Kvam herad Rekneskap 2004 Årsmelding års jubilantane (foto: Magnar Johan Fiksen) Side 1 av 1

Transkript

1 Kvam herad Rekneskap 2004 Årsmelding års jubilantane (foto: Magnar Johan Fiksen) Side 1 av 1

2 1 Rådmannen sine kommentarar... 3 Styringsmodell for Kvam herad Samfunn/næring Drift og prioriteringar Tenesteproduksjon i KOSTRA Nettodriftsresultat pr KOSTRA-tema KOSTRA-nøkkeltal Medarbeidarar Tilsette Medarbeidararundersøking Helse, miljø og sikkerhet (HMS)...19 Sjukefråvær Ytre miljø Sakshandsaming Informasjons- og kommunikasjonsteknologi (IKT) Forvaltning, drift og vedlikehald Investeringar og prosjekt Avslutta prosjekt Igangsett og pågåande prosjekt Rekneskapstabellar og notar Drift Kvam herad økonomisk hovudoversikt Drift (LN 03-LN23) Finans (LN25-LN34) Netto driftsresultat (LN36) Avsetningar (LN38-LN49) Rekneskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk (LN51) Rekneskapsskjema 1A Rekneskapsskjema 1B Investering Kvam herad Hovudoversikt Investering Rekneskapsskjema 2 A Rekneskapsskjema 2B Balanse Kvam herad Kommentarar til Balansen Notar Aksjar og andelar Obligasjonsportefølgje Låneportefølgje Endring arbeidskapitalen Anskaffelse og bruk av midlar Avsetningar og bruk av avsetningar Note til balanserekneskapen Felleskonto Pensjonsnote Garantinote Note til VAR-området Kapitalkonto Vedlegg: Årsverk pr. KOSTRA-tema Vedlegg: Organisasjonskart for Kvam herad...49 Side 2 av 2

3 1 Rådmannen sine kommentarar I budsjettet for 2004 siterte vi frå KS - regjeringens forslag til statsbudsjett gir kommunane store utfordringer i Bilete: Strategisk og operativ leiing i Kvam herad. Resultatet viser at dette var rett. Som distriktskommune, med minkande folketal, ser vi at reelle frie rammer vert mindre, medan aktivitet styrt gjennom statlege pålegg og refusjonar aukar er gjort opp i balanse. Lønsbudsjettet til kommunen går ned i 2004 i høve Dette varslar at kommunen, gjennom si kjerneverksemd ikkje lenger er drivande for å skapa nye arbeidsplassar. Når vi så og kjenner til at det er i kommunane nye arbeidsplassar for høgt utdanna ungdom i distrikta har kome, varslar dette auka utfordringar i høve målsetjingane i kommuneplanen. Særleg med tanke på at det er i 2005 vi verkeleg startar nedbemanningsprosessen var første året med ny organisering. Resultatet så langt er positivt. Vi har drifta under kontroll og har kunna nytta ressursar til utviklingsorienterte oppgåver, slik planen var. I om lag heile organisasjonen kan vi, alt første året, visa til produktivitetsvekst. Dette trass i at t.d. Pleie og Omsorg har hatt store utfordringar grunna ombyggingar av institusjonar m.m. Nedbemanninga i 2005 vil gje nye utfordringar i så måte Det er særleg to tilhøve som bles opp drifta vår i Det er auka arbeidsgjevaravgift/pensjonspremie og ordninga med momskompensasjon, som forstyrrer det normale bildet av både drifts- og investeringsnivå. Kommunar som har hatt høge investeringar får eit unormalt positivt bilde av drifta (auka inntekter), og motsett for dei som har låge investeringar. Konsekvensane av mva.ordninga på sikt er uklar. Vi har høg inntekt på ordninga per dato, grunna utbygginga i eldreomsorga m.v, men vil truleg om nokre år oppleva større trekk i rammene enn vi får i MVA-kompensasjon. I slikt perspektiv vert det feil å nytta meirinntekt frå mva til auka drift/investering, slik det er gjort i Meirinntekter i desse investeringsåra bør setjast av, til investeringsnivået vert lågare og inntektstrekket høgare. Mva-ordninga skal over tid vere nøytral for kommunane. Utfordringa er å ikkje bruka pengane til auka drift og investering sjølv om dei framstår som meirinntekter i augneblinken. Alt i alt bør vi vera nøgde med det resultatet vi har oppnådd i Den underliggjande utfordringa som rekneskapen viser er likevel auken (100 mill kr) i lånegjeld til 400 mill kr. Med gjeldande planar vil auken halda fram på om lag same nivå dei næraste åra. Alle kan tenka seg kva sjølv moderat auke i rentekostnader vil ha å seia for økonomisk handlefridom. Rekneskapen er eit varsel til politisk overordna om måtehald i vidare planar. Heldigvis er Kvam herad kjenneteikna av motiverte og kompetente medarbeidarar med ei klar målsetjing om å skapa så gode resultat for innbyggjarane som mogeleg med dei til ei kvar tid tilgjengelege ressursane. For 11. år på rad unngår vi eit reelt rekneskapmessig underskot. Ei hjarteleg takk til alle som har medverka positivt til resultatet. Side 3 av 3

4 STYRINGSMODELL FOR KVAM HERAD Strategisk styring av Kvam herad tek utgangspunkt i vedteken kommuneplan Figuren under viser samanhengen mellom visjonen Den beste nærings- og bukommune i Hordaland og strategiske tema. Profilera Kvam. Regionsenter midt i Hordaland Bli ein del av arbeidsmarknaden og kulturlivet i Kvam Modellen byggjer på Balansert Målstyring (BMS). Tema vert vurdert ut frå fem perspektiv; samfunn, brukarar, interne prossessar, medarbeidarar og økonomi. Beste nærings og bukommunen i Hordaland Tema Samfunn Profilera Kvam Stolte innbyggjarar med felles identitet Regionsenter midt i Hordaland Gode levekår med spennande og varierte tilbod Bli ein del av arb.mark. og kulturliv i Bergen, med høve til etablering Godt utvikla infrastruktur - internt og eksternt Brukarar 24-timarskommunen Heilskapleg satsing på kultur, næringsutvikling og bustadpolitikk Interne prosessar Auka samspel og samhandling Kontinuerlig utvikling av IT og prosedyrar som gjer oss skapande og effektive Utvikla strategiske samarbeidsformer (Vinn-vinn) Bruka politisk påverknadsarbeid som effektiv arbeidsreiskap Medarbeidarar Frå dei-kultur til vi-kultur Auka engasjement og involvering - felles ansvar Systematisk kompetanseutvikling for å rekruttera og behalda kompetent personell Økonomi Sikra frie ressursar for å gjennomføra strategi Styrkja økonomisk planarbeid, styringogkontroll Konkurransedyktig levering Side 4 av 4

5 2 Samfunn/næring Visjonen for Kvam herad, nedfelt i kommuneplanen, er at Kvam herad skal vera den beste nærings- og bukommunen i Hordaland. Langsiktig arbeid med fokus på planlegging, samferdsle og tilrettelegging for arbeid og busetnad er strategiar for å nå denne visjonen. Visjonen er viktig for å nå hovedmålet i kommuneplanen om vekst i folketalet. I åra før 1965 hadde gamle Kvam jamn vekst i folketalet, særleg knytt opp til industrireisinga i Ålvik. Sidan 1965 (kommunesamanslåinga) har folketalet i nye Kvam gått jamt attende, frå 9119 til 8334 ved utgangen av 2004 ( ned 55 personar frå 2003). Dei første åra skuldast nedgangen utviklinga i ytre deler av kommunen, seinare også utviklinga i Ålvik. Det nye dei siste åra er at folketalsutviklinga også går attende i meir sentrale strok i kommunen. Moderne tider krev sterke sentra. Fokus på tiltak som kan vera positive for sentrale strok er såleis viktig verkemiddel for vekst i heile kommunen. Dette har vore utgangspunkt for satsinga på infrastruktur og planar dei siste åra. Ordførar og helsesøster. Kvam heradsstyre har vedteke at kvar som vert fødd i Kvam i 2004 skal få ei gåve på 1000 kroner. Bilete er frå samlinga fredag 7. mai kl i heradsstyresalen Kvam herad har i 2004 medverka til viktige samferdsleprosjekt i Kvam og Hardanger. Det gjeld både fullfinansiering av Jondalstunnelen, stønad til Hardangerbrua og eit aktiv og godt arbeid for Turistveg Hardanger på Rv 7. Dette inneber at fokus no kan rettast mot vest og korting av reisetid til Bergen som ei viktig målsetjing for å nå overordna visjon. Lokalt har kommunen, via strategiske midlar, gjort ein analyse for ny veg mellom Øystese og Norheimsund (over Mo, Tolomarka og Børve.) I tillegg har Kvam herad handsama ferdig reguleringsplan for Rv 49 på strekkja Tørvikbygd Ljones. Vi har og teke opp arbeidet med gang- og sykkelveg mellom Noheimsund og Øystese. Kvam herad har vore med og lagt til rette for utbetring av tronge parti på Rv 7 mellom Øystese og Granvin. Side 5 av 5

6 Rosshagen bustadfelt i Øystese stod ferdig i Utfordringa vidare er, gjennom kommuneplanen, å peika på attraktive nye områder for næringsareal/bustadbygging i sentrale strok. Det er mangel på attraktive områder for bustadbygging i Norheimsund. Totalt i kommunen er det mange ledige tomter. Også på næringssida er etterspurnaden etter areal størst i sentrale strok var eit aktivt år med utbygging og planarbeid for vidare utbygging på Kvamskogen. Å oppretthalda utbyggingsaktiviteten på Kvamskogen er viktig for næringsstrukturen i Kvam. Lokalt har det vore arbeidd med alternativ til trallebanen i Ålvik, mellom anna med vegløysing frå fjord til fjell. Endeleg avgjerd i denne viktige saka for framtidig utvikling i Ålvik, vert truleg i Kvam herad samarbeider med vidaregåande skular i Kvam om skuleavisa, Enter. Eit prosjekt som har vore vellukka. Kommunen har vore aktive i arbeidet med International Bachelor-linja ved Øystese gymnas og trebåtbyggjarlinja ved Norheimsund vidaregåande skule. Lokalisering av nye arbeidsplassar er eit kontinuerleg arbeid. I 2004 hadde kommunen eit godt samarbeid med Kvam trygdekontor for å få lagt det sentrale arbeidstakarregisteret til Kvam. Strategiske midlar i 2004 har vorte nytta til å starta opp reguleringsplan for næringsareal på strekkja Sandvenhagen mot Mo, og til å starta opp næringsforum i Kvam. Kvam herad har, som ein av to kommunar i Hordaland i 2004, vorte peika ut til å vera med på prosjektet; Kommunane som fyrstelinje i småskala næringsutvikling. Kommunen sine intensjonar i prosjektet er at Kvam herad skal ha fleire etablerarar enn kommunar det er naturleg å samanlikna seg med, og etablerarane skal oppleva kommunen som ein støttespelar ved etableringa. I samarbeid med andre kommunar i Hardanger er det i 2004 gjennomført etablerarkurs. Anna viktig næringsarbeid som og bør nemnast er prosjekt for utmarksbasert reiseliv, med nytt tur/friluftskart. Prosjektet har vore med og danna grunnlaget for ein felles grunneigarorganisasjon for heile kommunen. Infrastruktur og arbeidsmarknad i Kvam Midt i Hordaland! Arbeidsregion innb. Regionssenter Norheimsund innb. (Framtidig tunnel under Ulriken gjev ei reisetid på 50 min. til Bergen) Pendlar-buss (12 pr. dag) til Bergen 1 time frå internasj. flyplass Breiband fiber 100 Mb Lindås Voss Bergen Kvam Bergen arb.marknad Stord Odda Kvam arb.marknad Side 6 av 6

7 3 Drift og prioriteringar Årsmeldinga er eit utdrag med sentrale element frå drift og investering for Kvam herad i Den interne einingsårsmeldinga til Kvam herad gjev eit fyldigare og meir detaljert bilete av økonomien og dei andre elementa som er presentert i årsmeldinga. Alle dokument er å finna på både på saksarkivet og arkivet til eininga Økonomi og organisasjon. 3.1 TENESTEPRODUKSJON I 2004 Kvam herad skal vera ein effektiv organisasjon med motiverte og tilfredse tilsette, som skal yta god service og gode tenester til innbyggjarane. (Eit av hovudmåla i Kommuneplanen) For satsingsområda informasjon, service, skule og barnehagar er det utarbeidd eigne strategiar. Den administrative organiseringa som vart sett i verk frå 2004 er tilpassa ønskje om å verta ein meir brukartilpassa organisasjon med vekt på god informasjon og kvalitativt gode tenester. Kvam herad skal via digital informasjonsflyt produsera einsarta og målretta informasjon til innbyggjarar og næringsliv Frå opna våren 2001, har det vore hovudkanalen for kommunal informasjon. Den har fungert som lokalportal for innbyggjarane. Fram til no har vi klart å halda høg kvalitet, og har framleis posisjonen som ei av landets beste kommunale nettsider. Bruken har auka jamt. Ved utgangen av 2004 hadde vi om lag 600 unike brukarar pr. døgn. Dette er ein auke på over 30% samanlikna med Kvam herad gjorde vedtak om meir offentlegheit for ca 15 år sidan. No lever vi opp til det. Ved at alle offentlege dokument vert lagt ut på nett, eksponerer vi oss for det som er godt og det som er gale. Det set krav til høg kompetanse og god internkontroll i organisasjonen. Enno er ikkje lovverket godt nok tilpassa bruk av ny teknologi, og motsetningane mellom krav til innsyn og krav om skjerming skapar ein del debatt både blant brukarane og tilsette. Fire år på nett er berre byrjinga. Kvam ønskjer å halda posisjonen som fyrtårn innan feltet. Det krev engasjement, kompetanse, miljø for utvikling og samarbeid og nok ressursar. Målet er å gjera ei ny teneste interaktivt tilgjengeleg kvart år. I tillegg til å utvikla nettsidene, er ein av strategiane å utvikla biblioteka til offentlege informasjonssentra og møteplassar. 13. november 2004 vart hovudbiblioteket i Norheimsund opna i nye sentrale lokale. Kvam er den første kommunen i landet som tek i bruk den felles bibliotekslogoen, utvikla av Grom Design v/inger Høy. Side 7 av 7

8 Nytt bibliotek i Norheimsund er vorte ein hyggjeleg møteplass med lett tilgang på informasjon og rettleiing. Først i 2005 ser vi eventuell effekt på utlånet. Bilete: Nye biblioteklokale i Norheimsund. Bibliotek - utlånsstatistikk Norheimsund Strandebarm Øystese Ålvik Bokbussen Utlånet gjekk litt ned ved alle biblioteka i 2004., mest reduksjon har Bokbussen og Strandebarm, men endringa var liten (NB. Øystese var stengt to veker i samband med flytting av hovudbiblioteket.) Internasjonalt arbeid. Kvam er med i samarbeidet om Vestnorsk Brusselkontor. Fire prosjekt vert teke med her: Samarbeidet med Marijampole, Litauen skal fasast ut frå samarbeidsprosjektet til KS. Siste året har ein finansiert tiltak på overførte midlar frå tidlegare år. Lærlingar i Irland, barne- og ungdomsarbeidarfag. Barnehagesjefen har organisert utplassering for lærlingar i Irland finansiert av EU-midlar. Utveksling med fransk kommune. Ein delegasjon frå Kvam var til Frankrike i Ein ventar ein fransk delegasjon i Safe Community heradet har søkt om godkjenning som trygt lokalsamfunn. Dette inneber internasjonale kontaktar etter at heradet vert godkjent av denne organisasjonen. Side 8 av 8

9 Barnehage er den kommunale tenesta som brukarane er mest nøgde med i dei fleste brukarundersøkingar. Slik er det i Kvam og. Barnetalet i Kvam går ned, men sidan stadig fleire småbarnsforeldre ønskjer barnehagetilbod til borna sine, aukar etterspurnaden etter plassar. I desember 2004 hadde 396 av 470 born i Kvam barnehageplass, ein auke på 18 born frå desember 2003 då talet var 378. I alt har 84% av barna i Kvam eit barnehagetilbod. Sentral målsetjing (Staten) er 80% dekning Naturbarnehage/ uteavdelingar er eit positivt supplement til tradisjonell barnehagedrift. I 2004 har det vore uteavdelingar knytt til Tolomarka og Sjydnahaugen barnehage. Skulen har i 2004 vore prega Aksnes-utvalet sitt arbeid med Skulebruksplan for Kvam herad. Debatten og engasjementet har i hovudsak vore knytt til struktur og lokalisering.. Innhald og kvalitet, som er det viktigaste for elevane og for kampen om nye innbyggjarar, hadde diverre lite fokus. Bilete: Fysikktime ved Øystese ungdomsskule (foto: S. Ulvestad) I grunnskulen er det sett i gang fleire tiltak som peikar fram mot Kunnskapsløftet og mot innføring av nye læreplanar frå skuleåret 2006/07. Bortfall av klassar, innføring av nasjonale prøvar og vektlegging av basisdugleik, peikar i same retning. I 2004 vart dei nasjonale prøvane gjennomført for første gong i nokre av faga. På 4. trinn skora kvammaskulen over landsgjennomsnittet i lesing og matematikk, men resultatet var godt under landsgjennomsnittet for 10. trinn i engelsk skriftleg, sjå Side 9 av 9

10 Talet på elevar går ned. Jfr. diagram under: (kjelde:skulebruksplanen): Elevtal fordelt på skular: SKULAR 2003/ / / /07 Ålvik Bs Fykse Øystese Bs Norheims. Bs Steinsdalen Vikøy/Aksnes Tørvikbygd Innstranda Strandeb. Bs Oma Mundheim Strandeb. Us Ålvik Us Øystese Us Nhs Us Sum Nedgang frå 2003/04 til 2006/07 på 93 elevar. Dette viser mellom anna kvifor skulestruktur er sett til drøfting. Nhs Us Øystese Us Ålvik Us Strandeb. Us Mundheim Oma Strandeb. Bs Innstranda Tørvikbygd Vikøy/Aksnes Steinsdalen Elevtal pr. skule 2003/ Musikk- og kulturskulen har i 2004 gjeve opplæring til 247 elevar. Vaksenopplæringa har hatt 40 elevar innan spesialpedagogikk og totalt 92 framandsråklege elevar frå 29 ulike land. Figuren viser talet på elevar pr. skule i skuleråret 2003/2004. Norheims. Bs 202 Øystese Bs 257 Fykse 18 Ålvik Bs Side 10 av 10

11 Pleie- og omsorgstenesta har i 2004 drive i samsvar med serviceerklæringane. Året har vore prega av ombygging og nybygging. Mellombels drift av Øysteseheimen og Toloheimen i nye omsorgsbustadar har fungert tilfredsstillande i Det har medført 6 færre institusjonssenger fram til Øysteseheimen er på plass i nye lokale og Mikkjelsflaten vert teken i bruk til omsorgsbustadar. Mål om lik bruk av ressursar til heimetenesta som til institusjonsdrift har siste åra endra seg frå 80% på institusjonsdrift og 20% på heimeteneste til fordeling 60/40. Fordelinga vil nærma seg 50/50 ved tilbakeflytting til dei nye institusjonane og utleige og drifta av dei nye omsorgsbustadene Barnevern: Behovet for barnevernstenesta har auka. I 2004 mottok barnevernet 47 bekymringsmeldingar for born, mot berre 27 meldingar i i Ved utgangen av 2004 arbeidde barnevernstenesta med totalt 107 born, ved utgangen av 2003 var talet 78, dvs ein auke på 37 %. Helse: Kvam herad har nok helsefagleg personell og god legedekning. Innbyggjarane får utført tenestene i samsvar med serviceerklæringane. I 2004 er det ikkje motteke klage på kurativ legeteneste, legevakt eller helsesystertenesta. I 2004 vart det opna nytt kommunalt legesenter i Strandebarm. Side 11 av 11

12 Kommunale vegar: I Kvam herad er det om lag 110 km kommunal veg, om lag 90% vegen har fast dekke. 6,5 km kommunal veg fekk nytt vegdekke i Avløp: Heradet har ansvar for 80 km kloakkledning, og 18 km.drens/overvassledning. Vi har 20 pumpestasjonar. Sentrale reinsanlegg (sil-anlegg) finst i Norheimsund og Øystese Vassforsyning: Norheimsund/ Øystese, Kvamskogen og Strandebarm har kommunale vassverk. Anlegga er godkjende og har sikker behandling av vatnet. "Girardia-episodar" eller tilsvarande er vi godt sikra mot. Kvam herad har totalt 61,1 km vassleidning, fordelt på Kvamskogen med 15,8 km., Strandebarm med 5,1 km og Norheimsund/Øystese med 40,2 km. Bilete: Grøft i Røyrlid, Kvamskogen Abonnentar VAR Avlaup Vassforsyning Slamtømming Renovasjon Renovasj. hytter Kvamskogen Kvam elles Kvam Tal abonnentar innan vatn, avløp og renovasjon (VAR) i 2004:Med unntak av renovasjon er auken liten i Plan- og oppmåling: Som i 2003 var vi i 2004 også inne i ein særs aktiv periode med planlegging stikkord er kommuneplan, kommunedelplan Kvamskogen og ei rekkje einskildplanar. Her kan òg nemnast kommunedelplan for landbruk og kommunedelplan for anlegg og område for idrett og friluftsliv. Målsetjinga er at ein gjennom god planlegging får lagt til rette for vekst i kommunen, jfr. hovudmål om folketalsvekst til innbyggjarar. Innan geodata hadde vi eit rekordår målt ut frå oppmålingsaktiviteten. I 2004 utførde geodataavdelinga 141 kart- og delingsforretningar, dvs. 27 % fleire enn i Dette resulterte i at gebyrinntektene auka med ca. 40 % i forhold til vedtatt budsjett. Side 12 av 12

13 3.2 KOSTRA For å gje eit overordna bilete av tenesteproduksjonen til kommunane, og analysera denne, vert tenestene delt inn i KOSTRA-tema. KOSTRA står for KOmmune-STat-RApportering, og inndelingane er sentralt styrt Netto driftsresultat pr KOSTRA-tema Netto driftsresultat gir eit bilete av prioriteringane til Kvam herad. Det syner kor mykje midlar som vert brukt på dei ulike tenestene, samla i KOSTRA-tema. For å få eit resultat som er mogeleg å samanlikna, viser tabellen nedanfor netto driftsresultat utanom prosjekt (-13,9 mill.kr), det særskilde låneavdraget i 2004 (+26,4 mill.kr) og premieavviket (+6,5 mill.kr i 04). F.o.m får kommunane i Norge kompensert meirverdiavgift på kjøp av tenester. For å kunna samanlikna på tvers av år, er det trekt ut 7,4 mill.kr frå dei ulike KOSTRA-tema, og lagt til på Finans. Tabellen nedenfor viser då at Kvam har eit lite overskot (2,6 mill.kr), det lågaste på dei 4 siste åra. R-2001 R-2002 R-2003 R-2004 KOSTRA-tema Finans, skatt og rammetilskot Sum Kvam herad Nedanfor er vist ei prosentvis fordeling pr. KOSTRA-tema. Dei dominerande tenestene er Pleie og omsorg og grunnskuleopplæring. Begge har hatt ein relativ liten nedgang i høve til Netto driftsresultat i % av KOSTRA-tema 2004 Brann Bistand næringsliv Bustad Samferdsel Kyrkje Kultur Planlegging/natur VAR Barnevern Sos.teneste Pleie/omsorg Komm.helse Gr.skule Barnehagar Adminstrasjon. -10 % 0 % 10 % 20 % 30 % 40 % 50 % Side 13 av 13

14 3.2.2 KOSTRA-nøkkeltal KOSTRA er eit oppslagsverk for å kunna finna skilnader mellom Kvam herad og andre kommunar, samt variasjonar frå år til år. Kommunane rapporterar til SSB som utarbeidar desse statistikkane årleg. Heile materialet ligg på Dei fyrste tala for rekneskapsåret vert publisert 15. mars. Reviderte og meir gjennomarbeidde tal vert lagt ut 15. juni. Talmaterialet for den fyrste publiseringa vert betre og betre for kvart år, så vi har valt å ta dei med i årsmeldinga for å gje eit bilete av i kva retning Kvam herad går, ut frå utvalde nøkkeltal for drifta. Følgjande er henta frå SSB sine sider vedr. innrapporteringa for 2004: Regnskapstallene bygger på rapporter fra 71,7 prosent av kommunene. Dette er om lag 8,5 prosent bedre enn i fjor, men fremdeles klarte ikke 127 kommuner å levere bevilgningsregnskapet til publiseringen. For tjenesterapporteringen er svarprosenten omtrent som i 2003, og varierer fra vel 78 til 100 prosent for kommunene. Utvalde KOSTRA-nøkkeltal Tekstforklaring Kvam 2004 Kvam 2003 Hordaland 2004 Gruppe Norge 2004 Netto driftsutgifter pr. innb. i kr., adm., styring og fellesutgifter, ekskl funksjonene 170, 180 og 190, konsern Andel barn 1-5 år med barnehageplass 80,4 76,5 67,2 71,6 71,9 Netto driftsutgifter per innbyggjar 1-5 år i kroner, barnehage Netto driftsutgifter pr innb. I kroner,kommunehelsetenesta Legeårsverk pr innbyggjarar, kommunehelsetenesta 11,75 8, 8,4 8,8 Fysioterapiårsverk pr innb., kommunehelsetenesta 12, ,7 8,5 8,4 Årsverk av helsepersonell pr innb ,7 1,1 1,3 1,8 Netto driftsutg. pr. innb. i kroner, pleie- og omsorgtjenesten Netto driftsutgifter, pleie og omsorg pr. innb. 67 år og over Netto driftsutg., pleie og omsorg pr. innbyggjar 80 år og over Andel beboere i bolig 80 år og over 58,9 Plasser i institusjon i prosent av mottakere av pleie- og 25 25, omsorgstjenester Andelen sosialhjelpsmottakere i forhold til innbyggjarar 2,7 2,5 3,1 2,8 3 Netto driftsutgifter til sosialtjenesten pr. innbyggjar Andel barn med barneverntiltak ift. innb år 4,4 4 3,4 3,7 3,5 Årsgebyr for vannforsyning (gjelder rapporteringsåret+1) (kr) Årsgebyr for avløpstjenesten (gjeld rapporteringsåret+1) (kr) Årsgebyr for avfallstjenesten (gjeld rapporteringsåret+1) (kr) Gj.snittleg sakshandsamingsitid, byggjesaker Gjennomsnittleg sakshandsamningstid,reg.plan Netto driftsutgifter for kultursektoren per innbyggjar i kroner Netto driftsutgifter i kr pr. innbyggjar, samferdsel i alt Lengde kommunale veier og gater i km pr innbyggjar 12 11,7 6,8 12,9 8,3 Netto driftsutgifter til grunnskoleundervisning, per innbyggjar Netto driftsutgifter til grunnskoleopplæring, per innbyggjar 6-15 år Netto driftsutgifter til skolefritidsordning, per innbyggjar 6-15 år Netto dr. til kommunale musikk- og kulturskoler, per innb.6-15 år Timer spesialundervisning i prosent av antall lærertimer totalt 17,6 17,0 14,5 13,5 13,5 Elever per kommunal skole Antall elever i klasse i prosent av antall elever i klasse 81,7 86,8 101,6 94,5 98,8 Gj.sn gruppestørrelse, 1. til 7. årstrinn 11,6 11,5 13,8 12,2 13,4 Gj.sn gruppestørrelse, 8. til 10. årstrinn 12,3 12,3 15,8 4,5 15 Side 14 av 14

15 Gruppe 11 er kommunar med same storleik og inntektsgrunnlag som Kvam. Netto driftsutgifter pr. innbyggjar vil endra seg når følgjande 3 faktorar endrar seg: reell driftsutgift, prisstigning (nominell utgift) og innbyggjartal. I Kvam sitt tilfelle har vi ein nedgang i folketalet, slik at viss ikkje driftsutgiftene fylgjer denne nedgangen, vil den stiga pr. innbyggjar. Dette er ein av dei store utfordringane til kommunen. Driftutgifta kan endra seg som følgje av at drifta er meir effektiv og av at temaet er høgare eller lågare prioritert. Nøkkeltal må difor analyserast nærare og sjåast i samanheng for å finna ut om det er ei positiv eller negativ utvikling for tenesteproduksjonen. Utviklinga seier heller ikkje noko om opplevd kvalitet. Det er gjennomført ei rekkje brukarundersøkingar i løpet av 2004 som tek for seg dette. Kvam herad er organisert på ein annan måte i høve fellesfunksjonar enn dei fleste andre kommunar. Dei administrative funksjonane er i stor grad sentralisert og kostnadene vert ikkje fordelt ut på tenesteproduksjonen elles. Det gjer eit litt skeivt bilete av KOSTRA-tema i høve til andre kommunar, ei utvikling som er forsterka i samband med omorganiseringa hausten Kva viser overordna KOSTRA-tal for Kvam herad? Stort sett bruker Kvam meir innan dei fleste tenester enn landsgjennomsnitt og samanlikningsgruppa vår (gr. 11). Særleg gjeld dette kommunehelse og skule. Unntaket er Pleie og omsorg, der ressursbruken er lågare pr. brukar. Dette fortel noko om interne politiske prioriteringar. Side 15 av 15

16 Brukarar Brukarane er sentralt plassert i Kvam herad sitt organisasjonskart. Kommunen ønskjer å vera organisert slik at vi løyser oppgåvene best mogeleg og i samsvar med lover, reglar og dei behov brukarane har. Vi oppdaterar serviceerklæringane systematisk og det vert nytta brukarundersøkingar, brukarpanel og annan brukardialog / kurs og konferansar for å kartleggja om vi utfører tenestene slik forventningane er, og for å setja i verk eventuelle tiltak. Kvam herad tek del i KS sitt Effektiviseringsnettverk, som har utvikla standardiserte brukarundersøkingar for ulike kommunale tenester, og med høve for kommunane til å samanlikna seg med kvarandre. I 2004 har det vore fokusert på kor tilfredse brukarar av barnehagane, grunnskulen og pleie- og omsorgstenesta er. Undersøkingane viser at brukarane i Kvam jamt over er nøgde med tenestene, særleg det å verta handsama med respekt. Barnehage og skule har særleg forbetringspotensiale på det fysiske læringsmiljøet, medan det i pleie- og omsorg er forbetringspunkt i høve informasjon og brukarmedverknad. Nedanfor er utdrag frå barnehage-eininga si undersøking: Barnehagane i Kvam herad Gjennomsnittlig brukertilfredshet 6,0 5,8 5,5 5,3 5,0 4,8 4,5 4,3 4,0 3,8 3,5 5,5 5,2 5,2 5,4 5,0 5,2 5,0 5,1 5,0 4,9 5,0 5,0 4,8 4,8 Gjennomsnitt Resultat for brukarane Trivsel BrukarmedverknadRespektfull behandling 4,3 4,0 5,2 5,1 Tilgjenge InformasjonFysisk læringsmiljø Generelt Kvam 2004 Kvam 2003 Landssnitt 2004 Brukardialog skjer i dagleg kontakt mellom brukarane og tilsette. Det nye biblioteket har fått positiv omtale. Dei tilsette har jamt kontakt med representantar frå kulturlivet, ulike interessegrupper innan helse- og velferd og gjennom lovpålagde organ som FAU i barnehage og skule. Utviklingseininga har siste året også gjennomført konferansar med bygg- og anleggsverksemdene for å koma i betre dialog. Side 16 av 16

17 3.3 MEDARBEIDARAR Personalpolitisk handlingsplan vart vedteken i Planen legg vekt på normstyring og inneheld etisk plattform for tilsette. Verksemdsideèn er Eit skapande og spennande Kvam med kjerneverdiane engasjement, kompetanse, integritet og samspel. Fredag 15. oktober 2004 var alle tilsette i Kvam herad invitert til personalfest i Øystesehallen. Ca 600 av våre medarbeidarar tok del i festen og gjorde kvelden til ei historisk oppleving. For første gong vart tilsette med 25 års tenestetid eller meir heidra spesielt med gåve og eiga markering. Kommuneplanen har personalpolitikk og fellesskapskjensle som mål, personalfest og fast markering av 25 års jubilantar er eit tiltak i arbeidet med å endra oss frå ein dei-kultur til vi-kultur. Dei kvinnelege jubilantane fekk eit smykke medan mennene fekk eit belte. Motivet på begge er ein "hovold", som frå gamalt av vart nytta når store lass skulle snørast, løftast eller berast. For dei tilsette i Kvam herad symboliserer det samhald, uthaldenheit og evne til å ta eit tak. Både smykke og beltespenne er designa lokalt, av gullsmed Hallvard Bjørgum Side 17 av 17

18 3.3.1 Tilsette Gjennomsnittsalder tilsette i Kvam herad 2003 og , , , ,6 44,8 43,1 43,4 43,4 43, Menn Kvinner Totalt Tal tilsette i Kvam herad 2003 og Menn Kvinner Totalt Faste Det er små endringar frå 2003 til 2004 i utførte årsverk. Kvam herad er kjenneteikna av å vera ein kvinnearbeidsplass (76,1 % av årsverka), men det er store variasjonar innan einingar og tenesteproduksjon. Talet personar ( 1.293). som er innom lønningslista til kommunen er svært høgt. Meir detaljerte opplysningar er å finna bak årsrekneskapet i dette dokumentet og i den interne årsmeldinga til Kvam herad Medarbeidararundersøking Siste året er det gjennomført medarbeidarundersøking innan einingane Utvikling og Pleie- og omsorg. Begge undersøkingane viser at dei tilsette trivst godt og er stolte over arbeidsplassane sine. Det er først og fremst ønskje om forbetring i høve til stort tidspress. Ønskje om kompetanseutvikling er større enn det som vert gjeve. Undersøkingane vert nytta som bakgrunn for samtalar mellom leiar og tilsette på den enkelte arbeidsplass for å setja i verk ulike forbetringstiltak. Side 18 av 18

19 3.4 HELSE, MILJØ OG SIKKERHEIT (HMS) Medarbeidarundersøkingane er eit supplement til det systematiske Helse-, Miljø og Sikkerheitsarbeidet på kvar arbeidsplass. Internkontroll-systemet er elektronisk utvikla og til ei kvar tid oppdatert. Årsrapporteringa viser at systemet er i bruk og at dei fleste arbeidsmiljøsaker vert løyste på den aktuelle arbeidsplassen Sjukefråvær Sjukefråvær 2003 og snitt % 11 % 10 % 9 % 8 % 8,4 % 7 % 6 % 5 % Jan Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Des Sjukefråværet i 2003 var 8,1% mot 8,5% i Den generelle tendensen i heradet er at sjukefråværet går ned, men vert motverka av at fråværet går opp i Pleie og omsorg (auke frå 9,4% til 13,1%). Ved slutten av året har sjukefråværet i kommunen samla sett gått ned samanlikna med tilsvarande månader i Ytre miljø Kommunen har utvikla gode system for sikker vassforsyning og avløp var siste året med kommunalt driven renovasjon. Frå 2005 har kommunen avtale med BIR. Gjennom reinseverk (VA) og kjeldesortering freistar Kvam herad å ureina det ytre miljø minst mogeleg. Renovering av bygg innan pleie- og omsorg er i godt gjenge og vert avslutta innan utgangen av Behov for renovering av skulane vart omhandla i forslag til skulebruksplan ( jfr. vedtak i Kvam heradsstyre mars 2005). Side 19 av 19

20 3.5 SAKSHANDSAMING Kvam herad er ein føregangskommune når det gjeld dokumenthandtering og arkiv. Vi er effektive når det gjeld produksjon av saker og vedtak, og generelt mottek kommunen få klager. Men klagesakene får stor merksemd og skapar ofte dårlege opplevingar hjå brukarane og gjev kommunenen eit dårleg rykte. Vi har som mål at sakshandsaminga skal verta meir løysingsorientert, og at vi skal ha meir fokus på ein god dialog med brukarane før vedtak vert fatta. For å oppnå det, må vi jobba meir med haldningar og kultur i organisasjonen. Statistikk over Inn- og utgåande brev : I 2004 er ca nye inn- og utgåande dokument registrert i det generelle sakssystemet, dvs ei tredobling frå elektronisk registrering starta for 11 år sidan Den største produksjonen av 5000 saker og vedtak er knytt til eining for Utvikling. Saker etter Plan- og bygningslova har hatt ein kraftig auke frå Folketalet i Kvam går ned, men talet på hytter aukar og er no oppe i vel Dette fører til langt fleire byggjesaker enn kommunestorleiken skulle tilsei. For kurante saker har Kvam kortare sakshandsamingstid enn landsgjennomsnittet. Kvam mottek relativt få klager på vedtak. Av totalt 520 saker ( frådeling + bygg) vart det i 2004 berre motteke 14 klager Saker etter plan- og bygningslova : Frådelingsaker Byggesaker Reguleringsplansaker Byggjeaktiviteten på Kvamskogen har vore jamt stigande, og 30 % av byggjesakene er knytt til Kvamskogen Side 20 av 20