Detaljregulering for Planteskulesvingen bustadområde ROS- analyse

Transkript

1 Detaljregulering for Planteskulesvingen bustadområde ROS- analyse Etne kommune 04. desember 2014

2 Innhald Innhald Føremål og omgrep Føremål Omgrep Vurdering av mogelege uønska hendingar Planføresetnadar Planområdet Farekategoriar for vurdering av mogelege uønska hendingar Naturbaserte farar Lausmasseskred Flaum Sterk vind Skog- og grasbrann Radon Jordskjelv Ekstrem nedbør Menneske- og verksemdbaserte farar Ureining i luft, vatn eller grunn El- forsyning Brann Infrastruktur, veg Analyse og konklusjon Kriteria for rangering av sannsyn Kriteria for rangering av konsekvens Risikomatrise Akseptkriterium Uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak Konklusjon

3 1.Føremål og omgrep 1.1 Føremål Føremålet med risiko- og sårbarhetsanalysar er å utarbeida eit grunnlag for planleggingsarbeidet slik at beredskapsmessige omsyn kan integrerast i den ordinære planlegginga, og at det kan gi betre grunnlag for beredskaps- og kriseplanlegging i samfunnet. 1.2 Omgrep Risiko uttrykker den faren som uønska hendingar representerer for menneske, miljø, økonomiske verdiar og samfunnsviktige funksjonar. Risiko er eit resultat av sannsynet for (frekvensen) og konsekvensane av uønska hendingar (DSB). Sårbarhet er eit uttrykk for eit system si evne til å fungera og oppnå måla sine når det blir utsett for påkjenningar (DSB). Sannsyn er eit uttrykk for kor hyppig ei hending kan ventast å inntreffa. Vurderinga må byggja på kjennskap til lokale tilhøve, røynsler, statistikk og anna relevant informasjon. Konsekvens er mogeleg verknad av ei hending. 2.Vurdering av mogelege uønska hendingar 2.0 Planføresetnadar Planområdet Planforslaget regulerer eit område på Enge v/planteskulesvingen til bustader med tilhøyrande anlegg. Planområdet ligg i kommunedelplanen for Etnesjøen i eit område avsett til framtidig bustadområde. Avkjøring til området skal skje via privat fellesveg Planteskulevegen. Området er av Etne kommune vurdert til ikkje å utløysa krav om konsekvensutgreiing (KU), då det er snakk om eit mindre område som er avsett til føremålet i overordna plan, og reguleringa kjem ikkje inn under oppfangskriteria i 4 f) i forskrifta

4 2.1 Farekategoriar for vurdering av mogelege uønska hendingar I plankartet vil område med potensiale for risiko synast med omsynssone. ROS-analysen er utført i samsvar med «Veileder for kommunal risiko- og sårbarhetsanalyser» utgitt av Direktoratet for sivilt beredskap (2010), Norsk Standard 5814:2008, «Veiledning om tekniske krav til byggverk» utgitt av Direktoratet for byggkvalitet (2010), og vedtekne akseptkriterium for Etne kommune. Desse er i samsvar med krav i TEK10. Det er laga ei sjekkliste ut i frå liste med farekategoriar i «ROS- analysemal for arealplansamanheng i Etne kommune», ut i frå om dei er aktuelle å kartleggja eller ikkje. Hending/ situasjon Aktuelt? Naturbaserte farar Ja Nei Er området utsett for eller kan planen medføre risiko for: Snøskred Sørpeskred Lausmasseskred Steinsprang Flaum Sterk vind Skog og grasbrann Radon Dambrot Havnivåstigning Viltpåkjørslar Jordskjelv Ekstremnedbør Menneske- og verksemdbaserte farar Ja Nei Kan planen få konsekvensar for eller kan planområdet verta påverka av: Ureining i luft, vatn eller grunn Samlokalisering El- forsyning Vatn og avlaup Utslepp IKT Brann Infrastruktur, veg Tungtransport med farleg gods Terrorisme (hamner) Eksplosjonsfare knytt til industri Støy - 4 -

5 2.2 Naturbaserte farar Lausmasseskred Steinsprang, snø, sørpe og lausmasseskred frå naturleg terreng Det er ikkje registrert skredhendingar, aktsemdområder eller fareområder for stein- eller snøskred innafor området. Planområdet består av ein del fyllmassar, og det er eit våtare parti ned mot bekken i sør. Heile planområdet saman med Etne sentrum ligg under marin grense, og det kan vere fare for kvikkleireskred ved utvasking av massane. Det er observert leire innafor planområde, og det må vurderast på staden om lausmassane i området er av ein slik karakter og mengd at det er behov for masseutskifting. Tilgjengelege lausmassekart syner massar av tynn morene som vanlegvis er hardt samanpakka, og normalt under 0.5 meter. Morena kan likevel vere tjukkare somme stader Flaum Planområdet ligg under NVE sin verneplan for vassdrag, og det er utreda ein flaumrapport i regi av NVE. Flaumsonekart. Kjelde:

6 Nedkopiert nærbilete av 200- årsflaumen med planområdet innteikna. Kjelde: I høve til flaumrapporten for Etnevassdraget er det ikkje teke profil gjennom planområdet. Det må difor takast utgangspunkt i vasstanden ved dei næraste profilane for å vurdere flaumfaren. Tverrprofil Gjentaktsintervall Vasstand år år Som det går fram av plankartet, vert ikkje heile planområdet råka av ein 200- års flaum. Flaumkartet er truleg avgrensa slik då det ved overflauming kan bli oppstuving ved Prestabekken i nord. Vatnet renn då ned i lågbrekket på naboeigedomen. Då planområdet ligg høgare i terrenget enn naboeigedomane, vil flaumen fortsetje å renne dit den gjer i dag. Vasstanden i profilane tilseier likevel at området ligg i ei såkalla kjellarfri sone, då det ligg under 2,5 meter over ein forventa 200- års flaum. - Det bør i plankartet leggjast inn fareområde for flaum med føresegner om planerings-/byggjehøgd. Ved synfaring vart det observert eit brattare lende i høve til resten av planområdet som går frå ca kote og ned til bekken i sør. Bekken ligg mellom kote +2 og +3. Planområdet har tidlegare vore nytta til lagring av siloballar og til lagring av massar i samband med masseutskifting på garden nordvest for planområdet. Det er observert både leire og morenemateriale av fine og grove material i grunnen. I NVE sin merknad til oppstartvarslinga vart det rådd til ei byggegrense på 20 meter frå topp bekkeskråning dersom området er erosjonsutsett. Skråninga frå bekken er fleire meter høg, og planområdet vil ikkje kunne byggjast på dersom denne byggegrensa skal leggjast inn. Bekken har liten normal vassføring. Erosjon kan vere eit problem grunna lausmassane i området. - Det bør i plankartet leggjast inn fareområde for flaum med føresegner om erosjonssikrande tiltak mot bekken i sør Sterk vind Sterk vind kan vere eit problem på Vestlandet. Det er ikkje kjent at vind er eit særskilt problem i området. Midlertidige straumbrot og sperring av veg kan oppstå i nærområdet. Felling av tre grunna sterk vind vil kunne råka planområdet dersom det fører til straumbrot, men det er få tre i området

7 2.2.4 Skog- og grasbrann Boniteten på planområdet og store delar av nærområdet er dyrka mark. Det er ikkje registrert skog i nærområdet med bonitet av tyding. Det er elles mykje dyrka mark og graskledde enger det kan gå brann i ved lengre periodar med tørr luft og lite regn. Ca. 150 meter sør for planområdet ligg planteskuleskogen. Kontinuerleg drift av områda, samt avstand til brannstasjon justerer ned sannsynet for brann Radon Alle bygningar skal vere planlagt og bygd i samsvar med krav i TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, 13-5 Radon. - Bygningar skal prosjekterast og utførast med radonførebyggjande tiltak slik at innstrauminga av radon frå grunnen vert avgrensa. - Radonkonsentrasjonen i innelufta skal ikkje overstige 200 Bq/m3. - Bygningar rekna for varig opphald skal ha radonsperre mot grunn. - Bygningar rekna for varig opphald skal tilretteleggjast for eigna tiltak i byggjegrunn som kan aktiverast når radonkonsentrasjon i innelufta overstig 100 Bq/m3. Dette ledd gjeld ikkje dersom det kan dokumenterast at dette ikkje er nødvendig for å tilfredsstille kravet om 200 Bq/m Jordskjelv Sterke jordskjelv er uvanleg i Noreg grunna avstand til samanstøyt mellom to tektoniske plater. Mindre jordskjelv råkar likevel Vestlandet, der det i 1904 var eit jordskjelv sør for Oslo med styrke på 5,4 på Richters skala. I følgje har det frå 1979 til i dag vore fleire jordskjelv som kan merkast av menneskje. Det er tydeleg at dei mest aktive jordskjelvområda ligg på Vestlandet og i Nordsjøen. Jordskjelv frå 1979 til i dag. Raude prikkar syner jordskjelv merkbar for menneskje. Gule prikkar er jordskjelv med 4 eller meir på Richters skala. Kjelde:

8 2.2.7 Ekstrem nedbør Det kommunale avlaupsnettet kan svikta, og kummar og rister kan tetta seg til. Dette medfører risiko for at vatnet tar nye vegar og vil kunne gjera materielle skader og øydeleggingar. Omsynet til overvatn vil verta vurdert i teknisk plan. 2.3 Menneske- og verksemdbaserte farar Ureining i luft, vatn eller grunn Det er ingen industriverksemder i nærområdet med fare for ureining. Det er likevel større jordbruksområder som kan føre til slik fare. Det har likevel ikkje vore noko problem i området El- forsyning Det ligg trafo like over vegen for planområdet som det er mogleg å kople seg på Brann Brann i hus kan oppstå ved påtenning, uforsvarleg bruk av eld, og i elektriske anlegg. Nye krav til elektriske installasjonar og avstand til brannstasjon (ca. 1 km) gjer at sannsynet vert justert ned. Det er tilgong på sløkkjevatn både frå elvar og bekkar i området Infrastruktur, veg Tilkomst til planområdet vil skje frå eksisterande privat fellesveg, Planteskulevegen. Fv. 35 ligg langs planområdet, med avkjøring til Planteskulevegen. Fylkesvegen har lite trafikk, ÅDT er oppgitt til 150 for fylkesvegen gjeldande for 2013 i følgje kartbasen til Statens vegvesen. Bustadene i vest har felles avkjøring direkte frå fylkesvegen. Sentrumsfunksjonane i Etne ligg i gåavstand frå planområdet. Det er ikkje gang- og sykkelveg langs fv. 35 før ein kjem til avkjøringa til Silde og Kambe 550 meter lenger vest. Vegen er rett og oversiktleg og har låg årsdøgntrafikk

9 3.Analyse og konklusjon 3.1 Kriteria for rangering av sannsyn Det er nytta kriterium for rangering av sannsyn som vedteken av kommunen. Sannsynsklasse S1 Svært sannsynleg S2 Mykje sannsynleg S3 Middels sannsynleg Kor ofte kan ein vente hendingar Meir enn 1 hending per 20 år. Mindre enn 1 hending per 20 år, men minst ei hending per 100 år. Mindre enn 1 hending per 100 år, men minst 1 hending per 200 år. S4 Noko sannsynleg Mindre enn 1 hending per 200 år, men minst 1 hending per 1000 år. S5 Lite sannsynleg Mindre enn 1 hending per 1000 år, men minst 1 hending per 5000 år. S6 Usannsynleg Meir enn 1 hending per 5000 år - 9 -

10 3.2 Kriteria for rangering av konsekvens Estimert tap innan dei ulike kategoriane, menneske, natur eller ting/ bygg går på samfunnsøkonomiske tap, det svarer ikkje til personleg tap eller kjensler knytt til hendingane. Det er nytta kriterium for rangering av sannsyn som vedteken av kommunen. Storleik på omfang Grad Menneske (liv helse) Ytre miljø (luft, vatn, jord) Samla verdi på materielle skadar i NOK Katastrofe K5 Meir enn 5 omkomne. Svært omfattande øydeleggingar på større areal med varige konsekvensar for ytre miljø. Varig skadar på infrastruktur/ Skadar for meir enn Kritisk K4 2-4 omkomne og alvorlege personskadar. Svært omfattande øydeleggingar på mindre areal med varige konsekvensar for ytre miljø. Infrastrukturen er nede over lang tid, med fare for liv/ skadar for mellom til Alvorleg K3 1 omkommen og alvorlege personskadar. Alvorleg skade på areal, kan utbetrast med tiltak. Infrastrukturen er nede over kort tid, med fare for liv/ skadar for mellom til Liten konsekvens K2 Inntil 2 alvorlege personskadar. Noko skade på ytre miljø som kan utbetrast på kort sikt. Infrastrukturen er ute av drift over tid, utan fare for liv og helse/ skadar for til Ufarleg K1 Mindre skadar som normalt lækjer seg sjølv. Lita eller ingen innverknad på ytre miljø, små skadar som kan utbetrast innan relativt kort tid. Det er korte brot i infrastrukturen, utan fare for noko liv eller helse/ skadar for inntil

11 3.3 Risikomatrise Risikomatrisa syner vurdering av risiko som produkt av sannsyn og konsekvens jf. kommunen si ROSanalysemal. Risikomatrise S1 Svært sannsynleg S2 Mykje sannsynleg S3 Middels sannsynleg S4 Noko sannsynleg S5 Lite sannsyn S6 Usannsynleg S1/ K1 S1/ K2 S1/ K3 S1/ K4 S1/ K5 S2/ K1 S2/ K2 S2/ K3 S2/ K4 S2/ K5 S3/ K1 S3/ K2 S3/ K3 S3/ K4 S3/ K5 S4/ K1 S4/ K2 S4/ K3 S4/ K4 S4/ K5 S5/ K1 S5/ K2 S5/ K3 S5/ K4 S5/ K5 S6/ K1 S6/ K2 S6/ K3 S6/ K4 S6/ K5 Sannsyn Konsekvens K1 Ufarleg K2 Liten Konsekvens K3 Alvorleg K4 Kritisk K5 Katastrofe 3.4 Akseptkriterium Ved gjennomføring av ROS-analyse for nye utbyggingsområde skal det leggjast til grunn følgjande akseptkriterium: Akseptkriterium Ikkje akseptabelt Moglegvis akseptabelt Uakseptabel risiko. Må undersøkast gjennom meir detaljerte analyser (for eventuelt å avkrefte risiko eller avklare moglege risikoreduserande tiltak). Tiltak kan gjennomførast for å redusera risikoen. Kost-nyttevurdering av risikoreduserande tiltak. Akseptabelt Akseptabel risiko i utgangspunktet. Risikoreduserande tiltak gjennomførast når det er mogleg ut frå økonomiske og praktiske vurderingar

12 3.5 Uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak Tabell over uønska hendingar og aktuelle tiltak. Uønska hending Sannsyn Konsekvens Risiko Aktuelt tiltak/ kommentar Lausmasseskred S3 K2 S5/K1 Det må leggjast inn fareområde med krav om sikring av massar mot erosjon. Flaum S3 K2 S2/K1 Det må leggjast inn fareområde med krav om planerings-/byggehøgd. Sterk vind S1 K1 S1/K1 Sterk vind kan føre til brot i elektriske anlegg, sperring av vegar og løsning av faste konstruksjonar. Skog og grasbrann S2 K1 S2/K1 Naudsynt sløkkjevatn må sikrast ved ein eventuell grasbrann. Det er god tilgang til vatn frå elv og bekkar i området. Radon S4 K1 S4/K1 Alle bygningane må planleggjast og byggjast i samsvar med krav i TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, 13-5 Radon. Jordskjelv S3 K1 S3/K1 Dei fleste jordskjelv i Noreg frå 1979 til i dag har vore under 4 på Richters skala. Bygningane på planområdet må byggjast etter tekniske forskrifter. Ekstremnedbør S2 K1 S2/K1 Store nedbørsmengder råkar Vestlandet årleg, utan at det fører til større skadar på materielle verdiar. Avlaupsnett og kummer må dimensjonerast slik at dei tolar større nedbørsmengder i framtida. El- forsyning S1 K1 S1/K1 Det er mogeleg å kopla seg til elforsyninga i nærområdet, utan at dette vert overbelasta. Vatn og avlaup S1 K1 S1/K1 Det er mogeleg å knyte seg til kommunalt V/A- anlegg utan at dette vert overbelasta. Brann S2 K2 S2/K2 Det er tilgjengeleg sløkkjevatn i området og det er kort avstand til brannstasjon. Infrastruktur, veg S1 K2 S1/K2 Det må visast stor aktsemd ved ferdsle langs vegen mot næraste gang- og sykkelveg

13 3.6 Konklusjon Tiltak med kommentarar vert innarbeidd i reguleringsplanen med tilhøyrande føresegner. - Det bør i plankartet leggjast inn fareområde for flaum med føresegner om minimum kotehøgde for bygning. - Det bør i plankartet leggjast inn fareområde for flaum med føresegner om erosjonssikrande tiltak mot bekken i sør. Det er ikkje noko som tilseier at det er naudsynt med vidare risikoreduserande tiltak på planområdet utover det som er lagt inn i planen og vurdert ovanfor