Analyseark ROS-analyse Modalen kommune

Transkript

1 VEDLEGG 3 1. Bortfall av straum i minst 12 timar 2. Samanbrot i IKT i minst 24 timar 3. Bortfall av telefondekning / breiband i minst 12 timar 4. Brann i kommunehuset 5. Brann i tunnel 6. Brann på Mo 7. Brann i Bryggjeslottet 8. Brann i naturen 9. Ulykke i samband med store arrangement (båtbrann under Modalsdagane) 10. Bortfall av vassforsyning i minst 24 timar 11. Ureining av vassforsyninga i minst 24 timar 12. Ras og skred 13. Flaum 14. Båtforlis 15. Dambrot 16. Stengde vegar i minst 12timar 17. Uønskt hending forårsaka av klimaendringar, inkl. stormflo 18. Korrupsjon og annan økonomisk utruskap utført av tilsette eller sentrale politikarar 19. Mangelfullt frammøte i kriseleiinga 20. Brann på Modalstunet 21. Alvorleg trafikkulykke på veg 22. Epidemi mellom folk, smittevern 23. Legionellasmitte 24. Radioaktivt nedfall 25. Svikt i medisintilgang 26. Terrorhandling 27. Pasient / bebuar vert borte frå institusjon 28. Ulykke under transport med brukarar 29. Trussel eller vald mot tilsette 30. Uønskt hending utanfor kommunen som påverkar innbyggjarane i Modalen kommune 31. Brann i skulen eller barnehagen 32. Alvorleg hærverk på skulen eller barnehagen 33. Trafikkulykke på skulen 34. Alvorleg ulykke på turar / ekskursjonar for skulen eller barnehagen 35. Elev eller barnehagebarn vert borte frå skulen eller barnehagen 36. Skuleskyting 37. Trusselsituasjon i skulen eller barnehagen 38. Gisselsituasjon i skulen eller barnehagen 39. Bortføring av elev eller barnehagebarn 40. Overgrep mot barn 41. Drukning i skulen eller barnehagen 42. Tilsette melder ikkje frå ved mistanke om omsorgssvikt 43. Eksplosjon 44. Den ukjende hendinga 1

2 Uønskt hending nr. 1 Tekst: BORTFALL AV STRAUM I MINST 12 TIMAR Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at heile eller store delar av Modalen kommune vert utan straum i minst 12 timar. Modalen kraftlag har 2 eigne kraftstasjonar i Modalen kommune: Hellandsfossen og Budalselva. Av desse kan berre Hellandsfossen produsere straum til lokal forsyning utan å ha kontakt med overordna nett. Ein er avhengig av at det er tilstrekkeleg med vatn. Denne kraftstasjonen kan produsere inntil kw. Forbruket i Modalen kommune er inntil kw. I tillegg driftar Modalen kraftlag Grønhaug kraftstasjonar som er i privat eige og som ikkje kan levere straum lokalt. BKK har følgjande kraftstasjonar i Modalen: Steinsland, Hellandsfossen og Åsebotn. Desse kan ikkje forsyne lokalt ved straumbrot mot overordna nett. Det er to uavhengige forsyningslinjer for straum inn til kommunen. På Strekninga Helland Steinsland er det ringkopling. På strekninga Helland Mo er det berre ein trase. Viktige delar av kommunen har ingen redundans på straumforsyninga, slik at bortfall av ei linje vil føre med seg at mange kundar misser straumen. Dersom hovudlinjene frå Evanger og frå Sogn er «nede» samstundes, kan ein forsyne Modalen frå Myster. Modalen kommune eig eit nødstraumaggregat på 300 kw. Dette kan i ein større feilsituasjon plasserast ut i kommunen. Dette aggregatet vert drifta av Modalen kraftlag og er plassert på Øvre Helland. Ein er avhengig av at vegane er opne for å transportere det. Aggregatet veg heile 5 tonn, og det tar nokre timar å setje det i drift der det skal nyttast. Aggregatet kan t.d. ikkje forsyne heile Mo eller heile Øvre Helland samstundes. Utrykkingstida ved feil på straumforsyninga vil normalt ikkje vere lang ettersom Modalen kraftlag har montør på heimevakt til ei kvar tid. Det vil i einskilde tilfelle kunne ta lang tid å reparere feilen / feilane. Modalen kraftlag har gjort ein god del for å styrke forsyningssikkerheita. Linja frå Helland til Mo er på einskilde stader utsett for fare ved stor flaum i elva. Det er fare for at master kan verte undergravne av elva ved framtidige store flaumar. Årsaker Bortfall av straumforsyning kan skuldast m.a.: Ising på straumlinjer med påfølgjande brot på linjene Tre som fell over linjene Lyn Feil på komponentar Kablar som vert grave over Brann eller anna skade på transformatorstasjonar Brann i naturen nær kraftlinja Salt på linjesystemet nær sjøen Flaum Ras / skred Sabotasje 2

3 Identifiserte eksisterande tiltak Modalen kommune eig eit 300 kw nødstraumaggregat som Modalen kraftlag driftar. Aggregatet vert testa kvar månad. Modalstunet har førsteprioritet for nødstraumaggregatet. To av vasshandsamingsanlegga har nødstraumaggregat. Kraftforsyningens beredskapsorganisasjon (KBO) sørgjer for at kraftselskapa i Noreg har eit heilskapleg beredskapskonsept. Statnett har ansvaret som systemoperatør for det overordna nettet. Modalen kraftlag sin beredskapsplan vert oppdatert årleg. Modalen kraftlag har godt med reservedelar for utbetring av skadar og feil. Det er utarbeida plan for å handtere kraftrasjonering. Modalen kraftlag har montør på heimevakt til ei kvar tid. Private husstandar har vedomn. Det er vedomn på Modalstunet, men den er ikkje stor nok til å varme opp heile bygningen. Bønder har tilgang til nødstraumaggregat eller kompressor som kan nyttast ved mjølking. Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune gjennom mange år Vurdering av sårbarheit Etter relativt kort tid vil store delar av mobilnettet og internettsamband falle ut. Sjå hending 3 IP-telefonar vil slutte å fungere Ikkje alle vasshandsamingsanlegga har nødstraumaggregat Ved langvarig bortfall av straum vil barnehage og skule måtte stenge, særleg i den kalde årstida Verksemder vil ikkje kunne produsere Mjølkeprodusentar får ikkje mjølka kyrne dersom dei ikkje har tilgang til nødstraumaggregat eller kompressor Kassaapparat i butikkar fungerer ikkje Redusert tenesteproduksjon i kommuneadministrasjonen, m.a. på legekontoret Medisinsk utstyr som treng straum hos heimebuande vil ikkje fungere Alarmar vil ikkje fungere etter at batterikapasiteten er brukt opp Vanskelegare arbeidsforhold for kommunen si kriseleiing Bustader med berre elektrisk oppvarming vert fort kalde Bustader som har vassforsyning via elektrisk pumpe misser vassforsyninga (2 husstandar) Pumpene på «bensinstasjonen» fungerer ikkje Modalstunet har apparat som treng straum (inhalasjonsapparat og oksygenapparat) 3

4 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Skadar og sjukdom X 0-2 sjuke eller skadde Manglande dekning av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 døgn X personar, mindre enn 1 døgn Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Skadar og tap for under 10 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Eit bortfall av straum i heile eller store delar av kommunen i 12 timar vil truleg ha størst konsekvens når det gjeld grunnleggjande trong og forstyrring av dagliglivet Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. I samarbeid med Modalen kraftlag Må vurderast når det gjeld utsette grupper Grunngjeving Sjølv med erfaring frå eigen kommune gjennom mange år, vil m.a. pågåande klimaendringar påverke sannsynet for bortfall av straum Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har ein del innverknad på sannsyn, og ein del innverknad når det gjeld konsekvensar for eigne bygningar og anlegg 4

5 Forslag til nye førebyggjande tiltak Flytting av kraftline som er utsett for skade ved stor flaum, alternativt elveforebygging. Modalen kraftlag opplyser at elveforebygging er enklast og rimelegast Innkjøp av alternative straumkjelder til utsette bygningar (nødstraumaggregat og batteri /UPS) Installere kontaktar for tilkopling av nødstraumaggregat i aktuelle bygningar Ajourføre systemet for prioritering av straumkundar saman med Modalen kraftlag Dialog med Modalen kraftlag for å få dei til å byggje ut straumforsyningsnettet der det er berre 1 trase i dag Ein del informasjon og planverk må finnast også på papir Kommunen må ha oversikt over heimebuande personar som er avhengig av livsviktig medisinsk utstyr som treng straum Utarbeide / ajourføre varslingsrutinar ved bortfall av straum Forslag til avhjelpande tiltak Ta i bruk nødstraumaggregat Setje i verk planverk for m.a. prioritering av straumkundar Hente inn risikoutsette eldre, pleietrengjande og andre utsette grupper til sjukeheimen Gje tilbod til husstandar som ikkje har eldstad om opphald andre stader Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad når det gjeld bortfall av telefondekning / breiband i minst 12 timar (hending 3) 5

6 Uønskt hending nr. 2 Tekst: SAMANBROT I IKT I MINST 24 TIMAR Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at Modalen kommune er utan IKT i meir enn 24 timar. Modalen er deltakar i eit interkommunalt IKT-samarbeid. Servar mv. ligg utanfor kommunen. All kommunikasjon med servar skjer gjennom linjenettet. Det er redundans på dette linjenettet. Det er inga vaktordning for personellet i det interkommunale IKT-selskapet, men erfaring viser at ein får tak i personell når det er trong for det. Årsaker Brot i overføringslinja, m.a. på grunn av graving Teknisk svikt i servar Sabotasje, inkl. hacking og virus Mangelfull kompetanse til å løyse problem som har oppstått Straumbrot i Modalen Brann i bygning med servar Flaum i bygning med servar Identifiserte eksisterande tiltak Modalen kommune har redundante linjer til servar utanfor kommunen. Det interkommunale IKT-selskapet har gode rutinar for å ta sikkerheitskopi. Dette skjer automatisk. Det er to serverar som «speglar» kvarandre og som er plasserte i kvar sin bygning. Sikkerheitskopiane vert oppbevarte i eit tredje bygg. Ingen sikkerheitskopiar vert oppbevarte i fjellhall. I bygningane med serverar er det nødstraumforsyning som vert slått på automatisk. Dette vert testa 2 gonger kvart år. I bygningane med serverar er det automatisk sløkkjeanlegg. I bygningane med serverar er det innbrotsalarmanlegg med varsling til vaktselskap. Modalen kommune har vedteke eigen IKT-strategi. Modalen kommune oppfyller «Norm for informasjonssikkerhet». Sannsyn Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune og andre kommunar A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Vurdering av sårbarheit Samanbrot i IKT i 24 timar vil verke sterkt inn på tenesteytinga i store delar av det kommunen har ansvar for. Dei som først vil få ekstra utfordringar er helse og omsorg, m.a. når det gjeld medisinering. Alarmar som vert overførte via dette systemet vil ikkje fungere. Kommunikasjon med sjukehus m.a. i samband med utskriving av pasientar er avhengig av at desse systema fungerer. Ein vil ikkje ha tilgang til viktige dokument som berre er lagra elektronisk. Sjølv om ein har ny sikkerheitskopi, vil det ta tid å installere desse filane på serverane. Dersom ein ikkje veit kvar linjebrotet er, kan det ta tid å reparere det. 6

7 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Skadar og sjukdom X 0-2 sjuke Manglande dekning av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X X Mindre enn 50 personar, 1 2 dagar personar, 1 døger Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Skadar og tap for mindre enn 10 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Mindre omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei alvorlegaste konsekvensane av ei slik hending vil truleg vere forstyrring i dagleglivet og svekking av omdømme Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Må vurderast Nei Grunngjeving Erfaring frå eigen kommune og andre kommunar Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har stor innverknad på sannsyn og middels innverknad på konsekvensar Forslag til nye førebyggjande tiltak Stille kritiske spørsmål til sikkerheita hos IKTselskapet Kjøpe inn nødstraumaggregat til kommunehuset Kontinuerleg haldningsskapande arbeid overfor dei tilsette Ein del viktige dokument må føreliggje også på papir Ein del sikkerheitskopiar må leggjast i fjellhall Forslag til avhjelpande tiltak Kva tiltak som må setjast i verk vil avhenge av kva som er årsaka til samanbrotet i IKT Heimesjukepleia må ta i bruk papirutskrift frå tidlegare og forsøke å skrive ut frå kontor i annan kommunen dersom dette er mogeleg, og i tillegg ta i bruk det ein hugsar når det gjeld den einskilde brukar Installere siste sikkerheitskopi i servar 7

8 Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? I liten grad 8

9 Uønskt hending nr. 3 Tekst: BORTFALL AV TELEFONDEKNING / BREIBAND I MINST 12 TIMAR Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at heile eller store delar av Modalen kommune vert utan telesamband og breiband i minst 12 timar. Desse tenestene er regulert gjennom Lov om elektronisk kommunikasjon (ekomloven) og Forskrift om elektronisk kommunikasjonsnett og elektronisk kommunikasjonstjeneste (ekomforskriften). Nettløysinga mellom sentrale tekniske anlegg er basert på fiberkabel-nettverk. Det er redundans inn til og ut av kommunen, men ikkje over alt i kommunen. Nettløysingane ut mot endesentralar eller basestasjonar er i hovudsak utan redundans. Teletenestene vert påverka av trafikksituasjonen. Stor trafikk medfører kortare batterilevetid ved bortfall av straum. Kraftreservar tekniske anlegg. Desse er dimensjonert i høve til anlegget sin storleik, viktigheit og lokalisering. Alle har batterireserve. Større anlegg har dieseldreve aggregat i tillegg. Utanfor tettstader vil basestasjonar ha batterireserve i høve til storleik og viktigheit i mobilnettet. Kriser kan føre til kapasitetsproblem. Det kan setjast i verk akutt-tiltak gjennom fjernstyring eller ved bruk av mobilt beredskapsutstyr. Politi / LRS rekvirerer slikt utstyr. Det er ei viss overlapping på fleire av basestasjonane i mange områder. Det er desse stadane ikkje noko stort problem om 1 av basestasjonane fell ut. Sårbarheit ved bortfall av straumforsyning: ISDN-linjer vil fungere om brukar har telefonapparat med nødstraumfunksjon. Teleutstyr som brukar 220V: Hussentralar, Internett / IP-telefoner, modem for datalinjer og alarmsystem. Brukaren (bl.a. kommunen) sine førebuingar er viktige! I Modalen kommune er alle fasttelefonar IP-telefonar. Årsaker Denne hendinga kan skuldast m.a.: svikt i straumforsyninga kabelbrot (m.a. graving) brann i kabeltrase sabotasje teknisk svikt i utstyr Identifiserte eksisterande tiltak Det er alternative linjer inn til og ut frå Modalen kommune. Det er batteribackup på basestasjonane. I Modalen har 3 av 4 basestasjonar no 4 timar batteritid. Innan 2020 skal også den fjerde basestasjonen ha 4 timar batteritid. I Modalstunnelen ligg kabelen nedgravd, men den kan vere utsett for skade ved ein særs stor og langvarig brann. Nødnettet som m.a. brannvesenet nyttar vil fungere sjølv om telefonnettet er ute av drift. På brannbilen er det høgtalar som kan nyttast for å informere innbyggjarane Det fins jaktlag som har walkie talkie som kan nyttast til å få ut informasjon 9

10 Sannsyn Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune gjennom mange år A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt minst 1 gong i løpet av 10 år Vurdering av sårbarheit Alarmar som overfører signal via slike linjer vil ikkje fungere. Gjeld både brannalarm, innbrotsalarm, tryggleiksalarm og tekniske alarmar. Ein kan ikkje varsle nødetatane (brannvesen, politi, ambulanse) ved hjelp av telefon Fjernstyring av tekniske anlegg fungerer ikkje. Sakshandsamingssystemet i kommunen fungerer ikkje. Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Natur og miljø Langtidsskadar - Skadar og sjukdom X 0 2 sjuke Manglande dekning X personar, mindre enn 1 av grunnleggjande døgn (utryggheit) trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 døgn X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljø kulturmiljø Økonomiske tap X Skadar og tap for mindre enn 10 mill. kr. Materielle verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Eit samanbrot av sambandet i heile eller store delar av kommunen i over 12 timar vil truleg ha størst konsekvens når det gjeld utryggheit og forstyrring av dagliglivet Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. Bruk radio. Må vurderast når det gjeld utsette grupper Grunngjeving Sjølv om ein har erfaring frå eigen kommune gjennom mange år vil m.a. ny teknologi gjere at ein er meir usikker særleg på sannsyn Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har liten innverknad på sannsyn, men ein del innverknad når det gjeld konsekvensar 10

11 Forslag til nye førebyggjande tiltak Lage rutinar for innkalling av kriseleiinga ved bortfall av telesamband Utarbeide / ajourføre liste over lokale kommunikasjonsnett (Walkie Talkie, jaktradioar, satellitt-telefonar, skogsikringsradioar) Informere innbyggjarane om at dersom dei treng hjelp frå brannvesen, ambulanse eller politi når telesambandet er brote, kan dei kontakte brannmannskapa (som har samband med 110-sentralen via nødnettet) Lage betre kartgrunnlag for straumleidningar (graving) Forslag til avhjelpande tiltak Informere via radio Ta i bruk alternative lokale kommunikasjonsnett (sjå førebyggjande tiltak). Hyppigare frekvens frå heimesjukepleie / heimehjelp til utsette brukarar Flytte utsette brukarar midlertidig til sjukeheimen Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad når det gjeld bortfall av straum i minst 12 timar (hending 1) 11

12 Uønskt hending nr. 4 Tekst: BRANN I KOMMUNEHUSET Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det oppstår brann i kommunehuset som er så omfattande at heile eller store delar av bygningen ikkje kan nyttast før det er gjort omfattande tiltak, noko som vil ta tid. Bygningen vart ført opp i 1973 og Den har to fulle etasjar og delvis kjellar. Den delen av bygningen som er over grunnmuren er bygd i trematerialar. Store delar av kommuneadministrasjonen held til på kommunehuset. Det er 15 kontorarbeidsplassar i bygningen. I tillegg er det samfunnssal med plass til inntil 100 personar. Årsaker Brann i kontorbygningar vil vanlegvis skuldast følgjande 4 årsaker: Feil på elektrisk anlegg Feil bruk av elektrisk utstyr Bar eld Påsett brann Identifiserte eksisterande tiltak Det er brannstasjon på Mo. Det er 6 mannskap utan vaktordning ved denne stasjonen. Alle delar av bygningen er utstyrt med seriekopla røykvarslarar. Det er grøne markeringslys i rømmingsvegane. Det er husbrannslangar og handsløkkjeapparat i bygningen. I kjellaren er det eit brannsikkert arkivrom. Kommunehuset er definert som særskild brannobjekt, jf. brann- og eksplosjonsvernlova 13. Det har vore gjennomført brannøvingar for dei tilsette på kommunehuset kvart anna år Sannsyn Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå heile landet A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Vurdering av sårbarheit Ein alvorleg brann på kommunehuset vil i stor grad påverke tenesteproduksjonen for Modalen kommune. Ein vil tape dei delar av arkivet som ikkje er overført til arkivet i Bergen, eller digitaliserte. Det er ein viktig basestasjon for mobilnettet på kommunehuset. Denne vil verte sett ut av funksjon dersom kommunehuset brenn. Trafostasjonen som ligg rett vest for kommunehuset kan vere utsett for skade ved ein stor brann i kommunehuset. Brannen vil ikkje påverke dei fleste andre viktige samfunnsfunksjonane i særleg grad. 12

13 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Skadar og sjukdom X 0-2 skadde Manglande dekning av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 døgn (utryggheit) X Mindre enn 50 personar, meir enn 7 døger. Gjeld tilsette Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Skadar for mellom 50 og 200 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei alvorlegaste konsekvensane av ei slik hending vil truleg vere forstyrring i dagleglivet og tap av store økonomiske verdiar og arkivmateriale Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. Gjeld nærområdet Må vurderast for nærliggjande bygningar Grunngjeving Ikkje stort erfaringsmateriale Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har ein god del innverknad på både sannsyn og konsekvensar, men ikkje full kontroll Forslag til nye førebyggjande tiltak Gjere kjent den branninstruksen som er utarbeida Utarbeide plan for å ta i bruk alternative lokale Plassere søppel i trygg avstand frå bygningen Forslag til avhjelpande tiltak Varsle dei som er i bygningen og brannvesenet (110) Evakuere bygningen Forsøke å sløkkje Ta i bruk alternative lokale for kriseleiinga og / eller kommuneadministrasjonen Ta vare på dei tilsette og andre som har opplevd brannen 13

14 Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad når det gjeld brann på Mo (hending 6), brann på Bryggjeslottet (hending 7), brann i naturen (hending 8), brann på Modalstunet (hending 20) og brann i skulen eller barnehagen (hending 31) 14

15 Uønskt hending nr. 5 Tekst: BRANN I TUNNEL Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det begynnar å brenne i eit kjøretøy i ein vegtunnel, og at tunnelen vert stengt ein periode Det er 7 vegtunnelar i Modalen kommune. Av desse er 5 lenger enn 500 m. Den lengste tunnelen er Modalstunnelen som er om lag 3,45 km lang. Årsdøgntrafikken (ÅDT) er om lag 400 kjøretøy. Om lag 10 % av desse er tunge kjøretøy. Tunnelen vart sett i drift i Fuglebergtunnelen er om lag 2,1 km lang. Slottsporten er om lag 950 m lang. Mostraumtunnelen er om lag 750 m lang. I dei tre sistnemnde tunnelane er ÅDT om lag 300 kjøretøy. Fartsgrensa er 80 km/t i alle desse tunnelane. Årsaker Kollisjon Teknisk feil på kjøretøy Identifiserte eksisterande tiltak Det er brannstasjon på Mo. Det er 6 mannskap utan vaktordning på denne stasjonen. Også på Øvre Helland er det brannstasjon. Det er 7 mannskap utan vaktordning ved denne brannstasjonen. Modalstunnelen X Fuglebergtunnelen Slottsporten Mostraumtunnelen Alarmtelefon Sløkkjeapparat X X X X Lys X X X X Mekanisk ventilasjon Mobilsamband Radiosamband (NRK) Sløkkjevatn Stoppsignal X Bom Havari-nisje Snu-nisje Avstandmerking Rømmingsveg 1) 1) I tillegg til tunnelendane X Delvis Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år. 15

16 Grunngjeving for sannsyn I vegvesenet sin ROS-analyse for Modalstunnelen er sannsynet rekna ut til 3 brannar i personbilar per år og 2 brannar i tunge kjøretøy per år. Det vil seie 5 brannar i kjøretøy per år for denne tunnelen. Dei andre 3 lange tunnelane i Modalen kommune er til saman litt lengre enn det Modalstunnelen er. Det er då grunn til å tru at det vil verte om lag 6 brannar i kjøretøy i desse til saman i løpet av år. Til saman kan ein då vente 11 brannar i kjøretøy i tunnelar i løpet av år i Modalen, eller 1 brann i gjennomsnitt per 90 år. Vurdering av sårbarheit Brann i ein vegtunnel i Modalen kommune vil kunne lamme vegtrafikken på aktuell vegstrekning i fleire dagar. Det vil framleis vere mogeleg å kome til og frå kommunen, men for einskilde vil det verte lange omvegar. Det er få innbyggjarar i kommunen som må gjennom ein tunnel for å kome seg til kommunesenteret. Det er ikkje grunn til å tru at telesamband vil verte skada som følgje av brann i ein tunnel Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg. Skadar og sjukdom X 0-2 skadde Stabilitet (produksjon av Manglande dekning av grunnleggjande X Mindre enn 50 personar, mindre enn 1 dag (tryggheit) tenester) trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 dag (dei som må kjøre omveg) Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljø kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Tap og skadar mindre enn 10 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei største konsekvensane vil truleg vere at folk kan verte skadde, og at mange må kjøre lange omvegar den tida tunnelen er stengd Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Informasjon om omkjøringsvegar og kor lenge ein må forvente at tunnelen vert stengd (i samråd med vegvesenet) Aktuell tunnel må evakuerast. Grunngjeving Det er stor usikkerheit både når det gjeld sannsyn og konsekvensar, sjølv om ein har ein god del erfaringsmateriale frå heile landet Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har ingen innverknad når det gjeld sannsyn, men ein del innverknad når det gjeld konsekvens (m.a. brann- og redningsberedskap og helseberedskap) og branntilsyn med tunnelane 16

17 Forslag til nye førebyggjande tiltak Forslag til avhjelpande tiltak Setje i verk redning, sløkking og medisinske tiltak Skilting av omkjøringsvegar Ta vare på involverte og pårørande ved personskadar Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad stengde vegar i minst 12 timar (hending 16) 17

18 Uønskt hending nr. 6 Tekst: BRANN PÅ MO Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det oppstår brann i ein bygning på Mo. Brannen kan spreie seg til nærliggjande bygningar ettersom fleire bygningar ligg tett. Det området som er med i denne uønskte hendinga ligg på søraustsida av elva frå sjøen til og med skulen. I dette området er det til saman om lag 50 større bygningar. Av desse er det om lag 40 bustader, 3 driftsbygningar, 1 kommunehus (sjå hending 4), 1 bygning med butikk og utleigerom, 1 fleirbrukshall (sjå hending 7), 1 skule (sjå hending 31), 1 kyrkje, 1 helsesenter, 1 restaurant. I tillegg er det om lag 20 frittståande garasjar og mindre uthus. Årsaker Brann i bygningar vil vanlegvis skuldast følgjande 4 årsaker: Feil på elektrisk anlegg Feil bruk av elektrisk utstyr Bar eld Påsett brann Identifiserte eksisterande tiltak Det er brannstasjon på Mo. Det er 6 mannskap utan vaktordning ved denne brannstasjonen. Brannvesenet har tankbil. Det er fleire brannhydrantar i det aktuelle området. Det er ingen stadar i dette området meir enn 150 m til enten elva eller sjøen. Mobryggja (hotell og restaurant) har brannalarmanlegg men ikkje direkte varsling til brannvesenet. Restauranten er sprinkla. Mo kyrkje har brannalarmanlegg, men ikkje direkte varsling til brannvesenet. Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Ut frå samla tal på bygningar og erfaring frå heile landet I dei fleste av desse brannane vil berre 1 eller 2 bygningar verte sterkt skada. Vurdering av sårbarheit Ein omfattande brann kan skade straumforsyninga. Vassverket er lokalisert om lag 35 m nord for skulen. Dette vil truleg ikkje verte skada ved ein brann i skulen. Brannen vil ikkje påverke andre viktige samfunnsfunksjonar i særleg grad. 18

19 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Skadar og sjukdom X 0-2 skadde Manglande dekning av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 døgn (utryggheit) X Mindre enn 50 personar, meir enn 7 døger. Gjeld dei som vert huslause Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - kulturmiljø X Avgrensa øydelegging av verneverdig kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Skadar for mellom 10 og 50 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei alvorlegaste konsekvensane av ei slik hending vil truleg vere forstyrring i dagleglivet, skade på kulturmiljøet og tap av økonomiske verdiar Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. Gjeld nærområdet Ja. Gjeld nærliggjande bygningar Grunngjeving Ein har mykje erfaringstal frå heile landet når det gjeld sannsyn. Når det gjeld ein del konsekvensar er det større usikkerheit. Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har ein god del innverknad på både sannsyn og konsekvensar, men ikkje full kontroll Forslag til nye førebyggjande tiltak Gjere lista over gjenstandar med særleg høg verdi i kyrkja kjend for brannmannskapa Direkte varsling av brannalarm frå Mobryggja og kyrkja til 110-sentralen Forslag til avhjelpande tiltak Varsle dei som er i bygningen og brannvesenet (110) Evakuere bygningen og nabobygningar Forsøke å sløkkje Ta vare på dei som har mista verdiar i brannen Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad når det gjeld brann på kommunehuset (hending 4), brann på Bryggjeslottet (hending 7) og brann i skulen eller barnehagen (hending 31) 19

20 Uønskt hending nr. 7 Tekst: BRANN I BRYGGJESLOTTET Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det oppstår brann i Bryggjeslottet. Brannen kan spreie seg til nærliggjande bygningar ettersom fleire bygningar ligg tett. Denne bygningen har ei grunnflate på om lag m 2 og eit samla bruksareal på om lag m 2 I bygningen er det bowlinghall, trimrom, symjehall, fleirbrukshall, bibliotek, foajé. I hallen kan det vere opp til 240 personar når ein nyttar amfiet. Det er ikkje fastsett kor mange som kan opphalde seg i hallen når ein ikkje nyttar amfiet Årsaker Brann i slike bygningar vil vanlegvis skuldast følgjande 4 årsaker: Feil på elektrisk anlegg Feil bruk av elektrisk utstyr Bar eld Påsett brann Identifiserte eksisterande tiltak Det er brannstasjon på Mo. Det er 6 mannskap utan vaktordning ved denne brannstasjonen. Brannvesenet har tankbil. Det er fleire brannhydrantar i det aktuelle området. Bygningen ligg like ved sjøen. Bygningen har brannalarmanlegg, men ikkje direkte varsling til brannvesenet. Det er brannslangar og handsløkkjeapparat i bygningen. Det er også markeringslys som viser rømmingsvegar. Det er gjennomført brannøving for tilsette. Sannsyn Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå heile landet A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Vurdering av sårbarheit Brannen vil ikkje påverke viktige samfunnsfunksjonar i særleg grad. 20

21 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Skadar og sjukdom X 0-2 skadde Manglande dekning av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 døgn (utryggheit) X personar, meir enn 7 dagar. Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljø kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Skadar for mellom 50 og 100 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Mindre omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei alvorlegaste konsekvensane av ei slik hending vil truleg vere forstyrring i dagleglivet og tap av store økonomiske verdiar Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. Gjeld nærområdet Ja. Gjeld nærliggjande bygningar Grunngjeving Ein har mykje erfaringstal frå heile landet når det gjeld sannsyn. Når det gjeld ein del konsekvensar er det større usikkerheit. Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har ein stor innverknad på sannsyn og middels innverknad på dei fleste konsekvensar, men ikkje full kontroll Forslag til nye førebyggjande tiltak Rekne ut kor mange som kan opphalde seg i ulike delar av bygningen og henge opp oppslag om dette Direkte varsling av brannalarm til brannvesenet Fleire brannøvingar for tilsette, også for vikarar Gjere kjent for brannmannskapa kva for gjenstandar som bør prioriterast dersom inventar kan reddast under ein brann Forslag til avhjelpande tiltak Varsle dei som er i bygningen og brannvesenet (110) Evakuere bygningen og nabobygningar Forsøke å sløkkje Ta vare på dei som har opplevd brannen 21

22 Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad når det gjeld brann på kommunehuset (hending 4), brann på Mo (hending 6), brann i naturen (hending 8), brann på Modalstunet (hending 20), og brann i skulen eller barnehagen (hending 31) 22

23 Uønskt hending nr. 8 Tekst: BRANN I NATUREN Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det bryt ut brann i skog eller anna utmark. I Modalen kommune er det om lag km 2 med produktiv skog. I tillegg er det ein god del uproduktiv skog. Årsaker Brann i naturen har som oftast følgjande årsaker: Lynnedslag Påtenning Uforsiktig omgang med open eld Skogsdrift Anleggsdrift Sjølvtenning Høgspentleidningar Identifiserte eksisterande tiltak Det er brannstasjon på Mo og branndepot på Øvre Helland. Ved brannstasjonen på Mo er det 6 mannskap utan vaktordning og ved branndepotet på Øvre Helland er det 7 mannskap utan vaktordning. Modalen kommune har ikkje eigen skogbrannreserve. Det er ein verneverdig skog i kommunen. Brannmannskapa er kjende med kvar denne skogen er, og vil prioritere å verne denne skogen. I skogbrannsesongen ligg det informasjon om skogbrannfare på kommunen si heimeside. Direktoratet for samfunnssikkerheit og beredskap har helikopter i beredskap i skogbrannsesongen. Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune Vurdering av sårbarheit Ein stor brann i naturen vil føre til at beredskapen ved andre brannar og ulykker vert redusert medan sløkkjearbeidet går føre seg. Ved brannar nær veg kan det verte nødvendig å stenge vegen ein periode. Brann nær kraftleidningar kan føre til at kraftlaget må slå av straumen på aktuelle strekning og at breibandkabelen vert skada. Brann i naturen kan spreie seg til bustader eller fritidsbustader. Langvarig skade på økosystemet. 23

24 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Natur og miljø Langtidsskadar - Skadar og sjukdom X 0 2 skadde Manglande dekning X personar, mindre enn 1 døgn av grunnleggjande (utryggheit) trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 døgn X Mindre enn 3 km2, mindre enn 10 år naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Økonomiske tap X Tap og skadar på under 10 mill. kr. Materielle verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Den største konsekvensen av store brannar i naturen vil som oftast vere økonomiske kostnader og tap, gjerne i samband med kostnader til sjølve sløkkjearbeidet Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Varsling av dei som oppheld seg i nærområdet til der det brenn Må vurderast Usikkerhet Høg X Grunngjeving Lite erfaring frå eigen kommune Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har ein viss innverknad på både sannsyn og konsekvensar Forslag til nye førebyggjande tiltak Innskrenking i skogbruks- og anleggsdrift i tørre periodar Vurdere brannberedskap i periodar med ekstra stor skogbrannfare Gjere avtale med frivillige organisasjonar Setje opp plakatar som minner om skogbrannfaren på utfartsstadar Forslag til avhjelpande tiltak Sløkkje Evakuere om nødvendig Be om hjelp frå nabobrannvesen Be om hjelp frå skogbrannhelikopter Be om hjelp frå Sivilforsvaret Be om hjelp frå Heimevernet Be om hjelp frå frivillige Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Til ein viss grad når det gjeld brann på kommunehuset (hending 4), brann på Mo (hending 6), brann i Bryggjeslottet (hending 7), brann på Modalstunet (hending 20) og brann i skulen eller barnehagen (hending 31) 24

25 Uønskt hending nr. 9 Tekst: ULYKKE I SAMBAND MED STORE ARRANGEMENT (BÅTBRANN UNDER MODALSDAGANE) Omtale av uønskt hending og lokale forhold Modalsdagane vert arranger over 3 dagar ei helg om sommaren kvart år. Kommunen er arrangør av Modalsdagane. Det er mange båtar i hamna (inntil båtar). I tillegg er det mange bubilar i sentrum. Det vert arrangert eige barnearrangement, marknadsdag, konsertar og bryggjedans. Det kan vere inntil 600 personar på arrangementet. Årsaker Drivstoff-fylling ved kai Uhell ved bruk av gass Identifiserte eksisterande tiltak Det er ekstra brannvakt på land: 4 mannskap med brannbil. Brannmannskapa har tilgang til båt. Sikkerheitsvakter. 20 mannskap frå Røde Kors Hjelpekorps. Politipatrulje. Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå tilsvarande arrangement elles i landet Vurdering av sårbarheit Båtbrann kan også breie seg til bygningar langs kaien. Denne hendinga vil ikkje ha innverknad på viktige samfunnsfunksjonar Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Stabilitet (produksjon av tenester) Skadar og sjukdom X 3-5 skadde Manglande dekning av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, mindre enn 1 dag X Mindre enn 50 personar, mindre enn 1 dag Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen varige naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Skadar og tap for mindre enn 10 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Mindre omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei alvorlegaste konsekvensane av ei slik hending vil truleg vere at personar kan verte skada og kommunen sitt omdøme kan verte svekka ettersom kommunen er arrangør av Modalsdagane 25

26 Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. Gjeld sentrumsområdet Ja. Nærliggjande bygningar og nærområdet Grunngjeving Etter måten lite erfaring med slike hendingar Styring Høg Grunngjeving Middels X Kommunen har liten innverknad på sannsyn, men middels / høg styring med fleire konsekvensar Forslag til nye førebyggjande tiltak Utarbeide eigen ROS-analyse og beredskapsplan for arrangementet Utplassering av sløkkjeutstyr, inkl. pumpe, slange og strålerør på båt under arrangementet Forslag til avhjelpande tiltak Redde personar som har hamna i vatnet opp av vatnet Setje i verk førstehjelp på skadde personar Forsøke å taue vekk båten som brenn dersom det er mogeleg Forsøke å sløkkje båten som brenn Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Brann i ulike bygningar. Sjå brann i kommunehuset (hending 4), brann på Mo (hending 6), brann i Bryggjeslottet (hending 7) og brann på skulen (hending 31) 26

27 Uønskt hending nr. 10 Tekst: BORTFALL AV VASSFORSYNING I MINST 24 TIMAR Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det vert brot i vassforsyninga frå det eine av dei kommunale vassverka i Modalen kommune i minst 24 timar. Det er 4 kommunale vassverk i Modalen kommune: Mo ( 90 abonnentarar), Helland (11 abonnentar), Øvre Helland (50 abonnentar) og Hugnastad (6 abonnentar). Dei 3 førstnemnde vassverka er godkjenningspliktige. Berre Mo vassverk har godkjenning no. Om lag 85 % av innbyggjarane i Modalen kommune er tilknytt eit av dei kommunale vassverka. Alle vassverka hentar vatn frå grunnvatn. Overføringsleidningane frå inntaket til abonnentane er heller korte. Årsaker Dei vanlegaste årsakene til bortfall av vassforsyning er: Leidningsbrot Brann i vasshandsamingsanlegg eller pumpestasjon Lynnedslag som øydelegg utstyr Uvanleg stort forbruk (punktuttak) Store lekkasjar Langvarig tørke Langvarig frost Bortfall av straum (to bustadhus) Identifiserte eksisterande tiltak Det er heimevaktordning for personell som kan rette feil og rekvirere nødvendig innsats. Kommunen har lager med dei mest aktuelle reservedelane. Det er utarbeida internkontrollsystem og vedlikehaldsplan for vassverka. Brannvesenet har tankbil med 15 m 3 tank. Denne kan klargjerast for drikkevassforsyning innan 5 timar ettersom den må desinfiserast. Det er driftsovervaking berre på utjamningsbassenget på Mo. Dette bassenget inneheld inntil 70m 3 vatn. Ingen av vassverka har reservevasskjelde. Det er UV-anlegg på Helland og Øvre Helland. Det er nødstraumaggregat på Mo og Øvre Helland. Ingen av vasshandsamingsanlegga har brannalarmanlegg. Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune gjennom mange år Vurdering av sårbarheit Bortfall av vassforsyning vil føre med seg store konsekvensar for følgjande: Bustader Sjukeheimen Skulen og barnehagen Verksemder Brannberedskap 27

28 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Skadar og sjukdom X 0-2 sjuke Stabilitet (produksjon av Manglande dekning av grunnleggjande X personar, 1-2 døgn (utryggheit) tenester) trong Forstyrring i dagliglivet X personar, 1-2 døgn Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Tap på mindre enn 10 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei største konsekvensane av bortfall av vassforsyning i minst 1 døgn vil truleg vere dei konsekvensane det får for branntryggleiken og for innbyggjarane sin trong for å ha vatn i springen til m.a. reinhald og matlaging. Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Ja. Informasjon om tiltak som er sett i verk og forventa lengde på bortfallet av vatn Nei Grunngjeving Lang erfaring frå eigen kommune Styring Høg X Grunngjeving Middels Kommunen har ein stor innverknad på både sannsyn og konsekvensar, men ikkje full kontroll Forslag til nye førebyggjande tiltak Utskifting av leidningar som ein veit er av dårleg kvalitet Nødstraumforsyning til Helland vassverk Frostsikring av utsett strekning Private og næringsdrivande som har stor trong for å ha tilgang til vann til ei kvar tid vert oppmoda til å ha eit lite lager av vann Beredskapsøving om vassforsyning Forslag til avhjelpande tiltak Søk etter lekkasjestad Reparere brot Stenge av leidning for å avgrense tap av vatn Setje i verk rasjonering av vatn (avstenging av delar av forsyningsområdet) Setje i verk kjøring av vatn Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Ureining av vassforsyninga i minst 24 timar (hending 11) 28

29 Uønskt hending nr. 11 Tekst: UREINING AV VASSFORSYNINGA I MINST 24 TIMAR Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at vatnet frå det eine av dei kommunale vassverka i Modalen kommune er ureina i minst 24 timar. Det er 4 kommunale vassverk i Modalen kommune: Mo ( 90 abonnentarar), Helland (11 abonnentar), Øvre Helland (50 abonnentar) og Hugnastad (6 abonnentar). Dei 3 førstnemnde vassverka er godkjenningspliktige. Berre Mo vassverk har godkjenning no. Om lag 85 % av innbyggjarane i Modalen kommune er tilknytt eit av dei kommunale vassverka. Alle vassverka hentar vatn frå grunnvatn. Overføringsleidningane frå inntaket til abonnentane er heller korte. Hovudvegen går like ved kjelda til Mo vassverk. Landbruk er eit lite problem for vassverka, med unntak av Hugnastad vassverk. Det vert frakta lite farleg gods på vegane i Modalen kommune, med unntak av når E16 er stengd gjennom Vaksdal kommune. Årsaker Dei vanlegaste årsakene til ureining av vassforsyninga er: Utslepp i nedbørsfeltet Stor avrenning i nedbørsfeltet Sabotasje Svikt i vasshandsamingsanlegg Parasittar og virus som reinseanlegget ikkje fjernar Brot på vassleidning, med inntrenging av ureina vatn i leidningen Stort forbruk som gjev undertrykk på einskilde stader og der det samstundes er hol på vassleidningen Identifiserte eksisterande tiltak Det er 2 hygieniske barrierar ved alle vasshandsamingsanlegga bortsett frå Mo vassverk. Nedbørsfelta er ikkje klausulerte. Det vert teke prøvar av vatnet kvar månad ved alle vassverka. Det er utarbeida internkontrollsystem for vassverka. Det er heimevaktordning for personell som kan rette feil og rekvirere nødvendig innsats. Brannvesenet har tankbil med 15 m 3 tank. Denne kan klargjerast for drikkevassforsyning innan 5 timar ettersom den må desinfiserast. Ingen av vassverka har driftsovervaking På Øvre Helland har ein kloring som reserve til UV-anlegget. Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune gjennom mange år Vurdering av sårbarheit Ureining av vassforsyninga kan føre med seg stort sjukefråvær. Det vil vere ei særleg utfordring å få ut rask og nøyaktig informasjon til framandspråklege 29

30 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X Dødsfall vert ikkje vurdert som truleg Skadar og sjukdom X 3-5 sjuke Stabilitet Manglande dekning X personar, 1-2 døgn (produksjon av tenester) av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, 1-2 døgn Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle Økonomiske tap X Tap på mindre enn 10 mill. kr. verdiar Omdømme Redusert omdømme X Ingen omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei største konsekvensane av ureining av vassforsyninga vil truleg vere at folk kan verte alvorleg sjuke, særleg dei med nedsett immunforsvar, og at ein får redusert tryggleik og forstyrring i dagleglivet Trong for befolkningsvarsling Ja Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Nei Grunngjeving Ein har lite erfaring frå eigen kommune når det gjeld ureining av vatnet Styring Høg Grunngjeving Middels X Forslag til nye førebyggjande tiltak Innkjøp av kloringsanlegg til 3 vassverk Opplæring i bruk av kloringsanlegg Hyppigare prøvetakingar i periodar med sterk nedbør Medviten arealplanlegging når det gjeld nedbørsfelt for vassforsyning Reparere kjente lekkasjar i distribusjonsnettet Skifte ut gamle leidningar Kommunen har ein del innverknad på både sannsyn og konsekvensar, men ikkje full kontroll Forslag til avhjelpande tiltak Sende ut varsel om å koke drikkevatnet Kloring av vatnet dersom der vert sett på som eit tenleg tiltak Stenge av vassforsyning til abonnentane dersom vatnet ikkje kan nyttast sjølv etter at vatnet er kokt Informere abonnentane Setje i verk tilgjengeleg nødvassforsyning Kan kunnskapen om denne hendinga overførast til andre uønskte hendingar? Bortfall av vassforsyning i minst 24 timar (hending 10) 30

31 Uønskt hending nr. 12 Tekst: RAS OG SKRED Omtale av uønskt hending og lokale forhold Denne hendinga gjeld at det skjer eit ras eller skred i område der folk, bygningar eller viktig infrastruktur vert råka. Både steinar, lausmassar, is og snø som rasar ned er med i denne hendinga. Også utrasing av fjellparti er med i denne hendinga. Skrednett.no viser at store delar av Modalen kommune kan verte råka av ras eller skred. Det er på den same nettstaden registrert ein del ras / skred i Modalen kommune. Ut frå erfaring er følgjande stader særleg utsette: Begge endar av Slottsporten, Holmura (Almelid / Farestveit), Farestveit, Steinsland, Hellandsdalen, Slottet. Årsaker Dei fleste ras og skred har følgjande årsaker: sterk og langvarig nedbør sterk vind (snøskavlar) frostsprenging geologiske prosessar Identifiserte eksisterande tiltak Rasvoll ved Bryggjeslottet. Rassikring (stålnett) ved fylkesvegen nær Slottsporten Rasvoll ved bustadhus på Farestveit Bygd tunnel på Steinsland Sannsyn A B C D E Forklaring X I gjennomsnitt 1 gong i løpet av år Grunngjeving for sannsyn Erfaring frå eigen kommune gjennom mange år Ein må rekne med auka fare for ras / skred som følgje av klimaendringane som går føre seg. Vurdering av sårbarheit Ein del ras og skred råkar vegar, noko som fører med seg at desse vert stengde ein periode til vegen er rydda og området vert vurdert som trygt. I einskilde tilfelle kan det føre til at gardar vert isolerte. Også master til kraftliner kan verte råka, med brot i tilføringa av straum og breiband som resultat. Skred og ras fører ofte med seg utryggheit. Dersom skredet / raset råkar vegbana kan det føre med seg problem for m.a. heimetenestene. 31

32 Konsekvensvurdering Samfunnsverdi Konsekvenstype Forklaring Liv og helse Dødsfall X 1-2 døde Skadar og sjukdom X 3-5 skadde Stabilitet Manglande dekning X personar, 1-2 dagar (produksjon av tenester) av grunnleggjande trong Forstyrring i dagliglivet X personar, 1-2 dagar Natur og miljø Langtidsskadar - X Ingen varige naturskadar naturmiljø Langtidsskadar - X Ingen skadar på kulturmiljøet kulturmiljø Materielle verdiar Økonomiske tap X Skadar og tap på mellom 10 og 50 mill. kr. Omdømme Redusert omdømme X Mindre omdømmesvekking Samla grunngjeving for konsekvens Dei største konsekvensane av ras og skred vil truleg vere at liv kan gå tapt og at personar kan verte skadde. Trong for befolkningsvarsling Trong for evakuering Usikkerheit Høg X Dersom hendinga medfører stengt veg, må ein informere innbyggjarane om stenginga og kor lenge ein må vente at den vil vare, i samråd med vegvesenet Må vurderast Grunngjeving Sjølv om ein har erfaring frå eigen kommune, vil særleg dei klimaendringane som truleg vil skje vere med på å auke usikkerheita i analysen Styring Høg Grunngjeving Middels X Når det gjeld sannsyn har kommunen liten innverknad. Kommunen har ein del innverknad på konsekvensar (arealplanlegging, byggesakshandsaming). Forslag til nye førebyggjande tiltak Geolog bør gjennomføre synfaring på Slottet Forslag til avhjelpande tiltak Setje i verk førstehjelp på skadde Oppreinsking Vurdering frå geolog / geoteknikar om området er trygt Vurdere evakuering Skilte omkjøring Avsperring dersom området ikkje er trygt 32