Forskrifter. Om tildeling av utdanningsstøtte for undervisningsåret og om forrenting og tilbakebetaling av lån for 2003

Transkript

1 Forskrifter Om tildeling av utdanningsstøtte for undervisningsåret og om forrenting og tilbakebetaling av lån for 2003

2 Innhald Del 1 Forskrifter om tildeling av utdanningsstøtte for undervisningsåret og om forrenting og tilbakebetaling av lån for Kap. I Hovudreglar 4 Del 2 Kap. II Støtte til søkjar som har rett til vidaregåande opplæring 12 Kap. III Støtte til søkjar i høgre utdanning osv. 16 Kap. IV Støtte til særlege grupper 19 Kap. V Støtte til utdanning i land utanfor Norden 21 Kap. VI Forrenting og tilbakebetaling av lån i Kap. VII Ettergiving av utdanningslån i 2003 for kandidatar som har fullført langvarig universitets- og høgskoleutdanning i haustsemesteret 2002 eller i vårsemesteret Kap. VIII Ettergiving av utdanningslån i 2003 for låntakarar som er busette i og utøver eit yrke i Finnmark og utvalde kommunar i andre fylke 39 Kap. IX Støtte og ettergiving for statsborgarar frå land i Sentral- og Aust-Europa og utviklingsland 41 Kap. X Misleghaldne lån som er permanent overførte til Statens innkrevjingssentral i Lov om utdanningsstøtte til elever og studenter 46 Kapittel I Formål og omfang 46 Kapittel II Utdanningsstøtte 46 Kapittel III Administrasjon 48 Kapittel IV Forskjellige bestemmelser 48 Del 1 Forskrifter om tildeling av utdanningsstøtte for undervisningsåret og om forrenting og tilbakebetaling av lån for 2003 Fastsette av Utdannings- og forskingsdepartementet i samsvar med lov av 26. april 1985 nr. 21 om utdanningsstøtte til elevar og studentar med seinare endringar. Forskrift om adgang til innhenting av opplysninger direkte fra offentlige kontorer iht. lov om utdanningsstøtte til elever og studenter 50 Forskrift om tilskott til dekning av skolepengar til elevar ved utanlandske eller internasjonale vidaregåande skolar 52 Klage på behandlingsresultatet 53 Stikkordliste 54 Adresser og telefonnummer til Lånekassen 59 Forskriftene blir gitt ut skiftevis på bokmål og nynorsk. I ligg forskriftene føre berre på nynorsk.

3 KAPITTEL I Kap. I Hovudreglar 1 Støtteformer og utrekning av støtte 1.1 Hovudformene for støtte frå Lånekassen er lån og utdanningsstipend. Det kan også bli gitt andre stipend. 1.2 Det går fram av kap. II og kap. III korleis støttebeløpet blir utrekna Søkjar som tek vanleg vidaregåande opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 3-1, kan få støtte etter kap. II. Dette kapitlet gjeld òg for søkjar som går direkte over i kurs for å få generell studiekompetanse etter avslutta vidaregåande opplæring. Søkjar som tek opplæring tilsvarande vanleg vidaregåande opplæring utanfor Noreg, kan òg få støtte etter kap. II. Til anna utdanning på nivå med vidaregåande opplæring utanfor Noreg, blir det gitt støtte etter kap. III. Det kan bli gitt støtte etter kap. II til søkjar som tek ulike kurs som er lagde opp med repetisjon av fag frå grunnskolen, som førebuing for opptak i vidaregåande opplæring som søkjaren har rett til etter opplæringslova 3-1. Søkjar som tek anna utdanning, inkludert høgre utdanning, kan få støtte etter kap. III. Dette kapitlet gjeld òg for vaksen søkjar som tek grunnskoleopplæring eller vidaregåande opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 4A-1 eller 4A-3. 2 Bufellesskap og alder 2.1 Sambuarar blir behandla som gifte dersom dei har felles barn. 2.2 Registrerte partnarar blir behandla som gifte. 2.3 Søkjar som har fylt 65 år før 1. januar 2004, kan ikkje få støtte. Dersom søkjaren blir over 45 år når utdanninga er fullført, skal han få redusert lån, slik at gjelda kan bli betalt tilbake før søkjaren fyller 65 år. 3 Kva slags utdanning det kan bli gitt støtte til 3.1 Det kan bli gitt støtte til vidaregåande opplæring og høgre utdanning ved offentlege utdanningsinstitusjonar lærlingar som har godkjend lærekontrakt utdanning ved private utdanningsinstitusjonar dersom utdanninga tilfredsstiller dei faglege krava som blir stilte i lov av 14. juni 1985 privatskulelova, 4 og 5, eller dei krava som blir stilte til eksamensrett i lov av 11. juli 1986 privathøyskoleloven, 9. kompetansegivande utdanning ved studieforbund som er godkjende etter voksenopplæringsloven 10. utdanning ved dei frie fjernundervisnings institusjonane som er godkjende etter voksenopplæringsloven 11. Om tilleggskrav til fjernundervisning, sjå punkt Søknad om godkjenning av opplegg ved private institusjonar for rett til utdanningsstøtte til elevar/studentar, blir behandla av Lånekassen i samråd med Utdannings- og forskingsdepartementet Kva slags utdanning det kan bli gitt støtte til i land utanfor Norden, blir regulert i kap. V. Sjå og kap. I punkt 8. Om støtte til utdanning i Norden, sjå kap. I punkta 6 og Til studieopphald i andre nordiske land under NORDPLUS-ordninga kan det bli gitt støtte etter kap. II og kap. III. Til studieopphald i land utanfor Norden etter SOKRATES/ERASMUS-ordninga og til studieopphald gjennom LEONARDO-programmet, eller andre avtalar som er inngått på nasjonalt nivå, kan det bli gitt støtte etter kap. V. Når studieopphaldet gjennom slike avtalar er på nivå med vidaregåande opplæring, må opphaldet vare i minst tre månader. Sjå kap. V punkta og Når norsk lærestad som har fått høgre utdanning godkjent for støtte etter punkt 3.1, legg heile eller delar av utdanninga til utlandet, kan deltakarane få støtte etter dei reglar og satsar som gjeld for studiar i Noreg Det kan bli gitt støtte til berre ei utdanning om gongen. 3.2 Det kan ikkje bli gitt støtte til utdanning ved militære skolar etatsopplæring eller bedriftsintern opplæring ulike opplæringskurs som blir sette i gang av, eller i samråd med, arbeidsmarknadsetaten, når det faglege innhaldet ikkje utgjer fulltids kompetansegivande utdanning som det kan bli gitt støtte til utdanning ved flyskolar i utlandet doktorgradsstudium i Noreg. Det kan likevel bli gitt støtte til doktorgradsstudium i utlandet og til søkjar som får støtte etter kap. X punkt 4.3 utdanning ved lærestader der kostnadene med skolepengar, eksamensavgifter, materiell o.l. er svært høge, dersom det ikkje er særleg behov for utdanninga. 3.3 Det blir ikkje gitt støtte til norskopplæring utan i kombinasjon med anna godkjend utdanning. 4 Korleis utdanninga må vere lagd opp 4.1 Utdanninga må til vanleg vere lagd opp som reglementert fulltidsutdanning. Utdanning som ikkje er på nivå med høgre utdanning eller ikkje følgjer nasjonalt fastsette læreplanar, må ha eit undervisningsopplegg på minst 20 timar per veke. Til opplegg i regi av oppfølgingstenesta i fylkeskommunen kan det bli gitt støtte når undervisningsopplegget er på meir enn ein tredel av timetalet for eit kurs. 4.2 Det kan bli gitt støtte til deltidsutdanning som omfattar minst 50 prosent av undervisningsopplegget i reglementert fulltidsutdanning. Dersom deltidsutdanninga ikkje blir tilboden som fulltidsutdanning, blir det teke utgangspunkt i krava om talet på undervisningstimar i punkt 4.1. Ved tilbod om komprimert deltidsutdanning på nivå under høgre utdanning, er kravet minst seks undervisningstimar per veke For deltidsutdanning blir støttebeløpet rekna til halvparten, to tredelar eller tre firedelar av støttebeløpet til fulltidsutdanning. 4.3 Fulltidsutdanning må vare i minst tre månader. Deltidsutdanning må vare i minst fem månader. Det kan bli gjort unntak når utdanninga har samanheng med yrket eller den tidlegare utdanninga til søkjaren. 4.4 Det kan bli gitt støtte til utdanning som er tilrettelagd som fjernundervisning ved ein norsk lærestad, og som gir godkjend kompetansegivande utdanning. Fjernundervisninga må vere lagt opp med oppfølging frå lærestaden 4 5

4 KAPITTEL I KAPITTEL I kvart semester. Utdanning som blir tilboden som fjernundervisning må vere godkjend etter punkt 3.1. Fjernundervisninga må ha eit omfang som tilsvarar minst 50 prosent av fulltidsopplegg. Lærestaden har ansvar for å dokumentere omfanget av utdanninga. 5 Statsborgarskap 5.1 Søkjaren må vere norsk statsborgar EØS-borgar som er busett i, og har arbeidstilknyting til Noreg, har rett til utdanningsstøtte så langt det følgjer av EØS-arbeidstakerloven av 27. november 1992 nr Utdanninga skal ha fagleg samanheng med arbeidet, med mindre EØS-borgaren har blitt arbeidslaus ufriviljug. Barn og ektefelle av EØS-arbeidstakaren har rett til utdanningsstøtte etter same vilkår som norske statsborgarar når desse er busett i Noreg. 5.2 Statsborgar frå anna nordisk land som ikkje kan få utdanningsstøtte etter punkt 5.1.1, kan få støtte etter dei felles nordiske reglane i punkt Det kan bli gjort unntak frå regelen i punkt 5.1 for statsborgar frå land utanfor Norden som tek utdanning i Noreg, og har komme til landet av politiske eller humanitære grunnar. Søkjaren må ha fått asyl i Noreg eller ha anna form for opphaldsløyve har hatt samanhengande arbeid i Noreg i minst tolv månader like før skoleåret, og har betalt skatt til Noreg i denne perioden har teke utdanning i Noreg dei tre siste åra med tilfredsstillande fagleg framgang utan støtte frå Lånekassen er gift med norsk statsborgar, og begge bur i Noreg. Sjå punkt har fått opphaldsløyve som barn eller barnebarn under 19 år til norsk statsborgar som bur i Noreg og forsørgjer søkjaren har fått opphaldsløyve som ektefelle til utanlandsk statsborgar eller som barn eller barnebarn under 19 år til utanlandsk statsborgar. Det er eit vilkår at vedkommande forsørgjer søkjaren, har opphalds- og arbeidsløyve, bur i og er skattepliktig til Noreg har fått opphaldsløyve etter ordninga for nordmenn som har utvandra til Kola, og etterkommarane deira. 5.4 Statsborgar over 18 år frå land i Sentralog Aust-Europa og utviklingsland som blir teken opp i eit særskilt utdanningsprogram med kvotetildeling ved visse høgskolar/universitet i Noreg, kan få støtte. Sjå kap. IX. 6 Utdanning i eit anna nordisk land 6.1 Til utdanning i eit anna nordisk land blir det gitt støtte etter dei same reglane og kostnadssatsane som gjeld for Noreg. Det er til vanleg eit vilkår at utdanninga har offentleg godkjenning og kjem inn under støtteordninga i studielandet. Det blir ikkje gitt støtte til deltidsutdanning Nordisk statsborgar som kan få støtte etter kap. I punkt 7 i forskriftene, og statsborgar frå land utanfor Norden som har fått rett til støtte etter kap. I punkt 8.1, kan få støtte til utdanning i eit anna nordisk land i inntil eitt år. Statsborgar frå land utanfor Norden får ikkje støtte til å ta ei fullstendig fagutdanning i eit anna nordisk land. Sjå likevel kap. I punkt Til førebuande språkkurs i Finland og på Island kan det bli gitt språkstipend etter reglane i kap. V. Sjå kap. V punkt Felles nordiske reglar 7.1 Til utdanning i eit anna nordisk land kan det til vanleg bli gitt støtte frå støtteordninga i heimlandet. 7.2 Heimlandet avgjer kva for utdanning som gir rett til støtte. 7.3 Ein søkjar som tek utdanning i eit anna nordisk land, kan få støtte frå støtteordninga i studielandet dersom søkjaren har vore busett og yrkesaktiv i studielandet i minst 24 månader like før skoleåret. Omsorg for eige barn under 10 år er jamstilt med yrkesaktivitet. Avbrot i yrkesaktiviteten på grunn av militærteneste, sjukdom o.a. kan godkjennast søkjaren er under 20 år og har følgt foreldra sine, når dei er busette i studielandet og har varig arbeid der. 7.4 Ekteskap med statsborgar frå studielandet gir ikkje grunnlag for å gjere unntak frå reglane i punkta 7.1, 7.2 og Dersom søkjaren har vore busett i studielandet i 24 månader og er gift med statsborgar frå studielandet, kan det likevel bli gitt støtte frå studielandet. 8 Utdanning i land utanfor Norden 8.1 Det kan bli gitt støtte til studieopphald i land utanfor Norden som varer i minst fire veker, og som er godkjent som ein del av ei høgre utdanning som søkjaren har begynt på i Noreg. Søknaden blir behandla etter dei reglar som gjeld for studium i land utanfor Norden dersom utdanninga fyller krava som er sette i kap. V punkt Kurs som varer kortare enn fire veker ved dei norske studiesentra/institutta i York, Caen, Kiel, Aten, Roma og St.Petersburg, kan godkjennast for tildeling av støtte. Søknaden blir behandla etter kap. III. 9 Krav til søkjaren 9.1 Søkjaren må vere teken opp som elev/student og ha rett til å gå opp til eksamen. Lærlingar må ha godkjend lærekontrakt. Søkjar som tek utdanning i utlandet, må vere på lærestaden. Dersom søkjaren er lenge borte frå obligatorisk undervisning, kan retten til støtte falle bort Hospitantar kan få støtte når det faglege opplegget gjer det rimeleg. 9.2 Låntakar som har fått ettergitt lån etter reglane i kap. VI punkt 10, og som søkjer om ny støtte, må sende inn dokumentasjon som viser at helsesituasjonen har betra seg, slik at søkjaren kan gå tilbake til arbeidslivet når utdanninga er gjennomført. Dersom vedtaket om ettergiving er gjort for mindre enn ti år sidan, blir det oppheva når søkjaren får ny støtte. 9.3 Det kan ikkje bli gitt støtte til søkjar som samtidig får støtte frå støtteordninga i eit anna land. 9.4 Søkjar som får eller har fått støtte til eit utdanningsprogram frå NORAD eller andre tilsvarande støtteordningar i Noreg eller i utlandet, kan ikkje få støtte frå Lånekassen. Sjå likevel kap. IX punkt Kor lang tid det kan bli gitt støtte 10.1 Det kan bli gitt støtte i normert tid for utdanninga. 6 7

5 KAPITTEL I KAPITTEL I 10.2 Søkjar som tek vanleg vidaregåande opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 3-1, kan få støtte i så lang tid som søkjaren har denne retten. Søkjar som tek utdanning tilsvarande vanleg vidaregåande opplæring utanfor Noreg, kan få støtte i opp til fire år, eller i normert tid for utdanninga. Dersom søkjaren har fått støtte til vanleg vidaregåande opplæring i Noreg, blir støttetida redusert tilsvarande. Søkjar som tek grunnskoleopplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 4A-1, kan få støtte i så lang tid som søkjaren har denne retten. Søkjar som tek grunnskoleopplæring utan slik rett, kan få støtte i opp til eitt år Det kan bli gitt støtte i opptil åtte år til saman til høgre utdanning, og til all anna utdanning som ikkje er omfatta av opplæringslova 3-1. Grunnskoleopplæring eller vidaregåande opplæring for vaksen søkjar med rett etter opplæringslova 4A-1 eller 4A-3 inngår i dei åtte åra. Det kan ikkje bli gitt støtte i meir enn åtte år sjølv om søkjaren blir forseinka. Det blir gjort unntak for søkjar som blir forseinka på grunn av sjukdom, på grunn av at han/ho har fått barn i utdanningsperioden, eller på grunn av funksjonshemming Det kan ikkje bli gitt støtte i meir enn to år til folkehøgskole Dei tidsrammene som er fastsette for tildeling av støtte, gjeld berre dersom søkjaren ikkje tidlegare har fått støtte til utdanning frå støtteordningar i eit anna land. Dersom søkjaren har fått slik støtte, skal tidsrammen som er fastsette under punkt 10.3, reduserast tilsvarande det tidsrommet det er gitt støtte frå anna land. 11 Forseinking og avbrot 11.1 Når søkjaren har fått utdanningsstøtte for eit undervisningsår, må faglege resultat for dette året kunne dokumenterast Dersom utdanninga varer eitt år eller meir og søkjaren blir forseinka, kan det bli gitt støtte i inntil eitt år utover normert tid. Det blir til vanleg ikkje gitt støtte til forseinking ved deltidsutdanning Ved forseinking i meir enn eitt år kan Lånekassen i særlege tilfelle vurdere å gi støtte. Det gjeld mellom anna funksjonshemma søkjar som har støtte frå folketrygda, søkjar som får barn i utdanningsperioden, og søkjar som har blitt meir enn eitt år forseinka på grunn av sjukdom Ei utdanning som det er gitt støtte til, blir rekna som avbroten dersom denne utdanninga ikkje er fullført og søkjaren tek til med ei ny utdanning. Når støtta til den avbrotne utdanninga ikkje er betalt tilbake, skal denne utdanninga telje med i vurderinga av kor mange år det kan bli gitt støtte, jamfør punkta 10.2 og Det kan likevel bli gitt støtte utover dette på same vilkår som ved forseinking, sjå punkta og Søkjar som avbryt ei utdanning før støtta er utbetalt, kan få støtte fram til avbrotet dersom utdanninga har vart i minst tre månader. Søkjar som avbryt utdanninga etter at støtta er utbetalt, kan behalde den støtta som er gitt for tida fram til avbrotet. Sjå også punkta 14.3 og Søkjar som får støtte frå offentleg trygdeordning o.a Søkjar som får støtte frå offentlege trygdeordningar, får redusert utdanningsstøtte frå Lånekassen. Sjå kap. II punkt 5.2 og kap. III punkt Søkjar som tek vidaregåande opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 3-1, og som får hjelp til finansiering av attføringstiltak/rehabilitering, eller får utdanningsstøtte frå folketrygda, kan ikkje få reisestipend eller støtte til bøker, materiell og skolepengar frå Lånekassen. Sjå kap. II punkta og Dersom folketrygda yter tilskott til opphaldsutgifter, blir desse utgiftene ikkje dekte av Lånekassen. Dersom folketrygda dekkjer alle utgiftene til skolegangen, kan det ikkje bli gitt stipend etter kap. II punkt 7, jf. punkt Søkjar som bur i institusjon og får opphaldet dekt av det offentlege, kan ikkje få utdanningsstøtte frå Lånekassen. Dette gjeld og søkjar som avtener militær eller sivil verneplikt Søkjar som er forsørgd av barnevernet, kan får støtte frå Lånekassen dersom det er dokumentert at han/ho bur utanfor fosterheim eller barnevernsinstitusjon, og utgiftene til dette ikkje er dekte fullt ut av kommunen. Vilkåra i kap. II punkt 7.2 gjeld ikkje i slike tilfelle. 13 Fordeling, utbetaling og eventuell annullering av tildelt støttebeløp 13.1 Lånekassen fastset korleis støttebeløpet skal fordelast og utbetalast. For søkjarar som tek utdanning i Noreg, blir støttebeløpet til vanleg fordelt med fleire terminar over heile støtteperioden, og terminane blir utbetalte ein gong per månad. For søkjarar som får støtte etter kap. II inkluderer den første støtteterminen i kvart halvår stipend til dekning av læremiddel og 10 prosent av støttebeløpet for resten av halvåret. For søkjarar som får støtte etter kap. III, inkluderer første støttetermin 25 prosent av støttebeløpet for resten av halvåret. Dersom det blir gitt lån til skolepengar, blir det utbetalt saman med den første støtteterminen kvart halvår. Dersom det minste ordinære månadsbeløpet til utbetaling er mindre enn kr 500, blir støtta utbetalt samla kvart halvår. Ved utdanning i utlandet blir støttebeløpet utbetalt kvart halvår Støttemottakarane får gjeldsbrev/stipendmelding for den perioden det er tildelt støtte. Gjeldsbrevet/stipendmeldinga gjeld og som utbetalingspapir for første utbetaling av støtte Gjeldsbrevet/stipendmeldinga skal underskrivast av støttemottakaren, og støttebeløpet kan hevast i samsvar med den ordninga Lånekassen fastset. Ved å skrive under erkjenner støttemottakaren ei gjeld som omfattar det som er tildelt som lån for den aktuelle perioden, i tillegg til eventuelt tidlegare lån Søkjaren må ha eigen konto i norsk bank (kontonummer på 11 siffer) som han/ho må oppgi i søknadsblanketten. Ved månadleg utbetaling blir terminbeløpa for den aktuelle perioden til vanleg overførte den 15. i kvar månad til søkjaren sin konto. For at overføring til konto skal kunne skje, må gjeldsbrevet/stipendmeldinga vere underskriven, heva og motteken i Lånekassen Dersom vilkåra for tildelt støtte endrar seg i støtteperioden, kan Lånekassen stoppe utbetalingane for resten av perioden og annullere resttildelinga. Det gjeld mellom anna når støttemottakaren avbryt utdanninga og ikkje lenger har rett til støtte mislegheld pliktene sine mot Lånekassen, jamfør kap. I punkt

6 KAPITTEL I KAPITTEL I 13.6 Dersom gjeldsbrevet/stipendmeldinga ikkje er heva når undervisningsåret/kurset er avslutta, blir løyvinga annullert, og søknaden kan ikkje bli behandla på nytt. 14 Opplysningsplikt 14.1 Søkjaren pliktar å gi rette og fullstendige opplysningar til Lånekassen. Søkjaren pliktar straks å melde frå om endringar i forhold til det som blei opplyst i søknaden, og om avbrot i utdanninga Lånekassen kan kontrollere at opplysningane frå søkjaren er rette. Lånekassen kan også hente inn opplysningar om søkjaren direkte frå lærestaden, likningskontoret, trygdekontoret og andre etter forskrift fastsett i samsvar med 16 i lov av 26. april 1985 nr Dersom nye opplysningar viser at det tildelte støttebeløpet må reduserast, kan Lånekassen gjere om stipend til lån og krevje tilbakebetaling. Sjå også punkt Urett tildelt støtte/misleghald 15.1 Dersom ein søkjar har fått utbetalt eller godskrive støtte som forskriftene ikkje gir rett til, kan Lånekassen nekte meir støtte, gjere det stipendet søkjaren ikkje har rett til, om til lån, krevje støttebeløpet tilbakebetalt og rekne renter av lånet i utdanningstida. Heile gjelda kan bli oppsagd Ein låntakar som mislegheld pliktene sine mot Lånekassen, kan bli nekta meir støtte, betalingslette etter kap. VI og ettergiving etter kap. VII og VIII. Sjå også kap. I punkt 14 og kap. VI punkt Undervisningsår og kostnadssatsar 16.1 Det blir gitt støtte for opptil eitt undervisningsår om gongen. Undervisningsåret blir rekna frå den datoen undervisninga startar, og til den datoen undervisninga (inkludert eksamen) sluttar. Støttebeløpet blir til vanleg utrekna på månadsbasis Etter søknad kan det bli gitt støtte til utvida undervisningsår når søkjaren har reglementert undervisning, eller når det er dokumentert at søkjaren sparer inn på normert studietid. Opplegget må vare i minst to veker Utdanningsstøtta blir rekna ut på grunnlag av satsane som er fastsette i kap. II, III, IV og V Dei satsane som er fastsette for undervisningsåret , gjeld for tida 15. august august Satsane i kap. VI og VIII gjeld for kalenderåret Satsane i kap. VII gjeld for dei som tek eksamen hausten 2002 og våren Søknadsfristar 17.1 Søknad om støtte for hausten 2003 som kjem inn til Lånekassen etter 15. november 2003, blir ikkje behandla. Fristen gjeld ikkje for kurs i haustsemesteret som tek til 1. oktober 2003 eller seinare. Søknad om støtte for våren 2004 som kjem inn til Lånekassen etter 15. mars 2004, blir ikkje behandla. Fristen gjeld ikkje for kurs som tek til 1. mars 2004 eller seinare Søknader som kjem inn etter at undervisningsåret/kurset er avslutta, blir ikkje behandla Dersom søknaden gjeld stipend etter kap. IV punkta 2 og 3, må søknaden vere innkommen seinast seks månader etter at undervisningsåret/kurset er avslutta Søkjar som er tilskriven/varsla om å sende inn opplysningar, må sende inn desse opplysningane før undervisningsåret/kurset er avslutta for å få søknaden behandla Opplysningar om endringar som kjem inn til Lånekassen etter 15. november 2003, vil ikkje kunne føre til ny behandling for semesteret. Det same gjeld for fristen 15. mars Dersom det er særlege forhold som gjer at søknadsfristane ikkje kan bli haldne, kan Lånekassen gjere unntak frå fristane

7 KAPITTEL II Kap. II Støtte til søkjar som har rett til vidaregåande opplæring 1 Kven som er omfatta av kapitlet 1.1 Dette kapitlet gjeld for søkjar som søkjer støtte til vidaregåande opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 3-1. Dette kapitlet gjeld òg for søkjar som går direkte over i kurs for å få generell studiekompetanse etter avslutta vidaregåande opplæring. Dette kapitlet gjeld òg for søkjar som tek opplæring tilsvarande vanleg vidaregåande opplæring utanfor Noreg. 2 Grunnstipend og læremiddelstipend 2.1 Det blir gitt eit grunnstipend for på inntil kr per månad. 2.2 Det blir gitt stipend til læremiddel for på inntil kr per skoleår. Stipendet blir utbetalt saman med første støtteterminen kvart halvår med inntil kr Stipend til bøker og materiell blir ikkje gitt til søkjar som får desse utgiftene betalte gjennom folketrygda eller gjennom andre ordningar. 3 Behovsprøving mot økonomien til forsørgjarane 3.1 Stipenda i punkt 2 blir reduserte ved behovsprøving etter den samla inntekta og formuen til forsørgjarane (foreldre/steforeldre). Når frådraget skal reknast ut, bruker Lånekassen allmenn inntekt og nettoformue ved skattelikninga for Inntekt/formue i utlandet eller på Svalbard, som ikkje er med i likninga, skal også reknast med For søkjar som er gift, har vore gift, eller har barn å forsørgje og bur saman med barnet, blir ikkje stipenda behovsprøvde etter punkt Blir det dokumentert at brutto inntekt/ formue til forsørgjarane i skoleåret er lågare enn i inntektsåret 2001, kan Lånekassen ta omsyn til det. Det blir ikkje teke omsyn til ein vanskeleg økonomisk situasjon på grunn av auka utgifter Er foreldra skilde eller separerte, bruker Lånekassen likningstala til den av foreldra som søkjaren bur hos eller budde hos sist Når søkjaren bur utanfor foreldreheimen, kan Lånekassen sjå bort frå inntekta og formuen til stemor/stefar når det er lagt fram opplysningar som gjer det rimeleg Lånekassen kan sjå heilt eller delvis bort frå inntekta/formuen til forsørgjarane når det er dokumentert at søkjaren ikkje kan få tilskott frå dei av særleg tyngjande sosiale grunnar, og det elles er rimeleg. Det blir til vanleg ikkje teke omsyn til endra økonomiske forhold på grunn av husbygging, kjøp av husvære o.l. 3.2 Av forsørgjarane sin formue over kr blir det rekna 10 prosent som tillegg til inntekta. 3.3 Tabellen viser frådrag etter forsørgjarinntekt og talet på sysken under 19 år. Inntekta blir sett lik allmenn inntekt ved skattelikninga i 2001 med eventuelle tillegg etter punkt 3.2. Inntekta blir runda av ned til næraste heile kroner Er det fleire sysken som er i vanleg vidaregåande opplæring med rett til støtte samtidig, blir frådraget for kvart barn sett til 80 prosent av det frådraget som går fram av tabellen. Fradrag i kr m/ søsken 1 barn 2 barn 3 barn 4 barn 5 barn per månad i utdanning tabellen fortsetter på neste side

8 KAPITTEL II KAPITTEL II Fradrag i kr m/ søsken 1 barn 2 barn 3 barn 4 barn 5 barn per månad i utdanning osv. osv. osv. osv. osv. osv. osv. 4 Forsørgjarstipend 4.1 Søkjar kan få forsørgjarstipend for barn fødde i 1988 og seinare. Det blir gitt opptil kr per månad for kvart av dei to første barna, og opptil kr 830 per månad for kvart barn fleire enn to. Forsørgjarstipendet til gift søkjar blir redusert med 60 prosent av ektefellen si bruttoinntekt over kr per månad. Er begge ektefellane i utdanning som det kan bli gitt støtte til, blir det sett bort frå inntekta til ektefellen Det kan ikkje bli gitt forsørgjarstipend for barn søkjaren er pliktig å betale bidrag for. 5 Behovsprøving mot eigen økonomi 5.1 Stipenda i punkta 2 og 4 blir reduserte på grunnlag av eiga arbeidsinntekt i søknadsperioden. Dersom inntekta varierer, blir gjennomsnittleg månadsinntekt per semester brukt. Av bruttoinntekt over kr per månad går 60 prosent til frådrag. Som arbeidsinntekt blir rekna inntekt av arbeid som ikkje går inn i undervisningsplanen. 5.2 Stipenda i punkta 2 og 4 blir reduserte på grunnlag av lærlinglønn og/eller trygde- og pensjonsytingar i søknadsperioden. Av slik inntekt går 60 prosent av bruttobeløpet til frådrag. Dersom inntekta varierer, blir gjennomsnittleg månadsinntekt per semester brukt. Om tilskott til opphaldsutgifter frå folketrygda, sjå kap. I punkt Kommunal eller statleg bustøtte og støtte frå folketrygda som skal dekkje ekstra utgifter på grunn av sjukdom, skade eller lyte, påverkar ikkje støttebeløpet. 5.3 Har søkjaren ein formue på meir enn kr ved skattelikninga for 2001, går to prosent per månad til frådrag (det vil seie 20 prosent når undervisningsåret varer i ti månader). Når skattelikninga for 2002 ligg føre, kan søkjaren be om at formuen for dette året blir lagd til grunn. 5.4 Av formuen til gift søkjar, det vil seie formuen til søkjaren og ektefellen, over kr ved skattelikninga for 2001 går ein prosent per månad til frådrag (det vil seie ti prosent når undervisningsåret varer i ti månader). Sjå likevel punkt 5.3, siste setning. Lånekassen kan sjå bort frå formue som ektefellen til søkjaren har i særeige. 6 Utrekninga av stipendet 6.1 Behovsprøvinga skjer i følgjande rekkjefølgje: grunnstipend læremiddelstipend forsørgjarstipend 7 Bustipend 7.1 Det blir gitt stipend som tilskott til bukostnader for med kr per månad når søkjaren fyller vilkåra i 7.2. Bustipendet blir ikkje behovsprøvd etter punkta 3 og Søkjarar som ikkje bur hos foreldra, får bustipend når reisetida mellom foreldreheimen og skolen er tre timar eller meir samla per dag, eller avstanden er 40 km eller meir Søkjarar som er gift, har vore gift, eller har barn å forsørgje og bur saman med barnet, kan få bustipend sjølv om dei bur hos foreldra Bustipend kan også bli gitt når søkjaren må bu utanfor foreldreheimen på grunn av andre særlege forhold. 7.3 Søkjar som får støtte frå Folketrygda kan ikkje få bustipend når støtta er meint å dekkje alle nødvendige utgifter til skolegangen. 8 Reisestipend 8.1 I tillegg til støttebeløpet kan det bli gitt reisestipend til tre reiser turretur for eit heilt skoleår (ti månader) mellom foreldreheimen i Noreg og skolestaden. Stipendet blir gitt som tilskott etter satsane i Lånekassen. Endringar i moderasjonsordningar frå 1. januar 2002 vil ikkje påverke storleiken på reisestipend i skoleåret Det blir gjort eit frådrag på kr 970 per skoleår som søkjaren må dekkje sjølv. Søkjar som bur i foreldreheimen, kan ikkje få reisestipend. Søkjar som får støtte til fjernundervisning etter kap. I punkt 4.4, kan få reisestipend når det er lagt inn obligatorisk klasseromsundervisning som ein del av opplegget. Maksimalt reisestipend er kr per skoleår Det gjeld særlege reglar for tilskott til reiser til land utanfor Norden, sjå kap. V punkt 7. Søkjar som får støtte etter kap. II, får berre stipenddelen av tilskottet Det kan ikkje bli gitt reisestipend til søkjar som får dekt reiser gjennom folketrygda eller andre ordningar. 9 Støtte som berre blir gitt som lån 9.1 Det blir gitt lån til skolepengar, til vanleg avgrensa til kr per skoleår. Det blir ikkje gitt lån til skolepengar dersom desse er dekt av andre Det blir ikkje gitt støtte til skolepengar i land utanfor Norden, sjå kap. V punkt Minstebeløp 10.1 Det blir ikkje gitt stipend på under kr 50 per månad

9 KAPITTEL III Kap. III Støtte til søkjar i høgre utdanning osv. 1 Kven som er omfatta av kapitlet 1.1 Dette kapitlet gjeld søkjar som tek høgre utdanning, og søkjar som tek anna utdanning som ikkje er omfatta av opplæringslova 3-1. Dette kapitlet gjeld og vaksen søkjar med rett til grunnskoleopplæring og vidaregåande opplæring etter opplæringslova 4A-1 og 4A-3. 2 Basisstøtte 2.1 For blir det gitt opp til kr per månad i basisstøtte. Basisstøtta blir gitt som lån og utdanningsstipend. Ein del av stipendet blir utbetalt som lån, som kan bli gjort om til utdanningsstipend etter vilkåra i punkta 4 og 5. 3 Forsørgjarstipend 3.1 Søkjar kan få forsørgjarstipend for barn fødde i 1988 og seinare. Det blir gitt opptil kr per månad for kvart av dei to første barna, og opptil kr 830 per månad for kvart barn fleire enn to. Forsørgjarstipendet til gift søkjar blir redusert med 60 prosent av ektefellen si bruttoinntekt over kr per månad. Er begge ektefellane i utdanning som det kan bli gitt støtte til, blir det sett bort frå inntekta til ektefellen Det kan ikkje bli gitt forsørgjarstipend for barn søkjaren er pliktig å betale bidrag for. 4 Utdanningsstipend 4.1 Av basisstøtta blir 25 prosent gitt som utdanningsstipend ved utbetaling. Vidare kan 15 prosent bli gjort om frå lån til utdanningsstipend etter kvart som søkjaren fullfører utdanninga Søkjar som bur saman med foreldra, kan ikkje få utdanningsstipend. Som søkjar som bur saman med foreldra blir òg rekna: søkjar som bur i same bustad som foreldra søkjar som har eiga bueining i huset der foreldra bur søkjar som bur i bueining som høyrer til huset der foreldra bur Søkjar som er gift og/eller har barn, kan likevel få utdanningsstipend sjølv om han/ho bur saman med foreldra Sjølv om vilkåret om fullført utdanning ikkje er oppfylt, kan omgjering av lån til utdanningsstipend likevel bli gjort for semester der søkjaren: har fått stipend på grunn av fødsel, sjå kap. IV punkt 2 har fått omgjering av lån til stipend på grunn av sjukdom, sjå kap. IV punkt 3 har blitt forseinka på grunn av funksjonshemming, sjå kap. I punkt har hatt tillitsverv på fulltid i minst tre månader i landsomfattande elev- eller studentorganisasjon, eller i tilknyting til utdanningsinstitusjon eller studentsamskipnad 5 Gjennomføring av omgjeringa 5.1 I utdanning der faglege resultat blir oppnådde gjennom vekttal eller studiepoeng, blir lån gjort om til stipend for kvart vekttal/studiepoeng som blir bestått. Lån kan bli gjort om til stipend for opptil 10 vekttal / 30 studiepoeng per semester. I anna utdanning blir lån gjort om til stipend når utdanninga/kurset er bestått. For søkjar i utdanning utan eksamen blir lån gjort om til stipend når heile utdanninga er fullført Dersom søkjaren fullfører meir utdanning enn normert, eller tek utdanning utan støtte, kan lån for tidlegare periodar bli gjort om til stipend, dersom søkjaren ikkje har fått fullt utdanningsstipend for desse periodane. Omgjeringa blir gitt for dei siste semestra først, sjå likevel punkt Dersom søkjaren dokumenterer at han/ho blei forseinka på eit anna tidspunkt, kan dette bli lagt til grunn Dersom søkjaren fullfører meir utdanning enn normert, eller tek utdanning utan støtte, og tidlegare har fått fullt utdanningsstipend, kan utdanningsstipend bli gitt for seinare periodar med støtte der dei faglege vilkåra for å gjere om lån til utdanningsstipend ikkje er oppfylte. 5.2 Lån kan bli gjort om til utdanningsstipend etter punkta 4 og 5 i opp til åtte år bakover i tid, rekna frå det semesteret eksamen er tatt. Lån kan ikkje bli gjort om til utdanningsstipend for periodar før undervisningsåret Frådrag i stipend 6.1 Utdanningsstipend og forsørgjarstipend kan bli reduserte på grunnlag av inntekta til søkjaren. Har søkjaren ei personinntekt over kr ved skattelikninga for 2003 og/eller over kr ved skattelikninga for 2004, blir stipenda reduserte med 60 prosent av inntekt over grensa. Dersom søkjaren har fått støtte i 7 månader eller mindre i eit kalenderår, blir inntektsgrensa heva til kr for 2003 og kr for For søkjar som mottek trygd eller pensjonsytingar, blir stipendet redusert med 60 prosent av trygd eller pensjonsytingar over kr ved skattelikninga for 2003 og/eller kr ved skattelikninga for Dersom søkjaren har fått støtte i 7 månader eller mindre i eit kalenderår, blir grensa heva til kr for 2003 og kr for Utdanningsstipend og forsørgjarstipend kan bli reduserte på grunnlag av formue. Skattelikninga for det året søkjaren har fått støtte, blir lagd til grunn. Av formuen til einsleg søkjar over kr i 2003 og kr i 2004 går to prosent per månad til frådrag. Av formuen til gift søkjar (formuen til søkjaren og ektefellen) over kr i 2003 og kr i 2004 går ein prosent per månad til frådrag. Lånekassen ser bort frå formue som ektefellen til søkjaren har i særeige. 6.3 Frådraga blir rekna ut på etterskott når likninga ligg føre. Frådrag blir først gjort i utdanningsstipendet, deretter i forsørgjarstipendet. For mykje tildelt stipend blir gjort om til lån. 7 Støtte som berre blir gitt som lån 7.1 Støtte til desse utgiftene kan berre bli gitt som lån: 16 17

10 KAPITTEL III skolepengar, til vanleg avgrensa til kr per undervisningsår. For skolepengar i land utanfor Norden gjeld det særskilde reglar, sjå kap. V punkt utgifter til reise når søkjaren tek studieopphald i utlandet som er godkjent for støtte etter kap. I punkt Kap. IV Støtte til særlege grupper 8 Reisestipend 8.1 Søkjar som ikkje bur saman med foreldra, og som er fødd i 1978 eller seinare, kan få tilskott til tre reiser tur-retur for eit heilt undervisningsår (ti månader) mellom registrert heimstad (i Folkeregisteret etter lov om folkeregistrering) i Noreg og skolestaden. Tilskottet blir gitt som stipend etter satsane til Lånekassen. Endringar i moderasjonsordningar frå 1. januar 2002 vil ikkje påverke storleiken på reisestipendet i undervisningsåret Det blir gjort eit frådrag på kr per undervisningsår som søkjaren må dekkje sjølv. Maksimalt reisestipend er kr per undervisningsår. Det gjeld særlege reglar for reisestipend til land utanfor Norden, sjå kap. V punkt 7. Søkjar som får støtte til fjernundervisning etter kap. I punkt 4.4, kan få reisestipend når det er lagt inn obligatorisk klasseromsundervisning som ein del av opplegget. 9 Minstebeløp 9.1 Det blir ikkje gitt lån under kr 100 per månad. 1 Utdanningsstipend til flyktning som tek vidaregåande opplæring (flyktningstipend) 1.1 Stipendet kan bli gitt til utanlandsk statsborgar som har fått asyl i Noreg, og som tek vidaregåande opplæring her i landet. 1.2 For søkjar som tek vidaregåande opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 3-1, blir støttebeløpet rekna ut etter reglane i kap. II. 1.3 For søkjar som tek vidaregåande opplæring som ikkje er omfatta av opplæringslova 3-1, blir støttebeløpet rekna ut etter reglane i kap. III. For vaksen søkjar som tek opplæring som han/ho har rett til etter opplæringslova 4A-1 eller 4A-3, blir støttebeløpet rekna ut etter reglane i kap. III. Heile støttebeløpet blir gitt som stipend, med unntak av lån til skolepengar. 1.4 Dersom utdanninga tek til innan tre år etter at søkjaren kom til Noreg, kan det bli gitt stipend for inntil tre år. Dersom utdanninga tek til innan fire år etter at søkjaren kom til Noreg, kan det bli gitt stipend for inntil to år. Dersom utdanninga tek til innan fem år etter at søkjaren kom til Noreg, kan stipend bli gitt for inntil eitt år.tida blir rekna frå den datoen politisk asyl blei gitt. Innanfor desse grensene blir stipendet gitt så lenge søkjaren har rett til støtte etter kap. I. 2 Stipend til søkjar som får barn 2.1 Søkjar som får barn i utdanningsperioden kan få stipend i 42 veker. Tre veker før fødsel og seks veker etter fødsel er forbeholdt mor til barnet. Ved adopsjon kan det bli gitt stipend til mor eller far i 39 veker etter adopsjonen. Foreldra kan ikkje få fødselsstipend samtidig. Søkjaren må ha omsorga for barnet. Det er eit vilkår at søkjaren har hatt rett til støtte dei siste seks månadene før fødselen/adopsjonen. Det kan gjerast unntak ved prematur fødsel. Stipendet blir rekna ut frå den maksimale summen som søkjaren har krav på, jamfør kap. I, II, III og V Når delar av stipendperioden på 42 veker (39 veker ved adopsjon) fell i sommarferien, kan fødselsstipend bli gitt i sommarferien også, til og med 14. august Når ein søkjar må ta permisjon frå studiet på grunn av fødsel, kan det bli gitt fødselsstipend i permisjonstida Ved fleirbarnsfødsel blir det samla veketalet på 42 auka med fem veker for kvart barn meir enn eitt. Ved fleirbarnsadopsjon blir veketalet på 39 auka med fem veker for kvart barn meir enn eitt. 2.2 Søknaden og dokumentasjon på fødselen må vere innkommen seinast seks månader etter at undervisningsåret/kurset er avslutta

11 KAPITTEL IV 3 Omgjering av lån til stipend under sjukdom 3.1 Søkjar som blir sjuk og derfor ikkje kan følgje undervisninga i ein del av søknadsperioden, kan få lånet for denne tida omgjort til stipend, men ikkje for meir enn fire månader og to veker per undervisningsår. Sjukdomsperioden må dokumenterast. Omgjering blir gitt for halve månader Søkjar som ikkje kan følgje undervisninga i ein del av søknadsperioden på grunn av dokumentert sjukdom hos eigne barn under ti år, kan få lånet omgjort til stipend etter dei same reglane som gjeld ved eigen sjukdom. 3.2 Retten til omgjering gjeld ikkje for søkjar som er sjuk når undervisninga tek til. Det kan bli gjort unntak når søkjaren er i ei fleirårig utdanning. 3.3 Lån for dei første fjorten dagane av ein sjukdomsperiode (karenstid) kan ikkje bli gjort om til stipend. 3.4 Lån kan bli omgjort til stipend berre for sjukdomsperiodar som oppstår etter at søknad om lån er kommen inn til Lånekassen. Det same gjeld for tilleggslån Søknad om omgjering som kjem inn til Lånekassen før søknad om lån, blir ikkje behandla. 3.5 Søkjar som har rett til sjukepengar eller attføringspengar/rehabiliteringspengar frå folketrygda for sjukdomsperioden, kan ikkje få omgjort lån til stipend for den tida dei har slike ytingar. 3.6 Søknad om omgjering skal skrivast på særskild blankett (blankett S). Søknaden må vere innkommen seinast seks månader etter at undervisningsåret/kurset er avslutta. 4 Utdanningsstøtte til studentar i sommarterminordning med sommartermin i Heiltidsstudentar som er tekne opp i fag som er omfatta av ordninga med sommarterminar, kan få utdanningsstøtte for sommarterminen. 4.2 Faga/kursa i sommarterminordninga erstattar dei vanlege studieopplegga, slik at til dømes eit kurs med 10 vekttal/30 studiepoeng vil erstatte eitt semester. Deltakarane i sommarkurs må ta kurs med til saman minst 5 vekttal/15 studiepoeng for å få støtte. 4.3 Lån og utdanningsstipend kan bli gitt etter reglane i kap. I og III for så mange månader som undervisninga varer. Det kan likevel ikkje bli gitt lån etter reglane i kap. I punkt 8.1.1, jamfør kap. III punkt 7.1.2, til å dekkje utgifter til reise når søkjaren tek studieopphald i utlandet, sjølv om opphaldet er godkjent for støtte I tillegg til lån og utdanningsstipend etter kap. I og III kan det bli gitt eit tilleggslån for den tida som går utover ti månader for eit vanleg undervisningsår. Tilleggslånet er på kr per månad i 2003 og kan bli gitt med opptil kr for eit opplegg på to månader. 4.4 Søknad om støtte (inklusive tilleggslånet) for sommaren 2003 for dei opplegga som er omfatta av punkt 4.1, skal skrivast på blankett B for og bør bli send til Lånekassen før kurset er avslutta. 5 Utdanningsstøtte til studentar i forkurs til ingeniørutdanning sommaren Lånekassen kan gi utdanningsstøtte til studentar som er tekne opp i forkurs til ingeniørutdanning sommaren Støtta blir gitt etter dei satsane og reglane som gjeld for ordninga med sommartermin i punkt 4. Kap. V Støtte til utdanning i land utanfor Norden 1 Statsborgarskap og tilknyting til noreg 1.1 Søkjaren må vere norsk statsborgar for å få støtte Det kan bli gjort unntak frå kravet om at søkjaren må vere norsk statsborgar når søkjaren har rett til støtte til utdanning i Noreg etter EØS-avtalen. Sjå kap. I punkt Det kan bli gitt støtte i inntil eitt år til utanlandsk statsborgar som har fått godkjent eit utanlandsopphald som del av ei høgre utdanning som søkjaren har begynt på i Noreg, jamfør kap. I punkt Utanlandsk statsborgar kan få støtte til å delta i dei opplegga som er nemnde under punkta 2.2.5, 2.2.6, og Det er eit vilkår at søkjaren har budd i Noreg eller i eit anna nordisk land i ein samanhengande periode på minst to år i løpet av dei fem siste åra før utdanninga tek til. Dette gjeld likevel ikkje for søkjarar som får støtte etter kap. I punkt 8.1 og kap. V punkta og 1.1.3, 2.2.5, 2.2.6, og Det kan bli gjort unntak når søkjaren, ein av foreldra eller ektefellen til søkjaren er i norsk utanriksteneste i teneste for misjon eller for utviklingsland i teneste som norsk representant for ein internasjonal organisasjon eller ein offentleg institusjon i teneste i utlandet for norsk næringsliv busett i utlandet på grunn av sjukdom Det kan bli gjort unntak i andre tilfelle, dersom sterke grunnar talar for at det er rimeleg. 1.3 Det kan ikkje bli gitt støtte til søkjar som samtidig får støtte frå støtteordninga i eit anna land. 2 Kva slags utdanning det kan bli gitt støtte til 2.1 Til høgre utdanning i land utanfor Norden kan det bli gitt støtte når utdanninga kan bli godkjend som jamgod med, eller som ein del av, ein norsk grad, eller når utdanninga gir yrkeskompetanse i Noreg. Utdanninga og lærestaden må ha offentleg eller tilsvarande godkjenning i studielandet. Søkjaren må sjølv dokumentere at utdanninga kan bli godkjend i ein norsk grad eller gir yrkeskompetanse, når det ikkje går fram av dei generelle reglane for godkjenning. Det blir ikkje gitt støtte til utdanning som gir fritak for førebuande prøver i ein norsk grad Dersom utdanninga ikkje gir yrkes- eller utdanningskompetanse, eller blir godkjent som ein del av ein norsk grad, kan det likevel bli gitt støtte i opp til eitt år til søkjar som får stipend frå andre, som dekkjer minst 30 prosent av totalkostnadane (skolepengar/avgifter og opp

12 KAPITTEL V KAPITTEL V hald). Vilkåra i punkta 4.1 og 4.5 må vere oppfylt. Det blir ikkje gitt lån eller stipend til dekning av skolepengar. 2.2 Det kan ikkje bli gitt støtte til utdanning utanfor Norden som er på nivå med vidaregåande opplæring i Noreg. Støtte kan likevel bli gitt til utdanning på nivå med vidaregåande opplæring i Noreg, når ein av foreldra eller ektefellen til søkjaren er i norsk utanriksteneste i teneste for misjon eller for utviklingsland i teneste som norsk representant for ein internasjonal organisasjon eller ein offentleg institusjon i teneste i utlandet for norsk næringsliv busett i utlandet på grunn av sjukdom Støtte kan og bli gitt dersom søkjaren er busett i utlandet på grunn av eigen sjukdom. Det er eit vilkår at søkjaren ikkje har fylt 22 år til yrkesfagleg opplæring når utdanning innanfor tilsvarande fagområde ikkje finst i Noreg. Det må vere godtgjort at utdanninga er fagleg tilfredsstillande, og at det er behov for utdanninga her i landet til elevar som har fått opptak gjennom Fylkesmannen i Vest-Agder til utdanning som tilsvarer allmennfagleg studieretning i vidaregåande skole. Skolane som er omfatta, er rekna opp i punkt F på side til elevar som har fått opptak gjennom Fylkesmannen i Vest-Agder eller kulturkontoret ved Den franske ambassaden til utdanning ved utvalde lærestader i Frankrike, som tilsvarer allmennfagleg studieretning i vidaregåande skole. Skolane som er omfatta, er rekna opp i punkt G på side Som eit ledd i ei forsøksordning kan det bli gitt støtte til elevar som er tekne opp i eit godkjent utdanningsprogram i land utanfor Norden gjennom eit samarbeid mellom norsk vidaregåande skole og utanlandsk skole. For er inntil ein klasse ved dei norske skolane som er rekna opp i punkt H på side 26, med i ordninga. Det er ein føresetnad at utdanninga går inn som ein del av ei utdanning i vidaregåande skole som søkjaren er i gang med i Noreg, og at opphaldet i utlandet ikkje skal føre til forseinking i utdanninga Som ein del av ei forsøksordning kan det i skoleåret bli gitt støtte til elevar som tek eit år med vidaregåande opplæring i land utanfor Norden gjennom utvekslingsprogram. Det er ein føresetnad at utvekslinga skjer i regi av utvekslingsorganisasjonar som er godkjende av departementet for støtte gjennom Lånekassen. Det er vidare ein føresetnad at søkjaren dokumenterer at utdanninga inngår som ein del av ei utdanning i vidaregåande skole som søkjaren er i gang med i Noreg, og at opphaldet i utlandet ikkje vil føre til at søkjaren blir forseinka i denne utdanninga. Det blir ikkje gitt støtte til kurs på grunnkursnivå Det kan bli gitt støtte frå Lånekassen til ei avgrensa mengd elevar på yrkesfagleg studieretning som tek utanlandsopphald i kortare eller lengre tid, og som får utdanninga godkjend. Det går fram av punkt I på side 27 kven som er omfatta av denne forskrifta Det kan bli gitt støtte til studieopphald gjennom LEONARDO-programmet eller andre, nasjonalt inngåtte avtalar som varer i minst tre månader. Sjå kap. I punkt Er opphaldet etter slike avtalar kortare enn tre månader, kan søkjaren behalde den støtta han har rett til etter kap. II eller III. 3 Korleis utdanninga må vere lagd opp 3.1 Utdanninga må vere lagd opp som reglementert fulltidsutdanning og vare i minst eitt fullt semester ved den lærestaden der studenten skal studere. Sjå likevel kap. I punkta og Det kan bli gjort unntak frå kravet om at undervisninga må vare i minst eitt fullt semester, når utdanninga har direkte samanheng med yrket til søkjaren eller den tidlegare utdanninga. 3.2 Det kan ikkje bli gitt støtte til deltidsutdanning. 4 Fagleg og økonomisk avgrensing 4.1 Det kan bli gitt støtte berre dersom søkjaren har generell studiekompetanse i Noreg Det kan bli gjort unntak frå kravet om generell studiekompetanse når det heller ikkje i Noreg blir stilt krav om slik kompetanse ved opptak til utdanning innanfor tilsvarande fagområde. Dette gjeld ballett-, skodespelar- og biletkunstutdanning ved framståande lærestader. Det er ein føresetnad at lærestaden har strenge krav for opptak. Det kan og bli gjort unntak for søkjar som er 25 år eller eldre og har fått studierett på grunnlag av realkompetanse. 4.2 Det kan ikkje bli gitt støtte til forutdanning som søkjaren tek for å komme inn på eit fagstudium. Det kan heller ikkje bli ettertildelt støtte til utdanning som ikkje gir rett til støtte, sjølv om utdanninga blir godskriven ved opptak i utdanning som gir rett til støtte. Sjå likevel punkt Det kan ikkje bli gitt støtte til utdanning ved lærestader der kostnadene ligg på eit særleg høgt nivå, med mindre det er særleg behov for utdanninga. 4.4 Det kan ikkje bli gitt støtte til BTEC, Higher National Diploma eller foundation year ved britiske lærestader. 4.5 Det kan ikkje bli gitt støtte til første året, Freshman year, av fireårig Bachelor's Degree ved lærestader i USA. Det kan bli gjort unntak for første året av kiropraktorutdanning når utdanninga er særleg godt tilrettelagd for studentar med funksjonshemming. Studentar med funksjonshemming kan få støtte til utdanning på toårig junior college for første året av fireårig Bachelor's Degree ved lærestader i USA som er med i ordninga med tilleggsstipend. Om ordninga med tilleggsstipend, sjå punkt Det kan ikkje bli gitt støtte til utdanning som fører fram til Associate Degree ved lærestader i USA eller undergraduate certificate/ diploma ved lærestader i Canada. 4.7 Til utdanning i USA og Canada kan søkjar få økonomisk garanti for støtte etter standardsatsane som gjeld for det enkelte undervisningsår, og i normert tid fram til godkjend hovudeksamen. 5 Utrekning av støttebeløpet 5.1 Støttebeløpet blir rekna ut etter reglane i kap. III. Det gjeld eigne reglar for dekning av skolepengar og reiser, sjå punkta 6 og 7. For søkjar som får støtte til vidaregåande opplæring i utlandet, sjå punkt 2.2, blir støttebeløpet rekna ut etter kap. II. Det gjeld eigne reglar for dekning av reiser, sjå punkt

13 KAPITTEL V KAPITTEL V 6 Dekning av skolepengar 6.1 Det kan bli gitt gebyrstipend i normert studietid til å dekkje skolepengane heilt eller delvis til utdanning innan fag/fagområder ved universitet eller anna høgre utdanningsinstitusjon som kan bli godkjent som jamgod med eller som del av norsk grad, eller som kan gi grunnlag for offentleg godkjenning/autorisasjon i Noreg. Sjå punkt A på side utdanning ved universitet eller anna høgre utdanningsinstitusjon som ikkje finst ved norske lærestader. Det er ein føresetnad for tildeling av gebyrstipend at sjølve fagområdet ikkje finst i Noreg, jf. kap. I punkt 8.1. Sjå punkt B på side vidareutdanning på nivå med høgre grad i Noreg (Master Degree e.l.), også der det ikkje blir gitt gebyrstipend til lågare grad eller grunnutdanning. Sjå punkt C på side utdanning som varer i inntil eitt år og som er godkjend som ein del av ei høgre utdanning som søkjaren har begynt på i Noreg (delutdanning). Sjå punkt D på side utdanning som er særleg godt tilrettelagd for studentar med funksjonshemming, når særleg godt tilrettelagt tilbod ikkje finst ved norske lærestader. Sjå punkt E på side Det blir ikkje gitt gebyrstipend til doktorgradsutdanning. Det blir gjort unntak for Ph.D.- studentar i psykologi i USA og Canada når studiet er godkjent for støtte frå Lånekassen. 6.3 I kan det bli gitt gebyrstipend til eit heilt undervisningsår med opptil kr Ved endringar i valutakursen, kan gebyrstipendet bli gitt med eit høgre beløp. Stipend frå andre til skolepengar går til frådrag i gebyrstipendet. Gebyrstipendet skal ikkje aukast sjølv om undervisningsåret er lengre enn ti månader, heller ikkje ved komprimerte opplegg. Når undervisningsåret er kortare enn seks månader, blir det gitt halvt gebyrstipend. 6.4 Til fagområde som ikkje fell inn under punkta , kan det ikkje bli gitt lån eller stipend til dekning av skolepengar Det blir likevel gitt gebyrstipend til dekning av skolepengar for å fullføre eit fagstudium som det blei gitt gebyrstipend til då søkjaren starta utdanninga. 6.5 Til somme utdanningar ved visse lærestader utanfor Norden kan det bli gitt tilleggsstipend i normert studietid til dekning av skolepengar over satsane i punkt 6.2. Utdanning på både bachelor- og masternivå inngår i ordninga. Lånekassen utarbeider oversikt over kva fag og lærestader som er omfatta av ordninga I kan det bli gitt tilleggsstipend til eit heilt undervisningsår med opptil kr Ved endringar i valutakursen, kan tilleggsstipendet blir gitt med eit høgre beløp. Tilleggsstipendet blir utbetalt dersom skolepengane er høgre enn summen av gebyrstipendet pluss ein eigendel på kr Stipend frå andre til skolepengar går til frådrag i tilleggsstipendet. 7 Dekning av reiser 7.1 Det kan bli gitt tillegg for to reiser tur-retur i året til studentpris mellom registrert bustad i Noreg og lærestaden. Tillegget blir gitt med 100 prosent stipend i Noreg og delt med 70 prosent som stipend og 30 prosent som lån for reiser utanfor Noreg. Tillegg for reiser i Noreg blir gitt til søkjar fødd i 1978 og seinare. Det blir gjort eit frådrag på kr 745 per undervisningsår som søkjaren må dekkje sjølv. Maksimalt reisestipend i Noreg er kr per undervisningsår. Søkjar som får støtte etter kap. II, får berre stipenddelen av tilskottet. Det blir gjort frådrag for stipend frå andre til dekning av reiser Dersom foreldra til søkjaren bur i land utanfor Noreg, kan det ikkje bli gitt reisetillegg. Søkjar over 18 år som budde i Noreg før utdanninga tok til, kan likevel få reisetillegg. 8 Stipend til førebuande språkkurs 8.1 Det kan bli gitt stipend til førebuande språkkurs som varer i minst fire veker, når søkjaren er teken opp i ei utdanning som gir rett til støtte, som har eit anna undervisningsspråk enn engelsk, og som ligg i eit land utanfor Norden. Stipend frå andre til språkkurs blir trekt ifrå. Språkkurset må til vanleg bli teke i det landet der fagutdanninga skal takast Stipendet kan også bli gitt til førebuande språkkurs i Finland og på Island Stipendet kan også bli gitt til delstudentar som tek utdanning i eit heilt eller eit halvt år i eit land som ikkje er engelskspråkleg, når utdanninga blir godkjend som ein del av ei høgre utdanning som søkjaren har begynt på i Noreg. Jamfør kap. I punkt 8.1. Ved halvårige opphald er det ein føresetnad at det halve året kjem i tillegg til eit språkkurs på minst fire veker. Ordninga gjeld ikkje for studentar som er i gang med språkstudium. 8.2 For er stipendet på kr Det blir ikkje gitt anna støtte. Utdanning i land utanfor Norden som det kan bli gitt gebyrstipend til etter kap. V punkt 6.1 Det kan bli gitt gebyrstipend til desse utdanningane i når Lånekassen har godkjent utdanninga for støtte etter kap.v punkt 2.1. Gebyrstipend blir ikkje gitt ut over masternivå. A Utdanning innanfor desse faga/fagområda ved universitet eller annan høgare utdanningsinstitusjon som kan bli godkjend som jamngod med eller som del av ein norsk grad, eller som kan gi grunnlag for offentleg godkjenning/autorisasjon i Noreg Bibliotekutdanning Bioingeniørutdanning Bioteknologi Informasjons- og kommunikasjonsteknologi (IKT) Design og kunsthandverk Ergoterapi Farmasi Filmregi/filmfoto Fiskerifag (inkl. akvakultur) Fotoutdanning Interiørarkitektur Journalistikk Kosthaldsøkonomi/hushaldsøkonomi/dietetikarutdanning Kunstutdanning (utøvande og bildande kunst) Landbruksfag (inkl. miljøfag, økologi, by- og regionplanlegging og næringsmiddelteknologi) Mediefag * Medisin Merkantile fag Odontologi Ortopediingeniør Radiografi Reiselivsfag (hotellfag og turisme) Samfunnsøkonomi * Skogbruksfag Sjukepleie Tekstil- og konfeksjonsutdanning 24 25

14 KAPITTEL V KAPITTEL V Tolk- og translatørutdanning Utviklingsstudium Vernepleie Veterinærmedisin * I mediefag og samfunnsøkonomi blir det i Australia, Storbritannia og USA gitt gebyrstipend berre ved utvalde lærestader. B Utdanning ved universitet eller annan høgare utdanningsinstitusjon som ikkje finst ved norske lærestader. Det er ein føresetnad for tildeling av gebyrstipend at sjølve fagområdet ikkje finst i Noreg. Kiropraktikk Scenografi Teologi, når utdanninga ikkje er dekt av norske undervisningstilbod Terapeutiske fag (musikkterapi, rørsleterapi, og liknande) Også anna høgare utdanning som ikkje finst i Noreg, kan etter søknad bli vurdert for tildeling av gebyrstipend. C Vidareutdanning på nivå med høgare grad i Noreg (Master Degree e.l.), også der det ikkje blir gitt gebyrstipend til lågare grad eller grunnutdanning D Utdanning som varer i inntil eitt år, og som er godkjend som ein del av ei høgare utdanning som søkjaren har begynt på i Noreg (delutdanning). Sjå kap. I punkt 8.1 E Utdanning som er særleg godt tilrettelagd for studentar med funksjonshemming, når særleg godt tilrettelagde tilbod ikkje finst ved norske lærestader Vidaregåande opplæring som er omfatta av unntaka i punkt 2.2 F Atlantic College i Wales (2 år) Lester Pearson College i Canada (2 år) United World College of South East Asia i Singapore (2 år) Li Po Chun United World College i Hong Kong (2 år) The Armand Hammer United World College of the American West i New Mexico i USA (2 år) United World College of the Adriatic i Trieste i Italia (2 år) United World College of Southern Africa i Swaziland (2 år) Mahindra United World College of India (2 år) G Lycée Alain Chartier i Bayeux i Frankrike Lycée Corneille i Rouen i Frankrike Lycée Edouard Herriot i Lyon i Frankrike Lycée Francois Rabelais i Vendee, Frankrike Lycée d'enseignement general et technologique Notre Dame i Vendee i Frankrike Lycée Chevrollier i Angers i Frankrike H Danielsen videregående skole, Bergen, i samarbeid med: Hillcrest Lutheran Academy, Minnesota, Cuyahoga Valley Christian Academy og Mansfield Christian School, Ohio, USA (allmennfag, VK1) Skedsmo videregående skole, Skedsmo, i samarbeid med Russisk-norsk videregående skole, Moskva, Russland (allmennfag, VK2) Sogn videregående skole, Oslo, i samarbeid med The Bournemouth and Poole College of Further Education, Bournemouth, England (elektronikk og medier og kommunikasjon, VK1) Ulsrud videregående skole, Oslo, i samarbeid med The Bournemouth and Poole College of Further Education, Bournemouth, England (allmennfag, VK1) Heltberg Private Gymnas, Oslo, i samarbeid med The Bournemouth and Poole College of Further Education, Bournemouth, England eller York College, York, til saman éin klasse (allmennfag, VK1) Oslo Handelsgymnasium i samarbeid med Beechen Cliff School, Bath, England (allmennfag, eitt semester, VK1) Lindås gymnas/internasjonal vidaregående skole i samarbeid med desse sju vidaregåande skolane i og omkring Cardiff, South Glamorgan, Wales (allmennfag, VK1): Barry Boys' Comprehensive School Bryn Hafren Comprehensive Girls' School Fitzalan High School St. Teilo's Church in Wales High School Cardiff High School Coleg Glan Hafren Whitchurch High School Drottningborg videregående skole, Grimstad, i samarbeid med Lincoln Lutheran High School, Nebraska, USA (allmennfag, VK1) Bergeland videregående skole, Stavanger, i samarbeid med Somerset College of Arts and Technology, England (teikning, form og farge, VK1) Øystese vidaregåande skole, i samarbeid med St. Paul's Lutheran High School, USA (allmennfag, VK1) Kvadraturen videregående skole, Kristiansand, i samarbeid med The Bournemouth and Poole College of Further Education, Bournemouth, England (elektronikk, VK1) Stovner videregående skole, Oslo, i samarbeid med Hammersmith and West London College, London, England (allmennfag, VK1) Hetland videregående skole, Stavanger, i samarbeid med Oxford College of Further Education, England (allmennfag, VK1) I elevar som har fått opptak gjennom kulturkontoret ved Den franske ambassaden til yrkesfagleg utdanning ved desse skolane: Lycée Hôtelier i La Rochelle i Frankrike (hotell- og restaurantfag) Lycée d'hotellerie et de Tourisme i Illkirch, Frankrike (hotell- og restaurantfag) Lycée Hôtelier Raymond Mondon i Metz i Frankrike (hotell- og næringsmiddelfag) Lycée Charles de Gaulle i Muret i Frankrike (mekaniske fag) ein klasse frå Sogn videregående skole, Oslo, til å ta studieopphald i seks veker ved Lycée Professionel Pierre et Marie Curie i Frankrike (VK1 kokkfag) ein klasse frå Sogn videregående skole, Oslo, til å ta studieopphald i to månader i Bielefeld, Tyskland (VK1 bilmekanikar) ein klasse frå Romsdal videregående skole, Molde, til å ta studieopphald i seks veker i Bielefeld, Tyskland (VK1 Kjøretøy) 26 27

15 KAPITTEL VI 1 Tidspunkt for forrenting av gjelda og betalingsplan 1.1 Det blir rekna renter frå det første månadsskiftet etter at låntakaren har avslutta/avbrote utdanninga, eller når låntakaren ikkje har rett til støtte etter kap. I og kap. V. Det blir rekna renter på tidlegare lån når låntakaren er i deltidsutdanning. Sjå likevel punkt om rentefritak under deltidsutdanning. Det blir rekna renter når låntakaren er i utdanning, men ikkje får støtte. Sjå likevel punkt 7 om rentefritak under utdanning. 1.2 Det blir sendt ut betalingsplan ut frå vilkåra i punkta 3 og 4 når lånet er sett renteberande. Ein låntakar som har fått betalingsplan og deretter har fått støtte til ny utdanning, får fastsett ny betalingsplan for den samla gjelda. 2 Rentevilkår Kap. VI Forrenting og tilbakebetaling av lån i Lånet blir forrenta etter renta på statskasseveksler som har frå null til tre månader igjen til innløysing. I tillegg kjem ein prosent p.a. til delvis dekning av administrasjonskostnader og tap. Renta blir fastsett for kvart kvartal av Lånekassen. Mellom observasjons- og verknadsperioden er det eit kvartal. Renta blir belasta på etterskott den siste datoen i kvar månad. Det blir rekna ein prosent høgre rente enn ordinært av heile lånet frå den datoen gjelda er sagt opp. 2.2 Låntakaren kan binde renta for ein periode på tre eller fem år. Renta blir då fastsett etter renta på statsobligasjonar som har tre eller fem år igjen til innløysing. I tillegg kjem ein prosent p.a. til delvis dekning av administrasjonskostnader og tap. Renta blir fastsett for kvart kvartal av Lånekassen. Mellom observasjons- og verknadsperiode er det ein månad. Renta blir belasta på etterskott den siste datoen i kvar månad. Det blir rekna ein prosent høgre rente enn ordinært av heile lånet frå den datoen gjelda er sagt opp Låntakar som har inngått avtale om å binde renta etter punkt 2.2, skal betale i samsvar med avtalen. Ved avvik frå avtalen, det vil seie ved ekstra innbetalingar eller innfriing av gjelda i rentebindingsperioden, vil det bli rekna renteerstatning etter ein over- eller underkurs, som blir avrekna mot gjelda i Lånekassen Det er ikkje høve til å seie opp avtalen om bunden rente i bindingsperioden. Det er heller ikkje høve til å binde renta på ein del av lånet Dersom låntakaren begynner i fulltidseller deltidsutdanning i bindingsperioden og får lån og/eller stipend frå Lånekassen, blir avtalen om rentebinding sett på som avbroten Låntakar som har kortare nedbetalingstid enn bindingstida, låntakar som ikkje har fått lånet sett renteberande, låntakar med oppsagt lån, låntakar i gjeldsordning og mindreårig låntakar kan ikkje inngå avtale om å binde renta. Låntakar som er i deltidsutdanning med støtte frå Lånekassen, kan ikkje inngå avtale om å binde renta på det tidlegare lånet Dersom det ikkje er inngått ny avtale om å binde renta når bindingstida er ute, blir lånet forrenta etter reglane i punkt Søknad om å binde renta må vere kommen inn til Lånekassen seinast den 10. i den månaden rentetilbodet gjeld frå. 2.3 Det blir rekna rentesrente med den rentesatsen som gjeld. I 2003 blir renter som ikkje er betalte, sette renteberande 15. mai og 15. november. For låntakar som har lån frå før 1. juli 1985, blir det ikkje rekna renter av rentegjeld som er opparbeidd før 1. januar Nedbetalingstid 3.1 Den lengste nedbetalingstida er 20 år frå den siste datoen lånet blir sett renteberande. Lån større enn kr vil til vanleg gi 20 års nedbetalingstid. Sjå punkt Lånet skal vere betalt innan låntakaren fyller 65 år. For låntakarar over 45 år kan lengste nedbetalingstid bli kortare enn 20 år. I slike tilfelle blir terminbeløpa oppjusterte. 3.3 Når det blir gitt betalingsutsetjing, blir nedbetalingstida til vanleg utvida. Nedbetalingstida kan ikkje bli utvida til meir enn 30 år. Sjå også punkt Låntakar kan når som helst innfri eller betale ned gjelda raskare og med større beløp enn det som er fastsett i betalingsplanen, utan at det kostar noko ekstra. For lån med bunden rente gjeld det eigne reglar, sjå punkt Ekstra innbetalingar vil berre ved særlege høve kunne bli refundert. 4 Terminbeløp 4.1 Terminbeløpa blir fastsette etter annuitetsprinsippet, slik at lånet blir nedbetalt på den fastlagde nedbetalingstida. Minste terminbeløp er kr I særlege tilfelle kan Lånekassen fråvike reglane for fastsetjing av terminbeløpa. 4.3 Terminbeløpet kan bli redusert eller auka dersom rentesatsen blir endra. 5 Forfall, varsel, varsel om oppseiing og gebyr 5.1 Første terminforfall blir fastsett til om lag sju månader etter at utdanninga er avslutta eller avbroten. Men dersom ein låntakar ber om det, kan perioden fram til første terminforfall bli fastsett til om lag ti månader. Dette gjeld også ved ny betalingsplan etter punkt Terminforfalla i 2003 er 15. februar, 15. mai, 15. august og 15. november. 5.3 Terminbeløpet skal betalast sjølv om låntakaren ikkje har fått varselet. Låntakaren pliktar snarast råd å melde adresseendring til Lånekassen eller til Folkeregisteret. Låntakarar som er busette i utlandet, må melde adresseendring direkte til Lånekassen. 5.4 Ved varsling om terminbeløp som forfell, får låntakaren lagt til eit gebyr på kr

16 KAPITTEL VI KAPITTEL VI 5.5 Ein låntakar som ikkje betaler terminbeløpet ved forfall, får tilsendt andregongsvarsel og får då lagt til eit gebyr på kr Dersom låntakaren ikkje betaler ved andregongsvarsel, blir det sendt ut varsel om oppseiing av heile gjelda. Ved varsel om oppseiing får låntakaren lagt til eit gebyr på kr 490. Sjå også punkta 2.1 og Ei innbetaling dekkjer i denne rekkjefølgja: inkassoomkostningar, gebyr, renter og lån. 5.8 Dersom låntakaren ikkje har gitt nok opplysningar på innbetalinga til at betalinga kan bli registrert på låntakaren, skal låntakaren betale gebyr etter punkta 5.5 og Låntakaren har ansvaret for kostnadene ved å betale gjelda. Lånekassen kan leggje til transaksjonskostnadene på låntakaren sin konto. 6 Rentefritak 6.1 Rentefritak blir gitt for heile månader. 6.2 Rentefritak blir gitt på etterskott. 6.3 Krav om rentefritak som gjeld forhold frå før 1. januar 2000, er forelda. Det kan bli gjort unntak frå fristen dersom det er særlege forhold som gjer at søknadsfristen ikkje kan bli halden. 7 Rentefritak under utdanning 7.1 Ein låntakar som tek fulltidsutdanning og dokumenterer å ha hatt rett til støtte etter kap. I og kap. V, har samtidig rett til rentefritak i så lang tid som det kan bli gitt støtte. Ein låntakar som tek utdanning utan å søkje om støtte, må søkje om rentefritak innan fristen i punkt Ein låntakar som tek deltidsutdanning, og som dokumenterer å ha hatt rett til støtte etter kap. I, har samtidig rett til rentefritak dersom låntakaren har ei brutto månadsinntekt på kr eller lågare. Grensa blir heva med kr for kvart barn under 16 år som låntakaren forsørgjer. Låntakaren må søkje om rentefritak innan fristen i punkt 6.3 og betalingslette for kvart undervisningsår. 8 Rentefritak av sosiale og økonomiske årsaker 8.1 Både årsak og inntekt skal dokumenterast for den perioden det blir søkt rentefritak for. 8.2 Det kan bli gitt rentefritak når ein låntakar har ei brutto månadsinntekt på kr eller mindre. Beløpet blir auka med kr for kvart barn under 16 år som låntakaren forsørgjer. I tillegg må eitt av krava under punkta vere oppfylt: Låntakaren avtener militær eller sivil verneplikt i Noreg i minst tre månader samanhengande. Det same gjeld for låntakar som er elev ved ein militær skole. EØS-borgar kan få rentefritak når dei avtener verneplikt i heimlandet Låntakaren dokumenterer sjukdom, medisinsk rehabilitering, yrkesretta attføring eller registrert arbeidsløyse som varer i minst tre månader samanhengande Låntakaren dokumenterer fødsel og omsorg etter fødsel. Det kan bli gitt rentefritak i inntil tolv månader til den av foreldra som har omsorga for barnet. Det same gjeld ved adopsjon av barn under ti år. I periodar der foreldra deler omsorga, kan rentefritaket bli delt Låntakaren har tillitsverv på fulltid i landsomfattande elev- eller studentorganisasjon, eller i tilknyting til utdanningsinstitusjon eller studentsamskipnad. Tillitsvervet må vare i minst tre månader samanhengande. Rentefritak kan bli gitt i inntil tolv månader Låntakaren deltek i Leonardo- eller Sokratesprogrammet og programperioden varer i minst tre månader. Det same gjeld låntakarar som har permisjon frå studiet i minst tre månader og får studentstipend Låntakaren har omsorgsarbeid som varer i minst tre månader samanhengande. Som omsorgsarbeid blir rekna omsorg for barn under ti år eller omsorg for uføre, funksjonshemma eller eldre med stort pleiebehov i den næraste familien. Sjå likevel punkt Frå 1. januar 2002 kan det bli gitt rentefritak til ein låntakar som dokumenterer at han/ho i minst tre månader samanhengande ikkje har hatt anna inntekt enn økonomisk stønad etter 5-1 i sosialtenesteloven. Rentefritak etter dette punktet kan bli gitt for inntil tre år til saman. 8.4 Ein låntakar som dokumenterer å ha hatt samanhengande fulltidsarbeid i tolv månader eller lenger, har rett til rentefritak når bruttoinntekta per månad er kr eller lågare i gjennomsnitt i den same perioden. Beløpet blir auka med kr for kvart barn under 16 år som låntakaren forsørgjer. Sjå likevel punkt 8.6. Rentefritak etter dette punktet kan bli gitt for inntil tre år til saman. 8.5 Ein låntakar som dokumenterer å ha sona i fengsel eller sikringsanstalt i tolv månader eller lenger samanhengande, har rett til rentefritak når bruttoinntekta per månad er kr eller lågare i gjennomsnitt i den same perioden. Beløpet blir heva med kr for kvart barn under 16 år som låntakaren forsørgjer. Sjå likevel punkt Rentefritak etter punkta 8.2.6, 8.4 og 8.5 blir vurdert i forhold til inntekta til ein eventuell ektefelle, partnar eller sambuar. Inntekta må dokumenterast. Rentefritak blir berre gitt til den som sjølv har inntekt under grensa. Det er ein føresetnad at den samla bruttoinntekta per månad er under kr Grensa blir heva med kr for kvart barn under 16 år som låntakaren forsørgjer. Om definisjon av sambuar, sjå kap. I punkt Betalingsutsetjing 9.1 Låntakaren kan søkje om å få utsetje betalinga av heile terminbeløp i inntil tre år, sjå likevel punkta 3.2, 3.3 og 9.4 og kap. I punkt Det kan og bli gitt utsetjing med halve terminbeløp. Låntakaren kan då få utsett betalinga i opp til seks år. 9.2 Det kan, som eit unntak, bli gitt betalingsutsetjing for ein termin, slik at to terminbeløp blir betalte ved neste forfall. 9.3 Ein låntakar som oppfyller krava til rentefritak, kan ha rett til betalingsutsetjing for terminbeløpa i den same perioden. Sjå likevel punkta 3.2 og Betalingsutsetjing kan ikkje bli gitt dersom det fører til at dei framtidige terminbeløpa blir 1,5 gonger større enn det opphavlege terminbeløpet. Sjå punkta 3.2 og Ettergiving 10.1 Blir låntakaren minst 50 prosent ufør og får uførepensjon frå folketrygda eller tilsvarande pensjonsordning i utlandet, har låntakaren rett til heil ettergiving når bruttoinntekta per månad er kr eller lågare. Når bruttoinntekta per månad er mellom kr og kr , har låntakaren rett til nedskriving av gjelda og nedsetjing av terminbeløpet. Grensene blir heva med kr for kvart barn under 16 år som låntakaren forsørgjer

17 KAPITTEL VI KAPITTEL VI Har låntakaren ei bruttoinntekt på kr eller meir per månad, blir gjelda nedskriven etter denne tabellen: Bruttoinntekt Ny gjeld Nytt per månad terminbeløp kr kr kr kr kr kr kr kr kr kr kr kr All pensjon og inntekt må dokumenterast, og fødselsattest må sendast inn for eventuelle barn under 16 år som låntakaren forsørgjer Har låntakaren vore heilt arbeidsufør i minst seks år på grunn av sjukdom, kan det gi grunnlag for ettergiving og nedskriving etter dei same inntektsgrensene som i punkt Sjukdom, inntekt og at låntakaren er arbeidsufør, må dokumenterast. Det er ein føresetnad at låntakaren i heile perioden ikkje har vore under medisinsk rehabilitering eller yrkesretta attføring Dersom låntakaren får ny støtte, blir vedtaket om ettergiving oppheva. Er vedtaket om ettergiving gjort for meir enn ti år sidan, blir det ikkje oppheva. Sjå kap. I punkt Lånekassen kan avslå ettergiving av støtte som låntakaren har heva utan å ha rett til det Dersom låntakaren får alderspensjon frå folketrygda eller tilsvarande pensjonsordning i utlandet, kan gjelda i særlege tilfelle bli ettergitt heilt eller delvis. At låntakaren har fylt 65 år eller har betalt i 20 år, gir ikkje aleine grunnlag for ettergiving av gjeld Døyr låntakaren, blir gjelda ettergitt. 11 Misleghald av lånet 11.1 Ved misleghald av lånet vil Lånekassen krevje at Statens innkrevjingssentral og/eller den ordinære namsmannen held utleggsforretning. Utlegg kan bli teke i lønn og liknande ytingar, lausøyre og/eller fast eigedom etter reglane i tvangsfullbyrdingsloven, dekningsloven og anna lovverk. Dersom låntakaren er busett i utlandet, kan Lånekassen krevje inn gjelda der låntakaren bur. Lånekassen kan bruke inkassobyrå, advokat og/eller rettsapparat Lånekassen kan halde på pantet til heile gjelda er innfridd Lånekassen belastar låntakaren med kostnadene ved å krevje inn gjelda Lånet blir sett på som grovt og/eller vedvarande misleghalde når det har vore oppsagt itre år. Fordringa blir då overført permanent til Statens innkrevjingssentral, sjå kap. XI, og låntakaren misser retten til betalingslette og ettergiving etter forskriftene for Lånekassen. Lånekassen kan gjere unntak frå forskrifta om permanent overføring når: låntakaren har løpande frivillig betalings ordning låntakaren har løpande tvungen betalingsordning låntakaren har betalt inn eit vesentleg beløp dei siste tolv månadene Lånekassen på grunnlag av særskilde forhold finn det rimeleg å unnta lånet frå overføring. Dersom låntakaren har fått betalingslette i dei siste åra, blir lånet sett på som grovt og vedvarande misleghalde når den samla tida etter oppseiinga som låntakaren ikkje har dokumentert rett til betalingslette for, blir meir enn tre år Misleghald av betalingspliktene kan føre til avslag på søknad om støtte til ny utdanning Dersom låntakaren har fått støtte han/ho ikkje hadde rett til, kan heile lånet bli forrenta frå det tidspunktet låntakaren fekk tildelt støtte. Heile gjelda kan bli sagd opp. Slik urett støtte kan føre til avslag på søknad om ny støtte og avslag på søknad om betalingslette/ettergiving. Sjå også kap. I punkt Utdanningsgjeld og gjeldsordningsloven 12.1 Utdanningsgjeld er omfatta av vilkåra i lov om frivillig og tvungen gjeldsordning for privatpersonar (gjeldsordningsloven) av 17. juli Lånekassen kan gå inn i forhandlingar om gjeldssanering når det er opna gjeldsforhandling etter denne loven. Sjå også punkt Ved opning av gjeldsforhandling skal låntakaren ha betalingsutsetjing etter 3-4 i gjeldsordningsloven Dersom låntakaren etter gjeldsforhandlingsperioden oppnår frivillig gjeldsordning eller rettsavgjerd om tvungen gjeldsordning, skal betalingsvilkåra bli fastsette i samsvar med det. Blir gjeldsordning avvist, blir låntakaren behandla etter vanlege reglar I gjeldsforhandlingsperioden og i gjeldsordningsperioden skal låntakaren som hovudregel ikkje kunne få nytt lån Etter at ein gjeldsordningsperiode som er heimla i gjeldsordningsloven, er fullført i samsvar med avtalt frivillig gjeldsordning eller rettsavgjerd om tvungen gjeldsordning, skal restgjelda bli heilt eller delvis ettergitt i samsvar med ordninga. 13 Utanrettslege gjeldsordningar og ettergiving av fordringar som er uråd å drive inn 13.1 Lånekassen kan i særlege tilfelle delta i gjeldsordningar utanfor gjeldsordningsloven (utanrettslege gjeldsordningar). Ein førespurnad om gjeldsordning utanfor gjeldsordningsloven blir rekna som framsett når skyldnaren eller medhjelparen hans har sendt eit grunngitt forslag til Lånekassen. Førespurnaden skal innehalde opplysningar om inntekta, formuen, gjelda, talet på barn og levekostnadene til skyldnaren, og tilsvarande opplysningar om ektefelle eller sambuar, og anna som kan vere viktig for saka. Reglane i gjeldsordningsloven gjeld som utfyllande regelverk Innanfor gjeldsordningsperioden skal det bli teke omsyn til sannsynlege endringar, mellom anna endringar i gjeld, inntekt, utdanning og omsorgsplikter. Tilsvarande skal det takast omsyn til om skyldnaren er arbeidsufør eller langvarig sjuk, eller om det finst andre omstende som det er grunn til å rekne med kan påverke betalingsevna I gjeldsforhandlingsperioden og i gjeldsordningsperioden skal låntakaren som hovudregel ikkje kunne få nytt lån i Lånekassen Etter at ein utanrettsleg gjeldsordningsperiode er fullført i samsvar med den gjeldsordninga som er avtalt, kan restgjelda bli ettergitt heilt eller delvis Lån, renter og omkostningar kan bli ettergitt i den grad det er uråd å inndrive fordringa. Ein førespurnad om ettergiving av heile eller delar av kravet blir rekna som framsett når skyldnaren eller medhjelparen hans har sendt eit grunngitt forslag til Lånekassen. Førespurnaden skal innehalde opplysningar om inntekta, formuen, gjelda og levekostnadene til skyldnaren og tilsvarande opplysningar om ektefellen, 32 33

18 KAPITTEL VI eventuelt sambuaren, kor mange barn dei har, og anna som kan vere viktig i saka. Ved vurderinga av søknaden skal Lånekassen leggje vekt på dei økonomiske forholda til skyldnaren, både om betalingsevna er sterkt nedsett og kor lenge misleghaldet har vart. Dessutan skal det leggjast vekt på kva for tiltak som har vore gjennomførte i inkassosaka, og det skal vurderast kva for tiltak som vil vere mest tenlege for innkrevjinga i framtida. Kunden kan ikkje få ettergiving dersom det vil verke støytande på andre tilbakebetalarar. Kap. VII Ettergiving av utdanningslån i 2003 for kandidatar som har fullført langvarig universitets- og høgskoleutdanning i haustsemesteret 2002 eller i vårsemesteret Vedtak i saker om utanrettsleg gjeldsordning og ettergiving av fordringar kjem ikkje inn under klageretten etter reglane i forvaltningsloven. 1 Generelt 1.1 Låntakarar som har fullført visse universitets- eller høgskoleutdanningar som er normerte til ti, elleve, tolv, tretten eller fleire semester, kan få ettergitt ein del av utdanningslånet i Lånekassen. Normert tid for dei ulike utdanningane er fastsette ved kgl.res. 10. mai 1996, 19. juli 1996, 9. oktober 1998, 27. november 1998, 10. mars 2000 og 28. juli 2000, eller etter vedtak i departementet. 2 Tidsrom 2.1 Haustsemesteret 2002 blir her rekna frå 15. august 2002 til 14. januar 2003, og vårsemesteret 2003 blir rekna frå 15. januar 2003 til 14. august Beløp som kan bli ettergitt i forhold til normert tid Normert tid: Ettergitt beløp: 10 semester inntil kr semester inntil kr semester inntil kr semester eller fleire inntil kr Lån kan ikkje bli ettergitt for meir enn ei utdanning. 3.2 Støtte som låntakaren har heva utan å ha rett til det, kan bli trekt frå ettergivingsbeløpet. 4 Normert tid for utdanningar som gir rett til ettergiving 4.1 Utdanning som er normert til ti semester: Oppnådd grad ved norske universitet: cand.odont. cand.scient. siv.ing. (gjeld ikkje siv.ing.-grad oppnådd ved Universitetet i Tromsø, der graden er normert til ni semester. Gjeld heller ikkje sivilingeniørgrad oppnådd ved Noregs teknisk-naturvitskaplege universitet, når søkjaren starta denne utdanninga før hausten 1997) cand.pharm. sivilarkitekt fiskerikandidat Master of Science Master of Philosophy kandidat i helseadministrasjon kandidat i arbeidshelse kandidat i folkehelsevitskap Master of Arts - ESST 34 35

19 KAPITTEL VII KAPITTEL VII Kandidatar som har teke to-årig mastergrad med krav om norsk cand.mag.-grad som forutdanning, kan få ettergiving i samsvar med dette. Ved 3,5 års cand.mag.-grad gis ettergiving etter 11 semester og ved 4 års cand.mag.- grad gis ettergiving etter 12 semester Eksamen/grad ved statlege høgskolar, vitskaplege høgskolar og private høgskolar: Høgskolen i Agder: toårig sivilingeniørutdanning Master i informasjonssystemer Master i offentleg administrasjon Høgskolen i Bodø: cand.merc. Høgskolen i Buskerud: cand.merc. Høgskolen i Finnmark: Master i reiseliv Høgskolen i Molde: Master i logistikk Høgskolen i Narvik: toårig sivilingeniørutdanning Høgskolen i Oslo: sivilbibliotekar Høgskolen i Stavanger: toårig sivilingeniørutdanning Master of Science, Norsk hotellhøgskole Master i samfunnssikkerhet Høgskolen i Telemark: toårig sivilingeniørutdanning Høgskolen i Volda: Master i samfunnsplanlegging Bergen arkitektskole: sivilarkitekt BI Stiftelsen: Master of Business Administration Master of Management Master of Science Noregs handelshøgskole: Master of Business Administration cand.merc. cand.oecon. Noregs landbrukshøgskole: siv.ing. cand.agric. cand.scient. Norsk lærerakademi: Master of Philosophy 4.2 Utdanning som er normert til elleve semester: Oppnådd grad ved norske universitet: cand.oecon. Master of Technology Management maritim kandidat Eksamen/grad ved statlege og vitskaplege høgskolar: Arkitekthøgskolen i Oslo: sivilarkitekt Noregs veterinærhøgskole: cand.med.vet. Noregs landbrukshøgskole: Master of Science Høgskolen i Telemark Hovudfag i miljø- og helsevern Høgskolen i Østfold: cand.scient. 4.3 Utdanning som er normert til tolv semester: Oppnådd grad ved norske universitet: cand.jur. cand.med. Oslo, Bergen, Tromsø, Trondheim cand.philol. cand.polit. cand.sociol. kandidat i sjukepleievitskap cand.theol. 3.avd. spesialpedagogikk (hovudfag) Master of Technology Management cand.psychol. Trondheim cand.san. cand.ed Eksamen/grad ved vitskaplege og private høgskolar: Menighetsfakultetet i Oslo: cand.theol. cand.philol. Noregs handelshøgskole: cand.merc. cand.oecon. (normering 12 semester gjeld kandidatar som starta utdanninga før hausten 2001) Noregs idrettshøgskole: cand.scient. Noregs musikkhøgskole: cand.musicae diplomeksamen Norsk lærerakademi: cand.philol. cand.polit Grad/toårig hovudfagsutdanning som byggjer på cand.mag.-grad/adjunktkompetanse eller tilsvarande ved statlege og private høgskolar: Høgskolen i Agder: cand.scient. cand.philol. Høgskolen i Akershus: hovudfag i ernæring, helse og miljøfag hovudfag i yrkespedagogikk Høgskolen i Bergen: hovudfag i musikkpedagogikk hovudfag i samfunnsfag cand.philol. Høgskolen i Bodø: cand.merc. (normering 12 semester gjeld kandidatar som starta utdanninga før hausten 2001) cand.polit. Høgskolen i Buskerud: cand.merc. (normering 12 semester gjeld kandidatar som starta utdanninga før hausten 2001) Høgskolen i Lillehammer: cand.polit. Høgskolen i Nord-Trøndelag: hovudfag i kroppsøving Høgskolen i Oslo: hovudfag i forming hovudfag i barnehagepedagogikk hovudfag i fleirkulturell og utviklingsretta utdanning cand.polit. Høgskolen i Stavanger: 3. avdeling (hovudfag) i spesialpedagogikk cand.polit. cand.ed. Høgskolen i Telemark: hovudfag i forming cand.philol. Høgskolen i Østfold: cand.philol

20 KAPITTEL VII Norsk lærerakademi: hovudfag i kristendom hovudfag i pedagogikk 4.4 Utdanning som er normert til tretten semester eller meir: Eksamen/grad ved norske universitet: cand.jur. Oslo (gjeld kandidat som er registrert som student på 2. avd. eller høgre avdeling i studiet før haustsemesteret 1993) cand.med. Bergen cand.paed. cand.psychol. Oslo, Bergen, Tromsø mag.art. cand.paed.spec. (4. avd. spesialpedagogikk) Eksamen/grad ved privat høgskole: Misjonshøgskolen i Stavanger: cand.theol. 5 Eksamen/grad frå universitet/høgskole i utlandet 5.1 Ordninga omfattar desse eksamenane/ gradane frå universitet/høgskole i utlandet som har ei normert studietid på ti semester eller meir: hovudfag/grad i andre nordiske land som tilsvarer eksamen/grad som er nemnd under punkta ovanfor gradar frå land utanfor Norden som tilsvarer: cand.med. cand.med.vet. sivilarkitekt cand.odont. cand.scient. cand.pharm. cand.agric. andre gradar som tilsvarer og er likeverdige med norske gradar i punkta kiropraktorutdanning. Andre gradar kan og bli vurderte for ettergiving når det gjeld kompetansegivande utdanning på høgt nivå som ikkje finst i Noreg, dersom utdanninga har ei normert tid på ti semester eller meir For eksamen/grad under punkta og er det eit vilkår at samla studietid er normert til fem år eller meir. Dessutan er det eit vilkår at søkjaren ikkje har fått ettergitt lån tidlegare i utdanningsprogrammet For utdanningar i punkta og kan Lånekassen ettergi eit beløp som tilsvarer det som gjeld for same utdanning i Noreg. 6 Tidspunkt for ettergiving 6.1 Ettergiving etter reglane i punkta 4 og 5 vil gjelde frå første månadsskiftet etter at endeleg eksamen/grad er bestått. Låntakaren vil få ein betalingsplan som tek omsyn til ettergivinga. 7 Søknad om ettergiving 7.1 For søkjarar som tek graden i Noreg, vil Lånekassen hente inn opplysningar om endeleg eksamen/bestått grad direkte frå lærestaden. Søknad om ettergiving av utdanningslån for studentar med utdanning frå utlandet skal skrivast på eigen blankett (blankett H). Søknaden må vere innkomen seinast seks månader etter at eksamen er avlagt. 1 Omfang 1.1 Låntakarar som er busette i og utøver eit yrke i Finnmark eller i ein av kommunane Lyngen, Storfjord, Kåfjord, Skjervøy, Nordreisa, Kvænangen og Karlsøy i Nord-Troms (regionen), kan søkje om å få lånet (lånegjelda ved avslutta utdanning, ikkje renter) ettergitt med ti prosent per år, men maksimum kr og minimum per år, til lånet er nedbetalt. 1.2 Ordninga omfattar også låntakarar som er yrkesaktive legar i desse kommunane: Troms: Gratangen, Ibestad, Torsken og Berg Nordland: Tysfjord, Rødøy, Nesna, Bø, Øksnes, Evenes, Vega, Flakstad, Moskenes og Andøy Nord-Trøndelag: Leka, Fosnes, Røyrvik, Høylandet og Lierne Møre og Romsdal: Aure Kap. VIII Ettergiving av utdanningslån i 2003 for låntakarar som er busette i og utøver eit yrke i Finnmark og utvalde kommunar i andre fylke Fylkeslegen avgjer kva for legar som er yrkesaktive i desse kommunane. Det er ikkje eit vilkår for ettergiving etter dette punktet at låntakaren er busett i kommunen. 2 Krav til låntakaren 2.1 Det er ein føresetnad at låntakaren etter avslutta utdanning dokumenterer å ha vore busett og yrkesaktiv i regionen i tolv samanhengande månader. Med busett meiner ein låntakar som har hatt både faktisk og formell, folkeregistrert bustad. Busette i regionen som er tilsette i transportsektoren, på skip, oljeleitingsfartøy eller faste installasjonar på kontinentalsokkelen, kan etter nærare reglar blir rekna som yrkesaktive i regionen Som yrkesaktiv blir rekna: låntakar i fulltidsarbeid låntakar som har deltidsarbeid med minst 50 prosent, og som samtidig er registrert som arbeidssøkjar til fulltidsarbeid låntakar som har fulltidsarbeid i minst seks månader, og som er registrert som arbeidssøkjar til fulltidsarbeid i resten av oppteningsperioden låntakar som har omsorg for barn under ti år, eller har særleg tyngjande omsorgsplikter i den næraste familien. 2.2 Låntakar som er i førstegongs militær- eller sivilteneste, kan ikkje rekne tenestetida med i oppteningsperioden