SLUTTRAPPORT. Tilbod til sikkerheitspasientar i Helse Førde

Transkript

1 SLUTTRAPPORT Tilbod til sikkerheitspasientar i Helse Førde

2 2 Innhald 1. Forord Mandat Innleiing Utgreiing Fortsatt drift av sikkerheitspost ved Psykiatrisk klinikk, avd. Tronvik Overføring av ansvar for sikkerheitspasientar til akuttposten i Førde i samarbeid med Helse Bergen Vurdere alternativ drift ved sikkerheitsposten Oppsummering og tilråding Forord Klinikkdirektør Ole Christian Reusch i Psykisk helsevern oppnemnde i februar 2013 ei arbeidsgruppe med oppdrag å vurdere tilbodet til sikkerheitspasientar i Helse Førde. Bakgrunnen er at sikkerheitsposten står utan pasientar i 2013 og sengeposten står også utan pasientar på venteliste. Det er ikkje venta nye sikkerheitspasientar i 2013, men det er ein muligheit for at utskrivne pasientar kan bli reinnlagt. Arbeidsgruppa har hatt arbeidsmøte , og og det har vore utveksla innspel på e-post og telefon. Arbeidsgruppa har vore tverrfagleg samansett og med representantar frå Psykiatrisk klinikk Førde og Tronvik, tillitsvalde, verneombod og brukarrepresentant. Forslag om flytting av tilbod av sikkerheitspasientar frå Tronvik til Førde vil føre til ein belastning for arbeidstakarane som vert omfatta av endringa. Det er viktig at tilsette får god oppfølging undervegs i prosessen. Visjonen vår er å gje pasientane våre eit best mogleg fagleg tilbod på rett omsorgsnivå. Førde, Svein Ove Alisøy Prosjektleiar

3 3 2. Mandat Innleiing Det er nedfelt krav om eit fylkeskommunalt tilbod for sikkerheitspasientar, jmf. Stortingsmelding 25 Åpenhet og helhet og prosjektrapport: Norsk sikkerheitspsykiatri 2009/st.melding nr 25 ( ) - Åpenhet og helhet. Lokal sikkerheitspost gjev langtidsbehandling/langtidsrehabilitering. Pasientar kan vere: Pasientar som er dømt til psykisk helsevern Alvorlig psykisk sjuke som er til fare for andre/omgjevnader over tid Psykisk sjuke med krevjande åtferd som er vanskeleg å behandle. Avdelingssjef ved Psykiatrisk klinikk oppretta i desember 2011 ei prosjektgruppe med mandat til å utgreie eit forsvarleg tilbod til sikkerheitspasientar frå Sogn og Fjordane p.g.a. betydelig mindre pasientgrunnlag enn venta. Arbeidsgruppa besto av tilsette, tillitsvalde og verneombod frå Psykiatrisk klinikk Førde og Tronvik, Indre Sogn psykiatrisenter, Nordfjord Psykiatrisenter og representant frå den regionale sikkerheitsposten ved Sandviken. Arbeidsgruppa gav råd til avdelingssjef om å legge ned sikkerheitsposten og overføre pasientar til ein forsterka akuttpost i Førde etter Rapport frå arbeidsgruppa vart ferdig og arbeidsgruppa sitt arbeid er vedlagt. Status ved sikkerheitsposten januar Det har ikkje vore pasientar innlagt på sikkerheitsposten i januar og det er ikkje pasientar på venteliste. Statistisk er behovet for plassar i Helse Førde lite (ca 3 plassar). Skulle det komme nye pasientar, så er det pr. dato ikkje nok overlegedekning til å ta imot nye pasientar. Vi har eit oppfølgingsansvar for pasientar som er utskrivne frå sikkerheitsposten. Det er generelt vanskeleg å rekruttere tilsette til sikkerheitspostar. Mandat til arbeidsgruppa: 1. Vurdere muligheita for fortsatt drift av sikkerheitspost ved Psykiatrisk klinikk, avdeling Tronvik. 2. Vurdere overføring av ansvaret for sikkerheitspasientar til akuttposten i Førde som kan samarbeide med Helse Bergen om sengeplassar ved den regionale/lokale sikkerheitsposten ved Sandviken i ein mellombels fase til vi får bygd eigne lokale i Førde. 3. Vurdere alternativ drift ved sikkerheitsposten. Arbeidsgruppa skal komme med kostnadsoverslag for dei ulike alternativa inkludert forslag til bemanning og forslag til tal sengeplassar. Det skal lagast ei risikoanalyse for kvart punkt/alternativ over, og konsekvensane for dei tilsette skal vurderast for kvart punkt/alternativ over. Arbeidsgruppa skal komme med tilråding til vedtak. KVA er rammene og avgrensingane til prosjektet Vurdere ei fagleg forsvarleg drift innan dei økonomiske rammene til Psykiatrisk klinikk. Det er ikkje budsjett til å starte opp nye tilbod ved sengeposten eller å utvide sengeplassar for eksisterande pasientgrupper i Psykisk helsevern.

4 4 KVEN gjeld prosjektet for? Tilbod til sikkerheitspasientar Oppstart dato: 1.februar 2013 Avslutning dato: 1.mars 2013 KVA er dei økonomiske rammene og finansieringa for prosjektet Prosjektet skal dekkast innanfor avdelinga sitt budsjett. KVEN er prosjekteigar Klinikkdirektør Ole Christian Reusch KVEN er prosjektleiar Svein Ove Alisøy KVEN er prosjektdeltakarar Svein Ove Alisøy leiar Kaj Espen Nyland overlege akuttpost Sabine Renkel overlege sikkerheitspost Knut Egil Ohnstad einingsleiar sikkerheitspost Petter Ratvik, Tillitsvald Marianne Strandos, tillitsvald NSF Laila Hovlandsdal, Verneombod Gerd Bjørkedal - Brukarrepresentant Adm.konsulent Linda Ripe - skrivar Støttefunksjonar Lars Sagvold - HR rådgjevar Joar Halbrend Controllar

5 5 3. Innleiing Ei arbeidsgruppe med mandat frå avdelingssjef Psykiatrisk klinikk leverte ein rapport om framtidig tilbod for sikkerheitspasientar i Sogn og Fjordane. Arbeidsgruppa var tverrfagleg samansett frå Nordfjord Psykiatrisenter, Psykiatrisk klinikk, Indre Sogn psykiatrisenter, regional sikkerheitspost på Sandviken, tillitsvalde og verneombod. Arbeidsgruppa tilrådde at sikkerheitsposten på Tronvik frå vidareføres på akuttposten i Førde. Sikkerheitsposten på Tronvik har fungert som sengepost for sikkerheitspasientar og andre pasientar som har hatt behov for ein skjerma/lukka sengepost. Ei fagleg vurdering frå arbeidsgruppa konkluderte med at det ikkje var andre pasientgrupper frå psykisk helsevern verken frå akuttpost eller DPS sengepostar som var aktuelle for sikkerheitsposten. Behov for sengeplassar har gått ned i takt med utvida polikliniske og ambulante tilbod og at pasientar har blitt skrivne ut til kommunar. Det vil vere imot nasjonale føringar å auke tal senger på sikkerheitsposten for andre pasientgrupper i psykisk helsevern når behovet er meir poliklinisk/ambulante tilbod. Det er utarbeidd risikoanalyse for kvart punkt i mandatet som fylgjer med som vedlegg til rapporten frå arbeidsgruppa. Under fylgjer svar på mandat og til slutt ei oppsummering/tilråding. 4. Utgreiing 4.1. Fortsatt drift av sikkerheitspost ved Psykiatrisk klinikk, avd. Tronvik Arbeidsgruppa meiner det ikkje er grunnlag for å halde fram med drift av sengepost for sikkerheitspasientar på Tronvik. Dette vert grunngjeve med manglande pasienttilgang, manglande bemanning og kompetanse. Det manglar særskilt kompetanse som overlege og tal årsverk. Eininga kan pr. dato ikkje gje eit fagleg forsvarleg tilbod og kan derfor ikkje ta imot nye pasientar. Det har vore tilsetjingstogg på sikkerheitsposten i påvente av avklaring for fortsatt drift og fordi det ikkje har vore pasientar innlagt og fordi det ikkje er venta nye sikkerheitspasientar i Tal stillingar har med naturleg avgang gått ned frå 25 til 18 årsverk frå februar 2012 til februar Det er venta at fleire tilsette vil slutte innan sommaren Fortsatt drift av sikkerheitspost på Tronvik vil krevje fylgjande stillingar og budsjett: 20,75 miljøstillingar inkludert einingsleiar og ass.einingsleiar 0,5 overlege 0,6 psykolog 0,25 sosionom Støttetenester frå aktivitør, treningsterapi og adm. Reinhald, kjøkken, drift

6 6 Behov for sikkerheitsplassar vil vere 2-3 sengeplassar i Helse Førde etter nasjonal norm etter folketal i Sogn og Fjordane. Bemanning på 20,75 miljøstillingar som vist til over, er på nivå med andre lokale sikkerheitspostar i Norge. Det høge talet for tilsette skyldas at det trengs ei grunnbemanning på ein lukka sikkerheitspost som kan ivareta sikkerheita til både pasientar og tilsette. Dersom det skal vere drift på sikkerheitsposten, så tilrår vi 5 sengeplassar. Dette er fordi ein sengepost med 2-3 sengeplassar vil være vanskeleg å drive på sikt. Ein vil kunne drive med inntil 5 sengeplassar med bemanninga over. Sikkerheitsposten er ein lukka sengepost som er open 24/7 heile året. Økonomi sikkerheitspost, Tronvik: Budsjett sikkerheitspost 2013 kr 19,3 millionar* Rekneskap 2012 kr 17,8 millionar Rekneskap 2011 kr 16,8 millionar *Kr 0,65 millionar i vekst på budsjett 2013 skyldas auka pensjonskostnader. I tillegg kjem utgifter til aktivitør, treningsterapi, overlege, psykolog, sosionom, reinhald, kjøkken, drift og adm. Det er vanskeleg å anslå nøyaktig sum fordi aktivitør, treningsterapi, drift og adm er felles for 3 sengepostar på Tronvik, men nokre utgifter kan talfestast: Overlege i 50 % stilling kr Psykologspesialist i 60 % stilling kr Sosionom i 25 % stilling kr Andre støttetenester aktivitør, trening er felles støttetenester for alle sengepostar på Tronvik. Utgifter til sikkerheitspost på Tronvik inkludert overlege, psykologspesialist og sosionom er ca. kr 20,865 millionar. Dette vil gje ein døgnpris på sikkerheitsposten på Tronvik som vist til under. Oversikt syner døgnpris pr pasient dersom det er 1, 2 eller 3 pasientar innlagt samtidig. 1 sikkerheitspasient 2 sikkerheitspasientar 3 sikkerheitspasientar kr pr. døgn kr pr. døgn kr pr. døgn Pris pr. døgn på gjesteplass i Helse Bergen er kr pr. døgn og i Helse Midt ved Brøset kan prisen pr. døgn om lag den same som i Helse Bergen. Helse Førde slepp å betale for sikkerheitspasientar som kjem til den regionale sikkerheitsposten ved Sandviken. Det er når vi treng sengeplass på same nivå som vår eigen lokale sikkerheitspost vi må kjøpe gjesteplassar i anna føretak. Helse Bergen har ansvar for å tilby regionale sikkerheitsplassar i Helse Vest for alle føretaka i Helse Vest Overføring av ansvar for sikkerheitspasientar til akuttposten i Førde i samarbeid med Helse Bergen Det vil vere mogleg å flytte tilbodet for sikkerheitspasientar til akuttposten i Førde i ein mellombels fase til vi får egna lokalar på plass i Førde. Akuttposten i Førde har ikkje kapasitet eller skjermingsrom til å ta imot sikkerheitspasientar over tid. Det er derfor utforma utkast til rammeavtale mellom Helse Førde og Helse Bergen om kjøp av gjesteplassar for sikkerheitspasientar. Om det ikkje er plass ved sikkerheitsposten i Helse Bergen, så vil det vere mogleg å kjøpe sengeplass ved Brøset i Helse Midt.

7 7 Akuttpost/poliklinikk må styrkast med 4 årsverk (høgskuleutdanna) for å kunne ta på seg med dagens avtale med opphald på akuttpost før overføring til lokal sikkerheitseining. Tilbygg på akuttpost for ein sikkerheitspasient vil krevje styrking utover 4 årsverk. Overføring av ansvar for sikkerheitspost til akuttpost i Førde medfører ekstra oppgåver for akuttposten og poliklinisk/ambulant tenester for sikkerheitspasientar som er og vert skrivne ut. Ambulant/polikliniske tenester er med på å redusere faren for innlegging på sengepost og skal kunne gje råd og rettleiing til kommunane som har sikkerheitspasientar. Akuttpost og sikkerheitspost er begge spesialavdelingar på sjukehus og kompetansen hos tilsette på spesialavdelingar skal ligge over kompetansen til 1.linjetenesta og DPS sengepostar. Styrking med 4 årsverk må vere tilsette som har 3-årig høgskuleutdanning med vidareutdanning innan psykisk helsevern. I bemanningsplanen for våre sengepostar er det krav om sjukepleiarutdanning, men vi har også nokre heimlar for hjelpepleiarar. For å kunne jobbe poliklinisk/ambulant, så er det krav om 4-årig høgskuleutdanning og med ynskje om klinisk utdanning i tillegg. Sengepostane våre er tverrfagleg samansett med psykiatriske sjukepleiar, hjelpepleiar, sosionom, overlege og psykolog. Sosionom jobbar ikkje som miljøpersonal, men med sosionomoppgåver med dagarbeidstid. Økonomi: Flytting av tilbod av sikkerheitspost på Tronvik til akuttpost i Førde vil føre til ei innsparing på kr (sjå utrekning under). Det må settast av midlar av innsparinga til Innsparing til kjøp av gjesteplass sikkerheitspasient og til å bemanne opp ein sikkerheitspost i Førde på eit seinare tidspunkt. Utgifter under gjeld i ein mellombels fase til vi får oppretta eit egna lokalar for sikkerheitspasientar i Førde. Styrke tal tilsette i Førde på akuttpost/ambulant poliklinikk med 4 årsverk kr (gjeld tal tilsette i ein fase før vi får egna lokalar til sikkerheitspasientar i Førde) Årlege kr for vedlikehald av kompetanse sikkerheitspost Fylgjeteneste til pasientar som er i Helse Bergen/Helse Midt, årleg kr Det er ikkje behov for å auke opp sosionomtenesta ved akuttposten i Førde eller aktivitør/ treningsterapi så lenge ikkje tal sengeplassar i Førde vert auka og vi kjøper gjestesenger ute. Lege og psykologstilling ved sikkerheitsposten på Tronvik vil bli brukt til å dekke vakante stillingar ved andre einingar. Ved behov for kjøp av gjesteplassar sikkerheitspasientar: Døgnpris kr kr pr. år Budsjett sikkerheitspost Tronvik kr pr. år Innsparing ved å flytte funksjon for sikkerheitspost frå Tronvik til Førde er kr (kr minus kr ). Helse Bergen og Helse Førde har laga utkast til rammeavtale der vi må betale kr pr. døgn for ein gjesteplass for sikkerheitspasient.

8 Vurdere alternativ drift ved sikkerheitsposten Det er ikkje budsjett til å opprette sengeplassar for eksisterande pasientgrupper i Psykisk helsevern og det er heller ikkje meldt inn behov for fleire sengeplassar frå Nordfjord psykiatrisenter, Indre Sogn Psykiatrisenter eller dei andre sengepostane ved Psykiatrisk klinikk. Helse Bergen har opplyst at dei har kapasitet til egne sikkerheitspasientar. Tverrfagleg spesialisert rusbehandling (TSB) Helse Førde har 15 døgnplassar på Tronvik og 10 døgnplassar for rus på Nordfjordeid og vi har med dette ein overkapasitet på rus sengeplassar for egne pasientar i Helse Førde. Rusposten på Tronvik har i 2012 hatt 48 % av liggedøgna frå pasientar frå Helse Førde og Helse Bergen har hatt 42 % av liggdøgna. Resten av pasientane kjem frå Helse Stavanger. Vi vil få ledig areal på sikkerheitsposten på Tronvik om funksjon for sikkerheitspasientar vert flytta til Førde. Sikkerheitsposten på Tronvik har 8 pasientrom med eige bad og toalett. Romma er store og vil vere godt egna til ein ruspost. Sengeposten er oversiktlig og det er nærleik til den andre rusposten på Tronvik og det kan hentast ut synergieffektar ved å samle fleire rustilbod på Tronvik. Nokre av dei tilsette ved sikkerheitsposten har tilleggsutdanning/vidareutdanning innar rus. Helse Førde har ikkje behov for fleire sengeplassar sjølv innan TSB. Utviding med fleire sengeplassar innan TSB på Tronvik kan vere noko som Helse Førde speler inn til Helse Vest. Aktuelle tilbod kan vere: Eige tilbod til kvinner Generell rusbehandling ROP lidingar (rus og psykiatri) Tilbakehalding av pasientar etter helse og omsorgsloven 10.2 Det kan by på utfordringar å rekruttere tilsette til eit utvida rustilbod på Tronvik, men rekruttering av høgskuleutdanna har vore lettare enn å rekruttere til sikkerheitsposten. Utfordringa er størst når det gjeld overlege og psykologspesialist. Det vil komme krav om at overlege på rus sengepost skal vere spesialist innan rus og utfordring med å rekruttere overlege kan bli enda større. Eit utvida rustilbod vil vere avhengig av å rekruttere overlege og psykologspesialist/psykolog for å kunne gje eit fagleg forsvarleg tilbod. Økonomi: Helse Førde har overkapasitet på sengeplassar innan rus for egne pasientar og vi har ikkje midlar sjølv til å finansiere nye rusplassar. 5. Oppsummering og tilråding Arbeidsgruppa tilrår at tilbodet for sikkerheitspasientar på Tronvik i ein mellombels fase vert flytta til akuttposten i Førde til vi får andre egna lokalar i Førde. Flytting av oppgåver til Førde krev styrking med 4 årsverk til akuttpost/poliklinikk. Akuttposten har ikkje egna lokalar til lange opphald for sikkerheitspasientar og sikkerheitspasientar som kjem til akuttposten i Førde må derfor overførast vidare til Helse Bergen eller sikkerheitspost i eit anna

9 9 føretak. Tilsette på akuttpost/poliklinikk vil også ha ansvar for å fylgje opp sikkerheitspasientar som vert skrivne ut til kommunar. Det er laga ROS-analyse for 1. Fortsatt drift av sikkerheitspost på Tronvik 2. Drift av sikkerheitspost i Førde/gjestepasientar 3. Utvide tilbod TSB på Tronvik Ros-analyse for fortsatt drift av sikkerheitspost på Tronvik viser fleire utslag på rød sektor som er kritisk for forsvarleg drift. Tiltak for å korrigere avvik kan være kostbare med høge utgifter til overlegar frå vikarbyrå som igjen kan føre til krav om innsparingar på andre tilbod. Når vi ikkje har gjestepasientar, så vil vi miste kompetanse på behandling av sikkerheitspasientar uavhengig om tilbodet ligg i Førde eller Tronvik. Det vil vere viktig med kompetansetiltak for tilsette som arbeider med sikkerheitspasientar. Merknad frå tillitsvalde: Tillitsvalde opplyser at personalgruppa ynskjer vidare drift ved post 4 slik den har vore fram til no med ei blanda pasientgruppe. Vi ynskjer at Helse Førde gjør dette som ei mellombels løysing fram til det planlagde nybygget står klart i Førde. Vi er innforstått med at dette går utover mandat til denne gruppa, men som det er nemnt underveis i dette arbeidet meinar vi at mandatet har vært for snevert. Tronvik, Marianne Strandos, NSF Petter Ratvik, Fagforbundet Vedlegg: Risikoanalyse, fortsatt drift av sikkerheitspost på Tronvik Risikoanalyse, drift av sikkerheitspost i Førde/gjesteplassar Risikoanalyse, utvide tilbod TSB på Tronvik Rapport frå arbeidsgruppe datert