ROS ANALYSE Områderegulering for Ølen, sentrum vest Vindafjord kommune

Transkript

1 ROS ANALYSE Områderegulering for Ølen, sentrum vest Vindafjord kommune ROS-analysen byrjar med å avdekke farar innanfor planområdet samt farar i omgivnadane som kan ha verknad for planområdet og vice versa. Identifikasjon av farar og uønska hendingar er ein svært viktig del av prosessen. Det som ikkje blir identifisert som fare, blir heller aldri risikovurdert. Med uønska hendingar forstår me hendingar som kan representere ein fare for: Menneske; liv og helse Miljø Materielle/økonomiske verdiar Tabell 1 viser dei farar som er vurdert å kunne influere på gjeldande planområde. Dei fareområda som er funne aktuelle for planområdet, er avmerka med gult og må vurderast nærare i høve til sannsyn og konsekvens. Desse er gitt nummer i tabellen som seinare er å finne igjen i risikomatrisa. Fareidentifikasjon - Omåderegulering for Ølen, sentrum vest Naturfarar: 1. Ekstrem nedbør / flaum, erosjon / vassinntrenging Aktuelt Menneske- og verksemdsbaserte farar: 6. Lagring og bruk av giftige, eksplosive eller brennbare gassar/væsker Aktuelt 2. Stormflo / springflo / Havnivåstiging 7. Transport av farleg gods Skog-, lyng- og grasbrann 8. Storbrann Skred: o 3.Kvikkleireskred o Jord- og flaumskred o Snøskred/sørpeskred o Steinsprang o Fjellskred og flodbølgje Sårbare objekt o Natur o Kulturminne o 9. Brannstasjon o 10. Transportåre o Drikkevatn o Avløp 4. Sterk vind storm/orkan 11. Støy 5. Radonstråling Samlokaliseringsproblem Ulukker med transportmiddel: o 12. trafikkulukker o 13. Skipshavari o 14. fartøy til kai Innsatstid og kapasitet for naudetatane Stråling frå kraftliner m.m. 1

2 Fysisk øydelegging av kritisk infrastruktur som avløp, veg, IKT, energianlegg, vassforsyning og liknande Forureining i grunnen Kriminalitet, sabotasje og terror Vurdere sannsyn Estimering av sannsyn skal ta utgangspunkt i moglege årsaker til dei uønskte hendingane og med kva frekvens dei kan ventast å opptre. Denne vurderinga må bygge på kjennskap til lokale forhold, erfaringar, historiske data, statistikk og annan relevant informasjon. Sannsynet for at ei hending skal inntreffe er ofte påverka av ein kombinasjon av ulike årsaker, eller årsakskjeder. Det vil også kunne vere hendingar som ikkje egnar seg for sannsynsgradering. For slike hendingar er det konsekvensane som må leggast il grunn. Grenseverdiar for frekvens vert kategorisert slik: Grenseverdiar for sannsyn Sannsyn Vekt Frekvens Særs sannsynleg 5 Ei hending pr år eller oftare Mykje sannsynleg 4 Ei hending pr 1-10 år Sannsynleg 3 Ei hending pr år Mindre sannsynleg 2 Ei hending pr år Lite sannsynleg 1 Mindre enn ei hending pr 1000 år Vurdere konsekvens Definisjon: Mogleg verknad av ei hending. Etter at årsaker og sannsyn er vurdert, må det vurderast kva konsekvensar ei hending kan få. Estimering av konsekvensar skal gjerast for følgjande tema: Liv og helse Miljø Materielle verdiar Metoden går vidare ut på å skildre konsekvensar for dei utvalde uønskte hendingane. Grenseverdiane for konsekvensar er sett opp i tabellen under. 2

3 Grenseverdiar for konsekvens Konsekvens Vekt Liv og helse Miljø Materielle verdiar Ufarleg 1 Ingen eller små personskadar. Ingen eller ubetydeleg skade. Ein viss fare 2 Mindre skader som treng medisinsk handsaming, ev kortare sjukefråver. Alvorleg 3 Inntil 5 alvorlege personskadar, eller mange mindre personskadar, men med sjukefråver. Vesentlege helseplager og ubehag. Kritisk 4 Inntil 4 døde, eller fare for inntil 10 alvorleg skadde. Katastrofalt 5 Meir enn 4 døde eller 10 alvorleg skadde. Mindre skadar som naturen sjølv utbetrar på kort tid. Store skadar på ytre miljø, men som vil utbetrast på sikt. Omfattande og langvarige miljøskadar som krev større tiltak Omfattande og uopprettelege miljøskadar. Skadar for inntil kr. Skadar mellom kr. Skadar mellom 1 20 mill kr. Skadar mellom mill kr. Skadar for meir enn 100 mill kr. Konsekvens Risikomatrise for liv og helse Ufarleg Ei viss Alvorleg Kritisk Katastrofalt fare Sannsyn Vekt Særs sannsynleg 5 Mykje sannsynleg 4 Fare nr 11 Fare nr 12 Sannsynleg 3 Fare nr: 1, 2, 4, Fare nr 6, Fare nr 5, 7, 10 Mindre sannsynleg 2 Fare nr 9, Fare nr 3, 8 13, 14 Lite sannsynleg 1 3

4 Konsekvens Risikomatrise for miljø og materielle verdiar Ufarleg Ei viss Alvorleg Kritisk Katastrofalt fare Sannsyn Vekt Særs sannsynleg 5 Mykje sannsynleg 4 Fare nr 11 Fare nr 12 Sannsynleg 3 Fare nr 5 Fare nr 6, Fare nr 1, 2, 4, 7, 10 Mindre sannsynleg 2 Fare nr 9, Fare nr 3, 8 13, 14 Lite sannsynleg 1 Kommentarar til dei ulike farane ( nr 3, 6 og 8) for liv og helse i gult område: Fare nr 3: Kvikkleireskred Elve-, bekke- og breelvavsetningar dekker det meste av planområdet, derfor er det sannsynleg at det finst marine avsetningar under. Vindafjord kommune har fått NGI til å vurdere behovet for grunnundersøkingar i området. NGI ha innhenta relevant geoteknisk data som er kjent i området, og har vurdert og funne behov for ytterlegare grunnundersøkingar, sjå teknisk notat NGI, vedlegg nr 1. Innanfor planområdet er det mange eksisterande bygningar. Nye tiltak vil komme som ei erstatning eller som eit tillegg til desse. Førekomst av usikker byggegrunn p.g.a kvikkleire er ikkje kjent frå tidlegare byggeprosjekt i dette området, men andre stadar i Ølen har dårleg byggegrunn, t.d ved Ølen omsorgssenter. Det kan såleis ikkje utelukkast. Ut frå NGI sitt tekniske notat er det i samband med grunnundersøkingane føreslått: - dreietrykksonderingar som vil gi indikasjon på type lausmasse ( t.d. om det er kvikkleire) - trykksondering, CPT, som gir data som kan brukast i styrkeberekningar. Begge desse metodane i kombinasjon også med ytterlegare prøvetaking og laboratorietesting vil gi grunnlag for tolking. Dermed kan ein gjere naudsynte berekningar og vurderingar som krevst i forhold til stabilitet. Tiltak: Grunnundersøkingar må gjennomførast i tråd med teknisk notat. Fare nr 6: Lagring og bruk av farleg gods. Verksemder innanfor planområde vil kunne ha farleg gods lagra og i bruk. Dette utgjer ein viss risiko. Helse-, miljø- og sikkerheitsarbeidet i dei ulike verksemder skal fange dette opp. 4

5 Utover dei generelle krav som er til oppbevaring av farlege væsker og gassar legg ikkje planforslaget opp til særskilte krav. Tiltak: Ingen Fare nr 8: Storbrann. Ei slik uønskt hending er det særs vanskeleg å fastsette sannsyn for. I dette tilfelle har me vurdert hendinga som mindre sannsynleg m.a. på bakgrunn av type bygg og grad av tettleik. Slike uønska hendinga som det eigentleg er vanskeleg å vurdere sannsyn av, går ein rett på vurderinga av konsekvensane. Ein storbrann i eit sentrumsområde vil kunne få alvorlege konsekvensar særskilt for liv og helse. Med høgare grad av utnytting innanfor planområdet, kan konsekvensane av ein brann bli større. Pr i dag ligg brannstasjon innanfor planområde. Brannberedskap er viktig og tilkomst likeeins. Førebyggande tiltak: halde opne branngater som gjer det mogleg å hindre at ein brann spreiar seg. Planforslaget legg opp til opne soner mellom byggeområda, først og fremst for å sjå sjøen, men desse vil også ha funksjon som branngater. Skadeavgrensande tiltak: Halde alternative tilkomstvegar i området opne for utrykkingskøyretøy. Kommentarar til dei ulike farane ( nr 5, 7, 10, 11 og 12) for liv og helse i raudt område: Fare nr 5: Radonstråling. Radonkonsentrasjon i inneluft skal ikkje overstige 200 Bq/m 2. I forskrift om tekniske krav til byggverk 13-5 blir det stilt krav til at bygningar skal prosjekteres og utføres med radonforebyggende tiltak slik at innstrømming av radon fra grunn begrenses. Førebyggandetiltak: I føresegnene til planen kan ein vise til dette kravet. Fare nr 7: Transport av farleg gods. Transport av farleg gods vil førekomme på E 134 som er sterkt trafikkert. Faren for ei ulukke er til stades. Strekninga dette gjeld gjennom sentrum, er oversiktleg med fartsgrense 50 km. Ei ulukke er vurdert som sannsynleg og konsekvensane kan bli alvorlege. Førebyggande tiltak: E-134 gjennom sentrum vil bli detaljregulert for miljøprioritert gjennomkøyring (MPG). Med dette følgjer redusert fartsgrense. På lang sikt vil E-134 bli lagt utanom sentrum. Skadeavgrensande tiltak er å ha utstyr så hurtig som mogleg på staden der ulukke skjer. At ein har kort avstand frå politi-, brann- og ambulansestasjon til området, er i dette tilfelle viktig. Fare nr 10. Viktig transportåre. E 134 går gjennom planområdet. Ei stor trafikkulukke som stenger vegen i lang tid, kan få konsekvensar. men ikkje alvorlege, då det finst omkøyringsveg i området. Førebyggande tiltak er redusert fart på vegen og tydeleg skille mellom mjuke trafikantar og bilistar. Skadeavgrensande tiltak: Halde alternative tilkomstvegar opne for køyring med utrykkingskøyretøy. 5

6 Fare nr 11.Støy Deler av planområdet er eksponert for støy frå E 134. Tiltak: Støyskjermande tiltak er naudsynt og skal med i føresegnene. Fartsgrensa på vegstrekninga vil bli sett ned, dette vil redusere støynivået. Fare nr 12; Trafikkulukke. E-134 er sterkt trafikkert. Planen legg til rette for forretning, kontor, tenesteyting samt bustadar langs Mulagata. Ei utvikling og fortetting i sentrum vil skape auka trafikk. Førebyggande og skadeavgrensande tiltak: Områdereguleringa vil stille krav om detaljplanlegging av MPG-løysing gjennom sentrum. Dette vil redusere fart og tilrettelegge for mjuke trafikantar med gang- og sykkelvegar og fortau. Planlagt turveg/gang- og sykkelveg langs sjøen for å få ein del av dei mjuke trafikantane bort frå gatebildet, vil også vere førebyggande. Kommentarar til dei ulike farane ( nr 1,2,3,4,6,7,8,10,11,12) for miljø og materielle verdiar i gult område: Fare nr 1: Ekstrem nedbør / flaum, erosjon / vassinntrenging Kapitel 7 i TEK 10 omfattar krav om sikkerheit mot naturpåkjenningar, mellom anna sikkerheit mot flaum, stormflo og skred. 7-1 omhandlar generelle krav om sikkerheit mot naturpåkjenningar. Desse krava er heimla i pbl 28-1 og Det følgjer av pbl 29-5 at ethvert tiltak skal prosjekteres og utføres slik at det ferdige tiltaket oppfyller krav til sikkerhet, helse, miljø og energi, og slik at vern av liv og materielle verdier ivaretas. Videre står det: For å sikre at ethvert tiltak får en forsvarlig og tilsiktet levetid, skal det ved prosjektering og utførelse tas særlig hensyn til geografiske forskjeller og klimatiske forhold på stedet. Pbl 28-1 sier at det skal være tilstrekkelig sikkerhet mot fare eller vesentlig ulempe som følgje av natur- eller miljøforhold. Det er ingen store elver eller bekker innanfor planområde. Dersom Eideelva ved ein storflaum skulle gå over sine bredder og ta vegen inn i planområde, kan dette gjere skade på materielle verdiar. Topografien gjer at det ikkje er overhengande fare for at dette skal skje, derfor vil det ikkje vere behov for tiltak utover normale krav til tekniske løysingar som tar høgde for ekstremnedbør. Men det vil vere behov for tilsyn av elvelaup inkl. brua for å sjå til at dette over tid ikkje blir avgrensa. Fare nr 2: Stormflo, springflo, havnivåstigning Visar til første avsnitt under punktet ovanfor om TEK 10. I rapport om havnivåstigning er følgjande estimat for Ølen som målepunkt: År 2050 relativt år 2000 År 2100 relativt år 2000 Kommune Målepunkt Landheving cm Beregnet havnivåstigning i cm (usikkerhet -8 til + 14 cm) 100 års stormflo relativt NN 1954 (usikkerhet - 8 til + 14) Vindafjord Ølen 7 24 (16-38) 172 ( ) landheving Beregnet havnivåstigning i cm (usikkerhet 8 til + 14 cm) 100 års stormflo relativt NN 1954 (usikkerhet - 8 til + 14) (56-111) 229( ) 6

7 Ut frå tala i rapporten om havnivåstiging (2009) vil havnivå i Ølen stige med 24 cm i 2050 og 76 cm i 2100 (usikkerheit -8 til + 14). Dette er estimat med ei viss grad av usikkerheit. Endå meir usikkert er veret sin påverknad ved berekning av stormflonivå. På same måte som dei astronomiske tidevassendringane, er også veret sin påverknad styrt av lokale faktorar. Dette er noko som i dag er dårlig kartlagt langs norskekysten. Som det står i rapporten om havnivåstigning er det ikkje gjort berekningar for bølgjehøgder, men Ølen er særskilt eksponert for vind frå nord. Førebyggande tiltak: I kommuneplanen har ein tatt omsyn til havnivåstigning og i føresegnene stilt krav om at bygg skal førast opp med lågaste golv på minimum kote 2,5. Det kan dispenserast frå dette når det er forsvarleg ut frå type bygg, men elektriske koplingar og materiale som ikkje toler vassinntrenging, skal ikkje nyttast lågare enn kote 2,5. Områdereguleringa held fast ved desse prinsippa. Fare nr 3: Kvikkleireskred Sjå kommentarane til konsekvensar for liv og helse Fare nr 4: Sterk vind; storm/orkan Sterke vindar kan gjere skade på materielle verdiar. Det er ingen område som er særskilt utsett. Tiltak: ingen utover normale krav til byggkvalitet. Fare nr 6: Lagring og bruk av farleg gods Fare nr 7: Transport av farleg gods Fare nr 8: Storbrann Fare nr 10: Sårbart objekt; viktig transportåre Fare nr 11: Støy Fare nr 12: Trafikkulukke Oppsummering/konklusjon Med naudsynte tiltak for å førebyggje uønska hendingar og avgrense skadane om dei skjer, vil det vere mogleg å gjennomføre tiltak i områdereguleringa i Ølen, sentrum vest. 7

8 ROS-analysen har avdekka behov for følgande: Førebyggande tiltak: - Halde opne rom mellom byggeområda - Radonsperre i nye hus - Detaljregulering av E 134 for miljøprioritert gjennomkøyring - Redusert fartsgrense på E Støydempande tiltak innanfor støysone - Turveg i strandsona - Krav om lågaste golvnivå på kote 2,5 i nye bygg Skadeavgrensande tiltak: - Halde alternative tilkomstvegar opne - Kort avstand for brann-, politi- og ambulanseutrykking Des Vindafjord kommune, INJ 8