Informasjon, orientere oss i skuffer og skap, lære ord og begrep (samtale og vise) Lage salat. Vaske opp og rydde etter oss

Transkript

1 Årsplan i mat og helse for 9..årssteg Elevane får utdelt «Kokebok for alle». leksjon Emne Mål Metode Tidsbruk Læremiddel Tverrfagleg samarbeid 1 Velkomen til skulekjøkkenet! Reglar på skulekjøkkenet God hygiene Oppvaskreglar -bli kjend på kjøkkenet -praktisere personleg hygiene -lære reglane for oppvask, orientere oss i skuffer og skap, lære ord og begrep (samtale og vise) Lage salat. Vaske opp og rydde etter oss erse Tips 2 Måltid. Måltidsfordeling. Kostsirkelen 3 Mat og sansar. Bruk av riktig utstyr. 4 Energi og næringsstoff. Karbohydrat. -kjenne til tallerkenmodellen -kjenne til kostsirkelen -kjenne til dei 5 hovudsmakane -kunne halde orden på benken når du jobbar -bruke arb.tallerken og velje riktig kokereiskap når du lagar saus. -vite kva energi og energibalanse tyder -vite kva som er måleeininga for energi -vite kva karbohydrat er, og kva for oppgåver karbohydrat har i kroppen -bli kjend med programmet. Lage gulrotpizza og smoothies. Oppg: vattpinnar med ulike løysingar, kjenne smak på tunga. Heimearbeid. Lage krydra potetbåtar, kokte grønsaker med ulike sausar. Gje innføring i «Mat på data» på pc. Heimearbeid. Lage grov graut med frukt.. Pc

2 «Mat på data» 5 Feitt. Kolesterol -vite kva for oppg. feitt har i kroppen -vite skilnaden på metta og umetta feittløyselege -kjenne til kolesterol og vite kva for oppg kolesterolet har i kroppen 6 Gjærdeig, gjærbakst, gluten -kjenne til gluten og vite kva for oppg det har i ein gjærdeig -kunne forklare med enkle ord kva som skjer når deigen hevar seg vite kva temperatur det skal vere på deigvæska i ein gjærdeig -vere i stand til å lage ein gjærdeig på eiga hand 7 Protein -vite korleis proteinet er bygd opp -kjenne til døme på proteinrike matvarer -kjenne til ein del omgrep når det gjeld steiking av mat 8 Praktisk -kunne lage ei glatt og klumpfri røre -kunne berekne varmen når ein skal steike pannekaker -halde orden rundt seg på arbeidsplassen. Lage lettvint aurepanne med spaghetti. Lage leverpostei. Lage ein glutenbolle, vise elevane Alle elevane lagar grove rundstykke. Tomatsuppe med makaroni. Lage Chop Suey med ris, grove horn, tilslørte bondepiker Lage ulike typar pannekaker: grove pannekaker med kjøtdeig, salat, dessertpannekaker med fruktsalat og is. Glutenbolle: vatn og mjøl, vaskar ut stivelsen i mjølet. 9 Feittløyselege -vite kva som ligg i

3 vitaminar 10 Vassløyselege vitaminar 11 Mineral og sporstoff 12 Praktisk 13 Helsefremjande livsstil omgrepet feittløyselege vitaminar -kunne namna på desse vit -kjenne til oppg som desse vit har i kroppen -vite kva som er gode vit kjelder -kunne lage ein saus med potetmjølsjamning, og ein saus med mjøljamning -vite kva som kjenneteiknar dei vassløyselege vit -vite namna på dei to vit, og kva for oppg dei har i kroppen -kjenne til kva ein antioksidant er -kjenne namna på nokre mineralstoff -vite kva for oppg kalsium og jarn har i kroppen -kjenne til matvarer som gjev oss jarn og kalsium -kunne jobbe konsentrert om dei oppg ein skal utføre -halde orden på arbeidsplassen sin -vite kva som ligg i «helsefremjande livsstil» -kjenne til ein del anbefalingar for rett kosthald Lage kokte grønsaker med saus, scones, fruktsuppe. Lage grønsaksuppe, gulrotkake, grove bagels. Lage Pasta carbonara, furulysalat, små krydderbrød med urter og kvitlauk, semule pudding med raud saus. Lage potetball med pølse, bacon og grønsaker. Russedessert med vaniljesaus, bollar. Skriftleg teoriprøve Lage tacosuppe, varm fruktoverrasking, grove horn, rullekake. 1 time(alle)

4 14 Tradisjonsbakst -lære seg norske kulturtradisjonar -kunne lage ein kjevledeig -kunne bruke kjevle på ein god måte 15 Hevemiddel -kjenne til ulike hevemiddel -kunne lage ein trilledeig -halde orden på arbeidsplassen Lage tørrvaflar, møre lefser (steikomn) og rømmelefser (takke) Lage lussekattar, kakemenn. Gløgg. Tradisjonelle oppskrifter og tradisjonelle oppskrifter 16 Tradisjonsbakst -kunne lese og forstå ei oppskrift på eiga hand -vere i stand til å sjå når småkaker er ferdig steikte Lage ulike småkaker: cookies, vepsebol, havremakroner, kanelstenger. Saft 17 Reingjering Lage risgraut med saft. Risbollar Vaske innreiing/komfyr. 18 Etisk og berekraftig forbruk -vite kva vi meiner med etisk og berekraftig utvikling -vite kva ein meiner med etisk handel -kjenne att nokre merke for etisk handel -kjenne til nokre av FN's tusenårsmål 19 Trygg mat -vite kva som ligg i omgrepet trygg matvaregruppene -vite kva ein meiner med tilsetjingsstoff og genmodifisert mat -kunne arbeide sjølvstendig Lage kortreist mat: lapskaus, epledessert, fletteloff. Heimearbeid Lage fiskegrateng, potet, råkost. Riskrem med raud saus, bollar. og tradisjonelle oppskrifter

5 20 Bordekking. Matmerking. 21 Kokkekamp 22 Teknologi og design 23 Mat og moglegheiter 24 Praktisk etter ei oppskrift -vite kva matmerking er -vite noko om kva merkinga fortel oss -ha kjennskap til reglar for borddekking -vite kva som ligg i teknologi og design -kjenne til nokre norske oppfinningar -kunne variere smak og utforming på gjærbaksten -vite at oppskrifter kan endrast -kunne eksperimentere og prøve ut oppskrifter med ved å ta vekk/tilføre ingrediensar -kunne arbeide sjølvstendig etter oppskrift -halde orden rundt seg Lage kjøtkare i brun saus, potet, ertestuing, gulrot. Sjokolademousse, aniskringler Grov og fin gjærdeig. Lage kreative utformingar på baksten. Salat. Lage ulike variantar av muffins (vanlege-med mindre sukker-mindre feitt-mindre feitt/sukker). Blindtest. Pizza med grov botn. Lage plukkfisk,valnøttrundstykker,sjokolademousse, blåbærmuffins. 25 Gr.oppg om kjøt Sjølvald meny, der kjøt skal vere ein hovudingrediens. 26 Kosthaldsinformasjon og reklame -kjenne til nokre statlege organ som driv opplysn.arbeid -kjenne til nokre verkemiddel som reklamen Lage Brennande kjærleik, grove horn, Marte Knipe med raud saus..

6 nyttar seg av 27 Bruk av gelatin -vite korleis ein brukar gelatin -vite korleis ein steiker kjøt Lage biff med lauk, potetbåtar, grønsaker, bernaisesaus, fromasj, aniskringler. 28 Gr.oppg-fisk Sjølvald meny der fisk er ein hovudingrediens 29 Sjukdomar knytta til livsstil og kosthald 30 Praktisk -kjenne til dei vanlegaste livsstilsjukdomane -vite kva ein gjer for å førebyggje desse sjukdomane -vite skilnadene på piskedeig, røredeig og smuldredeig -kunne «lese» ei kakeoppskrift og skjøne framgangsmåten utifrå oppskrifta -vite korleis ein lagar dei ulike kakene Lage laksewok med kokt ris, grove ostehorn, tropisk fruktsalat med kesam Lage pølsegryte med salat, marmorkake, rullekake, smuldrepai.. s Kopi frå lærarrettleiinga 31 Mat og kultur (påskelunsj) -kjenne til nokre norske tradisjonsrettar -kjenne til omgrepet matkultur -vite noko om ulike religionar og deira krav til mat og måltid Lage grove rundstykker, horn, italiensk salat, omelett, muffins, kakao.. 32 Mat i Noreg. -vite litt om korleis kosthaldet har utvikla seg i. Lage tradisjonskomper frå.

7 Tradisjonsmat frå ulike delar av landet. Noreg -bli kjend med nokre tradisjonsrettar frå ulike delar av Noreg Sørlandet, hønsefrikasse, rømmegraut, sommarfruktkompott, vassbakels, samisk brød, fiskebiffar på samisk vis. 33 Utanlandsk mat -bli kjend med andre land sin matkultur