Prosjektplan verdiskapingsprogrammet Bud-Kristiansund

Transkript

1 ntat Dat: Ref: MR 13369/2006, C50 Prsjektplan verdiskapingsprgrammet Bud-Kristiansund 0. Innleiing Dette dkumentet er utarbeidd i samarbeid mellm Knut Sørgaard, samhandlingsarenaen, reginal- g næringsavdelinga, g følgjande tilsette ved kulturavdelinga: Arvid Blindheim, Nils- Gunnar Slli, Brit Hansen, Bjørn Ringstad g Tril Mltubakk. Dkumentet er utarbeidd pr , g skal seinare bli behandla i styringsgruppa fr prgrammet samt leiargruppa i fylket. 1. Bakgrunn g gegrafisk avgrensing Strekninga Bud-Kristiansund er eit dramatisk kystlandskap med eit breitt spekter av kulturminne. Desse bidrar til å frtelle krleis flk har levd g brukt naturressursane gjennm fleire årtusen. Riksantikvaren har på bakgrunn av ein søknad frå Møre g Rmsdal fylke valt strekninga sm eit av fleire piltprsjekt. Føremålet med piltprsjekta er generelt å skaffe kunnskap m g erfaring med å nytte kulturminne g kulturmiljø sm grunnlag fr ei bærekraftig verdiskaping fr styrking av lkalsamfunn g næringsliv. Fr strekninga Bud-Kristiansund har Riksantikvaren lagt særskilt vekt på ei krdinert satsing på kystens kulturarv g landskap fr å styrke busettinga g næringslivet, spesielt reiselivet. Kristiansund sm by g Bud sm fiskevær g tettstad i Fræna kmmune er innfallsprtane eller prtalane i kvar sin ende av prsjektmrådet. Prsjektmrådet inkluderer delar av dei fire kmmunane Fræna, Eide, Averøy g Kristiansund, jfr vedlagte kart. Fr å sikre den faglege g histriske heilskapen er gså nkre mråde sm ikkje ligg nært inntil hvudvegen mellm dei t innfallsprtane inkludert. Pstadresse: Fylkeshuset, 6404 Mlde Besøksadresse: Julsundveien 9 Telefn: Telefaks: e-pst: pst@mrfylke.n

2 2. Utfrdringar På strekninga er det mange kulturminne sm kan nyttast kmmersielt g/eller kan bli tatt meir aktivt i bruk i lkalsamfunnet. Utfrdringa er særleg knytt til krleis ein kan få til eit samla grep mht.: marknadsføring, infrmasjn, istandsetting/restaurering, stimulering til g utvikling av næringsutvikling basert på kulturminne g kulturlandskap. Ei anna utfrdring er å få til ei ptimal samrdning g samhandling mellm dei aktuelle prsjekta g aktørane på strekninga. 3. Mål Hvudmål Kulturminna på strekninga Bud-Kristiansund skal nyttast til ei ffensiv, gdt synleg, samrdna g bærekraftig samfunnsutvikling. Delmål Verdiskaping 1. Fleire kulturminne skal bli tatt aktivt i bruk i reiselivsbransjen 2. Ein str vekst i turisttrafikken på strekninga 3. Det skal etablerast nye bedrifter på strekninga sm er direkte eller indirekte knytt til kulturminne 4. Etablere eit nettverk i skjeringspunktet mellm kulturarv g næring/reiseliv 5. Ny næringsverksemd skal skje på kulturminnas premissar 6. Integrere kulturarv i kmmunale planar innan areal- g samfunnsutvikling Kulturarv 1. Styrke eit fagmiljø innan restaurering g vedlikehald 2. Ein klar vekst i sikring g restaurering av kulturminne g -landskap 3. Infrmasjn m kulturminne g landskap skal vere lett tilgjengeleg. 4. Priritering av nye tiltak ved dei t innfallsprtane til strekninga 5. Auke kunnskapen m kulturminna i mrådet. 6. Skiltinga g infrmasjnen m kulturminne skal vere heilskapleg 2

3 Samfunnsutvikling 1. Klargjere føresetnader g mglege flaskehalsar fr at kulturarven skal nyttast i samfunnsutviklinga 2. Spreie kunnskap m erfaringane sm blir hausta 3. Sikre ei brei deltaking med lkal frankring 4. Organisering Styringsgruppe Fylkestinget har i sak T-13/06 vedtatt at verdiskapingsprgrammet skal bli leia av ei styringsgruppe, med slik samansetnad: ein representant frå fylkesutvalet ein representant frå fylkeskulturutvalet ein representant frå nærings- g miljøutvalet t representantar frå administrasjnen i Møre g Rmsdal fylke utpeika av fylkesdirektøren ein representant frå Fræna kmmune ein representant frå Eide kmmune ein representant frå Averøy kmmune ein representant frå Kristiansund kmmune ein representant frå næringslivet generelt ein representant frå reiselivet ein representant frå faglag innan landbruk g fiske t representantar frå frivillige rganisasjnar t representantar frå musea på strekninga ein representant frå Kystverket Denne styringsgruppa på 17 persnar er str, men vil slik sikre at prsjektet blir gitt frankring til mange sentrale aktørar. Vi ser fr ss at styringsgruppa vil møte t gnger årleg. Styringsgruppa skal fatte verrdna vedtak m pririteringar, ressursbruk g andre viktige avgjerder. Det skal bli vurdert nærare m det er behv fr å pprette eit arbeidsutval basert på tre til fem representantar frå styringsgruppa fr å evt. kunne fatta avgjerder mellm møta. 3

4 Administrativ arbeidsgruppe (prsjektgruppe) g samspel med samhandlinsarenaen Det daglege arbeidet vil bli leia av ei administrativ arbeidsgruppe, med den tilsette prsjektleiaren sm sekretær g med fylkesknservatren sm leiar. Arbeidsgruppa vil i tillegg til kulturavdelinga ha representantar fr reginal- g næringsavdelinga/ samhandlingsarenaen. Arbeidsgruppa skal stå fr gjennmføring av strategiar g tiltak frå fylkets side, ha dialgen med kmmunane, private eigarar, aktuelle rganisasjnar g kntakt mt tiltakshavarar g grundarar. Arbeidsgruppa er gså sekretariat fr faggruppene g styringsgruppa. Prsjekteleiarar fr Nasjnal turistveg g Fiskarbndens arv møter ved behv. Gjennm at prsjektet blir frankra i samhandlingsarenaen vil ein ppnå at det gså blir rapprtert direkte til leiargruppa i einskapsfylket, g at tverrsektrielle utfrdringar lettare kan bli drøfta g løyste. Ein vil gså gjennm samhandlingsarenaen knytte band til andre prgram g prsjekt i fylket, sm t.d. reiselivsprgrammet g entreprenørskapsprgrammet. Faggrupper Det blir ppretta t faggrupper, kvar med fem til sju deltakarar. Faggruppene skal utarbeide tilråding fr bruk av øknmiske ressursar på sine fagmråde, men avgjerda skal fattast av kulturdirektøren innanfr rammar vedtatt av styringsgruppa. Vidare skal kvar faggruppe utarbeide frslag til strategiar g fremme knkrete tiltak på sine mråde. Faggruppene skal ikkje bidra til båstenking, derfr skal ma. prsjektleiaren delta i alle tre gruppene. Føremålet med gruppene er å kunne invlvere sentrale aktørar til aktivitet innanfr nærare avgrensa fag-/utviklingsmråde. 4

5 Det er ei målsetting at samansetninga av faggruppene har ei gd frdeling mht gegrafisk representasjn g kjønn. Gruppene kan ved behv trekke inn andre fagmiljø. Faggruppe bruk g næring, skal bidra til strategiar g fremme tiltak fr krleis kulturarven kan bli brukt sm grunnlag fr næringsverksemd g sm ein ressurs i lkalsamfunna. Gruppa skal gi råd m infrmasjn g kunnskapsfrmidling på sitt mråde. Faggruppe vern, skal bidra til utvikling av mdellar fr samarbeid mkring restaurering g vedlikehald av kulturminne, samt gi innspel til priritering av middel g tiltak innan kulturminevern. Infrmasjn/frmidling skal skje gjennm skilting, heimeside, handverkarsamlingar, stipendrdning, etc. Gruppa skal bidra til at nye tiltak skjer på ein kulturminnefagleg frsvarleg måte. Samansetnad av faggruppene Kulturavdelinga, sm prsjekteigar, møter med dei deltakarane ein finn naudsynt: Faggruppe bruk g næring: Repr fr prsjektet Fiskarbndens arv Repr fr reiselivsnæringa (eit av destinasjnsselskapa) Repr fr andre næringsaktørar T av kmmunane Eit av reginmusea Repr fr Nasjnale turistvegar/vegkntret (ved behv) Kulturavdelinga Faggruppe vern Ein av kmmunane Eit av reginmusea Handverkarkmpetanse (t.d. Husasntra/fagkmpetanse frå reginmusea) Kulturlandskapskmpetanse Kulturavdelinga Ressursgruppe samfunnsutvikling Verdiskapingsprgrammet skal utvikle metdar fr å nytte kulturarven innan samfunnsutvikling på brei basis. Vi ser derfr eit behv fr å hente inn ressurspersnar på fagmrådet sm kan gi råd, vere prsessleiarar på samlingar, sv. Om desse persnane skal rganiserast sm ei gruppe er vi førebels nk usikre på. Penget er at desse fagpersnane skal gi råd til prsjektleiaren g arbeidsgruppa/faggruppene. 5

6 Vi ser fr ss at deltakarane i ei ressursgruppe kan følgje prsjektet, g skal ha ansvar fr ei ppsummering av dei erfaringane sm blir hausta. Denne ressursgruppa skal samle g spreie kunnskap m krleis kulturarven kan bli brukt aktivt i samfunnsutviklinga. Gruppa skal altså ikkje vere perativ slik sm dei t faggruppene, den skal fungere meir sm ei følgjegruppe sm skal bidra til å systematisere kunnskap g erfaring, g kunne gi råd til aktørane i prsjektet. Vi legg pp til ein samansetnad av ressursgruppa sm skal gjenspegle dette føremålet. Ressursgruppe samfunnsutvikling Møre g Rmsdal fylke (kulturavd., reginal- g næringsavd., administrasjnsavd.) Reginalt frskings-/utgreiingsmiljø Ein av kmmunane Eit reginmuseum 5. Tidsavgrensing Prsjektet er fireårig. Det startar i juni 2006, g vil gå fram til smmaren Aktuelle tilgrensande prsjekt g satsingar Fiskarbndens arv. Har sm hvudmål å styrke næringslivet g bygdesamfunna på kysten i fylket. Fem prsjektkmmunar, derav Averøy g Fræna. Har tre satsingstema: Kulturlandskap/kulturminne, kystmat, ferdsel g turisme langs kysten. Nasjnale turistvegar. Strekninga Bud-Kårvåg (Averøya) er ein av t aktuelle Nasjnal turistvegstrekningar i fylket. Planlegginga er utsatt i påvente av avklaring vedr. mgleg utbygging av vindmøller. Nrdsjøløypa. The Nrth Sea Trail er eit EU-prsjekt (Interreg IIIb) g har sm mål å regenerere eit nettverk av gamle ferdselsårer i utvalde kystmråde langs Nrdsjøen. Det er fleire satsingstema: Utvikling av eit nettverk av kulturelle møtestadar g histriske attraksjnar, utvikle eit kunnskapsprgram m natur g kultur gjennm bruk av internett, databasar, publikasjner m.m. g utvikling av eit prgram fr støtte til verksemder sm gjev tilbd m servering av mat g vernatting i det kystkulturelle landskapet. Reiselivsprgrammet i fylket Fylket har etablert eit reiselivsprgram fr å styrke reiselivsnæringa. Fjrdane er av Natinal Gegraphic Sciety kåra til verdas beste reisemål. Geirangerfjrden m/mland er på UNESCO si verdsarvliste. Trllstigen er nummer t på lista ver Nrges best besøkte naturbaserte attraksjnar. Atlanterhavsvegen er kåra til Århundrets Byggverk g t vegstrekningar i Møre g Rmsdal er priritert til å få status sm Nasjnal Turistveg. Til trss fr at fleire av dei fremste 6

7 naturbaserte attraksjnene i Nrge ligg i Møre g Rmsdal, samt at fylket g har rike kulturminne, har ikkje reiselivsnæringa utvikla seg så psitivt sm ønskeleg. Reiselivsprgrammet skal ma. skape felles arenaer fr aktuelle aktørar fr vidare utvikling av næringa. Entreprenørskapsprgrammet i fylket Har sm mål å få fleire g betre nyetableringar med vekstptensial. Prgrammet famnar vidt, g dermed er gså kulturbasert næringsutvikling inkludert. Prtalane i Bud g Kristiansund Innfallsprtane til strekninga frå nrd g sør er viktige fr å synliggjere satsinga. Her er det allereie fleire prsjekt under utvikling, g det er ei utfrdring å krdinere dette til eit samla løft. Krdinering mellm prgramma Det er ei utfrdring å krdinere mellm fleire prsjekt g prgram, sm enten er delvis samanfallande mht. gegrafi eller faglege innsatsmråde. Samhandling her er viktig frdi vi ønsker eit samla løft g at ikkje prsjekta er i innbyrdes knflikt. Gjennm samrdning ønsker vi å bidra til gjensidig infrmasjnsflyt, utvikling av felles målsettingar g intern frdeling av tiltak g innsatsmråde. Krdinering i frhld til reiseliv, kulturlandskap/bygdeutvikling (sm Fiskarbndens arv), nasjnal turistveg, skal skje ved at sentrale aktørar innan desse prsjekta skal delta i faggruppene. Det er gså gjensidig representasjn i styringsgruppa fr reiselivsprgrammet g fr verdiskapingsprgrammet, ved at styrelederen i Møre g Rmsdal reiseliv deltar i begge grupper. I tillegg vil krdinatren fr samhandlingsarenaen delta i den administrative arbeidsgruppa/prsjektgruppa. 7. Tiltak g aktivitetsmråde Prsjektplanen har ikkje sm mål å avklare detaljerte tiltak, men derimt å skissere prsessen vidare. T ideknferansar Vi vil i samarbeid med dei fire kmmunane legge pp til ein ideknferanse/ ppstartknferanse fr kvar av dei t faggruppene. Desse vil bli haldne tidleg haust Her vil følgjande bli inviterte: dei fire kmmunane reginmusea 7

8 styringsgruppa fr reiselivsprgrammet aktuelle avdelingar i fylket destinasjnsselskapa næringsråda/reginråda (Orkide g ROR, g lkale/reginale næringsråd) Innvasjn Nrge frivillige rganisasjnar innan kulturminnevern, fr næringsaktørar, med meir. bedrifter med verksemd basert på bruk/utvikling av kulturarven Vi vil srtere inn andre aktivitetar på strekninga under desse t ideknferansane. Tiltaks- g aktivitetsplan På bakgrunn av ideknferansane skal det innan januar 2007 bli utarbeidd ein tiltaks- g aktivtetsplan fr dei t faggruppene. Desse skal bli drøfta på lkalsamfunnsknferansane (sjå under). Tiltaks- g aktivitetsplanane skal bli behandla av styringsgruppa fr prgrammet, g kan bli reviderte etterkvart. Lkalsamfunnsknferansar I samarbeid med dei fire kmmunane vil vi arrangere ein pen knferanse i kvar kmmune, med pen invitasjn til alle. Av erfaring meiner vi at desse bør bli arrangert når ein har arbeidd ei stund, slik at ein har idear g frslag sm flk kan gi tilbakemelding på, der det gså vil vere rm fr få fremme nye idear. Vi ser fr ss at desse bli arrangert i februar/mars Faggruppe bruk g næring: Få fram frslag til gde tiltak på strekninga med næringsutvikling basert på kulturminne Avklare prinsipp fr skilting, utarbeide frslag til infrmasjn m tiltak Innanfr dette mrådet tar vi fr kvart år sikte på å nytte 2,7 mill, derav 50 % tilskt frå Riksantikvaren Faggruppe vern Gjennmgang g priritering av bjekt/innsatsmråde på strekninga Handverkarsamlingar Stipendrdning fr handverkarar Nettverkssamling fr frmidling Etablering av eigen heimeside fr prsjektet på internett 8

9 Innanfr dette mrådet tar vi fr kvart år sikte på å nytte 2 mill, derav 50 % tilskt frå Riksantikvaren Ressursgruppe samfunnsutvikling Innanfr dette mrådet tar vi fr kvart år sikte på å nytte 0,3 mill, derav 50 % tilskt frå Riksantikvaren. 8. Evaluering Prsjektet vil følgje den evalueringa sm blir lagt pp til frå Riksantikvarens side. 9. Budsjett Framlegg til budsjett Utgifter kr kr kr kr Bruk g næring kr kr kr 2 kr 2 kr 1 Vern kr 2 kr 300 kr 300 kr 300 Samfunnsutvikling kr 300 kr 300 kr 800 kr 800 kr 400 Prsjektleiing/adm kr 400 kr 800 kr kr kr kr Sum kr Inntekter kr kr Tiskt frå RA 1) kr kr kr Fylket 2) kr kr 1 Kmmunane kr 400 kr 1 kr 400 Andre kr - kr 400 kr kr Sum kr kr kr kr 1 kr 400 kr kr kr 750 kr 400 kr 300 kr

10 1) Fr 2006 har Riksantikvaren løyvd 1 880,- til prgrammet. 2) Fr 2006 har kulturutvalet i fylket løyvd 500,- til prgrammet frå fylkets kulturfnd. 10