GJERSTAD AV HALVOR OLSEN KJØRKESTIEN

Transkript

1 EI GAMMEL VISE OM ØVRE GJERSTAD AV HALVOR OLSEN KJØRKESTIEN 1 Vil du gå med på den store ferden så skal vi se oss litt om i verden, tar du din hjulhest så tar eg vogn så kjører me kring i Gjerstad sogn. 2 Skal me begynne på øvre sida så går me ut i frå Fiskkjenlia. Den ligg aleine opp med eit vann men Heiland har me på andre land. 3 Far me så nedover same dalen så har me Skorva og Trettungdalen. Då ser me Ljådal opp i ei li på vei til Markset går me forbi. 4 Ja Markset ligger litt lenger ute men Kabrekstea vest on ein knute. På ytre sida der er eit vann og knuten den heiter Mossekam.. 5 Me har nok ikkje fått med oss alle me må tilbake å se på Valle I øvre ende av Lundevann der Solemfossen seg bryter fram. 6 Men Bjørnstad ligger opp på heia så langt i nord og så ut av leia den ligg på grensa mot Drangedal sokn me kan kje koma der med hest og vogn. 7 Nå har me fått alle heiegardar nå trur eg me ut i bygda farer men før til Trydal me kommer hen så får me Våle og Rakkdalen 8 Dei øvre gardane blir ke nøtta for folk er ut i bygda fløtta I Ljådal er de nok fløtta au de ve ha jorda begrodd med skau 9 Og når me kommer på Moereina då er me kvitt både fjell og steinar Då har me Lunden og Trydal gard og slette jorder dei alle har 10 På Trydal der vil me gje oss tider og se oss om litt til begge sider Der bu er Ola ein godlynt kar Den størst og sterkaste bygda har. 11 Ja Myra har me på andre sida og Vekjen ligge rett bort i Kvia og Lunden ligg on ei fureli der bygdeveien den går forbi 12 Og når me farer forbi på Lunden så har me Leirdalen og så Monen for lenge sida der budd ein kar han heitte Lars og han var litt rar

2 13 Me gjør ein sving bort om Eikvassbråten Der ligg Dure rett bort på flåten Og Rønningen går me då forbi til Øygarden onne Åsbøli 14 Far me så ut onne Åsbølia så ligge Sekkmyr på vinstre sida men Bråten ligge opp på ein haug med bratte reiner og lauveskau 21 Rett ned i lia der har me Bråten men Svarvaren ligge ned på flaten og Hagen ligge nok like ved men Dalane ligge lenger ned 22 Ser me så over til ande sida så vent i sola, der ligge Lia Nå trur eg inkje at her er fleir men opp på høgda er Sletteberg 15 Her må me snu og gå Åsbølia då ve me sett oss og se på tia Då ve me sett oss og tenke på hå mykje vidare me skal gå 23 Om Morka ligge rett opp på heia, og Raundalen i same leia men Grøtåna ligge med eit vann der brent de kjære for by og land 16 På Åsbø og Haugen er vide jorder med mange huser og gardar store med mykje krettur og dyktig skau og store vidder det har de au 17 Ja Haugen ligge vestonne knatten Der står et skul hus på Løitesbakken men øvre Løite ligg on ein nut eg trur dei kaller han Løtesknut 18 Til Haugen hører nok fleire gardar når me mot sør onne heia farer I venstre enden opp on ei li der har de bygd i den siste tid 19 Og når me koimmer i vestre garden Rett opp på høgda der ligge Varden og Vestølkleiva i same grend men Mykland ligge bortmed ei kjenn 20 Ja når me kommer til Myklandskjenna då ligge Haukdalen ned i renna Til Åmlivollen me må tilbars der budde en skreddar som hette Lars 24 Far me så vestover i frå Haugen så finn me plassar langt bort i skauen som Vik og Vefall og Tørbjynnsli der budde folk i den eldre tid 25 Nå er me kommen litt uta leia me må tilbars over Vestølheia der finn me Vestøl,ein gard så stor med åtte bønder og skau og jord 26 Til Vestøl skal der nok plassar vere som Lia, Stormyr og Stormyrkjeret og Finli ligge bort i ei ro der budde Per med sin kone Gro 27 På Vestøl må me nok farvel tage og i mot øst over skauen fare då er det Mesel me går forbi der var eg kjent i mi ungdomstid

3 28 Der ligge Tim råsen nedpå haugen men Kleivane ligge inni skauen Det ligg aline bort i ei li på vei til Landsverk går me forbi 35 Og Haukås ligger litt ut av leia skal me ut der må me bruke beina det ligg aleine opp i ei hei. dit er så skrøpelig kjørevei 29 Og når me kommer så ut av skauen då er det Landsverk me har i baugen der budde eingong så gild ein mann og Gunstein Eriksen heitte han 36 Men Bråtane ligge borti jordet, der er to gardar,men inkje store I Ormkleiv er der bønder to der bu er Ola som sy er sko 30 Ja nord på Landsverk er flinke gutar dei dyrker jorda og spar op dukar Opp på ein hause av stein og grus der har dei tomta til nye hus 37 I Ormkleiv må me farvel seie og takke folka for dei var greie Då er det Mostad me tenker på der har me sletta og godt å gå 31 På Landsverk er inga slette vollar men høge åsar og runde kollar og midt på høgda der står ei lind der kan me se oss så vidt omkring 38 På Mostad er der så slette teier men rundt omkring er der fjell og heiar og Salvesbu ligg inkje langt ifrå der budde smedar som smidde ljå 32 Og Melås ser me lidt lenger nede der budde ein mann som var god til spele når han med bogen på fela strauk det var som kroppen i lufta fauk 33 Ja her på Melås er bratte reiner og mange treer med lauv og greiner og midt på høgda stod au ei lind eg minst ho kanta for nordavind 39 Ja, her på Mostad er handelskarar Iblant dei andre me nevner Harald Der var to bønder som sydde sko og Fredrik heitte de begge to 40 Ja Bekkrus ligge rett ned med veien men Kolvedhøgsten ligg opp i skauen, og Høgebråte litt lenger ut men Lia ligg oppi Tereknut 34 Ser me så utover imot skauen der ligge Bjellås rett ut på haugen men Trevoll ligge litt lenger ned og Osmunddalen kan me kje se 41 Far me så oppover Mostad-dalen så ligg der plassar i åsehallen På Brekka er der så slett ei jord men Bakkane ligge lenger nord.

4 42 Og når me farer opp same leia så ligge Røed rett opp onne heia og Røa ligge nok like ved der Åsbøkleivene kommer ned. 49 Og Sandåker på det andre landet der jordet haller i sør mot vannet I nedre enden ei sag der står der skjer dei bord både høst og vår. 43 Nå har me fore så mange svingar og set oss rundt over haug og rindar og over elva her går ei bru der kan me rett bort til Vevstad snu. 44 På Vevstad må me kje lenger tøvre for veien der er nok vond å kjøre ja bort om Grundsvoll og Kristisdal og ned til Snipen me også skal. 45 Og Flaten ligge rett bort på rinnen me kikker innom i same svingen Då er det Øygarden me har først men Flåta ligger litt lenger øst. 46 Far me så østover imot dalen så ligger Brendalsmo n opp i hallen Imellom Brekka og Brendalsmo n der har dei bygd opp ein kraftstasjon. 47 Far me så veien utonne lia så ligge Stålrød på øvre sia men Hausen ligger bort på ein homp så nerme elva som der er tomt. 48 Og Stien ligge rett opp på sletta og Hegnane ligg i same rekka men Eskl and ligg onne Smedalsfjell det har mot elva så fint eit held 50 Og Ausland ser me rett over dekka men Utigard ligge bort på sletta Dei andre garane opp on ei li på venstre hand når me går forbi. 51 Ja her er veien så god å kjøre nå trur eg at me vil holde føre og ta ein sving bort om Gunnustad her har me sletta, nå går det bra. 52 Og når me kommer litt øst i jordet då er der gardar,men inkje store ja det er Flaten som me har først men Bråtane ligg lenger øst. 53 På Gunnustad vil me kvile kroppen me slår oss ned borti solebakken Der kan me sitte og se oss om til Kjennestranda og Kjennbakken 54 Ja Gunnustad ligger onne heia far me forbi kommer me av leia og derfor må me tilbake snu så kjører me over Auslandsbru.

5 55 Og når me kommer på Auslandshaugen då ser me Høstfet der ned i skauen det ligg i lia nedmed eit vann men Kleiva har me på andre land 56 Far me så over mot Lundelia så har me Lunde på øvre sida men Hegna må me kje gløyme hell I østre enden av Lundefjell 57 På Lunde trur eg at me vil tøvre først på det nedre og så det øvre Der vil du finne ein velstellt gard utav dei finaste bygda har. 58 Og Tveitane ligge bort på vollen så nerme veien opp onne kollen På Kongsnes bu er der bønder tri men bare ein var der før i tid. 59 Far me så utover imod vanna så har me kjørka på vinstre handa Den ligg i sola opp på ei rein der har dei reist opp ein bautastein. 60 Rett opp i lia ved Gjerstad kjørke der vekse karar så stor og sterke Og plassen kaller dei Kjørkestien: der bu er Harvor,min søstersønn 61 I Kjørkestien er vondt å vere for alltng må dei på ryggen bere Der er så yderleg tungt å gå så sterke karar der trengast på 62 Me kan se huset rett opp i heia det ligg i sola i lauvelia Ein versemakar der engong var og denne visa han dikta har. 63 Far me så nedover i mot Stranna så ligge Solvang på høgre handa der har dei bygd opp så gilde hus med undermur av sement og grus. 64 Tar me så båtskyss tvers over vannet så har me Hallen og Granetangen Litt lenger oppe der ligger Kveim med fire bønder, ein fager heim. 65 Far me så nordover same leia så ligge Apland nord onne heia og Sagelia opp i ein ås rett opp for mølla i Prestefoss 66 Her må me snu og gå ned til fossen så bu er møllaren der i åsen med same me over brua far så ser me mølla som bygda har 67 Far me så veien rett bort til Korsen den første garden er Klokkarplassen Det andre huset me går forbi var før i tida eit meieri.

6 68 Då ser me Tangen på andre landet men Stranna ligge rett ned med vannet Litt lenger opp i ei lauverein der har dei bygd opp ein doktorheim. 75 Her før i tia var mykje jorde då allting hørte til prestebordet Det siste har den nok minka då når Egd rød og Solbakk blei selt ifrå 69 Ja her i grenna er folket trygda nå doktoren bu er midt i bygda og jordmora er kje langt ifrå det er så greit når dei venter små. 76 Ja byttet går ned med Gjerstadvannet og føljer Egdelva langs med landet På andre sia den bytte har med Mesel, Melås og Lundegard 70 Nå er me kommen frå Prestefossen for andre gongen er me ved Korsen når me skal kjøre ei bygd ikring då må me gjøre så mang ein sving. 77 Du skjønner nok den er av de store: du hører vidda på skau og jorde Ja fire huder var her lagt inn den tid dei rekna på hud og skinn 71 Nå er det kvelden ser eg på sola me må til Solvang og helse Ola eg veit at Ingborg er gjestefri der får me kaffi og nattljosi. 78 Nå har me vore på Prestegarden nå vil me kjøre til Eggedalen Den ligg med vannet bort på ein mon der har de handel og telefon 72 På Solvang må me nok farvel seie og takke folka for dei var greie men før me lenger i bygda far vil me til Gjerstad-sogns prestegard 79 Ja Eggedalen ligg onne lia der får dei posten på rette tia og minnest godt at der budde to nå er der hus i hver enda ro. 73 Ja Prestegarden er av dei store det ligg i i eitt både skau og jorde og heile garden i hop den heng fra Prestefoss og til Egdekjenn. 80 Og når me farer opp Ulltveitslia då ser me Egd rød på andre sia Det er blandt andre så gild ein gard og fine huser dei begge har 74 Og bredda har dei nok au fått stella den går frå vannet til Ronehella litt lenger vester er den kje klein den går på høgda til Ormkleivstein 81 På Ulltveit erder au gilde garar og alltid bu er der rike karar med mange penger og mykje skau og mastefurer det gror der au

7 82 Nå har eg tenkt at eg deg vil spøre om du har lyst til å holde føre, men skal me slutte for denne gong så vil me sette inn hest og vogn. 83 Det var det beste du kunne seie eg trur me begge er trøtte og leie, nå vil me slutte på denne gård, så tar me resten til neste år. Forlagt og utgitt av Gjert Lie Gjerstad 1950