KOMMUNEAVISA GOD JUL! Gründercamp 2013 Kreativitet og nyskaping blant elevar i Aukra. Åge til Aukra Åge og Sambandet kjem til Aukradagen 14.

Transkript

1 INFORMASJON KOMMUNEAVISA Informasjon frå Aukra Kommune nr 4 desember 2013 Pepperkakehuset er laga av Jan Schirmer og Alexandre Cesar Breivik (bildet) Aukra kommune ønskjer alle GOD JUL! Gründercamp 2013 Kreativitet og nyskaping blant elevar i Aukra Åge til Aukra Åge og Sambandet kjem til Aukradagen 14. juni Utbygginga på Nyhamna Eit fellesmøte med tyngde side 3 side 18 side 10

2 Lys i mørketida Aukra dagsenter selg fine hjarte og juletrelys no fram mot jul. Vi har åpen kvar tirsdag og fredag. Velkommen innom! Kjære innbyggarar UKM 2014 Vi er inne i den tida av året kor prat, planlegging, førebuingar og ikkje minst gleda og forventninga til julehøgtida er stor og spennande for svært mange. Eg er overbevist om at juletida vil verte triveleg, samlande og koselig for dei aller fleste av oss. Dessverre er det alltids nokon som ikkje har det like bra av forskjellige årsaker. Der kan vi kanskje forsøke å bidra på ein del områder også utanom julehøgtida, der gode tankar og idear som dei fleste av oss har, etterlevast gjennom enkle gjerningar og handlingar, ikkje berre i julehøgtida, men elles i året også. Aukra kommune har i 2013 vore gjennom eit hektisk og krevjande år på dei aller fleste områder. Den ordinære drifta av alle kommunens einingar, er og skal vere prioritert for å kunne levere gode kommunale tenester til alle kommunens innbyggjarar, frå den minste til den eldste. Vi har, og skal gjennomføre utbyggingar og investeringar i Aukra kommune som ein berre kan beskrive som formidable i kommunal, eller annan samanheng. Aukra kommunestyre godkjente omtrent enstemmig, eit drifts- og investeringsbudsjett for Aukra kommune i sitt møte 21. november Eg føler meg overbevist om at når ein politisk stort sett er enig om dei store linjene i drifts og økonomiplana framover, er det ein styrke for oss alle som politikarar eller som innbyggarar. Aukra kommune er den desidert største arbeidsplassen med sine mange ansatte. Dei gjer alle ein god og viktig jobb kvar på sin plass til det beste for innbyggarane i kommunen. Ein kommune har grovt forenkla ansvar og oppfølging for alle innbyggarane og dei forskjellige tenester som den enkelte skal ha, frå fødsel til livets slutt. Aukra kommune har også eit allsidig og godt næringsliv, som på ein positiv måte bidreg til å oppretthalde sysselsetting og anna. Når vi også har eit kulturliv med sine mange frivillige lag og organisasjonar, som alle gjer ein kjempeinnsats for allsidig trivsel, er det all grunn til å løfte på hatten og helse tusen takk, og lykke til videre. Utan dei store eigedomsinntektene som utbygginga på Nyhamna har gitt oss, ville mykje av det som er beskrive og gjennomført vore heilt umulig å få til. Derfor er det urovekkande, og eg vil karakterisere det som direkte uforståeleg og til dels uforsvarleg politikk, når ein i den nye regjeringserklæringa legg opp til å kunne fjerne denne retten til eigedomsskatt, som det norske samfunnet har hatt i over 100 år. Dette har og skal komme innbyggarane lokalt, regionalt og nasjonalt til gode. Det har allereie vore møter om dette, og det er tillyst og avtala nye møter på nasjonalt politiske nivå, og med andre partar utover året i Det eg kan love, er at dette vil eg som ordførar, saman med rådmannen kjempe for og gjere mitt beste for å kunne behalde og vidareføre denne retten. Der har eg også eit samla kommunestyre i ryggen når alle møta og forhandlingane skal føregå. Vi satsar på at fornufta sigrar, og ikkje minst at den store samfunnsnytten dette vil ha, etter kvart vil vinne fram, og kunne samle forståing om at dette er ein god norsk samfunnsmodell, som ein ikkje må skusle vekk på grunn av nokre enkle formuleringar i ei regjeringserklæring. Viss alt går som planlagt vert vi tolv personar rundt bordet i Kaltrøa 21, julaftan og juledagane, eg gler meg allereie. Eg ynskjer alle heime eller ute, ei riktig god jul og eit godt nytt år. Det arrangerast UKM 8. februar 2014 på Soltun Samfunnshus. Påmelding via nett siden frå 1. desember. UKM er Norges største kulturarrangement for ungdom. UKM er primært ein visningsarena, ei ramme for utvikling, inspirasjon og eksponering. Her er det berre fantasien som set grenser for kva ein ønskjer å vise fram av innslag. Gå inn på nettsida og meld deg på! UKM er for ungdommar mellom år (det er fødselsåretsom gjeld). På lokalmønstringa kan nedre aldersgrense vere 10 år. Når det gjeld uttak til fylkesmønstring må minst halvparten av deltakarane i ei gruppe vere innanfor år for å kunne gå vidare. Aukra gjennom tidene 2014 Årets julegåve er lagt ut til sals og ein kan kjøpe boka (pris kr. 150,-) på følgjande stadar: Coop Gossen, Spar Aukra, Bunnpris Aukra, Joker Jendem, Aukra folkebibliotek. Av innhaldet: Solem skole på 1950-talet Indremisjonsarbeid på Gossen Garden Mevold Sveiping Torvtaking og lyngriving og mykje meir spennande lesestoff ein kan kose seg med på lange vinterkveldar! Løp og kjøp! Martina S. Böttcher På vegne av Aukra Sogenemnd Vennleg helsing Bernhard Riksfjord Ordførar

3 Vinnarane av Gründercamp 2013 F.v: Marlene Snowball, Emily Andrea Søholt, Vegard Kvamme, Line Mathilde Leren, Bendik Ødegård. Mange lovande gründerar i framtida frå Aukra kommune etter årets Gründercamp I år blei Gründercampfinalen arrangert på Julsundet skule for elevar på niande trinn. Gymsalen var fylt opp med publikum frå åttande til tiande trinn. Det var eit flott arrangement, og lista vart lagt i opninga med gode musikkinnslag frå elevar. I tillegg leverte niande trinn gode løysingar på oppdrag frå næringslivet. Årets vinnarar har designa eit smykke av øya Aukra. Kva er Gründercamp i ungdomskulen? Det er ein treningsleir i kreativitet og nyskaping. Eit program frå Ungt Entreprenørskap som er ein ideell organisasjon. Det blir lagt til faget utdanningsval og er eit samarbeid mellom skule og næringsliv. Elevane får eit reelt oppdrag som dei skal arbeide med i tre dagar. Oppdraga blir gitt av bedrifter eller organisasjonar frå privat eller offentleg sektor. Elevane presenterer løysinga for ein jury, som kårar ein vinnar ut frå gitte kriterium. Årets jury hadde ei krevjande oppgåve med å kåre årets vinnarar, det var mange gode og overbevisande løysingar. Alle gruppene fekk god tilbakemelding og her er dei tre beste: Fyrste plass gjekk til elevane Bendik Ødegård, Vegard Kvamme, Line Mathilde Leren, Emily Andrea Søholt, Marlene Snowball frå Julsundet skule. Dei laga eit smykke i aluminium med ein design som blir assosiert med øya Gossa. Elevane hadde Åge Hansen frå Mestergull som mentor. I tillegg fekk dei god kjennskap til Astero gjennom Arne Hafskjer og Odd Skaaheim. På Astero fekk dei laga to prototypar i aluminium. Elevane viste dei stolt fram og med god grunn til juryen beståande av Rolf Blomvik, Anne Reidun Valdal og Nina Bakkemyr Hagbø. Det går allereie gjetord om smykket, mange vil sjå det og sikkert gå til innkjøp av det. «Her har elevane ein super forretningside som dei kan realisere gjennom å etablere elevbedrift, skaffe seg eigenkapital og starte med produksjon. Dette vil nok kunne hjelpe til at elevane får fylt opp klassekassa og den tradisjonelle klasseturen på våren i tiande blir ein realitet!» Dette smykket vil vere ei flott gåve å gi bort både for ordførar og andre i Aukra næringsliv, ikkje minst er det ei fin gåve å få. Andreplass gjekk til Riksfjord skule, og elevane Umekhaer Mohamed Abdi,Trygve Byttingsvik, Andreas- Sebastian Laastad, Edel Marie Johansen, Hannae Horrem Sætervik og Maya Sporsheim. Oppdraget var frå Aukra kommune og dei ønskte innspel på den nye heimesida si. Løysinga blei eit eige rom for ungdom kor det er laga arkfanar med viktig og nyttig informasjon for ungdom. Dei hadde lagt inn helsesyster- teneste, sommarjobb, utdanning, arrangement og UFO. Kommunen sin mentor, Aaslaug Søreide var så fornøgd med resultatet at ho ønskjer vidare samarbeid med gruppa. Tredjeplass gjekk til Julsundet skule og oppdraget var å designe plagg som stolt viser fram Aukra kommune, oppdragsgivar var Made by Mom/Aukra Næringsforum. Eskil Ødegård, Stian Løvås, Jokakim Stenøls, Torben Hagås, June Nesset Bliksværs og Mathias Hollen. Det blei tre skjorter med flotte Slik ser det ut, smykket i aliminium med eit design som assosierast med øya Gossa. Andreplass gjekk til (f.v) Umekhaer Mohamed Abdi, Trygve Byttingsvik, Andreas-Sebastian Laastad, Edel Marie Johansen, Hanna Horrem Sætervik og Maya Sporsheim. Aukra bilete og ei underbukse med teksten «FULL AV ENERGI». Dagens konferansier var rådgivar Stig Dagfinn Arnøy, han gjorde ein god jobb og sørgja for at spente elevar fekk ned skuldrene gjennom å få til ein atmosfære balansert med humør og høgtid. Tina Veseth Kristoffersen frå UE Møre og Romsdal snakka også til elevane. Ho hadde fokus på kva elevane opplever gjennom ein Gründercamp veke. Dei får møte mange forskjellige yrkesgrupper frå det lokale næringslivet og får eit betre innblikk i kva som finst i nærmiljøet av moglegheiter. «Målet er at dokker skal velje ein yrkesveg som er riktig og som dokker vil trivast med. Hugs, alle kan lukkast. Det som blir kravd er innsats, tolmodigheit og å halde ut. Det vil ta tid og vil vere strevsamt. Dokker skal arbeide i ca. 50 år, så det er viktig at dokker er medvitne på vala dykkar. Tenk kor kjekt det er å kunne jobbe med hobbyen sin!» I tillegg takka ho næringslivet som stiller gratis opp med dagsverk, og lærarane som tek utfordringane og meirarbeidet som eit så stort arrangement medfører. aukra.kommune.no 3

4 Bispevisitas på Aukraheimen Rådmannen Kjære lesar! 2013 går snart ut på dato, bokstavelegt talt, og med det hundreårsmarkeringa for stemmerett for kvinner. Åra er i det heile viktige år, i og med at dei på mange måtar oppsummerer viktige historiske hendingar og utviklingstrekk. Likestillinga i samfunnet har kome langt, men det er fortsatt mangt å forbetre, også lokalt. I kommunen er vi no i gang med å rullere vår eigen likestillingsplan, og nye mål og tiltak vil bli lagt fram for politisk diskusjon og behandling er året for det nasjonale grunnlovsjubileet. For 200 år sidan skaffa framsynte menn (!) landet eit godt grunnlag for sjølvstendigheitskampen, der målet var ein suveren norsk nasjon. At vegen gjekk via unionar i bortimot hundre år er gløymd i dag, men i 1905 vart målet nådd. Lokalt skal kommunen markere grunnlovsjubileet i mai neste år. Formannskapet er «styringsgruppe» for prosessen. Mange blir nok involvert i dette arbeidet, mellom anna var grunnlovsjubileet også tema i årets Grunderkamp i skolane. Kommunane sine «grunnlover» kom i 1837; dei såkalla «formannskapslovene». Sjølve grunnlova seier ingenting om det kommunale sjølvstyret, men i fjor, i 2012 vart dette markert 175 år etter at desse lovene vart vedtatt. Modige og framsynte kvinner og menn hadde ein draum om eit betre og meir rettferdig samfunn, om ein suveren nasjon, der nordmenn ikkje vart styrt av andre. Vi har alle draumar og tankar om ting som kan bli betre, som gjer oss utålmodige, og som gjer at vi søkjer andre og nye løysingar. Svært ofte må vi samarbeide godt med andre for å få ting til. 12. september var biskop Ingeborg Midtømme invitert til å besøke Aukraheimen. Saman med ho var også prest i Aukra, Kristian Finn Risung og kantor Robert Coates. Dette blei ei triveleg stund og vart godt teke imot av dei som var der. Mvh Heidi Stavik Aktivitør ved Aukraheimen Aukra kommune, Pleie - og omsorg Aukra + Fræna = sant Eg rundar av med Olav H. Hauges dikt frå samlinga «Dropar i austavind» (1966). Det er den draumen Det er den draumen me ber på at noko vedunderleg skal skje, at det må skje at tidi skal opna seg at hjarta skal opna seg at dører skal opna seg at berget skal opna seg at kjeldor skal springa at draumen skal opna seg at me ei morgonstund skal glida inn på ein våg me ikkje har visst um. Denne utgåva av Kommuneavisa er den siste i Med dette ønskjer eg difor alle lesarar ei riktig god jul og med håp og tru på eit godt nytt år! Med helsing Dagfinn Aasen Rådmann Frå feiringa av vidare samarbeid mellom Julsundet skole (Aukra) og Fræna kommune. Julsundet skole kunne endeleg sleppe jubelen laus då det blei klart at Fræna kommune ville fortsette samarbeidet og den noverande skolestrukturen. Det var god stemning heile dagen, både elevar og lærarar var glade for at avtalen endeleg var Offisiell opning av apejungelen. Fra elevrådet Emilie Lovise Kvernberg, 1.klassing Stella Farstad Aasen, ordfører Bernard Riksfjord, Elevrådsleder Marit Krakeli. i hamn. For å feire dette blei ordførar Bernhard Riksfjord invitert og skolen nytta samtidig anledninga til å opne den nye «apejungelen» på baksida.

5 Budsjett 2014 Rådmannen la fram forslag til budsjett og økonomiplan den 28.oktober Etter at formannskapet behandla rådmannens budsjettforslag den 4. november, har det ligge ute til såkalla offentleg ettersyn i 14 dagar. Kommunestyret behandla den 21. november 2013 Budsjettet for 2014, og Økonomiplan for åra Budsjettet blir lagt ut på kommunens heimeside såsnart det er korrigert for dei endringane kommunestyret vedtok. Kommunestyret hadde ein engasjert debatt om budsjettet og økonomiplana, og det vart fremma ei lang rekkje forslag. Driftsbudsjettet var det liten diskusjon omkring, og dette vart vedtatt slik det var fremma frå rådmannen og formannskapet si side. På investeringsbudsjettet vart det vedtatt fleire endringar, og protokollen frå møtet er følgande: Vedtak budsjett 2014: 1. Kommunestyret vedtek driftsbudsjettet for 2014 og økonomiplan for slik det går fram av budsjettskjema 1A og B side 36 i Rådmannens forslag til budsjett 2014 og Økonomiplan Kommunestyret vedtek investeringsbudsjettet for 2014 slik det går fram av budsjettskjema 2 A og B side 85, med dei tiltaka som går fram av tabellen investeringar store tiltak på side 87 og Investeringar små tiltak slik dei går fram på side 91 i Rådmannens forslag til budsjett 2014 og økonomiplan Kommunestyret vedtek å skrive ut eigedomsskatt i 2014 på verker og bruk jf. esktl 3, første ledd, bokstav c. 4. Den alminnelige eigedomsskattesatsen for skatteåret 2014 er 7 promille jfr. esktl. 11, første ledd. 5. Eigedomskatten skal betalast i to terminar med forfall 15. april og 15. oktober i skatteåret. Fellesforslag frå alle partia: 1. Utbygging av Julsundet skole/samfunnshus/fleirbrukshall på noverande tomt vert prosjektert omgåande med tanke på byggestart så raskt som mogleg 2. Økonomiske midlar må være på plass så raskt som mogleg. Dette budsjetterast slik: kr , kr , kr ,- 3. Julsundet skole/samfunnshus/fleirbrukshall har så langt hatt prioritet til dels framfor, og ivertfall likestilt med rehabilitering/utbygging av Aukraheimen, jamfør vedtak november Om omsorgsbasen i Julsundet kan koplast mot skolen, må vurderast opp mot tomtestorleik og praktiske forhold. Dette budsjetterast slik: 2014 kr ,- 5. Rehabilitering/nybygg av Aukratun budsjetterast slik: 2015 kr , kr , kr , kr ,- 6. Storhallen: Avsetning 5 mill. kroner til grunnkjøp i Infrastruktur: 23 mill. kroner i Administrasjonen må tilpasse balansen i økonomiplana Som det går fram av dette er det i stor grad investeringsforslag i Julsundet som vart debattert og trekt fram i tid, medan investeringar knytta til Aukratun (barnehagen) vart skuva ut i tid. Det er vedtatt ei rekkje «små» investeringstiltak, dvs. tiltak under 3 mill. kroner. Etter kommunestyrets vedtak ser tabellen over «store investeringstiltak» slik ut: (se tabellen under) Dagfinn Aasen rådmann Tiltak nr. Beskriving Totalt Riksfjord skole - utgreiing og hovudutbyggjing Energisentral skole og andre bygg Julsundet skole og fleirbrukshus Paviljong Julsundet i rehab.periode Renovering Aukratun * Utb. Bergetippen barnehage inkl. planlegging Kulturhus og basseng Tilbygg Bergtun, ny bueining Rehab/nybygg/bufellesskap/heildøgns omsorg Avlastnings- og rehabiliteringsbustad Julsundet omsorgsbase, planlegging Breiband - kommunal eigenandel Industriområde I-3 Hollingen, grunnkjøp Utviding Hollingen industriområde Grunnkjøp Åsdalen Sentrumsområde Julsundet, avkøyring Oppgradering Nautneset industriområde Opparbeiding utbyggingsområder Opparbeiding industriområde Nyland Aust Utbygging Åsdalen/MFK Vatn - utkifting ABSR Sanden - Hukkelberg Vassleidning Fræna - Hollingsholm Vassleidning Hollingsholm - Julsundet sentrum Gang- og sykkelveg Falkhytten - Horrem - Solem Gang- og sykkelveg Solem - avkj.røabukta Veglys Eikrem TOTALT * K-vedtak har også med kr. 20 mill i aukra.kommune.no 5

6 Bli med på eit Krafttak for venskap mot mobbing i Aukra! Aukra kommune har vedtatt nulltoleranse når det gjeld mobbing, - ingen skal oppleve å verte mobba på skolen. Men, temaet mobbing er ikkje avgrensa til å gjelde berre i skolen. Skal vi lykkast må innsatsen omfatte alle arenaer der barn deltek og arbeidet må sjåast i samanheng i heile Aukra-samfunnet. Oppvekst og kultur-områda i Aukra kommune har i haust tatt initiativ til eit felles «Krafttak for venskap mot mobbing». Tematikken er henta frå den nasjonale fellessatsinga «Manifest mot mobbing». Aukra kommune har som ein av 322 kommunar signert eit manifest mot mobbing og forplikta seg til mellom anna å arbeide aktivt for gode oppvekst- og læringsmiljø med nulltoleranse for mobbing. Tema for Utdanningsdirektoratets kampanje i 2013 har vore «Vaksne skaper venskap - saman». Venskap er viktig for å motverke mobbing, og vaksne er viktige som rollemodellar og for å legge til rette for venskap. Eg oppfordrar til å rette merksemd mot samarbeid mellom dei vaksne i barnehagen, på skolen, på fritida og i lokalmiljøet - for å fremje venskap og hindre at barn og unge vert utsett for mobbing. Skal vi stoppe mobbinga, må dei vaksne samarbeide, på tvers av institusjonar, sektorar og organisasjonar for et inkluderande miljø der det er plass til alle. Mykje bra arbeid vert allereie gjort i Aukra. Eit viktig tiltak som kan nemnast i skolen er Trivselsleiarprogrammet som viser gode resultat. Aukra er også MOT-kommune og programmet på ungdomskoletrinna får gode tilbakemeldingar. Eg oppfordrar alle som har ansvar for barn og unge sitt oppvekstmiljø i Aukra, til å delta aktivt i det førebyggande arbeidet framover. Dagfinn Aasen rådmann Her er litt om kva Barnebo har fokus på og korleis vi arbeider God sjølvfølelse og sosial kompetanse er det viktigaste vi kan arbeide med i barnehagen for å ruste våre barn mot mobbing for vennskap. Å ha ei positiv haldning til seg sjølv, at ein føler seg verdifull for den ein er er viktig for sjølvkjensla. Det er to begrep vi arbeider med når vi styrker sjølvkjensla til barn; sjølvhevding og empati. Å hevde seg sjølv på ein positiv måte, våge å stå imot og delta og ta initiativ er eksempel på sjølvhevding. Å kunne ta hensyn, vise medkjensle og sette sine eigne behov til side er eksempel på empati. Dersom barn har desse eigenskapane er det stor sjanse for at dei hverken vert utsett for mobbing eller vert mobbarar. For å arbeide med dette er det viktig å ha eit godt og tett samarbeid med foreldra om det einskilde barn. Det er det viktig at dei vaksne i barnehagen har ein god relasjon til barna. Dei skal legge tilrette for mestring ved å vere nær nok til å støtte barna og halde avstand nok til at barn får prøve seg sjølv. Dei vaksne skal vere tydelege på kva som er aksepterte verdiar og handlingar. Dei skal vidare bygge og støtte gode relasjonar og vennskap mellom barna. Eit mål er at alle barna skal ha ein venn. Og det er alltid dei vaksne sitt ansvar at barn trivst i barnehagen. Ein uformell møteplass Ved fleire anledningar har foreldre etterlyst ein arena der ein uformelt kan møte og ta opp felles tema som omhandlar både barn, unge og det å vere foreldre. I perioda januar til mai 2014, vil Kulturavdelinga invitere vaksne i Aukra til å vere med å skape ein slik uformell møteplass. Møta, som vert lagt til Frivilligsentralen skal ha ei sosial ramme, der ulike tema vert tatt opp. Vi inviterer ein innleiar til kvart tema som vil omhandle mellom anna psykisk helse, rus, sosiale media, positivt fokus (MOT) og integrering/inkludering. Deretter blir det god anledning til å snakke saman om det kvar enkelt er opptekne av. Målsettinga vår er å bidra til å danne gode nettverk for samarbeid om tiltak for vennskap og inkludering i Aukrasamfunnet. Derfor oppfordrar vi foreldre og andre vaksne til å delta og vere gode rollemodellar som bidrar til å skape venskap mellom barn og unge. Følg med på kommunen sin aktivitetskalender som du finn på www. aukra.kommune.no. Der blir dato og tema for møta lagt ut i løpet av desember månad. Anne Jorunn Sandøy Kultursjef Sissel Garseth barnehagestyrar Oppskrift på vennskap Vennskap handlar om å elske å vere saman, Ein god neve kjærleik, ein liter med truverd, ei klype tålmod, nokon desiliter tilgiving, ei god sleiv til å blande saman og til slutt eit sterkt band for å binde det heile saman. Dette er oppskrifta på eit godt vennskap 6 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013

7 Krafttak for styrka innsats mot mobbing Ei god psykisk helse er grunnleggjande for alle menneske. Trygge rammer og gode oppvekstsvilkår er viktig for at barn og unge skal utvikle ei god psykisk helse. Barn og unges psykiske helse angår oss alle, og er eit ansvar for kommunen som heilheit. Dette arbeidet må sjåast i samanheng og omfatte politisk og administrativ leiing, fleire einingar innan oppvekst- og kulturområdet, frivillige organisasjonar og foreldre/føresette. 14. oktober var dagen da ordførar, rådmann, tilsette i fleire kommunale einingar, elevråd, ungdomsråd, FAU barnehage og skule, Ungdom Med MOT og idrettslag var samla til eit felles arbeidsmøte. Tema for dagen var: Krafttak for styrka innsats mot mobbing. Korleis fremme ei god psykisk helse? Svein Neerland (seksjonsleiar folkehelse og fysisk aktivitet) sa i sitt innlegg at for å lykkast i dette arbeidet må ein arbeide systematisk, og styrkje dei elementa som bidreg til å betre helse og livskvalitet i befolkninga. Kommunestyret i Aukra har vedteke at det skal vere nulltolaranse mot mobbing i Aukraskolen. Det vil blant anna seie at elevane i vår kommune skal oppleve tryggheit, mestring, meining, fellesskap og utvikling. Aukra er eit Lokalsamfunn Med MOT, jfr. kommuneplana. MOT sin visjon er å skape varmare og tryggare oppvekstmiljø. Dette skal ein oppnå gjennom skulebesøk og på fritidsarena ved å bevisstgjere ungdom til å ta val som gjer at dei meistrar livet. Å styrke ungdoms mot til å ta vare på seg sjølv og kvarandre og haldningsskapande arbeid retta mot ungdom og foreldre/føresette står sentralt i MOT arbeidet. Det er mykje godt helsefremmande arbeid som vert gjort i Aukra på ulike arenaer. Eksempel på god praksis blei presentert frå Bergetippen barnehage, Barnebo barnehage, Julsundet skole, «Nye Riksfjord skole» og ved MOT informatør/ leiar. Det er viktig å få løfta fram kva vi har av gode tiltak retta mot barn og unge, og styrkje desse tiltaka ytterlegare. Arbeidet med å utvikle ei god psykisk helse startar tidleg, og difor er helsestasjon og barnehage også viktige aktørar i arbeidet. Arbeidsmøtet vart avslutta med gruppearbeid der desse spørsmåla ble diskutert: Kva av det som allereie er gjort har best effekt? Er det noko av dette vi kan gjere meir av? I så fall kva? Er det noko vi kan gjere nytt eller annleis? Korleis kan vi skape eit KRAFTTAK i vår kommune? Kven må gjere kva? Oppsummering av dette gruppearbeidet vil bli utgangspunktet for det vidare krafttaket i Aukra. Vi har alle eit ansvar i arbeidet for å byggje god psykisk helse for barn og unge. Og for å sitere Svein Neerland til slutt: «Eit rettferdig samfunn gir lik mogelegheit til god helse - men det kjem ikkje av seg sjølv - DET MÅ BLI PLANLAGT OG GJENNOMFØRT». Vegen vidare Vegen vidare ønskjer leiarane i Oppvekst og Kultur å stake ut saman med nokon av leiarane for det frivillige arbeidet i kommunen. Ut av det håpar vi å få på plass ei kurs-/møterekkje kor vi set teamet på dagsorden. Tanken er å både spele på ekstern kometanse og å få snakke saman internt i kommunen på tvers av offentleg verksemd og det frivillige, med mål om å bli samkøyrde i både haldning og handling. Målsettinga er å ha plan for dette ferdig i løpet av desember. Lene Marita Ræstad (ungdomsarbeidar/mot informatør) og Therese S. Viken (folkehelsekoordinator) Venskap som reiskap mot mobbing Den 14. oktober var det igjen tid for å feire bursdagen til ordtrolla våre, Stein og Symre. Heile barnehagen var samla til bursdagsfest på avdelingane på Hollingbygg. Ein del av personalgruppa hadde førebudd framsyning av historia om Luna månejente. Historia handlar blant anna om å vere annleis, noko som gir oss høve til å lære av kvarandre. Trolla vil først ikkje vere ilag med månejenta, men Gamle Ur seier: «Legg handa på hjartet og kjenn, kva hjartet ditt seier, min venn.» Stein og Symre finn ut at dei vil bli kjent med Luna. Dei kan lære månespråk av henne og vise henne orda dei har i berget sitt. Slik bestemmer dei seg for å bli vener med ei som i utgangspunktet ikkje snakkar same språk, og som ser annleis ut og har andre vanar. Etter ei slik framsyning har barna alltid mange meiningar om det som blei sagt og gjort på scena. Dei syntes Stein og Symre hadde sagt dumme ting om Luna, og dei kom også fram til eit eige slagord: «Legg handa på hjerte, og hør hva hjertet sier. Vær snill med din venn.» Troll med ord Det er styrar Berit Drejer som skriv historiene om trolla i Bergetippen. Sarah Haensel lagar illustrasjonane. Personalet på alle avdelingar er heile tida med på å vidareutvikle språkprosjektet «Troll med ord», slik at det til ei kvar tid fyller behovet på den enkelte avdeling. Språket er ein viktig reiskap også i arbeidet for venskap og mot mobbing. Kvar veke får avdelingane nye ord, som dei snakkar om og jobbar med. Venskapsklubb, venskap i kvardagen og høgdepunkt til inspirasjon Tidlegare vart «venskapsklubben» starta, og dette har vorte vidareført i arbeidet vårt. Venskapsklubben er dei nest eldste barna i barnehagen, og dei har sjølv vald namnet på klubben. Å ha vener er viktig, og det er viktig å vere ein ven for andre. Det langsiktige arbeidet med venskap og godt miljø er viktig. Å lære seg å respektere kvarandre og inkludere kvarandre er eit arbeid som gjeng føre seg kvar dag i barnehagen. Barn set ofte ord på det sjølv, at det er vanskeleg å gjere det som er rett til ei kvar tid. På same måte som for vaksne er det viktig å alltid ha i bakhovudet at vi skal skape eit godt miljø for oss sjølv og alle andre. Ei framsyning med troll, månejente og ein gamal Ur, gav både store og små ny inspirasjon og engasjement i arbeidet for eit betre miljø. Monika Sætre Assisterande styrar Bergetippen barnehage aukra.kommune.no 7

8 Aukra overformynderi har blitt historie Overformynderia har vore eit kommunalt norsk organ som har hatt som hovudoppgåve å forvalte og kontrollere midlane til umyndige. Umyndige er barn under 18 år og umyndiggjorte, til desse høyrer også myndige personar som har fått oppnemnd hjelpeverje. Overformynderia har også tilsyn med verjer og hjelpeverjer og deira forvaltning av hjelpetrengande sine verdiar. Verjemålsloven pålegg overformynderiet å oppnemne verjer, hjelpeverjer og ev setteverjer dersom nokon av dei ordinære verjene er inhabil i ei sak. Andre oppgåver er å rettleie og føre tilsyn med verjene og hjelpeverjene og ta stilling til dei spørsmål loven nemner, t.d avgjere kjøp/salg av fast eigedom. Etter bestemmelsane i vgml. 63 forvaltar overformynderiet midlar for barn under 18 år. Beløpsgrensen her er per dato kr ,-, men Overformynderiet kan forvalte mindre summar dersom det er særskilte årsakar for dette. Overformyndarane har vore oppnemnd av kommunestyret. I verjemålsloven 21 står følgjande: «Til overformyndarar eller varamenn kan bare velges vederheftige og duelige menn eller kvinner som er valgbare ved kommunale valg og har fylt 30 år», Dei fleste overformyndarane i Aukra har hatt verva sine over mange år. Sidan 60-talet har følgjande vore overformyndarar i Aukra: Odd Hole var overformyndar/medlem frå og Peder Røsøvåg var overformyndar/ medlem frå 70-talet til Etter det hadde Oddvar Hoksnes vervet fram til Kjartan Rød tok over i 2001 og fram til det no er overført til fylkesmannen. Peder Nedrelid, Jorunn Vassdal og Ingrid Vasdal har vore overformyndarar saman med Kjartan Rød. Aukra kommune vil takke overformyndarar og vara for innsatsen dei har utøvd gjennom så mange år! Fylkesmannen tok over overformynderia sine oppgåver Ny verjemålslov trådde i kraft 1. juli. Dette inneber både nytt regelverk og ny organisering. Oppgåvene som dagens kommunale overformynderi har hatt, er overført til landets 18 fylkesmenn. Fylkesmannen i Møre og Romsdal blir ny førsteinstans for alle verjemål i Møre og Romsdal. Alle oppnemnde hjelpeverjer, verjer og setteverjer fortset i sine verjeoppdrag. Begrepet hjelpeverje skal ikke nyttast lenger og dagens hjelpeverjer får nemninga verje. Verjemålsavdelinga i Statens sivilrettsforvaltning blir ny klage- og tilsynsmynde, og vil også ha eit overordna ansvar for IKT, bankavtalar og informasjonsverksemnd. Statens sivilrettsforvaltning har utvikla ei eiga internettside om verjemål Verjemålsportalen Her finn ein nyttig informasjon til verjer, personar under verjemål, pårørande og til dei som har meldeplikt. Har de spørsmål, ta kontakt med: Fylkesmannen i Møre og Romsdal Verjemålsseksjonen, Fylkeshuset, 6404 Molde Sentralbord: E-post: fmmrpostmottak@fylkesmannen.no. KAUK 2013 Kauk 2013 gjekk av stabelen den 14. november. Dette er ei årleg framsyning der 10. klassingane viser den desidert mest kreative framsyninga skulen har å by på. Kauk handla i år om framtida, både lokalt og globalt. Innhaldet var 8 songinnslag, 8 dramasekvensar, 3 dansenummer samt fellesdans og fellessong. Alt var sjølvsagt planlagt og gjennomført av elevane sjølve. Den tekniske gruppa stod i år for all opprigg av utstyr, sceneteknikk og lys- og lydstyring undervegs i konserten. Kl. 12 og kl. 13 kunne over 300 elevar og lærarar frå skulen nyte ein forsmak med generalprøvane, og på kvelden vart det så mange publikum på Soltun at Kauk 2013 måtte halde ei ekstra framsyning. Kauk har etablert seg til å verta ein framsyning elevane ser fram til i 10. klasse, og som er ein kvalitetssikra og kreativ elevkreasjon. Alle fotos: Gunn E. Aarønes 8 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013

9 Ny tilsett: Bjørge Stavik Kven er eg? Eg er opphavleg frå Molde, men har budd i Osloområdet dei siste 16 åra. Flytta tilbake til Molde hausten 2012 med familien. Eg er utdanna sivilingeniør i kartfag geomatikk, og har hatt interesse for kart sidan eg var liten. Kva har eg jobba med? Sidan 2000 har eg jobba i Plan- og bygningsetaten i Oslo kommune. Her har eg i stor grad jobba med system og løysingar, og det å få kartdata til å spele saman med dei behova saksbehandlarane har. Eg har også hatt ansvar for sal og formidling av kart, og for utvikling av løysingar. Dei siste åra har eg leia ei eining som har som hovudoppgåve å tenkje strategi og drive utvikling av løysingar, då med hovudfokus på innsynsløysingar. I alle åra har eg hatt det tekniske ansvaret for forvaltningssystemet for reguleringskarta i Oslo, ein database med rundt 4000 aktive reguleringsplanar og totalt drygt 8000 planar om ein tek med dei som er utgådde. Vi ønsker å takke alle kunder og samarbeidspartnere for godt samarbeid i år! God Jul og Godt Nytt År ønskes dere alle! hilsen: AUKRA BIL AS Interesser? Eg liker å gå tur i skog og mark, sommar som vinter. Eg driv med geocaching når det passar, og har planar om å ta opp igjen orientering etter nokre år utan. Kva skal eg jobbe med? Eg begynner i ei stilling som fagleiar plan og byggjesak/planlegg så det blir nok mykje planlegging reknar eg med. Utover det får tida vise. Randis Butikken med Garn, Gaver, Smykker, Klær og tilbehør Falkhytten 6480 Aukra Ny tilsett: Sissel Birgitte Henriksen Kven er eg? Eg er utdanna adjunkt med tilleggsutdanning innan spesialpedagogikk, 5-10 års pedagogikk og skuleleiing. Kva har eg jobba med? Eg har tidlegare jobba som lærar, rektor, inspektør og pedagogisk rådgjevar i Midsund kommune. Eg har i tillegg jobba ei periode som veiledar for Astero og som prosjektleiar, Molde kommune, fagseksjon skole. Kva skal eg jobbe med? Nyansatt inspektør ved Julsundet skule frå Ein inspektør er ein del av leiinga ved skulen. I tillegg har eg ein del undervisning. Quality from the sea Graving - Vann/avlØp - Drenering - Transport Telefon: Mobil: AUKRA Pukkverk aukra.kommune.no 9

10 Frå venstre: Per Atle Strømme (Gassco), Bernhard Riksfjord (Ordførar i Aukra/styreleiar i Gassknutepunkt Nyhamna), Mona Nilsen(Shell AS) og Steinar Røgenes (EVP Kværner Contractors) Fellesmøte mellom aktuelle aktørar i samband med utbygginga på Nyhamna I samband med planlagd og vedtatt utbygginga på Nyhamna i Aukra, har det over ei tid vore kontakt og ønske om eit «fellesmøte», i ei uformell og forhåpentlegvis god møteform. Der målet er at vi i fellesskap kan utveksle informasjon, innspel og meddele synspunkt, som ein meiner kan vere relevant å informere om, eller drøfta, til det beste, for dei fleste. Dette møtet vart gjennomført onsdag 13. november med representantar for forskjellige firma som er involverte i denne utbygginga. Programmet var lagt opp slik: Velkommen - presentasjon- utfordringar- tiltak- samarbeidsmuligheter v/ Aukra kommune Innlegg- orienteringar spørsmål og avklaringar v/ Shell Kværner- Gassco Fylkesmann og fylkeskommunen i Møre og Romsdal: utvikling og muligheter i fylket i forbindelse med petroleumsaktiviteten som er, og står føre. Statens Vegvesen- Fjord1- Møre og Romsdal Fylkeskommune: muligheter om betre ferje og busstilbod når vi ser den store trafikkveksten hittil, og ein forventa større auke, særleg på ferjestrekninga 31. Aukra - Hollingsholmen. Ror Gassknutepunkt Nyhamna Navitas Aukra Næringsforum med innspill og muligheter sett frå deira ståstad Oppsummering- vegen vidare-avslutning v/ Aukra kommune Frå venstre: Arne Sverre Dahl (Gassknutepunkt Nyhamna), Alf Reistad (gassknutepunkt Nyhamna), Bengt Endreseth (Møre og Romsdal fylkeskommune), Steinar Røgenes (EVP Kværnesr Contractors), Bernhard Riksfjord (Ordførar i Aukra/styreleiar i Gassknutepunkt Nyhamna), Per Atle Strømme (Gassco) Lodve Solholm (Fylkesmann i Møre og Romsdal), Åge Hareide (Dagleg leiar Aukra Næringsforum) God jul Barbro Mork Emblem Tlf Beate Solem Tlf Ida Laurie Tlf Vi ønskjer alle ei hjarteleg god jul og eit godt nytt år! Opningstid i jula Fredag 27. desember Mandag 30. desember Nyttårsaften stengt Nils Arve Solem Tlf Mary Ann Grøttumsbraaten Tlf Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013

11 Pårøranderådet ved Aukraheimen Aukra kommune er av dei få kommunane i landet som har det privilegiet å ha eit Pårøranderåd. Pårøranderådet vart oppretta i 1990 og består av pårørande til bebuarar ved Aukraheimen. Rådet er eit sjølvstendig styre med valg og årsmøte. Deltakarar i rådet er: Olaug Bakkemyr (leiar) Liv Anne Heggdal, Einar Rød, Anne Karin Rindarøy, Magne Julnes, Reidun Solem, Magnhild Sylte, Frøydis Sønderland, representant for tilsette Laila Tangen og Janne Løvik. Dei har 4 møte i året på Aukraheimen. Mål for Pårørenderådet er at det skal være eit talsorgan for pårørande og bebuar. Det er verdifullt at Aukraheimen og pårørande har ein god dialog med informasjonsutveksling slik at ein kan ha ei felles forståing av pleie og omsorgstenestene som blir utført i tillegg til andre endringar ved Aukraheimen. Rådet er ein styrke for å påvirke til god kvalitet på tenestene som blir utført til den enkelte. Pårørande kjenner best sine næraste og rådet kjem med gode idear og forslag som gjer at ansatte kan utøve ei bedre omsorgsteneste til bebuaren. Dei er opptekne av at bebuarane skal ha det best muleg. Pårøranderådet er med på å formidle det positive og gode som skjer i institusjonen og bidrar til å senke dørterskelen til Aukraheimen. Det er viktig at Aukraheimen mest muleg er ein del av det pulserande lokalsamfunnet, der pårørande og kjende alltid er velkomne på besøk. Det er fortsatt Pårøranderådet som har sin årlige oppgåve med å arrangere julegrantenning. Når det er årsmøte organisera rådet ein dugnad for å lage i stand festsmørbrød til kveldsmat. Då har dei måltid saman med bebuarane, der både kåseri og musikk er underhaldning. Leiar av Pårøranderådet, Olaug Bakkemyr, fortel om eit godt samarbeid gjennom alle år. Vi er opptekne av at Pårøranderådet fortsett i mange år framover og at det gode samarbeidet kan vidareførast og utviklast. Rådet er ein ressurs for pleie og omsorgstenesta i Aukra. Olaug Bakkemyr Leiar pårøranderådet Randi Hjelset Fredriksen Pleie- og omsorgssjef aukra.kommune.no 11

12 Service? Dette vart plutseleg eit viktig tema i og for Aukra kommune denne hausten. Er det ikkje god service i Aukra kommune? Bakgrunnen var ei undersøking som Forbrukerrådet hadde gjennomført. Undersøkinga gjekk ut på at Forbrukerrådet hadde ringt rundt til kommunane for å få visse opplysningar, dei hadde sendt e-postar, og dei hadde sjekka om vi hadde ei god (nok) heimeside. Dersom ein ikkje fekk svar, eller ikkje fann svaret innan diverse fristar, kom kommunane dårleg ut. Først er det grunn til å presisere at denne undersøkinga ikkje har noko å gjere med tenestene som blir ytt av kommunen. Vi har svært gode kommunale tenester i Aukra kommune. Det viser attendemeldingar i både brukarundersøkingar og innbyggarundersøkinga som er gjennomførte. Det er svartida på henvendingar som Forbrukerrådet undersøkte, og som gjorde at Aukra kom dårleg ut. Dernest er det grunn til å minne om at service i denne forstand heller ikkje har noko å gjere med at enkelte innbyggarar kan ha fått avslag på ein søknad, el.l., og opplever det som «dårleg service». Vi har mottatt fleire slike reaksjonar. Service knytta til ulike former for henvendingar har vi gjort noko med: Ny heimeside er under utvikling, og vil etter plana vere ferdig pr. 1.mai Gjeldande heimeside er no oppdatert på fleire områder, og vil fortsatt bli det i «venteperioden» fram til 1. mai Når det gjeld svartid («responstid») på henvendingar på telefon og e-post, har vi sett oss følgande mål: E-post (skriftlege henvendingar): - enkle spørsmål: 3 dagar - meir kompliserte spørsmål: midlertidig svar innan 3 arbeidsdagar, svar innan 15 arbeidsdagar - henvendingar som krev vedtak: ihht. forvaltningslovas reglar (1 mnd.). Midlertidige svar skal gis. Telefon: - umiddelbart dersom vedkomane er til stades, ellers same fristar som nevnt ovanfor - vise til/hjelpe vedkomande som ringer til å finne opplysningar på heimesida - saksbehandlar kan be om at henvendingar må/bør skje skriftleg Som rådmann er eg interessert i å få attendemeldingar på dette. Dersom du har kommentarar eller opplever at måla nevnt ovanfor ikkje blir fulgt, ber eg om attendemelding til dagfinn. aasen@aukra.kommune.no. Dagfinn Aasen rådmann No kan ein benke seg ned! Benker og bord til bruk ute i det fri Aukra dagsenter lager bord og benker etter bestilling. Dette med ulike motiv alt etter ønskje. Dersom du ønskjer å bestille, ta kontakt med avdelingsleiar Wenche Elin Småge (tlf / 589 eller mobil ), eller stikk gjerne innom. Aukra dagsenter held stengt frå , og opnar igjen Aukra dagsenter vil også ønskje alle ei riktig «God Jul og Godt nytt år!» ELEKTRIKER fagmann til fi ngerspissene Vi ønsker gamle og nye kunder en god jul og et godt nytt år! Trenger du en fagmann? Ring Elektro! Vi kan utføre alt innenfor: INSTALLASJON, VARMEPUMPER, BELYSNING, NETTVERK OG ALARMER Vi er lokalisert i Aukra, Molde, Fræna og Gjemnes. Ring MOLDE Telefon Faks AUKRA Telefon Faks FRÆNA Telefon Faks GJEMNES Telefon Faks no 12 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013

13 Miriam Venås med deltakarar frå KuDraMuDa, eit tilbod for barnehagane i Aukra. Ei festveke for kulturskolen Kvart år i veke 48 har kulturskolen ei veke der dei presenterer det store mangfaldet som finnest av tilbod. Kulturskolen veks og blir større, og tilboda blir fleire. Alle som driv på med kunst og kultur har eit ønskje om å formidle noko til eit publikum, og gjennom ei slik veke kan alle som driv på med aktivitetar få moglegheit til nettopp å vise det fram. I løpet av veka er det fleire konsertar, både på Aukratun, Julsundet og Soltun. Alle desse framsyningane er profesjonelt gjennomført, med lyd, lys og konferansierar. Lyden og lyset blir handtert av elevane sjølv gjennom elevar som går på faget Lyd og Produksjon. Lyd og Produksjon er eit fag der du lærer grunnleggande teori og praksis i lyd- og lysproduksjon, samt bruk av audiovisuelle element. Lyd og Produksjon er eit praktisk og målretta fag, som gjer deg i stand til å ta ansvar ved deltaking i praktisk produksjons-arbeid. Elevane blir delaktige i produksjonar i kulturskolen og i andre kulturarrangement i kommunen. Etter fleire år i faget vert det lagt til rette for å ta kursbevis. Faget skal og kunne gje grunnlag for ei vidare yrkesutdanning på feltet. Alle fagområda blir presentert, så også dei som går på Visuelle fag/bilde. Bildetilbodet gjeld elevar frå 4. klasse og oppover. Innhaldet er variert og inneheld mellom anna teikning, måling, trykk, keramikk, installasjon, skulptur... Bildeelevane arbeider også med prosjekt der mange teknikkar går saman. Ofte har bildeelevane scenografioppgåver når konsertar og andre arrangement er på trappene. Torsdag denne veka var det duka for Spetakkelteatret og danseframsyning på Soltun. Aukra kulturskole og Gossen Frilynde Ungdomslag samarbeider om tilbod i teater for barn og ungdom. Grunntreninga i teaterfaget byggjer på øvingar som skapar tryggleik, kreativitet, konsentrasjon og samarbeid. Teaterfaget omfattar innsikt i grunnelementa figur, fabel, rom og tid og inneheld rolleleik, improvisasjon, drama, mime og bruk av bevegelse og stemme. Undervisninga er organisert som gruppeundervisning. Frå 4.trinn og oppover. Dansetilbodet gjeld frå 6 år og oppover. Kulturskolen gir tilbod i klassisk,-jazz,- Moderne dans og Rytmisk dans/hiphop. Gruppene blir satt saman etter nivå og alder. Dette er ei hektisk veke for alle deltakarar, men ein fin anledning til å vise fram dei tilboda som kulturskolen har. EKH.no ODD SMÅGE AS MASKINENTREPRENØR strekker seg enda litt lengre Tusen takk til dere alle for godt samarbeid i år. God jul og Godt Nytt år ønskes alle våre kunder, foretningsforbindelser og sambygdinger. Tlf. kontor: post@oddsmaage.no aukra.kommune.no 13

14 Aktuelt frå NAV Aukra NAV Aukra på reise tilbake til fortiden Den 20. november inviterte våre to mest erfarne kollegaer til ei reise tilbake i tid utan like. Etter arbeidsdagens slutt blei vi henta på historisk vis, og turen førte oss til historisk grunn Løvikremma. Her møtte oss to kjekke gardskjerringar med tidsmessig antrekk, haudeplagg og forkle, varm gløgg og et enda varmere smil. Huset har vore pynta som til bryllaup, og damene diska opp varm kjøttsuppe, sviskekompott og ein storslagen sjokoladekake. For underholdninga stod det to kjekkaser, med levende musikk og fortellingar. Aage Wold kom frå Måndalsbygda og fortalte gode historiar frå gamal tid. Johnny Bjerkan spelte og NAV Aukra - opningstider i jula Julaftan: Stengt Fredag : Mandag : Nyttårsaftan: Stengt Barnebo barnehage på flyttefot song til vår store fornøyelse. Mye latter, song og lek gjorde kvelden på Løvikremma uforglemmeleg. Støttekontakt og avlastning I Aukra har NAV ansvar for å behandle søknad om støttekontakt og avlastning, samt oppfølging av støttekontaktar og avlasterar. Dette ansvaret blir overført til eining Pleie og omsorg med verknad frå 01. januar Søknadar og førespurnadar angåande støttekontakt og avlastning skal frå denne datoen rettes til eining Pleie og omsorg. Sidan august 2006 har Aukrahallen husa barn og tilsette frå Barnebo barnehage. Frå hausten 2008 har det kvart år vore drifta to avdelingar her, med 36 barn og til saman 6 årsverk. Frå nyttår flyttar barn og personale til lokala til tidlegare Riksfjord skole. Vinn-vinn for alle partar I Aukrahallen har samarbeidet med Gossen Idrettslag og Sanda grendalag har vore til glede og nytte for alle partar, vi har heile denne perioden snakka om ein vinn-vinn situasjon. Når vi starta drifta i Aukrahallen kosta Aukra kommune apparata og gjerde til leikeplassen og Sanda grendalag sette dette opp på dugnad. Leikeplassen er til glede for dei som bur i området og vil framleis vere eit populært turmål for barnehagen. Gossen Idrettslag har heile vegen vore positive til innspela vi har kome med til utbetringar til beste for arbeidsmiljøet. Mellom anna vart flisgolvet golvet i gangen bytta ut med belegg, det vart montert opp varmepumpe og kjøkkenet er heilt renovert. Det har vore liv i hallen både på dag- og kveldstid. Barnehagedrift ved tidlegare Riksfjord skole Den 1. november fekk avdelingane vere på Riksfjord heile dagen og prøve korleis det vil vere. «Vi har begynt på skolen», som fleire av ungane kalte det. På førehand var mykje av utstyret frå Aukrahallen flytta utover. Ungane fekk utforske lokala og ta i bruk uteområdet. Vi meiner vi kan få eit godt pedagogisik tilbod også på Riksfjord. Vi må utforske nærområdet og finne nye turmål for utegruppene våre, for satsinga på Glad i naturen! vil vi ha med oss vidare. Sissel Oliv Garseth Vi ønsker nye og gamle gjester en riktig god jul Vi arrangerer julebord 7. desember og familiejulebord 8. desember ledige plasser! Hilsen alle oss på AUKRA HOTELL 14 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013

15 Har du teikningar, vitser eller anna du vil ha med på Juniorsiden? Send en e-post til eller ringe tlf Kor mange år er GIL? Kva heiter ferja som går mellom Småge og Ona? Kva heiter rektor på Julsundet skole? MFK har ein god spelar frå Gossen, kva heiter han? Kor mange skolar og barnehagar er det i Aukra kommune? Kor mange var på første framsyning av filmen «Jul i Flåklypa» når den gikk på Soltun? 7. 3 år, gongar, 3 gull 9. Songar og låtskrivar, frå Molde 10. Kristiansand dyrepark Laga av 6.trinn på «nyskolen» på Gossen Kor mange år tok bygginga av Ormen Lange anlegget, og når vart det opna? Kor mange gonger har MFK vore i cupfinalen og kor mange gull har dei tatt? Kva er Ane Brun kjend for, og kvar kjem ho i frå? Kvar skal «Hakkebakkeskogen» byggast opp? solgte bill, men nokre valte å gå ut og vente til neste framsyning så mlm er også rett. SVAR år 2. MS: Kvaløy 3. Hanna Korsvik 4. Knut Olav Rindarøy Jul eller jol er ei høgtid feira over store delar av verda, særleg i kulturelt kristne samfunn, men òg fleire andre stader. Innan kristendommen er ho feira som ein fødselsdag for Jesus, men jula har røter og trekk frå fleire andre religionar og kulturar. Høgtida finn stad rundt vintersolkverv på den nordlege halvkula og har opphav i heidenske midtvinterfestar. Ein veit ikkje kva ordet «jul» tyder. «Jól» blei brukt norrøn tid, det eldste verket me finn det er i eit hyllingskvad til Harald Hårfagre frå rundt 900 der det er snakk om å «drikka jul». Ein vanleg folkeetymologi er å setja ordet i samband med ordet «hjul», men dette er lite truleg. Falk og Torp forklarar ordet med germansk *jehwla, *je(g)wla som har samband med latin jocus, spøk, og meiner ordet kan ha samanhang med saturnaliafesten. Også på engelsk er ordet yule kjent; ein måtte bere inn nok ved til å vare jula ut, the yule log, og yuletide tyder framleis juletida. På tysk heiter jul «Weihnachten», heilag natt. På engelsk heiter høgtida «Christmas» (forkorta «Xmas»), ei samantrekking av «Cristes mæsse», og på nederlandsk «kerst» eller «kerstmis» med same tydinga. På romanske språk blir ho som regel kalla noko som tyder fødsel, som italiensk «natal», katalansk «nadal», portugisisk «natal», fransk «noël» og spansk «navidad». Frå desse kjem namn som Noel og Natalie, som ofte blei gjevne barn fødd ved juletider. (Wikipedia.org) Teikna av elever på 6. trinn på «nyskolen» på Gossen Julegave - Takk for gaven jeg fikk til jul. - Å, det var da ingen ting å takke for. - Nei, det synes ikke jeg heller, men det synes mamma Snømannen og snødamen Det var en gang en snømann som spurte en snødame om hun ville bli med på ball. Snødamen spurte da: - Hvilket ball? Snømannen svarte: - Snøball. Hund til jul - Kan jeg få hund til jul, pappa? - Nei, i år blir det ribbe, som vanlig Julepresang Hvorfor kan ikke jeg synge, når julepresang? aukra.kommune.no 15

16 Lag og organisasjonar Send tekst og bilde til Fra venstre: Iver Elias, Daniel, Ida Eline, June Aurora, Randi Margrethe, Nora Anie, Tea Severine og Elias. Amalie og Thea var ikke tilstede da bildet ble tatt. Ny lyd med Gossen Skolekorps Gossen Skolekorps starta opp igjen i haust etter å ha loge på is i mange år. I dag er vi 7 aktive medlemmar og 3 som ventar på aspirantopplæring. Vi har mange prosjekt fram mot jul. Det første vi skal vere med på er Kulturskoleveka, så skal vi spille saman med Gossen Musikkorps på julegrantenninga 1. desember og på adventskonserten i kyrkja 15. desember. Vi satsar på å ha ny dirigent på plass etter jul, så vi går ei spanande tid i møte. Dersom du har lyst å bli med i Gossen Skolekorps,så er det berre å ta kontakt med Anja Helen Otterlei, eller send mail til: gossenskolekorps@gmail.com. Vennleg helsing Anja Helen Otterlei Leiar Gossen Skolekorps Lefsekurs Laurdag 9. november arrangerte Gossen Bygdekvinnelag lefsekurs på Klippen med 13 deltakarar, 12 kvinner og 1 mann. Lærar for kurset var Vigdis Varhaugvik med Elida Eikrem og Eva Meisal Nerbø som assistentar. Eldste deltakar 66 år og yngste 26 år. Deltakarane fikk lære å bake to sorter lefse. Oppskriftene har vore brukt i generasjonar. Det blei bakt rømmelefse og potetlefse, samt at deltakarane fikk med seg oppskrift på tjukklefse med potet. Mellom to lefsesortar dekka vi langbord med brød, pålegg og kaffi. Det gjorde godt med ei pause før siste økt. Det blei ein lang dag. Godt fornøgde deltakarar dro heim med lefser. Heime var det sikkert nokon som fikk smake. Gossen Bygdekvinnelag håper med dette at tradisjonen med å bake lefse ikkje forsvinn. Hilsen Gossen Bygdekvinnelag Strikkekafe i 4. Klasse I fjerde klasse på Julsundet skule har vi fått strikkedilla. Ein gong i veka i tre veker har vi hatt strikkekafe. Da har vi invitert besteforeldre, foreldre og andre interesserte til hyggeleg samvær. Baktanken var sjølvsagt at vi skulle dra nytte av rettleiing frå dei med lang erfaring med handarbeid. Å bruke tid på dette prosjektet er ei god investering. Det betyr mykje for elevane å sjå at føresette og besteforeldre interesserer seg for skulen. Tilbakemeldingene vi fekk frå dei som deltok var at dei kjem gjerne tilbake ved eit anna høve. Da er det opp til lærar å vere kreativ og invitere til andre tilstelninger. Kanskje neste utspel blir lesestund saman med besteforeldre? Kven veit? Vi har kost oss med godt bakverk,saft og kaffe. For det høyrer med på strikkekafe. Resultatet blei festlege ugler. No er vi godt i gong med å lage oss pulsvarmarar. Tusen takk til dei som kom på besøk til oss. Helsing 4. Klasse, og lærar Liv Eli Hammerø Orten 16 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013

17 «Besøksven» Aukra frivilligsentral ønskjer å komme i gang med besøksven teneste, og i samband med dette søkjer vi etter fleire som kan tenke seg å vere ein besøksven. Samstundes ønskjer me å høyre frå deg dersom du kan tenkje deg å få besøk av ein besøksven. Rundt om i landet fins det fleire tusen frivillige besøksvener som treff menneske både i private heimar og på institusjonar. Besøksvenen og den som får besøk blir saman einige om kva dei skal gjere; om det er å gå turar eller utføre andre sosiale aktiviteter - eller berre møtast for å prate over ein kopp kaffi. Kan du tenkje deg å få besøk av og til, slå av ein prat eller ta ein kopp kaffi ilag med nokon? Då kan besøksven vere noko for deg! Mange frivillige ønskjer å bruke av tida si til å besøke andre. Ein besøksven er gratis, alt du treng å gjere er å ringe Aukra frivilligsentral. Då ringer me eller kjem heim til deg og høyrer på kva du kan tenke deg å gjere ilag med ein besøksven. Etter dette prøver me å skaffe ein besøksven som kan passe til deg. Alle besøksvener har teieplikt og dagleg leiar på frivilligsentralen har ein samtale med dei som ønskjer å vere besøksven i forkant. Folk melder seg som besøksven fordi dei har lyst og for å glede andre. Det vert ei gjensidig glede både for deg som får besøk og for den som går på besøk! Vil du vite meir om opplegget kring besøksven tek du kontakt med Jens Petter Kjøll på frivilligsentralen. Dette gjeld både for deg som vil ha besøk og for den som vil vere besøksven. Her kan du lese litt meir om kva ein besøksven kan vere: Mvh Jens Petter Kjøll Telefon : eller Etablering av utstyrssentral i Aukra Aukra frivilligsentral vil i samarbeid med folkehelsekoordinator i Aukra kommune snart opne ein utstyrssentral. Det skal vere ein stad kor familiar, barnehage, skule, Aktiv på dagtid og frivillige organisasjonar skal kunne låne utstyr til friluftsliv og fysisk aktivitet. I Stortingsmelding nr. 20 «Nasjonal strategi for å utjevne sosiale helseforskjeller», blir det presentert ein omfattande og langsiktig strategi for å redusere sosiale skilnader i helse. Eit av måla er auka fysisk aktivitet. Aukra sin utstyrssentral vil ha barn og unge som si viktigaste målgruppe. Utstyrssentralen vil vere sentralt plassert i kommunen, ha fleksible opningstider, og låne ut utstyret gratis på samme måte som du låner bøker på biblioteket. Utstyrssentralen skal tilby friluftslivs- og sportsutstyr av høg kvalitet, i første omgang fiskestenger, skøyter med hjelm, stormkjøkken, telt og ski. Utstyrssentralen vil om kort tid opne dørene, utstyret er bestilt og snart på plass. Utstyrssentralen vil mellombels vere lokalisert i ledige kontorlokaler på kulturavdelinga. Meir informasjon vil komme. Følg med på Kontortelefon: Telefax: Mobiltelefoner: Jofred Skogvoll: Jostein Stormyr: Magne Heggdal: Et selskap i MIFO-gruppen STERK-/SVAKSTRØM Bolig Industri Skip Internkontroll Vakttelefon: E-post: 6475 Midsund Steffen Sandnes: Horst Wichmann: Nytt bad? post@sund-elektro.no AUKRA VVS AS Ring og få et godt tilbud! VIKTIG MELDING til beboere på fastlandsdelen av Aukra Fra og med nyttår skal hele RIRområdet følge samme hentekalender. Mørk blå: PMS 301 EC CMYK Lys blå: PMS 292 EC CMYK Beboere på Aukra fastland vil merke det ved at vi henter papir allerede i uke 1, 30. og 31. desember, selv om det står plast i kalenderen for Plast vil ikke bli hentet før i uke 3. Øvrige beboere i kommunen vil ikke merke noen endring. Tusen takk for hyggelig sammarbeid i året som har gått, GOd jul & godt nytt år! Hilsen oss på Det handler om din identitet EKH.no aukra.kommune.no 17

18 Nytt frå Aukra Næringsforum Åge og sambandet: Saman er dei dynamitt. Åge og Sambandet har gjort suksess saman og er ei sann glede og oppleve live. I 2010 samla dei det høgaste tilskodartala av alle artistane det året, på RaumaRock i Åndalsnes. Åge Aleksandersen startar norgesturné på Aukra Det er lenge til 14. juni neste år, men me kan allereie no starte å glede oss til ei sjeldan musikkperle på Aukradagen. Aukra Næringsforum har booka Åge Aleksandersen og Sambandet til å skape ein folkefest på Aukra. Konserten markerar starten på Aleksandersens norgesturné i Aleksandersen og hans menn samlar store folkemengder overalt kor dei spelar og er framleis blant landets mest ettertrakta artistar. Under neste års Aukradag vil han løfte stemninga til topps på Aukra med slagerar som Fire pils og en pizza, Levva livet og «nasjonalsongen» Lys og varme. Ikkje berre at me får Åge og Sambandet til Aukra, dette markerer også starten på deira norgesturné i Ved sida av at dette blir ein stor lokal hending, vil turnéstarten innebere ekstra interesse, trur Daglig leiar i Aukra Næringsforum, Åge Hareide. Aukradagen arrangerast i samarbeid mellom Aukra Næringsforum og Aukra kommune. Målet med dagen er å vise fram både lokalt kulturliv og næringsliv. -Me ønska å gjere noko ekstra på Aukradagen, ved for eksempel å booke eit band som kan vere med på å gjere Aukradagen til ein enda større folkefest enn det allereie er. Åge Aleksandersen og Sambandet passer perfekt for oss med tanke på dette. Dei har fans i alle aldrar og over heile landet, så det kan bli folksamt på øya denne dagen, seier Hareide. Du kan lese mer om Aleksandersen på Tekst: Arnt Olav H. Herjehagen Husker du desse slagerane? Lys og varme Levva livet Rosalita Dains me mæ Rio de Janeiro Min dag Janne Ahonens smil 18 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013 Klar for Aukra: Åge Aleksandersen har eit bredt nedslagsfelt og vil truleg trekkje ei stor mengde menneskje til neste års Aukradag.

19 Vinnarlaget frå Skjevika i djup konsentrasjon under robotkøyringa på Riksfjord Skule. Gossingænj nådde ikkje heilt opp i kampen om landsfinaleplassen i Bodø, men dei fekk ein flott andreplass i robotkonkurransa. Supporterane støtte laget heile vegen! First Lego League: Høgt nivå på morgondagens ingeniørar og forskerar Sju lag kjempa om den gjevaste prisen og ein plass til landsfinalen i Bodø på nye Riksfjord Skule sjuande november. Det lengste strået trakk gjengen frå Skjevika, medan Gossingænj tok andreplassen i robotkonkurransa. Kanskje er dette framtidas nye ingeniørar på Aukra? Grønne skjorter: Bekketroll frå Molde samarbeida så godt at dei fekk samarbeidsprisen. Konferansier Åge Hareide frå Aukra Næringsforum let seg imponere. Ein viktig grunn til at desse konkurransane arrangerast er å auke interessa for teknologi og vitskap som kanskje kan bidra til at fleire utdannar seg til å bli ingeniørar eller forskarar som næringslivet har stor nytte av. Innsatsen og gjennomføringa under distriktsfinalen tydar på at framtida ser lys ut. Årets tema var «Natures fury» - naturens vrede. Lage skulle utforske kva som kan gjerast når naturkreftene påverkar plassane der dei bor. Utfordringa var å få ungane til å tenkje som hardbarka ingeniørar og forskarar og finne løysningar på ei sjølvdefinert problemstilling. Samstundes skulle alle lag bygge, teste og programmere ein robot med lego. Nivået var høgt og poengsummen til vinnarlaget frå Skjevika på robotkonkurransa var på høgde med dei beste i Skandinavia. Under leiing av konferansier Åge Hareide, frå Aukra Næringsforum, kjempa laga i over seks timar for å vise strenge dommarar om at deira prosjekt var best. Dei konkurrerte om marknadsføring, forsking, teknologi og robotkøyring. Det mest høgthengande prisen, Champions-prisen, ville føre vinnerane til landsfinalen i Bodø siste helga i november, for å representere fylket. Det ble altså Skjevika. Til saman deltok om lag 150 ungdomsskoleelevar. På verdsbasis deltek unge skarpe hjernar. Resultat frå distriktsfinalen på Riksfjord Skule 7. november: FIRST LEGO League Champion: Forskningsprisen: Markedsføringsprisen: Robotkonkurranses 1. pris: Robotkonkurransens 2. pris: Samarbeidsprisen: Teknologiprisen: Skjevik Seigmenn Team Fræna Fjellplask Skjevik Seigmenn Skjevik Seigmenn Gåssongænj Bekketroll Eidsvåg Fakta om FIRST LEGO League (FLL) Kvart år kjem nye og inspirerande oppdrag med eit samfunnsrelatert tema. Det finns ingen fasitar og laga kan arbeide fritt og bruke kreativiteten til å løyse utfordringane. Kunnskapskonkurranse for unge i alderen år, arrangert sidan Samarbeid mellom organisasjonen FIRST, LEGO Company og Statoils talentutviklingsprogram Morgondagens Heltar. Konkurransen organiserast i Skandinavia av FIRST Scandinavia. I 2013 deltek 845 lag i dei skandinaviske finalene. På verdsbasis deltok unge frå 60 land i Hensikta med arrangementet er å auke interessa for teknologi og vitskap og stimulere dagens ungdom til å bli morgondagens ingeniørar og forskerar. Laga som deltek kjem gjerne frå skuler, fritidsklubbar eller ein vennegjeng som vil gjere noe morosamt og meiningsfylt samen. Det krevjast ingen forkunnskaper for å delta, men laga kan med fordel være samansett av jenter og gutar med forskjellige evner og interesser. Laget ha minst ein vaksen vegleiar. Bronse til Sporsheim i NM! Ragnhild Iren Sporsheim frå Aukra vart nummer tre under årets NM i blomsterdekorering. Sporsheim frå Aukra Blomster har etablert seg i norgestoppen i blomsterdekorering, og imponerte under årets NM som vart arrangert på Hurtigruta Midtnatsol. Deltakerane fekk sine oppgåver utdelt ved før dei gjekk om bord i Bergen. I tillegg til ei fast oppgåve dei hadde to timar på å løyse, fekk dei også ei overraskingsoppgåve som måtte være ferdig på kort tid. Det er utrolig artig og lærerikt å være med på dette. I tillegg har me det skikkelig sosialt og triveleg her på båten saman med alle dei andre, fortel Ragnhild Iren Sporsem til Romsdals Budstikke. aukra.kommune.no 19

20 Nytt frå Aukra Næringsforum Aktive deltakerar: Mange nasjonalitetar deltek i språkkurset i regi av Aukra Næringsforum. Tiltaket viser at interessa for å investere i språkkunnskap er stor på Aukra. Norskkurs for bedriftene på Aukra: Favorittordet mitt er KJEMPEBRA! VARD Aukra kontakta Aukra Næringsforum for å sjekke moglegheita for å opprette eit norskkurs lokalt så dei utanlandske tilsette skulle sleppe og reise inn til Molde etter arbeidstid for å lære seg norsk. Responsen har vore formidabel og no er kursa godt i gang med to fulle klasser og heile 44 ivrige deltakarar. Ordet kjempebra er mitt favorittord, seier Gabriel Alexandru frå Romania. God start Zamfir er ein av mange utanlandske arbeiderar som held hjula i gang på Aukra. Mange av bedriftene i kommunen er heilt avhengige av arbeidskrafta som kjem over landegrensa. Me er eit av selskapa som ikkje greier oss utan utanlandsk personell. Mange av dei som er her har gått på språkkurs i Molde, men det var tungt for en del å pendle dit etter arbeidstid. Derfor ville me sjekke om det var mogleg å gjennomføre noko lokalt. Sjølv om me har engelsk som arbeidsspråk er de viktig å lære norsk både med tanke på jobben, integrering og trivsel, seier HR-sjef i VARD Aukra, Berit-Helen Søgnen. Kurset har eit omfang på 100 timar, og går to dagar i veka frå på kvelden. 14 bedrifter på Aukra nyttar tilbodet, som kan inngå i vegen vidare til den såkalla Bergenstesten (250 timar), som nyttast som ein del av vurderinga av permanent opphaldsløyve. Dette kurset på 100 timar er ein start mot Bergenstesten. Når det nærmar seg slutten på dette kurset vil me forsøke å få oversikt over kven som er interesserte i å gå vidare mot denne testen. Nokon yrker føreset at man har godkjent denne testen på ulike nivå. Me håpar at det kan gjennomførast eit nybegynnarkurs kvar haust og kanskje eit vidaregåande kurs etter kvart, seier Søgnen. Bedriftene kan få dekka halve utgiftene Aukra Næringsforums språkkurs har vorte særs populære, men dei inneber også utgifter for bedriftene. Aukra Næringsforums støtteordningar gjer derimot dette til ein billegg investering for næringslivet på Aukra. Kurset kostar kr ,- per person ved 10 påmeldte. Denne prisen blir justert ned om det blir fleire påmeldte. Dersom bedrifta dekker kursavgifta for medarbeidarane kan dei få dekka 50 % av kostnaden frå RDA fondet. Reglane for dette kan ein lese meir om på Aukra Næringsforums nettsider, under medlemsfordelar. 8 nasjonar Interessa for den første kursrekka har blitt tatt godt i mot av næringslivet og personar frå åtte nasjonar er i gang med å lære seg grunnleggande norsk. New Zealand, Filippinene, Polen, Kroatia, Spania, Litauen, Romania og Italia er alle representerte på kurset som går føre seg i Aukra Næringshage. Ein av dei er Gabriel Alexandru frå Romania, som arbeider som koordinator i Vard. 30-åringen ser stor nytteverdi av kurset. Det er mange fordeler, med det viktigaste er at vi kommer til et nivå der vi begynner å skjønne enkeltsetningar, ord og frasar. Grammatikken har en viktig rolle her, men det er mye arbeid som skal gjerast før vi lærer denne delen skikkelig. På den andre sida er det alltid bra og kunne sosialisere seg med andre kulturar og samtidig lære seg det norske språket, seier Alexandru. Motivasjonen for å lære seg norsk var å utfordre seg sjølv gjennom å lære et nytt språk og ta med seg verdifull språkkunnskap i eit internasjonalt selskap. Det blir ein nøkkel til å kunne eliminere mistydingar sjølv om mange av dei norske tilsette snakkar betre engelsk enn norsk. Det gjer det lettare for meg å ta del i diskusjonar på «nøytral grunn». Eg synes ikkje norsk er spesielt vanskeleg å lære seg, men det krevjast tid og trening, seier Alexandru. Tekst: Arnt Olav Hønsvik 20 Kommuneavisa for Aukra nr 4 desember 2013