Hordaland i tal. Folketal og demografi

Transkript

1 Hordaland i tal Folketal og demografi Nr. 1 20

2

3 Hordaland i tal Nr Forord Hordaland har no over ein halv million innbyggjarar. Mange år med sterk vekst, og ny rekord i 20 med nye innbyggjarar, har bidrege til at vi i løpet av denne våren har kunna passere denne milepålen. Dette blei mellom anna markert med gåver til innbyggjar nr og eit stort banner på austsida av fylkesbygget. Som før er innvandring den viktigaste faktoren bak folkeveksten, men vi har òg stabile, høge fødselstal. Kombinasjonen av stabil vekst i tilflyttinga frå resten av Noreg og varierande utflyttartal, gjorde at vi i 20 òg hadde nettotilflytting til fylket frå andre fylke i landet. I tal, var det i 20 størst vekst i Bergen, Vest og Sunnhordland, mens det i prosent var størst vekst i Vest, Bjørnefjorden og Nordhordland. Av kommunane var det Meland, Modalen og Øygarden som hadde sterkast prosentvekst. Av det som er nytt i denne utgåva av Hordaland i tal er grafikk som viser historisk folkevekst for dagens kommunar òg før kommunesamanslåingane på 0- og 0-talet der Hordaland si industrihistorie kjem tydeleg fram, eit kart som viser folketettleiken i alle 1 12 grunnkrinsane i fylket, illustrasjon av korleis eldrebølgja kjem, og meir hushaldsstatistikk med mellom anna fordelinga av låginntektshushald i fylket. SSB produserer ikkje folketalsframskriving i år. I staden publiserer vi eigne tal for framtidig folketal, som først blei publisert på i januar, som ledd i eit samarbeid dei fleste av fylkeskommunane i landet har via Pandagruppen. Størst prosentvekst er venta å kome i Vest, Bjørnefjorden og Nordhordland, og vi ventar at Hordaland passerer innbyggjarar innan 202. I fylkesprognoser.no laga vi òg prognosar for bustadmarknaden. Utdrag frå dette er vist her, og vi venter at bustadbehovet i tal vil auke mest for åleinebuarar, og i prosent for par utan barn. Tala blir så langt det er mogleg og plassen tillét det presentert både på kommune- og regionnivå. Sjå for meir detaljerte tal. Bergen, juni 20 Kathrin Jakobsen Leiar, Analyse, utgreiing og dokumentasjon (AUD)

4 Hordaland i tal Nr Innhald Forord... 3 Innhald... Folketalsutvikling... Flyttemønster...1 Innvandrarbefolkning...1 Fødslar og fruktbarheit...1 Folketalsutvikling i ulike delar av landet...20 Befolkningsstruktur...21 Folketalsprognose...2 Hushald og bustader...2 Europa...3 Kjelder og meir informasjon...3

5 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling ½ million hordalendingar 3 minutt over midnatt 2. april blei ei jente på 30 gram og cm fødd på Kvinneklinikken i Bergen. Ho blei teken imot som hordalending nr , med vitjing og gåver frå fylkesordføraren. Typisk for den veksten Hordaland no er inne i, blei ho fødd av foreldre busette på Nesttun grunnkrinsen med størst folkeauke i Hordaland i 20. Ved nyttår var vi innbyggjarar i Hordaland., % er kvinner, 3, % er under 30 år,,2 % har utanlandsk statsborgarskap, 3, % bur i Bergen, og 20, % bur utanfor bu- og arbeidsmarknaden i og rundt Bergen. 1. januar 20 hadde Hordaland, % av folketalet i Noreg, mot, % i 20. I løpet av 20 hadde Hordaland, % av folkeveksten i landet. Dette svarer til tidlegare vekst: Hordaland sin del av folkeveksten i Noreg var i 20 litt over gjennomsnittet for 1-20 ( %), og dermed heldt Hordaland sin del av folketalet i landet fram med å stige. Sentraliseringa er enda sterkare internt i Hordaland: Bergensregionen (bu- og arbeidsmarknadsregion Bergen: Bergen, Bjørnefjorden, Vest, Vaksdal, Osterøy, Meland, Radøy, Lindås, Austrheim) hadde i 20, % av folkeveksten i fylket. Dette er noko svakare enn den delen av veksten Bergensregionen historisk har hatt (, % i snitt for 1-20). I av dei siste 2 åra har det vore større folkevekst i Bergensregionen enn i heile Hordaland samla. Dette er typisk når folketalet går ned i mange kommunar, men dei siste åra har det vore få kommunar med nedgang. I fjor var det åtte kommunar som hadde nedgang i folketalet, med ein samla nedgang på innbyggjarar. Dette er den nest lågaste nedgangen for den perioden vi fører statistikk for i statistikk.ivest.no (f.o.m. 1). Desse åtte kommunane var Tysnes, Kvinnherad, Jondal, Ullensvang, Eidfjord, Granvin, Vaksdal og Fedje; størst prosentnedgang i Granvin (-2,1 %), minst i Kvinnherad og Vakdsdal (-0,1 %). Det var ingen kommunar med nullvekst i folketalet i 20. Dermed var det i fjor 2 kommunar med vekst. Størst prosentvekst kom i Meland (, %), Modalen (3, %), Sveio og Øygarden (3,3 %), og Fjell (2, %). Odda hadde vekst i folketalet for første gong sidan 11, og den sterkaste veksten sidan året som følgde kommunesamanslåinga med Røldal i 1. Med 2 fleire innbyggjarar i 20, er nedgangen i 20 og 20 gjort opp for. Samla vekst i fylket var på innbyggjarar (1, %). Dette er ny rekord. I 20 vaks Hordaland med 330 personar, i 20 med 0, og i 200 (det førre toppåret) med fleire vestlendingar på eitt år Vestlandet vaks med 1 innbyggjarar i 20. 2, % av desse () kom i Sogn og Fjordane, 1 % (2 ) i Møre og Romsdal, 3 % ( ) i Hordaland og, % ( 0) i Rogaland. I sum svarer dette til ein vekst på 1, %, som er same prosentvekst som Hordaland. Rogaland hadde den sterkaste veksten i landet i 20, med 2 %, mens Sogn og Fjordane hadde den nest svakaste veksten i landet, med 0, %. Noreg totalt hadde ein vekst på 1,3 % i 20. Kartet på neste side viser utviklinga i dei 2 kommunane på Vestlandet kvart av dei siste to år. Rennesøy i Rogaland er den kommunen med sterkast vekst (,3 %; +231 innbyggjarar). I Møre og Romsdal er det Giske (3,1 %; +22) som har hatt sterkast vekst, og i Sogn og Fjordane er det Gaular (2, %; +). I 20 var det 0 kommunar på Vestlandet med vekst i folketalet, og 1 kommunar som hadde vekst over den nasjonale veksten på 1,31 %. 1 av desse kommunane ligg i Rogaland, 1 i Møre og Romsdal, i Hordaland, og i Sogn og Fjordane. Av desse 1 var det 1 som hadde meir enn dobbelt så høg vekst som Noreg: halvparten av desse ligg i Rogaland, fire ligg i Hordaland, to ligg i Møre og Romsdal, og ein ligg i Sogn og Fjordane. Av dei 32 kommunane med nedgang, ligg elleve i Sogn og Fjordane, ni i Møre og Romsdal, åtte i Hordaland, og fire i Rogaland. 1 av desse kommunane hadde nedgang også i 20: sju i Sogn og Fjordane, fem i Hordaland, fire i Møre og Romsdal, og to i Rogaland. Størst nedgang har det i 20 vore på Utsira i Rogaland (-,1 %; -), Hyllestad i Sogn og Fjordane (-2,3 %; -33) og Halsa i Møre og Romsdal (-2,1 %; -3).

6 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Kartet viser folketalsutviklinga i kommunane på Vestlandet i 20 og 20 etter fem kategoriar: nedgang, inga endring (berre for 20) vekst under nasjonalt gjennomsnitt, vekst over nasjonalt gjennomsnitt og vekst over 2 gongar nasjonalt gjennomsnitt. Kjelde: SSB Statistikkbanken

7 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling 0 prosent av folkeveksten i bergensregionen Tabellen viser folketal og folketalsutvikling i kommunane og regionane, Endring per år % % Tal % Etne ,1 0,0 1, Sveio ,1 1,3 12 3,3 Bømlo ,0 0, 1,2 Stord , 1,1 20 1,1 Fitjar , 0,2 3 1,2 Tysnes ,2-0, ,1 Kvinnherad ,0 0,1 - -0,1 Austevoll , 0, 1,0 Sunnhordland , 0, 2 1,0 Jondal , -0,2 - -0, Odda -0, -0, 2 0, Ullensvang ,0-0, -1-0, Eidfjord , 0, - -0, Ulvik , -0, 1 0,1 Granvin ,1-1,3-1 -2,1 Kvam ,1 0,1 2 0, Hardanger , -0, 3 0,3 Voss ,0 0,1 3 0, Fusa ,2 0,2 0,2 Samnanger ,3 0, 1 0, Os ,0 2, 1 2,3 Bjørnefjorden , 1, 0 1, Bergen , 1,3 1 1, Askøy ,3 2, 21 2, Sund , 2,0 1, Fjell ,3 1, 2, Øygarden , 1, 1 3,3 Vest , 2, , Vaksdal , -0,0 - -0,1 Modalen ,1 0, 3, Osterøy ,2 0, 13 2,0 Osterfjorden ,1 0, 1,3 Meland ,0 2, 3, Radøy , 0, 1 1,0 Lindås , 1, 12 1,0 Austrheim ,2 1,1 2,1 Fedje 0 2-0, -1, - -1,2 Masfjorden , -0, 0, Nordhordland , 1, 1, Hordaland , 1,2 1, BA-region Bergen , 1, 3 1, Hordaland u/ba-region Bergen ,0 0,3 2 0, Landet , 1,0 0 1,3 Hordaland i % av landet,,,,,, Bergen i % av Hordaland 2, 3,3 3, 3, 3,, BA-region Bergen i % av Hordaland,0,,,2,, Kjelde: SSB Statistikkbanken; statistikk.ivest.no

8 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Årleg vekst, 11-20: Folkeveksten speglar industrihistoria I folketellinga i 120 hadde dagens Hordaland 2 3 innbyggjarar. I løpet av første veka i 20 var dette talet dobla. Det hadde tatt oss 2 år å doble folketalet. Før dette hadde fordoblinga teke år (1-120), og før dette igjen år (1-1). Folketalet i Hordaland er i dag altså tett på åtte gongar så stort som ved den første folketellinga i 1. Dagens Hordaland hadde den gang 3 innbyggjarar, og dagens Bergen var Norges største by, med 1 2 innbyggjarar. Frå og med 11 har vi årlege data for folketalet i kommunane. Figuren viser at Hordaland har hatt vekst alle åra sidan den gongen, og det same har Vest (som einaste region) og Os (som einaste kommune). Bjørnefjorden har hatt eitt år med nedgang (11), Stord to (1 og 2001), og Sunnhordland tre år (1, 2001 og 2002). Flest år med nedgang er det Odda og Vaksdal som har hatt (begge år), og Odda har hatt samanhengande nedgang i 0 år, men denne blei broten i 20, da kommunen hadde auke i folketalet for første gong sidan 11. Overraskande for nokon er kanskje at Bergen hadde fleire år med svak nedgang i folketalet frå 1 til og med 12. Dette var ein periode med søkkande fødselstal og høge utflyttingstal. I same periode hadde Os, Sund, Fjell, Meland og Lindås og tidvis Askøy sterk vekst. Ein kan sjå mykje av Hordaland si kraft- og industrihistorie i denne grafen: enklast å sjå er Mongstad-utbygginga på 0- og 0-talet og verftsutbyggingane på Stord på 0- og 0-talet, men ein kan òg (moglegvis) sjå SØRAL-etableringa og etterverknadene etter denne i Kvinnherad frå 12 til 1, Sima-utbygginga i Eidfjord og utbygginga av Steinslandsvassdraget i Modalen. Lokalhistorikarar kan sikkert utfylle denne lista for oss, og vi oppmodar folk med lokalhistoriekunnskap om å kontakte oss med meir informasjon, gjerne på twitter.com/hfk_aud eller aud@hfk.no! Til tross for at fleire kommunar og regionar har hatt lange periodar med sterk vekst, har Hordaland samla sett aldri hatt så sterk vekst som etter EU-utvidinga i 200. Desse åra ser ein òg att i alle regionane. Om metoden bak figuren Dagens kommunestruktur er resultat av kommunesamanslåingar, -delingar og grenseflyttingar i 1, 1, 12 og 1. Reine kommunesamanslåingar, slik som Odda og Røldal 1. januar 1, er uproblematiske når ein skal rekne ut kva innbyggjartal dagens Odda hadde i åra før dette. For andre kommunar har det vore deling og grenseflytting, så her er innbyggjartala estimert bakover i tid basert på områda sin relative folkemengd på delingstidspunktet. Tala er deretter justert mot folketellingane i 10, 10 og 10 (siste berre for Ullensvang og Eidfjord) som SSB Statistikkbanken har oppgjeve med data for dagens kommunestruktur. Dette er gjort for å få eit utviklingsbilete, ikkje for å få nøyaktige data.

9 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Folketalsutvikling Årleg vekst, 11-20: Folkeveksten speglar industrihistoria Fargeskala <= - 2 % 0 >= 2 % Etne Sveio Bømlo Stord Fitjar Tysnes Kvinnherad Austevoll Sunnhordland Jondal Odda Ullensvang Eidfjord Ulvik Granvin Kvam Hardanger Voss Fusa Samnanger Os Bjørnefjorden Bergen Askøy Sund Fjell Øygarden Vest Vaksdal Modalen Osterøy Osterfjorden Meland Radøy Lindås Austrheim Fedje Masfjorden Nordhordland Hordaland Kjelde: Kjelde: Eigne berekningar basert på data frå SSB og KRD Figuren viser årleg folkevekst i dagens kommunar i Hordaland frå 11 til og med 20. Kvar rute er farga etter ein skala som går frå mørk raud (2 % nedgang eller meir per år) til mørk blå (2 % vekst eller meir per år).

10 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Få tettbygde grunnkrinsar Kartet viser tal personar per kvadratkilometer i grunnkrinsar. Areal som per i dag ikkje er skikka eller opparbeida for busetnad (hav, vatn, myr og bre) er fjerna, frå berekninga. Kategoriane i kartet er ikkje like store, men føljer ein logaritmisk skala fram til maksimumsverdien Denne framstillinga framhevar område med relativt høg tettleik, men gjev samstundes stort spenn mellom verdiane i dei største kategoriane (høgast tettleik). Graf nede til høgre i kartet gjev eit overblikk over fordelinga av tettleik. Størsteparten av grunnkrinsane har ein låg folketettleik. Folketettleiken i areala som står att når hav, vatn, myr og bre er fjerna, er høgast langs kysten. Bergen har i sum den klart høgaste folkekonsentrasjonen i grunnkrinsar, heile 1 gongar høgare folketettleik enn Stord som kjem på andreplass. Vidare har også Askøy, Os og Fjell høg folketettleik, men innlandskommunane Odda og Kvinnherad har også relativt høg tettleik. Naturleg nok viser områda rundt regionsentra og andre tettstadar seg som område med høgare folketettleik. Det store fleirtalet av grunnkrinsar har likevel låg konsentrasjon av busette. (sjå innsett figur)

11 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Nye rekordar, men framleis stabil folkevekst Fødselsoverskot Netto innanlandsk flytting Nettoinnvandring Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Figuren viser befolkningsutviklinga i Hordaland, fordelt på fødselsoverskot (fødde minus døde), netto innanlandsk flytting (tilflyttarar minus utflyttarar) og netto innvandring (innvandrarar minus utvandrarar) frå 1. januar 1 til 31. desember 20. Det mest stabile trekket ved folkeveksten i Hordaland er fødselsoverskotet. Dette er grunnelementet i folkeveksten, og tar lang tid å endre: Talet fødslar per dødsfall held seg temmeleg stabilt. Gjennomsnittet dei siste 30 åra er 1, fødde per døde. I fjor var dette talet 1,3. Den innanlandske nettoflyttinga er òg stabil (svingar smått rundt 0), mens nettoinnvandringa har sett ny rekord. Nettoinnvandringa var i fjor på personar.

12 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Stabil folkevekst, men endring i tala bakom Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Innvandrarar og utvandrarar Fødslar og dødsfall Til og frå resten av Noreg Folkevekst Kjelde: SSB Statistikkbanken; statistikk.ivest.no Figuren viser folkeveksten sidan 200 fordelt på innvandrarar (grå søyler) og utvandrarar (lysegrå søyler), fødde (raude søyler) og døde (lyseraude søyler), og inn- (gule søyler) og utflytting (lys gule søyler) til og frå resten av Noreg. Sjølv om det blei sett ny rekord i nettoinnvandringa i 20 (sjå figur på førre side), var det ikkje ny innvandringsrekord i fjor. Denne rekorden blei sett i 20, med 2 innvandrarar. Den høge nettoinnvandringa i 20 skuldast at det var færre som flytta ut av landet enn i 20. Det er ikkje berre fødselsoverskotet som er stabilt, men talet levandefødslar og dødsfall held seg òg stabilt. Sjølv om vi blir fleire innbyggjarar, blir det altså ikkje fleire fødde og døde. Det kan bety at dei som flyttar til fylket alt er ferdige med å få barn, og at dei er for unge til å påverke dødstala. Vi ser at det var først i 20 at tal innvandrarar var større enn tal fødde. Av tilkomstar til fylket i 20, utgjorde innanlandske tilflyttarar 3 %, innvandrarar 32 %, og levandefødde 2 %. Av bortgong/flytting frå fylket, har utvandringa i desse åra aldri vore større enn dei to andre gruppene, og dermed blir nettoinnvandringa eit vesentleg bidrag til folkeveksten i fylket.

13 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling Større innvandring, men litt mindre betydning for folkeveksten i kommunane Fødselsoverskot Netto innanlandsk flytting Netto innvandring Samla folketilvekst Etne 1 2 Sveio * Bømlo 1-1 * Stord * Fitjar Tysnes * Kvinnherad Austevoll Sunnhordland * Jondal Odda * Ullensvang Eidfjord - - -* Ulvik - 1 Granvin Kvam -3 2* Hardanger * Voss * Fusa * Samnanger 1 1 Os 1 1* Bjørnefjorden 1 0* Bergen * Askøy * Sund -1 2 Fjell * Øygarden 0 1* Vest * Vaksdal * Modalen 1 1 Osterøy 2 13* Osterfjorden * Meland Radøy * Lindås 0 12* Austrheim Fedje Masfjorden - 1 Nordhordland * Hordaland 2 3 * Endring Hordaland frå * Kjelde: SSB Statistikkbanken; statistikk.ivest.no Nettoinnvandringa gjekk opp frå 1 i 20 til i 20. Samstundes auka fødselsoverskotet frå 2 03 til 2, og netto nasjonal flytting økte frå -23 til +3. Totalt har dermed innvandringa sitt bidrag til folkeveksten gått ned frå % i 20 til 3 % i 20. Fordi innanlandsk flytting gjekk frå nettoutflytting i 20 til nettotilflytting i 20, er det denne gruppa som har auka sin del av folkeveksten. Netto innanlandsk flytting stod i 20 for % av folkeveksten, mot - % i 20. Fødselsoverskotet gjekk frå å stå for 3 % av folkeveksten i 20 til 32 % i 20. Ser vi på tala kommunevis, var innvandring i 20 viktigast eller nest viktigast i 2 av fylkets 33 kommunar, mens dette talet i 20 blei redusert til 2. Os, Askøy og Fjell har i år fått selskap av Samnanger og Modalen som kommunar der både nasjonal tilflytting og fødselsoverskot bidreg like mykje eller meir til folkeveksten enn innvandring, mens Meland i 20 fekk litt høgare nettoinnvandring enn fødselsoverskot, og er med det ikkje lenger i same selskap som Os, Askøy og Fjell. Innvandring er viktigast i 22 kommunar, og nest viktigast i seks. Med unnatak av Fedje, har samtlege hordalandskommunar hatt netto innvandring i kvart av dei siste tre åra. Åtte kommunar hadde nedgang i folketalet i 20. Om det ikkje hadde vore for innvandringa, ville ytterlegare åtte kommunar òg hatt nedgang. Hardanger som region ville vore hardast råka, med folketalsnedgang i alle kommunar, og eit tap på 20 innbyggjarar (mot ein faktisk auke på 3 innbyggjarar). 1 kommunar hadde i 20 netto innanlandsk utflytting. Av kommunane var det Bergen som hadde størst nettoutflytting, mens det blant regionane var større nettoutflytting frå Sunnhordland og Hardanger. Fjell, Askøy, Os og Meland er dei kommunane med størst nettotilflytting frå andre kommunar. Vest hadde meir enn 2, gongar så høg nettotilflytting som den regionen med nest mest nettotilflytting (Nordhordland). Tabellen viser korleis folkeveksten er fordelt mellom flytting og fødselsoverskot. * markerer samla tal for folketilvekst frå SSB som ikkje samsvarer med summen av fødselsoverskot og nettoflytting. Dette kan skuldast forsinka meldingar, annulleringar, korreksjonar o.a.

14 1 Hordaland i tal Nr Flyttemønster Jamnare vekst i tilflyttinga i heile fylket = Fjell Os Stord Kvam Askøy Lindås Voss Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Odda Bergen (høgre akse) Bergen Andre sentrale kommunar Resten av fylket Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Figuren viser tal innflyttarar til sentrale kommunar i regionane i Hordaland Figuren viser relativ auke i tal innflyttarar i Bergen, andre sentrale kommunar i regionane, og resten av fylket. Av dei sentrale kommunane er det Fjell og Askøy som i 20 hadde flest innflyttarar etter Bergen. Dei to voks relativt likt frå 200 fram til 20, og opplevde begge ein tilbakegang i innflyttinga i 20. Reduksjonen var størst i Askøy, og dermed har Fjell tatt tilbake plassen som den største tilflyttarkommunen i Hordaland etter Bergen, ein plass dei mista i 200. Som alle andre år, med unntak av 200, ligg Os på fjerdeplass målt i innflytting i 20. Generelt i fylket har det vore ein svakare vekst i talet på tilflyttarar til dei sentrale kommunane det siste året enn året før. Berre Kvam og Odda hadde høgare vekst i talet på innflyttarar i fjor samanlikna med året før, medan Os hadde like stor vekst begge åra. Etter ein samla nedgang i 200, har det relative talet på innflyttarar auka sidan 200 (Bergen opplevde ein relativ nedgang også i 20). For alle tre har veksten i talet på innflyttarar vore over 30 prosent i perioden 2002 til 20. For første gang siden 2003 har også resten av fylket passert andre sentrale kommunar og Bergen i relativ auke i innflyttinga. Framleis populært å flytte til dei store byane Figuren viser tal innflyttarar til dei største byane i Noreg, Bergen Kristiansand Stavanger Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Tromsø Oslo (høgre akse) Trondheim Med unntak av Oslo hadde Bergen flest innflyttarar av alle storbyane i 20 med sine 0. Oslo hadde 2, medan Trondheim på tredjeplass hadde 2. Det er likevel Trondheim som har hatt størst vekst i talet på innflyttarar i heile perioden, med ein auke på over 2 prosent mellom 2002 og 20. Bergen hadde ein vekst på over 32 prosent, medan Stavanger berre hadde ein auke på prosent i talet på innflyttarar. Stavanger er også den einaste av storbyane som hadde ein reduksjon i talet på innflyttarar i 20 samanlikna med 20. Kristiansand hadde størst auke i same periode med, prosent, noko som kan tyde på at reduksjonen i talet på innflyttarar det føregåande året skuldast naturleg variasjon og ikkje signaliserte ein meir varig stagnasjon i innflyttinga til sørlandshovudstaden.

15 Hordaland i tal Nr Flyttemønster Bergen har størst tiltrekkningskraft Frå Til Sunnhordland Hardanger Voss Bjørnefjorden Bergen Vest Osterfjorden Nordhordland Totalt Sunnhordland Hardanger Voss Bjørnefjorden Bergen Vest Osterfjorden Nordhordland Totalt Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Tabellen er ei flyttematrise som viser flyttinga mellom dei ulike regionane i Hordaland i 20. Merk at flytting internt i regionane (diagonalen) ikkje er teke med. Denne flyttematrisa viser kor sterk tiltrekkingskraft Bergen har i fylket. Alle dei andre regionane hadde størst utflytting til Bergen. Frå Vest flytta til dømes 1 31 personar til fylkeshovudstaden i 20, medan den nest største flyttestraumen derifrå besto av 3 personar og gjekk til Nordhordland. Samtidig flytta fleire folk den andre vegen, frå Bergen til Vest. Totalt flytta 21 personar fleire frå Bergen til andre hordalandsregionar enn motsett, og dermed hadde Bergen ei negativ nettoflytting internt i fylket. Det same var tilfellet for Voss og Hardanger, medan Vest hadde den største positive nettoflyttinga internt i fylket, og trekte til seg 2 fleire personar frå dei andre regionane enn det som gjekk motsett veg. men fleire flyttar ut Dei tre siste åra, 20-20, har nettoflyttinga til Bergen vore negativ. Den same utviklinga finn vi også for Oslo og Stavanger, men her har nettoflyttinga vore negativ heilt tilbake til 200 for Stavanger og 200 for Oslo. Trondheim er den einaste storbyen i Noreg som har hatt positiv nettoflytting dei siste åra. Nettoflyttinga her har vore samanhengjande positiv dei siste ti åra Figuren viser nettoflytting i perioden for dei fire største byane i Noreg. Med nettoflytting meinast differansen mellom tilflytting og fråflytting. Når nettoflyttinga er positiv, er det fleire som flyttar til kommunen enn det er som flyttar frå kommunen Bergen Stavanger Oslo Trondheim Kjelde: SSB Statistikkbanken

16 1 Hordaland i tal Nr Innvandrarbefolkning Innvandrarbefolkninga auka med %. Det er no over innvandrarar i Hordaland Europa u/tyrkia Asia med Tyrkia Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Afrika Nord-Amerika Sør- og Mellom-Amerika Tabellen viser tal innvandrarar etter landbakgrunn over tid. Oseania Per 1. jaunar 20 var det totalt 0 0 førstegenerasjons innvandrarar i Hordaland, mot 2 på same tid i fjor. Av auken på, kjem 3 3 av innvandrarane frå Europa. Det er omlag innvandrarar frå Europa i Hordaland i dag. Dette er meir enn frå alle dei andre verdsdelane til saman. I lag med innvandrarar frå Nord-Amerika og Oseania, utgjer vestlege innvandrarar av innvandrarar, og dei utgjorde av nytilførte i statistikken. Den største prosentvise auken siste året var likevel blant innvandrarar frå Afrika ( %). I tal busette er afrikanarar den tredje største innvandrargruppa etter verdsdel, og den nest største i tal nyankomne. Dei fleire afrikanarane utgjorde 1 % av dei ekstra innvandrarane. Den nest største innvandringsgruppa etter verdsdel er Asia, men denne gruppa veks ikkje like raskt som afrikanarar og europearar. Målt mot 2002 har det vore størst auke i talet europearar (20 2; 2 %). Deretter følgjer asiatar ( 0; %), afrikanarar (3 ; 23 %), latinamerikanarar (; %), nordamerikanarar (223; 2 %) og oseaniarar (; 1 %). Flest utanlandske statsborgarar frå Polen og Litauen Hordaland fylke Polen 3 Hordaland Litauen 3 3 Jondal Odda Tyskland 1 Polen Polen 13 Thailand 2 Os Austevoll Polen 3 Litauen 233 Litauen 1 Latvia Radøy Lindås Polen 1 Litauen Polen 22 Litauen Bergen Polen Litauen 1 0 Ullensvang Polen Tyskland 31 Sund Litauen Polen 3 Austrheim Polen Litauen Etne Polen Litauen Eidfjord Polen 1 Nederland Fjell Polen 3 Litauen 13 Fedje Tyskland 1 Danmark 3 Sveio Litauen Polen 3 Ulvik Tyskland 2 Litauen 1 Askøy Polen Litauen 1 Masfjorden Tyskland Litauen Bømlo Litauen 1 Tyskland Granvin Polen 2 Tyskland Vaksdal Polen 3 Eritrea Stord Polen 31 Sverige 3 Voss Polen 2 Eritrea Modalen Tyskland Sverige Fitjar Polen Litauen 2 Kvam Kroatia 1 Polen 0 Osterøy Polen 233 Litauen 2 Tysnes Kvinnherad Latvia Litauen 22 Polen 1 Litauen Fusa Samnanger Polen Litauen Polen 2 Eritrea 1 Meland Øygarden Romania Polen Polen 2 Tyskland Tabellen viser dei to største gruppene utanlandske statsborgarar i kvar kommune i Hordaland. Kjelde: SSB

17 Hordaland i tal Nr Innvandrarbefolkning FEDJE AUSTRHEIM MASFJORDEN MODALEN RADØY LINDÅS MELAND VAKSDAL VOSS ULVIK ØYGARDEN ASKØY OSTERØY GRANVIN FJELL KVAM BERGEN SAMNANGER EIDFJORD SUND FUSA JONDAL ULLENSVANG OS AUSTEVOLL FITJAR TYSNES ODDA STORD KVINNHERAD BØMLO ETNE SVEIO Polen Litauen Latvia Eritrea Nederland Tyskland Thailand Sverige Romania Danmark Kroatia Kartet viser dei to største gruppene utanlandske statsborgarar i kvar kommune i Hordaland.

18 1 Hordaland i tal Nr Fødslar og fruktbarheit Fortsatt auke i talet på fødde i Hordaland, men nedgang i fruktbarheit. Gjennomsnitt Gjennomsnitt Gjennomsnitt Etne 1 2 Sveio Bømlo 1 0 Stord Fitjar Tysnes Kvinnherad Austevoll Sunnhordland Jondal Odda Ullensvang Eidfjord Ulvik 1 Granvin Kvam 3 Hardanger Voss Fusa Samnanger Os Bjørnefjorden Bergen Askøy Sund Fjell Øygarden 3 Vest Vaksdal Modalen 2 Osterøy Osterfjorden 0 0 Meland 3 Radøy 2 Lindås Austrheim Fedje 2 Masfjorden Nordhordland Hordaland Hele landet Tabellen viser tal fødde i snitt per år etter kommune og region, 1-20 (20 og 20 også enkeltår), samt fruktbarheitsindeksen for kvinner i Hordaland for 20 og 20. Fruktbarheitsindeksen viser det gjennomsnittleg tal levendefødde barn per kvinne i løpet av livet, under føresetnad om at fruktbarheitsmønsteret i perioden gjeld i heile kvinnens fødedyktige periode (1- år) og ho ikkje døyr før fylte 0 år.

19 Hordaland i tal Nr Fødslar og fruktbarheit Fruktbarheitsindeks Hordaland 1,2 1, Heile landet 1, 1, Kjelde: SSB Statistikkbanken Hordaland Bergen Heile landet (høgre akse) I 20 gjekk talet fødde i Hordaland opp med 3 samanlikna med 20. Dette er omtrent på linje med auken på landsbasis, som var på 3 fødslar i same periode. Auken i Hordaland kjem hovudsakleg i Nordhordland, Hardanger og Vest, medan Bergen og Bjørnefjorden trekk mest i motsett retning. 200 Sunnhordland Hardanger Voss Osterfjorden Bjørnefjorden Vest Nordhordland Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Figurane viser tal fødde per år etter region og fylke, , 2,2 2,0 1, 1, 1, 1,2 1, Høg/låg Hordaland Noreg Kjelde: SSB Statistikkbanken Figuren viser historisk intervall i fruktbarheitsindeksen for alle fylka i landet, samt fruktbarheitsindeksen for Hordaland og landet. Til tross for at gjennomsnittet for Bergen er høgare i den siste femårsperioden enn i dei to føregåande, opplevde kommunen likevel ein noko større reduksjon i talet fødslar frå ( færre fødde), samanlikna med ( færre fødde). Totalt i fylket har det også vore ein oppgang i talet gjennomsnittleg fødde i den siste femårsperioden samanlikna med dei to føregåande. Likevel har Hardanger, Voss, Sunnhordaland og Osterfjorden opplevd nedgang frå årtusenskiftet og fram til den siste perioden. I SSBs fruktbarheitsindeks blir talet fødde sett i samanheng med talet kvinner i fødedyktig alder (1- år). Fruktbarheitsindeksen for Hordaland er redusert frå 1,2 i 20 til 1, i 20. Dette samsvarer med utviklinga på landsbasis der fruktbarheitsindeksen er gått ned frå 1, til 1,. Med andre ord held nedgangen i fruktbarheitsindeksen fram, både for kvinner i Hordaland og landet som heilskap. Fruktbarheitstala steig frå byrjinga av 2000-tallet fram til 200, og det året var fruktbarheitstalet for landet som heilskap på 1,, noko som var det høgaste sidan 1. Sidan da har det likevel gått jamt nedover. Det var tre fylke som hadde eit fruktbarheitstal på over 2 i 20: Rogaland (2,0), Vest Agder (2,01) og Sogn og Fjordane (2,01). Desse tre har vore blant dei mest fruktbare fylka heilt sidan 1. I motsett ende av skalaen er Oslo, som har vore blant fylka med lågast fruktbarheit i heile perioden, sjølv om spennet mellom topp og botn har minka kraftig sidan 1. Det året låg Oslo, med lågast fruktbarheit i landet, heile 0, born under det fylket som hadde høgast fruktbarheit, Sogn og Fjordane (2,31). I 20 var differansen minka til 0,3 i forhold til Rogaland (2,0), som var på topp det året. Differansen mellom Rogaland og det fylket som hadde lågast fruktbarheit, Vestfold, var på 0,32 born. Ein kan dele landet grovt i tre etter fruktbarheita i 20: Vestlandet og Sørlandet ligg på topp, etterfølgt av Trøndelag og Nord-Norge, mens Østlandet ligg i botn. Det er nokre unntak, slik som Akershus som låg på 1,3, noko som plasserer fylket på delt femteplass i fruktbarheit saman med Møre og Romsdal.

20 20 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling i ulike delar av landet Størst folkevekst i Rogaland Fylke Endring i tal Endring i % Rogaland ,0 Akershus , Oslo , Sør-Trøndelag , Hordaland 0 0 1, Buskerud , Østfold ,3 Vest-Agder ,2 Aust-Agder ,1 Troms ,1 Møre og Romsdal ,1 Finnmark 3 3 1,0 Vestfold ,0 Nord-Trøndelag , Nordland , Telemark , Hedmark , Sogn og Fjordane , Oppland ,1 Heile landet ,3 Det har vore folkevekst i alle fylka det siste året. Rogaland er det fylket som har hatt den største relative veksten i folketalet frå 20 til 20, med 2 %. Deretter følgjer Akershus (1, %), Oslo (1, %) Sør- Trøndelag (1, %) og Hordaland på. plass med 1, % vekst i folketalet. Desse fylka pluss Buskerud med ein vekst på 1,, har ein sterkare vekst enn landsgjennomsnittet som ligg på 1,3. På botnen av lista ligg Oppland med berre 0,1 % vekst i folketalet. Over Oppland er det eit lite sprang opp til og Sogn og Fjordane, Hedmark, Telemark og Nordland som alle har hatt ein vekst på 0, %. Om vi ser på dei siste åra, var 200 første året med vekst i alle fylka. Det har det også vore sidan. Tabellen viser folketalsutviklinga i fylka frå 20 til 20. Kjelde: SSB Statistikkbanken Berre tre kommunar i landet voks meir enn Meland i fjor Som tidlegare år er det små og mellomstore kommunar som har den største relative folkeveksten siste år. Hordaland har fire kommunar blant dei 20 kommunane i landet som har hatt den største relative folkeveksten frå 20 til 20. Det er berre tre kommunar i heile landet som har hatt ein sterkare folkevekst enn Meland (, %). I tillegg er Modalen (3, %), Sveio (3,3 %) og Øygarden (3,3 %) tilstades på lista. I år er det Gamvik kommune i Finnmark som har hatt den største relative folkeveksten i landet med ein vekst på, %. Rogaland er det fylket som er representert med flest kommunar på denne oversikta, med kommunar. I fjor var det Akershus som hadde flest kommunar på topp 20, men er i år berre representert med ein kommune. Tabellen viser dei kommunane med størst prosentvis vekst i folketalet fra 20 til 20. Kjelde: SSB Statistikkbanken Endring i tal Endring i % Gamvik (Fi) , Rennesøy (Ro) ,3 Verran (N-Tr) , Meland (Ho) , Berg (Tr) 2 3,2 Time (Ro) 1 1 3,0 Modalen (Ho) , Båtsfjord (Fi) , Nesna (No) , Sandnes (Ro) ,3 Sveio (Ho) ,3 Øygarden (Ho) ,3 Våler (Østf.) ,2 Froland (A-Agder) ,2 Frøya (S-Tr) 3 0 3,1 Giske (MR) ,1 Forsand (Ro) ,1 Vestby (Ak) ,1 Strand (Ro) ,0 Ørskog (MR) ,0

21 Hordaland i tal Nr Folketalsutvikling i ulike delar av landet Størst vekst i Trondheim, lågast i Stavanger Kjelde: SSB Statistikkbanken Endring i tal Endring i % Trondheim , Tromsø , Oslo , Bergen , Kristiansand , Stavanger ,3 Tabellen vise folketalsutviklinga i landsdelssentra frå 20 til 20. Alle landsdelssentra veks, og den største relative veksten i folketalet finn vi i Trondheim. Folketalet har her stige med 1, % siste år. Folkeveksten for Trondheim siste år er sett saman av 1 0 innvandrarar (3 % av veksten), 1 er fødselsoversot og 30 er flytteoverskot. Frå 20 til 20 var det Oslo som hadde den største veksten. Både Trondheim og Tromsø har hatt en sterkare relativ vekst det siste året enn det Oslo hadde. Bergen hadde i fjor den tredje største veksten blant landsdelssentra, men har i år falt til fjerde plass. Stavanger er det landsdelssenteret som har hatt den svakaste veksten det siste året med 1,3 %. Befolkningsstruktur Ung kystbefolkning Kartet syner to variablar: gjennomsnittleg alder i kommunane (der lys blå har lågast snittalder) og kommunar der del kvinner pr. 0 menn 20 til 3 år er over gjennomsnittet for Hordaland (skravur). Gjennomsnittet for Hordaland er på 3 kvinner pr. 0 menn i aldersgruppa 20 til 3 år.

22 22 Hordaland i tal Nr Befolkningsstruktur Størst kvinneunderskot i Granvin I 20 var det berre 2 kommunar i Hordaland som hadde eit overskot av kvinner i alderen 20 til 3 år. Fedje er den kommunen som har det største overskotet av kvinner i denne aldersgruppa med kvinner per 0 menn. I tillegg til Fedje har Modalen fleire kvinner enn menn i denne aldersgruppa med 1 kvinner per 0 menn. (I små kommunar som Fedje og Modalen vil skilnaden utgjere få personar). Askøy har akkurat like mange kvinner som menn i denne alderen. Størst kvinneunderskot er det i Granvin med 3 kvinner per 0 menn. Også i 20 var det Granvin som hadde størst underskot av kvinner. På regionsnivå er det størst del kvinner per 0 menn i Vest, med kvinner per 0 menn. Størst kvinneunderskot på regionsnivå finn vi i Hardanger, der det er kvinner per 0 menn. For heile Hordaland er det 3 kvinner per 0 menn. I 20 var dette talet. For heile landet er det kvinner per 0 menn. Hordaland har altså noko lågare kvinnedel i alderen 20 til 3 år enn landsgjennomsnittet. Den store arbeidsinnvandringa dei siste året kan forklare delar av kvinneunderskotet. Tabellen viser kvinner per 0 menn (20) i dei aldersgruppene som flyttar mest, og der fordelinga mellom kvinner og menn dermed kan avvike ein del frå gjennomsnittet på kommunenivå. Det vert fødd litt fleire gutar enn jenter, men på grunn av høgare dødelegheit for gutar/menn reduserast overskotet med aukande alder. Frå 0-0 årsalderen er det fleire kvinner i dei fleste befolkningsgrupper. Dødelegheita er høgare for menn i alle aldersgruppene, men forskjellen er minst i dei yngste og dei eldste aldersgruppene. Størst forskjell i dødelegheita er det i 20-2 årsalderen, der dødelegheita for menn er rundt tre gongar så høg som for kvinner. I aldersgruppa 20-3 vil det normalt vere eit overskot av menn, men på grunn av stor flytteaktivitet vil det likevel kunne vere kvinneoverskot i nokre område år 30-3 år 20-3 år Etne 0 Sveio Bømlo 1 3 Stord 0 3 Fitjar Tysnes 1 Kvinnherad 0 3 Austevoll 2 Sunnhordland Jondal 1 Odda 0 Ullensvang 0 Eidfjord Ulvik 3 Granvin 3 Kvam 2 Hardanger Voss Fusa 3 Samnanger 1 Os 3 Bjørnefjorden Bergen 2 Askøy Sund 3 Øygarden 1 Fjell 0 Vest Vaksdal 2 3 Modalen 1 1 Osterøy 3 Osterfjorden 1 Meland 1 Radøy 3 3 Lindås 3 Austrheim 1 Fedje 0 1 Masfjorden 0 2 Nordhordland Hordaland 1 3 Landet Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no

23 Hordaland i tal Nr Befolkningsstruktur Yngre befolkning i ein av tre kommunar Ettersom levealderen aukar, er det òg venta at gjennomsnittsalderen til befolkninga aukar, mens innflytting av yngre, og spesielt av barnefamiliar, vil medføre reduksjon i snittalderen. Gjennomsnittsalderen til hordalendingar aukar normalt litt mindre enn snittalderen til nordmenn generelt, og dette var òg tilfellet i 20. I løpet av året gjekk snittalderen i Hordaland opp med 21 dagar, mot 2 dagar i landet. Hordalendingane fortset med andre ord å bli relativt sett yngre i høve til landsgjennomnsittet. Heile kommunar hadde ein reduksjon i snittalderen: Meland, Sund, Sveio, Øygarden, Osterøy, Radøy, Austrheim, Etne, Ullensvang, Odda og Fedje fekk i snitt yngre befolkning i løpet av 20. Meland og Osterøy hadde òg reduksjon i snittalderen i 20, og Etne i 20 og 20. Dei seks yngste kommunane per hadde òg den same plasseringa i 20. Bømlo har gått to plassar ned sidan i fjor, Øygarden og Austrhiem to plassar opp, og Ullensvang og Masfjorden, samt Odda og Granvin, har bytta plass. Ellers er aldersstrukturen den same som for eitt år sidan. Fjell er den kommunen og Vest er den regionen med yngst befolkning (høvesvis 3 år, 2 dagar og 3 år, dagar), og Fedje den kommunen og Hardanger den regionen med eldst befolkning (høvesvis år, 20 dagar og 2 år, 22 dagar). Fortset utviklinga i år som i fjor, vil Meland neste år ha den yngste befolkninga i Hordaland, og Jondal den eldste. Tabellen viser gjennomsnittsalder per 1. januar 20 og 1. januar 20, samt endring i tal dagar. Berekninga av snittalder på tal dagar føreset at fødslar er jamnt fordelt utover året. I røynda er dette ikkje tilfellet. Statistikk frå SSB viser at flest nordmenn har fødselsdag i april, følgd av månadane mars og mai. Om vi hadde hatt presis statistikk for kva dag dei einskilde er fødd, ville gjennomsnittalderen endra seg noko, men skilnaden mellom kommunane og endring frå 20 til 20 ville i stor grad ha vore den same. Gjennomsnittsalder Endring (dagar) År dagar År dagar Fjell Meland Askøy Vest Os Sund Stord Sveio Austevoll Bømlo Bjørnefjorden Bergen Øygarden Hordaland Lindås Fitjar Nordhordland Sunnhordland Modalen Landet Osterøy Radøy Osterfjorden Austrheim Kvinnherad Etne Fusa Samnanger Kvam Voss Eidfjord Vaksdal Hardanger Ullensvang Masfjorden Odda Granvin Tysnes 3 2 Ulvik Jondal 1 3 Fedje Kjelde: eigne berekningar basert på SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no

24 2 Hordaland i tal Nr Befolkningsstruktur 0 % av befolkninga under 30 år Meland Fjell Askøy VEST Os Sund BERGEN Austevoll Stord Sveio Bømlo HORDALAND BJØRNEFJORDEN Fitjar Lindås Øygarden SUNNHORDLAND NORDHORDLAND Osterøy LANDET Modalen Osterfjorden Radøy Austrheim Etne Kvinnherad Kvam Fusa VOSS Samnanger Vaksdal HARDANGER Ullensvang Eidfjord Granvin Masfjorden Odda Tysnes Jondal Ulvik Fedje % % 20 % 30 % 0 % 0 % 0 % 0 % 0 % 0 % 0 % år - år -1 år 1-1 år 20-2 år 30-3 år 0- år 0- år 0- år 0- år 0+ år Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Figuren viser korleis folketalet i kommunane og regionane fordeler seg i prosent etter aldersgrupper per 1. januar 20. Figuren er ein liggjande befolkningspyramide, der alderssegmenta ligg etter kvarandre i staden for over kvarandre, og der vi ikkje viser kjønnsfordelinga. Figuren er sortert etter kor stor del av befolkninga som er under og over 0, og sorteringa vil samsvare tett med gjennomsnittsalderen (vist i tabell side 23). I Hordaland er 0 % av befolkninga under 30 år, 0 % er mellom 30 og år, og 20 % er over 0. Delt etter yngre og eldre enn 0 år, er % av Hordaland sine innbyggjarar under 0 år, og % over. Medianalderen (den alderen som deler befolkninga i to) er 3 år. Det har den vore sidan 200, og kan høyrast ungt ut, men i 10 var medianalderen 33. Altså har vi no ein større del eldre enn kva vi hadde tidlegare. I halvparten (1) av fylkets 33 kommunar er meir enn halve befolkninga over 0 år. Størst del eldre finn vi i Fedje, Ulvik, Tysnes og Masfjorden. I desse kommunane er tett på 1 % av innbyggjarane over 0. Figuren er sortert etter kor stor del av befolkninga som er over og under 0, og dette gir eit mønster som er gjenkjenneleg òg for dei andre aldersgruppene, men nokre kommunar/regionar skil seg ut: først Bergen, som har ein stor del under 0, men få under 20, og som er enkel å forklare på grunn av universitet og høgskular; deretter Hordaland, som har eit mønster som liknar på Bergen sitt (og som enkelt kan bli forklart med Bergen sin storleik); så landet, som òg liknar på Bergen sitt mønster (og som kan bli forklart med dei store byane/fylka). To andre avvik er Austrheim og Eidfjord. Austrheim har blant fylkets minste del av ungdom under 20, men har ein stor del innbyggjarar mellom 20 og 3 (og som nok kan bli forklart av Mongstad sin attraktivitet på arbeidstilflyttarar/-innvandrarar). Eidfjord har størst del i fylket av innbyggjarar mellom 0 og år, og vi har ein mistanke om at dette kan skuldast at kommunen var tidleg ute med å tiltrekkje seg arbeidsinnvandrarar, og at dei har tiltrekt seg allereie etablerte hushald blant arbeidsinnvandrarane.

25 Hordaland i tal Nr Befolkningsstruktur Større del eldre menn om ti år Menn 2003 Menn 2023 Menn Kjelde: SSB Statistikkbanken, Fylkesprognoser.no, statistikk.ivest.no Figuren viser talet på menn i befolkninga i Hordaland, per (raud), historisk per (svart linje) og framskrive (Fylkesprognoser.no) for (gul linje). I 20 ser vi at årskulla av menn mellom 21 og år var dei største (med unntak av 3- og 3 åringar), medan i 2023 er venta at dei største årskulla vil vere dei mellom 2 og 2 år. Med andre ord, sjølv om så godt som alle årskulla er venta å vere større i 2023, vil likevel dei største kulla menn vere i eit snevrare aldersspenn enn i 20. For kvinner var dei største årskulla i 20 dei mellom 21 og 30 år og dei mellom 3 og år. I 2023 har dette endra seg slik at det er dei mellom 22 og 3 år og dei mellom 0 og 3 år som er dei største kulla. I 2023 er det venta relativt små kull av både menn og kvinner i dei seine tenåra (1-1 år) grunna låge tal på fødde dei første åra etter tusenårsskiftet. I perioden som her blir vurdert skjer det ei endring i forholdet mellom kjønna i befolkninga. Det er venta fleir menn i høve til kvinner i dei eldre årskulla. Medan kvinner allereie som 1-åringar overgjekk talet på menn i 2003, skjer dette først i kullet av -åringar i 20 (og det er først blant -åringane kvinnene blir i stabilt fleirtal). I 2023 er det venta at dette vil skje blant 1-åringane. I tillegg til endra flyttemønster skuldast dette i hovudsak at den venta levealderen for menn nærmar seg den venta levealderen for kvinner For begge kjønna vil det også skje ei forskyving i alder fram mot 2023 grunna auke i levealder og at dei store barnekulla frå etterkrigstida er i pensjonsalderen Kvinner 2003 Kvinner 2023 Kvinner Kjelde: SSB Statistikkbanken, Fylkesprognoser.no, statistikk.ivest.no Figuren viser talet på kvinner i befolkninga i Hordaland, per (blå), historisk per (svart linje) og framskrive (Fylkesprognoser.no) for (grøn linje).

26 2 Hordaland i tal Nr Befolkningsstruktur Forsørgingsbøra aukar mest i Vest I 1 var det,3 personar i arbeidsfør alder per person i pensjonsalder i Hordaland. Det er venta at dette talet vil falle til 3, fram mot 2031, men vil på dette tidspunktet variere frå,3 i Bergen til 2, i Hardanger. Forsørgingsbøra vil vere størst i dei indre delane av fylket. meir, dvs. kor mange personar i yrkesfør alder (20 - år) som må forsørgje kvar person i pensjonsalderen ( år eller meir). Jo høgare dette forholdstalet er, jo mindre er forsørgingsbøra. Små barnekull i mellomkrigstida har ført til at delen eldre har gått ned frå byrjinga av 0-talet og fram til i dag. Dette ser vi spesielt i Vest, Bjørnefjorden, Bergen og Nordhordland. Etterkvart som dei store barnekulla etter andre verdskrig når pensjonsalderen, vil eldredelen stige igjen. Dette vil slå ut i alle regionane. Endringane vil likevel bli størst i dei delane av fylket som i dag har den yngste befolkninga og spesielt i Vest, men også i Bjørnefjorden, Nordhordland og Sunnhordland. Medan det i 20 er,1 personar i arbeidsfør alder per person i pensjonsalder i Vest, vil dette talet i 2031 berre vere,2. I Hardanger er det i 20 3,1 personar som skal forsørge kvar pensjonist, mot 2, i Forsørgingsbøra ser med andre ord ut til å jevne seg ut mellom regionane. I 2031 vil det være Bergen som har den minste forsørgingsbøra, dvs. flest personar i arbeidsfør alder per person i pensjonsalder (,3). Figuren viser forsørgingsbøra etter region i Hordaland i perioden Tala for er framskrive med basis i Hordaland fylkeskommune sine befolkningsprognoser, sjå Med forsørgingsbør meinast talet på personar i alderen 20- år i høve til talet på personar i alderen år eller Kjelde: SSB Statistikkbanken, Fylkesprognoser.no, statistikk.ivest.no Sunnhordland Hardanger Voss Bergen Bjørnefjorden Vest Osterfjorden Nordhordland Folketalsprognose Hordaland vil passere innbyggjarar innan 202 Fram mot 2031 er det venta folkevekst i alle regionane og i 2 av 33 kommunar. Størst vil veksten vere i Meland og Os med ein gjennomsnittleg årleg vekst på 2, og 2, prosent dei neste åtte åra. Innan 2031 er det venta at Meland vil ha ein total vekst på 2, prosent, til eit folketal på 0. Dei er ein av fem kommunar som er venta å ha ein folkevekst på minst 0 prosent. De fire andre er Os (,), Eidfjord (2,), Sund (1,3) og Askøy (0,0). Blant regionane er det Vest og Bjørnefjorden som er venta å ha den høgaste folketalsveksten med høvesvis 3, og 3,2 prosent innan Bergen på si side er venta å få over nye innbyggarar innan 2031, opp til 3 02 frå dagens 2 0. Dette tilsvarar ein vekst på 33, prosent. Fylket som heilhet er venta å vekse med omlag 1, prosent i gjennomsnitt kvart år, noko som betyr at det vil vere 2 hordalendingar i Størst relativ nedgang er venta i Fedje, som vil miste over 0 prosent av innbyggarane innan 2031, og 2, prosent i gjennomsnitt kvart år dei neste åtte åra. I reelle tal er det Tysnes som kan venta den største nedgangen med 3 færre innbyggarar i 2031 samanlikna med 20, noko som utgjer ein nedgang på ein prosent. Også Odda (-0,1 %), Fusa (-0,2 %), Ullensvang (-0,3 %) og Granvin (-1, %) er venta å ha nedgang i talet på innbyggerar fram mot Samtidig er det viktig å nemne at prognoseverktøyet er laga for å kjøre prognosar på fylkesnivå, så for dei minste kommunane vil tala vere meir usikre enn for dei som er større.