Flaumfarevurdering Rene - Gnr/Bnr 188/2 - Voss kommune INNHALD. 1 Samandrag s 1. 2 Innleiing s 2. 3 Regelverk s Vurdert område s 46

Transkript

1 Flaumfarevurdering Rene - Gnr/Bnr 188/2 - Voss kommune ADRESSE COWI AS Magasinvegen Voss Norway TLF WWW cowi.com INNHALD 1 Samandrag s 1 2 Innleiing s 2 3 Regelverk s 23 4 Vurdert område s 46 5 Vurdering s 69 1 Samandrag Anda & Hirth ANS utarbeider detaljreguleringsplan for Rene, og COWI AS har fått oppdraget med å gjere flaumfarevurdering av området og sette byggegrenser ut frå farevurderinga. Området ligg på breelvavsetningar og hellar jamnt mot Raundalselva før ein slak elveskråning på ca 3m høgd. Normalvasstand i elva forbi er her er ca m, og elvebreidda ligg på 8281moh, frå aust mot vest, ved normalvasstand. Ved normal vasstand varierer breidda på elva frå ca 5065m frå aust mot vest langs planområ det. For området er det truleg at ein 20årsflaum vil gje auka vasstand på m vass stand, frå aust mot vest. Ein 200årsflaum kan gje auka vasstand på m, frå aust mot vest. Med sikkerheitsmargin på 0.5m gjev det nedre byggegrense ved kote PROJEKTNR DOKUMENTNR. VERSION 1 UDGIVELSESDATO UDARBEJDET hk KONTROLLERET GODKENDT

2 2/9 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune moh, frå aust mot vest, for tiltak i sikkerheitsklase F1 og kote , frå aust mot vest, for tiltak i sikkerheitsklasse F2. Det er ikkje aktuelt med tiltak i sikkerheitsklasse F3 i området. 2 Innleiing Anda & Hirth ANS utarbeider detaljreguleringsplan for Rene. I denne detaljregule ringsplanen inngår eigedom gnr/bnr 188/2, og ein del av denne eigedomen ligg i mogeleg flaumutsett område. Jf TEK 72 er det tiltak i sikerheitsklasse F1 og F2 som er aktuelle for området. COWI AS har fått oppdraget med å gjere farevurdering og sette byggegrense med omsyn til flaum i detaljreguleringsplanen. 3 Regelverk I plan og bygningslova (pbl) av 2008 er det stor vekt på vurdering av fare før ut bygging av område kan skje. Dette gjeld på alle nivå: kommuneplan, område og detaljreguleringsplan og i den einskilde byggesak. Pbl 281, 1. ledd: Grunn kan bare bebygges, eller eiendom opprettes eller endres, dersom det er tilstrekkelig sik kerhet mot fare eller vesentlig ulempe som følge av natur eller miljøforhold. Det samme gjelder for grunn som utsettes for fare eller vesentlig ulempe som følge av tiltak. TEK kap 7 omhandlar sikkerheit ved naturpåkjenningar. Bygningar og installasjo nar skal ikkje medføre fare for skade og ulempe. Der byggverk vert plassert i flaumutsett område skal tryggleiksklase, F1F3 fastsettast, ut frå mogeleg skade omfang ved flaum, jf TEK 72. Jf vegleiar til TEK10 72, skal byggegrense mot erosjonsutsett elvekant vere høgd på elveskråning, men ikkje mindre en 20m. Vegleiaren seier også at tiltak for å redusere skadeomfang av flaum, som å gjere avbøtande tiltak eller bygge bygningar som vil tole flaum, kan gjennomførast. NVE gav i 2011 ut retningsliner for flaum og skredfare i arealplanar som skal nyt tast for å sjå til at omsyn til flaum og skredfare vert ivareteke i arealplanar. 4 Vurdert område Område vurdert for flaumfare ligg ca 1.3 km oppstraums Palmafossen, mellom RV13 og Raundalselva. Terrenget ved Rene hellar jamnt mot elva, og det er ingen bratt elveskråning med lausmassar i dagen som det er på andre sida av elva, samt lenger oppe og nede i elva. Kartet under syner eigedomen der det er vurdert for flaumfare. 2

3 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune 3/9 Elvebreidda ligg på 82moh lengst aust og går ned til 81 moh mot vest. Elva er ca 50m brei lengst aust, og ca 65m brei lengst vest, målt ut frå Vossakart. Området ligg på breelvav setning, hovudsakleg sand, grus og stein, og det er stadvis fast fjell ved elve breidda. Biletet over er tatt , midt i strandsona i vurdert område. Elveskråninga er her inntil ca 3m høg, prega av grove lausmassar, og ikkje så bratt. Vegetasjon syner kvar normalvasstand er.

4 4/9 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune Biletet over er tatt , frå like over elveskråning lengst nord nordaust og mot vest sørvest. Raundalselva renn mykje i fossar og stryk, men renn frå Bjørke til Palmafossen høveleg jamt og roleg. Vassdraget er verna og lakseførande 67 km oppover frå Palmafossen. Gjennomsnittleg normalvassføring er 41m 3 /sek, noko som gjer Raundalselva til ei middels stor norsk elv. Elvebreidda på nordsida av elva, Bømoen, har nokså lik helling og høgd heile ve gen frå målestasjonen på Kinne og ned til kraftverket ved Palmafossen. I 2003 vart flaumsonekartprosjekt for Vosso utgiven av NVE, og i 2006 utgav dei flaumsonekart, delprosjekt Voss. I juni 1989 og september 2005 var det flaum i Vossavassdraget. Jf rapport frå 2006 er flaumen ut frå døgnmiddelvasstand rekna til å vere ein 20årsflaum. Liahagen. 4 Kartutsnitt syner plas sering av NVE sin målestasjon på Kinne. Målestasjonen har vore i drift frå 1983 og ligg på 85moh iflg vossakart. Elva er her ca 37m brei, og ter renget er litt brattare her enn ved Nedre 4

5 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune 5/9 Gjennomsnittleg normalvasstand ved målestasjonen er m over elvebotnen. Elva er normalt størst i juni grunna snøsmelting, og vasstanden er gjennomsnittleg ca 1.9 m over elvebotnen ei veke i juni. Iflg nettside for målestasjonen på Kinne vil vasstand ved 5årsflaum vere 3.13m, og ved ein 50årsflaum vere 3.65m. NVE har bidrege med informasjon om gjennomsnittleg normalvasstand for måle stasjonen Kinne 6215, samt vasstand under flaumane juni 1989 og Grafen syner vasstanden ved målestasjon Kinne, og er henta frå NVE sine nettsider mai var sommarvarme, noko som medførte stor snøs melting og dermed høg vasstand i elva. Høgast registrerte vasstand på målestasjon Kinne: ; 4,756m, med døgnmiddel 3,697m ; 3,726m, med døgnmiddel 3,517m Båe flaumane er rekna som 20årsflaumar, men flaumen i 2005 hadde ein flaum topp som langt overstig 20årsflaum, då dette er rekna ut frå døgnmiddelvassføring. Jf Flaumsonekart delprosjekt Voss er forventa vassføring i Raundalselva ved ein 200årsflaum er ca 450m 3 /sek. Det er meir enn 10 gonger gjennomsnittleg normal vassføring (41m 3 /sek). Voss Energi har kraftverk på Palmafossen. Dei har gjeve informasjon om vasstand ved dammen til kraftverket, samt biletet frå flaumen i 2003 og 20årsflaumen i 2005.

6 6/9 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune Ved Palmafossen kraftstasjonen er elva ca 72m brei like over demning/terskel, og terrenget er relativt flatt slik at vatnet får stort areal å spreie seg på. Ved dammen er normal gjennomsnittleg vasstand ca 0.6 m over elvebotnen. Ved flaumen i 2005 gjekk vatnet ca 1 m høgare her. COWI AS gjennomførte synfaring på staden Vassføringa på stasjon 6215 var denne dagen ca 0.8m, altså litt under gjennomsnittleg normalvasstand som er m. 5 Vurdering Jf TEK 72 skal driftsbygning i landbruket skal plasserast i sikkerheitsklasse F1 eller F2 ut frå vurdert konsekvens. Bygg i sikkerheitsklasse F1 kan plasserast i om råde ned til der ein 20årsflaum kan ramme, og er typisk mindre lagerbygg og enk le garasjar/uthus som ikkje er berekna på personopphald. Bygg i sikkerheitsklasse F2 er bygg berekna på personopphald, men der samfunnskritiske funksjonar ikkje vert sett ut av spel ved ein ev flaum. Tiltak i sikkerheitsklase F2 kan plasserast i område ned til der ein 200årsflaum kan ramme. TEK 72 seier at det skal vere byggegrense frå topp kant elveskråning lik høgd på elveskråning, men minimum 20 m frå topp kant elveskråning. Der dette ikkje er mogeleg kan bygning som toler oversvømming oppførast, og det kan gjerast tiltak for å hindre erosjon. I høve til NVE Flaumsonekart Delprosjekt Voss frå 2006, vil vasstanden ved måle stasjonen på Kinne ved ein 20årsflaum vere 3.6m, og ca 5.2 m ved ein 200 årsflaum. Nettsida for målestasjonen opplyser ein vasstand på 3.6 m til å vere ein 50årsflaum. I 2005 var vasstanden oppe i 4.9 m ved målestasjonen på Kinne. Ut frå dette vurderer vi at NVE sine tal er noko usikre, og for å vere viss på at ein ikkje byggjer i flaumutsett område legg vi inn ei tryggleiksmargin på 0.5 m. Bileta frå Palmafossen under flaumen i 2005 syner at det kan bli svært mykje vatn i elva i ein flaumsituasjon, og ut frå at denne flaumen er sagt å vera ein 20årsflaum bør ein ikkje godkjenne nybygg i sikkerheitsklasse F2 og F3 i område som vart sett under vatn og rørt av flaumen i

7 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune 7/9 Bileta syner vassføring ved Palmafossen på morgonen Vassføringa er 11.5 m over normalvasstand på staden. Bileta er tatt av Voss Energi AS. Når ein ser på variasjon i vasstand gjennom året, og samanliknar med vasstand ved Palmafossen kraftverk og hydrometrisk stasjon på Kinne under flaumen , ser ein at vatnet truleg vil nå opp til kote , frå aust mot vest, ved ein 20årsflaum. Ved 20årsflaum i 2005 og 1989 var døgnmiddel vassføring ved målestasjon Kinne 3.7 m. Vasstanden på Kinne var oppe i 4.9 m i 2005, og dette er berekna til å vere vassføring for minst 50årsflaum. Elva er noko smalare oppe ved målestasjonen på Kinne, der normal gjennomsnittsvasstand er ca 1.2m. Ved Rene er vasstanden m, då elva vert grunnare mot vest for eigedomen. Terrenget er også slakare ved Rene, slik at vasstanden ikkje går like raskt opp her som der elva er smalare. Under flaumen i 2005 gjekk elva på det meste opp ca 1.5m ved Palmafossen kraft verk i høve til normalvasstand her. Ved dammen til Palmafossen kraftverk er elva

8 8/9 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune brei, ca 70m, og det er slakt terreng på sørsida av elva, noko som gjer at vatnet får stort areal å spreie seg på. Elveskråninga ved Rene er inntil ca 3m høg, og det er ikkje lausmassar i dagen, anna en heilt nede ved elva. Faren for erosjon er såleis liten pr i dag. Faren i områ det er oversvømming når elva stig. Pr i dag er området delvis skogvokst og delvis dyrka mark. Kartet syner byggegrenser sett ut frå vurdert flaumfare. Blått: Nedre byggegrense for 20årsflaum og oppføring av tiltak i sikkerheitsklasse F1. Byggegrensa er sett frå 85.5 moh lengst aust til 84.5 lengst vest. Byggegrensa er her gjenomsnittleg 20m frå elvebreidda ved gjennomsnitleg normalvastand. Raudt: Nedre byggegrense for 200årsflaum, og oppføring av tiltak i sikkerheits klasse F2. Byggegrensa er sett frå 87.0moh lengst aust til 86.0moh lengst vest. Det vil vere av mindre betyding av uteopphaldsareal/ hage er utsett for flaum. Byggegrensene er sett for topp grunnmur, og føreset at muren byggast vasstett utan opningar til byggegrensa. Byggegrense med omsyn på erosjonsfare iht TEK 72 og NVEvegleiar må bli minimumskrav på 20m. Gjennomsnittleg kotehøgd 20m frå elvebreidda ved nor malvasstand er 8584moh. Byggegrensene for området er ikkje sett ut frå erosjons faren då vasstanden ved eventuell flaum truleg vil nå meir enn 20m frå elvebreidda. Det er derfor kotehøgdene som er avgjerande for byggegrensene her. Dersom ein får flaum i byggeperioden vil erosjon kunne bli eit problem. Krav til å bevare vegetasjonsbelte mot elva og ikkje grave opp heile området samstundes kan vere enkle tiltak for å hindre erosjon. Massane under vegetasjonsdekket er breel vavsetingar, og desse er erosjonsutsette om dei kjem i kontakt med rennande vatn. 8

9 Flaumfarevurdering Rene Gnr/Bnr 188/2 Voss kommune 9/9 Dersom hovudmengd kantvegetasjon mot elva må fjernast må det gjerast erosjons hindrande tiltak som plastring. I utgangspunktet tilrår vi at kantvegetasjonen vert oppretthalden. Det vil vere mogeleg å flytte byggegrensa mot elva dersom ein fyller opp området med eigna massar og plastrar desse. Dersom ein byggjer opp terrenget vil vasstan den kunne nå høgare opp ved ein eventuell flaum enn dei kotehøgder byggegrense ne er sett ved, då byggegrensene er set ut frå dagens terreng.