Innkallinga gjeld valde medlemer i Fylkeseldrerådet i Hordaland. Ved eventuelt forfall frå faste medlemer vil varamedlemer bli kalla inn særskilt.

Transkript

1 Møteinnkalling Utval: Møtestad: Fylkeseldrerådet i Hordaland Fylkeshuset, møterom Nordhordaland 4. etg., Dato: Tid: 10:15 15:00 Dagsorden: kl : Orientering frå kulturavdelinga kl : Sakshandsaming kl : Lunsj kl : Sakshandsaming Dersom nokon av utvalet sine medlemmer ikkje kan møta og må melda forfall, vert dei bedne om å gjere dette snarast råd til telefon eller sende melding til folkevalde@hfk.no. Innkallinga gjeld valde medlemer i Fylkeseldrerådet i Hordaland. Ved eventuelt forfall frå faste medlemer vil varamedlemer bli kalla inn særskilt. Fylkeseldrerådet i Hordaland Margot Bertheussen utvalsleiar Side1

2 Sakliste PS 28/14 PS 29/14 PS 30/14 Innhald Godkjenning av møteinnkalling Godkjenning av møtebok forrige møte Godkjenning av sakliste Utvalssaknr Arkivsaknr PS 31/14 Møteprotokoll frå rådsmøtet i fylkeseldrerådet /557 PS 32/14 Transportordninga for funksjonshemma - endring av retningslinjer 2014/13048 PS 33/14 PREMISS; regional kulturplan - høyringsuttale 2014/557 PS 34/14 Eldrerådskonferansen oppdatering 2014/557 PS 35/14 Oppnemning av representant til det regionale brukarutvalet i Helse Vest /557 PS 36/14 Vestlandssamlinga førebuing 2014/557 PS 37/14 Budsjett 2015 for Hordaland fylkeskommune 2014/557 PS 38/14 Budsjett 2015 for fylkeseldrerådet - ønskjer 2014/557 PS 39/14 Referatsak (meldingar) RS 26/14 Referat frå studietur til Island - Fylkeseldrerådet 2014/557 RS 27/14 Referat frå FYEL-AU /557 RS 28/14 Møteprotokoll frå FYEL-Buskerud /557 RS 29/14 Endeleg uttale til nytt mandat for Fylkeseldrerådet i Hordaland 2014/557 RS 30/14 Svar til Pensjonistforbundet Hordaland frå fylkeseldrerådet 2014/557 RS 31/14 Uttale til regional plan for attraktive senter - fylkeseldrerådet 2014/557 RS 32/14 Oversikt over større saker til politisk behandling hausten pr. august PS 40/14 Ymse 2014/1527 U.Off. Side2

3 PS28/14Godkjenningavmøteinnkalling PS29/14Godkjenningavmøtebokforrigemøte PS30/14Godkjenningavsakliste Side3

4 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 31/ Møteprotokoll frå rådsmøtet i fylkeseldrerådet Samandrag Møteboka frå møtet i Fylkeseldrerådet ligg vedlagt. Forslag til avgjerd Fylkeseldrerådet godkjenner møteboka frå Birte Markeseth Aasen leiar Ingeborg Borgen Takle rådgjevar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side4

5 Møteprotokoll Utval: Fylkeseldrerådet i Hordaland Møtestad: Fylkesutvalsalen, 3.etg., Fylkeshuset Dato: Tidspunkt: 10:15-14:50 Følgjande faste medlemmer møtte: Namn Funksjon Representerer Margot Bertheussen Leiar PF Kåre Ystanes Nestleiar PF Monrad Reigstad Medlem PF Anne-Karin Davidsen Medlem LOP Arne Gunnar Trædal Medlem FSF Jette Lunemann Hansen Medlem A Dagfinn Vik Medlem FRP Følgjande medlemmer hadde meldt forfall: Namn Funksjon Representerer Følgjande varamedlemmer møtte: Namn Møtte for Representerer Merknader Frå administrasjonen møtte: Namn Helene Jensen Lien Birte Markeseth Aasen Joachim Vabø Bratland Ingeborg Borgen Takle Stilling 1. konsulent, regionalavdelinga Seksjonsleiar, administrasjonsavdelinga Lærling, IT-seksjonen Rådgjevar, administrasjonsavdelinga Side5

6 Sakliste Utvals- Innhald Arkiv- U.Off. saknr saknr PS 17/14 Godkjenning av møteinnkalling PS 18/14 Godkjenning av sakliste PS 19/14 Referatsak (meldingar) RS 19/14 Oversikt økonomi, per /557 RS 20/14 Oversikt over større saker til politisk behandling våren pr mai 2014/1527 RS 21/14 Referat FYEL-AU /557 RS 22/14 Brev frå Pensjonistforbundet i Hordaland /557 RS 23/14 Rutine for sekretariatsfunksjon for RMNF, FYEL og UFU/UFT 2014/12384 RS 24/14 Busstopp ved Ulset sykehjem 2014/557 RS 25/14 Informasjon til eldrerådet i Bergen angåande busstopp ved Ulset sjukeheim 2014/557 PS 20/14 Referat frå møtet /557 PS 21/14 Regional plan for attraktive senter - uttale 2014/557 PS 22/14 Mandat for fylkeseldrerådet 2014/557 PS 23/14 Betaling for enkeltrom på Island 2014/557 PS 24/14 Tema eldrerådskonferanse /557 PS 25/14 Evaluering av studieturen til Island og tanker om neste års Vestlandssamling 2014/557 PS 26/14 Landskonferansen 2014 for fylkeseldreråd - evaluering 2014/557 PS 27/14 Ymse Side6

7 PS 17/14 Godkjenning av møteinnkalling Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet godkjente møteinnkallinga. PS 18/14 Godkjenning av sakliste Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet godkjente sakslista. PS 19/14 Referatsak (meldingar) Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak RS 22/14 Brev frå Pensjonistforbundet i Hordaland: Fylkeseldrerådet vedtek at arbeidsutvalet skriv eit utkast til svar til Pensjonistforbundet i Hordaland på bakgrunn av innspela i rådsmøtet. Utkastet vert sendt ut til medlemane for kommentarar før det vert sendt offisielt. RS 19/14 Oversikt økonomi, per RS 20/14 Oversikt over større saker til politisk behandling våren pr mai RS 21/14 Referat FYEL-AU RS 22/14 Brev frå Pensjonistforbundet i Hordaland RS 23/14 Rutine for sekretariatsfunksjon for RMNF, FYEL og UFU/UFT RS 24/14 Busstopp ved Ulset sykehjem RS 25/14 Informasjon til eldrerådet i Bergen angåande busstopp ved Ulset sjukeheim PS 20/14 Referat frå møtet Forslag til avgjerd Fylkeseldrerådet godkjenner møteboka frå Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet godkjente møteboka frå Side7

8 PS 21/14 Regional plan for attraktive senter - uttale Forslag til avgjerd Fylkeseldrerådet gjev arbeidsutvalet fullmakt til å skrive ein uttale basert på innspela i møtet. Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet vedtok å gje arbeidsutvalet fullmakt til å skrive ein uttale basert på innspel frå medlemane som vert sendt inn innan 15. august. PS 22/14 Mandat for fylkeseldrerådet Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråing. Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Birte Markeseth Aasen var til stede under møtet og informerte rådet om saka. Vedtak Fylkeseldrerådet ynskjer å kome med følgjande endringar til mandatet til rådet slik det føreligg frå administrasjonen: I tillegg til det som er nemnt under punkt 2. ynskjer fylkeseldrerådet at fylgjande kjem i tillegg: Rådet kan ta opp sakar som gjeld eldre i fylket. Rådet kan samarbeide og ha kontakt med kommunale eldreråd og Statens seniorråd. Rådet kan samarbeide med andre organisasjonar. Under punkt 4 ynskjer Fylkeseldrerådet å leggje til ordet høveleg, slik: Fylkesrådmannen sytar for høveleg sekretariat for rådet. Fylkeseldrerådet ønskjer eit nytt punkt 5 slik: 5. Økonomi Fylkeseldrerådet fylgjer dei generelle retningsliner når det gjeld økonomi, som godtgjersle og reise- og opphaldsutgifter. PS 23/14 Betaling for enkeltrom på Island Forslag til avgjerd Fylkeseldrerådet vedtek at tillegget for enkeltrom vert betalt av rådet sitt budsjett. Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet vedtok at tillegget for enkeltrom vert betalt over rådet sitt budsjett. Side8

9 PS 24/14 Tema eldrerådskonferanse 2014 Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråing. Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Fylkeseldrerådet kom med slike innspel til saka: - Kontakte Anne Gine Hestetun frå Husbanken angåande universell utforming. - Ha eit tema rundt arbeidsoppgåver til rådet med bakgrunn i loven. Vedtak Fylkeseldrerådet tok saka til orientering. PS 25/14 Evaluering av studieturen til Island og tanker om neste års Vestlandssamling Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråing. Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet vedtok å sjå på moglegheiter for å ha neste års Vestlandssamling utanfor Bergen, til dømes i Ullensvang. Fylkeseldrerådet er særs nøgd med studieturen til Island, både fagleg og kulturelt. Fylkeseldrerådet vart imponert av måta råda vert møtt på og gjestfriheita på Island. Fylkeseldrerådet vedtok å godkjenne referatet frå Island slik det vart presentert i møtet, og tek eventuelle endringar frå dei andre fylka til orientering. PS 26/14 Landskonferansen 2014 for fylkeseldreråd - evaluering Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråing. Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Vedtak Fylkeseldrerådet var nøgd med kulturelle innslag på høgt nivå under landskonferansen i Drammen mai. Konferansen var godt tilrettelagt, med interessante tema og eit innhaldsrikt program. I 2016 vert konferansen heldt i Rogaland. PS 27/14 Ymse Saksprotokoll i Fylkeseldrerådet i Hordaland Internett i fylkeshuset: Politikarane har nå fått brukarnamn og passord til tilsettenettet på fylkeshuset fordi det er mykje meir stabilt og ein slipp å logge seg inn på nytt til kvart møte. IT-service stilte på møtet for å gje dei medlemane i fylkeseldrerådet som ønskja det eit brukarnamn og passord. Side9

10 Synfaring på Straume bu- og omsorgssenter: Jette Lunemann Hansen deltok på ein synfaring til Straume bu- og omsorgssenter i regi av eldrerådet i Bergen 17. juni. Der fekk ho høyre om planar framover, planlagt samarbeid med forretningar på Sartor senter for heimebuande som treng litt ekstra hjelp. Representantar frå eldreråd i Askøy, Bergen, Sund og Øygarden deltok på synfaringa. Statens vegvesen kurs for eldre fotgjengarar: Fylkeseldrerådet fekk ein førespurnad frå Statens vegvesen om å bidra til gjennomføring av kurs for eldre fotgjengarar. Samling for eldreråda i Sunnhordland: Margot Bertheussen deltok på ein samling i Sunnhordland for dei 8 kommunale eldreråda der. Ein slik samling vert gjennomført kvart år, og i år vart det heldt på Sveio. Margot Bertheussen informerte dei kommunale råda om fylkeseldrerådet og fekk tilbakemelding om kva utfordringar og suksessar dei opplever. Vedtak Statens vegvesen kurs for eldre fotgjengarar: Fylkeseldrerådet vedtok å melde tilbake at rådet er positiv til slike kurs, men ønskjer meir informasjon om kva rolle som er tiltenkt rådet og korleis det finansielle vert teken vare på. Folkehelseplanen vedteken: Folkehelseplanen er nå vedteken og rådet vedtok å få den tilsendt i papir. Side10

11 SAMFERDSELSAVDELINGA Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Merethe Helland Nordnæs Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Samferdselsutvalet 73/ Fylkesutvalet 181/ Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne 40/ Ungdommens fylkesutval Fylkeseldrerådet i Hordaland 32/ Samferdselsutvalet Fylkesutvalet Transportordninga for funksjonshemma - endring av retningslinjer Samandrag Transportordninga for funksjonshemma er eit tilbod til innbyggjarar i Hordaland som på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming ikkje kan nytte det ordinære kollektive rutetilbodet. Transportordninga gjeld fritidsreiser med drosje. Det er den enkelte sin helsetilstand som er avgjerande. Ordninga skal ikkje erstatta eit mangelfullt rutetilbod. Dei noverande retningslinjene er frå 1. juli 2006 og er vedtekne av Fylkesutvalet. Tida er no inne for ei endring og presisering av nokre av retningslinjene. Fylkesrådmannen legg i saka fram forslag til nye retningslinjer. Forslag til vedtak Fylkesutvalet godkjenner forslag til nye retningslinjene for TT-ordninga i Hordaland, datert 23. mai Saksprotokoll i Samferdselsutvalet Stein Inge Ryssdal sette fram forslag om å utsetja saka, og grunngav det med at den burde sendast på høyring hjå Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne og Ungdommens fylkesutval. Røysting Forslaget om utsetjing vart samrøystes vedteke. Innstilling Hordaland fylkeskommune SAMFERDSELSAVDELINGA Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side11

12 Side 2/7 Saka vert utsett. Saksprotokoll i fylkesutvalet Innstillinga vart samrøystes vedteken. Vedtak Saka vert utsett. Johnny Stiansen Fung. fylkesrådmann Håkon Rasmussen fylkesdirektør samferdsel Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Vedlegg: Vedlegg 1: Forslag til nye retningslinjer gjeldande frå 1. september Vedlegg 2: Retningslinjer gjeldande frå 1. mars 2009 Side12

13 Side 3/7 Fylkesrådmannen, Bakgrunn for saka: Dei noverande retningslinjene er frå den 1. juli 2006, med ein mindre endring frå den 1. mars Det er opp til den einskilde fylkeskommune å fastsette retningslinjer for transportordninga. Retningslinjene er styrande for kven som vert godkjent av ordninga. Tida er no inne for endring og oppdatering av nokre av retningslinjene. Generelt om TT-ordninga: Alle fylkeskommunar er av Samferdselsdepartementet pålagt å ha ei ordning med tilrettelagt transport for personar som av ulike årsaker ikkje kan nytte det ordinære rutetilbodet. Ordninga er ikkje lovpålagt, og korleis det einskilde fylke organiserer tilbodet varierer. Ordninga er med andre ord budsjettstyrt og det er store skilnader på korleis fylka prioriterer å nytte ressursane som er avsett til ordninga. Ordninga gjeld personar over 9 år som er fast busett i Hordaland og som på grunn av sjukdom eller funksjonshemming ikkje kan nytte buss. Rullestolbrukarar og blinde/sterkt svaksynte er prioriterte grupper i TT-ordninga, men andre med nedsett funksjonsevne kan og søkja. Funksjonsnedsettinga må venteleg vare i minst 2 år. Direktør for samferdsel fattar vedtak i saka på grunnlag av ei tilråding frå den fylkeskommunale legenemnda. Alle godkjente TT-brukarar får eit elektronisk TT-kort med bilde med ein fast sum. TTbrukaren betalar ein eigenandel på 15 % av turprisen. Godkjenning som brukar av transportordninga gjeld for 2 eller 4 år om gongen. Transportordninga for funksjonshemma hadde pr. 30.april 2014 ca godkjente TT-brukarar i Hordaland av desse er busette i Bergen kommune, medan er busette i fylket elles. Talet på godkjente TT-brukarar i ein kommune er sett til maksimalt 3,4 % av folketalet i kommunen. I 2013 vart det utført TT-turar med drosje som vart betalt ved bruk av TT-korta.Dette er ein svak oppgang frå I 2012 vart det utført TT-turar med drosje, og i 2011vart det utført TTturar. Transportordninga Netto rekneskap (mill) Totalt 40,4 43,9 46,0 43, Herav arbeidskjøring 7,3 8,9 10,9 11,3 10,8 Klagesaker: Det går fram av retningslinjene punkt 13 at ved klage gjeld forvaltningslova og 2. ledd. Klagefristen er i følgje forvaltningslova 29. ledd 3 veker frå melding om vedtak er motteke. Klagen skal sendast til samferdselsavdelinga, og vert vidare vurdert av 3 legar i legenemnda. Dersom klagen ikkje vert teken til følgje, går saka vidare til den fylkeskommunale klagenemnda. I 2013 var det ca 30 klagesaker i klagenemnda, kun frå Bergen kommune. (Det var ca 30 klagesaker i tillegg, frå kommunane rundt Bergen). Administrasjonen vurderer dette som eit lågt antall klagesaker. Ut frå at samferdselsavdelinga mottar ca søknader om brukargodkjenning pr. år, frå innbyggjarar i Bergen kommune. Side13

14 Side 4/7 Det er retningslinjene for TT-ordninga som avgjer om kva som skal til for å kome med i transportordninga. Det går på om ein er i stand til å nytta offentleg transportmiddel eller ikkje. Det går fram av retningslinjene punkt 5, 1. avsnitt at: «Målgruppa er personar som er «grovt forflytningshemma» og difor ikkje kan nytte offentleg transportmiddel. Det er med andre ord den enkelte sin helsetilstand som er avgjerande. Behovet for å bere med varer heim, bratte bakkar/lang veg til busstopp og liknande vert ikkje vektlagt». I mange tilfelle går klagene ut på at det ikkje er offentleg transportmiddel som kan nyttast der vedkommande er busett eller der er dårleg kommunikasjon. Dette er eit moment som ein i følgje retningslinjene ikkje skal leggje vekt på. Det same gjeld dersom søkjaren har ein bratt bakke/lang veg mellom heim og busstopp. Det er den enkelte sin helsetilstand som er avgjerande. Nokre av klagesakene gjeld klager på avslag om fornya godkjenning. I andre tilfelle går klagene ut på at ein har ein psykisk sjukdom, men at ein ikkje har diagnose som kvalifiserer for brukargodkjenning. Den fylkeskommunale legenemnda består av 4 allmennlegar og ein psykiater. Det er faste møter mellom legenemnda og administrasjonen. Desse legane vurderer eigenerklæringa ( søknaden ), legeerklæringa frå søkjaren sin lege, ein eventuell klage, samt eventuell annan dokumentasjon i saka. Legane vurderer ut frå det medisinske grunnlaget om søkjaren er sterkt nok forflytningshemma til å tilfredstille krava som er nedfelt i retningslinjene for ordninga. Legane kjem deretter med ei tilråding i saka. Dersom desse legane finn at søkjaren etter ei medisinsk vurdering ikkje tilfredstiller krava til å kome med i ordninga, så vert det innstilt på avslag. Søknaden vert vurdert av ein lege i den fylkeskommunale klagenemnda. Dersom avslaget vert påklaga, vert søknaden vurdert av tre legar i nemnda. Dersom det kjem fram nye opplysningar i saka og to av dei tre legane innstiller på godkjenning, så vert avslaget omgjort til ei godkjenning. Dersom legane etter ny vurdering finn at søkjaren ikkje tilfredsstiller krava, vert saka sendt vidare til den fylkeskommunale klagenemnda. Handsaminga i klagesaker i TT-ordninga elles, følgjer forvaltningslova sine reglar om sakshandsaming. Klagenemnda kan prøve alle sider av det vedtaket som det er klaga over. Klagen kan enten bli teken til følgje eller vedtaket om avslag kan bli stadfesta. Klagenemnda sine vedtak er endelege. Ein gjer merksam på at fleire av dei som får avslag på søknaden, søker på nytt om å bli godkjent som brukar av transportordninga. Dette i staden for å klage på vedtaket. Får ein avslag har ein mogelegheit til å søkja på nytt. 2. Forslag til endringar i gjeldande retningslinjer: I det fylgjande går ein gjennom forslag til dei viktigaste endringane i retningslinjene. l vedlegg 1, fylgjer forslag til dei nye retningslinjene. Til retningslinjene punkt 3, godkjenningsperiode: Vurdering av om ein kan gje personar med konstatert varig funksjonshemming livsvarig godkjenning. I dei noverande retningslinjene for transportordninga punkt 3, 2. avsnitt går det m.a. fram at: «godkjenning vert gjeve for 2 eller 4 år om gongen». Når godkjenningsperioden er over må den enkelte søkje om fornya godkjenning. Brukarane har motteke eit særskilt brev om dette frå administrasjonen i god tid før godkjenningsperioden er over. Blinde TT-brukarar slepp å søkja på nytt, og får automatisk ein ny godkjenningsperiode på 4 år. TT-brukarar som har fylt 80 år og som har ein varig godkjenning (godkjenningsperiode på 4 år) får godkjenninga omgjort til livsvarig godkjenning. Det vert og vist til sak om livsvarig godkjenning for personar med konstatert varig funksjonshemming, av 20. oktober 2010, sak Vi registrerar at mange søkjarar med konstatert varig funksjonshemming som til dømes rullestolbrukarar, reagerer på at dei må senda inn ny søknad når godkjenningsperioden er over. Dei held fram at det ikkje er Side14

15 Side 5/7 noko endring i deira helsetilstand, og likevel må dei ta arbeidet med å senda inn ny søknad. Dette temaet har og vore drøfta av den fylkeskommunale legenemnda, sist i møte den Nemnda kom fram til at blinde og rullestolbrukarar med varige kroniske lidingar som til dømes MS og ALS kan få livsvarig brukargodkjenning. Brukarane må her kunne leggja fram tilstrekkeleg dokumentasjon på at sjukdomen er konstatert varig. Det er legenemnda som vurderer kvar enkelt søknad konkret, om vilkåra for å få livsvarig godkjenning, er oppfylt. Dette fordi dette er ei medisinsk vurdering. Administrasjonen vil endra søknadsskjemaet der legenemnda skriv si medisinske konklusjon, med ein eigen rubrikk for livsvarig godkjenning. Fylkesrådmannen rår difor til at retningslinjene punkt 3, 4 setning vert endra til: «Personar med konstatert varig funksjonshemming og TT-brukarar med varig godkjenning som er fylt 80 år, får godkjenninga omgjort til livsvarig godkjenning.» Til retningslinjene punkt 5: Medisinske vilkår for å kunne bli godkjent som brukar av transportordninga: Kriteria for godkjenning av personar med psykiske lidingar. I retningslinjene for transportordninga punkt 5, 1. avsnitt, heiter det m.a. at: «Det er eit vilkår for å kunne bli godkjent som brukar at søkjaren har varig nedsett mobilitet, slik at vedkommande ikkje kan nytte seg av det offentlege rutetilbodet.» Det går fram av retningslinjene punkt 5, 3. avsnitt: «Psykiske lidingar vil berre i heilt spesielle tilfelle kunne gje grunnlag for brukargodkjenning. Det må i så tilfelle dokumenterast grundig at søkjaren på grunn av sjukdommen ikkje kan nytte offentlege transportmiddel, eller at sjukdommen blir vesentleg forverra ved å nytte slik transport.» Søknader som manglar slik dokumentasjon har vanskeleg for å verte godkjente. Det vert og vist til sak den 20. oktober 2010 sak nr om dette. Mange søkarar oppgjev psykiske lidingar som årsak til at ein ynskjer å kome med i transportordninga for funksjonshemma. Mange av desse har tidlegare fått avslag på søknaden ettersom dei ikkje har oppfylt krava for brukargodkjenning. Når søkjarane var gangføre og slikt sett i stand til å nytte offentleg transportmiddel, kunne det vera vanskeleg å fastlå om dei skulle godkjennast eller ei. Det er den fylkeskommunale legenemnda som avgjer dette. Forholdet til psykisk sjukdom og rett til å bli godkjend som brukar av transportordninga har vore drøfta med legenemnda. Nemnda kom fram til at det må liggja føre ei alvorleg psykisk liding og at ein må stille strenge krav til dokumentasjon på kvifor ein ikkje er i stand til å nytte offentleg transport eller at sjukdomen vert vesentleg forverre av å nytte offentleg transport. Døme på slik dokumentasjon kan vere: Brei, langvarig kontakt med behandlingsapparatet, tyngre psykiatri/alvorleg diagnose, god funksjonsbeskriving eller kronisk sjukdom. Frå og med august 2010 vart legenemnda supplert med ein psykiater. Ho handsamar særskilt saker der søkjarane har ei psykisk liding, noko som har auke den kompetansen på psykisk sjukdom i nemnda. Vi rår til at retningslinjene punkt 5 avsnitt 2 vert endra til: «Psykiske lidingar som har medført ei brei og langvarig kontakt med behandlingsapparatet/tyngre psykiatri/alvorleg diagnose kan gje grunnlag for brukargodkjenning. Det må i så tilfelle dokumenterast at søkjaren på grunn av sjukdomen ikkje kan nytte offentleg transportmiddel, eller at sjukdommen blir vesentleg forverre ved å nytte slik transport.» Side15

16 Side 6/7 Til retningslinjene punkt 7, Brukarkvotar: Det går fram av retningslinjene punkt 7 at: «Godkjente brukarar av transportordninga får inntil vidare tildelt følgjande kvoter med omsyn til fritidsreiser: Brukarar over 67 år Brukarar under 67 år Brukarar som fell inn under punkt 5 a) b) Brukarar som fell inn under punkt 5 c kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr 7.500,- pr. år varierande satser.» Det er her behov for ei nærare presisering av reglane og beløpa. Vi gjer merksam på at der er inga endring i størrelsen på kvote-beløpa. Forslag til endring av retningslinjene punkt 7: «Godkjente brukarar av transportordninga får inntil vidare tildelt følgjande kvotar med omsyn til fritidsreiser: Brukarar over 67 år Brukarar under 67 år Blinde/sterkt svaksynte (under visus 0,1) Rullestolbrukarar med manuell rullestol Rullestolbrukarar med elektrisk rullestol eller som treng spesialbil kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år Som elektrisk rullestol i denne samanheng vert ikkje å rekna «overbygde rullestolar», permobilar eller scootere. Brukarar som bur meir enn 20 km frå næraste servicesenter (post/butikk etc ) får eit tillegg på kr ,- pr. år. For ektepar/sambuarar som begge er godkjente brukarar av ordninga vert kvotane redusert med 25 % i forhold til det vedkommande ville hatt krav på etter reglane ovanfor. Godkjente brukarar med tilgang på bil i husstanden får redusert kvoten sin med 25 %. Kvotereduksjonen gjeld ikkje blinde/sterkt svaksynte eller rullestolbrukarar.» For å bli kategorisert som rullestolbrukar i forhold til retningslinjene, meinast at ein må vera avhengig av rullestol når ein ferdast utandørs. Overbygde rullestolar, permobilar eller scootere tildelt av hjelpemiddelsentralen vert ikkje å rekna som elektrisk rullestol. Dette er kjøretøy til bruk over lengre avstandar. Personar som brukar desse kjøretøya er ikkje avhengig av rullestol for å ferdast utandørs. Dei kan som oftast ferdast utandørs utan rullestol, men er avhengig av denne type rullestol når dei skal ferdast over lengre avstandar. Ektepar/sambuarar som begge er godkjente brukarar av ordninga får kvotane redusert med 25 %. Grunnen til dette er at kvar TT-brukar kan utan meirkostnad ha med ein følgjeperson. TT-brukaren og følgjepersonen vert rekna som ein passasjer. Når det gjeld 4. punktum i noverande retningslinjer: «Brukarar som fell inn under punkt 5 c - varierande satser» foreslår ein at dette punktet vert endra til: «Rullestolbrukarar med elektrisk rullestol eller som treng spesialbil kr ,- pr. år.» Denne endringa er berre ein stadfesting av ein fast praksis med eit kvotebeløp som har vore over lengre tid. Side16

17 Side 7/7 Til retningslinjene punkt 10: Arbeidskjøring: Punkt 10: I retningslinjene for transportordninga som gjeld arbeidskjøring heiter det at: «Arbeidstakarar som har tilrettelagt arbeid: Personar som deltek i eit varig tilrettelagt arbeid, og som samstundes mottar uførestønad, som treng særskilt tilrettelagt transport til og frå arbeid kan søkje om stønad til slik transport. Det blir kravd eigenandel ved transporten.» Personar med varig tilrettelagt arbeid i verksemder kan etter søknad få innvilga arbeidskjøring. Ved utgangen av april månad 2014 var det ca 200 personar som hadde tilrettelagt skyss. Tilbod om arbeidskjøring gjeld mellom heim og arbeidsstad, for inntil 5 arbeidsdagar i veka. For å kunne søkje om arbeidskjøring må ein vere godkjent TT-brukar. Søkjaren må ha varige forflytningsvanskar som medfører at ein ikkje kan reise til og frå arbeidet med vanleg rutegåande transportmiddel. Reisa må føre til så store belastningar at det ikkje er rimeleg å krevje at ein skal nytte rutegåande transportmiddel. Ein fell utanfor ordninga dersom ein har fått bil gjennom folketrygda. Søkjaren må vera varig uføretrygda. Det er eit vilkår at arbeidet må vera i ei bedrift som har godkjente VTA-arbeidsplassar. Varig tilrettelagt arbeid (VTA) er ein tidsubegrensa arbeidsaktivitet for personar med varig uføretrygd og som har behov for spesiell tilrettelegging og tett oppfølging. Verksemda skal tilby deltakarane arbeidsoppgåver tilpassa den einskilde si arbeidsevne. Arbeidet skal bidra til å utvikle ressursar hos deltakarane gjennom kvalifisering, tilrettelagte arbeidsoppgåver og tett oppfølging. Der finns og ei statleg ordning (NAV) med Arbeids- og utdanningsreiser. Dersom ein har varig forflytningsvansker og ikkje kan reise til og frå arbeids- eller utdanningsstad med offentlege transportmidlar, kan ein søkje om støtte til arbeids- og utdanningsreiser. Ordninga inneber at ein kan få transport med drosje til og frå arbeid eller skule. Ordninga er lokalisert til NAV i Oppland. I motsetning til ordninga med arbeidsreiser som er ein del av TT-ordninga, er det her ikkje krav om at ein må vera uføretrygda eller at ein må ha ein VTA-arbeidsplass. Side17

18 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Retningslinjer for Transportordninga for funksjonshemma i Hordaland Gjeldande frå 1. september Side18

19 Innhald: 1. Formål 3 2. Kven kan nytte ordninga? 3 3. Godkjenningsperiode 3 4. Brukartak 3 5. Medisinske vilkår 4 6. Framgangsmåte ved søknad om brukargodkjenning 4 7. Brukarkvotar 5 8. Bruk av TT-kortet 5 9. Eigendel ved fritidsreiser Arbeidskjøring Eigendel ved arbeidskjøring Utmelding av transportordninga - flytting m.v Klage Endringar 7 2 Side19

20 1. Formål Transportordninga for funksjonshemma er eit ikkje lovfesta tilbod til innbyggjarar i Hordaland som på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming ikkje kan nytte det ordinære kollektive rutetilbodet. Ordninga skal såleis ikkje erstatte eit mangelfullt rutetilbod. Transportordninga skal dekka fritidsreiser, dvs reiser som ikkje fell inn under NAV sine ordningar, eller reglar om skuleskyss. I tillegg kan godkjente TT-brukarar etter reglane i punkt 10 og 11 søke om stønad til arbeidsreiser. 2. Kven kan nytte ordninga Innbyggjarar i Hordaland som på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming ikkje kan nytte det offentlege rutetilbodet, kan søkje om å bli godkjent som brukar av transportordninga. Minstealder for å bli omfatta av ordninga er 9 år. Rullstolbrukarar og blinde/sterkt synshemma er prioriterte i ordninga, men andre med nedsett mobilitet kan og søkje. Personar med fast plass på institusjon og personar som har fått stønad til kjøp av bil gjennom folketrygdlova vil berre kunne bli godkjent som brukar av ordninga dersom dei er blind/sterkt synshemma eller avhengig av rullestol. Personar med varig sjukdom eller funksjonshemming som varer i meir enn 2 år kan få godkjenning. TT-kortet er personleg og kan ikkje overdragast. 3. Godkjenningsperiode Godkjenningar vert gjeve for 2 eller 4 år om gongen. Når godkjenningsperioden er over må den enkelte søkje om fornya godkjenning. Godkjenning blir gjeve for maksimalt 4 år om gongen. Mellombels godkjenning blir gjeve for minst 2 år. Personar med konstatert varig funksjonshemming og TT-brukarar med varig godkjenning som er fylt 80 år, får godkjenninga omgjort til livsvarig godkjenning. 4. Brukartak Talet på godkjente brukarar er sett til maksimalt 3,4 % av folketalet i kommunen. 3 Side20

21 5. Medisinske vilkår for å bli godkjent som brukar av transportordninga Det er eit vilkår for å kunne bli godkjent som brukar at søkjaren har varig nedsett mobilitet, slik at vedkommande ikkje kan nytte seg av det offentlege rutetilbodet. Målgruppa er personar som er grovt forflyttingshemma og difor ikkje kan nytte offentleg transportmiddel. Det er med andre ord den enkelte sin helsetilstand som er avgjerande. Problem med å bere med varer heim, bratte bakkar/lang veg til busstopp/manglande rutetilbod vert ikkje vektlagt. Psykiske lidingar som har medført ei brei og langvarig kontakt med behandlingsapparatet/tyngre psykiatri/alvorleg diagnose kan gje grunnlag for brukargodkjenning. Det må i så tilfelle dokumenterast at søkjaren på grunn av sjukdommen ikkje kan nytte offentlege transportmiddel, eller at sjukdommen blir vesentleg forverra ved å nytte slik transport. Dersom søkjaren dokumenterer med legeerklæring at han/ho har ein av følgjande medisinske tilstandar, så vil vedkommande bli godkjent som brukar av transportordninga: a) Blind b) Sterkt synshemma (visus med korreksjon som er mindre enn 6/60-del (0,1) og/eller når personen ikkje klarar fingertelling (med korreksjon) på meir enn 6 meter c) Avhengig av rullestol (må dokumenteras med stadfesting frå lege eller hjelpemiddelsentralen) d) Sjukdom i den terminale fasen/langt framskreden kreft e) Avhengig av konstant kunstig surstofftilførsel Elles kan ein i særskilte tilfelle søkje om å bli godkjent som TT- brukar dersom ein på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming har vesentleg nedsett mobilitet. Den nedsette mobiliteten må ha ført til at vedkommande ikkje kan nytte seg av det offentlege rutetilbodet. 6. Framgangsmåte ved søknad om brukargodkjenning Søknadsskjema finn ein på Hordaland fylkeskommune sine heimesider eller ved å vende seg til kommunen. I kommunane utanfor Bergen skal søknaden sendast til kommunen som handsamar søknaden, og fattar vedtak i saka på grunnlag av delegert mynde frå Hordaland fylkeskommune. Innbyggjarar i Bergen kommune må senda søknaden til Hordaland fylkeskommune v/samferdselsavdelinga som fattar vedtak i saka. Søknad om å verte godkjent som brukar av transportordninga skal innehalde eigenerklæring og legeerklæring som ikkje må vera eldre enn 6 månader. Søknader som manglar eigenerklæring og/eller legeerklæring vil ikkje verte handsama. Det er søkjaren sitt ansvar at søknaden vert tilstrekkeleg dokumentert. Søkjarar som vert godkjent får tilsendt eit brevark som innan 2 månader skal sendast kortprodusenten. På brevarket må det limast inn eit bilete, helst passfoto. Innan 14 dagar etter innsendt brevark, får brukar tilsendt eit personleg TT-kort med magnetstripe. 4 Side21

22 7. Brukarkvotar Godkjente brukarar av transportordninga får inntil vidare tildelt følgjande kvotar med omsyn til fritidsreiser: Brukarar over 67 år Brukarar under 67 år Blinde/sterkt svaksynte (under visus 0,1) Rullestolbrukarar med manuell rullestol Rullestolbrukarar med elektrisk rullestol eller som treng spesialbil kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år Som elektrisk rullestol i denne samanheng vert ikkje å rekna «overbygde rullestolar», permobilar eller scootere. Brukarar som bur meir enn 20 km frå næraste servicesenter (post/butikk etc) får eit tillegg på kr ,- pr. år. For ektepar/sambuarar som begge er godkjente brukarar av ordninga vert kvotane redusert med 25 % i forhold til det vedkommande ville hatt krav på etter reglane ovanfor. Godkjente brukarar med tilgang på bil i husstanden får redusert kvoten sin med 25 %. Kvotereduksjonen gjeld ikkje blinde/sterkt svaksynte eller rullestolbrukarar. 8. Bruk av TT-kortet TT-kortet kan nyttast til reiser med drosje, turvogn/spesialbil med handikapløyve med taksameter. TT-kortet skal ikkje nyttast til reiser som kjem inn under lovfesta ordningar. Døme på dette er reiser til lege, medisinsk behandling eller reiser til og frå skole for elevar med rett til fri skoleskyss. Ved tap av TT-kortet må kortet sperrast straks. Dette kan gjerast ved å ringja kontofonen ( ), samferdselsavdelinga ( ) eller via mail til samferdsel@hfk.no. Utferding av nye kort vil ikkje koste noko for brukar første gongen. Ved utferding av nye kort kan du måtte betala for dei faktiske kostnadene. Ved reiser utanfor Hordaland må den enkelte brukar legge ut for reisa og sende rekning for turen til samferdselsavdelinga. Namn, fødselsdato og bankkontonummer må opplysast. Samferdselsavdelinga overfører 85% av turutgiftene til brukar sin bankkonto og trekkjer tilsvarande sum frå TT-kontoen. Bestilling/avbestilling av transport skjer direkte til transportør. Er bilen alt på veg når avbestillinga skjer, har transportøren rett til å krevje betaling. 9. Eigendel ved fritidsreiser For kvar tur må brukaren betale ein eigendel på minst 15 % av turprisen. Det resterande kan betalast med TT-kortet. Brukaren kan betala ein høgare eigendel enn minstesatsen på 15 %. Kvar brukar kan 5 Side22

23 utan meirkostnad ha med ein følgjeperson. Brukar og følgjeperson vert rekna som ein passasjer. Følgjepersonen må møte opp der brukaren blir henta og følgje med fram til reisemålet. 10. Arbeidskjøring Arbeidstakarar som har varig tilrettelagt arbeid (VTA): Tilbod om arbeidskjøring gjeld mellom heim og arbeidsstad. Varige uføretrygda personar som deltek i eit varig tilrettelagt arbeid ( godkjent VTA plass ) og som treng særskilt tilrettelagt transport til og frå arbeid, kan søkje om stønad til transport. For å kunne søkje om arbeidskøyring må ein vere godkjent TT-brukar. Søkjaren må oppfylle følgjande vilkår for å kunne bli innvilga særskilt transport til og frå arbeidsstaden: Søkjar må ha varige forflytningsvanskar som medfører at ein ikkje kan reise til og frå arbeidet med vanleg rutegåande transportmiddel. Reisa må føre til så store belastningar at det ikkje er rimeleg å krevje at ein skal nytte rutegåande transportmiddel. Varige forflytningsvanskar skal dokumenterast med legeerklæring. Ein fell utanfor ordninga dersom ein har fått bil gjennom folketrygda. Andre løysingar må ikkje vere mogeleg. Transporten skal samordnast i den grad dette er mogeleg. Det skal betalast ein eigendel for slik transport. Ved søknad om særskilt transport til og frå arbeidsstaden skal eiga skjema nyttast. Søknadsskjema finn ein på Hordaland fylkeskommune sine heimesider eller ved å vende seg til samferdselsavdelinga. 11. Eigendel ved arbeidskjøring Eigendelen for arbeidskjøring tur/retur er slik: kr. 500,- pr. månad for 5 arbeidsdagar i veka kr. 400,- pr. månad for 4 arbeidsdagar i veka kr. 300,- pr. månad for 3 arbeidsdagar i veka kr. 200,- pr. månad for 2 arbeidsdagar i veka kr. 100,- pr. månad for 1 arbeidsdag i veka. Brukarar som berre nyttar arbeidskjøring ein veg betaler halv eigendel. 6 Side23

24 12. Utmelding av transportordninga - flytting m.v. Brukarar som flytter frå fylket, eller som får fast plass i institusjon misser brukargodkjenninga. Blinde/sterkt svaksynte og rullestolbrukarar misser ikkje brukargodkjenninga ved flytting på institusjon. Ein må melde frå om flytting, dette gjeld og innan Hordaland, slik at brukaren kan verte registrert i ny heimkommune. 13. Klage Ved klage gjeld reglane i forvaltningslova og 2. ledd. Klagefristen er i følgje forvaltningslova ledd 3 veker frå melding om vedtak er motteke. Klagen skal sendast til samferdselsavdelinga, og vert vidare vurdert av 3 legar i legenemnda. Dersom klagen ikkje vert teken til følgje, går saka vidare til den fylkeskommunale klagenemnda. 14. Endringar Fylkeskommunen kan til ei kvar tid gjere endringar i retningslinjene for transportordninga, også med verknad for dei som alt er omfatta av ordninga. 7 Side24

25 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Retningslinjer for Transportordninga for funksjonshemma i Hordaland Gjeldande frå 1. mars 2009 Side25

26 Innhald: 1. Formål 3 2. Kven kan nytte ordninga? 3 3. Godkjenningsperiode 3 4. Brukartak 3 5. Medisinske vilkår 4 6. Framgangsmåte ved søknad om brukargodkjenning 4 7. Brukarkvotar 5 8. Bruk av TT-kortet 5 9. Eigendel ved fritidsreiser Arbeidskjøring Eigendel ved arbeidskjøring Utmelding av transportordninga - flytting m.v Klage Endringar 7 2 Side26

27 1. Formål Transportordninga for funksjonshemma er eit ikkje lovfesta tilbod til innbyggjarar i Hordaland som på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming ikkje kan nytte det ordinære kollektive rutetilbodet. Ordninga skal såleis ikkje erstatte eit mangelfullt rutetilbod. Transportordninga femner om fritidsreiser, dvs reiser som ikkje fell inn under trygdeetaten sine ordningar, eller reglar om skuleskyss. I tillegg kan godkjente brukarar etter reglane i punkt 10 og 11 få stønad til arbeidsreiser. 2. Kven kan nytte ordninga? Innbyggjarar i Hordaland som på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming ikkje kan nytte det offentlege rutetilbodet, kan søkje om å bli godkjent som brukar av transportordninga. Minstealder for å bli omfatta av ordninga er 9 år. Personar med fast plass på institusjon vil berre kunne bli godkjent som brukar av ordninga dersom søkjaren har ein medisinsk tilstand som fell inn under punkt 5 a) - c). (Sjå nedanfor) Søkjarar som har fått stønad til kjøp av bil gjennom folketrygdlova vil berre kunne bli godkjent som brukar av ordninga dersom søkjaren har ein medisinsk tilstand som fell inn under punkt 5 a) c). Med varig sjukdom eller funksjonshemming blir meint sjukdom/funksjonshemming som varer meir enn 2 år. 3. Godkjenningsperiode Godkjenningar vert gitt for 2 eller 4 år om gongen. Når godkjenningsperioden er over må den enkelte søkje om fornya godkjenning. Brukarane vil motta særskilt brev om dette i god tid før perioden er over. Brevet inneheld skjema for eigenerklæring og legeerklæring. Godkjenning blir gjeve for maksimalt 4 år om gongen. Mellombels godkjenning blir gitt for minst 2 år. 4. Brukartak Talet på godkjente brukarar i ein kommune er sett til maksimalt 3,4 % av folketalet i kommunen. 3 Side27

28 5. Medisinske vilkår for å bli godkjent som brukar av transportordninga Det er eit vilkår for å kunne bli godkjent som brukar at søkjaren har varig nedsett mobilitet, slik at vedkommande ikkje kan nytte seg av det offentlege rutetilbodet. Målgruppa er personar som er grovt forflyttingshemma og difor ikkje kan nytte offentleg transportmiddel. Det er med andre ord den enkelte sin helsetilstand som er avgjerande. Behovet for å bere med varer heim, bratte bakkar/lang veg til busstopp og liknande vert ikkje vektlagt. Psykiske lidingar vil berre i heilt spesielle tilfelle kunne gje grunnlag for brukargodkjenning. Det må i så tilfelle dokumenterast grundig at søkjaren på grunn av sjukdommen ikkje kan nytte offentlege transportmiddel, eller at sjukdommen blir vesentleg forverra ved å nytte slik transport. Dersom søkjaren dokumenterer med legeerklæring at han/ho har ein av følgjande medisinske tilstandar, så vil vedkommande bli godkjent som brukar av transportordninga: a) Blind b) Sterkt synshemma (visus med korreksjon som er mindre enn 6/60-del (0,1) og/eller når personen ikkje klarar fingertelling (med korreksjon) på meir enn 6 meter. c) Avhengig av rullestol (må dokumenteras med stadfesting frå lege eller hjelpemiddelsentralen) d) Sjukdom i den terminale fasen e) Avhengig av konstant kunstig surstofftilførsel Elles kan ein i særskilte tilfelle søkje om å bli godkjent som brukar dersom ein på grunn av varig sjukdom eller funksjonshemming har vesentleg nedsett mobilitet. Den nedsette mobiliteten må ha ført til at vedkommande ikkje kan nytte seg av det offentlege rutetilbodet. 6. Framgangsmåte ved søknad om brukargodkjenning Søknadsskjema får innbyggjarar i kommunane utanfor Bergen ved å vende seg til kommunen. I kommunane utanfor Bergen skal søknaden sendast til kommunen. Kommunen handsamar søknader, og fattar vedtak i saka på grunnlag av delegert mynde frå Hordaland fylkeskommune. Innbyggjarar i Bergen kommune får søknadsskjema ved å vende seg til legekontora eller til Hordaland fylkeskommune ved samferdselsavdelinga. Søknad må sendast til Hordaland fylkeskommune v/samferdselsavdelinga som fattar vedtak i saka på grunnlag av tilråding frå legenemnda. Søknad om å verte godkjent som brukar av transportordninga skal innehalde eigenerklæring og ei erklæring frå lege. Søknader som manglar eigenerklæring og/eller legeerklæring vil ikkje verte handsama. Det er søkjaren sitt ansvar at søknaden vert tilstrekkeleg dokumentert. Søkjarar som vert godkjent får tilsendt eit brevark som skal sendast kortprodusenten. På brevarket må det limast inn eit bilete, helst passfoto. Innan 14 dagar får brukar tilsendt eit personleg TT-kort med magnetstripe. 4 Side28

29 7. Brukarkvotar Godkjente brukarar av transportordninga får inntil vidare tildelt følgjande kvotar med omsyn til fritidsreiser: Brukarar over 67 år Brukarar under 67 år Brukarar som fell inn under punkt 5 a) b) Brukarar som fell inn under punkt 5 c kr ,- pr. år kr ,- pr. år kr ,- pr. år varierande satser. Brukarar som bur meir enn 20 km frå næraste servicesenter (post/butikk etc) får eit tillegg på kr ,- pr. år. For ektepar/sambuarar som begge er godkjente brukarar av ordninga vert kvotane redusert med 25 % i relasjon til det vedkommande ville hatt krav på etter reglane ovanfor. Godkjente brukarar med tilgang på bil i husstanden får redusert kvoten sin med 25 %. 8. Bruk av TT-kortet TT-kortet kan nyttast til reiser med drosje, turvogn med installert taksameter eller spesialbil med handikapløyve. TT-kortet skal ikkje nyttast til reiser som kjem inn under lovfesta ordningar, som til dømes reiser til lege eller reiser til medisinsk behandling eller reiser til og frå skolen for elevar med rett til fri skoleskyss. Dersom du mister TT-kortet må kortet sperrast umiddelbart. Dette kan gjerast via kontofon eller ved å ringe samferdselsavdelinga. Utferding av nye kort vil ikkje koste noko for brukar første gongen. Ved utferding av nye kort utover eitt må du betala for dei faktiske kostnadene. Ved reiser utanfor Hordaland må den enkelte brukar legge ut for reisa og sende rekning for turen til samferdselsavdelinga. Bankkontonummer må opplysast. Samferdselsavdelinga overfører 85% av turutgiftene til korteigar sin bankkonto og trekkjer tilsvarande sum frå TT-kontoen. Bestilling/avbestilling av transport skjer direkte til transportutøvaren. Er bilen alt på veg når avbestillinga skjer, har transportøren rett til å krevje betaling. 5 Side29

30 9. Eigendel ved fritidsreiser For kvar tur gjeld at brukaren må betale ein eigendel på minst 15 % av turprisen. Det resterande kan betalast med TT-kortet. Det er opp til brukaren i kva grad vedkommande ønskjer å auke eigendelen utover dei obligatoriske 15 %. Kvar brukar kan utan meirkostnad ha med ein følgjeperson. Brukar og følgjeperson vert rekna som ein passasjer. Følgjepersonen må møte opp der brukaren blir henta og følgje med fram til reisemålet. Passasjerar utover følgjepersonen må pårekna å betale ein høveleg del av turkostnadane. Ved bruk av drosje kan også andre enn brukaren og følgjepersonen vere med som ordinære passasjerar mot å betale ein høvesvis del av det turen kostar. 10. Arbeidskjøring Arbeidstakarar som har tilrettelagt arbeid: Personar som deltek i eit varig tilrettelagt arbeid, og som samstundes mottar uførestønad, som treng særskilt tilrettelagt transport til og frå arbeid kan søkje om stønad til slik transport. Det blir kravd eigendel ved transporten. Søknad om arbeidskjøring i samband med tilrettelagt arbeid skal sendast til samferdselsavdelinga. Samferdselssjefen fattar vedtak i saka. Arbeidstakarar med lønnsinntekt og studentar: Arbeidstakarar med lønnsinntekt som treng særskilt tilrettelagt transport til og frå arbeidet kan søkje om stønad til slik transport. Det same gjeld studentar som treng særskilt tilrettelagt transport til og frå undervisningsstaden. Søkjar må ha varige forflytningsvanskar og ikkje kunne nytte vanleg rutegåande transport til og frå arbeidet/undervisningsstaden. Alternativt må reisa føre til så store belastningar for søkjar at det ikkje er rimeleg å krevje at vedkommande nyttar rutegåande transport. Personar som har fått bil gjennom folketrygda fell i utgangspunktet utanfor ordninga, men slike søknader vert likevel vurdert individuelt. Personar som har grunnstønad til fordyra transport fell berre inn i ordninga i den grad det er dokumentert at stønaden ikkje dekkjer transportutgiftene. Det blir kravd eigendel ved slik transport, og transporten skal samkjørast. Søknad om arbeids- eller utdanningstransport skal sendast til samferdselsavdelinga. Samferdselssjefen fattar vedtak i saka, og ordninga gjeld inntil nye retningslinjer ligg føre. 6 Side30

31 11. Eigendel ved arbeidskjøring Eigendelen for arbeidstakarar med lønnsinntekt og studentar er lik månadskort på buss på den aktuelle strekninga med tillegg for eventuelt grunnstønad til forhøga transportutgifter. Eigendelen blir justert for tal på arbeidsdagar pr. veke. For brukarar som arbeider i verna verksemder er eigendelen for arbeidskjøring tur/retur slik: kr. 500,- pr. månad for 5 arbeidsdagar i veka kr. 400,- pr. månad for 4 arbeidsdagar i veka kr. 300,- pr. månad for 3 arbeidsdagar i veka kr. 200,- pr. månad for 2 arbeidsdagar i veka kr. 100,- pr. månad for 1 arbeidsdag i veka. Brukarar i verna verksemder som berre nyttar arbeidskjøring ein veg betaler halv eigendel. 12. Utmelding av transportordninga - flytting m.v. TT-kortet er personleg og kan ikkje overdragast. Brukar som ikkje lenger treng transporttenesta - til dømes grunna flytting frå fylket - eller som ikkje lenger oppfyller vilkåra etter reglane under punkt 5, må uoppfordra melde frå til samferdselsavdelinga. Flytting innad i Hordaland må og meldast til samferdselsavdelinga, slik at brukaren kan verte registrert i ny heimkommune. 13. Klage Ved klage gjeld reglane i forvaltningslova og 2. ledd. Klagefristen er i følgje forvaltningslova ledd 3 veker frå melding om vedtak er motteke. Klagen skal sendast til samferdselsavdelinga, og vert vidare vurdert av 3 leger i legenemnda. Dersom klagen ikkje vert teken til følgje kan det klagast vidare til den fylkeskommunale klagenemnda. 14. Endringar Fylkeskommunen kan til ei kvar tid gjere endringar i retningslinjene for transportordninga, også med verknad for dei som allereie er omfatta av ordninga. 7 Side31

32 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 33/ PREMISS; regional kulturplan - høyringsuttale Samandrag Kulturavdelinga har arbeida fram PREMISS; regional kulturplan som er sendt ut på høyring. Alle rådsmedlemar har fått tilsendt kulturplanen i papir. Frist for uttale er 26. september. Arbeidsutvalet ber medlemane om å kome med innspel til kulturplanen til møtet 18. september. Rådet får ein orientering frå kulturavdelinga på møtet. Forslag til avgjerd Fylkeseldrerådet gir arbeidsutvalet fullmakt til å skrive ein uttale basert på innspela i rådsmøtet. Birte Markeseth Aasen Leiar Ingeborg Borgen Takle rådgjevar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side32

33 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 34/ Eldrerådskonferansen oppdatering Samandrag Fylkeseldrerådet held eldrerådskonferansen oktober på Hotel Terminus. Vedlagt er førebels program. Alle innleiarar er stadfesta, med unntak av ein til å opne konferansen og ein til å snakke om språk i helse og omsorg. Dette vert det jobba med. Konferansen kjem til å gå over budsjett med ca kr, slik det ser ut nå. Det er særskilt honorar til innleiarar som utgjer det overskytande. Summen er beskjeden, men totalt kan det sjå ut til at rådet overstig sitt budsjett med rundt kr totalt i år. Hotell, middag og bevertning er ivareteke. Invitasjon, program og påmeldingsinformasjon vert sendt ut så snart som mogleg. Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråding. Birte Markeseth Aasen Leiar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Ingeborg Borgen Takle Rådgjevar Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side33

34 Eldrerådskonferansen i Hordaland Tysdag 7. oktober - onsdag 8. oktober 2013 Grand Hotel Terminus, Bergen PROGRAM TYSDAG 23. OKTOBER: Registrering - Servering av kaffe/te og rundstykker Velkomen til konferansen v/leiar i fylkeseldrerådet Margot Bertheussen Opning v/? Kulturinnslag v/langhaugen vidaregåande skule Helsing frå Statens seniorråd v/ leiar Wenche Frogn Sellæg Pause Samhandlingsreforma i Hordaland - status Innleiar Christer Bakke Frantzen, seniorrådgjevar Fylkesmannen i Hordaland Lunsjbuffèt FN-konvensjonen og UU med fokus på eldre Innleiar Inger Marie Lid, førsteamanuensis Høgskulen i Oslo og Akershus Språk i helse og omsorg Innleiar?, Fylkeslegen Pause kaffi og kakebuffèt - Innsjekking Kva ønskjer dei kommunale råda at fylkeseldrerådet skalta vidare med fylkeskommunen? Gruppearbeid og presentasjon Middag og underholdning Side34

35 ONSDAG 24. OKTOBER: Vi startar dagen med morgontrim Kultur for eldre Innleiar Ronny Skaar, utviklingssjef kulturavdelinga Hordaland fylkeskommune Beinstrekk Eldre, mobilitet og velferd Innleiar Susanne Nordbakke, forskar Transportøkonomisk institutt Pause kaffebuffèt & utsjekking av rom Kva vert gjort for eldre i Hordaland fylkeskommune Innleiar Nils Egil Grude, seniorrådgjevar samferdselsavdelinga Hordaland fylkeskommune Livskvalitet og livsglede v/hans Olav Tungesvik, medlem i Statens seniorråd, psykiater og forfattar Oppsummering & avslutning - allsong Lunsjbuffèt - heimreise Møteleiarar:? og? Side35

36 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 35/ Oppnemning av representant til det regionale brukarutvalet i Helse Vest Samandrag Fylkeseldrerådet er bedt av Helse Vest om å nemne ein representant til det regionale brukarutvalet for perioden , jmf brev datert Brukarutvalet består av 10 brukarrepresentantar, der ein av desse representerer eldre, og har om lag 10 møter i året. Følgjande kriterier skal gjelde for samansettinga av det regionale brukarutvalet: - Brukarrepresentantane skal sjølv ha erfaring som pasient og/eller pårørande, og bør som hovudregel ikkje vere medlem av andre brukarutval i Helse Vest. - Det er ein føresetnad at brukarrepresentantane har/tek på seg å vere kvalifiserte til å delta og bidra til forbetring gjennom planmessig kompetanseutvikling og systematisering av eigne og andre sine erfaringar. - Alle verksemdsområda, somatikk, psykiatri og TBS (tverrfagleg spesialisert rusbehandling) skal vere representert i det regionale brukarutvalet. - Det vil og bli lagt vekt på at mindre synlege pasientgrupper, og pasientgrupper som i mindre grad er i stand til å ta vare på eigne interesser, er representert. Dette er til dømes etniske minoritetar og barn og unge. - Medlemmane skal vere geografisk jamt fordelte i regionen, det skal vere tilnærma lik fordeling mellom kvinner og menn, og det skal vere ei rimeleg alderssamansetting. Spesifikt for fylkeseldreråda gjeld det at brukarrepresentanten må ha eiga brukarerfaring og kompetanse innan brukarmedverknad, og skal representere brukarar frå Rogaland, Hordaland og Sogn og Fjordane. Frist for å sende inn forslag er 1. oktober Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråding. Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side36

37 Side 2/2 Birte Markeseth Aasen leiar Ingeborg Borgen Takle rådgjevar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Side37

38 Side38 file:///c:/ephorte/pdfdocproc/ephorte/95001_fix.htm Side 1 av Fra: Kristin Osland Lexow (kristin.osland.lexow@helse-vest.no) Sendt: :15:02 Til: Hordaland Fylkeskommune - Postmottak Kopi: Kristin O. Lexow Emne: Oppnemning av representant til det regionale brukarutvalet i Helse Vest Vedlegg: Oppnemning av representant til det regionale brukarutvalet i Helse Vest pdf Hei, Helse Vest skal oppnemne nytt regionalt brukarutval for perioden , og frist for å sende inn forslag på representant og vara er 1 oktober Vennleg helsing Kristin Osland Lexow

39 Hordaland fylkeskommune v/fylkeseldrerådet Postboks BERGEN Dykkar ref: Vår ref: 2014/ /2014 Sakshandsamar: Kristin Osland Lexow Dato: Oppnemning av representant til det regionale brukarutvalet i Helse Vest Det regionale brukarutvalet blei etablert av styret i Helse Vest RHF i 2002, sak 051/02. Medlemmer av det regionale brukarutvalet blir utpeikte for to år om gongen. Noverande medlemmer blei oppnemnde sommaren Styret i Helse Vest skal oppnemne nytt brukarutval for perioden januar 2015 til januar 2017 i desember Brukarutvalet består av 10 brukarrepresentantar, og har om lag 10 møter i året. I styresak 009/12 vedtok styret i Helse Vest følgjande prinsipp for samansetting av det regionale brukarutvala, og desse er som følgjer: Funksjonshemmedes fellesorganisasjon (FFO) og Samarbeidsforumet for funksjonshemmedes organisasjoner (SAFO) føreslår høvesvis 6 og 1 medlemmer kvar. Fylkeseldreråda føreslår 1 medlem, organisasjonane frå rusområdet føreslår 1 medlem og Kreftforeningen føreslår 1 medlem. Det skal også fremjast forslag om varamedlem. Organisasjonane skal føreslå ein breiast mogleg representasjon av medlemsmassen, slik at ulike pasientgrupper innan både somatikk, psykiatri og TSB blir representerte. Postadresse: Helse Vest RHF Postboks 303 Forus 4066 Stavanger Elektronisk adresse: post@helse-vest.no Besøksadresse: Nådlandskroken Forus Side39 Generell informasjon: Sentralbord: Org.nr:

40 I dei nye retningslinjene for brukarmedverknad på systemnivå i Helse Vest, styresak 043/14, står det at følgjande kriterier skal gjelde for samansetting av det regionale brukarutvalet: Brukarrepresentantane skal sjølv ha erfaring som pasient og/eller pårørande, og bør som hovudregel ikkje vere medlem av andre brukarutval i Helse Vest. Det er ein føresetnad at brukarrepresentantane har/tek på seg å vere kvalifiserte til å delta og bidra til forbetring gjennom planmessig kompetanseutvikling og systematisering av eigne og andre sine erfaringar. Alle verksemdsområda, somatikk, psykiatri og TBS (tverrfagleg spesialisert rusbehandling) skal vere representerte i det regionale brukarutvalet. Det vil og bli lagt vekt på at mindre synlege pasientgrupper, og pasientgrupper som i mindre grad er i stand til å ta vare på eigne interesser, er representert. Dette er til dømes etniske minoritetar og barn og unge. Medlemmane skal vere geografisk jamt fordelte i regionen, det skal vere tilnærma lik fordeling mellom kvinner og menn, og det skal vere ei rimeleg alderssamansetting. I tråd med dette inviterer vi Fylkeseldreråda om å føreslå 1 brukarrepresentant med vara til det regionale brukarutvalet i Helse Vest for perioden Brukarrepresentanten må ha eiga brukarerfaring og kompetanse innan brukarmedverknad, og skal representere brukarar frå Rogaland, Hordaland og Sogn og Fjordane. Frist for å sende inn forslag er 1. oktober Med helsing Ivar Eriksen Eigardirektør Kristin Osland Lexow Rådgivar (Denne førespurnaden vert også sendt som brev) All elektronisk post til Helse Vest skal sendes til postmottak: post@helse-vest.no Side40 Side 2 av 2

41 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 36/ Vestlandssamlinga førebuing Samandrag Fylkeseldrerådet i Hordaland har fått æra av å arrangere Vestlandskonferansen Forslag frå arbeidsutvalet er å ha konferansen april. Det vart tidlegare ønskja å sjå på moglegheita av å halde konferansen utanfor Bergen. Fylkeseldrerådet vert bedt om å tenkje igjennom tema, stad og dato til rådsmøtet. Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråing. Birte Markeseth Aasen Leiar Ingeborg Borgen Takle rådgjevar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side41

42 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 37/ Budsjett 2015 for Hordaland fylkeskommune Samandrag Administrasjonen i fylkeskommunen jobbar i desse dagar med å ferdigstille fylkesrådmannen sitt forslag til budsjett for Dette vert presentert i byrjinga av oktober, og i år vil fylkeseldrerådet få saka sendt frå økonomiavdelinga for uttale i november. Vedlagt ligg uttala frå fylkeseldrerådet i samband med budsjett Fylkeseldrerådet har to moglegheiter til å kome med innspel til budsjettet: - Ved å kome med innspel til fagavdeling om spesifikke tiltak ein ønskjer å få med i budsjettet. Slike innspel bør inn omgåande for at avdelingane skal kunne ta omsyn til dei. - Ved å sende inn ein uttale som følgjer saka i den politiske handsaminga. Dette kan gjerast i samband med møtet 6. november der rådet og kan få ein orientering frå økonomiavdelinga. Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråding. Birte Markeseth Aasen leiar Ingeborg Borgen Takle rådgjevar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side42

43 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Organisasjonsavdelinga Administrasjonsseksjonen Fylkestinget Vår ref.: (nyttast ved korrespondanse) Dykkar ref.: Bergen, 12. november /015/INGTAKL Fråsegn til fylkesrådmannens budsjettforslag for 2014 TILSKOT TIL FYLKESELDRERÅDET. Ein registrerar at FYEL er tildelt kr FYEL hadde søkt om å få auke tilskotet frå kr til kr Når ein ser at Fellesfunksjonar går ned med heile kr. 32 mill., og FYEL får ein uke på ca. 8 %, må ein seie seg nøgd med auken. TANNHELSETENESTA FYEL har i mange år vore oppteken av tannhelse tilliks med dei fleste fylkeseldreråda i Norge. Tannhelse bør vere ein del av den medisinske behandlinga saman med resten av kroppen, og sjølv om dette i dag gjeld dei som bur på institusjonar eller har heimesjukepleie, er dette ikkje godt nok. Heimebuande eldre bør og få del i denne tenesta. Dette bør Fylkeskommunen gjere noko med og øve påtrykk ovanfor Regjeringa. I tillegg har FYEL også tidlegare uttalt at institusjonsbuarar og dei som har heimesjukepleie, i størst mogeleg grad bør unngå å reise lange strekningar for å kome til tannhelseklinikk. Dette gjeld serleg ute i distrikta. Tannhelsetenesta må ha fokus på dette. FOLKEHELSE Lov om folkehelse tek m.a. sikte på at eldre menneske skal kunne bu heime så lenge dei ynskjer og er i stand til det. Dette fordrar både at heimen vert tilrettelagd for det, og at den fysiske fostringa vert lagd til rette for den einskilde. Ei rekkje tiltak som fylkeskommunen har ansvar for, gjer dette mogeleg. Tilskot til helsekoordinatorar er eit slikt tiltak. Slike tilskot skal halde fram også til og med 2017, og det seier FYEL seg godt nøgd med. Ein er likevel uviss på om overgang frå eit fast tilskot til kommunane (kr pr kommune), til tilskot etter innbyggjartal, kan føre til at kommunar med lågt innbyggjartal kan kome dårlegare ut. Dette vil FYEL fylgje nøye med på i tida som kjem. FYEL merkar seg og at avsetjing til arbeidet med folkehelse berre aukar med 1.5 %, frå ca. kr. 5 mill til ca. kr. 5.1 mill. Dette er etter FYEL si meining ein for liten auke, og ein bør i åra som kjem auke dette monaleg.. FYEL ser og at fylkeskommunen får tildelt eit statleg, øyremerka tilskot til «førebyggjande helsearbeid gjennom fysisk aktivitet» på kr for Etter FYEL si meining er dette ein altfor liten sum til eit slikt tiltak. Fylkeskommunen bør oppmode Helsedirektoratet om å auke denne summen monaleg i åra som kjem. Elles merkar FYEL seg at tilskot til friluftsføremål vert auka med mest 15 % frå 2013 til 2014, og det seier FYEL seg nøgd med då tilskot til friluftsføremål så avgjort gjer sitt til førebyggjande arbeid. Besøksadresse: Agnes Mowinckels gate 5 - Postadresse: Postboks Bergen - Telefon Telefaks Direkte telefon: E-postadresse: hfk@hfk.no Bankgironr Foretaksnr. NO mva. Side43

44 SAMFERDSEL Fylkeskommunen har ansvar for fylkesvegnettet. Så langt FYEL kan sjå, står det ikkje eitt ord om gangvegar og sykkelstiar i dette budsjettet. Serleg gangsvegar er naudsynt for dei eldre slik at ein ikkje utset seg for fåre når ein går langs sterkt traffikerte vegar. FYEL oppmodar samferdselsetaten om å ta dette inn som eit eige avsnitt i komande budsjett. Det såkalla «ombordtillegget» held fram med kr. 5.- for honnørbillett. Mange eldre har framleis vanskar med å handtere billettautomatar og å kome seg til kommisjonærar som sel billettar. At dei så skal betale kr. 5.- ekstra for å kjøpe billett om bord på bussane, synes FYEL er urettvist. Ein oppmodar samferdselsetaten om å sjå på dette ein gong til. FYEL har tidlegare gitt uttrykk for at ein på båtrutene bør kunne ha billetørar som går rundt og sel billettar til uføre og dei som er dårlege til beins. Dei har som regel vanskar med å bevege seg til billettkontor/-luke for å kjøpe billett. Dette bør samferdselsetaten sjå nøyare på. Fylkeskommunen bør når neste anbudsrunde skal iverksetjast syte for at alle fergjane som går i Hordaland skal ha universell utforming. KULTURFØREMÅL FYEL har merka seg at det no kjem ein Regional kulturplan for FYEL vonar at det kjem mange innspel til denne planen. Satsing på kultur er svært viktig for den eldre del av folket. Det gjeld m.a. «Den kulturelle spaserstokken» som kommunane har ansvar for, og det gjeld mange av dei budsjettpostane som fylkeskommunen har ansvar for. FYEL har merka seg at det generelt vert ei nedgang i løyvingane til kultur i Det er gledeleg at einskilde føremål får ein auke. FYEL merkar seg serskilt at tilskota til lokale kulturhus vert redusert. Dette bør ein unngå i seinare budsjettframlegg. Dei lokale kulturhusa er viktige elemelt i den lokale kulturformidlinga. Margot Bertheussen Leiar Fylkeseldrerådet Kopi: Gruppeleiarar Side44 2

45 Administrasjonsseksjonen - Org avd Arkivnr: 2014/ Saksbehandlar: Ingeborg Borgen Takle Saksframlegg Saksgang Utval Saknr. Møtedato Fylkeseldrerådet i Hordaland 38/ Budsjett 2015 for fylkeseldrerådet - ønskjer Samandrag Fylkeseldrerådet har for 2014 fått tildelt kr frå Hordaland fylkeskommune, noko som er ein auke på kr frå Kva som vert tildelt for 2015 vert lagt fram som eit forslag frå fylkesrådmannen i oktober og vert vedteken av fylkestinget i desember. Fylkeseldrerådet har moglegheit til å spele inn ønskjer i samband med tildelinga av midlar for 2015 til administrasjonen. I samband med dette må fylkeseldrerådet ta stilling til kva aktivitetar som skal skje i Dersom desse aktivitetane inneber trong for auke i tildelte midlar kan dette formidlas til administrasjonen ved eit brev. Administrasjonen vil så sjå på moglegheiter for eventuell auke. Endeleg avgjerd vert å finne i utkast til budsjett som vert presentert i oktober. Forslag til førebels budsjett 2015 for fylkeseldrerådet frå administrasjonen vert utarbeida på bakgrunn av ønskja aktivitetar og forslag til tildeling frå fylkesrådmannen. Saka om førebels budsjett 2015 for fylkeseldrerådet vert derfor tidlegast fremja til november-møtet. Forslag til avgjerd Saka vert lagt fram utan tilråding. Birte Markeseth Aasen leiar Ingeborg Borgen Takle rådgjevar Saksframlegget er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Hordaland fylkeskommune Administrasjonsseksjonen - Org avd Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Org.nr. NO mva. Kontonr Side45

46 PS39/14Referatsak(meldingar) Side46

47 Til stades: Forfall: Margot Bertheussen, leiar (Hordaland) Kåre Ystanes, nestleiar (Hordaland) Martin Monrad Reigstad (Hordaland) Jette Lunemann Hansen (Hordaland) Anne-Karin Davidsen (Hordaland) Arne Gunnar Trædal (Hordaland) Dagfinn Vik (Hordaland) Ingeborg Borgen Takle, rådgjevar (Hordaland) Sven Hove, leiar (Rogaland) Oddrun Strand Rangnes, nestleiar (Rogaland) Sverre Mauritzen (Rogaland) Anna C. B. Steen (Rogaland) Kjell Sund (Rogaland) Tove Fiskaaen (Rogaland) Johan Risa (Rogaland) Chalotte Rosenberg Kristensen, rådgjevar (Rogaland) Eivind Skjerven, leiar (Sogn og Fjordane) Rønnaug Holmøy, nestleiar (Sogn og Fjordane) Harald Kåre Ekroll (Sogn og Fjordane) Anita Nybø (Sogn og Fjordane) Kristoffer Skjolden (Sogn og Fjordane) Møtereferat Dato: Emne: Referat frå studietur til Island - fylkeseldreråda Sak: 2014/ Møtetid: mai 2014 Møtestad: Reykjavik, Island Møteleiar: Eivind Skjerven, leiar Sogn og Fjordane Referent: Chalotte Rosenberg Kristensen, Rogaland og Ingeborg Borgen Takle, Hordaland Fylkeseldråda i dei tre fylka, Hordaland, Rogaland og Sogn og Fjordane, har kvart år eit felles møte, og ein har forsøkt å sjå til at eit av desse er i utlandet kvar valperiode. I 2014 var det Sogn og Fjordane sitt ansvar å arrangere møtet, og det vart lagt til Reykjavik, Island. Side47

48 Programmet var som følgjer: Oppsummering program: Dag 1 15:25 Lander på flyplass Reykjavik. Avreise i eigen buss til Blå Lagune og deretter hotellet. 16:50-17:00 Komer til Blå Lagune. 18:30 Avreise frå Blå Lagune til hotellet. 20:00 Middag hotellet Dag 2 Frukost 09:00 Avreise for turen til Borgarfjordur. Ca. 10:30 Besøk på eldresenter i Borgarnes - Vi køyrer vidare via Deildartunguhver Europas største varmtvatns kjelde- Ca. 12:30 Ankomst Reykholt, Snorrastofa. Stopp her i ca. 2 timar. - På heimvegen skal vi sjå både Hraunfossar og Barnafoss før vi køyrer tilbake til Reykjavik. Om det er ønskjeleg stoppar vi på Álafoss ullfabrikkutsal i Mosfellsbæ; Ein kan gjere gode kjøp av ullklede/pledd. Ca. 17:00-18:00 Komer til hotellet i Reykjavik 18:00 Fellesmøte med dei tre råda 19:30 Felles middag på hotellet etter ein innhaldsrik dag. Dag 3 Fagdag i Reykjavik 08:30 Avreise hotellet Kl Besøk på velferdsministeriet - Orientering om organisering av eldreomsorgen på Island v/ Bryndis Thorvaldsdottir Kl /14 Besøk på Mørk sjukeheim og eldrebustader. Lunsj. Omvising med orientering på engelsk av styreleiar Gisli Pall Palsson. Ca. kl. 14:30 er vi ferdige med det faste programmet og dagen står til fri disposisjon for å sjå sentrum, handle eller gå tur i området rundt hotellet. Dei som vil kan gå av bussen i sentrum, ev. sitte på med bussen tilbake til hotellet. 19:40 Avreise med transfer opp til Restaurant Perlan. 20:00 Felles avslutningsmiddag. Dag 4 Frukost til dei som vil før avreise. 05:00 Avreise til flyplassen. Referatet vil berre helde seg til den faglege delen av turen. Diverse framføringar som vart gjort vert lagt ved referatet. Side48

49 Side 3/7 Punkt 1 Besøk på Brakarlid sjuke- og pleieheim i Borgarnes. Vi vart møtt av formann i stiftinga som driv sjukeheimen, Magnús B. Jónsson, rådmann i Borgarnes kommune, Páll S. Brynjarsson, direktør for heimen, Björn Bjarki Porsteinsson og sjukepleiar Jórunn Maria Olafdottir. Leiar i stiftinga for Brakarlid sjuke- og pleieheim gav ein god innføring i historie og status til heimen, godt hjulpet av direktøren. Det var kvinneforeininga i Borgarnes som samla saman midla til å få opp den første avdelinga på det som da var eit pleieheim, og siste tilbygget vert gjort i Nå er heimen kvadratmeter, kor kvar bebuar har 35 kvadratmeter og det er eit fellesrom i kvar etasje. Det er 70 plassar på pleieheimen og 4 plassar på dagheim. Det er ikkje per i dag ein avdeling for bebuarar med alzheimers, men det kan leggjast til. Det har vore vurdert å knytt til seg nokre bustader der brukarar kan bu utanfor heimen, men det er ikkje realisert enda. Brakarlid vert i hovudsak statleg finansiert, men får noko finansiering til drift frå kommunen. Den statlege finansieringa er basert på talet brukarar, og kva type brukarar dei er har ulik takst. For bebuarane er kostnaden avhengig av storleiken på pensjonen, og det er stiftinga som krevjar inn betaling frå bebuarane. Plassane er behovsprøvd og det er ein nemnd av fagfolk som bestemmer kven som kjem først i køen. Dette kan og endre seg om det kjem søkjarar som har større trong til plass enn dei som allereie står i køen. Eldreråda fekk ein omvising på heimen, samt ein kort guida tur gjennom Borgarnes av rådmannen. Rådmann Pall S. Brynjarsson, dagleg leiar Jorunn Maria Olafdottir og styreleiar Magnus B. Jonsson. Hordaland fylkeskommune Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Foretaksnr. NO mva. Kontonr. [xxxx xx xxxxxx] Side49

50 Punkt 2 Fellesmøte for dei tre råda Det var ønskjeleg å ha eit fellesmøte for dei tre råda når ein var samla på same stad og følgjande agenda vart føreslått: 1. Mandat til dei tre ulike fylkeseldreråda 2. Budsjettet for 2014 for dei tre ulike fylkeseldreråda 3. Saker på Landskonferansen 2014 i Drammen mai 4. Vestlandsamlinga Ymse 1. Mandat til dei tre ulike fylkeseldreråda: Rogaland (2010) og Sogn og Fjordane (1992) har både vedtekne mandat for rådet sitt arbeid. Mandat for eldrerådet i Hordaland er planlagd å verte vedteken i Alle mandata er basert på loven om råd for eldre frå 1992, samt rundskriv A-32/2007 Rundskriv om kommunale og fylkeskommunale eldreråd frå Arbeids- og sosialdepartementet. Det er berre Hordaland som har eit arbeidsutval, beståande av leiar, nestleiar og sekretær, som førebuar sakane til neste møte, samt tek seg av sakar som ikkje kan vente til neste rådsmøte. I Rogaland tek leiar og sekretær seg av dette, men utan at det er ein formell ordning. Sogn og Fjordane ventar framleis på å få avklart sekretærsituasjonen. Dei har ikkje arbeidsutval, men er og berre 5 medlemar, noko som gjer det mindre hensiktsmessig. Dei to andre fylka har 7 medlemar. 2. Budsjettet for 2014 for dei tre ulike fylkeseldreråd Alle tre råda har eit budsjett, men det kan ikkje utan vidare samanliknas. Hordaland får berre dei midlane som ligg i budsjettet kvart år, medan Rogaland har budsjett på kr. Sogn og Fjordane har eit særs lågt budsjett, når kostnadar til sekretariat er trekt frå sit dei igjen med kr til drift av rådet. Dei ønskjer å sette opp eit meir detaljert budsjett for å vise fylkestinget kvifor dei treng meir midlar, og ønskjer å ta utgangspunkt i Hordaland sitt budsjettoppsett. 3. Saker på Landskonferansen 2014 i Drammen mai Alle tre råda skal delta på landskonferansen 2014 i Drammen, og er spent på å vere med på eit spennande program. Råda ønskjer å samarbeide under møtet. 4. Vestlandsamlinga 2015 Det vart bestemd at vestlandssamlinga for 2015 vert heldt i Hordaland, og fylkeseldrerådet i Hordaland ser fram i mot å vere vertskap med glede. 5. Ymse Dagfinn Vik, som er representant frå fylkeseldreråda i Rogaland, Hordaland og Sogn og Fjordane i brukarutalet i Helse Vest, vart bedt om å orientere råda frå brukarutvalet. Det var eit ønskje om å få tilgang til referata frå møta i brukarutvala og Dagfinn orienterte om at desse er å finne på internett. Her er adressa: I inneverande periode har medlemen i brukarutvalet i Helse Vest vore frå Hordaland og vara for han vore frå Sogn og Fjordane. I neste periode vil derfor Rogaland utnemne medlem og Hordaland utnemne varamedlem. Side50

51 Side 5/7 Punkt 3. Besøk på Vælfærdsministeriet Her vart vi møtt av ekspedisjonssjef Sveinn Magnusson, kommunikasjonssjef Margrét Erlendsdóttir og Bryndís Magnúsdóttir. Der var og Heiður Margrét Björnsdóttir og Siv Friðleifsdóttir. Siv var altingsrepresentant i åra og helseminister frå mars 2006 til mai Foredraga ligg vedlagt. Island har i praksis berre stat og kommune. På fylkesnivå har dei berre sysselmann, som kan samanliknast med vår fylkesmann. Det vil seie at stat har mykje meir ansvar enn i Norge. Ein oppmoding frå Island var at eldreråda bør jobbe meir med konseptet kultur og helse, og det tek råda med seg vidare. Frå møtet med Vælfærdsministeriet. Hordaland fylkeskommune Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Foretaksnr. NO mva. Kontonr. [xxxx xx xxxxxx] Side51

52 Punkt 4. Besøk på Mørk sjukeheim og eldrebustader Råda vert tekne i mot av Gisli Pall Palsson, styreleiar for Mørk. Han er tredje generasjon styreleiar for denne sjukeheimen. Mørk sjukeheim er ein moderne institusjon som vart opna i Sjukeheimen har plass til 110 bebuerer. Gisli Pall Palsson synte fram ein presentasjon av institusjonen og deretter fekk råda ei omvising på sjukeheimen. Kvar avdeling (enhet) hadde 10 bebuarrom som både var store og funksjonelle. Mange fellesrom som både var lyse og fine. Overalt på sjukeheimen synte tydeleg at her var det lagt stor vekt på omsorg og trivsel på dei eldre sine premisser. Dei eldre skulle oppleve og ha kjensle av at dette var ein heim for den einskilde bebuar. Råda var imponert både av standar på institusjonen og den holdning og handsaming av dei eldre på sjukeheimen. Like ved sjukeheimen var det bygd eldrebustader over fleire plan. Bustadane hadde ein sers høg standard. Eldre over 60 år kunne leige eller kjøpe seg inn i bustaden. Basseng var under bygging i underetasjen. Råda vart invitert til lunsj før vitjinga ved Mørk sjukeheim vart avslutta. Vedlagt er presentasjon frå Gisli Pall Palsson. Mørk sjukeheim og eldrebustader. Side52

53 Side 7/7 Til sist Fylkeseldreråda takker alle for varm velkomst og gjestfrihet. Alle steder vart vi møtt med smil og godt førebytte fagfolk. Studieturen gav godt faglig utbytte og Islands natur og kultur gav studieturen ekstra utbytte og oppleving. Leiarane i fylkesledreråda saman med leiar for Mørk og dei to sjukepleiarane som deltok på rundturen. Eivind Skjerven Leiar, Sogn og Fjordane fylkeskommune Margot Bertheussen Leiar, Hordaland fylkeskommune Sven Hove, Leiar, Rogaland fylkeskommune Ingeborg Borgen Takle Rådgjevar, Hordaland fylkeskommune Chalotte Rosenberg Kristensen Rådgjevar, Rogaland fylkeskommune Hordaland fylkeskommune Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Foretaksnr. NO mva. Kontonr. [xxxx xx xxxxxx] Side53

54 Side54 7. maí

55 Organisering av eldre omsorg Skipulag í þjónustu við aldraða Organization of geriatric Besök fra eldreråde i Rogaland, Hordaland, Sogn og Fjordane - Norge Bryndís Þorvaldsdóttir, Special Advisor Department of Health Services 7. maí 2014 Side55

56 General information on Iceland (1/2) Iceland is 103,000 square kilometres in area Most built-up areas are around the coastline The coastline is 4,970 km in length About 2/3 live in the capital region Relatively young population People are defined to the elderly at age municipalities Two administrative levels; local and national Side56

57 General information on Iceland (2/2)» Independence; 1918» Establishment of the republic; 1944» Parliamentary democracy» Currently six political parties are represented in the Althingi» 63 elected members» The Progressive Party and the Independents Party form the ruling coalition since April 2013 Thingvellir Side57

58 Iceland - Island Area km² Pop. 0,32 million ,9% - (2013) 80+ 3,6% - (2013) Norway Norge Area km² Pop. 5.1million ,3% - (2013) 80+ 4,8% - (2013) Side58 7. maí

59 The Ministry of Welfare 7. maí 2014 Side59 6

60 The Ministry of Welfare» Established three years ago, January 1st 2011, on the basis of two Ministries; the Ministry of Health and the Ministry of Social Affairs and Social Security in accordance with Act no. 121/ Agencies 85 Employees About 75% are women and 25% are men Nearly 80% of the employees have degree from university, about 60% with master and 5% with doktor. Mean age about 51 year. Aþingi Side60

61 The Ministry of Welfare two Ministers» The Minister of health is Mr. Kristján Þór Júlíusson» The Minister of social affairs and housing is Mrs. Eygló Harðardóttir Side61 7. maí

62 Organizational Chart of the Ministry of Welfare 7. maí 2014 Side62 9

63 Main tasks...(1) The Ministry has the responsibility for administration and policy making of health, social affairs and social security in Iceland as prescribed by law, regulations and other directives. Administration and policy of health and health insurance issues: public health elderly care nursing homes operation of hospitals health centers and other health services providers pharmaceutical affairs patient rights health insurance Goverment offices Side63

64 Main tasks... (2) Main tasks: social welfare social insurance housing household debt family affairs social services of the municipalities refugees and immigrants gender equality labour market issues affairs of the disabled The Directorate of Health Side64

65 OECD Health Data total health spending» Year OECD average 9,3% Iceland - 9,0%, slightly below the OECD average (down from 9,3% in 2010) Norway 9,3% Side65 7. maí

66 Total Govern m ent bu dg et Fjárhæðiroghlutfall heildarútgjalda. Ministry of Welfare; m.kr. 42,2% Ministry for Foreign Affairs; m.kr. 1,9% Ministry of the Interior; m.kr. 11,8% Other 4,6% Ministry of Education,Science and Culture; m.kr. 11,0% Ministry for the Environment and Natural Resources; 9.855m.kr. 1,6% Government of Iceland; m.kr. 0,7% Interest Paymentsof the Treasury; m.kr. 12,3% Ministry of Financeand EconomicAffairs; m.kr. 13,5% Ministry for Industries and Innovation; m.kr. 4,5% Prime Minister's Office; 3.007m.kr. 0,5% 6. júní Side66

67 Ministry of Welfare - expenditures categories 7. maí 2014 Side67 14

68 Ministry of Welfare - expenditures categories Velferðarráðuneyti - fjárlög Útgjöld til málaflokka.m.kr. VEL FEL HBR Ráðuneyti ) Tryggingamál Sjúkrahúsogsérstæðsjúkrahúsþjónusta Heilsugæsla Heilbrigðisstofnanir Eftirlits- ogstjórnsýslustofnanir Annað Málefni aldraðraogendurhæfing Málefni fatlaðra Málefni barna Vinnumál Húsnæðismál Samtals ) Úrskurðar-,kærunefndirog aðgerðaráætlanir. 7. maí 2014 Side68 15

69 Health expenditure in the budget maí 2014 Side69 16

70 Seven Health Care Regions Side70 7. maí

71 Nursing homes 18 Side71

72 Care for the elderly» 2008 New standards for nursing home. New nursing homes have been built and others reconstructed.» 2014 Nursing beds (for short time and permanent) Retirement beds 439 Day-care 673» Total of 3692» About 85% residents in nursing homes live in single room.» Home nursing the State is responsible.» Home assistance the Municipalities are responsible maí 2014 Side72

73 Variabilitet i antal platser i särskilt boende efter hälsovårdsområde» Per 1000 invånare 67 år och äldre och 80 år och äldre (2012) Side73 7. maí

74 Formal professional committee» När äldre personer kan inte längre bo hemma trots stöd kan de ansöka om plats på ett hem för äldre där vård ges dygnet runt. Ansökningarna blir inte beviljade om det finns realistisk möjlighet för den äldre att bo kvar i det egna hemmet. Side74 7. maí

75 RAI Residental Assessment Instument» The quality of nursing and care at the nursing home is measured using the specially designed RAI instrument and the associated quality indicators.» The RAI is an internationally accepted tool used to assess nursing needs and the health of residents in nursing homes.» The RAI system has also been used to create a method of allocating the available funding between nursing homes according to the level and volume of services provided (patient acuity). Side75 7. maí

76 » Antal personer som är 80 år och äldre framtill 2012 samt prognos till år 2060 Side76 7. maí

77 Life expectan cy at birth - OECD 7. maí ,9 84,1 81,3 77,1 79,4 80,7 71, J a p a n F ra n c e S p a in Ita ly S w itz e rla n d K o re a A u s tra lia Ic e la n d P o rtu g a l A u s tria F in la n d S w e d e n Is ra e l L u x e m b o u rg N o rw a y C a n a d a * S lo v e n ia B e lg iu m G e rm a n y G re e c e N e th e rla n d s U n ite d K in g d o m N e w Z e a la n d Ire la n d D e n m a rk E s to n ia C z e c h R e p u b lic P o la n d U n ite d S ta te s C h ile S lo v a k R e p u b lic H u n g a ry M e x ic o T u rk e y Females 2011 Males 2011 Females 1970 Males 1970 *Canada (2009) Life expectancy at birth 2011* and 1970 Side77

78 Life expectancy at birth Life expectancy is high in Iceland and people can expect to live longer than before 2011 Women 84,1 year Men 80,7 year 1970 Women - 77,3 year Men 70,7 year OECD 80,1 year Iceland 82,4 year Side78 7. maí

79 Iceland - Island ,9% - (2013) 80+ 3,6% - (2013) Norway Norge ,3% - (2013) 80+ 4,8% - (2013) Side79 7. maí

80 Kommunal hemtjänst» 92% av alla i ålderen år bor i det egna hemmet (2012)» Kommunal hemtjänst är mer utbredd i och runt större städer.» Antal og andel äldre som har beviljats kommunal hemtjänst i det egna hjemmet efter kön och ålder maí 2014 Side80

81 Thankyou Takk og ha detbra Ageing should not be a problem but sign of prosperity! Side81 7. maí

82 Visit to Mörk Visit from Norway 7. maí 2014 Side82

83 Overview Grund, Ás and Mörk video Eden alternative Mörk nursing home and Eden Assisted living in 78 apartments New building Visit from Norway 7. maí 2014 Side83

84 Eden alternative Dr. Bill Thomas an American doctor Loneliness, helplessness and boredom Independence decide what you can Flowers, children and pets Takes a lot of time to change the attitude of the work force Visit from Norway 7. maí 2014 Side84

85 Mörk nursing home and Eden 110 beds divided to 11 homes Ten persons in each home. Kitchen and a living room for those ten. Each with their own room and bathroom Pets allowed with conditions Children from a kindergarten High school students Visit from Norway 7. maí 2014 Side85

86 Mörk nursing home and Eden Advisory residence council on matters concerning daily living Try to get everybody involved, the residents and their relatives Relatives are always welcome and are encouraged to feel at home Let the residents decide whatever they can and feel like Visit from Norway 7. maí 2014 Side86

87 Mörk nursing home and Eden Vegetables and herbs cultivated on the balcony at each home. The staff works at our residents home and therefore the residents are not just staying at the staffs workplace Visit from Norway 7. maí 2014 Side87

88 Assisted living Grund nursing home bought 78 apartments from Landsbankinn January 2010 People pay 30 % of the price and then pay monthly rent 80 m Euros 750 Euros 140 m Euros Euros Visit from Norway 7. maí 2014 Side88

89 Assisted living Services provided in nursing home: Lunch here or sent home Doctor in geriatrics Nursing services Physical therapy Hair saloon, pedicure and beauty saloon Small shop Coffee house Activities like literature group, handwork, walking group and bridge group Visit from Norway 7. maí 2014 Side89

90 New building In order to make it easier for residents to enjoy the service provided here in the nursing home we built a connection building between the apartments and the nursing home New space will be available with possibilities of providing new services A beautyful garden with a greenhouse and a putting green will be made Visit from Norway 7. maí 2014 Side90

91 Overview Visit from Norway 7. maí 2014 Side91

92 Swimming pool Visit from Norway 7. maí 2014 Side92

93 Reception and gym Visit from Norway 7. maí 2014 Side93

94 More buildings Visit from Norway 7. maí 2014 Side94

95 More buildings Visit from Norway 7. maí 2014 Side95

96 At the end Questions? Visit from Norway 7. maí 2014 Side96

97 Til stades: Forfall: Margot Bertheussen Kåre Ystanes Ingeborg Borgen Takle Møtereferat Dato: Emne: Referat frå FYEL-AU Sak: 2014/ Møtetid: 10:15-12:40 Møtestad: Fylkesutvalssalen, Fylkeshuset Møteleiar: Margot Bertheussen Referent: Ingeborg Borgen Takle Sak 25/14 Eldrerådskonferanse 2014 Fleire spennande foredragshaldarar er reservert. Eit førebels program ser slik ut: 07.okt 09:30-10:30 Registrering og rundstykkar 10:30-10:40 Velkomen til konferansen /Margot 10:40-10:50 Opning /Trude Drevland? 10:50-11:00 Kulturinnslag 11:00-12:00 Samhandlingsreformen /Christer Bakke Frantzen 12:00-12:15 Pause 12:15-13:00 Statens seniorråd /Wenche Frogn Sellæg 13:00-14:00 Lunsj 14:00-14:45 FN-konvensjonen og UU - med fokus på eldre /Inger Marie Lid? 14:45-15:15 Språk i helse og omsorg /? eller Husbanken /? 15:15-15:45 Pause m/kaffi og kake - innsjekk Kva ønskjer dei kommunale råda at fylkeseldrerådet skal ta vidare 15:45-17:15 med fylkeskommunen? /Gruppearbeid og presentasjon 18:00 Middag og underhaldning SKRIK? 08.okt 09:00-09:05 Morgontrim til musikk 09:05-10:00 Kultur for eldre /Kulturavdelingen? 10:00-10:45 Eldre, mobilitet og velferd /Susanne Nordbakke 10:45-11:15 Pause m/kaffi og kake - utsjekk 11:15-12:00 Kva vert gjort for eldre i HFK /Samferdselsavdelinga 12:00-12:30 Motivasjonstalar /Per Fugelli? 12:30-12:45 Oppsummering og avslutning Side97

98 12:45 Lunsj + heimreise VEDTAK: Margot sjekkar aktuelle innleiarar til Språk i helse og omsorg på brukarutvalet til Haukeland sjukehus, og Kåre Ystanes finn namnet på ein tidlegare leiar i Språkrådet angåande same tema. Administrasjonen følgjer opp kulturavdelinga angåande innlegg, samferdselsavdelinga angåande namn på innleiar og Langhaugen vgs angåande kulturinnslag. Til kulturelt innslag under middag har SKRIK vore førespurd. Svar ventast neste veke. Eldrerådskonferansen vert satt opp som sak på neste rådsmøte. Sak 26/14 Uttale til regional plan for attraktive senter Frist for uttale er 22. august, og rådet sine medlemar har vore bedt om å kome med innspel. Inga innspel har vorte sendt inn og AU har sjølve skrive ein uttale. VEDTAK: Fylkeseldrerådet sendar inn følgjande uttale til regional plan for attraktive senter: Fylkeseldrerådet (FYEL) er samd når det gjeld Hovedmåla i planen. FYEL er og samd i oppdelinga i fylkessenter og regionsenter. Kommunesentra er viktige når det gjeld kommunale tenester og daglegvarehandel. Serleg gjeld dette helsetenester. Lege og helsehus bør samlokaliserast, og tilbodet bør vere lokalisert til der folk flest bur. Når det gjeld Bustadpreferansar, har FYEL og merka seg at serleg eldre folk gjerne vil busetje seg i tettbygde strøk. Når det gjeld kvaliteten i bustadområde, bør ein, som planen seier, helst ikkje bu høgare enn i 5.etasje. Dette gjeld ikkje berre for barne-familiar, men i høgste grad også for eldre menneske. I tillegg bør det vere heis. Når det gjeld Struktur og form, bør det etter FYEL sin meining leggjast stor vekt på at uteareala blir utforma estetisk og med trygge gangvegar. I nærleiken av tettstader bør det og vera gangstiar som eignar seg for eldre folk. FYEL er og oppteken av at ein bør ha møteplassar i lokalsamfunnet. Når ein vert pensjonist og kanskje har mykje fritid, er det viktig at ein kan ha ein plass i møtast. Kjøpesenter lokalisering og transportmønster er noko FYEL og er opptekne av. For fleire kommunar/distrikt kan det vere betydeleg avstand til dei regionale sentra. Her vil det vere store variasjonar i transportbehov. Difor er det særs turvande med eit godt tilrettelagt kollektivt transporttilbod særskilt for dei eldre. Mange eldre har ikkje sertifikat, og då vert dei avhengige av slekt eller vener for transport til eit kjøpesenter. I distrikta bur dei ofte nær ein matvarebutikk, og det går ofte bussruter til og frå. Når det gjeld transport, er FYEL samd i at kollektivknutepunkt bør vere attraktivt, trygt og universelt utforma. Og taxitilbodet bør samlokaliserast med kollektiv-knutepunkt. FYEL er og av den meining at bestillingsruter, slik det var ei tid, bør opprettast på nytt, serleg i distrikt- og utkantstrøk. Handlingsplanar er viktige for å nå måla. FYEL set stor pris på at handlingsplanar er konkrete, og FYEL vonar at det frå Fylkeskommunen si side vert budsjettert med midlar slik at handlingsplanane vert sett ut i livet. Side98

99 Side 3/4 Uttale til regional plan for attraktive senter vert lagt som ein referatsak på neste rådsmøte. Sak 27/14 Uttale til regional kulturplan Alle rådsmedlemar har fått tilsendt kulturplanen i papir. Frist for uttale er 26. september, og neste rådsmøte er 18. september. VEDTAK: Arbeidsutvalet ber medlemane om å kome med innspel til kulturplanen til møtet 18. september, og gir arbeidsutvalet fullmakt til å skrive ein uttale basert på innspela. Uttale til regional kulturplan vert lagt fram som ein politisk sak i neste rådsmøte. Sak 28/14 Budsjett 2015 Hordaland fylkeskommune Administrasjonen jobbar nå med budsjettet for 2015 og fylkesrådmannen kjem til å legge fram sitt forslag til budsjett i byrjinga på oktober. Det vil seie at fylkeseldrerådet kan spele inn ønskjer om auka midlar til administrasjonen nå og kome med innspel til politisk handsaming i oktober. VEDTAK: Budsjett 2015 Hordaland fylkeskommune vert lagt som ein politisk sak på neste rådsmøte, med uttale til budsjett 2014 som eit vedlegg. Sak 29/14 Budsjett 2015 fylkeseldrerådet Fylkeseldrerådet har brukt budsjett i eit år og ein kan byrje å sjå om ein har rekna rett eller feil når ein samanliknar rekneskap og budsjett. Budsjett for 2015 må ferdigstillast i løpet av hausten. VEDTAK: Budsjett 2015 fylkeseldrerådet vert lagt fram som ein sak på neste møte der administrasjonen presenterer eit forslag til budsjett. Sak 31/14 TT-ordninga endringar i retningsliner Samferdselsutvalet hadde ein sak om endringar i retningsliner for TT-ordninga oppe på førre møtet 20. august. Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne sendte ein uttale til samferdselsutvalet der dei presiserte at rådet var overraska og skuffa over å ikkje ha fått saka til handsaming før samferdselsutvalet. Resultatet vart at samferdselsutvalet sendte saka tilbake til administrasjonen og ville ikkje realitetshandsame saka før råda hadde fått denne førelagt. Ein reknar med at fylkeseldrerådet og får saka førelagt. Sak 32/14 Vestlandskonferansen 2015 Fylkeseldrerådet i Hordaland har fått æra av å arrangere Vestlandskonferansen Forslag frå arbeidsutvalet er å ha konferansen april. Det vart tidlegare ønskja å sjå på moglegheita av å halde konferansen utanfor Bergen. VEDTAK: Vestlandskonferansen 2015 vert lagt som ein sak til neste rådsmøte, med førespurnad om innspel på tema, stad og dato frå rådsmedlemane. Hordaland fylkeskommune Agnes Mowinckels gate 5 PB Bergen Tlf: e-post: hfk@hfk.no Foretaksnr. NO mva. Kontonr. [xxxx xx xxxxxx] Side99

100 Sak 33/14 Sakar til neste møte 18. september Orienteringar: - Kultur for eldre, Premiss og Den kulturelle spaserstokken, Kulturavdelinga Referatsakar: - Oversikt økonomi - Oversikt over sakar til politisk handsaming - Årsmeldingar frå andre fylkar - Referat Island frå Sogn og Fjordane - Uttale mandat - Svar til Pensjonistforbundet - Uttale regional plan for attraktive senter Politiske sakar: - Vestlandskonferansen Regional kulturplan uttale - Eldrerådskonferansen Brukarutval Helse Vest - Forslag budsjett 2015 fylkeseldrerådet - Budsjett 2015 Hordaland fylkeskommune - Møteplan 2015 Side100

101 Møteprotokoll Fylkeseldrerådet Møtet ble ledet av rådsleder Terje Aasterud MØTESTED MØTEDATO TIDSPUNKT Rom kl 12:00 15:00 Til stede Lavrans Kierulf Terje Aasterud Sjur Malm Nancy Amundsen Sigmund Johannessen Marit Løkken Synnøve Simonsen FRP POSTPEN PEN AP PENFB PENFB PEN Forfall Erik Nilsedalen Varamedlemmer som møtte Sjur Malm Fra administrasjonen Rådssekretær Rita Starup Andersen Orienteringer Status i ombudets arbeid ved Anne Lene Arnesen fra Pasient- og brukerombudet Informasjon om status for regionale planer. Nancy Amundsen orienterer fra møte Møte om standardisering innen eldreomsorgen 15. mai ved Sigmund Johannessen Orienteringer fra Terje Aasterud Møte i overordnet samarbeidsutvalg, (OSU) 19. mai Informasjon fra Helsedirektoratet " Bli med på dugnaden" Referat fra møte i Husbanken "Ny funksjonsattest for bolig" kunnskap til rett tid" 10. juni Referat fra møte med Pensjonistforbundet og eldrerådet 13. mai Protokoller fra eldrerådene Side101 1