Husdyrgjødselmengd nye standardtal. Lars Nesheim Bioforsk/Norsk Landbruksrådgiving

Transkript

1 Husdyrgjødselmengd nye standardtal Lars Nesheim Bioforsk/Norsk Landbruksrådgiving Landssamling for NLR byggrådgivarar 8. april

2 Husdyrgjødselmengd nye standardtal Disposisjon Kva er gjort dei siste åra? Nye tal for næringsinnhald i husdyrgjødsel Gjeldande standardtall for uskilt mengd husdyrgjødsel Nye tal for utskilt mengd tørrstoff frå ulike dyreslag (IHA, NMBU) Omrekning frå tørrstoff gjødsel til mengd gjødsel Fleire utfordringar? Kva kunnskap manglar? 2

3 Husdyrgjødsel Nokre rapportar dei siste åra Mengd utskilt husdyrgjødsel vurdering av normtal. BF-rapport Næringsinnhald i husdyrgjødsel. BF-rapport Oppdatering av mengder gjødsel og utskillelse av N, P og K. IHA-rapport 2012 Mengd utskilt husdyrgjødsel forslag til nye standardtal. BF-rapport Bedre utnyttelse av husdyrgjødsel fra husdyrgjødsel. Rapport 2013 Landbruk Nordvest Husdyrgjødsel og lagerkapasitet. BF-TEMA

4 Storfegjødsel mjølkeku ( ) Middel av 122 prøver samanlikna med standardtal, innhald i /tonn Ts-% Total-N Amm.-N Fosfor Kalium Middel 6 (6,2) 3,1 1,8 0,48 3,4 Standard 6,0 2,9 1,7 0,5 2,5 Daugstad m. fleire, Bioforsk Rapport 7 (24) Også verdiar for andre dyreslag, men færre prøver 4

5 Standardtal for mengd utskilt N og P Mengd N og P per år for mjølkeku, : Dyr Tveitnes 1993 Bolstad 1994 Sverige Danmark Sveits Nitrogen Fosfor 12,6 14,8 15,9 20,9 18,0 Forskrift: 1 gjødseldyreining = 14 fosfor 5

6 Utskilt mengd N og P ved ulik mjølkeyting Rapport frå IHA, UMB. (Karlengen med fleire 2012) Utskilt N i gjødsel Utskilt N i urin Utskilt N i avføring Utskilt P 11,5 14,1 16,7 19,6 6

7 Standardtal for mengd husdyrgjødsel Mengd gjødsel, tonn per år (utan vatn/strø): Dyreslag Norge Sverige* Danmark Sveits Mjølkeku Ungdyr 10 10,3-8 * Med strø til mjølkekyr i Sverige 7

8 Rettleiande lagerdimensjonar Morken (1999) m 3 /månad m 3 /månad Blautgjødsel Talle Ku, NRF 1,5 Kalv, under 6 månader 0,25 Ungdyr, over 6 månader 0,65 Ammeku med kalv 1,8 2,2 Kvige/okse slakt 1,0 1,0 Vaskevatn, per mjølkeku 0,4 Strø, vassøl ved blautgjødsel 10 % 8

9 Rettleiande lagerdimensjonar Morken (1999) m 3 /månad m 3 /månad Blautgjødsel Talle Smågris (0-28 ) 0,03/dyr Slaktegris, påsett ( ) 0,6/dyr Purker, rånar 0,35/månad Strø, vassøl ved blautgjødsel 10 % Sau 0,15 0,2 Geit 0,15 0,2 l/100 dyr Slaktekylling 0-35 dagar 170 9

10 STORFE Utskilt mengd gjødseltørrstoff Rapport frå IHA, NMBU Brukt NorFor til estimering. Utvikla likningar for utskiljing av gjødsel og næringsstoff (yting, alder, vekt, tilvekst, N i fôret) for ulike grupper storfe SVIN, FJØRFE Gjennomgang, oppdatering av tidlegare verdiar ANDRE DYRESLAG Ingen forslag til endringar 10

11 Utskilt mengd tørrstoff ved ulik yting Rapport frå IHA, NMBU Stor rase, vekt Utskilt gjødsel, ts Utskilt i urin Utskilt i avføring

12 Utskilt mengd tørrstoff ved ulik yting Rapport frå IHA, NMBU Stor rase, vekt Utskilt gjødsel, ts Gjødselmengd, 10,4 % ts 19,7 22,4 25,1 Gjødselmengd, 8,0 % ts 25,7 29,2 32,8 Gjødselmengd, 6,0 % ts 34,2 38,9 43,7 12

13 Oppfølging av IHA-rapport Mengd gjødsel, tonn for storfe Mjølkeku 625 stor rase Mjølkeku 625 Yting Ts-% Gjødsel/år Gjødsel/tonn mjølk ,4 19, ,4 22, ,4 25,1 Individkomp. 10,4 10,2 Ytingskomp. 10,4 1,4 Ungdyr 11,0 6,5 Ammeku 12,6 10,7 13

14 Oppfølging av IHA-rapport Mengd gjødsel, tonn for gris Dyrekategori Storleik/ alder Ts-% Tonn gjødsel Eining Smågris ,3 0,08 Per gris Ungpurke, 30 1 år 7,8 1,44 Per gris Årspurke inkl. spedgris 6,5 0,39 Per mnd Årspurke inkl. spedgris 6,5 4,74 Per år Slaktegris lev. vekt 7,8 1,68 Per båspl. Slaktegris lev. vekt 7,8 0,51 Per gris 14

15 Oppfølging av IHA-rapport Mengd gjødsel, tonn for fjørfe Dyrekategori Storleik/ alder Ts-% gjødsel Eining Slaktekylling 0 30 dagar 30 13,61 Per båspl./år Slaktekylling 0 30 dagar 30 2,10 Per individ Slaktekylling 0 30 dagar 50 8,26 Per båspl./år inkl strø Slaktekylling 0 30 dagar 50 1,26 Per individ inkl. strø Verpehøns veker 30 35,61 Per båspl./år Verpehøns veker 30 43,83 Per individ Verpehøns veker 50 21,36 Per båspl. inkl. strø 15

16 Registrering av vassforbruk Rapport av O. Kval-Engstad, Landbruk Nordvest gardsbruk i Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal Vassforbruk ved vask av mjølkeanlegg I rapporten er det også estimert vassmengd ved nedbør Type Tal gardar Liter/ku/månad Båsfjøs Mjølkestall Robot, DeLaval Robot, Lely

17 Utfordringar kva kunnskap manglar? Gir IHA-rapporten eit godt nok grunnlag for estimat av gjødselmengder? Treng ein betre estimat av vassforbruk? Korleis kan ein presentere resultata i tabellar? Kva tabellverk treng planleggjarane? 17