Kultur, kreativitet og regional utvikling langs E39

Transkript

1 På Veg 2013 Kultur, kreativitet og regional utvikling langs E39 Georg Arnestad Fylkesplankonferansen På veg November 2013

2 På veg.

3 På veg. Her skal vegen gå

4 Med veg skal landet byggjast Kjell Opseth, f. 1936, myteomspunnen samferdsleminister frå Førde

5 Med veg skal landet byggjast Gabriel Frøholm, , sivilingeniør og major, framtidsretta vegbyggjar og forfattar. Ihuga målmann, fråhaldsmann, kulturbyggjar.

6 Med statistikk skal vegen byggjast Hallo frå Idar Mo, Sogndal Idar Mo, f. 1939, talknusar, frå Førde. Samferdslestatistikar. «Bussemann» Sjå:

7 Dei tunge trendane..

8 ..

9 ..

10 Stridens eple

11 Vestlandet..

12 På veg Næringslivsbehov Ei motvekt på Oslodominansen Knyte Vestlandsregionen tettare saman Knyte by-områda tettare saman Moderniseringsprosjekt Kunnskap, kompetanse (og kultur?) Mobilitet, arbeidsmarknad (og kreativitet?)

13 Eit veg-kulturprosjekt som mislykkast Diktarvegen Rv 13 Jæren til Sunnfjord

14 Eit veg- og kulturprosjekt Diktarvegen

15 Jacob Sande

16 Jacob Sande Arne og Hulda Garborg

17 Diktarvegen

18 Prosjekt:Diktarvegen Riksveg 13 blir Diktarvegen Riksveg 13 frå Sunnfjord i Sogn og Fjordane til Jæren i Rogaland skal få status som diktarveg. Samarbeid mellom ISFjordvegen og Diktarvegen Ideen kom frå nynorskhald (LNK) Arne Garborg, Rasmus Løland, Olav H Hauge, Per Sivle og Rasmus Sande Veg og opplevingar skulle foreinast Statlege midlar (kr ) i valåret 2009 pluss noko fylkom og komm midlar

19 Prosjekt:Diktarvegen Første litteraturruta i Noreg (a la Route 66) Kombinere utbetring av Rv 13 med kulturopplevingar Fleire konferansar med veg- og kulturprogram Sviktande finansiering lokalt/regionalt etter kvart Prematurt..?

20 Diktarvegen Kulturelt innhald? Men etter kvart meir veg enn dikting Heller bru og tunnel enn diktarar Transportbehovet det viktigaste (Fylkesordførar Nilsen i Hordaland) Fjordvegen Diktarvegen AS skipa i 2011 Lagt på is i 2012: manglande finansiering

21 Diktarvegen lagt på is (2012) Kanskje har me ikkje vore tydelege nok i søknadane om midlar til prosjektet. Trur òg dei som har vore mottakar av søknadane, ikkje heilt ser for seg koplinga mellom vegmidlar og kulturopplevingar, seier styreleiar. Diktarvegen er parkert. Rute 13 har oppstått. 15 kommunar, tre fyl.kom etc. Skal fremje gul midtstripe. Diktarane og diktinga kunne ikkje medverke til det.

22 E-39; veg for innovasjon og kreativitet? Du blir ikke best alene. Norske byer som vil bli bedre på innovasjon, må samarbeide med dem rundt seg og satse i klynger, ifølge ny forskning. (Irene Tinagli, spansk-norsk forskar. «Norway in the creative age», rapport for Abelia og Statens Vegvesen, les: ve%20age.pdf) «Vestlandskorridoren» fra Stavanger til Bergen er blant områdene der andelen personer med høy utdanning og kreative yrker øker raskest

23 Richard Florida Richard Floridas teoriar om korleis byar og regionar må tiltrekkje seg kreative krefter for å skape utvikling og innovasjon Økonomisk vekst og utvikling er (empirisk) knytt til (store) byregionar som tiltrekkjer seg dei tre T-ane: Teknologi, toleranse og talent + ein fjerde faktor i Noreg: Connectedness kor tett kommunar er bundne saman med dei rundt seg (Tinagli)

24 E39 og det kreative Vestlandet Byar som skårar best på kreativitet og innovasjon, vinn også kampen om dei nye talenta. Dei som tapar, fell i frå Stavanger og byane nordover langs kysten har nytt godt av at oljeindustrien er ein magnet på høgt utdanna menneske og teknologiintensive bedrifter. De kreative klumpar seg saman

25 60 prosent av dei nye patenta i Norge blei tekne ut i Oslo og Bærum/Asker i perioden Patentar seier noko om resultata av innovasjon, og peikar mot ein veldig høg konsentrasjon i Oslo-området Vestlandet må utfordre denne posisjonen

26 For små byar.? Hovudutfordring: Få småbyar til å samarbeide med kvarandre om å skape regionar og nettverk av byar med eit kritisk nivå av strategisk viktige ressursar Kr.Sund+Molde+Ålesund Store nok? Fogderigrenser eit hinder? Kven skal stå i spissen for eit slikt utviklingsarbeid

27 Småbynettverk Møre og Romsdal. Hovudutfordring Noreg: få små byar til å samarbeide med kvarandre om å skape regionar og nettverk av byar med eit kritisk nivå av strategisk viktige ressursar Kr.Sund+Molde+Ålesund??

28 Utfordringar E39 vil stimulere utviklinga av regionale nettverk og innovative miljø i aksen Bergen-Stavanger E39 kan stimulere utviklinga av regionale nettverk og innovative miljø i Møre-aksen Kan E39 stimulere utviklinga av regionale nettverk og innovative miljø langs heile aksen Stavanger-Kristiansund?

29 Kultur og veg - før og no. Vestnorsk vegbygging og visjonar: Frå Gabriel Frøholm til Kjetil Strand Dei vestnorske motkulturane er historie i dag Næringslivet er motoren for E-39 arbeidet Modernisering, større regionar, effektivitet og mobilitet er hovudvokabularet Språk, kultur og identitet spelar inga rolle i dagens ordskifte. Gjer det noko? Kan E39 bli spikaren i kista for nynorsken? Men vestlendingen overlever.