Styreleders tale til Årsmøtet i AT Skog SA 2014

Transkript

1 Årsmøte i AT Skog 2014 Vrådal, 8. April 2014 Styreleders tale til Årsmøtet i AT Skog SA 2014 Ordfører, representantskap, kjære alle saman! Det er veldig hyggeleg å sjå dykk alle igjen. Både kjente fjes som har vore med lenge men også mange nye som er her for fyrste gong. Eg vil på vegne av styret nytte anledninga til å ønske dykk alle hjerteleg velkommen til årets viktigaste begivenhet i AT Skog. Eg håpar vi får ein god og innhaldsrik dag, med gode debattar og verdifulle innspill! Eg skal i mi tale gjere ei oppsummering av året som har gått, vurdere situasjonen vi er inne i samt rette blikket framover. Vi skal gå nærmare inn på dei utfordringane vi har både som næring og organisasjon, samt forhåpentlegvis gi gode svar på kva vi gjer og kvifor vi gjer ei rekke ulike tiltak. Etter eit år med til dels mykje fokus på næringa og næringas mange utfordringar, er det godt å kunne sei at vi står godt gjennom utfordringar, evner å gjere omstillingar og klarer å møte dei moglegheitane vi får. Eg vil derfor før vi går vidare i årsmeldinga konstatere at AT Skog gjennom det siste året har utvikla seg sterkt, vunne viktige marknadsandelar og opprettholdt ei sterk økonomisk stilling. Dette er bra, men året bak oss var nok likevel prega mest av krise i næringa. Frå krise til kamp Når vi var samla i årsmøte i fjor var det store samtaletemaet den varsla nedlegginga av Tofte. For skogeigerane særleg vest for Oslofjorden var dette ei alvorleg utvikling. Tofte hadde eit virkesforbruk på nær 1,4 millionar kubikkmeter tømmer og nær kubikkmeter flis frå sagbruksindustrien. Begge varestraumar er viktige for vår evne til å finne lønnsam avsetning. Varselet om nedlegging skapte stor merksemd og mange negative spådomar om framtida. I tømmermarknaden slo dette ut i ein betydeleg nedgang i pris. Ønsket om å drive fram tømmer sank, og på denne tid i fjor svikta voluma omsett gjennom AT Skog betydeleg. Vi var mange som kjempa hardt for å finne løysingar på korleis ein kunne redde Tofte. Det samme må vi sei var tilfellet for storsamfunnet. Krisa i skognæringa fekk mykje merksemd både regionalt og nasjonalt. Nær sagt alle politiske parti omtala skognæringa i sine programprosessar. Nedlegging av treforedlingsbedrifter vart eit symbol på utfordringane for norsk landbasert eksportretta industri. Todelinga i norsk økonomi vart for alvor eit tema i den norske skogdebatten. Eg skal ikkje gå inn på alle sider ved Toftesaka, men vi kan eit år etter konstatere følgjande. Tofte vart lagt ned i August arbeidstakerar mista jobben sin, og skognæringa mista eit av sine viktigaste anlegg for nasjonal vidareforedling av massevirke og flis. Situasjonen som i tid falt saman med valkampen før stortingsvalet 2013 førte til ei ekstraordinær krisepakke for skognæringa i revidert nasjonalbudsjett på til saman 750 millionar kroner. 250 av desse var retta mot direkte lønnsomhetsforbedrande tiltak i næringa, som til dømes auka satsing på skogsbilvegar, infrastruktur og kaier. 1

2 Situasjonen skapte eit politisk vindauge som førte til at den sittande raud-grøne regjeringa la fram forslag om å utvikle ein heilskapleg strategi for skognæringa ettekvart omtalt som Skog 22 prosessen. Etter Stortingsvalet i 2013 vart det regjeringsskifte. Ei rekkje nye moment fekk fokus for jord- og skogbruksnæringane, men fokuset på skog vart vidareført. Vi fekk ei regjeringserklæring frå ny FrP/Høgre regjering som i stor grad imøtekjem næringas ambisjonar og behov. Ambisjonen om å etablere ein heilskapeleg og ny strategi for skognæringa vart vidareført, og Skog 22 vart vidareført med ny regjering. Fleire konkrete tiltak vart gjennomført og vi fekk mellom anna innført nye vilkår for tømmervogntog med 24 meters lengde og 60 tonn totalvekt. Alt i alt vi eg sei at skognæringas behov har fått eit vesentleg høgare fokus det siste året. Eit stort fleirtal av det politiske miljøet ser at skognæringa har eit stort potensiale til å vere ei strategisk viktig næring for Norge. Det er målsett ein ambisjon om å auke avvirkninga i Norge, og ein ønskjer å legge til rette for å oppretthalde og nyetablere nasjonal trebrukande industri. Arbeidet med Skog 22 skal sluttførast i løpet av Det er no opp til oss å konkretisere kva vi meiner er dei viktigaste tiltaka for at våre eigne og storsamfunnets ambisjonar for næringa kan nås. Eg skal ikkje gå i detalj på kva ein strategi bør innehalde, nettopp det skal sjølve arbeidet munne ut i. Det er imedan innlysande at næringas generelle lønnsemd må bli betre dersom vi skal nå målet. Skal vi oppnå det, må det gjennomførast reelle tiltak. Dersom ambisjonen om at skognæringa skal vere ei strategisk viktig næring for Norge skal nås, må både vi som næring men også styresmaktene gjere aktive valg. Eg forventar at dei råda næringa gir i forbindelse med Skog 22 blir lytta til og følgd opp. Vi må synleggjere at dei midlar og tiltak myndighetane blir bedt om å stille opp med, vil vere investering som både gir økonomisk og miljømessig gevinst. Men vi må også vere villige til å utvikle oss. Korleis kan vi som skogeigerar og skogeigarorgansiasjon legge til rette for ein meir lønnsam og konkurransedyktig næring? Kva må vi gjere i eigen skog for å gjere skogbruket lønsamt? Korleis må vi organisere måten vi driv skog på for å oppnå økonomisk lønnsemd? Slik eg ser det har vi nå ein stor moglegheit for å løfte vilkåra for eiga næring. Verden treng fornybare ressursar og Norge treng grøn, landbasert verdiskaping og arbeidsplassar. Skogen er svaret! Så vil eg advare alle mot å hoppe på nokre få enkle svar og løysingar. Ta til dømes eigedomslovverket. Den siste tida har regjeringa kome med forslag om å liberalisere reglar om prisfastsetting, konsesjonsvilkår, eigarform for skog etc. Eg trur det er positivt å sjå på dette regelverket med nye auge. Det er ofte positivt med eigarskifte, og skog bør forvaltast med ønske om best mogleg ressursutnyttelse i eit langsiktig perspektiv. Det er imedan ikkje slik at lønnsemda i skogen vil auke direkte bare vi får større skogeigedommar. Mange små eigedommar vert godt forvalta på same måte som fleire store ikkje blir det. Det kan godt vere at vi får eit meir proffesjonelt forhold til skogressursane dersom det blir enklare å omsette skog. Men minst like viktig er det likevel at dagens eigerar får gode vilkår for å gjere skogen lønnsam. Då handlar det mellom anna om god skogpleie gjennom planting, ungskogpleie og tynning. Det handlar om framtidsretta utbygging av infrastrukturen i skogen med traktor- og skogsbilvegar. Desse faktorane har stor innverknad på driftskostnader. Det 2

3 handlar vidare om å oppgradere det offentlege vegnettet der skogen står, slik at transportkostnadene kan reduserast. Vel er det viktig med motorvegar mellom dei store byane, men for skognæringa betyr tilstanden på det sekundære riksvegnettet, fylkesvegane og kommunale vegar minst like mykje. Her snakkar vi om titals kroner per kubikk. Vi treng ein god infrastruktur på bane og kai, der godstransport blir prioritert. Sist men ikkje minst må vi ha vilkår for å skape ein lønsam industri som kan konkurrere i ein open konkurranseutsett marknad. Skatte- og avgiftsvilkår, kapitaltilgang, tilrettelegging for produkt frå berekraftige ressursar og offensiv satsing på forskning og utvikling, er nokre stikkord på områder der ein treng ein offensiv politikk for å nå ambisjonen i AT Skog Utviklinga eg nettopp har omtalt frå den nasjonale arena har også stor innverknad på AT Skog må vi seie var sterkt prega av den krisa næringa opplevde, og som særleg kom til uttrykk i område vest for Oslofjorden. For det skal vi vere klar over. Når det sidan 2006 har blitt lagt ned industrikapasitet i treforedlingsindustrien tilsvarande ca 4,1 millionar m3 tømmer, har området vest for Oslo blitt særleg hardt råka. Union i Skien, Follum på Hønefoss og sist Tofte på Hurumlandet, har vore viktige for den samla massevirkeavsetninga i denne regionen. For AT Skog medførte svært dystre utsikter i tømmermarknaden våren 2013 til både betydeleg lågare tømmerprisar med påfølgande svikt i tømmervolumet. Vi fekk ein situasjon der kontraheringa av tømmerdrifter gjekk kraftig tilbake. Skogeigeranes tale var klar på dette prisnivået kan vi ikkje oppretthalde aktiviteten. Vi fekk derfor ein betydeleg volumsvikt i AT Skog som vi drog med oss gjennom heile året. For å oppretthalde aktiviteten i driftsapparatet vart enkelte entreprenørar omdirigera til andre oppdrag. Andre har dessverre sett det naudsynt å trekke inn årene. Årsvolumet i AT Skog enda på kubikkmeter, av dette vart ca drivi med AT Skog sitt driftsapparat. Vi kan vel alle vere einige om at dette er eit lågt volum, langt frå det nivået vi meiner er potensialet for eigen region. Midt i dette er det positivt å konstatere at arbeidet med auka innsats på skogkultur lykkast. I eit år med volumnedgang auka plantinga med snaut 10 % og ungskogpleia auka med over 30 %. Det er bra! Styret og administrasjonen såg likevel utviklinga som svært alvorleg når vi både tapte volum totalt sett, men også ved tapte marknadsandelar. Mykje av 2013 og særleg siste halvdel av året vart prega av ei rekkje omstillingsaktivitetar alle med eit mål for auge auka konkurransekraft og lønnsemd for skogeigar. Eg treng ikkje bruke mykje tid på å forklare denne forsamling at tømmerpris er viktig. I situasjonen etter Tofte har også avsetning vore eit vesentleg punkt. AT Skog sitt omstillingsarbeid har derfor gått på fleire frontar. Vi har lukkast med å finne nye virkesstrømmar for både sagtømmer og massevirke. Gjenopning av tømmertransport på Sørlandsbanen saman med auka eksport av tømmer frå kai gav oss raskt full avsetning sjølv etter at Tofte-volumet fall bort. God etterspørsel etter sagtømmer utanfor Norges grenser førte også til ein betydeleg oppgang i sagtømmerprisane sommar/haust Nye leveransesortiment har medført høgare sagtømmerandel. Alt i sum positivt for 3

4 tømmerverdien. Samstundes med eit offensivt arbeid i marknaden, sette vi også mål om å styrke konkurransekrafta gjennom ytterlegare kostnadsreduksjonar i eigen organisasjon. Med mål om ein % reduksjon i kostnadane er det gjennomført ei rekkje tiltak i organisasjonen for å rasjonalisere og modernisere. Per dato er dette målet nådd. Realiteten er at vi frå denne tid i fjor til no har styrka gjennomsnittleg tømmerverdi med minst 40 kroner/kubikkmeter. Nylege samanlikningar av AT Skog sine prisar og gjennomsnittsprisar i Telemark og Agderfylka viser at vi er godt konkurransedyktige. Eg vil påstå at vi har klart å snu ei utvikling som såg relativt dyster ut. No er det god aktivitet i skogen, mange ønsker å drive tømmer i skogen sin, og tilgangen på driftskapasitet har blitt ein flaskehals. Vi kan vel trygt sei at forholda snur fort. Sjølv om vi kan glede oss over auka optimisme må vi også vere klar over at denne utviklinga har sin pris. Over ein 10 års periode har vi redusert bemanninga til godt under halvparten. Det inneber at vi har mindre tid og ressursar til å bruke på aktivitetar som ikkje er direkte kopla mot tømmeromsetning. Framleis har vi eit svært godt nettverk av fagpersonar som jobbar tett mot skogeigaren, og dette skal vi halde fram med. Men vi får mindre tid til å følgje næringspolitiske saker, til å finansiere fellesinitiativ, til å drive organisasjonsarbeid etc. Saka om finansiering av skogeigarlaga er ein direkte konsekvens av arbeidet med å styrke konkurransekrafta og tømmerprisen. Eg vil også rette ein særleg takk til alle dykk i administrasjonen i denne situasjonen. Det er tøft med nedbemanning. Vi har imedan hatt eit sterkt fokus på at vi ikkje skal svekke vår posisjon ute i marknaden, både blant skogeigerar og kjøperar. Eg håpar vegen frå her går framover og oppover. Det skal ikkje vere enkelt å konkurrere med AT Skog framover, og med det kan AT Skog gi oss som skogeigerar eit godt tilbod som vi kan stole på er bra. Vi tar no for fullt i bruk nye innsalgsløysingar der ein samordner drifter og oppnår meir rasjonelle driftsopplegg. Vi har ein god infrastruktur for å kunne levere til både innanlands og utanlands industri. Men vi kan ikkje kvile. Tømmermarknaden er inne i store omveltningar med betydeleg auka konkurranse. Skal vårt samvirke vere redskapen vi ønskjer den skal vere må vi halde fram med modernisering og utvikling. Skogeiersamvirket 100 år med fokus på dei neste 100 år Nettopp dei siste års utvikling i marknaden for tømmer har også blitt ein av dei viktigaste sakene for samarbeidet mellom skogeigarsamvirka i Norge. I 2013 feira vi Norges Skogeigarforbund sitt 100-års jubileum med flotte markeringar mange stader i Norge. AT Skog markerte dagen med eit godt besøkt arrangement på Vegårshei, i godt samarbeid med Skogeigarlaget og lokale krefter. Vi fekk fram mykje positivt om næringa blant anna gjennom filmproduksjon. Etter 100 års historie kan vi sjå tilbake på skogeigarsamvirket som ein stor suksess. Men 2013 vart også eit år der ein heilt tydeleg avdekka eit betydeleg behov for å tenke gjennom korleis vi samarbeider i skognæringa og korleis vi skal legge til rette for ei god utvikling i framtida. No skal vi få meir informasjon frå Skogeigarforbundets utsending seinare i dag, men det er naturleg for meg å sei litt om saka og kvifor eg meiner det er viktig for oss skogeigerar å legge premissar for utviklinga. 4

5 Det nasjonale skogeigarsamvirkets rolle som ein del av virkesomsetninga har i prinsippet vore avvikla i 20 år. Etter bortfallet av sentrale prisforhandlingar har ein vore konkurrentar. Ikkje nødvendigvis på forholdet til den einskilde skogeigar, men ute i marknaden for salg av tømmer. Vi fortsatte likevel samarbeidet og Skogeigarforbundet har løyst mange viktige oppgåver for skogeigarsamvirket dei siste 20 åra. Hovudoppgåva er å jobbe for skogbrukets rammevilkår, men også fremme samarbeid og utvikling for skogeigarsamvirket. Skogeigarsamvirket består i dag av 8 skogeigarandelslag i Norge. Vi dekker heile landet og har eit medlemsdemokrati som fundament. Til saman skogeigarar har valt å vere ein del av samvirket, og representerer ca 70 % av hogstvolumet i Norge. Vi er familieskogbruket, der ein har hatt likebehandling etter samvirkeprinsipp uavhengig om du er stor eller liten. Ordninga inneber ein stor verdi for oss som skogeigerar. I over 100 år har denne organiseringa ført til at vi har oppnådd større marknadsmakt, evna å reise industri i fellesskap samt hatt ei sterk røst inn mot myndighetar og opinion. Det er viktig å vere klar over at skogeigarsamvirket fyrst og fremst er denne aktiviteten i andelslaga samvirkebedriftene. Marknadsmessig samarbeid utover andelslagas grenser er ikkje lov og har ikkje vore det på mange år. Skogeigarsamvirket står likevel sterkt og vil gjere det i mange år framover. Når vi no ser behov for endringar i måten vi organiserar vårt nasjonale koordinerande organ, handlar det med andre ord ikkje om skogeigarsamvirkets framtid. Etter at leveringsplikta til skogeigarsamvirket falt bort i 1997 har skogeigerar som er medlem i samvirket, og med det tar del i alle fordelane, ikkje vore pålagt å levere sitt tømmer gjennnom andelslaget. Mange år med høge finansinntekter gjorde det imedan vanskeleg å konkurrere med oss. Verdiskapinga i industrien vart ført tilbake til skogeigerane, og andre konkurrentar kunne vanskeleg bli store i marknaden. Etter 2007 har ein ikkje hatt denne finansstraumen. Samtidig har vi fått ei rekke nedleggelsar i industrien som har medført lengre transportavstandar. I denne situasjonen har AT Skog blitt blottlagt for konkurranse, og marknadsandelane har gått ned. Særleg ser vi dette i områda nær kai og industri, der enkeltaktørar kan gå inn å konkurrere med ein låg transportpris. Men vi møter også konkurrentar som ikkje har brukt ressursar på å drive organisasjon, nasjonal næringspolitisk aktivitet, investering i infrastruktur eller utvikling av ny industri. Det har blitt ei konkurranseulempe å ta eit langsiktig ansvar for næringas utvikling og rammevilkår. Som eg har omtalt tidlegare har vi svart på denne utfordringa med å styrke vår konkurransekraft. Vi har kutta kostnader og betra drifta. Mykje av dette arbeidet er positivt. Vi treng utvikling og konkurransen skjerpar oss. Vi har eit stort behov for å endre vår måte å drive skogeigarsamvirke på mot ei skogeigargruppe som i stadig mindre grad har skogbruket som ein viktig del av inntektsgrunnlaget sitt. Konkurransen har gitt oss eit positivt puff i så måte. Men konsekvensane er at vi er inne i norgesmeisterskapen i lågast mogleg margin. Vår evne til å tenke langsiktig på investeringar og fellestiltak har blitt mindre. I tillegg ser vi at konkurransen mellom andelslaga også på tømmerkjøpet har auka. Glommens aktivitet i både Østfold, Vestfold og Buskerud har skapt ein ny situasjon i marknaden. På mange måtar har vi fått ein ny marknadsorden, der lojaliteten har blitt mindre og fokus på best mogleg pris er den drivande faktoren. Utviklinga er på sett og vis uunngåeleg. I ein open og fri marknad vil ein selgar alltid søke høgast mogleg pris. Utviklinga har medført at vi mellom 5

6 anna har hatt ein kraftig vekst i eksporten av sagtømmer, med tilsvarande utfordringar for trelastindustrien i Norge. Det er i dette bildet ein må sjå forslaget om å fornye Skogeigarforbundet. I forslaget som inneber ei omdanning til SKOG Norge, er målet å styrke det næringspolitiske arbeidet ved at ein større del av næringa kraftsamlar. Vi treng betre vilkår. Vi har behov for at samfunnet faktisk forstår at eit aktivt skogbruk er ein viktig del av klimaløysinga. Vi treng kunnskap som sikrar vår rett til å forvalte eigne ressursar, ikkje stadig fleire pålegg og restriksjonar. Vi treng ei lønsam verdikjede knytt til skog som kan oppretthalde og auke verdiane i skogane våre og legge grunnlag for langsiktig skogproduksjon. Det må ikkje bli ei konkurranseulempe å jobbe for dette. Nettopp derfor opnar Skogeigarforbundet seg, inviterer med andre aktørar med like interesser, og forsøker å skape ein framtidsretta og sterk organisasjon som kan jobbe for felles rammevilkår og framtidige løysingar for heile næringa. Det er dette SKOG Norge handlar om. Å tilpasse organisasjonen til ein ny marknadsorden der konkurrentar kan samarbeide om viktige saker som heile næringa har glede av. Nokon har spurt meg om dette betyr slutten for skogeigarsamvirket og fjerning av enkeltskogeigarens verktøy. Svaret er stikk motsatt. Skogeigarsamvirket vil vere eit heilt sentralt verktøy i tida framover. Bare skogeigarsamvirket kan utvikle og legge til rette for nye samarbeidsløysingar. Eg trur også skogeigarsamvirket på ny blir sentrale i å realisere ny industri. Det har vi tradisjon for, og vi har ei eigeninteresse i å sørge for at tømmeret frå eigen skogar skal ha størst mogleg verdi. Men vi treng å snu ei utvikling som fører oss i full fart mot ei svekka næring med større restriksjonar og mindre næringsmessig betydning. Det gjer vi gjennom å samle kreftene og jobbe mot felles mål i fellesskap! Framtida er fornybar Til nå har eg snakka mykje om historie, utfordringar, maktkamp og endringsbehov. Vi er ei næring i endring og forandringar skaper ofte både usikkerhet og spørsmål. I ei årsmøtetale er det derfor svært gledeleg å sjå at mange utviklingstrekk talar i vår retning. Vi har grunn til å vere optimistiske med tanke på dei moglegheitane vi ser for skog som ei kilde til fornybare løysingar verden treng. Forrige veke la FN sitt klimapanel, IPCC, fram sin andre delrapport om klimatrusselen. Rapporten stadfester det vi lenge har sett og frykta. Det hastar med tilpasningstiltak og utsleppskutt. Fleire hundre millionar menneske vil bli heimlause. Vår helsetilstand vil bli direkte påverka. Samla matproduksjon vil gå ned. I 2100 vil det vere umogleg å gjere normale utandørsaktivitetar i enkelte delar av verden. Om kort tid kjem panalets 5. Rapport som går nærmare inn på tiltak. Skal vi bremse denne utviklinga må det kraftig lut til. Kor lenge kan vi halde fram med å auke klimagassutsleppet frå fossile energikjelder. Vil vi om 20 år få lov til å pumpe opp olje frå norsk sokkel? Mange meiner at oljealderen vil slutte lenge før det er tomt for olje, rett og slett fordi kostnadane for anna miljø blir for store. Samtidig aukar verdas befolkning. Behovet for ressursar vil auke, men behovet for desse ressursane må vere basert på fornybare råstoff. Vi har sett det ei stund, men bildet blir 6

7 tydlegare og tydlegare. Skogens rolle som råstoffprodusent basert på fotosyntesas solenergi vil bli viktigare og viktigare. Det er i dette perspektivet vi må forvalte våre skogar, legge til rette for ein rasjonell og god tømmerproduksjon men ikkje minst vere opne for nye industrielle løysingar som kan bidra til ei omstilling frå eit fossilt til eit fornybart samfunn. Det er derfor med stor glede eg konstaterar at AT Skog er ein aktiv aktør i arbeidet med utvikling og fornying. Gjennom 2013 har vi auka vår innsats i forsknings- og utviklingsarbeidet. Dels gjennom eigen aktivitet i AT Biovarme, men også som medaktør i større forsknings- og utviklingsprosjekt. Store prosjekt som Reship og Biocarb ser på moglegheitar for å bruke treet på nye måtar som direkte skal erstatte fossile råstoff. Gjennom fjernvarmeutbygging har vi bidratt til betydelig utbygging av fornybar fjernvarme. I Moelven der vi er deleigar, jobbar ein aktivt for å finne nye byggløysingar som kan auke trebruken inn i byen og opp i høgda. I Bergen bygger ein no verdas høgaste trehus. Delvis fordi det er økonomisk konkurransedyktig, men like mykje fordi treet er karbonbinding i praksis. Miljørekneskapen med trebygg er dei fleste andre byggeteknikkar overlegen. Eg er ikkje i tvil om at vi vil få ein vekst i industri som brukar treråstoffet på nye måtar. Om det er til tekstilproduksjon, komposittmaterialer, trelast, flydrivstoff, fiskefor eller anna. For oss som skogeigerar blir det likevel eit viktig spørsmål om denne utviklinga blir i form av verdiskapande industri i Norge. Dagens verdiskaping basert på tømmer representerer ca 40 milliardar i årleg verdiskaping. Blir vi ein rein råstoffeksportør utan foredling i Norge er talet kanskje 4. Utnyttar vi potensialet, aukar avvirkninga og evnar å bygge opp ein industri som kan utnytte råstoffpotensialet på ein lønsam måte kan verdiskapinga kanskje bli 80 milliardar. Eg meiner det bør vere eit mål i seg sølv at vi klarar å oppretthalde og utvikle ein nasjonal industri. På kort sikt kan vi heilt sikkert klare oss bra som eksportørar. For mange område i Norge er det like naturleg å sende tømmeret på bane til Sverige som over kai til ein norsk bedrift. For næringas betydning i Norge, og ikkje minst for å sikre vår rett til å forvalte eigne ressursar, meiner eg det er viktig at vi gjer næringa viktig som ein tung leverandør av verdiskaping nasjonen treng. Det er fullt mogleg, men då må både vi som næring ta eit ansvar, og myndighetane legge til rette slik at vi faktisk kan oppretthalde og utvikle ein lønsam konkurranseutsett industri. Vi treng ei reindustrialisering i Norge. Både som bidrag i klimakampen men også fordi landet treng verdiksaping og sysselsetting. Vi kan levere begge delar! Årsresultat driftsresultat i balanse trass volumfall 2013 vart som eg har nemnt tidlegare eit år med betydeleg volumsvikt. For ein organisasjon som lever av tømmeromsetning er dette kritisk. Det er derfor godt å kunne konstatere at ein har evna å styre verksemda på ein måte som likevel har sikra eit driftsresultat i balanse og eit samla positivt økonomisk resultat. Vi leverer eit driftsresultat 1 på pluss 4,1 million og eit samla resultat etter skatt på 15,1 million. Eigenkapitalsituasjonen er god med ein eigenkapitalandel på litt over 80 %. Vi er solide, men vi ser at vår evne til å ta store industrielle løft er begrensa. Konkurransesituasjonen krever at vi har avkastning på kapitalen. Det understreker at våre investeringar må vere lønsamme i tillegg til å ha strategisk betydning for tømmeravsetninga. Vår største enkelinvestering er i Moelven. Dette selskapet leverte positiv kontantstrøm i 2013, men får eit negativt resultat etter avskrivningar og skatt på -44,7 millionar. Dette 7

8 medførar at selskapet heller ikkje i 2013 hadde evne til å betale utbytte på eigarkapitalen. Fleire lønnsomhetsforbetrande tiltak saman med betydelig betring i marknaden gjer at utsiktene for 2014 er langt betre. Av større investeringar som er gjort i AT Skog dei siste åra er det særleg sluttføringa av forretningsplanen i AT Biovarme samt investering i kaier og terminaler som har hatt størst fokus. Dette er investeringar vi som fellesskap gjer for å betre avsetningssituasjonen samt legge til rette for ein rasjonell og lønsam infrastruktur. I ei tid der fokus på avstand til nærmaste kai er eit vesentlig konkurranseelement i tømmermarknaden, er det viktig at vi minner kvarandre på at dei tiltaka vi gjer i fellesskap må kome heile fellesskapet til gode. Skal vi evne å vere rasjonelle og sørge for å bruke ressursane optimalt, må vi styre unna lokaliseringskampar. Det krever imidlertid at vi klarer å begrense prisdifferensieringa til eit nivå som opplevast som rimeleg samstundes som vi opprettheld konkurransekrafta. Dette er ingen enkel øvelse, men heilt nødvendig for å oppretthalde krafta i samvirket. Vi er stolte av alt som har skjedd i regionen. Arbeidet mot Eydenettverket og kaia på Gismerøya. Etablering av nytt industriområde i Åmli og ferdigstilling av kaia i Eydehavn. Utvikling av tømmerterminal i Bø, bygging av flisterminal i Notodden og utvikling av kaiområdet på Herre. Utviklingsarbeid mot Herøyamiljøet. Oppfølging av ei rekke positive lokale initiativ. Lista kan faktisk lagast ganske lang, og er eit eksempel på at også AT Skog er på hogget. Administrasjon og organisasjon Vi skal høyre meir frå administrerande direktør om drifta i AT Skog og det faktiske arbeidet som gjennomførast. For meg er det viktig å gje ein klar honnør både for det arbeidet administrasjonen gjer og ikkje minst dei resultat ein har oppnådd i eit krevjande år. Eg opplever at vi er på god veg med omstilling og nyorientering. Styret har heile tida vore opptatt at vi skal ta godt vare på våre viktigaste ressursar som har direkte kontakt i tømmermarknaden. I arbeidet med omstilling og kostnadsreduksjonar har vi forsøkt å halde distriktsapparatet intakt. I framtida skal vi halde fram med dette arbeidet. Vi treng å styrke innsatsen! Eg vil også gje honnør til det flotte arbeidet som skjer i alle skogeigarlaga i AT Skog. Det er til dels stor aktivitet, men kreative innfallsvinklar og godt fagleg lagsarbeid. Eg får stadig gode innspill, spørsmål og forespørslar om aktivitetar og tiltak. Når det gjeld administrasjonen framover vil 2014 bli prega av at vi innan årets slutt skal gjennomføre leiarskifte. Per Simon har valgt å benytte seg av si avtale om pensjonering ved 62 års alder. Vi har klart å halde på han eit halvår utover 62, men ved nyttår er det slutt. Vi har på ingen måte kome til eit tidspunkt for avtakking endå, Per Simon har mykje arbeid før vi slepper taket, men eg synast det likevel er rett å takke for din store innsats i dag som er ditt siste årsmøte som administrerande direktør. Eit leiarskifte skapar både utfordringar og moglegheitar. Styret vil sette i gang prosessen med rekurettering i løpet av våren, og skal sørge for at vi opprettheld kraft, stabilitet og kontinuitet i det viktige omstillingsarbeidet vi er inne i. 8

9 Datterselskap Eg skal ikkje gå detaljert inn på datterselskapa våre, men konstaterar god utvikling i både AT Plan, AT Terminal, AT Biovarme og Faun. Dette er selskap som hevdar seg godt innanfor sine bransjer, og er med på å løyse viktige utfordringar av betydning for oss som skogeigerar. Eg vil nytte dette høvet til å takke alle som er tilknytta våre datterselskap for den jobben dei gjer og dei resultat som blir skapt. Framtidsutsikter Etter nokre år med motgang har prisbildet for tømmer løfta seg det siste halvåret. Vi opplever god etterspørsel etter tømmer og interessa for hogst er god. Som sagt tidlegare er det no driftskapasiteten som begrensar. Den norske trebrukande industrien leverer også betre resultat. Ei gunstig utvikling i valutaforholda gjennom 2013 har gitt industrien eit nødvendig løft. Utviklinga i marknaden med auka etterspørsel etter trelast virkar positivt. Norske Skog har også nytt godt av ein svakare norsk valuta. Nedgangen i etterspørsel av papir har flata ut og ein viss prisoppgang har betra utsikene noko, sjølv om situasjonen framleis er krevande. Alt i alt trur eg 2014 vil bli eit bra år for skogbruket i AT Skog. Etter ein vanskeleg start med krevande driftsforhold har vi no svært god aktivitet i skogen. Vi håpar at marknaden skal halde seg og gjerne styrke seg, sjølv om vi veit det er svingningar mellom anna knytta til låg byggeaktivitet i Norge. Dersom vi trur framtida må vere fornybar er det uansett grunn til å vere skogoptimist. Skog bør hoggast når den er mogen, og pleiast slik at vi mogleggjer lønnsam framtidig bruk. Dette er vårt ansvar som langsiktige ressursforvalterar, noko eg trur vi skal klare i fellesskap. Takk Eg vil til slutt rette ein stor takk til dykk tillitsvalte i organisasjonen for den jobben de gjer, og for innsatsen de som tillitsvalde gjer for å skape eit skogfagleg miljø lokalt. De er viktige ambasadørar og rollefigurar. Eg vil også rette ein stor takk til mine kollegaer i styret. Vi er eit godt team, med engasjement, kompetanse og humør der skogeigaren er i sentrum. Til slutt vil eg sjølvsagt også rette ein stor takk til alle tilsette i AT Skog. De gjer ein kjempejobb. Eg er imponert over korleis de handterte svært krevande utfordringar, og dei resultat som er skapt. Tusen takk for oppmerksomheten! Olav A. Veum Styreleiar, AT Skog 9