Fasteaksjonen er reformasjonsmarkeringen sitt diakonale prosjekt i 2017 og Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

Transkript

1 Fasteaksjonen er reformasjonsmarkeringen sitt diakonale prosjekt i 2017 og Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

2 KJÆRE KONFIRMANTLÆRAR! Her er byggeklossar som du kan bruke som eit supplement til Power-Point -presentasjonen til å ta konfirmantane med inn i tema som likskap skilnader, rettferd urettferd, solidaritet egoisme/ grådigskap, og vatn som noko naudsynt, og ein grunnleggjande rett. Power-Point, filmar og byggeklossane finn du på Kirkens Nødhjelp har ved hjelp av middel frå mellom anna fasteaksjonen skaffa reint vatn til ein million menneske årleg dei siste åra. Biletet på forsida er eit døme på alle som får vatn takka vere TV-aksjonen Her i Tanzania og mange andre stader er vatnet tilgjengeleg rett under jorda, men ein har ikkje moglegheit eller kompetanse til å få bore hol. Andre stader vil nokon tene seg rike på andre sitt behov for vatn. Av ulike grunnar er det framleis særs mange som manglar tilgang til reint vatn. Målet med byggeklossane er å utdjupe forståinga av, og kunnskapen om, kva det betyr å vere medmenneske, ikkje primært å tileigne seg fakta eller påstandar som ein skal gjenfortelje skriftleg eller munnleg. Få ei forståing av at ikkje alle har tilgang til noko så livsviktig som vatn, og at me kan endre på det! Og, ja, det nyttar! Me har føreslått ei tidsramme på kvart av innslaga. Dette er meint som ei rettleiing. Heilt sidan 1967 har kyrkjelydane og Kirkens Nødhjelp gjennomført fasteaksjonen. Og fasteaksjonen er definert som reformasjonsmarkeringa sitt diakonale prosjekt. Slik kjem trua til uttrykk. Det er tru i praksis. Gler oss til nok ein flott fastetid og aksjon! Lukke til! 2 Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

3 REFLEKSJON RUNDT BILETET (3 MIN) Bruk biletet på forsida av dette heftet som eit utgangspunkt til å få i gang ein samtale. Spørsmål: Kva tenkjer de når de ser dette biletet? Kva ser de på dette biletet? Gje konfirmantane tid til å svare. Stikkord: Barn jenter - store kanner med vatn vogn syklar vasspumpe reint vatn ingen hus i nærleiken. Fakta til forsidebiletet: Biletet er frå Ikonda i Kishapu-regionen i Tanzania. Brønnen er bygd med middel som Kirkens Nødhjelp samla inn i TVaksjonen i Brønnen går fem meter ned i bakken, men ved lågt grunnvatn kan den gå tom. Denne brønnen ligg eit stykke utanfor byen. Det går 20 liter vatn i kvar av kannene, og det er tungt. Sju brønner er bygd i denne regionen. Brønnen i Ikonda har ikkje nok kapasitet til å dekke heile landsbyen sitt behov for vatn. Jenta på bilete heiter Nyamate Sakwa og er 8 år. Biletet finst her i stort format på Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida 3

4 FILM OM PUBLIC EXPENDITURE TRACKING SYSTEM - PETS (3 MIN) Kor blir det av den offentlige stønaden? Her er ein film laga av Norad som forklarer PETS - Public Expenditure Tracking System. Kirkens Nødhjelp deltek i kampen mot korrupsjon gjennom PETS-grupper. Filmen viser kva som vert gjort for å sikre menneskers rett til vatn Korleis grupper på landsbynivå vert lærte opp til finne ut av kor dei offentlege midla blir av ved å samanlikne budsjett og rekneskap og sjekkar at pengane ikkje vert borte på vegen. Film kan lastast ned på Meir inspirasjon og info til filmen på Norad si side: resultatportal/2014/innsyn-sikrerretten-til-vatn/ 4 Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

5 DISKUSJON ETTER FILMEN/ANE TIL ÅRETS AKSJON (10 MIN) Det livsviktige reine vatnet har ikkje alle menneske tilgang til, men retten til vatn er ein menneskerett. Det kjem fram i FNs konvensjon om økonomiske, sosiale og kulturelle rettar, og vart eksplisitt slått fast i ein resolusjon frå FNs generalforsamling i 2010 (resolusjon 64/292) og er no synleg i FNs berekraftsmål. Dette-er-FNs-baerekraftsmaal Her er det meininga at ungdommane sjølve skal reflektere rundt det å ikkje ha tilgang til vatn og konsekvensane av det. Om du anten bruker årets fasteaksjonsfilm, eller filmen frå Norad, så kan følgjande spørsmål skape gode diskusjonar i grupper eller plenum, alt etter kor mange deltakarar det er i konfirmantgruppa: Spørsmål #1: Kan de tenke dykk kva grunnane er til at så mange menneske manglar tilgang til reint vatn? Stikkord: Korrupsjon, manglande kompetanse, klimaendringar, konflikter, menneske på flukt, befolkningsauke. Spørsmål #2: Kvifor trur de det er så viktig å ha tilgang til reint vatn? Vatnet er gjerne tilgjengeleg rett under jorda, likevel manglar over 650 millionar menneske i verda tilgang til reint vatn. I Tanzania manglar nesten annakvar innbyggjar tilgang til reint drikkevatn. Stikkord: Retten til vatn - ein føresetnad for å lukkast i kampen mot fattigdom, svolt og sjukdom. Barn, særskild jenter kan gå på skule i staden for å hente vatn. Me førebyggjer sjukdom relatert til dårlig vatn, jord kan dyrkast og pengar kan tenast. Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida 5

6 FIRE HJØRNER AKTIVITET/LEIK (15 MIN) Målet med denne aktiviteten er å skape diskusjon om temaet i Fasteaksjonen, vise fleire sider ved ei sak og at det er greitt å vere ueinige. Ein treng litt plass til denne leiken slik at alle kan bevege seg litt rundt i eit rom. Ved å flytte seg rundt i rommet kan dei engasjere seg og svare på spørsmål. Alle deltakarane må ta eit standpunkt til påstandane som vert lesne opp av leiaren. I eit rom heng du opp fire plakatar på kvar sin vegg, og på dei står det: EINIG, UEINIG, VEIT IKKJE og KANSKJE. Den som leiar aktiviteten les opp ein påstand og alle deltakarane går til den plakaten dei vil stå ved. Fint om det vert diskusjon om kvifor ein har stilt seg der ein har gjort. Påstandane de kan bruke om vatn og menneskerettar finn de her: Finn gjerne på fleire påstandar sjølve. På denne sida finn de også fleire aktivitetar og leikar. 6 Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

7 FILM «VÆR NOE FOR ANDRE» (2 MIN) Før ein snakkar om bøsseberinga kan det vere ein fin start å vise filmen «Vær noe for andre» som vart laga i Når me går med bøsse viser me at me bryr oss om andre - at me vil vere noko for andre, og at andre betyr noko for oss. Me tek eit val om å vere eit medmenneske og trua kjem til uttrykk. Filmen finst på Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida 7

8 HANDLING (5-10 MIN) Konfirmantane er med på å forandre verda og krev rettferd ved å engasjere seg i Fasteaksjonen. Det å delta i Fasteaksjonen er eit utrykk for tru. Trua på at det nyttar å hjelpe andre trua på at me saman kan forandre verda. Tru på Jesu ord. Konfirmantane er med på å forandre verda ved å: 1. Gå med bøsse - for å sikre at fleire får tilgang til vatn. 200 kroner kan gje eit menneske varig tilgang til reint vatn. 2. Skrive under på årets kampanje - Verdas leiarar har blitt einige om 17 mål for korleis me kan skape ei rettvis verd innan Bli med og skriv under på at «Eg vil ha ei rettvis verd! Regjeringa må lage ein langsiktig plan for korleis berekraftsmåla skal bli oppnådde». 3. Bli med i Changemaker der kan du få kunnskap og bruke ditt engasjement. 8 Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

9 BØSSEBERAR- SKULEN (8 MIN) Før man viser bøsseberarskulen, også kalla «Jonna- filmane», kan det vere lurt å snakke om lokale innsamlingsresultat frå tidlegare aksjonar desse finn du på Her kan det også vere en idé å reflektere litt over kor mykje 200 kroner eigentleg er. Kva kan ein bruke 200 kroner til, og kor mykje av det er like viktig som reint vatn? 2 månader med Netflix Standard = tilgang til vatn for eit menneske resten av livet. Kor mange poser chips får ein for 200 kroner? Kor mange kinobesøk får ein for 200 kroner? Filmen finn du på Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida 9

10 ANDAKT (5 MIN) Kva viser me når me går med bøsse? Då viser me at me bryr oss om andre. Me viser at andre menneske betyr noko for oss. Me viser at me er medmenneske. Me viser at me har tru på andre menneske. Fordi dei pengane me samlar inn, er med og hjelper andre menneske til å utføra det som dei har tru på, og som kan gje dei eit betre liv. Men er det ikkje slik at trua sit i hovudet? Er ikkje tru noko usynleg som me berre har inni oss? Ein gong kom fire menn berande med ein som var lam i føtene sine til Jesus. Men huset der Jesus var, var så fullt av folk at dei klatra opp på taket, braut opp taket, og firte båra med den lamme ned framfor føtene til Jesus. Og så står det: «Då Jesus såg trua deira...». Trua deira var synleg fordi dei hadde brukt hendene og føtene sine. Når Jesus seier: «eg var svolten, og de gav meg mat; eg var tørst, og de gav meg drikke; eg var framand, og de tok imot meg; eg var naken, og de kledde meg», så handlar det om at me menneske treng kvarandre. Når nokon er tørst, treng dei nokon som kan gje dei drikke. 10 Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida

11 HANDELSSPILLET (1 TIME 30 MIN) Spelet er ein interaktiv måte å illustrere korleis det globale handelssystemet gjer at dei rike vert verande rike, og dei fattige vert verande fattige, og er vårt mest populære pedagogiske opplegg. Spelet passar for ungdom i alle aldre, og særskild godt for konfirmantar. Deltakerne får auka forståinga for korleis land er avhengige av kvarandre for å få tak på ressursane og teknologien dei treng for å skape verdiar. Det viser korleis ulik tilgang til makt, kunnskap og ressursar fører til at nokre land får fleire fordelar enn andre. Fordi deltakarane får oppleve urettferd, så er spelet også effektivt for å skape engasjement for internasjonale spørsmål. For å gjennomføre handelsspelet treng du ei gruppe deltakarar, eit stort rom, sakser, linjalar, passarar og papir. Du kan laste ned spelereglar og ein ferdiglaga Power-Pointpresentasjon på handelsspillet.no og sette raskt i gang! Om du ønskjer ytterlegare element som forklarer globale utfordringar kan du leggje til utvidingar eller element undervegs. Ein treng ikkje nokre forkunnskaper for å delta i eller leie spelet. Det består av fleire element, og du som leiar kan velje kva for nokre element du vil bruke til å gjere spelet så lett eller vanskeleg som du vil. Handelsspelet passar frå 20 til 70 deltakarar, og tek rundt 90 minutt. Spelet er perfekt for grupper som skuleklassar, konfirmantar eller studentgrupper. Gruppa lærer om urettferda i verda på ein engasjerende måte, og spelet kan fungere som ei brikke i trusopplæring og læreplaner. Spelet har nettopp fått ny drakt, og kan finnast på Byggeklossar til konfirmantundervisning i fastetida 11

12 E-post: Telefon: Kontonummer: SMS: GAVE til 2426 (200 kr) Vipps eller MobilePay: Valgfritt beløp til 2426 #fasteaksjonen Kirkens Nødhjelp kjempar saman med menneske og organisasjonar over heile verda for å avskaffe fattigdom og urettferd. Vi gjev naudhjelp i katastrofer og jobbar langsiktig for utvikling i lokalsamfunn. For å fjerne årsaker til fattigdom påverkar vi samstundes styresmakter, næringsliv og religiøse leiarar til å ta rette avgjerder. Kirkens Nødhjelp er ein felleskyrkjeleg diakonal organisasjon for global rettferd. Vi utfører arbeidet vårt utan intensjon om å få menneske til å endra kva religion dei tilhøyrer. For å sikre effektivitet og skape resultat er Kirkens Nødhjelp medlem av ACT Alliance, ein av dei største humanitære alliansane i verda. Kyrkjelege organisasjonar over heile verda er med i alliansen som også samarbeider med organisasjonar uavhengig av religiøs forankring. Kirkens Nødhjelp saman for ei rettferdig verd! Kirkens Nødhjelps ungdomsbevegelse