GULEN KOMMUNE BUDSJETT FOR Vedteke av Gulen kommunestyre i K.sak 74/08, datert

Transkript

1 GULEN KOMMUNE BUDSJETT FOR 2009 OG ØKONOMIPLAN FOR Vedteke av Gulen kommunestyre i K.sak 74/08, datert

2 INNHALD INNLEIING... 1 ØKONOMISK HOVUDOVERSYN... 2 INNTEKTSFØRESETNADER... 3 Dei frie inntektene... 3 Skatt og rammeoverføringar... 3 Eigedomsskatt og konsesjonskraftinntekter... 3 Konsesjonsavgift... 3 LRA-deponiavgift... 3 Øvrige generelle statstilskot og kompensasjon for meirverdiavgift... 4 FINANS- OG UTGIFTSFØRESETNADER... 4 Renteinntekter og utbytte... 4 Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter... 4 Bundne avsettingar... 5 Dekking av underskot/frie avsettingar... 5 DRIFT Prioritering dei siste åra... 5 Framtidsutsikter... 6 Føresetnader for løns- og prisutvikling... 7 Budsjettrammer for Satsingsområde... 7 Innsparingar... 8 Rammer for INVESTERINGAR Investeringsprosjekt som skal gjennomførast/gjev utgifter i perioden... 9 Kommentarar til investeringane VEDTAK I K.SAK /08: BUDSJETT 2009/ØKONOMIPLAN VEDTAK I K.SAK /08: FORSKRIFT OM GEBYR, AVGIFTER, HUSLEIGE OSB BUDSJETTSKJEMA 1A DRIFTSBUDSJETTET BUDSJETTSKJEMA 1B DRIFTSBUDSJETTET BUDSJETTSKJEMA 2A INVESTERINGSBUDSJETTET BUDSJETTSKJEMA 2B INVESTERINGSBUDSJETTET ØKONOMISK OVERSIKT - DRIFT ØKONOMISK OVERSIKT - INVESTERING VEDLEGG 1: DETALJERT DRIFTSBUDSJETT TALDELEN..21 VEDLEGG 2: DETALJERT DRIFTSBUDSJETT KOMMENTARDELEN...71 VEDLEGG 3: DETALJERT INVESTERINGSBUDSJETT TALDELEN.109

3 INNLEIING Grunna store utfordringar knytt til å balansere Gulen kommunes budsjett for 2009 og økonomiplanen for har det vore gjennomført ein rekke møter med tillitsvalde og einingsleiarane. Arbeidet starta i juni 2008 og vert avslutta med møte fredag 7. november. Parallelt har det vore møter mellom leiinga og politikarane, grendemøte og ordinære møte i formannskap og kommunestyre. Prosessen har vært dimensjonert for å kunne gjere monalege strukturelle endringar, her under i skulesektoren som tidleg i prosessen vart rådmannens prioriterte tiltak, for å redusere det årlege driftsnivået i Gulen kommune. Kommunestyret valde å leggje vekk dette framlegget. Det har synt seg å være vanskeleg å finne andre tiltak som i storleik kan kompensere for bortfall av tiltaket med strukturendring. Administrasjonen fekk i forlenging av ovannemnde nytt oppdrag i å finne innsparingar innanfor omsorg, som kunne redusere avstanden mellom Gulen sitt forbruk innanfor kapitlet og samanliknbare kommunar (kategori 5). Skulle ein kome ned på gjennomsnittleg nivå skulle vårt driftsnivå vore redusert med om lag 12 millionar kr, eller ca 24 årsverk. Dette er ikkje realistisk med noverande organisering og alderssamansetning av befolkninga. Vi har arbeidd med ein rekkje tiltak for å redusere utgiftsnivået i sektoren. Innleiingsvis, i tråd med den rullerte omsorgsplanen, har det vore arbeidd med å fjerne stillingar for nattevakt og kokk. Dette er tidkrevjande arbeid med mykje motstand. Til dømes er det vedtatt å fjerne stillingar for kokk og nattevakt ved Brekke bu- og omsorgssenter, som har skapt uro hos bebuarane og dei pårørande, som igjen har skapt meirarbeid for dei lokalt tilsette og administrasjonen og vidare usikkerheit knytt til moglegheit til å gjennomføre kutta som planlagt, gjer det også utfordrande å halde oppe framdrift i gjennomføringa av kutta i omsorgsplanen. Administrasjonen arbeider no på breiare basis for å finne nye moglegheiter for innsparing innanfor omsorg. Det har vore vurdert om det kan være teneleg å til dømes selje ein av omsorgssentra, for å på den måten redusere aktiviteten og trongen for tilsette. Dette har vi konkludert med at ikkje gjev innsparingar som kan forsvare ulempa for dei eldre og det meirarbeidet som heimetenestene ville fått ved at dei eldre ikkje bur samla, men i eige husvære. Av andre moglegheiter som kan nemnast er endringar innanfor tenestenivået for brukarar med særlege behov og fjerning av stilling for aktivitør, samt gjennomgang av tenestene på Gulen sjukeheim, med sikte på å tilpasse dette til økonomisk forsvarleg nivå. Kommunestyret har gjort vedtak om at ein kan nytte delar av LRA-inntektene til å finansiere drifta i 2009, men administrasjonen arbeider i tråd med kommunestyrets ynskjer med å finne andre løysningar. Dette skuldast at inntekta knytt til LRA i hovudsak kjem inn i 2008/2009, og forsvinn frå Det må difor kuttast kraftig i drifta med verknad frå 2010, men då med mindre moglegheit for tilpassingar, fordi reservane (LRA-inntektene) er nytta i drifta året før. Det er ei stor utfordring for administrasjonen å arbeide med framlegg til kutt i storleik 5 10 mill, og kvalitetssikre dei, parallelt med ordinære driftsoppgåver. Dette gjer at administrasjonen, trass tronge rammer, undervegs har gjort framlegg om auka kapasitet på enkelte administrative område. Denne kapasitetsauken skal bidra til å sikre kommunestyret nødvendig informasjon og kvalitet i administrasjonens sakshandsaming og tilråding. Gulen 6. november 2008 Martin W. Kulild Rådmann 1

4 ØKONOMISK HOVUDOVERSYN Rekneskap Drift ØP ØP ØP ØP (ALLE TAL I 1000 KR) Skatt på formue og inntekt Rammeoverføring* Ekstra skjønstilskot Eigedomsskatt + kons.kraftinntekter Konsesjonsavgift LRA-deponiavgift Andre gen. statstilsk., mva.komp Sum frie inntekter Renteinntekter og utbytte Renteutg., prov. og andre finansutg Avdrag på lån Netto finansinntekter/-utgifter Bundne avsettingar Premieavvik Dekking av underskot/frie avsettingar/ Overført til investeringsrekneskapen Netto avsettingar Avskriving og kalk. renter Til fordeling drift Fordelt til rammeområde: 100 Ymse føremål xx Oppvekst xx Omsorg Plan, landbruk og teknisk Drift og vedlikehald Sum fordelt til drift Resultat (inkl. frie avsettingar) %-vis fordeling, utgifter Rammeområde Ymse føremål 11,0 10,4 10,0 11,2 11,6 12,0 11,8 11,8 12,0 2xx Oppvekst 26,3 27,8 26,6 25,5 26,3 26,1 26,3 26,3 25,5 3xx Omsorg 51,1 50,4 51,8 51,5 51,2 50,1 50,1 50,1 50,6 400 Plan, landbruk og teknisk 3,5 3,2 3,3 2,7 3,2 3,1 3,1 3,1 3,2 620 Drift og vedlikehald 8,1 8,2 8,3 9,1 7,7 8,6 8,7 8,7 8,8 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Det som står vidare i dette dokumentet byggjer på postane i hovudoversynet over. I hovudsak er dei "frie inntektene" forklart under Inntektsføresetnader, finansielle tilhøve under Utgiftsføresetnader, og budsjettrammene for dei ulike delane av den kommunale verksemda under Drift. Kapitlet Investeringar påverkar i første rekkje dei finansielle tilhøva under utgiftsføresetnader. 2

5 INNTEKTSFØRESETNADER Dei frie inntektene Frie inntekter er inntekter som kommunen i utgangspunktet kan bruke utan andre bindingar enn gjeldande lover og forskrifter. Gulen framstår med relativt høge frie inntekter pr innbyggjar, i hovudsak som eit resultat av kompensasjon gjennom inntektssystemet for t.d. mange eldre innbyggjarar og store reiseavstandar (Gulen er mellom dei ti mest spreiddbygde kommunane i landet). Men fordi desse faktorane også gjev høge utgifter for kommunen, kjenst dei såkalla frie inntektene i Gulen i røynda ganske oppbundne. Overføringane gjennom inntektssystemet ser ut til å verte ganske stabile i planperioden, og noko høgare i 2009 enn seinare år på grunn av kr 2 mill. i ekstra skjønsmidlar dette året. Nivået er likevel ikkje høgt nok til å halde oppe det kommunale tenestetilbodet på noverande nivå, på grunn av sterk løns- og prisvekst og inntektstap på grunn av synkande folketal dei siste åra. Opning for generell eigedomsskatt har gitt kommunane betre høve enn før til å regulere eigne frie inntekter. På grunn av stor utbygging av fritidsbustader dei siste åra har Gulen kommune eit større unytta inntektspotensiale frå slik skatt enn fleire av grannekommunane. I kor stor grad eigedomsskatt skal nyttast for å finansiere det kommunale tenestetilbodet vert eit politisk spørsmål. Skatt og rammeoverføringar Ved utrekning av rammeoverføringar og skatteinntekter er St. prp. nr. 1 (statsbudsjettet), tilleggsproposisjonen og KS sin Prognosemodell for rammetilskot til kommunar, versjon 0812, lagde til grunn. Finansdepartementet reknar med 5,2% auke i kommunale skatteinntekter i 2009 fordi kommunane sin del av skatten frå personlege skattytarar er sett opp frå 12,05% til 12,80%. Skattesvake kommunar som Gulen får i stor grad kompensert for dette gjennom inntektssystemet. Om skatteinntektene i Gulen er høge eller låge i høve til andre kommunar eit enkelt år har difor lite å seie for kommunen sitt totale inntektsnivå. Dei ordinære skjønsmidlane er inkludert i rammeoverføringane med kr 3,1 mill. kvart år i planperioden. I tillegg får Gulen kommune kr 2 mill. i ekstra skjønsmidlar i 2009 på grunn av mykje arbeid med Vest Tank-saka. Hovudoversynet er basert på uendra folketal utover i planperioden. Om folketalet held fram med å gå ned, vert inntektene lågare. Tapet vert likevel noko dempa i høve til før på grunn av INGAR (inntektsgarantiordning) som er innført frå Endringane i inntektssystemet frå 2009 gjev elles ikkje store utslag for Gulen kommune. Det er varsla nye endringar i 2011, i samband med at tilskot til barnehagar skal gå frå å vere eit øyremerkt tilskot til å verte innarbeidd i inntektssystemet. Eigedomsskatt og konsesjonskraftinntekter I 2009 er lagt inn auka eigedomsskatt frå "verk og bruk" med kr 1,0 mill. på grunn av ny røyrleidning frå Troll-feltet til Mongstad. I tillegg er lagt inn kr 0,5 mill. frå oppdrettsanlegg i sjø, som etter ei tilrådd endring i lovverket skal behandlast som "verk og bruk" frå I økonomiplanen er det lagt opp til ein sats på 7 promille for "verk og bruk" og årleg inntekt på kr 4 mill. frå andre eigedommar (bustader, fritidsbustader, anna næringseigedom osb.) Ny taksering av "verk og bruk" vart gjennomført i Taksering m/synfaring av andre skatteobjekt, som starta i 2008, ligg som utgift i driftsbudsjett 2009 med kr 0,6 mill. (nye tiltak). Konsesjonsavgift Frå 2008 er rekna inn auka avgiftsinntekt frå BKK i samband med Kløvtveit-utbygginga. Avgifta inngår i inntektene til kraftfondet, og vert utgiftsført att under posten Bundne avsettingar. LRA-deponiavgift Frå 2008 er rekna inn auka avgiftsinntekt i samband med LRA-deponi i Sløvåg. Avgifta er kr pr tonn for første 200 tonn, kr pr tonn for dei neste 300 tonn og kr pr tonn utover 3

6 dette. Avgifta skal indeksregulerast. I 2008 er venta 200 tonn til deponering, i 2009 ytterlegare 200 tonn. Seinare år vert mottaket drastisk lågare fordi mellomlager rundt i landet då vil vere tome, og berre nytt avfall vert sendt til mottak. Frå 2012 er rekna ei årleg inntekt på kr 0,5 mill., som svarar til om lag 10 tonn årleg. Øvrige generelle statstilskot og kompensasjon for meirverdiavgift Kommunane får kompensasjon for meirutgifter til investeringar i skulebygg i samband med 6- åringsreforma i Kompensasjonen skal dekke rente- og avdragsutgifter, og vert gradvis lågare som fylgje av reduserte renteutgifter på det kalkulerte låneopptaket. Skulepakken, som er ei liknande kompensasjonsordning fram mot 2009, men som berre dekkjer renteutgiftene, vil gradvis slå inn i perioden, og vege noko opp for det årlege tapet i samband med den gamle ordninga. Ei ny tilsvarande ordning, som kan nyttast til investering i skule og symjeanlegg, vert oppstarta i Gulen kommune har førebels ikkje godkjende prosjekt innafor denne ordninga, og kompensasjon er difor ikkje lagt inn i økonomiplanen. Kommunane får og kompensasjon for meirutgifter til byggmessige investeringar i omsorgsbustader på slutten av 1990-talet, og til gjennomføring av eineromsreforma. Ei ny ordning med rentekompensasjon for omsorgsbygg vart oppstarta i Gulen kommune har førebels ikkje godkjende prosjekt innafor denne ordninga, og kompensasjon er difor ikkje lagt inn i økonomiplanen. Til saman er kompensasjonen for kompensasjonsordningane rekna inn med kr 1,33 mill. i 2009 og kr mindre for kvart år. Kompensasjon for betalt meirverdiavgift i samband med investeringar har til no vore inntektsført i driftsbudsjettet. Dette har gjort det mogleg å lånefinansiere drifta, noko som er uheldig. Frå 2010 er rekneskapsreglane difor endra slik at mva.-komp. frå investeringar skal førast rett i investeringsrekneskapen. For Gulen kommune inneber dette opp mot kr 1 mill. lågare driftsinntekter kvart år frå 2010, men tilsvarande lågare utgifter på investeringsrekneskapen. Det er lagt opp til ein overgangsordning på 5 år for kommunar som ynskjer å tilpasse seg over tid. Utifrå at Gulen kommune treng finansiering til investeringar utover låneopptak framover og ventar ekstraordinære driftsinntekter dei næraste åra (LRA-midlar), framstår ei overgangsordning som uoversiktleg og arbeidskrevjande i staden for å gjennomføre endringa fullt ut frå I tråd med dette vert endringa gjort frå 2010, slik at investeringsplanen frå dette året kan reknast eks. mva. FINANS- OG UTGIFTSFØRESETNADER Renteinntekter og utbytte Rentenivået på innskot er rekna inn med 6% i heile økonomiplanperioden. I 2009 er gjennomsnittleg innskot på kommunen sin konsernkonto rekna til kr 30 mill., inkl. LRA-fond med kr 10 mill. og kraftfond med kr 5 mill. Frå 2010 er utgangspunktet kr 40 mill. i gjennomsnittleg innskot, med 20 mill. i LRA-fond og kr 5 mill. i kraftfondet. Renteinntekter frå etablerings- og startlån, som vert forvalta av kommunen, kjem i tillegg. Slike utlån utgjer noko over kr 5 mill. Ein del av renteinntektene, som totalt er rekna inn med kr 2,12 mill. i 2009 og kr 2,72 mill. frå 2010, høyrer til bundne fond, og må difor førast ut av drifta att under posten Bundne avsettingar. Renteinntekter frå LRA-fond ligg inne med kr i 2009 og kr 1,2 mill. frå 2010, føresett at grunnkapitalen i fondet kjem opp i kr 20 mill. i løpet av Desse rentene er tenkt nytta rett i driftsbudsjettet, i staden for å verte avsett til fondet. Gulen kommune har dei siste åra hatt ei god utvikling i finansinntektene, mykje på grunn av stadig høgare utbyte frå BKK, som er rekna inn med kr 2,5 mill. årleg i økonomiplanen. Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter Rentenivået på lån er rekna til 7% i heile økonomiplanperioden. Planen legg opp til ei netto årleg auke i lånegjelda på opp mot kr 2 mill., som gjev ei årleg auke på kr i renteutgifter. Eit høgare låneopptak i 2009 på til saman kr 9,5 mill. er det og teke høgde for. I tillegg kjem auka rente 4

7 med 1% frå 2008 til 2009, som utgjer kr 0,6 mill. utifrå ein lånemasse på kr 60 mill. i samband med eigne investeringar. Nokre av dei nye låna kan truleg kome inn under ordningar der renta vert kompensert av staten. Dette vil føre til auka kompensasjon under Øvrige generelle statstilskot osb., sjå kapitlet om Inntektsføresetnader. Tabellen under viser den venta utviklinga i lånegjelda fram til 2012, utifrå noverande nedbetalingsplan, nye investeringstiltak 2009 i økonomiplanen (sjå under kapitlet Investeringar) og låneopptak frå på om lag kr 5 mill. kvart år. Startlån/etableringslån og innlån frå Husbanken er ikkje med i tabellen, sidan desse skal utlikne kvarandre over tid, og ikkje belaste kommunerekneskapen. Sosiale utlån er heller ikkje rekna med. Nye lån er føresett tatt opp som serielån med 20 års løpetid. (tal i 1000 kr) Lånegjeld pr Bruk av lånemidlar Avdrag /+ Korreksjon unytta lånem. mm = Lånegjeld pr Folketal (2008: pr ) Netto lånegjeld pr innb Bundne avsettingar Bundne avsettingar er i hovudsak renter som skal tilleggjast fond. Det er ikkje føresett at renter frå LRA-midlane skal avsetjast, unnateke i Dekking av underskot/frie avsettingar KS tilrår kommunane å setje av minst 3% av brutto driftsinntekter kvart år til ymse naudsynte og ynskjelege tiltak, t.d. delfinansiering av investeringar, buffer mot uventa utgifter og større eingongstiltak innafor drifta (t.d. nye læremidlar og ekstra vedlikehald). For Gulen kommune utgjer dette om lag kr 4,8 mill. Driftsmarginen er no lagt inn med kr 1,5 mill. i 2009, og kr 0 i I tillegg er avsetting av LRA-midlar til eit fond lagt inn her. Før slik avsetting kan gjerast, må driftsrekneskapen vere i balanse. Ved eit eventuelt underskot i drifta vil LRA-inntektene måtte gå til dekking av underskotet framfor fondsavsetting. I 2008 og 2009 er heile inntekta på kr 18 mill. budsjettert fondsavsett, men frå 2010 er over halvparten av løpande LRA-inntekter budsjettert nytta rett i drifta. DRIFT Prioritering dei siste åra Tabellen under syner korleis Gulen kommune prioriterer ressursane, samanlikna med høvesvis kommunar som liknar Gulen (gr 5) og alle kommunane i landet: Kommunale prioriteringar i Gulen samanlikna med andre kommunar (alle tal i kr) Gulen 2003 Gulen 2004 Gulen 2005 Gulen 2006 Gulen 2007 Gruppe Landet 2007 Netto driftsutg. pr innb., adm., styring og fellesutgifter Netto driftsutgifter pr innbyggjar 1-5 år, barnehagar Netto driftsutg. pr innb år, grunnskuleopplæring Utgifter til skoleskyss, per innbygger 6-15 år Netto driftsutg. pr innbyggjar, kommunehelsetenesta Netto driftsutg. til diagnose, behandling og rehabilitering pr. innb

8 Netto driftsutg. pr. innbyggjar, pleie og omsorg Netto driftsutg. pr innb. 67 år og over, pleie og omsorg Netto driftsutg. pr. innb. 80 år og over, pleie og omsorg Netto driftsutgifter pr innb år, sosialtenesta Netto driftsutg. pr innb år, barneverntenesta Kommunane i gruppe 5 liknar Gulen i geografisk struktur, folketal og økonomiske føresetnader, og inneheld m.a. alle HAFS-kommunane. I høve til denne gruppa nyttar Gulen høvesvis mykje av ressursane til pleie og omsorg, og lite til administrasjon, styring og fellesutgifter, kultur og sosialteneste. Framtidsutsikter Etter ein periode med stadig veksande underskot, gjennomførte Gulen kommune frå innstrammingar i drifta som til saman reduserte det årlege driftsnivået med kr mill. Kommunen fekk ekstraordinære overføringar frå staten på kr 17 mill., som om lag tilsvarte det oppsamla meirforbruket kommunen hadde ved inngangen til Dette meirforbruket var dekt inn Samstundes med gjennomføringa av innsparingane vart den såkalla "Rattsø"-effekten gradvis innført i inntektssystemet, slik at folkefattige kommunar med store avstandar no og framover ligg på eit varig lågare inntektsnivå enn tidlegare. For Gulen vart dei statlege overføringane reduserte med kr 4,3 mill. årleg på grunn av denne effekten. I tillegg kjem inntektssvikt på grunn av folketalsreduksjon. Dei siste åra har folketalet i Gulen gått ned frå om lag 2500 innbyggjarar til i overkant av 2300, noko som har redusert reelle årlege overføringar gjennom inntektssystemet med ein stad mellom kr 7 mill og kr 14 mill. Det har vore vanskeleg å redusere utgiftene i like stor grad som inntektene innafor noverande strukturelle løysingar. På grunn av faktorane over har Gulen kommune ved inngangen til planperioden eit økonomisk driftsnivå (inkl. 3% resultatmargin) som i eit "normalår" ligg om lag kr 10 mill. høgare enn dei "vanlege" inntektene. Dette gapet må tettast ved varige utgiftsreduksjonar eller varig inntektsauke. Det er vanskeleg å kome unna tilpassing av tenesteproduksjonen til eit lågare folketal. LRA-midlane forstyrrar på kort sikt biletet av ubalansen i økonomien. Desse midlane skal vere ein langsiktig kompensasjon for ulempene med å ha eit LRA-deponi i kommunen, men kjem inn i drifta berre ein kort periode. Midlane har same effekt som inntektene frå salet av Gulakraft i slutten av 1990-åra eller inntektene frå oljeeventyret for nasjonen Noreg. Å nytte slike kortsiktige inntekter til å halde oppe aktivitetsnivået fører til at ein møter "veggen" sterkare når inntektene er oppbrukte. Dette skjedde i Gulen kommune etter salet av Gulakraft. Utan oppretting av "oljefondet" ville dette også skjedd for Noreg sin økonomi når inntektene frå oljesektoren går drastisk ned om nokre år. Det er difor viktig at LRA-midlane vert sett av til eit eige fond, der berre ein del av avkastninga skal nyttast. Med ein slik "handlingsregel" kan LRA-inntektene føre til eit varig høgare inntektsnivå for kommunen, og sikre ei eit økonomisk forsvarleg opplegg dei næraste åra. Difor er desse inntektene i hovudsak føresett sett av til eit bunde fond. Varige utgiftsreduksjonar av ein viss storleik kan i første rekkje oppnåast gjennom strukturendringar innafor omsorg (samling av tilbod til ressurskrevjande brukarar, samling av nattevaktstilbod), skule (t.d. felles ungdomsskule) og barnehage (ved nedlegging av små einingar). Dei store geografiske avstandane i Gulen er ein av grunnane til at mange finn det vanskeleg å støtte gjennomføring av slike endringar. Alternativet når det gjeld utgiftsreduksjonar er kutt innafor noverande struktur. Når det gjeld moglege auka årlege inntekter, er eigedomsskatt ein moglegheit. For Gulen kan denne skatten gje meirinntekter på kanskje kr 10 mill. utover det som ligg i økonomiplanen. Med om lag like mange fritidsbustader som heilårsbustader i kommunen, har Gulen betre inntektspotensial enn 6

9 dei fleste andre kommunar. I tillegg vil eventuelle auka næringsinvesteringar i form av t.d. vindkraftverk eller nye etableringar i Sløvåg kunne gje auka inntekter gjennom eigedomsskatt. Føresetnader for løns- og prisutvikling Lønsveksten er rekna inn i budsjettet med 5% utifrå lønsnivået etter dei sentrale forhandlingane I dette er det teke høgde for lokale forhandlingar 2008 (1,9%) og tillegg i 2009 inntil 4,5% frå Kostnaden med pensjonsordninga er budsjettert med 15,3% i KLP og 11,2% i SPK (pedagogisk personell). Arbeidsgjevaravgifta er 10,6% av all løn. Utgangspunktet for budsjettarbeidet har vore ein prisvekst på 3% når det gjeld varer og 4% når det gjeld tenester. Budsjettrammer for 2009 Planen vert vedteken som netto utgiftsramme for kvar sektor (100 Ymse føremål, 2xx Oppvekst, 3xx Omsorg, 400 Plan, landbruk og teknisk og 620 Drift og vedlikehald), med bindande rammer for 2009 (årsbudsjett), og rettleiande rammer for planlegging i Alle summar for er førte opp i faste 2009-prisar. Gulen kommune har frå innført tonivåmodell, med no 17 ulike ansvarsområde. I budsjett/økonomiplan er desse områda grupperte sektorvis. Desse netto budsjettrammene gjeld for rammeområda i 2009 eks. nye satsingar og innsparing, jf. kapitlet under: Rammeområde Budsjettramme (i 1000 kr) 1xx Ymse formål * xx Oppvekst xx Omsorg xx Plan og utvikling xx Drift og vedlikehald *inkl. Kyrkjeleg fellesråd kr Ramma for 3xx Omsorg har automatisk stige med kr 2,47 mill. frå 2008 som følgje av at tilskot til psykisk helsevern vert innlemma i rammeoverføringane frå 2009, i staden for å verte gitt som øyremerkt tilskot. Ramma for 3xx Omsorg inneheld og reduksjon på grunn av desse vedtekne innsparingstiltaka frå evaluering av strategiplan for omsorg, jf. K.sak 20/08: Fjerning av nattevakt i Brekke (heilårsverknad) og på Byrknes (nedtrapping til sovande frå , fjerning frå ). Gjennomføring av dette krev at brukarane med vedtak om tilsyn på natt får plass i butilbod med tilsyn på natt (Gulen sjukeheim eller Eivindvik bu- og omsorgssenter). I tillegg vert ramma for 3xx redusert fordi endringar i bemanning knytt til ressurskrevjande brukarar ser ut til å gje høgare refusjon frå staten enn tidlegare. Satsingsområde Desse nye satsingane ligg i driftsbudsjettet med brutto utgifter på til saman kr i 2009: Tiltak Årsverknad Utgifter (kr) 2009 (kr) Ordførar/formannskapet til rådvelde Organisasjonsbyggande tiltak Rådmannen til rådvelde Fjerning av innsparingskrav pga. sjukefråver i adm Auke kulturmidlar Auka løyving til Gulen fiskarbondemuseum Auka opningstid på folkebibliotek Taksering eigedomsskatt Inventar/utstyr Lisensar og programvarekjøp

10 IKT-drift Næringssatsing i GMU AS - kr frå næringsfondet 0 0 Auka løyving til kyrkjeleg fellesråd Samarbeid mellom skulane Nye timar til småskulesteget Skuleutvikling i HAFS Legevakt Bakvaktordning FastlandsGulen Fleire ressurskrevjande brukarar PU-dagtilbod Auka vedlikehald Sum nye tiltak i drifta Innsparingar Desse innsparingstiltaka ligg i driftsbudsjettet med innsparing på til saman kr i 2009: Tiltak Tittel Årsverkna Innsparin nr. (kr) 2009 (kr) 1 Prisjustering av avtale om båtruter Tilpassing til lågare elevtal % næringsstilling Redusering av tilleggsressursar i skulen Auka pris på matservering Sum innsparingstiltak Rammer for Ramma for 100 er redusert med kr 0,6 mill. frå 2010 på grunn av heilårsverknad av nye tiltak i I ramma for 2xx er lagt inn ressursreduksjon med kr 1,3 mill. i 2012 på grunn av vedteke innsparingskrav. I tillegg gjev heilårsverknad av innsparingar og nye tiltak til saman ein netto auke i ramma frå 2010 på kr I ramma for 3xx er lagt inn ressursreduksjon med kr frå 2010 pga. heilårsverknad av nattevakttiltak på Byrknes og eit innsparingskrav på kr 1 mill. årleg frå Heilårsverknad av nye innsparingar og nye tiltak i 2009 gjev til saman ein netto auke i ramma frå 2010 på kr INVESTERINGAR Det er lagt opp til investeringar i økonomiplanperioden på om lag kr 45 mill. I driftsbudsjettet for 2009 ligg inne låneopptak på kr 7 mill. høgare enn betalte avdrag same år, som tilseier kr meir i avdragsutgifter kvart år framover frå Auka rentebelastning: kr kr (renterefusjon frå skulepakke) = kr frå Frå 2010 ligg inne låneopptak på kr 2 mill. høgare enn betalte avdrag kvart år, dvs. om lag kr 5 mill. kvart år. Nedbetalingstida for nye lån er sett til 20 år. Med uendra folketal framover vil nivået på lånegjelda pr. innbuar auke frå om lag kr i 2007 til over kr i Pr er folketalet 67 personar lågare enn Om dette folketalet held seg, vil lånegjelda pr innbyggjar vere over kr i Fell folketalet framover, stig lånegjelda pr innbyggjar meir. Utanom låneopptak føreset investeringsbudsjettet for 2009 til saman kr 2,1 mill. i eksterne tilskot og kr 1 mill. i eigne overføringar, fordelt på kr 0,2 mill. frå næringsfondet og kr 0,8 mill. frå drifta (driftsmarginen). I tillegg til tabellen under skal inntekter frå tomtesal og låneordningar til vidare utlån gjennom Husbanken førast i investeringsrekneskapen. Utifrå nivået dei siste åra er årlege inntekter frå tomtesal sett til kr Inntektene vert avsett til ubunde investeringsfond. Årlege låneopptak frå Husbanken til vidare utlån (startlån) er sett til kr 1 mill., og vert over tid finansiert av låntakarane. 8

11 Ikkje fullførte investeringsprosjekt frå 2008 vert behandla i eigen sak på nyåret, og inngår ikkje i oversikta under. Det er ikkje lagt inn driftsmessige effektar av investeringane. IKT-investeringane vil føre til noko auka driftsutgifter. Desse må dekkjast innafor dei vanlege budsjettrammene. Dei bygningsmessige investeringane vil kunne føre til både auka og reduserte driftsutgifter, avhengig av korleis prosjekta vert utforma. T.d. gjev ENØK-investeringar lågare driftsutgifter, medan bygging av meir areal gjev høgare driftsutgifter i framtida. Investeringsprosjekt som skal gjennomførast/gjev utgifter i perioden Brutto investeringar (i kr) * 2011* 2012* Lån/Drift 2009 Tilskot 2009 IKT ymse Vassforsyning Flolid Oppgradering skuler Trafikksikringstiltak Fast dekke kommunale vegar Sprinkling Byrknes bu- og omsorgssenter Tusenårstaden Gulatinget Brannordning Oppgradering andre bygg Nybygg Eivindvik barnehage Rehabilitering/nybygg Eidsbotn barnehage Sprinkling Dalsøyra bu- og omsorgssenter 800 Sprinkling Eivindvik bu- og omsorgssenter 750 Påbygg/rehab. kommunehuset Bustadfelt Dalsøyra Oppgradering vassverk Kloakksanering Symjeanlegg Eigenkapitalinnskot KLP Sum * Frå 2010 vert mva.-kompensasjon frå investeringar tilbakeført til investeringsrekneskapen. Finansieringsbehovet i 2009 vert dekt slik: Finansiering av brutto investeringar 2009 Alle tal i 1000 kr Lån skulepakke Andre lån Overført frå drift 800 Ubunde investeringsfond elles 0 Næringsfond, Tusenårsstaden Gulatinget 200 Statleg tilskot til barnehage 300 Tilskot frå andre til Vassforsyning Gulatinget 500 Tilskot frå fylket til Trafikksikringstiltak 300 Tilskot frå fylket til Tusenårsstaden Gulatinget Sum Kommentarar til investeringane IKT - ymse Nye servarar trengst på kommunehuset på grunn av stadig fleire brukarar knytt opp i nettverket. Skulesektoren har starta på eit løp med nødvendige innkjøp for å gjennomføre krava i ny læreplan. I 2006 og 2007 har ein prioritert innkjøp av elev-pc ar, i 2008 bærbare PC ar til lærarar pluss anna nødvendig AV-utstyr. I samband med innføring av IKT innafor omsorgstenestene er det aktuelt å 9

12 kjøpe inn fleire modular til Shift Manager, CosDoc i tillegg til saksbehandlingsprogram for Sosial og barnevern. Summen er tenkt prioritert i eigen sak. Vassforsyning Flolid Etter at boring etter vatn har resultert i for lite vatn, og av for dårleg kvalitet, har vassforsyninga til Tusenårsstaden Gulatinget vore løyst gjennom tilkøyring og mellomlagring i plasttankar. Vassforsyninga til Flolid vil vere eit økonomisk tapsprosjekt for det kommunale vassverket, og finansieringa av investeringa er difor lagt opp med eit anleggsbidrag frå Tusenårsstaden på i utgangspunktet kr , fordelt mellom Sogn og Fjordane fylkeskommune (kr ) og Gulen kommune (kr ). Avtale om endeleg utgiftsfordeling og andre tilhøve i samband med utbygginga er føresett avklart gjennom eigen sak. Gulen kommune sin del er tenkt finansiert med det lånopptak. Oppgradering skular "Skulepakken", som er ei statleg ordning for dekking av rentekostnader til investeringar innafor ei ramme pr kommune, skal avsluttast i Gulen kommune har kr 5 mill. att av ramma for å nytte denne fullt ut. Summen i 2009 er basert på full utnytting av ordninga. Det bør vurderast om det er rom for slike investeringar i skulebygga, sjølv om rentene vert kompenserte. Trafikksikringstiltak I 2008 fekk bygging av gang- og sykkelveg til Dalsøyra skule fylkeskommunalt tilskot. HPU prioriterer dei lokale prosjekta i den kommunale trafikktryggingsplanen kvart år i desember. Vanleg finansiering er 60% fylkeskommunalt tilskot og 40% eigenfinansiering frå kommunen. Kommunane kan ikkje rekne med å få tilskot kvart år. Fast dekke kommunale vegar I 2006 og 2007 vart oppgradering av vegar (utover vanleg vedlikehald) prioritert med årlege løyvingar, etter mange år utan slik satsing. Frå 2010 er desse midlane tenkt lagt inn att i investeringsbudsjettet. Sprinkling bu- og omsorgssentra Brekke bu- og omsorgssenter vert sprinkla i Sprinkling ved Byrknes bu- og omsorgssenter er planlagt gjennomført i 2009, slik at tryggleiken vert tilfredsstillande for leigetakarane når heildøgns tilsyn opphøyrer. Sprinkling bør og gjerast for dei andre bu- og omsorgssentra. Dette er lagt inn i Sprinkling av Gulen sjukeheim bør gjennomførast etter dette, men er ikkje lagt inn i økonomiplanperioden. Tusenårsstaden Gulatinget Investeringstiltak i utviklingsplanen, vedteke i K.sak 103/06. Arkitektkonkurranse er planlagt som det store prosjektet i 2009, med kr 1 mill. i fylkeskommunal og kr i kommunal finansiering (inkl. kr frå næringsfondet). I 2009 er også vassforsyning prioritert, sjå eigen post. Frå 2010 og utover føreset økonomiplanen eit investeringsnivå på kr pr år, der kommunal eigenfinansiering (næringsfondet) er rekna inn med kr , medan fylkeskommunen bidreg med tilsvarande sum. Det er føresett at det vert søkt å skaffe anna ekstern finansiering i flest mogleg av tiltaka. Slik finansiering er sett opp med kr pr. år. Brannordning Brannordninga er under revisjon i samarbeid med Masfjorden kommune. Arbeidet vert truleg ferdig 1. halvår Investeringar i nytt utstyr og materiell vert truleg naudsynt i samband med at revidert brannordning vert vedteken. Oppgradering andre bygg 10

13 Det er viktig at ikkje bygningsmassen forfell. I notat frå drifts- og vedlikehaldsavdelinga vert det peika på at kr 0,5 mill. i årleg oppgradering (inkl. skulane) er eit minimum for å halde bygningsmassen på ein viss standard. Budsjettposten er tenkt fordelt i eigen sak. Nybygg Eivindvik barnehage Budsjettposten er sett opp utifrå nybygg i 2009/2010 med til saman kr 5 mill. i investeringskostnad, jf. K.sak 114/07. Sal av noverande eigedom vil truleg kunne gje kr 1,5 mill. i inntekt. Rehabilitering/nybygg, Eidsbotn barnehage Budsjettposten er sett opp utifrå ei oppgradering av noverande lokale eller nybygg i 2010/2011, jf. budsjett-/økonomiplanvedtak. Påbygg/rehabilitering av kommunehuset Kommunehuset er fullt og treng både utviding, oppgradering og ventilasjon. NAV skal ha oppstart 1. kvartal 2009, og i samanheng med dette er utviding av mellombygget og ei generell oppgradering av 1. høgda i kommunehuset tenkt gjennomført. Bustadfelt Dalsøyra I K.sak 48/06 (revidert budsjett/økonomiplan) vart det bestemt å få i gong nye bustadtomter i søre og ytre delar av kommunen. Det har vore på tale å leggje til rette for nye tomter på Dalsøyra. Avsett sum skal gå til grunnerverv og tilrettelegging med veg, vatn og avløp. I budsjettet er berre brutto kostnad ført opp, det er ikkje teke stilling om kommunen skal finansiere ei slik utbygging. Oppgradering vassverk Investeringar i vassverk må påreknast i økonomiplanperioden. Vert over tid finansiert av vassgebyr. Kloakksanering Gjeld ferdiggjering av kloakksanering Byrknes, Eivindvik og Eidsbotn. Symjeanlegg Førebels avklart i K.sak xx/08. Eigenkapitalinnskot KLP I takt med auka omsetnad har KLP hatt behov for tilføring av kapital frå eigarane. Nivået i økonomiplanperioden er sett utifrå nivået dei siste åra. 11

14 VEDTAK I K.SAK 74/08: BUDSJETT 2009/ØKONOMIPLAN a) Desse innsparingstiltaka ligg i driftsbudsjettet med innsparing på til saman kr i 2009: Tiltak Tittel Årsverkna Innsparin nr. (kr) 2009 (kr) 1 Prisjustering av avtale om båtruter Tilpassing til lågare elevtal % næringsstilling Redusering av tilleggsressursar i skulen Auka pris på matservering Sum innsparingstiltak b) Desse nye satsingane ligg i driftsbudsjettet med brutto utgifter på til saman kr 5,37 mill. i 2009: Tiltak Årsverknad Utgifter (kr) 2009 (kr) Ordførar/formannskapet til rådvelde Organisasjonsbyggande tiltak Rådmannen til rådvelde Fjerning av innsparingskrav pga. sjukefråver i adm Auke kulturmidlar Auka løyving til Gulen fiskarbondemuseum Auka opningstid på folkebibliotek Taksering eigedomsskatt Inventar/utstyr Lisensar og programvarekjøp IKT-drift Næringssatsing i GMU AS - kr frå næringsfondet 0 0 Auka løyving til kyrkjeleg fellesråd Samarbeid mellom skulane Nye timar til småskulesteget Skuleutvikling i HAFS Legevakt Fleire ressurskrevjande brukarar PU-dagtilbod Auka vedlikehald Bakvaktordning, omsorg Sum nye tiltak i drifta c) Desse bindande rammene for netto driftsutgifter i 2009 vert godkjent: Rammeområde Budsjettramme (i 1000 kr) 1xx Ymse formål * xx Oppvekst xx Omsorg xx Plan og utvikling xx Drift og vedlikehald *inkl. Kyrkjeleg fellesråd kr 1 xxx 800. I tillegg kjem verknadene av punkta a) og b), som rådmannen får fullmakt til å fordele på dei aktuelle rammeområda. 12

15 2. a) Ordning om ambulerande nattevakt skal utgreiast til budsjett b) Kommunestyret tek til vitande evalueringa av Fjordland-prosjektet, og ønskjer ei middagsordning som gjev meir variert og fersk tillaga mat. Ordninga må sjølvsagt også stette ernæringsmessige krav. Ein ber administrasjonen vurdere om matlaginga kan vere ein del av arbeidsoppgåvene til brukarar med særlege behov. Kommunestyret ber administrasjonen løyse middagstilbodet i tråd med desse føringane og innanfor vedteke budsjett, og melde attende om ordninga på førstkomande kommunestyremøte. c) Administrasjonen skal utgreie og førebu innsparing på kr 1 mill. (årsverknad) innan eldreomsorg og PU med verknad frå Innsparinga skal først søkast tatt innan organisering/administrasjon. Omsorgstenesta skal legge LEON-prinsippet til grunn. d) Regjeringa har signalisert midlar til rehabilitering/vedlikehald av alle offentlege bygg. Kommunen må snarast lage ein plan for dette, der tiltak ved Eivindvik skule vert fyrsteprioritet. e) I samarbeid med foreldre, lokale lag, skular og evt bedrifter skal det lagast ein plan for oppgradering av uteområda ved skulane. Stikkord skal vere AKTIVITET, og eit av delmåla er å få ein ballbinge eller ei 7ar bane i kunstgras ved kvar skule innan Status skal leggast fram for formannskapet til møte Rådmann og rektorar har ansvar for arbeidet. 3. For år 2009 skriv Gulen kommune ut forskotsskatt på inntekt og formue med dei maksimaltakstar som vert fastsett av Stortinget. 4. Med heimel i Eigedomsskattelova 2 og 3 vert det frå 2009 skrive ut eigedomsskatt på alle faste eigedomar i Gulen kommune (jf 4). Skattesatsen blir fastsett til 7 promille. I medhald av 12 a) får bustaddelen i eigedomar med sjølvstendige bustaddelar ein skattesats på 5 promille. For bustaddelen av eigedomar (gjeld og fritidseigedomar) som ikkje vert nytta til næringsverksemd gjeld et botnfrådrag på kr kroner av takstverdien. Eigedomsskatten skal betalast i to terminar; april og oktober i skatteåret. Ved taksering og utskriving av eigedomsskatt nyttar kommunen vedtekne skattevedtekter. Etter eigedomsskattelova 7 kan ymse grupper verte fritatt for eigedomsskatt. Eventuelle fritak etter 7 vert avgjort i kommunestyret før utløpet av mars Økonomiplanen inneheld inntekter frå generell eigedomsskatt eks. verk og bruk på kr 4 mill. kvart år. Eventuelle justeringar av skattesats, botnfrådrag og fritaksreglar vil ta sikte på at inntektene skal liggje nærast mogleg opp til dette inntektsnivået. 5. a) Slikt investeringsnivå for vert godkjent (2009-summane er bindande): Brutto investeringar (i kr) * 2011* 2012* IKT ymse Vassforsyning Flolid 700 Oppgradering skuler Trafikksikringstiltak Fast dekke kommunale vegar Sprinkling Byrknes bu- og omsorgssenter 750 Tusenårstaden Gulatinget Brannordning Oppgradering andre bygg Nybygg Eivindvik barnehage Rehabilitering/nybygg Eidsbotn barnehage

16 Sprinkling Dalsøyra bu- og omsorgssenter 800 Sprinkling Eivindvik bu- og omsorgssenter 750 Påbygg/rehab. kommunehuset Bustadfelt Dalsøyra Oppgradering vassverk Kloakksanering Symjeanlegg Eigenkapitalinnskot KLP Sum b) Investeringane i 2009 skal finansierast slik: Finansiering av brutto investeringar 2009 Alle tal i 1000 kr Lån skulepakke Andre lån Overført frå drift 800 Ubunde investeringsfond elles 0 Næringsfond, Tusenårsstaden Gulatinget 200 Statleg tilskot til barnehage 300 Tilskot frå fylket til Vassforsyning Gulatinget 500 Tilskot frå fylket til Trafikksikringstiltak 300 Tilskot frå fylket til Tusenårsstaden Gulatinget Sum c) I tillegg skal investeringsbudsjettet for 2009 innehalde ei ramme for nye startlån på kr 1 mill. d) Inntekt frå sal av Rørtveit og tannlegebustad i Eivindvik vert sett av på fond, evt. nytta til å finansiere investeringar 6. Lånopptak i 2009 på kr 9,55 mill. til investeringar og kr 1 mill til vidare utlån (startlån) vert godkjent. 7. Framlegget til økonomiplan vert godkjent, med slik endring: Fjerne innsparingar innafor oppvekst som ligg i fleirtalsvedtaket frå formannskapet med 1,3 mill. i 2011 og 3,0 mill. i Ramme for området 2xx Oppvekst vert auka med 1,3 mill. i 2011 og 1,7 mill. i Salderingar blir gjort mot overføring til investeringsrekneskapen. 8. Framlegget til økonomiplan vert godkjent. VEDTAK I K.SAK 73/08: FORSKRIFT OM GEBYR, AVGIFTER, HUSLEIGE OSB Slike satsar for gebyr, avgifter, husleige osb. skal gjelde i 2009: RAMMEOMRÅDE 1xx YMSE FØREMÅL: Økonomiforvaltning Kommunale gebyr etter Inkassolova og Rettsgebyrlova vert sett til maksimum i lovene for alle krav der det er høve til det. Det skal reknast morarenter på alle kommunale krav der det er høve til det Fellesfunksjonar og fellesutgifter Abonnement på kommunestyreprotokoll kr 740,00 Abonnement på formannskapsprotokoll kr 740,00 Prisar på kopieringstenester: 1-sidig / 2-sidig Privatpers. og bedrifter:a4: kr 3,00 over 10 stk. kr 1,50 / kr 2,00 over 10 stk. kr 1,00 A3: kr 5,00 over 10 stk. kr 2,50 / kr 4,00 over 10 stk. kr 2,00 14

17 Lag og organisasjonar: A4: kr 1,50 over 10 stk. kr 0,75 / kr 1,00 over 10 stk. kr 0,50 A3: kr 3,00 over 10 stk. kr 1,50 / kr 2,00 over 10 stk. kr 1, Bibliotek Overdagsgebyr på videoutlån frå bibliotek: Kr 20 pr. dag RAMMEOMRÅDE 2xx OPPVEKST: Barnehagedrift Tal dagar Foreldre-betaling pr. mnd. 5 Eldste barn Kr Dalsøyra : Kr barn Kr Dalsøyra: Kr Eldste barn Kr barn Kr Eldste barn Kr barn Kr Eldste barn Kr barn Kr 652 Andre reglar: 1. Normaltilbod i barnehagane i Gulen vert definert slik: - opphaldstid på minst 8,5 time pr. dag - tilbod i 12 månader pr. år. Alle barn skal ha fri i minst 4 veker i løpet av eit barnehageår, som går frå 15. august eitt år til 14. august neste år. Minst 3 veker skal takast ut i løpet av skulen sin sommarferie. Tilbod i skuleferien kan verte gitt i ein annan barnehage enn der barnet går til vanleg. - tilbod om mjølk og frukt kvar opphaldsdag 2. Brukarbetaling vert kravd inn 11 månader pr. år. Juli er betalingsfri månad for alle, uavhengig av kva tid barna har ferie. 3. Kjøp av tilfeldige dagar: kr 250 pr. dag. 4. Matpengar for brødmåltid kjem i tillegg til ordinær brukarbetaling. Takst pr. månad vert sett til kr. 25 x tal dagar pr. veke. For Dalsøyra barnehage er taksten kr. 200 pr. månad for heil plass. 5. Søskenmoderasjon er 30% for barn nr. 2, og 70% for barn nr Det kan søkjast om opphaldsbetaling for 10 månader for barn som til vanleg går i Eivindvik barnehage sin avdeling på Haveland Musikkskule Enkeltelevar, barn/unge: kr 2 150,- pr. år Enkeltelevar, vaksne kr 2 150,- pr. år Korps kr 315,- pr time i inntil 4 timar kvar veke Ten Sing kr 315,- pr time i inntil 2 timar kvar veke. Vaksenkor kr 570,- pr time i inntil 2 timar kvar veke. Kora og korpsa betalar kr 570 pr. time dersom det skal kjøpast fleire timar t.d. til seminar m.m. RAMMEOMRÅDE 3xx OMSORG: Psykiatri Leige av lyskabinett vert sett til kr 220,- pr behandling Pleie, omsorg, hjelp i institusjon Tenestesal ved Gulen sjukeheim skal betalast etter desse satsane: Full pensjon: kr 105,- Middag: kr 75,- 15

18 Kledevask: kr 41,- Betaling for korttidsopphald skal fylgja maksimalsats fastsett av Stortinget Pleie, omsorg, hjelp i heimen Eigenbetaling for heimehjelp: Inntekt under 2 G: maksimalsats fastsett ved forskrift Inntekt over 2 G: kr 200,- pr time Alarmtelefonar: Kr 250,- pr mnd. ( inkl kr 34,- i adm. gebyr). Tenestesal ved eldresentra: Full pensjon: kr 105,- Middag: kr 75,- Kledevask: kr 41,- Betaling for korttidsopphald skal fylgja maksimalsats fastsett av Stortinget. RAMMEOMRÅDE 4xx PLAN, LANDBRUK OG TEKNISK: Planlegging 5% auke Byggesaksbehandling 5% auke Kart- og delingsforretning 5% auke Landbrukskontor Tekniske miljøtiltak: kr 370 pr. time (men min. 1,2%, maks. 2% av kostnadsoverslag) + mva. Driftsplan: kr mva. Anna planlegging: kr 430 pr. time + mva. Saker etter jordlova (fastsett i forskrift): kr 750 Saker etter konsesjonslova (fastsett i forskrift): 0,3% av pris inntil kr 1 mill., 0,2% for overskytande sum (men min. kr 750, maks. kr ) Feiarvesen Uendra Distribusjon av vatn Uendra Kloakknett Uendra Innsamling av avfall (renovasjon) Som vedtak i representantskapet i NGIR, jf. sakstilfang Viltforvaltning Fellingsavgift for hjort: Kr 330 pr felt vaksen hjort (maksimalsats) Kr 200 pr felt kalv (maksimalsats) RAMMEOMRÅDE 6xx DRIFT OG VEDLIKEHALD Kommunalt disponerte bustadar 5,0% auke. 16

19 BUDSJETTSKJEMA 1A DRIFTSBUDSJETTET Budsjett Justert budsjett Rekneskap LN01 Skatt på inntekt og formue 1) LN02 Ordinært rammetilskot 1) LN03 Skatt på eigedom LN04 Andre direkte eller indirekte skattar 2) LN05 Andre generelle statstilskot 3) LN06 Sum frie disponible inntekter LN07 Renteinntekter og utbyte 4) LN08 Renteutgifter, provisjonar og andre finansutgifter LN09 Avdrag på lån LN10 Netto finansinntekter/-utgifter LN12 Til ubundne avsettingar LN13 Til bundne avsettingar 5) LN14 Bruk av tidlegare års rekneskapsmessige mindreforbruk LN15 Bruk av ubundne avsettingar LN16 Bruk av bundne avsettingar 5) LN17 Netto avsettingar LN18 Overført til investeringsbudsjettet LN19 Til fordeling drift LN20 Sum fordelt til drift (frå skjema 1B) LN21 Meirforbruk/mindreforbruk = Noter: 1) Grunnlaget for skatteinntekter og rammeoverføringar er St.prp. nr. 1 med seinare tillegg, og KS sin "Prognosemodell for rammeoverføring til kommunar, versjon 0812". Eigedomsskatt på verk og bruk er rekna utifrå 7 promille av verdi på anlegg, anna eigedomsskatt er rekna inn med kr 4 mill. 2) Kommunen har ikkje store fiskale inntekter. Konsesjonsavgifter er venta å utgjere kr , som vert sett av til kraftfondet. 3) I budsjettet er rekna med kr i kompensasjon for investeringar i samband med 6-årsreforma, kr i samband med omsorgsbustader og kr i samband med "skulepakke". 4) Utbyte og garantiprovisjon frå BKK ASA er rekna inn med kr 1,5 mill. 5) Bruk av bundne avsettingar gjeld i hovudsak næringsfond, kraftfond og fond knytt til vassforsyning og avlaup. Budsjettert netto avsetting til bundne fond er kr 9 mill., som gjeld eingongsinntekter frå LRA-deponi i Sløvåg. 6) Ramme fordelt til drift i skjema 1B avviker noko frå LN 19 og 20. Dette heng saman med at det obligatoriske skjemaet har med inntekter og utgifter i denne summen som i kommunen sitt budsjettsystem ligg i driftsrammene. Avviket i ramme er berre av teknisk art, og har ikkje verknad på resultatet. BUDSJETTSKJEMA 1B DRIFTSBUDSJETTET Til fordeling drift: kr Fordelt slik: Rammeområde Sum (1000 kr) 1xx Ymse føremål xx Oppvekst xx Omsorg xx Plan, landbruk og teknisk xx Drift og vedlikehald Sum fordelt til drift Driftsbudsjettet på detaljnivå er inkludert i budsjettdokum entet som vedlegg 1. 17

20 BUDSJETTSKJEMA 2A INVESTERINGSBUDSJETTET Justert Budsjett budsjett Rekneskap LN01 Investering i anleggsmidlar LN02 Utlån og forskottering LN03 Avdrag på lån LN04 Avsettingar LN05 Finansieringsbehov LN07 Bruk av lånemidlar LN08 Inntekter frå sal av anleggsmidlar LN09 Tilskot til investeringar LN10 Mottekne avdrag på utlån og refusjonar LN11 Andre inntekter LN12 Sum ekstern finansiering LN13 Overført frå driftsbudsjettet LN14 Bruk av avsettingar LN15 Sum finansiering LN16 Udekka/udisponert = BUDSJETTSKJEMA 2B INVESTERINGSBUDSJETTET Investering i anleggsmidlar (frå budsjettskjema 2A) Fordelt slik: Brut to investeringar 2009 (i kr) 2009 IKT ymse 500 Vassforsyning Flolid 700 Oppgradering skuler Trafikksikringstiltak 500 Sprinkling Byrknes bu- og omsorgssenter 750 Tusenårstaden Gulatinget Brannordning 200 Nybygg Eivindvik barnehage Påbygg/rehab. kommunehuset Oppgradering vassverk 200 Avgifter i samband med tomtesal 20 Eigenkapitalinnskot KLP 300 Sum