Vi takkar for støtta i Vedlagt finn de eit reisebrev frå turen vår, oppsummering av prosjektarbeidet t.o.m. april 2009 og kopi av rekneskap.

Transkript

1 Til gjevarar Nep 02 Landsbyprosjekt Timure Khaidi Årets rapport frå hjelpeprosjektet Nep 02 Timure Khaidi kjem som ei oppsummering av arbeidet så langt og eit reisebrev frå vårt besøk til landsbyane i april Vi har sjølve ikkje vore i området tidlegare, og spenning var derfor stor då vi 1.april 2009 var på veg til dei 3 landsbyane. Vi fekk sjå både korleis pengane er brukt til no, kvifor ting har teke lenger tid enn forvent og kva som gjenstår. Vi takkar for støtta i Vedlagt finn de eit reisebrev frå turen vår, oppsummering av prosjektarbeidet t.o.m. april 2009 og kopi av rekneskap. For ordens skuld nemner vi at vår reise er betalt privat og har såleis ikkje belasta prosjektmidlane på nokon måte. Vi gjorde nokre små innkjøp til landsbyane medan vi var der, som vil vise igjen i neste års rekneskap. Med helsing Sissel og Steinar Brekke

2 Timure Ghatte Khola Khaidi Ei reise vi aldri gløymer! Allereie før avreise frå Norge ante vi at dette vart ein spesiell tur. Vi fekk turprogram på e-post, og den fortalte oss at det frå Kathmandu var ca. 140 km med bilveg som det ville ta 8 10 å køyre det sa i grunn det meste om vegstandaren. Deretter var det 6 8 timar fottur til dei to første landsbyane Timure og Ghatte Khola, og enno 5 7 timar til neste landsby Khaidi. Dei første 140 km skulle tilbringast i buss.: Buss på veg frå Kathmandu til Shyabru Bensi Sjølvsagt skulle vi tatt den utfordringa det ville vere å ta bussen, men vi tok ikkje sjansen på det. Vi leigde i staden bil og sjåfør, og reisa vart tilnærma behageleg. Det tok 7 timar å køyre til Shyabru Bensi, der vegen slutta. På denne turen fekk vi dei første innblikk i at det ikkje er beint fram å drive eit hjelpeprosjekt i veglause og avsidesliggande landsbyar. Berre det å frakte varer frå Kathmandu tar 2 dagar kor den eine dagen er til fots. Vegen var nokolunde bra då vi var der. Vi forstod fort at det var avhengig av været. Ved store nedbørsmengder forsvann rett og slett vegen, og den måtte byggast opp att når været vart bra igjen. Deler av vegen var svært ras utsett, og vi fekk sjølv sjå korleis dei hadde bygt ny veg gjennom ras området. Dette var noko dei måtte gjere fleire gonger i året alt etter kor store nedbørsmengder som kom.

3 Parti av vegen frå Kathmandu til Shyabru Bensi. Her er vegen oppattbygd over eit stein og jordras. Etter å ha køyrt her, fekk vi betre forståing for Ting tar tid i Nepal setningar som vi tidlegare hadde fått gjennom dei årlege rapportane om framdrifta i hjelpeprosjektet. Vi innsåg at vår norske oppfatning av tid, tidsskjema, framdrift og logistikk vart totalt framand for verkelegheita på landsbygda i Nepal. Her måtte ein først og fremst ta tida til hjelp, og ha respekt for vêrgudar og andre uforutsette hendingar. Vi kom vel fram til Shyabru Bensi, og etter ei god natts søvn var vi klare til første dagsetappe til fots. Vi hadde gjort avtale med bærarar, og dei var på

4 plass tidleg neste morgon. Turen gjekk på ei sti som veksla mellom ein brei og god sti i fint terreng, til steintrapper hogd og murt inn i stupbratt fjell, og sti som ikkje var stort breiare enn ei skobreidde. Vi fekk større og større respekt for det folk i dette området får til. Vi kom til Timure i 17 tida på ettermiddagen. Her fekk vi ein flott mottaking med blomster, skjerf og lokal te som smakte salt. Velkomen til Timure. Til venstre i bilde; Kristine, Sissel, Steinar og Daniel Brekke Det var kjekt å oppleve at landsbybefolkninga venta oss, og sette pris på at vi kom. Ettermiddagen i landsbyen vart ei oppleving vi ikkje kjem til å gløyme; danseoppvisning og song, omvisning der vi fekk sjå korleis prosjektmidlane til no har vorte nytte i landsbyen. Festplassen er sett i stand. Møte med kvinnegruppa Kvelden blei avslutta med møte i kvinnegruppa, der vi fekk både ros og ris. Fleire kvinner var fortvila over at vasskanalen ikkje var ferdig. Dei eldste

5 var redde for at dei ikkje fekk oppleve at den vart ferdig. Dei var bekymra for at pengar og arbeidsinnsats som dei og deira familie hadde lagt inn i arbeidet, ville være bortkasta. Etter litt spørsmål fram og tilbake viste det seg at dei ikkje hadde noko skriftleg oversikt over kven i landsbyen som hadde betalt kva, og kven som hadde gjort kva. Dette fordi få/ingen kunne lese og skrive i landsbyen. Det var ei munnleg oversikt som to betrudde damer hadde, men kva om dei døydde? Den eine av desse to var alvorleg sjuk når vi var der, ho hadde blitt biten av ein hund. Vi har i etterkant fått vite at ho er på bedringens vei. Vi fekk bidrege til at ein i landsbyen som kunne skrive skulle lage ei skriftleg liste, og denne skulle vitnast av to andre som kunne lese. Lista skal oppbevarast av betrudde personar. Alle i landsbyen har sett inn eit lite beløp i eit micro-credit program leia av prosjektet. På denne måten vil dei alltid ha muligheit for å låne pengar t. d til frø, utstyr etc. som dei treng for å skaffe seg nye inntekter. Det var tydeleg at ikkje alle forsto dette prinsippet like godt. Rente var eit stort diskusjonstema. Nominell rente på smålån i Nepal er skyhøg. Vi forslo å legge seg på ei låg rente tilsvarande norsk rente ca. 5%. På denne måten ville alle ha råd til å låne pengar, og vi ville garantere for at potten vart tilført nødvendig kapital kvart år. Eit anna tema var pengar som to avdøde kvinner hadde gitt til dette microcredit programmet. Kva skulle skje med desse pengane? Vi fekk diskutert oss fram til ei løysing om at pengane som desse to kvinnene hadde sett inn skulle betalast ut til deira familiar. I ettertida vart det opp til kvinner som sette inn pengar å avgjere kva som skulle skje med dei etter deira død. Anten utbetaling til familien, eller at pengane gjekk som gåve til prosjektarbeidet. Neste dag var vi klar for dei to neste landsbyane Ghatte Khola og Khaidi. Ghatte Khola er nabolandsbyen til Timure. Det tok ein knapp time å gå dit, på nybygd veg som er ein del av den nye vegen frå Tibet til Nepal. Kinesarane driv omfattande vegbygging i området. Når vegen vert ferdig vil både Timure og Ghatte Khola ha vegforbindelse til Kathmandu eller Tibet, deler av året. Dette vil bety enormt mykje for befolkninga, og dei har eit stort potensiale til å skaffe seg nye levevegar t. d gjennom handel og turisme. Vår kontaktperson i Nepal, som er journalist, kjende til desse planane for 7 år sidan, og såg mulegheitene for befolkninga i dette området, dersom dei var på forskudd, og førebudd når trafikkstraumen byrja forbi landsbyane. Med reint vatn, gode sanitærforhold, grunnutdanning og gode varer kan dei utnytte turiststraumen til sitt eige beste det motsette kan lett bli at

6 andre overtar mulegheitene i landsbyane, og folket forblir like fattige som dei har vore. Ghatte Khola ligg heilt på grensa til Tibet vi fekk faktisk gå heilt til den gamle grensemuren mellom Tibet og Nepal, og fekk sjå det gamle fortet på Nepal si side som vart brukt under krigen mellom landa. Her var det sjølvsagt totalt fotoforbod som vi måtte respektere enno så lyst vi hadde til å ta bilde. I Ghatte Khola såg vi på arbeidet med vasskanalen. Før vi reiste, hadde vi førebudd ein del spørsmål om kvifor vasskanalen ikkje var ferdig enno. Det står att ca 1/3 av strekninga. Når vi no såg landskapet den er bygd i, forstår vi at dette må ta tid. Vi let derfor fleire av spørsmåla ligge. Det er eit viktig prinsipp i prosjektarbeidet til NEP-02 å ikkje øydelegge for mykje av den sårbare naturen. Det vert derfor ikkje nytta store maskiner, eller sprengstoff. Dette fører naturlegvis til at arbeidet tek noko lenger tid. Når vi samanlikna arbeidet med vasskanalen mot kinesarane sitt vegarbeid i området er vi glade for prinsippet om å ta vare på naturen. Vegprosjektet durar beint fram, med stor bruk av maskiner. Det set sine spor på landskapet. Den nybygde vegen frå Tibet

7 Bilder frå bygging av vasskanalen Fleire bilder frå bygging av vasskanalen

8 Bilde av eit renovert kvernhus i Ghatte Khola. Finansiert gjennom Nep 02. Etter lunsj i Ghatte Khola, tok vi fatt på den mest strabasiøse delen av besøket fotturen opp til Khaidi som ligg på ca 2300 m.o.h. der vi skulle vi overnatte i to dagar. Det var periodevis veldig bratt opp dit og sjølv vestlendingar som oss sleit deler av turen. Men vi kom til slutt opp, og vart møtt av ei fantastisk utsikt og eit fantastisk folk. Khaidi er blant dei

9 fattigaste landsbyane i området, men gjestfridomen er ikkje målt i pengar det fekk vi erfare. Vi vart innlosjert i det som skal bli eit landsbysenter med sjukestove dette er ein del av Nep 02 prosjektet. Det var ikkje sjukestove etter norsk standard, men med litt justeringar blir den eit godt tilbod til folk i området. Landsbysenteret bestod av tre hus. Eit hus med to rom, som skal bli sjukestove og landsbykontor. Eit hus som er tenkt som kjøkken der ein kan lage mat ved tilstellingar i landsbyen, og til slutt eit nytt toalett. Bilder frå Khaidi Fantastisk utsikt 2300 m.o.h. Møte med dei gjestfrie innbyggarane Den nybygde sjukestova/landsbystova Kjøkkenet I Khaidi er ein blir ein del av prosjektmidlane nytta til å lage ei trekkingrute til innsjøen Melkesjøen som ligg på ca m.o.h. Dette håpar ein skal bli ei populær rute for turistar, slik at det kan skaffe inntekter til landsbyen. Vi var opp til ca m.o.h. for å sjå på arbeidet. Nok ein gong såg vi kvifor ting tar tid i Nepal. Bilder frå arbeidet med trekking ruta

10 Årsrapport 2008 Nep 02 Timure Khaidi Oppsummert ser vi at pengane er brukt etter planen, om enn ikkje så fort som vi i utgangspunktet hadde forventa.; Toalett: I kvar av dei tre landsbyane er det bygt nye offentlege toalett. Fleire familiar har fått laga seg private toalett. Sjølvsagt etter asiatisk standard med sitt på huk prinsippet. Nokre av toaletta hadde innlagt vatn, andre hadde system med vassbøtter. Begge deler fungerte godt, og langt betre enn kva som var vanleg tidlegare med naturen som toalett og då gjerne nær rennande vatn med dei utfordringar det medført m.o.t. smitte. Reint vatn: Vasskanalen var framleis under bygging. Ca. 2/3 var ferdig. Arbeidet tek tid pga vanskar med å få inn forsyningar (sement) og det vanskelege landskapet. Innbyggarane tenar pengar ved å arbeidet med vasskanalen. Slik vert

11 pengane nytta dobbelt, både til å skaffe befolkninga reint vatn og til å skaffe dei meiningsfylt arbeid. Det er lagt ned eit stort arbeid med vasskanalen. Undervisning: I Timure og Ghatte Khola er det skular drivne av den franske organisasjonen Sol Himal. Nep-02 har derfor ikkje gått inn og støtta ordinær skule i området. Vi støttar derimot undervisning i t.d. hygiene, helse og tilbod til barn som ikkje har byrja på skule og eit fritidstilbod for barn. Vi fekk sjå eit dagtilbod som er bygt i Timure, med bibliotek og leikestove. Ein har byrja i det små med at born kan kome der og leike og lese, men for å komme inn må dei vaske hender. Når dei skal på toalett må dei nytte det nye toalettet og ikkje naturen. På denne måten satsar ein på opplæring av den nye generasjonen. Micro-credit program: I alle tre landsbyane er det oppretta system for micro-credit. Nep 02 og innbyggarane har sett inn pengar i eit fond som igjen lånar ut pengar til innbyggarane til ei grei rente. På denne måten sikrar ein at innbyggarane alltid har pengar til å kjøpe frø, reiskapar og utstyr som dei treng i sin produksjon for å skaffe seg inntekter. Vi såg mange fine åkrar, vassleidningar med rennande vatn og private nybygde toalett. Alt skaffa gjennom denne micro-credit ordninga. Trekkingrute: Vi fekk sjå arbeidet som er i gang med å lage trekkingrute i området. Noko som igjen vil auke inntektsmulegheiter gjennom overnattingstilbod og servering til turistar. I tillegg til at dei kan arbeide som guidar eller bærarar for turistane. To hovudutfordringar: Infrastruktur: Frå Kathmandu tek det 1-2 dagar å kome opp til landsbyane når været er godt. Ein dag med bil og ein dag til fots. I delar av året er det nærast uråd å reise dit. Alt materiell og utstyr som skal til landsbyane må bærast av menneskjer, evt. hestar. Dette avgrensar sterkt kor mykje ein kan få på plass ved kvar levering, og kva ein i det heile teke kan frakte opp dit. Manglande utdanning:

12 Mange av dei vaksne kan verken lese eller skrive. Dette gjer arbeidet tungvint. Alle avtalar må gjerast munnleg, og dette er sjølvsagt i etterkant kime til stadige diskusjonar om kva som var avtalt. Enno er det dessverre slik at fleire av barna ikkje får nødvendig opplæring. Dette seinkar utviklingsmulegheitene i landsbyane, Økonomi: I 2008 var vi så heldige at vi fekk Norad tilskot til dette hjelpeprosjektet. Noko vi ser på som ei stor tillitserklæring og eit kvalitetsstempel for det arbeidet som vert utført. Norad går inn og nærast 10-doblar vårt bidrag. I 2008 støtta dei prosjektet med kr ,-, og som det går fram av rekneskapen har vi overført kr ,- som eigenfinansiering til dette. Vidare vart det overført USD 1 000,- direkte til Nepal, før NORAD støtta var avklart. Denne rekneskapen syner resultatet av arbeidet i NEP-02, i tillegg vert det avlagt ein eigen rekneskap for det som skjer i Norad regi. Vi får rapport med rekneskap og bilag frå Nepal ein gong i året. Desse har vore i samsvar med overførte midlar og utan merknader.

13 Adosjonsforums hjelpeprosjekt - rekneskap 2008 Prosjektland Nepal Prosjektnummer NEP02 Prosjektnavn Thimure Khaidi Antal faddere: ca. 25 som har gitt pengar i løpet av året Antal pers. som nåes av prosjektet: Ca. 200 Regnskap 2008 Regnskap 2007 INNTEKTER Gåver / donasjoner Øyremerkte gåver Varesal Andre inntekter , , ,00 SUM INNTEKTER Sendt direkte til prosjektet Varekjøp Bankgebyr Revisjon Andre utgifter Eigenandel for Norad medverknad SUM KOSTNADER DRIFTSRESULTAT Renteinntekter Rentekostnader FINANSPOSTER , , , ,00-267,00-267, ,00 ÅRS RESULTAT ( - = Overskot) , ,00 BEHOLDNING Kasse Bank og post , , , , , ,00-99,00-99,00 Andre fordringer SUM EIENDELER GJELD OG EIGENKAPITAL Eigenkapital Årets resultat Eventuelle avskrivingar Eigenkapital SUM GJELD OG EIGENKAPITAL , , , , , ,24 Stryn,