Innstilling frå sakskomite Kultur

Transkript

1 Innstilling frå sakskomite Kultur Innhald Del 1 Bakgrunn, mandat, avgrensing og lovgrunnlag 1 Bakgrunn, mandat og avgrensing 2 Lovgrunnlag Del 2 Status 3 Organisering av kulturfeltet i Sogndal kommune 4 Kommunalt ungdomsarbeid 5 Oversyn over kultur-, ungdoms- og bygdahus i Sogndal 6 Status frivillig kulturliv i Sogndal Del 3 Tilrådingar 7 Retningsliner for kulturmidlar 8 Ungdomsstipend og kulturpris 9 Framlegg andre tiltak Del 1 Bakgrunn, mandat, avgrensing og lovgrunnlag 1 Bakgrunn, mandat og avgrensing Vi har eit rikt og variert kulturliv i Sogndal, der profesjonelle aktørar og dyktige amatørar gjev gode opplevingar for oss som bur her og besøkande. I sakstilfanget til formannskapsmøtet 16. april 2015 heiter det: «Kultur er sentralt for alle aldersgrupper, og det er både barne-, ungdoms-, vaksen- og senioraktivitetar. Det er behov for at kommunen lagar eit oversyn over dei kulturaktivitetane som ikkje er dekka i gjeldande planar, jf økonomiplanen side 18». Det er i dag tre kommunale planar innan kulturområdet. Det er ein Kulturminneplan , ein plan for Fysisk aktivitet, idrett og friluftsliv og ein status- og utviklingsplan for Sogn kulturskule Den siste er ein felles plan for Leikanger (vertskommune), Luster og Sogndal knytt til interkommunal kulturskule. I tillegg har vi ein Strategi for samhandling med frivillig sektor. Sakskomiteen har hatt følgjande medlemmar: Eva Ramstad (Venstre), Astrid Hove (Arbeiderpartiet), Laura Kvamme (Senterpartiet) og Vibeke Johnsen (Sosialistisk Venstreparti). Sakskomiteen har hatt to møte (7. mai og 2. juni) og har arrangert eit ope møte ( 27. mai). Det opne møtet vart annonsert i Sogn Avis og på heimesida til kommunen, og det var direkte invitasjon til nokre aktørar. Sakskomiteen har sjølv fungert som sekretær, og har fått bistand frå administrasjonen i konkrete spørsmål. 1

2 I første møte vedtok sakskomiteen følgjande avgrensing: Sakskomiteen ser at det er behov for å styrke arbeidet med søknader om spelemidlar, men ser ikkje at det er rom for dette innanfor tidsrommet sakskomiteen fungerer. Sakskomiteen ber om ein plan for dette arbeidet. Sakskomiteen presenterer ikkje status for kulturarbeidet i regi av Studentsamfunnet i Sogndal, det kulturarbeidet i kyrkja, SIM (Sogndal Indremisjon) eller andre trussamfunn eller kulturaktivitetar (konsertar med meir) på utestadane i kommunen. Sakskomiteen skisserte denne utfordringa for arbeidet: Korleis involvere fleire som deltakarar, utøvarar og publikum av kulturlivet i Sogndal? Korleis auke bruken av kulturarenaene i kommunen? Sakskomiteen formulerte mål om fleire deltakarar, fleire frivillige og meir mangfald i kulturlivet i Sogndal. 2 Lovgrunnlag Kulturfeltet i kommunen er heimla i to lover, Lov om styresmakters ansvar for kulturverksemd (kulturlova) og Lov om folkebibliotek (folkebiblioteklova). Lovene seier ein del om overordna oppgåver som kommunen skal syte for, men lite om korleis ein skal gjennomføra oppgåvene. Unntaket er folkebiblioteklova, som slår fast at alle kommunar skal ha ein fagutdanna biblioteksjef. Funksjonen kultursjef er ikkje nemnd i kulturlova. Kulturlova legg vekt på breidde i kulturverksemda. Alle skal kunne delta i kulturaktivitetar og oppleva eit mangfald av kulturuttrykk. Gjennom økonomi, organisering og informasjon skal kommunen leggja til rette for eit breitt spekter av lokal kulturverksemd. Det er presisert at kulturlivet skal ha føreseielege utviklingskår, og alle skal ha tilgang til informasjon om ordningar med økonomisk støtte, og om andre verkemiddel og tiltak på kulturområdet. Begge lovene gir kommunen ansvar for å fremja kvalitet i kultur- og bibliotekfeltet. Folkebiblioteka skal drive aktiv formidling, og vera ein uavhengig møteplass og arena for offentleg samtale og debatt. I tillegg til kvalitet legg lova vekt på at bibliotektilbodet skal vera allsidig og aktuelt. Bøker (og andre media) skal vera gratis for alle som bur i landet. Del 2 Status 3 Organisering av kulturfeltet i Sogndal kommune Kommunalsjef oppvekst er ansvarleg for kulturområdet, med eit stillingsomfang kultur inntil 5%. Ein mindre administrativ ressurs i tenestetorget bistår med oversyn over kulturmidlar og spelemidlar med vidare. Biblioteksjefen er ansvarleg for biblioteket, og rapporterer til kommunalsjef. Leiar for frivilligsentralen rapporterer til styret sitt og til administrasjonen ved kommunalsjefen. Rektor for kulturskulen rapporterer til rådmann i vertskommunen (Leikanger kommune). Selskap innan kulturområde som kommunen eig rapporterer til eige styre og til generalforsamling ved ordførar. 2

3 For ordningane Den kulturelle skulesekken og den kulturelle spaserstokken får kommunen midlar til å gje eit kulturtilbod innan skule og omsorg. Administrasjonen har ikkje statistikk over omfang av arrangement og deltaking på desse. 4 Kommunalt ungdomsarbeid Avdelinga har ein ungdomsleiar i 50% stilling, to 25%-stillingar og ei 20%-stilling. Frå hausten 2015 vert det to tilsette (80% stilling og 70% stilling). Dei daglege aktivitetane, som danseverkstaden og musikkverkstaden fungerer godt og er stabile. Danseverkstaden rekrutterer sjølv nye instruktørar og elevar gjennom informasjonsskriv til skulane og turnè kvar haust. Dette er i samarbeid med Dans uten grenser. Danseverkstaden skal vere eit lågterskeltilbod som alle skal kunne vera med på, og ein marknadsførar og rekrutterer gjennom ung-til-ung prinsippet. Musikkverkstaden har dei siste åra vore styrt av ein ungdomsarbeidar i 20% stilling. Han har hatt ansvaret for rekruttering av ungdommar. Informasjonen har gått gjennom skulane og eige nettverk innan band og musikk. Han har fått musikkverkstaden opp og gå igjen, utfordringa her er at kapasiteten ifht stillinga hans og at bandrommet som blir nytta ikkje er stort nok til å utvikle dette meir. Tidligare har det vore stabilt gode aktivitetar som som klatring og free-running. Disse vert no drive av frivillige lag. Sidan 2013 er fleire av romma i Solhov pussa opp for å gjere det hyggelegare å vere der. Ein del enkeltarrangement har vore arrangert i huset, som Halloweenfest, filmkveldar, LAN og natt til 1.mai-fest. Dette har vore vellukka og planen er å satse meir på enkeltarrangement arrangert av ungdomsrådet og ungdomsavdelinga ilag. I heile 2014 var det kafè og leksehjelp i Solhov kvar tysdag etter skulen, men det var få som nytta dette tilbodet med unnatak av dei som var aktive i huset frå før (dans og musikk). Det vart arrangert kafè i Solhov annakvar fredag og kvar onsdag, men dette vart avslutta grunna lågt oppmøte. Ungdomane seier sjølve at avstand til sentrum og standarden i Solhov kan vere noko av forklaringa. I tillegg bør tilbodet vere stabilt over tid for å «lære eller venne» ungdomane til tilbodet. Dei andre kommunane i regionen har og slitt med å skape klubbkultur for ungdom, og det er få kommunar som framleis har dette oppe og går. Dei fleste deltakarane på aktivitetar og arrangement er ungdommar frå ungdomsskule-alder. Ungdommar frå vidaregåande skule har fått høve til å engasjere seg på same måte som den yngre målgruppa, men har i liten grad delteke. Vinteren tok ungdomsavdelinga kontakt med VGS-miljøkoordinator, og i vårsemesteret har det vore eit samarbeid med VGS for å få open kveld til å bli eit meir attraktivt tilbod for VGS-elevar. VGS opplever ein aukande påmelding til arrangementet, og dette er eit godt utgangspunkt for å skape eit betre tilbod framover. I 2015 har ungdomsavdelinga mål om å gjennomføre fleire aktivitetar/arrangement for VGSmålgruppa, og vil klare dette. Ungdomsavdeling ønskjer å samarbeide med lag og organisasjonar for å få i gang betre aktivitetar i feriar og på fritida. Frivilligheit, samarbeid og bidrag frå andre organisasjonar er avgjerande om Sogndal kommune skal lukkast endå betre som vertskommune og regionsenter for ungdommar. 3

4 5 Oversyn over kultur-, ungdoms- og bygdahus i Sogndal Sogndal kulturhus: Kulturhuset inneheld konsert-, teater- og kinosalar og Sogndal folkebibliotek. Kulturhuset har jamleg vitjing av Riksteateret, Sogn og Fjordane Teater og andre med teater, danseframsyningar og konsertar. Kulturspiren er eit lågterskeltilbod der barn og unge får prøve ulike handarbeids- og handverksteknikkar. Sogndal Kulturhus AS er organisert som eit driftsselskap, eigd 100% av Sogndal kommune, for kulturdelen av huset med ansvar for kinodrift, kulturarrangement, kioskdrift, utleige og informasjonsverksemd. Kulturhuset husar ei rekke offentlege tenester som Norskopplæringa og Sogn kulturskule. I kjellaren er det idrettssenter, restaurant ( frå ) og parkering. Nortun ungdomshus: Nortun ungdomshus er eit veldrive ungdomshus og ein viktig møteplass for heile Norane. Ungdomshuset er styrt av eit styre med ulike nemder ansvarleg for kvart sitt område. Huset vert mykje nytta av lag og foreninger. Det er øvingsarena for musikkorps og kor. Her vert arrangert marknader, quiz-kveldar og huset har ein lang tradisjon for å arrangere bingo. Elles vert det arrangert ungdomsklubb og juletrefestar. Ungdomshuset er eit populært lokale å leige til ulike private feiringar for innbyggarar i heile kommunen. Fjærland bygdahus: Fjærland bygdahus er eit veldrive bygdahus eigd av ulike lag i bygda. Bygdahusstyret er ansvarleg for drift av huset. Det er stor aktivitet i huset og det er her bygdakinoen i Fjærland er lokalisert. Huset vert nytta til møteverksemd, øvingsarena for musikkverkstaden, ungdomsklubb og elles lokale for ulike lag og organisasjonar. Bygdahuset er samlingsstad for bygdafestar, 17.maifeiring og er eit populært lokale å leige til ulike privat feiringar for alle i Fjærland. Skogly: Skogly er organisert som eit andelslag og det er Kaupanger ungdomslag som driv bygget. Skogly er samlingsstaden for innbyggarane på Kaupanger. Her vert det arrangert marknader for idrett- og musikklag og det vert det arrangert konsertkafear. Huset har lang tradisjon for å drive bingo. Huset vert brukt av ulike lag og organisasjonar og det vert brukt til møteverksemd. Det vert brukt som konsertlokale og teaterscene. Skogly har lang tradisjon med amatørteater, og har for tida ei særleg aktiv barneteatergruppe. Huset er eit populært lokale å leige til ulike private feiringar for innbyggarane i kommunen. Solhov: Solhov er eigd av Sogndal kommune, og vert i dag brukt til danseverkstad, musikkverkstad, MOT-kafe og andre arrangement for ungdom. Det er lagt til rette for møteplass for ungdom opp til vidaregåande skule. Grendehusa i Sogndal: Grendehusa vert brukt til ulike tilstellingar og møteverksemd for grendene i kommunen. Dei fungerer som lokale for ulike lag og organisasjonar. Husa vert også leigt ut som lokale til private arrangement. Oversyn over grendehus i kommunen: Barsnes grendehus Fimreite grendehus 4

5 Gjesthaugen grendehus Kjørnes grendehus Notsete grendehus Torstad grendehus Øyabrekka grendehus Musea lokalisert i kommunen Dei Heibergske Samlingar Sogn folkemuseum med Sogn fjordmuseum og Elvhaug, og Norsk bremuseum i Fjærland. Musea arrangerer ulike kulturarrangement i tillegg til formidlingsarbeidet. Andre forsamlingshus Andre forsamlingshus som fungerer som møteplassar for ulike aktivitetar i kommunen: Kaupanger bedehus Fjærland bedehus 6 Status frivillig kulturliv i Sogndal I Sogndal kommune har vi over 100 organisasjonar innan kultur, idrett og friluftsliv. Desse er både for born og vaksne, og dei dekker ulike felt innan kultur. Oversyn finn ein på: Frivillige lag og organisasjonar som representerer eit rikt kulturliv og som alle kan melde seg inn i, skal ha gode rammevilkår og kjenna seg velkomne i kommunen vår. Kommunen sin informasjon om kulturlivet bør vera open, gratis og offentleg tilgjengeleg for alle, med eit særleg ansvar for å nå nytilflytta og minoritetar i kommunen. Det frivillige kulturlivet kan søkje støtte gjennom kommunale kulturmidlar. Feltet innan song, musikk og dans er godt dekka av det frivillige. Litterære tilbod som opplesingar og forfattarmøte vert arrangert både av biblioteket og av Den norske bokbyen. Sogndal folkebiliotek har og fleire lokalhistoriske arrangement. Visuell kunst er meir tilfeldig dekka for tida. Sogndal Kunstlag har lagt ned verksemda. Sogndal bibliotek har utlånsordning av nokre av laget sine verk og elles litt kunstutlån. Kafe Krydder og Den norske bokbyen har kunstutstillingar i sine lokale. Haugehuset har utstillingar av kunst og kunsthandtverk. De Heiberske samlingar Sogn folkemuseum har temautstillingar frå tid til annan. Del 3 Tilrådingar 7 Retningsliner for kulturmidlar Komiteen har vurdert retningslinene, og kjem med to endringsframlegg (A og B): A: Generell 5

6 Kulturmidlane kan søkast på av alle lag og organisasjonar som arrangerer kulturtilbod, i hovudsak for barn og ungdommar Med denne endringa vert det samsvar mellom pkt 1 og 4 i retningslinene, og i tillegg meinar vi dette er rett. B: Forklar kulepunkt 3 i del 1 8 Ungdomsstipend og kulturpris Komiteen har gått gjennom retningslinene for Ungdomsstipend, og har ingen framlegg til endringar. Komiteen har gått gjennom retningslinene for Kulturpris, og følgjande framlegg til endringar: Føremål Sogndal kommune kan kvart år dele ut ein kulturpris. Føremålet med kulturprisen er å gje (hjelpa fram kulturarbeidet i kommunen, og den skal tena som) ein honnør for særleg innsats til beste for kulturlivet i kommunen. Målgruppe Innbyggjarar i Sogndal kommune Vilkår Føremålet med kulturprisen er å hjelpe fram kulturarbeidet i Sogndal kommune. Den skal tene som ein honnør for særleg innsats og til vidare inspirasjon til beste for kulturlivet i kommunen. Kulturprisen skal tildelast ein person, ei gruppe, eit lag eller ein institusjon som har lagt ned ein stor innsats for kulturarbeidet i kommunen. Etter utlysing i pressa skal innbyggjarane i kommunen innan ein fastsett tidsfrist kunne kome med grunngjevne framlegg på kandidatar til kulturprisen. Formannskapet kan og sjølve kome med framlegg på kandidatar. Det er ikkje endringar i punkta handsaming, handsamingstid og søknadsfrist. 9 Framlegg andre tiltak Korleis kan vi involvere fleire som deltakarar, utøvarar og publikum i kulturlivet i Sogndal, og korleis kan vi auke bruken av ulike kulturarenaer i kommune? På lang sikt På lengre sikt ønskjer vi å sjå kommunal kulturadministrasjon, drifta av Sogndal Kulturhus og koordineringa av kulturarbeidet i frivillig sektor meir i samanheng. Det kan til dømes gjerast gjennom ei stilling som kultursjef med driftsansvar for Sogndal Kulturhus. Tiltak på kort sikt 6

7 Oppmode lag og organisasjonar til å skipe Sogndal Kulturråd, der Song- og musikkrådet inngår. Arrangere årleg søkjarmøte i samarbeid med administrasjonen (offentlege midlar) og eventuelle private gjevarar. God og tilgjengeleg informasjon om kulturtilbodet. Koordinere informasjon om aktivitetar og arrangement i ein kulturkalender/kanal i sosiale media. Sogn Kulturskule: I arbeidet med strategisk plan - involvere kor, korps, teatergrupper og andre som treng instruktørar. Sogndal kulturhus: Setje av ein vekedag i månaden til lokal kultur til låg leige/kostpris. Det er ei stor oppleving for store og små amatørar å opptre i kulturhuset. Det gjev motivasjon, og det sikrar eigarskap til bygget, og gjer kanskje at fleire møter opp på andre aktivitetar (dei lærer å bruke Kulturhuset). Til dømes ein korpsmåndag i halvåret aukar samarbeidet mellom korpsa i kommunen. Vere kreative og oppsøkje breitt når lag og organisasjonar søkjer etter deltakarar og instruktørar. Kva skal til for at ungdom skal halde fram eller starte opp att? Dei vil ha utfordringar, og vil vere med andre ungdommar! Målretta informasjon for å rekruttere barn, ungdom og vaksne med minoritetsbakgrunn. 7