Landskapsanalyse i kommuneplan. Evaluering av metode utvikla av Miljødirektoratet og Riksantikvaren

Transkript

1 Landskapsanalyse i kommuneplan. Evaluering av metode utvikla av Miljødirektoratet og Riksantikvaren Kristi Vindedal, Riksantikvaren Fagseminar om landskap, Bodø

2 Bakgrunn og formål Kort om metoden Utprøving og evaluering Konklusjon Navn på foredragsholder 10. november 2015 Side 2

3 Oppdraget frå Miljøverndepartementet DN og RA skal utvikle metode for landskapsanalyse til bruk i KU for kommuneplan og for storskala utbyggingstiltak Vart gjennomført i to trinn: grunnlagsrapport to rettleiarar; kommuneplan og vindkraft Side 3

4 Landskap var eit sentralt diskusjonstema i mange konfliktfylte utbyggingssaker, særleg vindkraft Navn på foredragsholder 10. november 2015 Side 4

5 Konsesjon til Lista vindkraftverk trass i nei frå ei samla miljøforvalting Navn på foredragsholder 10. november 2015 Side 5

6 Krav om konsekvensutgreiing av kommuneplan i pbl 2008 KU integrert i plan Krav om KU til kommuneplan KU på overordna plannivå ei ny utfordring Side 6

7 Formålet Omforeint og heilskapleg metode Bygge på Landskapskonvensjonen Naturgeografi og kulturhistorie sterkare inn landskap meir enn berre landskapsbilete Klargjere landskapsverdiane Styrka medverknad

8 Grunnlagsrapport 1/Landskapsanalyse_veileder.pdf

9 Utkast til veileder for kommuneplan Landskap/Landskapsanalyse

10 Vindkraftveileder utprøvd i seks prosjekt Revidert og forenkla Publisert januar /2015/veileder2015_01.pdf

11 Kort om metoden

12 Sentrale begrep i metoden Avgrense delområde Velge flyhøgde Fastsette landskapskarakter

13 Registreringstema Foto: Morten Clemetsen Foto: Morten Clemetsen 1. Landformer og vatn 2. Vegetasjon 3. Arealbruk og bebyggelse 4. Kulturhistorien i landskapet 5. Kulturelle referansar 6. Romleg-estetiske forhold Foto: Mari Lise Sjong Direktoratetfor naturforvaltning

14 Landskapskarakter er et konsentrert uttrykk for samspillet mellom et områdes naturgrunnlag, arealbruk, historiske og kulturelle innhold, romlige og andre sansbare forhold som særpreger området og adskiller det fra omkringliggende landskap.

15 Verdisettinga bygger på landskapskarakteren Mangfold og variasjon Tidsdybde og kontinuitet Helhet og sammenheng Brudd og kontrast Tilstand og hevd Inntrykkstyrke og utsagnskraft Lesbarhet Tilhørighet og identitet

16 Vurdere konsekvensar for landskapet av kommuneplan Klarlegge påverknad på landskapskarakteren Verdi og påverknad Vurdere konsekvens av kvart utbyggingsområde Vurdere konsekvens av samla arealbruksendringar i planen

17 Utprøving i Lyngen og Nordreisa Landskapsanalyse knytt til kommuneplanprosess Utarbeidd av kommune og konsulent

18 Evaluering Rapportar frå konsulent og kommune med oppsummering av erfaringer og forslag til forbetringar Evalueringsseminar i Tromsø oktober 2013 Erfaringar frå bearbeiding av vindkraftveileder Foto: Ingrid Djupedal, Riksantikvaren

19 Hovudtema frå evalueringa Strukturen - overgang mellom fasene Særleg viktige faser fastsetting av landskapskarakter Verdisetting Språk og begrepsbruk Medverknad Frå analyse til plan

20 Tydelegare struktur i veiledaren Overgangen mellom fasene klarare Overordna landskapssamanhengar må vektleggast meir Temakart og illustrasjonar

21 Landskapskarakter og verdisetting Behalde landskapskarakter, men klargjere Verdikriteriene treng full gjennomgang Kva funksjon har verdisetting i kommunal planlegging? Kven skal sette verdi på delområda? Fagperson, kommune, befolkning Rammer for verdisetting: lokale - nasjonale mål for landskap? Nasjonale eller regionale landskapsoversiktar

22 Språk og begrepsbruk Mange faguttrykk er vanskeleg å forstå Målgruppa er kommune, befolkning og fagkonsulentar Forklare Forenkle Illustrere

23 Medverknad i analysearbeidet Medverknad er avgjerande Ulike typar medverknad Informantar Påverke Meir konkrete råd inn i rettleiaren

24 Bruke fleire og varierte eksempel Gyldighetstest via internett Sosiale media Folkemøte Ressursgrupper, grendelag, velforeningar

25 Frå analyse til KU Konsekvensskjema må forenklast Landskapsanalysen som del av samla KU Foto: Kristine Johansen, Riksantikvaren

26 - og til plan Korleis få brukt landskapsanalysen i kommuneplanen? Tydelegare råd om oppfølging i planen som supplement til verdisetting Landskapsanalysen har potensiale ut over KU; grunnlag for planlegging og forvalting

27 Tilrådinga frå direktorata til KMD Det er mulig å bygge vidare på hovedtrekk i metoden og rettleiaren Det bør utarbeidast ein revidert og forenkla versjon Foto: Jørn H. Fundingsrud, Riksantikvaren

28 Status KMD har ønska å utarbeide revidert rettleiar i samarbeid med Miljødirektoratet og Riksantikvaren KLD har bedt om at KMD avventar å sette i gang arbeidet med rettleiaren