Høgdebasseng på Myklebust i Sandøy kommune Vurdering av potensiell skredfare i bratt terreng iht. Rapportmal 1 frå NVE.

Transkript

1 Høgdebasseng på Myklebust i Sandøy kommune Vurdering av potensiell skredfare i bratt terreng iht. Rapportmal 1 frå NVE. Vurdert av HA-Plan AS v/ siv.ing. Hallgeir Wuttudal. Dato: Revidert

2 Innhald 1. Samandrag Føremål Oppsummering Konklusjonar Innleiing Vurdert område Føremål Tryggleikskrav Oppdragsgjevar Ansvarleg Leveranse Skredtypar i bratt terreng Snøskred Steinsprang/steinskred Jordskred Flaumskred Sørpeskred Skredfare og klimaendringar Områdeskildring Sjekkliste Aktsemdkart for snø- og steinskred (NGI) Aktsemdkart for snøskred Hellingskart Marin grense Moment som kan avkrefte skredfare Vurdering og konklusjon Dato og underskrift

3 1. Samandrag 1.1 Føremål Sandøy kommune planlegg å bygge høgdebasseng for vassforsyning ved Rekhaugen på Myklebust. Føremålet med denne rapporten er å avklare om planområdet for høgdebasseng og tilkomstveg kan vere utsett for skredfare. 1.2 Oppsummering Områda for tilkomstveg og høgdebasseng er vurdert med omsyn på skredfare. 1.3 Konklusjonar Plankonsulenten vurderer det slik at planområdet er svært lite utsett for skredfare. Det er heller ikkje planlagt bygg eller installasjonar på området for varig opphald. Ytterlegare utgreiing er ikkje naudsynt. 2. Innleiing 2.1 Vurdert område Planområdet ligg på eigedomane GBnr. 14/36 og 14/5 på Myklebust på Harøya i Sandøy kommune. 3

4 2.2 Føremål Føremålet med rapporten er å avklare om planområdet er utsett for fare for skred. 2.3 Tryggleikskrav Akseptkriterium for skredfare er gjeve i Byggteknisk forskrift (TEK10) Det er planlagt å bygge høgdebasseng for vassforsyning i planområdet, samt tilkomstveg til høgdebassenget. Tiltaket skal sikre stabilt trykk i forsyningsområdet (som er heile Sandøy kommune), samt sikre vassforsyning i minimum 2 dagar ved brot på tilførselsleidninga frå Brattvåg. I vegleiinga til TEK 10 står det vedr. tryggleiksklasse S1: Sikkerhetsklasse S1 Sikkerhetsklasse S1 omfatter tiltak der et skred vil ha liten konsekvens. Dette kan eksempelvis være byggverk der det normalt ikke oppholder seg personer og der det er små økonomiske eller andre samfunnsmessige konsekvenser. Plankonsulenten vurderer at tiltaket fell inn under tryggleiksklasse S1. Dette er vurdert med bakgrunn i personopphald og konsekvensar for skred i området. Det blir ikkje faste arbeidsplassar i planområdet. Høgdebassenget blir berre besøkt ved periodisk vedlikehald og ettersyn ca. 1 gong pr. veke. Skred som eventuelt øydelegg høgdebassenget vil ikkje øydelegge vassforsyninga til abonnentane. Dei vil i eit eventuell slikt tilfelle få tilbake til same situasjonen som dei har levt med før bassenget blir bygt, dvs. ustabilt trykk og fare for å miste vatnet ved brot på tilførselsleidninga. Eventuell skade på basseng og tilkomstveg har sjølvsagt økonomiske konsekvensar slik all skredskade i utbygde område har. 2.4 Oppdragsgjevar Oppdragsgjevar for kartlegginga er Sandøy kommune. Kontaktpersonar har vore avdelingsingeniør Sol Slinning og teknisk sjef Kim Andre Breivik. 2.5 Ansvarleg Denne rapporten er utarbeidd av Ha-Plan AS v/ Hallgeir Wuttudal. Hallgeir Wuttudal er sivilingeniør frå byggavdelinga ved NTH frå Han har m.a. jobba i konsulentfirmaet Nordplan AS på Nordfjordeid i 8 år, samt på planavdelinga til Statens vegvesen i Molde og teknisk etat i Haram kommune. Eige konsulentfirma i Brattvåg frå Fagfelta har vore innan prosjektering av veg, vatn- og avløpsanlegg, regulering, byggeleiing m.m. 4

5 2.6 Leveranse Rapport og kartvedlegg digitalt i PDF 3. Skredtypar i bratt terreng 3.1 Snøskred Snøskred blir gjerne delt inn i laussnøskred og flakskred. Laussnøskred er utløysing av skred i laus snø med liten fastleik, som gjerne startar med ei lita lokal utgliding. Etter kvart som nye snøkorn vert rive med utvidar skredet seg og får ei pæreform. Flakskred oppstår når ein større del av snødekket losnar som eit flak langs eit glideplan. Det er flakskred som har størst skadepotensiale. Snøskred losnar vanlegvis der terrenget er mellom o bratt. Der det er brattare enn dette glir snøen stadig ut slik at det ikkje dannast større snøskred. Snøskred kan skape skredgufs/fonnvind med kraft til å utrette stor skade. 3.2 Steinsprang/steinskred Når ei eller fleire steinblokker losnar og fell, sprett, rullar eller sklir nedover ei skråning brukar ein omgrepa steinsprang eller steinskred. Steinsprang og steinskred losnar oftast i bratte fjellparti der terrenghallinga er større enn o. 3.3 Jordskred Jordskred startar med ei plutseleg utgliding i vassmetta lausmassar og blir som regel utløyst i skråningar som er brattare enn o. Grovt rekna skil ein i Noreg mellom kanaliserte og ikkjekanaliserte jordskred. Eit kanalisert jordskred skapar ein kanal i lausmassane som seinare fungerer som skredbane for nye skred. Skredmassar kan bli avsett og danne langsgåande ryggar parallelt med kanalen. Når terrenget flatar ut blir skredmassane avsette i ei tungeform. Over tid bygger fleire slike skred ei vifte av skredavsettingar. I eit ikkje-kanalisert jordskred flyttar massane seg nedover langs ei sone som kan bli gradvis breiare. Mindre jordskred kan oppstå i slakare terreng med finkorna, vassmetta jord og leire, gjerne på dyrka mark eller i naturleg terrasseforma skråningar i terrenget. 3.4 Flaumskred Flaumskred er eit raskt, vassrikt, flaumliknande skred som følgjer elve- og bekkelaup, eller i ravinar, gjel eller skar utan permanent vassføring. Hellinga kan vere ned mot 10 o. Skredmassane kan bli avsette som langsgåande ryggar på sida av skredløpet, og oftast i ei stor vifte nedst, der dei grovaste massane ligg ved rota av vifta og finare massar blir avsett utover vifta. Massane i eit flaumskred kan kome frå store og små jordskred langsetter flaumløpet, undergraving av sideskråningar og erosjon i løpet, eller i kombinasjon med sørpeskred. 3.5 Sørpeskred Sørpeskred er straum av vassmetta snømassar. Sørpeskred følgjer oftast senkingar i terrenget, og oppstår når det er dårleg drenering i grunnen, til dømes på grunn av tele og is. Sørpeskred kan gå i slakt terreng, til dømes når kraftig snøfall blir etterfølgd av regn og mildver. Om våren kan sørpeskred 5

6 bli utløyst i fjellet når varme gir intens snøsmelting. Skredmassane har høg tettleik og sjølv skred med låge volum gi stor skade. Det er ikkje utarbeidd aktsemdkart for sørpeskred. 3.6 Skredfare og klimaendringar I deler av landet vil klimautviklinga gi auka frekvens av skredtypar som er knytt til regn, snø og flaum. Det gjeld først og fremst jordskred, flaumskred, snøskred og sørpeskred. Hyppigare episodar med ekstremnedbør vil og kunne gi auka frekvens av steinsprang og steinskred. Det er likevel ikkje grunn til å tru at dei svært store sjeldne skreda vil bli større eller kome oftare. Det er såleis ikkje naudsynt å legge til ein ekstra margin som følgje av klimautviklinga. 4. Områdeskildring Planområdet ligg på vestsida av Rekhaugen ved fjellfoten søraust for Litle Harøyburet på Myklebust i Sandøy kommune. Området for høgdebasseng har delvis litt bratt fjell mot Rekhaugen og ligg elles i hellande terreng mot søraust. Det er ei blanding av litt bart fjell og vegetasjonsdekke som for det meste består av lyng, einer og mindre furuer. Tilkomstvegen følgjer vegen opp til tunet på gbnr. 14/36 og går gjennom området der løa stod tidlegare og går vidare oppover dyrkamarka til utmarka nedanfor høgdebassengområdet. Traseen vidare opp til høgdebassengområdet går gjennom eit område med varierande tjukkelse på vegetasjonsdekke over fjell. 6

7 5. Sjekkliste Sjekkliste JA NEI 1. Er skredfare vurdert/kartlagt i området tidligere? NVE ATLAS 2. Syner aktsemdkart jord- og flaumskred potensiell fare? 3. Syner aktsemdkart snø- og steinskred (NGI) potensiell fare? 4. Syner aktsemdkart steinsprang potensiell fare? 5. Syner aktsemdkart snøskred potensiell fare? 6. Er det registrert historiske skredhendingar? Hellingskart 7. Finn ein hellingar > 25 i eller nær over området? Kart og synfaring 8. Er det bekkelaup/vassvegar i området? 9. Kan ein identifisere skredvifter i området? 10. Er det andre tilhøve som tilseier at det kan vere skredfare? 11. Er det moment som kan avkrefte skredfare identifisert i punkta 1-10 over? 7

8 5.1 Aktsemdkart for snø- og steinskred (NGI) Aktsomheitsområde for snø- og steinskred frå NGI. Vi ser vidare at området ikkje ligg innafor utløysingsområde eller utløpsområde for steinsprang eller område for jord- og flomskredfare. 8

9 5.2 Aktsemdkart for snøskred Utløysningsområde for snøskred (mørk rosa) og utløpsområde (lys rosa) teke frå NVE Atlas. Det ligg eit stripe med utløysingsområde for snøskred mellom planområdet og Litle Harøyburet. Utløpsområdet for snøskred dekker derimot planområdet for høgdebassenget og eit par mindre delar av tilkomstvegen. Det må derfor takast omsyn til denne faren ved opparbeiding av tilkomstveg og vassforsyningsanlegg. 9

10 5.3 Hellingskart 10

11 5.4 Marin grense Marin grense er teikna inn på ca. kote 45 på kartet til NVE Atlas. Dette er ca. 20 m under nivået der høgdebassenget er planlagt. I planområdet er det ikkje observert kvikkleire tidlegare, og i området ovanfor dyrkamarka er det berre eit lite lag med lausmasser over fjell. Både vegen og bassenget blir derfor bygt på fast grunn. 11

12 5.5 Moment som kan avkrefte skredfare Foto som viser planområdet og skogen i det potensielle lausneområdet for snøskred. Pila peikar på området der høgdebassenget er tenkt plassert. 12

13 Flyfoto frå planområdet. Det er berre er aktsemdkartet for snøskred som viser potensiell fare, men mesteparten av terrenget der kartet viser potensielle lausneområde er dekka av furuskog som står tettare enn 5-6 m avstand. Å bevare skogen i lausneområdet for snøskred er ein føresetnad for tryggleik mot skred, og ein må syte for at skogen vert oppretthalden/skjøtta slik at vernet mot skredfare vert oppretthalde. Det brattaste området (Rekhaugen) inne i planområdet er eit svært avgrensa område slik at dette ikkje er eit reelt lausneområde. Det potensielle lausneområdet for snøskred på nordsida av planområdet har ei utstrekning på inntil ca. 50 meter i fallretninga med helning mellom 30 og 90 grader. Vurdering: Det er fleire tilhøve som gjer at sannsynligheita for snøras i dette området er svært liten: Store delar av det potensielle utløysingsområdet ovanfor høgdebassengområdet er skogkledd slik at det er liten mogelegheit for at det kan starte ras her. Øvre del av planområdet har også tre og busker som vil dempe eit eventuelt ras før det kjem ned til høgdebassenget. Det er elles svært sjeldan at det er så mykje snø i dette området at det er teoretisk mogeleg å oppstå ras. 13

14 6. Vurdering og konklusjon Vi antar derfor at snørasfaren i området er svært liten, men anbefaler likevel at terrengbearbeidinga i området blir utført slik at eit eventuelt ras blir leda utanom høgdebassenget. Det blir ikkje faste arbeidsplassar i planområdet. Høgdebassenget blir berre besøkt ved periodisk vedlikehald og ettersyn ca. 1 gong pr. veke. Vi antar derfor at den eventuelle skredfaren i området ikkje er til hinder for å drifte anlegget. Nokre små parti av tilkomstvegen ligg i ytterkanten av utløpsområdet for snøskred. Vedr. vurdering av rasfaren for tilkomstvegen vil vi hevde at store delar av fylkes- og riksvegnettet på Vestlandet er langt meir rasutsett enn øvre del av tilkomstvegen her. Dette kan vere vegar som har ein årsdøgntrafikk på fleire tusen bilar. På denne vegen er ÅDT mindre enn 0,2. Vi vil likevel anbefale at vegen blir bygt slik at eit eventuelt snøras blir leda bort frå vegen. 7. Dato og underskrift Ha-Plan AS v/ siv.ing. Hallgeir Wuttudal Dato Underskrift 14