Stranda kommune Møre og Romsdal fylkeskommune Stab for strategi og styring desember 2020

Transkript

1 22 Møre og Romsdal fylkeskommune Stab for strategi og styring desember 22

2 Innhald/tema: Demografi Folketal, folketalsvekst og innvandring Næringsstruktur og sysselsetting Sysselsetting, pendling og næringsstruktur Vidaregåande utdanning Elev- og gjennomføringsstatistikk Folkehelse, barnehage og sjukeheim Bruttoinntekt, utdanningsnivå og barnehage Bustadar og hushald Bustadar, hushald og bustadbygging Kommunal planlegging Tal på oppstartsvarsel for plansaker

3 Kommunebeskriving Demografi I januar 2 var folketalet i Stranda 4 55, det er ei endring på -22 personar (-,5 prosent) frå året før. Folketalsutviklinga er resultatet av fødselsoverskot pluss nettoflytting. Desse komponentane kan vi bryte ned for å forstå utviklinga enda betre. Fødselsoverskotet er talet på fødde eit år minus talet dødde same år. I 218 blei det fødd 51 barn samstundes som det dødde 45 personar i befolkninga. Det gav eit fødselsoverskot på. I 217 var talet på fødde 7, døde 48 og fødselsoverskotet -11. Fødselstala er låge både regionalt og nasjonalt, og det er svært få kommunar kor fødselstala er høge nok til å oppretthalde befolkningsstorleiken utan tilflytting eller innvandring. Forutan fødselsoverskotet er det innanlandskflytting og innvandring som vil avgjere om ein kommune opplev vekst eller nedgang. For fylket samla er den innanlandske nettoflyttinga negativ, med eit flyttetap på kring 1 personar årleg i tidsperioden sida 212. Av det flyttetapet utgjer om lag prosent personar som tidligare har innvandra til fylket. Den innanlandske nettoflyttinga for kommunen var i 218 på -5 personar. Det er lågare enn året før, med ei endring på - personar. Nettoinnvandringa har vore årsaken til den gode folketalsutviklinga fylket har vore gjennom det siste tiåret. Her har særleg arbeidsinnvandringa vore avgjerande. No er talet innvandrarar til fylket lågare enn tidligare. Talet som utvandrar har auka dei seinare åra som ei følgje av nedturen i oljerelaterte næringar, men det kan sjå ut som det no har snudd. Nettoinnvandringa til Stranda var på 28 personar. Det er personar høgare enn året før. Det siste tiåret har folketalet i kommunen auka med 2 personar, som er ei endring på,7 prosent. Av dei 5 kommunane i fylket kjem kommunen på 25. plass i befolkningsutvikling i perioden. Folketalsutviklinga handlar om meir enn berre vekst eller nedgang i folketalet. Samansetninga av befolkninga er svært viktig for utviklinga, og ikkje minst for korleis det offentlege skal dimensjonere sitt tenestetilbod. Per 1. januar 2 hadde kommunen 98 barn og unge under 2 år, noko som tilsvarar 21,5 prosent av befolkninga. Talet på personar 7 år og eldre i befolkninga var 929 og utgjer 2,4 prosent. For fylket er delen barn og unge på 2,9 prosent, medan andelen eldre er 1,9 prosent. Talet kvinner per 1 menn i aldersgruppa 2-9 år har vore lågt i Møre og Romsdal samanlikna med dei andre fylka i lengre tid. I 2 er det 9,7 kvinner i aldersgruppa til 9 år per 1 menn i Møre og Romsdal, medan det i Stranda er 82,7. Kjelde: SSB

4 Kommunebeskriving Utdanning Den nasjonale utviklinga er at stadig fleire tek høgare og lengre utdanningar, og kvinnar i særleg grad. Utdanningsnivået i befolkninga viser kor mange som har kva som deira høgaste fullførte utdanning. På landsbasis har 2,2 prosent av befolkninga grunnskole som høgaste utdanning, 4, prosent har vidaregåande skule eller fagskule, 2,7 prosent kort høgare utdanning (inntil 4 år) og 9,7 prosent har lang høgare utdanning (4 år eller meir). I Stranda er fordelinga 28,2 prosent med grunnskole, 49, prosent med vidaregåande skule eller fagskule, 17,9 prosent med kort høgare utdanning og 4,5 prosent med lang høgare utdanning. Dei siste ti åra har utviklinga vore -,8 prosentpoeng for grunnskuleutdanning,, prosentpoeng for utdanning frå vidaregåande skule og fagskule, 4, prosentpoeng for kort høgare utdanning (inntil 4 år) og 1,9 prosentpoeng for lang høgare utdanning (4 år eller meir). I Møre og Romsdal er det fleire som veljar yrkesfaglege enn studiespesialiserande studieretningar når dei startar på vidaregåande skule. Av 212-kullet i fylket gjennomførte,4 prosent av dei som starta på yrkesfag utdanninga si, medan 9,1 prosent av dei som starta på studiespesialiserande studiar same år gjennomførte den. Inntekt Inntekt er eit viktig tema knytt til levekår. Ofte nyttar ein median som sentralitetsmål når ein ser på inntektsstatistikk. Median er midtverdien i talrekke som er rangert (summen av dei to delt på to om det er partal). På denne måten blir ikkje sentralitetsmålet påverka av ekstremverdiar på same måte som gjennomsnitt kan bli. I 217 var brutto medianinntekt i Stranda 8 7 kroner. Brutto medianinntekt i Møre og Romsdal var 78 i 217, opp 7 4 kroner frå 21 (7 kroner). I Noreg var den 89 kroner i 217 og 8 2 kroner i 21, ei endring på 9 1 kroner. Sysselsetting Folketalsutviklinga i Møre og Romsdal er sterkt knytt til utviklinga i arbeidsmarknaden. Den sterke folketalsauka som fylket har opplevd har vore eit resultat av arbeidsinnvandring, samstundes som vi i liten grad ser tilflytting til stader som ikkje har hatt eit arbeidsmarknad med god utvikling. I Stranda var det i alt 2 5 sysselsette som hadde arbeidsstaden sin i 218. Endringa i perioden 28 til 218 var på 4,7 prosent. Det er den 9 sterkaste utviklinga av dei 5 kommunane i fylket. Av dei sysselsette i kommunen arbeider høvesvis 8 i jordbruk, skogbruk og fiske, 1 22 i sekundærnæringar, 541 i sørvisnæringar, 4 i off.adm., forsvar og sosialforsikring, i undervisning, 95 i helse- og sosialtenester og 4 i personleg tenesteyting. Merknad til sysselsettingstala: I den registerbaserte sysselsettingsstatistikken til SSB har ein stor del av dei tilsette ved NTNU Ålesund fått arbeidssted i Trondheim i 217. Anslagsvis er det om lag 25 personar som er omfatta av denne feilen. Dette medfører at sysselsettingstala, særleg innan utdanning i statleg sektor, er underrapporterte for 217 både for Ålesund og fylket samla. I tillegg til å påverke talet på og utviklinga i sysselsettinga frå 21 til 217 og 217 til 218, påverkar dette også pendlarstatistikken. Kjelde: SSB 4

5 Demografi Kjelde: SSB 5

6 Demografi Folketalsutvikling per grunnkrets 215 til 22 Kjelde: SSB

7 Demografi Folketal per grunnkrets 1. januar 22-5 år Liabygda Ødegard/Langlo Langlo Storgjerde Sløgstadmarka/Ringstad Ringstad Sløgstad Kjølås Hagen/Helsemfeltet Bygda Furset Helstad Fjørstad Hellesylt Tronstad Hauge Bjørdal/Frøysa Geiranger Uoppgitt grunnkrets I alt år 1- år 2-24 år år -49 år 5-59 år - år 7-9 år 7-79 år år eller eldre I alt Kjelde: SSB 7

8 Demografi Stranda, folketalsutvikling, Tal personar Befolkning utan innvandrarar Innvandrarar Kjelde: SSB 8

9 Demografi SSB sitt framskrivingsalternativ MMMM (hovudalternativ) ligg til grunn for framskrivingane. Kjelde: SSB 9

10 Demografi Folketalsvekst etter type, Tal personar Fødselsoverskot -5 Nettoinnvandring 2 Nettoinnflyttting, -82 innanlands Folkevekst Kjelde: SSB1

11 Tal personar Demografi Fødselsoverskot, frå til Fødselsoverskot Tal levandefødde Tal døde Kjelde: SSB11

12 Del fødslar av folketal Demografi Relativ del fødde av folketalet 1,8 % 1, % 1,4 % 1,2 % 1, %,8 %, %,4 %,2 %, % Kjelde: SSB12

13 Demografi Folketalspyramide år 22 og 25 1 år eller eldre år 9-94 år år 8-84 år år 7-74 år 5-9 år -4 år år 5-54 år år 4-44 år 5-9 år -4 år år 2-24 år 15- år 1-14 år 5-9 år -4 år Tal personar Kvinner 22 Menn 22 Kvinner 25 Menn 25 SSB sitt framskrivingsalternativ MMMM (hovudalternativ) ligg til grunn for framskrivingane. Kjelde: SSB1

14 Demografi SSB sitt framskrivingsalternativ MMMM (hovudalternativ) ligg til grunn for framskrivingane. Kjelde: SSB14

15 Demografi Kjelde: SSB 15

16 Demografi SSB sitt framskrivingsalternativ MMMM (hovudalternativ) ligg til grunn for framskrivingane. Kjelde: SSB 1

17 Demografi Innvandrarar etter region, utvalde år Tal innvandrarar Europa unntatt Tyrkia 8 21 Afrika Asia med Tyrkia Nord-Amerika 2 Sør- og Mellom-Amerika Oseania 22 Kjelde: SSB17

18 ue n 25 5 Po le Ty n sk l Fil and ip pi ne ne Slo va ki Th a ai lan d Sv er ige Sy ria Bu lga ria Es tla n Da d nm Bo Ne ark sn ia- der la He r c nd eg ov in a Er itr e Ro a m an ia Lit a Tal innvandrarar Demografi Tal innvandrarar etter land, 22 (15 største populasjonane) Kjelde: SSB18

19 Demografi 18 Innvandrarbefolkninga i Møre og Romsdal etter aldersgruppe og landbakgrunn (verdsdel) Tal personar år 2- år 7 år og el dre - år 2- år 7 år og el dre - år 2- år 7 år og el dre - år 2- år 7 år og el dre - år 2- år 7 år og el dre - år 2- år 7 år og el dre Europa unntatt Tyrkia Afrika Asia med Tyrkia Nord-Amerika Sør- og Mellom-Amerika Oseania Kjelde: SSB

20 Demografi Kvinner per 1 menn, 2-29 år og -9 år - framskriving 2 12, Kvinner per 1 menn 1, 8,, 4, 2,, Kjelde: SSB2

21 Næringsstruktur og sysselsetting Kjelde: SSB21

22 Næringsstruktur og sysselsetting Sysselsette etter arbeidsstad, indeksert (2=1). 14 Indeksert tal sysselsette (2=1) Stranda Møre og Romsdal Landet Det var ei endring i datagrunnlaget for sysselsettingstal frå 215. Det gjer at tala frå før 215 ikkje er direkte samanliknbare med tala frå 215 og seinare. Kjelde: SSB, Panda22

23 Næringsstruktur og sysselsetting Kjelde: SSB2

24 M ør e su n d 215 Det var ei endring i datagrunnlaget for sysselsettingstal frå 215. Det gjer at tala frå før 215 ikkje er direkte samanliknbare med tala frå 215 og seinare. og Ro m sd a l Gi sk e Su la 85,4 % 81,8 % 1, %, %,8 % 4,1 %,9 % 8,1 % 9, % 9,4 % 8, % 72, % 9,8 % 74, % 7, % 7,1 % 9,4 % 9, % 82,4 % 85,9 % 87, % 88, % 88,9 % 9,5 % 92, % 91,5 % 9,9 % 91,7 % 9,5 % 92, % 91,2 % 94, % 94, % 97,8 % 1,4 % 98, % 97,9 % 98,7 % 95, % 98,7 % 9,4 % 12,4 % 85,4 % 7,9 % 8, % Au kr a Av er øy Tin gv ol l Ha re id Hu st ad vik a Gj em ne s Ør st a Ve stn es Va ny lve n Au re Ra um a Sy kk yl ve n e He rø y Sa nd Fjo rd Kr ist ia n 1,9 % 1, % 1,2 % 1,8 % 11,9 % 11,2 % 98,9 % 15,9 % 1, % Vo ld a 12, % 125,4 % 1,8 % 14, % Sm øl a Su rn ad al Ul ste in M ol de Ål es un d Su nn da l St ra nd a Arbeidsplassdekning Næringsstruktur og sysselsetting Arbeidsplassdekning 215 og 2, % 4, % 2, %, % 2 Kjelde: SSB24

25 Næringsstruktur og sysselsetting Inn- og utpendling, hovudstraumar 2, sortert etter tal innpendlarar Ulstein 2 Oppland Oslo 22 7 Hareid 1 Ørsta 5 Molde 2 Giske 2 Hordaland Sula Volda Sykkylven Sogn og Fjordane Ålesund 8 9 Trøndelag Fjord Tal innpendlarar Tal utpendlarar Kjelde: SSB25

26 Næringsstruktur og sysselsetting Kjelde: SSB2

27 Næringsstruktur og sysselsetting Største utpendlingskommune, 218 Bustadkommune Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Halsa Smøla Aure Største utpendlingskommune Fræna Sula Molde Ulstein Herøy Ulstein Hareid Ulstein Ørsta Volda Ålesund Stranda Sykkylven Ålesund Ålesund Ålesund Ålesund Ålesund Ålesund Molde Molde Molde Molde Ålesund Molde Molde Molde Kristiansund Molde Kristiansund Molde Sunndal Surnadal Kristiansund Kristiansund Relativ del utpendlarar Sysselsette busett i Sysselsette med arbeidsstad Sysselsette med arbeidsstad Del sysselsett i til største bustadkommune i bustadkommune i største utpendlingskommune bustadkommune utpendlingskommune , %, % ,1 %,1 % ,7 % 2,2 % , %,2 % , % 9, % , % 1, % ,7 % 9, % , % 25,9 % ,5 % 17, % ,4 % 2, % ,1 % 2, % ,9 % 7,1 % ,2 %,7 % ,5 % 11,9 % ,5 % 8,7 % ,7 % 8, % ,9 % 42,2 % , % 9,4 % ,2 % 17,1 % ,7 %,7 % ,1 %,9 % , %,4 % ,2 % 1,2 % ,8 %,5 % ,9 % 29, % ,5 % 29,9 % , %,7 % ,5 %,5 % , % 21,9 % ,1 % 11,7 % ,2 % 1,4 % , %, % , % 8,9 % ,1 % 2,9 % ,4 %, % 15 % - 25 % Høgre enn 25 % Kjelde: SSB27

28 Næringsstruktur og sysselsetting Årleg endring i folketal og sysselsette etter bu- og arbeidsstad Tal personar Endring i sysselsette (etter bustad) 4 Endring i sysselsette (etter arbeidsstad) -1 Endring i folketal Det var ei endring i datagrunnlaget for sysselsettingstal frå 215. Det gjer at tala frå før 215 ikkje er direkte samanliknbare med tala frå 215 og seinare Kjelde: SSB, Panda28

29 Næringsstruktur og sysselsetting Kjelde: SSB29

30 Næringsstruktur og sysselsetting Næringsstruktur i kommunen, pr. 4. kvartal 2 4% 5% 8% 45% 4% 2% 5% 21% 17% 2% 21% 2% 25% 22% 2% % 4% % 8% 8% 8% % 5% % 2% 4% 5% % 1% % 15% % Jordbruk, skogbruk Sekundærnæringar og fiske Sørvisnæringar Stranda Off.adm., forsvar og sosialforsikring Møre og Romsdal Undervisning Helse- og sosialtenester Personleg tenesteyting Landet Sekundærnæringar: Industri, bygg og anlegg og kraft og vassforsyning. Sørvisnæringar: Varehandel, hotell og restaurant, samferdsel og finans- og forretningsmessig tenesteytring. Kjelde: SSB

31 Næringsstruktur og sysselsetting Kjønnsdelt arbeidsmarknad i kommunen, pr. 4.kvartal, Sysselsette med arbeidsstad i regionen Jordbruk, skogbruk Sekundærnæringar og fiske Sørvisnæringar Off.adm., forsvar, sosialforsikring Menn Undervisning Helse- og sosialtenester Personleg tenesteyting Kvinner Sekundærnæringar: Industri, bygg og anlegg og kraft og vassforsyning. Sørvisnæringar: Varehandel, hotell og restaurant, samferdsel og finans- og forretningsmessig tenesteytring. Kjelde: SSB1

32 Sysselsette etter næring og sektor i kommunen, 2 Personleg tenesteyting Helse- og sosialtenester Undervisning Off.adm., forsvar, sosialforsikring Sørvisnæringar Sekundærnæringar Jordbruk, skogbruk og fiske Tal sysselsette 1 Statsforvaltningen Fylkeskommunal forvaltning Kommunal forvaltning Privat sektor og offentlige foretak Kjelde: SSB2

33 Vidaregåande utdanning Elevar etter utdanningsprogram, skoleåret 2/ Elevar busett i kommunen med ungdomsrett, per september 2. Det kan vere elevar på skular i andre fylke som ikkje var registrert på dette tidspunktet. Teknikk og ind. produksjon 1 Studiespesialisering 1 Service og samferdsel Idrettsfag Helse- og oppvekstfag Elektrofag Design og håndverk Bygg- og anleggsteknikk 5 Restaurant- og matfag Påbygging 4 Naturbruk 5 17 Musikk, dans og drama 1 17 Medier og kommunikasjon 2 Kunst, design og arkitektur Elevar 4 Kjelde: Møre og Romsdal fylkeskommune

34 Vidaregåande utdanning Elevar etter vidaregåande skole, skoleåret 2/ Elevar Gjermundnes vgs Haram vgs Herøy vgs Kristiansund vgs Molde vgs Rauma vgs Romsdal vgs Spjelkavik vgs Elevar busett i kommunen med ungdomsrett, per september 2. Det kan vere elevar på skular i andre fylke som ikkje var registrert på dette tidspunktet. Utvalet er elevar i dei fylkeskommunale skulane. 4 Borgund vgs 1 Ørsta vgs 1 Volda vgs - Herøy vgs - Ulstein vgs - Tingvoll vgs - Sykkylven vgs 1 Surnadal vgs 2 Sunndal vgs - Stranda vgs - Fræna vgs Fagerlia vgs Atlanten vgs - - Fannefjord vgs 9 Ålesund vgs 2 Kjelde: Møre og Romsdal fylkeskommune4

35 Vidaregåande utdanning Gjennomføring i vidaregåande etter heimkommune, 21 kullet Alle utdanningsprogram *KG1: Stordal, Midsund, Sandøy, Halsa og Aure Kjelde: SSB5

36 Vidaregåande utdanning Gjennomføring i vidaregåande skole etter heimkommune 21-kullet Studieførebuande utdanningsprogram Yrkesfagleg utdanningsprogram *KG1: Stordal, Midsund, Sandøy, Halsa og Aure Kjelde: SSB

37 Folkehelse, barnehage og sjukeheim Median bruttoinntekt, 21 og Median bruttolønn, kroner Totalt 17-4 år 5- år 7 år eller eldre Stranda, Stranda, Møre og Romsdal, Møre og Romsdal, Kjelde: SSB 7

38 Folkehelse, barnehage og sjukeheim Utdanningsnivå i befolkninga*, 5, Prosent 4,, 2, 1, , Grunnskolenivå Videregående skolenivå Universitets- og høgskolenivå, kort Universitets- og høgskolenivå, lang *Befolkninga er her rekna som dei som er 1 år og eldre, i.e. etter grunnskole. Fagskole er inkludert i vidaregåande skole. Kjelde: SSB 8

39 Folkehelse, barnehage og sjukeheim Utdanningsnivået i befolkninga*, etter kjønn, 21 og 2, 5, Prosent 4,, 2, 1,, Grunnskolenivå Videregående skolenivå Universitets- og høgskolenivå, kort Universitets- og høgskolenivå, lang Menn 21 5,8 49,8 11,2,1 Kvinner 21 9,7 47, 12,2 1,1 Menn 2 27,8 49,8 14,5 4,5 Kvinner 2 2,5 44,2 22,4 5,1 *Befolkninga er her rekna som dei som er 1 år og eldre, i.e. etter grunnskole. Fagskole er inkludert i vidaregåande skole. Kjelde: SSB 9

40 Bustadar og hushald Kjelde: SSB4

41 Bustadar og hushald Kjelde: SSB 41

42 Bustadar og hushald Bustader etter type Tal bustader Einebustad Tomannsbustad Rekkehus, kjedehus og andre småhus 21 Bustadblokk Bygning for bufellesskap Andre bygningstypar 22 Kjelde: SSB 42

43 Bustadar og hushald Igangsette og fullførte bustader 7 Tal bustader Igangsette bustader Fullførte bustader Kjelde: SSB 4

44 Kommunal planlegging Tal oppstartsvarsla for plansaker og dispensasjonar frå kommuneplan og 1-8 i plan- og bygningslova i 2 5 Tal saker Oppstart Disp. frå kommuneplan Ålesund Ørsta Ørskog Volda Vestnes Vanylven Ulstein Tingvoll Sykkylven Surnadal Sunndal Sula Stranda Stordal Smøla Skodje Sandøy Sande Rauma Norddal Nesset Molde Midsund Krsund Herøy Hareid Haram Halsa Gjemnes Giske Fræna Eide Averøy Aure Aukra Disp. 1-8 Kjelde: Møre og Romsdal fylkeskommune 44