadmassen. Kan og prioritera utleigeprosjekt saman med kommunen. Bustaden er ein av grunnelementa i velferdssamfunnet saman med arbeid og helse. Ut av dette ser vi at det å ikkje ha ein eigen bustad kan for den enkelte vere svært alvorleg både når det gjeld identitet, helse, hygiene og kvile, tilhøyre, integrering i samfunnet og deltaking i arbeidslivet m. v. Trass i at bustadsituasjonen generelt i Norge er svært god, er det enkelte grupper som av sosiale, økonomiske, medisinske eller fysiske grunnar ikkje er i stand til å etablere seg i, eller behalde ein eigen bustad i eit godt bumiljø. 2.2 Den norske bustadmodellen Dei aller fleste vil ha fordelar av å eigen sin eigen bustad, sjølv om ein i periodar i livet kan av ulike årsaker ha behov for å leige bustad. Dette gjeld også for dei som er vanskeligstilt på bustadmarknaden. St.meld. nr.23 Om boligpolitikken seier at sosiale utleigebustader som permanente bustader for vanskeligstilte ikkje er å anbefale. Det vert peika på at dette kan utgjere ei fattigdomsfelle og anbefaler at utleigebustader berre vert nytta som gjennomgangsbustad også for vanskeligstilte. Som tidlegare nemnd, er målet for den norske bustadmodellen, at flest mogleg skal eige sin eigen bustad. Dette bør også vere mål for dei personane som fell inn under definisjonen vanskeligstilt på bustadmarknaden. 2.3 Husbanken Arbeids- og Inkluderingsdepartementet samarbeider med Husbanken om å førebyggje og motverke bustadløyse og Husbanken er ein sentral aktør i bustadpolitisk samanheng. Husbanken har, gjennom sine regionkontor, fått ei styrka stilling som kompetansesenter på det bustadsosiale området og er ein viktig ressurs for kommunalt bustadsosialt arbeid. Husbanken har ei rad finansielle verkemiddel som er ledd i å nå departementet sine mål for vanskelegstilte på bustadmarknaden. Nokon av desse er: tilskot til kjøp av eigen bustad- etableringstilskot(er eit knapphetsgode) Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

37 7 tilskot til utbetring/tilpassing av eigen bustad tilskot til utleigebustader bustønad kompetansetilskot startlån grunnlån investeringstilskot,særlege føringar for kommunale helse-og omsorgstenester. 2.4 Bustadsosial handlingsplan, ein reiskap for kommunen Til sjuande og sist er det kommunane som skal planlegge og setje i verk tiltak for å gjennomføre nasjonale målsetnader og lukkast i bustadpolitikken. Kommunane vert oppfordra til å utarbeide bustadsosialhandlingsplan for å betre kunne møte utfordringane med å skaffe og legge til rette for at vanskeligstilte på bustadmarknaden skal få eigen bustad. Ein bustadsosial handlingsplan er primært retta mot dei gruppene av innbyggjarar som har økonomiske sosiale, psykiske eller fysiske problem med å etablere seg i ein bustad eller å halda på ein bustad (frå St.meld. 49:97-98) Bustadsosial handlingsplan kan vere ein reiskap for kommunen til å få - betre oversikt over bustadbehova i kommunen - utnytte statlege verkemiddel på ein betre måte - samordne ressursar i kommunen Fitjar kommune har etter mandat frå Utval for oppvekst og omsorg bestemt å utarbeide bustadsosial handlingsplan for å betre dei vanskeligstilte på bustadmarknaden sin situasjon i kommunen. 3 Demografi 3.1 Innbyggjartal i Fitjar kommune Folkemengda i Fitjar har sidan 2000-talet ligge stabilt rundt om lag tre tusen innbyggjarar. Ein gjer merksam på at i omlag 200 personar vart overført til Bømlo ved grensejusteringa på nittitalet, men i det siste har talet auka igjen. Innbyggjartal : kjelde: statistisk sentralbyrå 3.2 Planlagd utbygging Fitjar kommune har ikkje sett seg råd til å stå som utbyggar av bustadfelt dei siste åra. Kommunen har i 2014 regulert ei tomt i Bakken til 3-4 småhusvære for sosiale føremål (ikkje rusgruppa). I 2015 har kommunen kjøpt «Gartneritomta», det er vedteke reguleringsplan, og 5 funksjonshemma byggjer i 2016 eit bufellesskap, med ei tenestebase ilag med kommunen. Her er det 5 ledige tomter. Kommunen eig få område som kan nyttast til bustadbygging. Det er med andre ord private utbyggjarar som per i dag kan tilby kommunen sine innbyggjarar bustadtomter i Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

38 8 åra framover. Dette inneber truleg noko høgare tomteprisar, enn dersom det var tilgjengelege kommunale tomter på marknaden. Søre Stølen Feltet har svært få ledige tomter. Rossneset Siste 3 åra etter Rossneset byggefelt vart regulert og vedteke, har mange bygd seg hus der, trass dyre tomter. Det er framleis ledige tomter. Her er og bygd mindre husvære i tun, med fellesareal, berekna for seniorar. Her er og husvære for sal. Forlenging av Vestbøstad 1- og kalla Brakjehaugen. Reguleringsplan for området vart vedteke i 13, også her har fleire nye hus kome opp, og feltet er no utbygd. Fitjarstølane Nord. Reguleringsplan for området er stadfesta. Fitjarstølane Nord er vedteke lagt for sal. Det er naturlig å setja fristar for utbygging av feltet. Ute i krinsane er det mindre byggefelt, i Dåfjorden har ein Fiskaneset byggjefelt og i Øvrebygda litt spreidde tomter. Det er behov for å utvikle alternative sentrumsnære tomteareal. 3.3 Samlokaliserte bueiningar i sentrumsområde Som tidlegare nemnd, ser ein i Fitjar at fleire ynskjer å bu i bustader i sentrumsnære områder, gjerne noko samlokaliserte. Truleg vil både tendensen til å ynskje mindre og meir lettvinte bustader og tendensen til sentralisering halde fram i åra som kjem. For mange er det praktisk å bu i gangavstand til butikkar og offentlege kontor på grunn av manglande transport. Dersom ein ikkje disponerer bil og er avhengig av offentleg transport vil mange kjenne seg isolert i krinsane i kommunen og oppleve daglege gjeremål som svært tungvint. 3.4 Bustadprisar Prisane på bustader har i stort sett heile landet stige vesentleg det siste tjue åra. Tal frå SSB viser at det sidan 2000 har vore ei jamn årleg prisauke på bustadmarknaden fram til i dag. Bustadprisane har også i Fitjar stige vesentleg dei siste ti åra, sjølv om prisauken truleg er noko mindre enn landsgjennomsnittet. Den forholdsvis høge prisauken på bustader i Fitjar, både på nye og brukte bustader, gjer det vanskelig for dei med vanskeleg økonomi å etablere seg i eigen eigd bustad. Dei vanskelegstilte på bustadmarknaden i Fitjar er nesten alle registrert med varig låg trygdeyting og dei er einslege. 4 Vanskelegstilte på bustadmarknaden i Fitjar 4.1 Kartleggingsverktøy Fitjar kommune gjorde første gong i oktober 2010 ei kartlegging av bustadbehov for vanskeligstilte i kommunen. Husbanken har utarbeidd kartleggingsverktøy. Minst eit av kriteria under må vere oppfølgt for at husstanden vert rekna som vanskelegstilt på bustadmarknaden. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

39 9 husstanden er utan eigd eller leigd bustad (bur på hospits, hotell, campinghytte eller bur mellombels hos familie, vener, har opphald på institusjon eller i fengsel m. v) Husstanden står i fare for å miste bustaden (til dømes på grunn av høge buutgifter, låg inntekt, manglande økonomisk styring, usikker leigekontrakt, husordensproblem m. v) Husstanden bur i uegna bustad (til dømes på grunn av vesentlege manglar, helsefarleg miljø, for liten bustad, ikkje tilpassa funksjonsnivå m. v) Tilsette frå ulike tenesteområde i kommunen har saman med NAV freista identifisere dei personane som ein kjenner til i kommunen som kjem inn under kategorien vanskeligstilt. Arbeidet med å identifisere vanskeligstilte personar er gjort av NAV, helse og sosialsjef, heimebaserte tenester og psykiatritenesta. Dei identifiserte personane er kartlagt gjennom manuelt kartleggingsverktøy frå Husbanken. Utifrå kartlegginga kan vi seie noko om kven dei vanskelegstilte på bustadmarknaden er. 4.2 Bustadsosiale utfordringar I kartleggingsprosessen som vart gjennomført i oktober 2010 vart det registrert 16 personar som kan omtalast som vanskeligstilte. I 2015 har tal på vanskelegstilte auka til 37, og talet med barn auka frå 0 til fleire. Auka fokus på denne gruppa gjer at me no har betre oversikt over desse familiane. Tiltak som er sett inn her er blant anna barnefattigdomsprosjektet. Ein vurderer at auken kjem som følgje av at det siste åra har vorte fleire sosialhjelpsmottakarar og yngre som får uføreyting som følgje av psykiske helseutfordringar. 4.3 Kjenneteikn ved husstanden Det vart i kartleggingsprosessen registrert kva vanskar/utfordringar husstanden har. Dette er kjenneteikn ved deira livssituasjon som kan vere årsak til at dei er vanskelegstilt på bustadmarknaden. Primære kjenneteikn viser til husstandens si hovud utfordring, medan sekundære kjenneteikn viser til tilleggsfaktorar som påverkar situasjonen. Då nesten alle har låg trygdeyting som einaste inntekt, vil dei fleste i tillegg gå inn under grupperinga økonomisk vanskeligstilt. Det kan være primære eller sekundære kjenneteikn som rus, sosialt vanskeligstilt, økonomisk vanskeligstilt og psykiatri. Det kan og være rørslehemma, psykisk utviklingshemma eller andre funksjonshemmingar. 4.4 Oppfølgingsbehov Fleire av personane vil trenge oppfølging i eigen heim for å klare å bu, behalde bustad. Dette kan dreie seg om alt frå døgnbaserte teneste til tilsyn/oppfølging ein gong i veka eller mindre. 4.5 Økonomi Mest alle dei 37 husstandane har ei stor utfordring når det gjeld økonomi. Storparten er einslege og dette gjer at børa med dei økonomiske utfordringane knytt til det å bu, er større enn om det var fleire i husstanden til å dele på utgiftene. Høg gjeld, dårlig økonomistyring, sosiale vanskar m. m. er også kjenneteikn. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

40 10 Fleire av husstandane har vanskar med å skaffe seg leigebustad på den private marknaden og dette er årsak til at dei står utan bustad. Bakgrunn for dette er fyrst og fremst sosial stigmatisering i ein liten kommune der alle kjenner alle. Andre årsaker kan vere rusåtferd, vanskar med å halde bustaden i orden, husbråk, uorden i økonomi som gjev vanskar med å betale husleige m.m. Dette gjeld fleire av personane som er registrert i kartlegginga. Desse menneska er avhengig av familie og nettverk for å ha tak over hovudet og dei er avhengig av det offentlege for å kunne etablere seg i eller behalde eigen bustad. 4.6 Andre funn i kartleggingsprosessen I kartleggingsprosessen med å identifisere vanskelegstilte, kom ein fram til at det finst kategoriar menneske som ikkje kjem inn under vanskelegstilt på bustadmarknaden i forhold til kriterium sett av Husbanken. Dette er menneske som kommunen/nav kjenner til som dei opplever har stetta sine behov for bustad i augneblinken, men som ein ser har så omfattande vanskar på ulike områder at ein kan tenkje seg at behov kan oppstå. Truleg vil mange av personane vi her tenkjer på kunne klare å etablere seg i leigd bustad. Men dersom målet skal vere at flest mogleg skal eige sin eigen bustad, vil storparten av dei vi her omtalar vere varig ute av stand til å dette. Vi har delt husstandane inn i fem kategoriar. Kvar husstand er berre registert i ein kategori, sjølv om dei kan passe inn i fleire. Dei er ikkje med i hovudkartlegginga Ungdom med ulike utfordringar Storparten av menneska vi finn i denne gruppa er einslege unge og bur i foreldreheimen. Dei er mellom 18 og 22 år og har ikkje fullført vidaregåande skule. Etter å ha droppa ut av skulegang har dei ikkje klart å kome i posisjon til å forsørgje seg sjølv gjennom arbeidsinntekt. Dei er i stor grad brukarar av NAV sine tenester og dei tiltak som er retta mot dei, utan rettar gjennom arbeidsinntekt (dvs. individstønad, kvalifiseringsstønad, arbeidsavklaringspengar m.m). Med bakgrunn i dei vanskar ein ser desse personane har, tilseier erfaring at dei kan i åra framover få behov for hjelp blant anna med å etablere seg i eigen heim. Utsikter til svært låg inntekt vil gjere dei ute av stand til å etablere seg i eigen eigd bustad utan bistand Unge med behov for omfattande tilsyn og oppfølging Kommunen register at unge menneske med omfattande hjelpebehov kan kvi seg for å etablere seg i husvære i Havnahuset. Årsak til dette er fyrst og fremst at det vert opplevd som stigmatiserande og at det er vanskelig å bygge opp eit tilfredsstillande nettverk med vener, når bustaden på mange måtar er institusjonell. Ein slik leigd bustad er for desse personane tilfredsstillande som husvære med tryggleik tilsyn og hjelp, men kanskje ikkje som ein heim, der ein finn trivsel og sjølvrespekt. Desse menneska er unge med ei forholdsvis låg trygdeyting som einaste inntekt og eigen eigd bustad vert difor eit meir eller mindre urealistisk mål utan bistand. For denne gruppa er blant anna bustader i Gartneritunet ei god løysing Husstandar med gjeldsproblematikk som ikkje er i stand til å skaffe seg eigen eigd bustad Nokon husstandar har så store gjeldsvanskar at det ikkje er mogleg for dei å kome inn på bustadmarknaden. Truleg vil desse menneska ikkje vere i stand til å eige eigen bustad på svært mange år, dersom dei ikkje får hjelp i denne situasjonen. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

41 Varig låg inntekt som gjer dei ikkje er i stand til å skaffe seg eigen eigd bustad Nokre einslege personar med varig trygdeyting frå NAV, har så låg inntekt at dei ikkje vil vere i stand til å nedbetala lån på eigen eigd bustad med dei prisane som er på bustadmarknaden i dag Barn/ungdom med behov for omfattande tilsyn og oppfølging, som vil trenge bustad i framtida I denne kategorien finn vi barn og ungdommar som no går på barne- og ungdomsskulen i Fitjar. Som kjend, går åra fort og dei vert vaksne og skal bu sjølvstendig. At «Gartneritunet» er etablert kan vera ein føremon, då ein vil kunne byggje fleire bustader her for denne gruppa. Her vil brukarane kjøpe bustadene og danne eit burettslag. 4.7 Oppsummering 37 husstandar er kategorisert som vanskeligstilt på bustadmarknaden i Fitjar og av desse har om lag 8 akutt behov for ein eigen, god bustad. I tillegg kjem dei husstandane som ein vurderer at kan kome til å trenge rettleiing, hjelp, støtte og/eller oppfølging for å klare å etablere seg. Samla sett har kommunen føre seg ei utfordring der inntil 37 husstandar kan kome til å trenge hjelp for å stette sine behov for å kunne bu trygt og godt i Fitjar i åra som kjem. Det er ein nasjonal målsetnad at flest mogleg skal bu i eigen eigd bustad i dette landet. Dette vil også vere Fitjar kommune sin målsetnad, men kommunen vurderer at ein viss del av befolkninga ikkje vil nå dette målet. Kommunen vil difor nytte tilgjengelege ressursar til å hjelpe menneske som ikkje sjølv klarer å stette sine behov på bustadmarknaden. Kommunen ynskjer difor fyrst og fremst å satse på å auke talet på utleigebustader. Tenesteapparatet i kommunen skal difor framover satse på å kunne gje hjelp og støtte til etablering i ein god og tilfredsstillande leigd bustad for dei vanskelegstilte på bustadmarknaden. I planperioden er det naturleg å vurdere andre strategiar og utvide satsingsområdet dersom ein ser dette er tenleg. 5 Kommunale ressursar til vanskelegstilte på bustadmarknaden 5.1 Tenester og personell Dei vanskelegstilte på bustadmarknaden som i første omgang treng tenester og personell er dei rusavhengige. Fitjar kommune har sidan 2010 hatt eigne tilsette på rusomsorgsfeltet. Frå 2010 og framover har me fått tilskot til deler av bemanninga, i tillegg til ein fast stilling har me pr. 2016; 2,6 prosjektfinansierte stillingar innafor bustadsosial oppfølging, rus og barnefattigdomsprogrammet. Det siste for å jobbe meir målretta mot barnefamiliar og unge som treng meir praktisk hjelp og oppfølging, enn berre økonomisk bistand. Då dei statlege midlane til stillingar fell bort etter tilskotsperioden, skal stillingane i ordinære kommunebudsjett. Prosjektfinansiering gir sårbare stillingar om ikkje kommunen kan vidareføre desse fullt ut etter tilskotsperioden. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

42 Samarbeid og samarbeidstradisjonar I ein liten kommune som Fitjar med forholdsvis få tilsette i kvar eining/fagfelt er tverrfagleg samarbeid naudsynt. Dei med behov for varige tilrettelagde tenester frå ulike instansar har i hovudsak ei ansvarsgruppe og ein koordinator. Fleire har også fått utarbeidd ein individuell plan. Det tverrfaglege samarbeidet strekker seg frå internt i kommunen, til dei ulike fastlegane på øya, og til samarbeide med spesialisthelsetenestene. 5.3 Kommunale bustader Fitjar kommune har pr. i dag 5 permanente kommunale bustader for utleige utanom omsorgsbustader, 3 på Vestbøstad, 1 i søre Stølen, 1 i sentrum, i tillegg til mellombels husvære -2 enkle moduler på Aarskog. I Havnahuset bu og servicesenter finst det til saman 30 omsorgsbustader. Desse vert tildelt personar med funksjonshemming med omfattande behov for tilsyn og oppfølging, det vil seie heildøgns omsorgstenester. Havnahuset er døgnbemanna og knytt til det kommunale omsorgssenteret. I tillegg til dette har kommunen ein tidlegare PU-bustad i Bakken, med 2 bueiningar og ein personaldel. Bustaden vert i dag nytta til dagtilbod for psykisk utviklingshemma og avlasting. Nær Havnahuset, er det bygd opp eit bustadkompleks med omsorgsbustader etter burettslaglags modell, Havn burettslag. Her er det 12 husvære som ein kjøper, prisen på leilegheitene vert indeksregulert, og kan ikkje omsetjast i marknaden. Det er kommunen som har tildelingsrett og det går på behovsvurdering for dei som får tildelt bustad. I desse bustadene bur det personar som treng tilsyn og oppfølging, i varierande grad. Desse er ikkje bemanna, men personane har vedtak om oppfølging frå heimebaserte tenester etter behov. Nærleiken til Havnahuset omsorgsenter gjer at det er lett å tilkalle personale frå Havnahuset dersom det skulle oppstå ein periode med større hjelpebehov. 5.4 Rutinar for tildeling av kommunale bustader Når det gjeld tildeling av omsorgsbustad så er det utarbeidd kriterium for dette i kommunen, i samband med utbygginga av desse bustadane. Søkjarane vert kartlagde, ved hjelp av ei standard (statleg) kartlegging av hjelpebehov, kalla IPLOS. Deretter vert saka teken opp i inntaksmøte der det vert gjort ei tverrfagleg vurdering av søknadene, med vektlegging på alle sider ved søkjaren sin situasjon, både fysisk, psykisk og sosialt. Dette er ei ordning som fungerer tilfredsstillande i dag. Etter at kommunen kjøpte utleigehusvære, og ein byrja å få inn søknader etablerte ein bustadgruppa, tidlegare beskrive i planen. Det er og laga kriterier for desse. 5.5 Byggjeland for vanskelegstilte på bustadmarknaden Arbeidsgruppa som har jobba med denne planen vil tilrå å nytte sentrumsnære tomter til realisering av bustader for vanskeligstilte på bustadmarknaden. Dette gjeld både ved bygging/kjøp av kommunale bustader for utleige. For å kunne realisere eigen bustad er Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

43 13 det vesentleg for den enkelte husstand at tomtene er særs rimelege. Tomtene må subsidierast av kommunen. Det finst alternative opplegg der kommunen byggjer, og i ein overgangsfase er det leige og sparing av eigenkapital, med tanke på å kjøpe. Slike tomter har ein ikkje i dag. 6 Vegen vidare 6.1 Det allmenne og det særskilde Bustadsosial handlingsplan har som føremål å setje fokus på situasjonen til dei menneska i kommunen som manglar eller ikkje har ein tilfredsstillande heim der dei kan finne mellom anna tryggleik, kvile, ro og tilhøyre. Bustadsosial handlingsplan skal vidare gjere greie for kva tiltak kommunen må setje i verk for å betre situasjonen for desse menneska og nå målet om at ALLE skal kunne bu trygt og godt i Fitjar. God generell bustadplanlegging og gode vilkår for all bustadbygging er viktig i eit folkehelseperspektiv. Menneske med funksjonshemmingar eller andre særskilde problem skal fyrst og fremst få sine bustadbehov løyst innanfor rammene av eksisterande og framtidige bustadmiljø. Det er viktig å motverke segregering og stigmatiserting av det særskilde og integrering i dei ordinære bustadmiljøa er her nøkkelen. Derfor handlar spørsmålet om husvære for vankelegstilte på bustadmarknaden eigentleg om korleis den generelle bustadetableringa i kommunen vert planlagd og organisert. Fitjar kommune ynskjer for dei fleste å nytte normaliseringsmodellen som modell for busetting av vanskeligstilte. Denne modellen tek utgangspunkt i at den enkelte vert busett direkte i eigen bustad saman med egne tiltak for oppfølging for at butilhøvet skal verte vellykka. Bakgrunn for modellen er at bustadlause har same behov for bustad som andre. Vidare samsvarer modellen i stor grad med det bebuarane sjølv ynskjer. Metoden for å lukkast med modeller er at det vert ytt individuelt tilpassa hjelp og støttetiltak i bustaden etter innflytting. Her vert samordning av tenester, god koordinering og utarbeiding av individuell plan viktige delmål i arbeidet for å lukkast. Husbanken sitt prosjekt «Housing first» har streka under at det å bu skikkeleg er eit viktig utgangspunkt for å lukkast i rusrehabiliteringa til dømes. Kommunen har eit direkte ansvar for å skaffe mellombels husvære for menneske som ikkje klarer dette sjølv, jfr. Lov om sosiale tenester i arbeids- og velferdsforvaltninga 15. Det vil difor vere ei oppgåve for den bustadsosiale handlingsplanen å etablere eit tilstrekkeleg tal mellombels husvære for menneske med akutte bustadbehov. Det må derfor etablerast ein bustadreserve av god kvalitet som kan nyttast ved akutte bustadbehov. 6.2 Dei eldre Den kommunale omsorgstenesta for eldre opplever at kommunen i det store og det heile klarer å stette behov for omsorgsbustader for eldre. I Fitjar har det vore tradisjon for at ein freistar legge til rette for at eldre kan bu i heimen sin lengst mogleg, og dette vil også framover vere eit mål. Fleire og fleire er oppteken av sin eigen alderdom og det kan synast som at det er ein tendens til at eldre søkjer seg nærare sentrum og realiserer ynskje om å bu i ei lettstelt bueining nær sentrum. For dei som vel å flytte frå store eldre bustader, lettar nok dette kvardagen for vesentleg. Sidan eldre oftast ynskjer å bu heime lengst mogleg og i åra som kjem vil det bli viktig å gje tryggleik ved hjelp av omsorgsteknologi. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

44 Det særskilde Kommunen skal ha fokus på bustadbehova til dei som treng særskilte hjelpetiltak. Kommunen ynskjer ei heilskapleg bustadsosial satsing. Kommunen skal ha som krav at bustader til vanskeligstilte skal ha same kvalitetsmessige og estetiske standard som den generelle bustadmassen. Den bustadsosiale handlingsplanen skisserer at kommunen må: - syte for etablering og finansiering av bustader for vanskeligstilte på bustadmarknaden - syte for at tenesteapparatet etablerer tilstrekkeleg oppfølgingstiltak som er individuelt tilpassa, slik at den einskilde kan bu og behalde eigen bustad. - Syte for politisk og administrativ oppfølging av bustadsosiale tiltak skissert i planen. Bustadetablering utan tilstrekkelig oppfølgingstenester eller nyetablering av tenester utan solid og samtidig administrativ forankring, gjev mindre gode resultat. 6.4 Framlegg til tiltak 6.4. Bustadetableringar Bustadavdeling Etter som den kommunale bustadmassen aukar i kommunen vår i åra framover er det ynskjeleg å setja av ressursar til stillingsressurs for få på plass ein aktiv bustadavdeling. Bustadavdelinga skal forvalte og planleggja bustader, og vera aktiv og ut mot publikum i høve Husbanken sine støtteordningar Varige utleigebustader til særleg vanskelegstilte. Det må ha høg prioritet å skaffe varige bustader til dei mest sårbare, som ikkje har buevne, og definera bruk av modulane på Aarskog vidare. Erfaringa så langt er at modulane er plassert heilt ok når det gjeld tomtevalet, men dei ligg for tett. Det er ikkje problem at tomta ligg eit stykke frå sentrum, heller tvert om. Erfaringa er at dei er for alt små, men om ein hadde valt modular på om lag 45 m2, så kunne dette vore meir for varige behov. Så lenge modulane er så små, er brukarane heile tida misnøgde. Det er og vanskeleg å forsvare dei som varige bustader, ut frå standarden og fylkesmannen vil ikkje godkjenne eit mellombels dårleg tilbod over tid. Bustadgruppa meiner det må utviklast eit varig tilbod til denne gruppa, gjerne modular som er større og ligg litt frå kvarandre, enn dei me har på Aarskog. Nabokommunane våre har erfaring frå å byggje moduler som er flyttbare, dei har valt å setje dei opp i eigna tomter sentrumsnært men ikkje tett opp i andre hus. Hjelpeapparatet rundt desse er tverrfagleig, vaktmester som fikser opp etter kvart, rustenesta og NAV samarbeider slik at dei ikkje i så stor grad oppsøkjer NAV med dei problema som følgjer. Bustadgruppa veit ikkje om, og kan ikkje peike ledige tomter til dette føremålet. Kommunen bør derfor lyse etter eigna tomt til føremålet. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

45 Bustader andre grupper. Kartlegginga viser vidare at det trengs fleire utleigehusvære til blant anna familiar og unge. Nokre vil kunna etablera seg i eigne bustad om dei får tilstrekkelig hjelp. Eventuelt bygge for leige til å begynne med, men med fast spareavtale for å overta for å eige når ein har spart eigenkapital. Nokre kommunar har slike prosjekt ilag med Husbanken. Tiltaket må greiast ut. Event. vurdera om det kan skje i regi av Opero, arbeidsmarknadsregi. Dette er ikkje nærare kartlagt Bustader til flyktningar Vurdera kjøpe/bygge/leige husvære til busetjing av flyktningar, kontinuerleg etter dei til eikvar tid gjeldande vedtak og plan for busetjing Andre tiltak Vurdera samarbeid med private i langsiktige avtaler om utleigehusvære Eigedomsskattefritak Søknad om fritak frå eigedomsskatt for vanskeligstilte. Vanskelegstilte kan søkja om fritak for eigedomsskatt på basis av Veileder om utsettelse, nedsettelse og ettergivelse av eiendomsskatt utarbeidd av Kommunenes sentralforbund, og vedteke i formannskapet 23 september Søknader skal skrivast på fastsett skjema som kommunen har utarbeidd iht. pkt 3.7. i rettleiaren. Nye private bustader bygt til føremålet, kan etter søknad få fritak for eigedomsskatt for ein periode. Del 2 Bustadoppfølging og bustadrettleiing Gjeldsrådgjeving Gjennom kartleggingsprosessen og den kjennskapen NAV har til dei personane som er med i kartlegginga, ser ein at dei det gjeld har låg inntekt, og mange slit også med gjeldsproblematikk som gjev dei ytterlegare økonomiske vanskar. Kommunen si plikt til å gje opplysningar, råd og rettleiing for å førebyggje sosiale problem, jfr. Lov om sosiale tenester 17, gjeld også gjeldsrådgjeving. Den kommunale sosialtenesta har i liten grad kunna møte desse krava. Dels på grunn av personalmangel i periodar og dels også på grunn av kunnskapsmangel på området. Dette må prioriterast og kommunen/nav må opprette ei arbeidsgruppe som kan jobbe med gjeldsrådgjeving for personar som vert hindra i å kome seg inn på bustadmarknaden på grunn av for stor gjeldsbyrde. Arbeidsgruppa bør bestå av sosialkurator, ein person frå kommunen si økonomiavdeling i samarbeid med namsmannen. Erfaring frå tidlegare viser at det bør vere fleir som jobbar parallelt med desse sakene, både fordi slike prosessar er svært sårbare og kan få negativ utvikling dersom den stoppar opp f.eks. pga sjukdom eller anna fråvær. Men også for at dei ulike partane skal ansvarleg gjere kvarandre gjennom samarbeidet og på den måten sikre at dette viktige arbeidet faktisk vert gjort Informasjon og bruk av Husbanken sine verkemiddel Kommunen treng å samordne kunnskap og informasjon om Husbanken sine tenester og ulike tiltak. Dette bør gjerast gjennom at same arbeidsgruppa som nemnt i p ovafor, samordnar og forvaltar søknader og stønader frå Husbanken. Arbeidsgruppa må Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

46 16 søke å få til eit heilskapleg samarbeid med Husbanken og gje den enkelte husstand informasjon og høve til å nytte seg av startlån, grunnlån, tilskot, og bustønad for å sikre dei økonomiske rammene rundt husstanden. Her er viktig med ei individuell tilnærming, då eit skreddarsydd opplegg rundt den enkelte husstand, vil gje auka meistringsevne og større sjanse vor at etablering vert vellykka. Arbeidsgruppa må stimulere til: - Aktiv bruk av startlån - Aktiv bruk av tilskot til vanskelegstilte - Aktiv bruk av bustønad frå Husbanken For å få til dette er informasjon og kunnskap vesentleg. Ulike kommunale instansar, NAV og andre offentlege etatar som møter menneske som har behov for desse tenestene, treng kunnskap om dei ulike verkemidla. Vidare er det vesentleg at Fitjarbuen får denne informasjonen, t. d gjennom informasjonsfoldarar på NAV og i Rådhuset og på kommunen sine nettsider Tilrettelegging i eigen bustad Kommunen har mål om at alle skal bu i eigen heim så lenge dei ynskjer og kan det. Kommunen kan vera med å tilretteleggja for det. Det er viktig å kartleggja dei eldre med tanke på førebygging, til dømes fallulukker. Her kan ein tenkja både på rekkverk, tepper etc. Særleg viktig hjå dei som ikkje er i hjelpeapparatet frå før, der ein ikkje har tenkt meir praktisk tilrettelegging. Kommunen vil setja førebyggjande heimebesøk i sytem frå Det er og viktig at folk sjølv byrjar å planleggja alderdomen sin, med tanke på tilrettelegging av bustaden. Når sjukdom kjem til kan det vera trong for hjelp til både å søkje Husbanken om tilskot/lån for ombygging/tilrettelegging av bustaden. Kommunen må bistå her Individuell tilrettelegging og oppfølging Kartlegginga kommunen har gjennomført av dei vanskeligstilte sin situasjon på bustadmarknaden, avdekker at ein del husstandar treng oppfølging og tilrettelegging for framleis å klare å bu i eigen bustad. For å møte dette behovet treng kommunen å tilpasse tenesteapparatet slik at den kan tilby individuell tilrettelegging og oppfølging ettersom den enkelte husstanden har behov for dette. Kommunen har rutinar for kartlegging gjennom IPLOS i forhold til hjelpebehov og kva tenester som er tenlege. Heimebaserte tenester, psykiatritenesta, NAV og ruskoordinator må samarbeide om oppfølging rundt den enkelte husstand med slike behov. Her må kommunen legge vekt på individuelle løysningar til beste for den enkelte, slik at dei vert i stand til å bu og behalde bustaden sin. Det er difor trong for å oppretthalde ei miljøterapiteneste Søkje statlege tilskot a. Kommunen skal søkje bustadsosialt tilskot og andre mogelege tilskot innafor rus- og sosial feltet. b. kommunen må setje a eigenfinansiering til stillingar, og søkje om statlege tilskot til stillingar Søknad og tildelingsprosedyrar Kommunen har utarbeida søknadsprosedyrar og rutinar for tildeling av kommunale sosiale utleigebustader. Ein har også utarbeidd husreglar og oppfølgingtiltak. Bustadsosial handlingsplan for Fitjar kommune

47 Fitjar kommune Arkivkode: U63 Saksmappe: 2016/461 Sakshandsamar: Andreas Moe Larsen Dato: SAKSFRAMLEGG Tildeling av prikk til Fitjar Fjordhotell AS - forbod mot alkoholreklame Utval sak Utval Møtedato 39/16 Utval for Oppvekst og omsorg Vedlegg 1 Forbod mot alkoholreklame - annonse i Fitjarposten 2 Klypp frå Fitjarposten.no kl Bakgrunn: Reklame for alkoholhaldig drikk er forbode etter alkohollova 9-2, med unntak som kjem fram i alkoholforskrifta Reaksjonen for brot på forbodet er tildeling av ein prikk, som er gjeldande i to år frå tilhøvet blei avdekka. Fitjar kommune blei gjort oppmerksam på ei annonse i Fitjarposten.no med reklame for ølsmaking ved Fitjar Fjordhotell Annonsa innehaldt bilete av ulike ølsortar og teksten «Ein kveld med mye godt og nytt øl, som vi skal smake på sammen med ein passende meny». Nøktern og produktnøytral informasjon om arrangement utan bruk av bilete av alkoholhaldig drikk vil ikkje bli råka av forbodet. Kommunen kontakta Fylkesmannen i Hordaland, som konkluderte med at annonsa var ulovleg, då den ikkje kjem inn under nokon av unntaka i alkoholforskrifta Dette byggjer på at det er eit salsfremjande bilete av ulike ølsortar i samband med bruk av ordet «ølsmaking». Det er i tillegg nytta salsfremjande tekst. Fitjar Fjordhotell AS fekk i brev dagsett høve til å uttala seg om saka, med frist Det er ikkje motteke uttale i saka. Med det nye prikksystemet er reaksjonar mot brot på alkohollova standardisert. Det skal «helt spesielle og svært formildende» eller «svært skjerpende omstendigheter» til for at ein skal gje andre reaksjonar enn ein prikk. Vurdering: Prikksystemet gjev standardiserte reaksjonar for brot på alkohollova. Rådmannen meiner eit brot har funne stad, men at det korkje er heilt spesielle og formildande eller skjerpande omstende. Framlegg til vedtak/tilråding: Fitjar Fjordhotell AS blir tildelt ein prikk for brot på alkohollova 9-2, forbod mot alkoholreklame. Prikken er gjeldande til Atle Tornes Rådmann 47

48 FITJAR FJORDHOTELL AS Postboks FITJAR Dykkar ref: Vår ref: Sakshandsamar: Arkivkode: Dato: 2016/76 Andreas Moe Larsen U Forbod mot alkoholreklame - annonse i Fitjarposten _ Det blir vist til vedlagt annonse i Fitjarposten.no, henta frå Internett kl Alkohollova tillèt ikkje reklame for alkoholhaldig drikk. Heimelen for forbodet er å finna i lova 9-2 og alkoholforskrifta kapittel 14. Fitjar kommune vurderer at annonsa i Fitjarposten.no er i strid med alkohollova og alkoholforskrifta. Løyvehavar må sørgje for at annonsa omgåande blir teke vekk frå nettstaden. Fitjar kommune vil følgja opp saka etter kapittel 10 i alkoholforskrifta om prikktildeling. Brot på reklameforbodet kan føra til tildeling av ein prikk. Løyvehavar kan gje uttale til saka innan 6. mai. Med helsing Fitjar kommune Atle Tornes rådmann Andreas Moe Larsen assisterande rådmann Dette dokumentet er elektronisk godkjent og sendt utan signatur Postboks 83, 5418 FITJAR E-post: fitjar@fitjar.kommune.no Rådmannen Telefon: Fitjar kommune Direktetlf

49 49

50 Fitjar kommune Arkivkode: 033 Saksmappe: 2016/3 Sakshandsamar: Bente Fitjar Dato: SAKSFRAMLEGG Meldingar Utval sak Utval Møtedato 40/16 Utval for Oppvekst og omsorg Vedlegg: Rapportar frå Securitas: - Skjenk m/røyk - Fitjar fjordhotell ( og ) - Salg Spar, Rema 1000 og Joker ( og ) Notat revidert budsjett legevaktbygget Brev frå Husbanken: Tildeling av tilskot til utleigebustader ved kjøp av bustad Notat: Fullelektronisk arkiv Fitjar kommune Framlegg til vedtak: Utval for oppvekst og omsorg tek meldingssakene til vitande. Atle Tornes Rådmann 50

51 51

52 52

53 53

54 54

55 55

56 56

57 57

58 58

59 59

60 60

61 61

62 62

63 63

64 64

65 65

66 66

67 NOTAT REVIDERT BUDSJETT LEGEVAKTSBYGGET Rådmannen har fått melding om endring i kostnadsramma for Legevaktsbygget. Under finn ein bakgrunnen for dette og kva konsekvensar det har for låneopptak, auka inntekter (mva og tilskot husbanken) og kva det vil utgjere i husleige for dei tre kommunane. I oppsettet har ein teke ut mogelege frådragspostar. Vedlagt notatet ligg budsjettoppsett frå prosjektleiar Kostnadsoppsett i sak vedteken av kommunestyra i Stord (PS 6/15), Bømlo og Fitjar: Byggjekostnad Husbanktilskot MVA-kompensasjon Eigenfinansiering 44 mill. kroner 14,2 mill. kroner 8,8 mill. kroner 21 mill. kroner Revidert kostnadsoppsett: Byggjekostnad Husbanktilskot MVA-kompensasjon Eigenfinansiering 50,4 mill. kroner 15,1 mill. kroner 10,4 mill. kroner 24,9 mill. kroner Revidert kostnadsfordeling skuldast i hovudsak: Nødstraum Straum Gassentral Større sengeheis Hovuddelen av dette er grunna i at føresetnader om samarbeid om tekniske løysingar med Helse Fonna ikkje har kunna løysast som føresett i tidlegare fase. Når det gjeld straum og nødstraum syner ein konsulentrapport frå «Skippervik» (på vegne av Helse Fonna) at dei ved ei framtidig utbygging vil trenge kapasiteten sjølv. Anbodet føresette vidare at medisinske gassar kunne leverast frå Helse Fonna. Det er seinare kome melding frå Helse Fonna at dei ikkje ønskjer å levere denne tenesta. Sjå elles vedlagt oppsett for nærare spesifikasjon. Det er gjort grundige vurderingar på å ta ned kostnader og som vedlegget syner har ein redusert med vel kr. 1,2 mill. Tilskot frå husbanken er auka med kr grunna endra satsar. Auka byggjekostnad gjev også auka momskompensasjon med kr 1,6 mill. kr. Låneopptak må aukast med kr , noko som gjev auka rente- og avdragsbelastning med kr i Ein legg då til grunn Stord kommune si budsjettrente (3 mnd NIBOR med kredittpåslag). Dette føret til auka husleige med kr , sjå revidert oppsett og fordeling mllom kommunane under. Rådmannen vil kome attende til sak om låneopptak i samband med neste budsjettrevisjon. Sengeavdeling Det er utarbeidd eit driftsbudsjett for sengeavdelinga basert på premissane i saka. Dette kjem på 13,95 mill. kroner. Tabellen viser estimerte årskostnadar for avdelinga. Kostnad for mat er basert på at det i gjennomsnitt er sju pasientar ved avdelinga. Kostnadsart Kostnad Løn og sosiale kostnadar Kontor Medikament Mat Reinhald og drift Kurs Skyss/kost

68 Portør/transport/avfall Husleige Teknisk utstyr Sum Ny årskostnad (auka husleige med kr ): Kostnadsart Kostnad Løn og sosiale kostnadar Kontor Medikament Mat Reinhald og drift Kurs Skyss/kost Portør/transport/avfall Husleige Teknisk utstyr Sum Totale årskostnadar for tenestene (inkludert eksisterande kostnadar for legevakt) er samanstilt i følgjande tabell: Legevakt Legevakt Sengeavdeling Sengeavdeling Auke Totalt fast (5 %) variabel fast (5 %) Variabel Bømlo Fitjar Stord Totalt Stord Knut J. Gram kommunalsjef 68

69 Fitjar kommune Notat Dykkar dato: Dykkar ref: Vår dato: Vår ref: Arkiv: Sakshandsamar: / / Bente Fitjar Til: Politiske utval i Fitjar kommune Fullelektronisk arkiv Fitjar kommune Fitjar kommune sitt arkiv er no fullelektronisk, med unnatak av arkivdelen elevarkiv. Dokument som vert produsert i sak- og arkivsystemet vert godkjent elektronisk etter delegasjonsreglementet. Som følgje av dette går ein no bort frå signatur på protokoll frå politiske møter. Protokollen vert sendt utvalsleiar for gjennomgang som før, med påfølgjande politisk godkjenning. Ny rutine trer i kraft frå Med helsing Bente Fitjar Arkivansvarleg Dette dokumentet er elektronisk godkjent og sendt utan signatur 69

70 70

71 71