Hordaland i tal. Fylkesstatistikk. Folketal og demografi. Nr

Transkript

1 Hordaland i tal Fylkesstatistikk Folketal og demografi Nr. 1-21

2

3 Forord Også i 29 har det vore rekordstor vekst i Hordaland. Folketalet har auka med 1,6 %, dvs. om lag 75 fleire hordalendingar. Dette er ein høgare vekst enn på landsbasis. 14 av kommunane i Hordaland har hatt vekst over det nasjonale gjennomsnittet. I resten av fylket kan det med andre ord være fare for stagnasjon, sjølv om folketalet aukar. Dette mønsteret gjer seg enno mer gjeldande i Møre og Romsdal og Sogn og Fjordane, mens Rogaland kan vise til vekst over det nasjonale gjennomsnittet i store delar av fylket. Veksten i Bergen har også auka. Bergen og Stavanger har dei siste to åra hatt lik prosentvis vekst. Avstanden fram til Oslo sin vekst har minka i 29. Det er verd å leggje merke til at etter Oslo er det Bergen som har hatt flest innanlands innflyttarar av dei norske storbyane på heile 2-talet. Askøy er den kommunen som har hatt størst prosentvis vekst av kommunane i Hordaland på 2-talet og er på 5. plass på landsbasis. I 29 passerte også Askøy Fjell i talet på innanlands innflyttarar etter at Fjell har lege på topp på heile 2-talet, riktignok etter Bergen. Det er framleis innvandring som står for mesteparten av veksten i folketalet i Hordaland. Veksten i Hordaland vart sterkare enn SSB si framskriving la opp til, på grunn av at det var lagt inn ein reduksjon i netto tilflytting frå utlandet i prognosane. Det har riktignok vore ein reduksjon i netto innvandring i Hordaland, men ikkje så stor som prognosane la opp til. Samstundes ser vi at både netto innanlands flytting og fødselsoverskotet har auka noko samanlikna med året før. I SSB si oppdaterte folketalsframskriving ligg det framleis an til vekst i store delar av Hordaland både i eit 5 års-, 1 års- og eit 2-års perspektiv. Prognosane er likevel noko dårlegare enn det tala for 29 skulle tilseie. Dette skuldast at det framleis er forventa ein reduksjon i netto innvandring til Hordaland og landet for øvrig. Tal frå Eurostat viser at andel eldre i forhold til den yrkesaktive befolkninga er under 25 % i storparten av Noreg, inkludert Vestlandet, mens i Sverige og Finland er andelen eldre monaleg høgare i fleire eller alle regionane. Det same mønsteret finn vi i land som Tyskland, Spania og Italia, medan dei aust-europeiske landa gjennomgåande har ein mykje lågare andel eldre i forhold til den yrkesaktive befokninga. Bergen, juni 21 Kathrin Jakobsen Leiar, Analyse, utgreiing og dokumentasjon 3

4 Innhald Forord 3 Folketalsutvikling 5 Folketalsutviklinga i kommunane 6 Flyttemønster 9 Fødslar og fruktbarheit 12 Bydelar i Bergen 13 Folketalsutviklinga i ulike delar av landet 13 Befolkningsstruktur 15 Folketalsframskriving 18 Flyktningar 2 Bustadbygging 21 Bustadmarknaden 23 Europa 24 Kjelder og meir informasjon 25 4

5 Folketalsutvikling Vekst i vest, men fare for stagnasjon? Kartet over folketalsutviklinga på Vestlandet i 29 viser utviklinga i kommunane etter fire kategoriar: nedgang, auke under det nasjonale gjennomsnittet, auke over det nasjonale snittet, og auke meir enn to gonger det nasjonale snittet. Auke som ligg under det nasjonale snittet er eit teikn på stagnasjon, då kommunane ikkje følgjer etter den nasjonale utviklinga. Kartet viser at stagnasjonen er nokså jamt spreidd, medan nedgangen er konsentrert om dei indre fjordstroka, med Hardanger som eit unntak i 29. Det skal presiserast at kartet berre viser utviklinga gjennom eit einskild år, og seier ikkje noko om den langsiktige utviklinga. I Noreg budde det personar ved siste årskifte, ein auke på 59 (1,2%) frå året før. Dette er noko lågare enn veksten i 28 (62 ). Veksten var størst i Oslo (2,%), Rogaland (1,8), Akershus (1,7) og Hordaland (1,6). Veksten var lågast i Hedmark (,3), Nordland og Telemark (,4), Finnmark og Oppland (,5) og Sogn og Fjordane (,6). Møre og Romsdal hadde ein vekst på 1%, altså noko under den nasjonale veksten. Det var busett utanlandske statsborgarar i Noreg (6,9%). Talet på utanlandske statsborgarar auka med 31, ein nedgang i auken frå året før på nesten 6. Polske statsborgarar utgjer framleis den største gruppa på landsbasis, følgt av svenskar, tyskarar og danskar. Den største auken har vore i polakkar, svenskar og litauarar. Kjelde: SSB Statistikkbanken Teiknforklaring Tettstad Kommunegrense Fylkesgrense Folkevekst 29 Nedgang Vekst under nasjonalt gj.snitt Vekst over nasjonalt gj.snitt Vekst over 2x nasj. gj.snitt 5

6 Folketalsutviklinga i kommunane Den sterke folkeveksten held fram Tabellen viser folketal og folketalsutvikling i kommunane. Prosentvis vekst i Hordaland: 26:,9 % 27: 1,3 % 28: 1,5 % 29: 1,6 % Endring per år % % Tal % Etne ,3 -,1 28,7 Sveio ,1,8 93 1,9 Bømlo ,,5 19 1,7 Stord ,1, ,6 Fitjar ,3 -,2 23,8 Tysnes ,2 -,2-13 -,5 Kvinnherad ,1 -, 75,6 Austevoll ,5, ,5 Sunnhordland ,5, ,4 Jondal ,9-1, 14 1,4 Odda ,7 -,9-7 -,1 Ullensvang ,1 -,5 31,9 Eidfjord ,3 -,8 13 1,4 Ulvik ,1 -,8 34 3,1 Granvin ,1-1, -3 -,3 Kvam ,2 -,3 22,3 Hardanger ,5 -,6 14,5 Voss ,2,1 34,2 Fusa ,1,4 32,8 Samnanger ,6,4-4 -,2 Os , 1, ,5 Bjørnefjorden ,6 1, ,2 Bergen ,8 1, ,8 Askøy ,6 2, ,3 Bergen og Askøy ,8 1, ,8 Sund ,4 1,7 18 3,1 Fjell ,1 1, ,5 Øygarden ,4 1,6 44 1, Øygarden og Sotra ,7 1,8 54 1,7 Vaksdal ,7 -,2-3 -,1 Modalen ,4 -,3-7 -2, Osterøy ,,6 69,9 Osterfjorden ,3,3 59,5 Meland ,7 2, ,4 Radøy ,1,5, Lindås ,5 1,4 25 1,8 Austrheim ,6, ,3 Fedje ,7-1,4-2 -,3 Masfjorden ,6 -, , Nordhordland ,4 1, ,8 Hordaland ,6 1, ,6 Landet ,6, ,2 Hdl i % av landet 9,6 9,6 9,7 9,8 9,8 Bergen i % av Hdl 52,2 53,1 53,4 53,7 53,8 Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no. 6 Folketalet i Hordaland auka med personar i 29, ein auke på 1,6 %. Bergen kommune hadde noko sterkare vekst, med 1,8% (4 549 personar). 24 av 33 kommunar hadde auke i folketalet. Alle regionar hadde auke i 29, men sjølv om Hardanger no har ein auke i folketalet, er auken nest lågast i fylket (i prosent). Veksten var størst i Austrheim (6,3%) og Austevoll (3,5%). Det var ingen vekst i Radøy, mens åtte kommunar i fylket hadde nedgang. Størst var reduksjonen i Modalen (-2%) og Masfjorden (-1%). Saman med Tysnes hadde desse kommunane større tap i 29 enn gjennomsnittstapet deira dei siste ti åra.

7 Folketalsutviklinga i kommunane Innvandring framleis avgjerande for den sterke folkeveksten Fødselsoverskot Netto innanlandsk flytting Netto innvandring I alt Samla folketilvekst Etne * Sveio Bømlo * Stord * Fitjar Tysnes Kvinnherad * Austevoll * Sunnhordland * Jondal Odda * Ullensvang Eidfjord Ulvik Granvin * Kvam Hardanger * Voss * Fusa * Samnanger * Os * Bjørnefjorden * Bergen * Askøy * Bergen og Askøy * Sund * Fjell * Øygarden * Øygarden og Sotra * Vaksdal Modalen Osterøy Osterfjorden Meland * Radøy Lindås Austrheim Fedje Masfjorden * Nordhordland * Hordaland * Endring Hdl frå * (63 %) av befolkningsveksten i fylket kom frå netto tilflytting, resten var fødselsoverskot. Sju kommunar hadde utflyttingsoverskot, dei fleste nord og midt i fylket. Av den store nettoinnflyttinga kom 596 frå innanlandske flyttingar fleire personar flytta frå utlandet til ein kommune i Hordaland, enn talet på flyttarar andre vegen. Dette inneber ein auke i innanlandsk nettoinnflytting frå året før, og ein reduksjon i nettoinnflytting frå utlandet. 19 kommunar og 4 regionar hadde innanlandsk flytteunderskot. 1 kommunar hadde fødselsunderskot, størst i Odda (-45), Ullensvang (-16) og Jondal (-11). Ingen hardangerkommunar hadde fødselsoverskot, men Ulvik gjekk i. Nokre hardangerkommunar hadde innanlandsk flytteoverskot, men folkeveksten i Hardanger skuldast i hovudsak innvandring. Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no. Tabellen viser korleis folkeveksten fordeler seg mellom flytting og fødselsoverskot. * markerer samla tal for folketilvekst frå SSB som ikkje samsvarer med summen av fødselsoverskot og nettoflytting. Dette kan skuldast forsinka meldingar, annulleringar, korreksjonar o.a. 7

8 Folketalsutviklinga i kommunane Netto innvandring Netto innanlands flytting Fødselsoverskot Figuren viser befolkningsutviklinga i Hordaland, fordelt på fødselsoverskot, netto innanlands flytting og netto innvandring frå 1997 til 29. Figuren er basert på samla tal for folketilvekst frå SSB. Kjelde: SSB Statistikkbanken / statistikk.ivest.no Fødselsoverskotet synast å ha vore jamt aukande sidan 22, mens den innanlandske flyttinga har vore mindre stabil. Den kraftige auken i innvandring kjem tydeleg fram i figuren. Flyttemønster Same flyttemønster i Hordaland som i Oslo og Sør-Trøndelag Hordaland Oslo Hordaland har liten innalands nettotilflytting samanlikna med osloregionen og Sør-Trøndelag. Den gjennomsnittlege nettotilflyttinga til Hordaland i perioden 2 til 29 er berre 89 personar per år. Tilsvarande tal for Rogaland er 134, Sør-Trøndelag 48 og Oslo/Akershus Flyttestraumen inn og ut av Hordaland følgjer det same mønsteret som inn og ut av Oslo og Sør-Trøndelag, men i mindre skala. Det er nettotilflytting av personar mellom 16 og 29 år, mens det er netto utflytting i dei fleste andre alderstrinn. Kjelde: SSB Statistikkbanken

9 Flyttemønster Sør-Trøndelag Figurane viser innanlands nettoflytting i 27, 28 og 29 i ulike aldersgrupper i prosent av antal innbyggjarar i kvar gruppe Sogn og Fjordane Akershus viser tydeleg det motsette mønsteret: nettoutflytting av personar mellom 16 og 29 år, og nettoinnflytting av personar mellom 3 og 49 år med borna deira. Sogn og Fjordane har med få unnatak nettoutflytting i alle aldersgrupper, men tapet er klart størst i aldersgruppen 2 29 år. Rogaland har også størst mobilitet i gruppene mellom 16 og 39 år, men nettoflyttinga i høve til innbyggjartalet i kvar gruppe er låg, og det framgår ikkje noko klart mønster Akershus Rogaland

10 Flyttemønster Same mønster mellom Bergen og resten av Hordaland som mellom Oslo og Akershus Figuren viser innanlandsk nettoflytting på ulike alderstrinn i prosent av antal innbyggjarar på kvart trinn i regionane i Hordaland i 28. Vi har ikkje tilgjengelege kommunedata om alder på dei som flytta i Bergen og Askøy Øygarden og Sotra Bjørnefjorden Nordhordland Osterfjorden Sunnhordland Voss Hardanger Kjelde: Næringsanalyse Hordaland 29, Telemarksforskning Internt i Hordaland får vi eit bilete som liknar på høvet mellom Oslo og Akershus, og motsetnaden mellom Bergen og resten av fylket forklarar kvifor det samla mønsteret for Hordaland er såpass moderat. Dei andre regionane i Hordaland (utanom Bergen) har alle stor netto utflytting av unge vaksne, og varierande grad av netto tilflytting av familiar. Både Øygarden og Sotra, Bjørnefjorden, Nordhordland og Voss har innflytting av personar i 3-årane og barn. Hardanger har nesten ikkje innanlandsk nettoinnflytting, og har samtidig høgast netto utflytting av 2-åringar saman med Voss. Fleire innflyttarar til Askøy enn til Fjell Tal innflyttarar Stord Odda Voss Kvam Os Fjell Askøy Askøy, Fjell og Os er dei tre kommunane med flest innflyttarar utanom Bergen i 21. Alle desse pluss Kvam hadde ein topp i 27. Den prosentvise nedgangen etter 27 har vore størst i Os, Kvam og Fjell. Askøy hadde ein vekst i tal innflyttarar frå 28 til 29. Askøy har hatt den største veksten gjennom heile perioden og har no for første gang passert Fjell i tal innflyttarar Figuren viser tal innflyttarar til regionsentera og dei største omlandskommunane til Bergen i perioden Meland Lindås Innflyttinga til regionsentera Stord, Voss og Odda har variert noko over tid. Medan Stord og Voss er på om lag same nivå i 29 som for 1 år sidan, hadde Odda ein nedgang til tal tilflyttarar i byrjinga av perioden og har deretter hatt nokonlunde stabile tilflyttingstal.

11 Flyttemønster Bergen mest populære storby etter Oslo Bergen Trondheim Stavanger Kristiansand Tromsø Figuren viser tal innflyttarar til dei største byane i Noreg utanom Oslo. Etter Oslo som hadde om lag 24 innflyttarar i 29, er det Bergen som har hatt flest innflyttarar i heile perioden, deretter følgjer Trondheim og Stavanger. Trondheim hadde ein monaleg auke i tal innflyttarar på byrjinga av 2-talet, man har deretter hatt nedgong. Stavanger har lege på om lag 5 innflyttarar per år. Det er berre Bergen som har hatt auke i tal innflyttarar frå 28 til 29. Dette kan ha samanheng med vervekampanjen - Er du ein snikbergensar...??? 11

12 Fødslar og fruktbarheit Svak stigande tendens i tal fødde Etne Sveio Bømlo Stord Fitjar Tysnes Kvinnherad Austevoll Sunnhordland Jondal Odda Ullensvang Eidfjord Ulvik Granvin Kvam Hardanger Voss Fusa Samnanger Os Bjørnefjorden Bergen Askøy Bergen og Askøy Sund Fjell Øygarden Sotra og Øygarden Vaksdal Modalen Osterøy Osterfjorden Meland Radøy Lindås Austrheim Fedje Masfjorden Nordhordland Hordaland Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Fødselstala har, som figurane viser, variert noko over tid. Det er Bergen som pregar denne utviklinga mest på grunn av sin storleik. Etter nokre år kring 198 med låge fødseltal, steig desse på slutten av 8-talet og har etter det vore rimeleg stabil men med ein liten tendens til auke dei siste fem åra. Denne tendensen ser ut til å halde fram også i 29 - det blir fødd stadig fleire barn i Hordaland. Det er Sunnhordland og Bergen og Askøy som utmerkar seg med den største auken i fødselstalet siste året. I Sunnhordland er det Stord og Bømlo som trekkjer opp fødselstala. Nordhordland har også hatt ein jamn auke i fødselstala dei siste tre åra. I Sotra og Øygarden er det Øygarden som kan vise til ein viss auke. Figurane viser tal fødde per år etter region og fylke i perioden Hordaland Bergen og Askøy Sunnhordland Hardanger Voss Bjørnefjorden 5 4 Sotra og Øygarden Osterfjorden Nordhordland

13 Bydelar i Bergen Størst vekst i Ytrebygda og Fana Endring 2-21 Endring % % Bergenhus ,9 2,1 Ytrebygda ,6 2,3 Årstad ,3 1,4 Fana ,6 2,4 Laksevåg ,9 2, Arna ,3 1,4 Åsane ,7 1, Fyllingsdalen ,2 1,7 Bergen ,8 1,8 Tabellen viser folketalsutviklinga i bydelane i Bergen 2-21 og Totalt har folketalet i Bergen stige med 11,8 % i frå 2 til 21 Ytrebygda er den bydelen som har hatt den relativt største veksten om vi ser heile perioden under eitt. I denne bydelen har folketalet stige med over 28 %. Den lågaste veksten finn vi i Fyllingsdalen med ein auke på 1,2 % for perioden. Om ein ser på endringane frå 29 til 21, er det bydelane Bergenhus, Ytrebygda og Fana som har hatt den største relative veksten. Åsane er den bydelen som har hatt den relativt lågaste veksten det siste året. Folketalsutviklinga i ulike delar av landet Austrheim var den nest mestveksande kommunen i landet i 29 Kommune Endring i tal Eindring i % Træna (No) ,5 Austrheim (Ho) ,3 Ulstein MR) ,8 Hemsedal (Bu) ,6 Gjerdrum (Ak) ,6 Rennesøy (Ro) ,8 Austevoll (Ho) ,5 Klepp (Ro) ,5 Sola (Ro) ,4 Ullensaker (Ak) ,4 Ås (Ak) ,3 Værøy (No) ,1 Ulvik (Ho) ,1 Sund (Ho) ,1 Klæbu (ST) , Skaun (ST) ,9 Sirdal (Ro) ,9 Stordal (No) ,9 Sørum (Ak) ,9 Hitra (ST) ,7 Det er i små og middels store kommunar at ein finn den største relative veksten. Hordaland er representert med fire kommunar på lista over dei 2 kommunane som har hatt den største relative veksten det siste året. I tillegg til Austrheim som ligg på andreplass, etter Træna kommune i Nordland, er også Austevoll, Ulvik og Sund inne på lista. Som tidlegare år er det nokre fylke som går att på denne oversikten. I tillegg til Hordaland har Akershus og Rogaland både i år og tidlegare fleire kommunar som har høg relativ befolkningsvekst. I år har alle tre fylka fire kommunar kvar på lista. Tabellen viser dei 2 kommunane med størst prosentvis vekst i folketalet frå 28 til 29 13

14 Folketalsutviklinga i ulike delar av landet Askøy og Meland på topp 1 på 2-talet Personar Endring i tal Endring i % Ullensaker ,6 Rennesøy ,4 Sørum ,3 Gjerdrum , Askøy ,4 Skedsmo ,9 Klepp ,9 Meland ,5 Sandnes ,1 Sola , Kjelde: SSB Statistikkbanken Det er kommunane som ligg i same bu- og arbeidsmarknadsregion som storbyane Oslo, Bergen og Stavanger, som har hatt den største prosentvise veksten på 2-talet. Askøy og Meland har lege høgt oppe på lista i heile perioden. Os er på 11. plass, Fjell på 16. plass, Sund på 18. plass og Lindås på 32. plass. Tabellen viser dei 1 mestveksande kommunane i Noreg Bergen og Stavanger veks i same takt Personar Endring i tal Endring i % Oslo , Stavanger ,8 Bergen ,8 Trondheim ,6 Kristiansand ,5 Tromsø ,2 Kjelde: SSB Statistikkbanken Oslo har også siste år (29-21) hatt den største veksten i tal personar og den største relative veksten med 2, %. Veksten i Oslo er likevel monaleg mindre enn året før (2,7 %). Bergen og Stavanger har like stor relativ vekst frå 29 til 21. Veksten er litt høgare enn året før og er no nesten like stor som i Oslo og større enn i Tromsø og Trondheim. Tabellen viser folketalsutviklinga i landsdelssentra frå

15 Befolkningsstruktur Hordalendingane er blitt 14 dagar eldre Innb. tal Prosentfordeling -5 år 6-12 år år år 2-29 år 3-39 år 4-49 år 5-59 år 6-69 år 7-79 år 8+ år Etne ,8 9,5 4,2 4,9 12,1 11,8 13,1 13,2 11, 6,9 6,6 4,4 Sveio , 1,8 4,7 6,1 11,4 13,2 12,7 13,4 1,5 5,2 4, 37,3 Bømlo ,5 1,6 4,6 6,3 12,8 12,6 12,9 12, 9,6 5,1 5, 36,9 Stord ,2 1,2 4,7 6,5 12,8 13,3 14, 11,6 9,8 5,2 3,6 36,4 Fitjar ,3 1,5 5,1 5,8 11,5 12,7 12,1 14,5 9,4 5, 5,3 37,6 Tysnes ,4 8,6 3,8 6,4 1,8 9,1 12,7 13,6 12,7 8,7 8, 43, Kvinnherad ,3 9,6 4,4 5,9 11,1 11,3 13,5 12,9 11,3 7,2 5,3 39,5 Austevoll ,2 1, 4,5 6,4 13,1 12,2 12,5 13, 9,5 5,8 4,8 37,3 Sunnhordland ,8 1,1 4,6 6,2 12,2 12,3 13,3 12,5 1,3 5,9 4,8 37,9 Jondal ,5 8,2 4, 5,6 9,8 9,3 11,6 13,9 16, 7, 8,1 43,4 Odda ,8 8,4 3,8 5,3 1,4 11, 14, 14, 11,2 8,5 7,5 42,5 Ullensvang ,8 8,5 4,4 5, 1,3 11,2 13,5 12,8 12,4 9, 7,2 42,6 Eidfjord 958 6,1 7,2 3,7 6,9 1,2 1,2 17,5 14,1 11, 7,1 6,1 41,5 Ulvik ,5 8,2 5,1 5,9 7,6 9,8 14,9 12,8 13,4 6,8 9,9 43,6 Granvin 947 5,2 7,7 4,3 6,1 12,2 8,3 13,1 15, 12, 7,3 8,7 42,9 Kvam ,6 8,7 4,2 6,2 11,3 1,7 13,3 13,2 11,6 7,2 7, 4,9 Hardanger ,1 8,4 4,1 5,7 1,6 1,6 13,7 13,5 11,9 7,9 7,4 42, Voss ,7 9,1 3,9 5,6 11,4 1,9 13,3 13,4 11,1 8, 6,7 41,1 Fusa ,3 1,1 4,4 5,6 1,3 12,2 12,7 13,2 1,7 7,5 6, 39,9 Samnanger ,7 8,3 4,1 5,4 11,6 11,5 13,8 14,4 12, 5,3 6, 4, Os ,2 9,9 4,3 5,9 12,6 14,1 13,5 12,3 1,1 5, 3, 36,2 Bjørnefjorden ,8 9,8 4,3 5,8 12,1 13,5 13,4 12,6 1,4 5,5 3,8 37,2 Bergen ,6 8,2 3,8 5,1 15,3 15, 14,1 11,6 9,2 5,8 4,4 37,8 Askøy ,8 1,9 4,3 5, 11,9 15,7 13,7 11,5 9,5 4,7 3, 35,5 Bergen og Askøy ,8 8,4 3,8 5,1 15, 15,1 14,1 11,6 9,2 5,7 4,3 37,6 Sund ,8 9,7 4,2 5,5 13,6 13,6 13, 13,4 1,1 4,8 3,2 36,5 Fjell ,9 11,4 5,6 6,3 11,3 14,7 15,4 11,5 8,8 3,8 2,3 34,5 Øygarden ,5 9,9 4,8 5,9 11,9 12,6 13,4 13,2 9,8 5,3 4,9 37,5 Øygarden og Sotra ,8 1,9 5,2 6,1 11,8 14,2 14,7 12,1 9,1 4,2 2,8 35,3 Vaksdal , 8,3 4,2 5,5 11,6 1,5 12,9 12,9 1,5 8,1 8,5 41,8 Modalen 344 8,7 8,1 5,5 7, 12,5 9,6 14,8 12,8 9,9 7,8 3,2 37,7 Osterøy ,2 1,2 4,5 6,3 11,7 12,4 12,7 12,5 1,6 6,1 5,8 38,7 Osterfjorden ,2 9,5 4,4 6, 11,7 11,7 12,8 12,7 1,5 6,9 6,7 39,7 Meland ,2 1,9 4,4 6,1 11,8 14,7 14, 12,3 9, 4,4 3,2 35,5 Radøy ,8 9,3 4,6 5,4 11,8 12,7 13,8 13,3 11, 5,9 5,3 39,2 Lindås ,5 9,8 4,3 5,4 11,6 14, 12,9 13,3 1,7 5,3 4,3 37,7 Austrheim ,6 9,7 3,5 6, 11, 12,7 14,4 13, 13,4 6,2 4,5 4,2 Fedje 594 5,2 9,6 4,9 4,7 9,3 1,3 12, 15,3 1,3 1,3 8,2 43,4 Masfjorden ,7 8,6 5,1 6, 1,9 8,4 13,2 14,3 11,7 9,1 7,1 42,3 Nordhordland ,9 9,9 4,3 5,6 11,5 13,5 13,4 13,1 1,7 5,6 4,4 38, Hordaland ,8 9, 4,1 5,4 13,7 14,1 13,8 12,1 9,7 5,8 4,5 37,8 Landet ,5 8,8 4, 5,3 12,6 13,9 14,4 12,6 1,4 6, 4,5 38,6 Gj.sn. alder Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Tabellen viser korleis folketalet i kommunane fordeler seg etter aldersgrupper, i %. 1. januar 21. Gjennomsnittsalderen i Hordaland var om lag den same 1. januar 21 som 1. januar 29. Forskjellen står om knappe 14 dagar: 37 år og 33 dagar i 21 mot 37 år og 289 dagar i 29. Nordmenn derimot har blitt 22 dagar eldre: 38 år og 215 dagar i 21 mot 38 år og 193 dagar i 29. Sjølv om hordalendingane samla har blitt marginalt eldre har dei fleste kommunane fått yngre befolkning. Gjennomsnittsalderen har gått ned i heile 23 kommunar og opp i berre ti. Størst nedgang hadde Modalen med 237 dagar og Masfjorden med 169 dagar. Størst auke hadde Ulvik med 137 dagar og Austevoll med 89 dagar. Gjennomsnittsalderen er lågast i Fjell og Askøy med høvesvis 34 år og 65 dagar og 35 år og 165 dagar. Hardanger og Voss har dei eldste innbyggjarane. Aller høgast er gjennomsnittsalderen i Ulvik og Jondal med høvesvis 43 år og 36 dagar og 43 år og 215 dagar. 15

16 Befolkningsstruktur Modalen Fedje Austrheim Masfjorden Radøy Voss Øygarden Meland Lindås Vaksdal Ulvik Askøy Bergen Osterøy Granvin Fjell Samnanger Kvam Eidfjord Sund Os Fusa Jondal Ullensvang Austevoll Tysnes Kvinnherad Fitjar Stord Odda Bømlo Etne Sveio 16 T e i k n f o r k l a r i n g Forklaring Kakediagramma representerar del kvinner og menn i aldersgruppa 2 til 29 år i kvar kommune. Arealet på diagramma varierer proposjonalt med talet på innbyggarar i den einskilde kommune. Bakgrunnskartet syner gjennomsnittleg alder i kvar kommune. Kommunegrense Del kvinner og menn Gjennomsnittleg alder Kvinner 2 til 29 år Menn 2 til 29 år 34 til 35 år 35 til 37 år 37 til 39 år 39 til 42 år 42 til 45 år

17 Befolkningsstruktur Størst overskot av unge menn i Hardanger 2-29 år 3-39 år 2-39 år Etne Sveio Bømlo Stord Fitjar Tysnes Kvinnherad Austevoll Sunnhordland Jondal Odda Ullensvang Eidfjord Ulvik Granvin Kvam Hardanger Voss Fusa Samnanger Os Bjørnefjorden Bergen Askøy Bergen og Askøy Sund Fjell Øygarden Øygarden og Sotra Vaksdal Modalen Osterøy Osterfjorden Meland Radøy Lindås Austrheim Fedje Masfjorden Nordhordland Hordaland Landet Dei aller fleste kommunane i fylket, 29 av 33, har fleire menn enn kvinner i alderen 2-39 år. Det er også forventa at det skal vere slik i denne aldersgruppa, fordi det vert fødd fleire gutar enn jenter, og denne skilnaden ikkje jamnar seg ut før seinare. Det vert fødd omlag 95 kvinner per 1 menn. Det er særleg i den yngste aldersgruppa (2-29 år) at kvinneunderskotet er stort i mange kommunar. Det er Etne som har den lågaste kvinneandelen i denne aldersgruppa med 79 kvinner pr. 1 menn i alderen 2 til 29 år. Den høgaste kvinneandelen totalt sett finn vi i Eidfjord, Meland, Fjell, Øygarden og Masfjorden. På regionsnivå totalt er det Hardanger som har det største kvinneunderskotet, tett følgd av Sunnhordland og Nordhordland. Om vi ser på aldersgruppa 2-39 år under eitt, er Eidfjord den kommunen i fylket som har den største andelen kvinner pr. 1 menn med 116. Den lågaste andelen kvinner pr. 1 menn finn vi i Tysnes der den er på 77 kvinner. På regionsnivå er det størst overskot av menn i Hardanger, 89 kvinner pr. 1 menn, mens Øygarden og Sotra har overskot av kvinner, med 11 kvinner pr 1 menn. Samanlikna med heile landet er det litt færre kvinner pr. 1 menn i Hordaland i denne aldersgruppa. Kjelde: SSB/statistikk.ivest.no Tabellen viser kvinner per 1 menn i dei aldersgruppene som flyttar mest, og der fordelinga mellom kvinner og menn dermed kan avvike ein del frå gjennomsnittet på kommunenivå. Det vert fødd litt fleire gutar enn jenter, men på grunn av høgare dødelegheit for gutar/ menn reduserast overskotet med aukande alder. Frå 4-5 årsalderen er det fleire kvinner i dei fleste befolkningsgrupper. Dødelegheita er høgare for menn i alle aldersgrupper, men forskjellen er minst i dei yngste og dei eldste aldersgruppene. Størst forskjell i dødelegheita er det i års alderen, der dødelegheita for menn er rundt tre gongar så høg som for kvinner. I aldersgruppa 2-39 vil det normalt vere eit overskot av menn, men på grunn av stor flytteaktivitet vil det likevel kunne vere kvinneoverskot i nokre område. 17

18 Folketalsframskriving 1 fleire hordalendingar om 19 år 18 Kjelde: SSB Statistikkbanken Tabellen viser tal frå Statistisk sentralbyrå si folketalsframskriving per , middelalternativet (MMMM). 21: Faktisk folketal. Statistisk sentralbyrå si folketalsframskriving frå juni 21 viser ei lita nedjustering av prognosane frå 29. Veksten i 29 vart endå sterkare enn det såg ut til i dei føregåande fram- Tal Endring % per år Etne ,1 Sveio ,2 Bømlo ,8 Stord , Fitjar ,3 Tysnes ,2 Kvinnherad ,2 Austevoll ,7 Sunnhordland ,7 Jondal ,7 Odda ,2 Ullensvang ,3 Eidfjord ,92 Ulvik ,1 Granvin ,6 Kvam ,1 Hardanger ,1 Voss , Fusa ,5 Samnanger ,4 Os ,6 Bjørnefjorden ,3 Bergen ,1 Askøy ,8 Bergen og Askøy ,1 Sund ,3 Fjell ,3 Øygarden ,7 Øygarden og Sotra ,2 Vaksdal , Modalen ,8 Osterøy ,6 Osterfjorden ,4 Meland ,8 Radøy ,7 Lindås ,1 Austrheim ,3 Fedje ,4 Masfjorden ,6 Nordhordland ,1 Hordaland , skrivingane. 1. januar 21 var det 871 fleire innbyggjarar i fylket enn SSB si framskriving frå juni 29 viste (ikkje publisert i Hordaland i tal). Hovudgrunnen til dette var større tilflytting frå utlandet enn venta. Ifølgje framskrivinga ligg det an til at 21 av kommunane i Hordaland får vekst i folketalet fram mot 22, dette er fire færre kommunar enn ved framskrivinga publisert i Hordaland i tal nr Dei fire kommunane som endrar status frå vekst til nedgong er Modalen, Ullensvang, Vaksdal og Voss. Dei to siste vil ha nedgang på kort sikt, men etter 22 vil nedgangen snu, og Vaksdal og Voss vil berre ha ein gjennomsnittleg nedgang i heile perioden fram mot 23 på høvesvis,1% og,5%. I Modalen og Ullensvang er det venta at nedgangen aukar fram mot 23. Den sterkaste prosentnedgangen for heile perioden fram mot 23 vil kome i Ulvik og på Fedje. Ein kommune som er venta å ha stogga nedgangen er Kvam. I førre Hordaland i tal var det venta ein kraftig nedgang i Kvam fram mot 22, men Kvam hadde vekst i folketalet i 28 og 29, og no er den venta nedgangen berre ein tiandedel av kva vi tidligare har venta, og den snur tidlegare (215). Med litt ekstra tilflytting kan utviklinga snu i Kvam endå tidlegare. Den kraftigaste prosentveksten er venta å kome i Meland og på Askøy. Begge kommunane vil ligge på det dobbelte av det nasjonale gjennomsnittet. Også Os vil ha sterk vekst. Om framskrivinga: Føresetnader for framskrivinga (alternativ MMMM): Framskrivinga føreset eit samla fruktbarheitstal på 1,95 barn per kvinne frå 212 (1,98 i 29). Den forventa levealderen for nyfødde er føresett å auke frå 78,6 år for menn og 83 år for kvinner i 29 til 87,1 for menn og 9,3 år for kvinner i 26. Det innanlandske flyttemønsteret er føresett å vere som observert i perioden med ein svak demping i mobiliteten fram mot 214. Den årlege nettoinnvandringa til landet føresettast å minke frå 34 5 i 21 til 22 i 215, for deretter å vere konstant. Meir om framskrivinga og alle tal for heile landet:

19 Folketalsframskriving Fedje Austrheim Masfjorden Modalen Øygarden Radøy Meland Askøy Lindås Osterøy Vaksdal Voss Granvin Ulvik Fjell Bergen Samnanger Kvam Eidfjord Sund Os Fusa Jondal Ullensvang Austevoll Tysnes Fitjar Kvinnherad Odda Stord Bømlo Etne Sveio T e i k n f o r k l a r i n g Prognose 23 Vekst over 1.5x nasjonalt gj.snitt Vekst over nasjonalt gj.snitt Vekst under nasjonalt gj.snitt (.9) Nullvekst (-.1 til.1) Nedgang Kommunegrense 19

20 Flyktningar Få flyktningar i høve til folketalet, over halvparten er blitt norske statsborgarar Flyktningar Prosent kvinner Prosent norske statsborgarar Prosent av totalbefolkning 1 75 Talet på flyktningar har vore svakt, men jamt aukande. Frå 1998 til 29 har talet auka frå til 1 25, og andelen i høve til totalbefolkninga i Hordaland har auka frå 1,2 til 2,2% ,2 5 46, 125 Over tid har andelen kvinner blant flyktningane halde seg konstant, men andelen som har norsk statsborgarskap har auka frå 38,1% i 1998 til 53,2% i 29. Kjelde: SSB Statistikkbanken ,2 Figuren viser tal på innbyggjarar i Hordaland med flyktningbakgrunn, Flyktningar er her definerte som personar med bakgrunn som kvoteflyktningar eller asylsøkjarar, samt deira utanlandsfødde slektningar busett i Noreg (familiesamanføringar). Norskfødde slektningar av flyktningane er ikkje medrekna Oslo Akershus 53,2 46, 125 2,2 Rogaland Østfold Hordaland Buskerud Vest-Agder Vestfold Sør-Trøndelag Flyktningar Prosent kvinner Prosent norske statsborgarar Prosent av totalbefolkning Telemark Oppland Hedmark Nordland Møre og Romsdal Aust-Agder Troms Nord-Trøndelag Sogn og Fjordane Finnmark Figuren viser tal på innbyggjarar i Noreg med flyktningbakgrunn i Hordaland er Noregs tredje største fylke i innbyggjartal, men femte største fylke i talet på innbyggjarar med flyktningbakgrunn. I heile 12 av fylka er andelen med flyktningbakgrunn som er norske statsborgarar over 5%. Hordaland kjem soleis midt på treet når det gjeld dette målet. Andelen kvinner med flyktningbakgrunn er nokså stabil også på tvers av fylka. Her kjem Hordaland på ein 12.-plass i Noreg. Kjelde: SSB Statistikkbanken 2

21 Bustadbygging Nedgangen i bustadbygginga held fram, men oppgang i Sunnhordland og Nordhordland Etter ein kraftig auke i bustadbygginga i fylket frå 23 til 25 gjekk bustadbygginga ned i 28 og blei endå lågare i Igangsette boligar Igangsette fritidsbygningar Figuren viser talet på igangsette boligar og fritidsbygningar i Hordaland i perioden Øygarden og Sotra Osterfjorden Sunnhordland Hardanger og Voss Bjørnefjorden Bergen og Askøy Nordhordland I Bergen og Askøy gjekk talet på igangsette boligar monaleg ned også i 29. I 29 utgjorde tal igangsette boligar i Bergen berre 36 % av alle igangsette boligar i fylket, mot 52 % året før. Både i Bergen og Askøy og i Øygarden og Sotra var det ein topp i byggjeaktiviteten i 25. Tal igangsette boligar var i 29 på om lag same nivå som i 22 i begge desse regionane. I Sunnhordland og Nordhordland har det vore ein auke i tal igangsette boligar i 29 samanlikna med året før, men nivået frå 27 er likevel ikkje nådd. Kjelde: SSB Statistikkbanken, statistikk.ivest.no Figuren viser talet på igangsette boligar i regionar/grupper av regionar i Hordaland

22 Bustadbygging Alle Alle Alle Alle Alle Alle Alle Alle Einebustader Rekkehus m.v. Blokker m.v. Andre bustader Andre bygg enn boligbygg Etne Sveio Bømlo Stord Fitjar Tysnes Kvinnherad Austevoll Sunnhordland Jondal Odda Ullensvang Eidfjord Ulvik Granvin Kvam Hardanger Voss Fusa Samnanger Os Bjørnefjorden Bergen Askøy Bergen og Askøy Sund Fjell Øygarden Øygarden og Sotra Vaksdal Modalen 11 Osterøy Osterfjorden Meland Radøy Lindås Austrheim Fedje Masfjorden Nordhordland Hordaland Bergen i % av Hdl 39,2 48,8 45, 52,1 5,2 35,6 42,4 26,9 16,4 19,6 67,9 92,2 1,5 Tabellen viser bustadbygginga (igangsette bustader) i kommunar og regionar. 22

23 Bustadmarknaden Prisane nærmar seg toppnivå 35 Leilegheit ca 7m 2 Bergen Leilegheit ca 7m 2 Hordaland utanom Bergen Delt bustad ca 115m 2 Bergen Delt bustad ca 115m 2 Hordaland inkl. Bergen Einebustad ca 15m 2 Bergen 1 5 Einebustad ca 15m 2 Hordaland utanom Bergen an.. 2 juni. 2 nov.. 2 apr.. 3 ep.. 3 feb.. 4 juli. 4 des.. 4 mai. 5 okt.. 5 ars. 6 ug.. 6 an.. 7 juni. 7 nov.. 7 apr.. 8 ep.. 8 feb.. 9 juli. 9 des.. 9 Einebustader utanom Bergen nådde i april 21 sitt høgaste nivå i nominelle prisar, men justert for konsumprisindeksen er vi ikkje heilt på høgde enno. Pristoppen på einebustader rundt 15 m 2 i juni 27 ville i april 21-prisar svare til 17 7 kroner, mot 16 4 i gjennomsnittspris i april 21. Leilegheiter på rundt 7 m 2 var i Hordaland utanom Bergen i gjennomsnitt prisa til 25 1 kroner per kvadratmeter i april 21, mens dei i Bergen var prisa til 3 4 kr/kvm. I 21-prisar er dette høvesvis 2 6 og 5 kroner under toppnoteringane. Figuren viser gjennomsnittleg kvadratmeterpris på sjølveigarbustader i Hordaland, januar 22 til april 21. Brot i serien for leilegheiter i Hordaland utanom Bergen skuldast manglande data. På grunn av måten Norges Eiendomsmeglerforbund har aggregert sine data på, lar det seg ikkje gjere å oppgje prisar for Hordaland utanom Bergen for delte bustader. Det gjer at det er lite som skil desse to seriane. Kjelde: Norges Eiendomsmeglerforbund 23

24 Europa Befolkningssamansetning i Europa Old age dependency, population ratio by age: > 64 / 15-64, by NUTS 2 regions, 27 (1) (%) <= 21 > 21 and <= 25 > 25 and <= 3 > 3 Data not available Guadeloupe (FR) 25 Guyane (FR) Martinique (FR) 2 Réunion (FR) (1) Denmark, country level; Belgium, Denmark, France, Austria and the former Yugoslav Republic of Macedonia, 26; United Kingdom, 24. Data source: Eurostat EuroGeographics Association, for the administrative boundaries Cartography: Eurostat GISCO, 1/29 Açores (PT) 1 2 Madeira (PT) 6 km 1 2 Canarias (ES) Malta 1 1 Ísland 1 Kartet viser andelen av befolkninga over 64 år i forhold til andelen mellom 15 og 64. Jo større andelen over 64 år er i forhold til andelen mellom 15 og 64 år, jo mørkare farge får regionen på kartet. Kartet er på NUTS 2-nivå, det vil seie landsdelsnivå. I Noreg ligg store delar av landet på ein andel eldre i forhold til yrkesaktiv befolkning (15-64 år) på %, det same gjeld vestlandet. Det er berre i innlandet aust i Noreg at andelen er større. For Europa er hovudtendensen at andelen eldre i forhold til den yrkesaktive befolkninga er større i sør, vest og sentraleuropa enn den er i aust. Mellom anna har Tyskland, Spania og Italia fleire landsdelar der andelen er over 3 %. Det same har også Sverige og Finland. Kjelde: Eurostat 24

25 Kjelder og meir informasjon Hordaland fylkeskommune: Norges Eiendomsmeglerforbund: Historikk boligpriser ( ); Statistisk sentralbyrå (SSB): SSB Statistikkbanken: Befolkningsstatistikk generelt: Kvartalsvise befolkningstal: Innvandrarbefolkninga og utanlandske statsborgarar: Innanlandsk flytting: Folketalsframskrivingar: Vareide 29: Næringsanalyse for Hordaland PANDA (Plan- og analysesystem for næringsliv, demografi og arbeidsmarked): Eurostat: 25

26 26

27

28